Veel doden bij oplaaiend geweld Ambon
)uitse Groenen dreigen hun bestaansrecht te verliezen
Partij Mugabe weigert macht te delen na verkiezingen
N-conferentie over
estrijding armoede
Buitenland
'Je laat mensen hier toch
niet voor niks stemmen?'
Doden bij gasexplosie in Koeweit
Japanse coalitie houdt meerderheid
Nieuw conflict tussen
Guyana en Suriname
vNDAG 26 JUNI 2000
j)orlog in Tsjetsjenië voorbij'
Ltoroi Russische troepen zullen geen grote artillerie- en
jhtaanvallen meer uitvoeren op Tsjetsjeense doelen. Dit is
leren afgesproken door de commandant van de Russische
ppen in Tsjetsjenië, Trosjev, en de door de Russen benoemde
I Ier van de nieuwe Tsjetsjeense regering, Kadyrov. „De oorlog
f Tsjetsjenië is voorbij", verklaarde Trosjev. Niettemin voerde
iRussische luchtmacht vanochtend weer tientallen aanvals-
Njchten uit.
er gijzelaars Fiji vrij
|1a De coupplegers in Fiji hebben gisteren vier van de 31 gij-
$ars vrijgelaten die ze al ruim een maand vasthouden. On-
||handelingen tussen de rebellen en het leger over een defini
te regeling zijn gisteren overigens weer vastgelopen. Eind vo-
k week leek een vreedzaam einde aan de couppoging nog
tnen handbereik.
:itjf gewonden door vuurwerkexplosie
ji Op een scheepswerf in het Noord-Duitse Kiel zijn zaterdag
jmensen gewond geraakt toen een vrachtwagen met vuur-
lk explodeerde. De gewonden zijn personeelsleden van het
Mirwerkbedrijf. Één van hen is er slecht aan toe. Het vuurwerk
6 bestemd voor een door de gemeente georganiseerd festijn,
■oorzaak van de explosie was niet direct bekend, maar de
jgemeester van Kiel zei dat er geen reden is om te denken dat
Veiligheidsvoorschriften niet goed zijn nageleefd.
>\VO pakt gezochte Serviër
Ija luka NAVO-troepen in Bosnië hebben in de nacht van
idjerdag op zondag opnieuw een door het Joegoslavië-Tribu-
U gezochte Serviër aangehouden. Britse militairen hielden
3 sko Sikirica (36) aan in zijn woonplaats Prijedor. Hij is in-
spdels in Den Haag aangekomen, aldus een woordvoerder
ial het daar gevestigde tribunaal. Sikirica was tijdens de bur-
joorlog in Bosnië hoofd van het kamp Keraterm. Hij wordt
Ticht van genocide en misdaden tegen de mensheid.
Ipwonden bij aanslag Baskenland
IjxoIn Spaans Baskenland zijn gisteren zeven mensen ge-
Jnd geraakt toen een krachtige autobom ontplofte. De explo-
■deed zich voor in Getxo bij Bilbao en was volgens de politie
1 werk van de Baskische afscheidingsbeweging ETA. De auto
-pd midden in een gegoede woonwijk. Maar het is onbekend
Jen wie de aanslag was gericht. Tegen haar gewoonte in waar-
luwde de ETA kort tevoren voor de explosie. De politie heeft
In idee waarom dat is gebeurd.
iel jongeren Zuid-Afrika verkrachter
^jannesburg Een op de vier Zuid-Afrikaanse jongeren zegt dat
plzich aan verkrachting heeft schuldig gemaakt voordat hij
séttien jaar werd. Dat blijkt uit een onderzoek onder jongeren
"Johannesburg en omgeving dat de Zuid-Afrikaanse krant The
\mday Times gisteren publiceerde. Het betrof een onderzoek
lier ruim 27.000 jongeren. Bijna een op drie meent dat vrou-
ti(n verkrachting aan zichzelf te wijten hebben en twintig pro-
It denkt dat vrouwen ervan genieten als ze worden verkracht.
Hn procent noemt een groepsverkrachting 'gaaf.
Jachten op namen doden in Childers
Ijey» De identiteit van de slachtoffers van de hotelbrand in
■Australische Childers zal voorlopig niet bekend worden ge
lakt. Dat duurt mogelijk vier weken, zo liet de politie vandaag
G en Door de brand kwamen vijftien mensen om het leven,
-"Ier wie twee Nederlanders. Het verwijderen van de lichamen
het uitgebrande hotel blijkt een tijdrovend proces, omdat de
itie geen bewijsmateriaaal verloren wil laten gaan. Intussen
kt de politie een 37-jarige Australiër die van brandstichting
dt verdacht. De man had ruzie met de leiding van het hotel,
dat hij achterliep met de betaling van zijn huur.
bellen Jojo laten gijzelaar gaan
iilla Filipijnse rebellen op het eiland Jolo hebben een Ma-
ische gijzelaar vrijgelaten. De vrijlating, die gisteren werd ge
ld maar al afgelopen donderdag plaatsvond, was een gebaar
goede wil, zo bevestigde een regeringswoordvoerder. De
eisiër hoorde bij een groep van 21 gijzelaars die de rebellen
Is 23 april vasthouden.
volg op 'Kopenhagen 1995'
ie bob kroon
faris-generaal Kofi Annan
aide Verenigde Naties opent
aag de eerste wereldtop-
o| irentie van het nieuwe mil
ium over armoedebestrij-
en sociale ontwikkeling,
gebeurt in het Palais des
nc>ns, het Europese hoofd-
der van de Verenigde Na-
De Algemene Vergadering
de VN verhuist hiervoor
vier dagen van New York
Genève.
'Sociale Top', waaraan al-
VN-lidstaten deelnemen,
aan op een soortgelijke
:rentie in 1995 in Kopen-
n, waar staatshoofden en
Kingsleiders plannen uit-
ïlden voor de lotsverbete-
van de ruim een miljard
)ewoners die moeten
komen van een dollar per
arvan is in vijf jaar weinig
htgekomen. Dit verklaart
chien waarom zich tot dus
Roep om internationaal ingrijpen wordt luider
De situatie op het Molukse eiland Ambon is in het weekeinde ernstig verslechterd. Bij
gevechten tussen christenen en moslims zijn sinds vorige week 65 doden gevallen, van
wie alleen al gisteren twintig. Vanochtend ging het geweld door. Het Indonesische le
ger overweegt de noodtoestand af te kondigen, terwijl de roep om internationaal in
grijpen aanzwelt.
jakarta-denhaag gpd-ap-anp
De christenen op Ambon vre
zen een 'wilde slachting' als
niet onmiddellijk wordt inge
grepen. In een per fax versprei
de noodkreet roept het bisdom
Ambon op tot onmiddellijk in
grijpen door veiligheidstroepen
die trouw zijn aan de Indonesi
sche regering. In het schrijven
staat dat moslimstrijders wor
den gesteund door militairen
met pantservoertuigen.
Bisschop Tetol van Ambon
heeft secretaris-generaal Kofi
Annan van de Verenigde Naties
verzocht om VN-interventie, zo
meldde vanochtend de krant
Jakarta Post. In Jakarta werd
Teto's roep om internationale
interventie gesteund door men
senrechtenactivisten, die me
nen dat de regering en het leger
niet bij machte zijn het bloed
vergieten op de Molukken te
stoppen.
In Moordrecht was gisteren
de regering in ballingschap van
de republiek der Zuid-Moluk-
ken (RMS) in spoedberaad bij
een. RMS- president Tutuhatu-
newa eiste van de Nederlandse
regering dat zij diplomatieke
stappen onderneemt om een
internationale vredesmacht
naar de Molukken te krijgen.
In Jakarta pleitte de com
mandant van de Indonesische
strijdkrachten, admiraal Wido-
do, gisteren voor de afkondi
ging van de noodtoestand op
de Molukken. De krant Indone
sian Observer berichtte vandaag
dat de marine de afgelopen da
gen tien schepen heeft onder
schept die met ladingen wa
pens op weg waren naar de
Molukken.
Minister Van Aartsen van
buitenlandse zaken heeft het
afgelopen weekeinde contact
gehad met zijn Indonesische
ambtgenoot, Shihab. Van
Aartsen drong aan op maatre
gelen tegen het geweld op Am-
bon en andere eilanden.
De Indonesische president
Wahid gaf eind vorige week op
dracht meer troepen naar de
Molukken te sturen en de pro
vincie af te sluiten van de bui
tenwereld. Dat wekt weinig en
thousiasme, want eerder had
de marine al een cordon gelegd
dat geen belemmering bleek
voor militante moslims. De or
ganisatie Laskar Jihad heeft
zo'n tweeduizend getrainde
'soldaten van de heilige oorlog'
naar de Molukken gestuurd.
Wapens werden afzonderlijk in
containers naar Ambon verzon
den.
Naar in Jakarta verluidt wordt
het vuur op de Molukken aan
gewakkerd door een generaal
en geldschieters uit 'de entou
rage van oud-president Soehar-
hararegpd
Zondag in Harare. De aan
hang van de Zimbabwaanse
oppositiepartij MDC is in de
'winning mood'. Verandering
is het toverwoord.
In de miserable townships
heerst op in de ochtenduren
een weldadige rust, net als
trouwens elders in het land.
Bij de duizenden stemlokalen
in heel Zimbabwe staan men
sen in lange rijen gediscipli
neerd te wachten om hun po
litieke voorkeur uit te spreken
In Mufakose, het gevaarlijk
ste deel van Harare en de af
gelopen weken het toneel van
extreem geweld, wordt de rust
verstoord door een tractor die
met een noodgang de hoek
om komt en bijna twee kinde
ren schept. „Een oorlogsvete
raan. De man lijkt me wat ze
nuwachtig - een goed teken",
zegt Obed Matzika, die op weg
is naar het stembureau van
zijn eigen township, Warren-
parkl.
Obed is 32 jaar een laborant
in een verffabriek. Hij is voor
de MDC. „Omdat af en toe ie
mand anders de macht moet
hebben om aan te tonen dat
hij het beter kan. Verandering,
in welke vorm dan ook, is wat
we hier nodig hebben."
Het stembureau, waai hij
zaterdag is weggegaan omdat
er misschien wel duizend
mensen stonden te wachten,
is nu leeg. De waarnemers zit
ten in hun fluorescerende
hemden in de zon. De voorzit
ter van het bureau zegt dat er
geen incidenten waren, de op
komst hoog was en het aantal
mensen dat niet op de stem
lijst stond 'erg laag'. „Minder
dan 100", zegt hij met een uit
gestreken gezicht. Maar dat is
in dit district tien procent van
alle kiezers!
Obed kan er niet over uit en
vermoedt een laatste truc van
het regime van president Ro
bert Mugabe. Als hij hoort dat
de president een overwinning
van de MDC niet zal vertalen
in een nieuwe regering, is zijn
ongeloof totaal. „Maar je laat
al die mensen toch niet voor
niet voor niets uren in de rij
staan", roept hij uit.
Als hij weer in zijn eigen
straat van rood zand loopt,
krijgt het vertrouwen weer de
overhemd dat hoort bij ie
mand die 'weet' dat voor Zim
babwe een nieuw tijdperk gaat
aanbreken. „De MDC zal win
nen. Het kan niet anders",
zegt hij en sluit het hek van
zijn kleine huis.
harare eelco van der linden
correspondent
De ZANU-PF van Zimbabwe's presi
dent Mugabe peinst er niet over de
macht te delen met de Beweging voor
Democratische Verandering (MDC).
„Ongeacht hoeveel zetels de oppositie
wint, er zullen geen ministers van de
MDC in een regering komen", zei par
tijvoorzitter en minister van volkshuis
vesting John Nkomo gisteren. Intussen
wacht Zimbabwe gespannen op de
uitslag van de zaterdag en zondag ge
houden parlementsverkiezingen.
MDC-leider Morgan Tsvangirai
voorziet een grote zege van zijn partij.
Gisteren stelde hij dat president Mu
gabe de 'morele plicht' heeft een stap
terug te doen als diens ZANU-PF het
onderspit delft in de verkiezingsrace
met de MDC.
De MDC verwacht veel van Mugabe,
ook wat betreft de zetelverdeling. De
president heeft het recht straks dertig
zetels in het parlement zelf toe te wij
zen. Tsvangirai eist dat Mugabe dat zal
doen op een manier die de verkie
zingsuitslag weerspiegelt. Tot nu toe
gaat iedereen er echter van uit dat die
dertig zetels gewoon weer naar de ZA
NU-PF gaan. Pas als de MDC in 76 van
de 120 'echte' kiesdistricten wint, ont
staat een parlementaire meerderheid
voor de oppositie.
Tsvangirai heeft overigens aange
kondigd de uitslag aan een juridisch
onderzoek te laten onderwerpen als
zijn partij niet meer dan zeventig ze
tels wint. „Het is duidelijk dat de over
grote meerderheid van het land veran
dering wil. Als dit niet uit de uitslag
blijkt, is er dus gefraudeerd", aldus de
oppositieleider.
President Mugabe lijkt zich absoluut
geen zorgen te maken. Gisteren was
hij uitermate goed gehumeurd toen hij
zijn alliantiepartners in de oorlog in
Congo ontmoette. De boodschap was
duidelijk: ik ben een staatsman en
houd me bezig met echt serieuze za
ken. Geflankeerd door de regeringslei
ders Kabila (Congo), Nujoma (Nami
bië) en Dos Santos (Angola), maakte
Mugabe grappen tegen toegestroomde
journalisten.
De waarnemers van de 'Europese
Unie die de verkiezingen in Zimbabwe
volgen, zijn in een eerste, voorlopig
rapport kritisch over het gedrag van de
regering van Zimbabwe, maar vrij po
sitief over het verloop van de stembus
gang van zaterdag en zondag.
De waarnemers zijn vooral slecht te
spreken over het geweld dat aan de
verkiezingen vooraf ging. Volgens EU-
delegatieleider Schori 'heeft de rege
ring van Zimbabwe gefaald in de ver
dediging van de wet'. Ook de voorbe
reidingen van de verkiezingen worden
door de EU bekritiseerd. „Door het op
het laatste moment veranderen van de
regels, was het vertrouwen bij alle par
tijen verdwenen", aldus Schori.
Afgelopen nacht verklaarde de EU-
delegatieleider dat er weinig meldin
gen zijn geweest van geweld. „We heb
ben 1.700 van de vierduizend stembu
reaus bezocht. De indrukken waren
positief. De competentie en efficiency
van het personeel waren indrukwek
kend."
ver slechts 35 regeringsleiders
hebben gemeld dat ze naar Ge
nève komen, terwijl er in Ko
penhagen meer dan honderd
kwamen opdraven.
De voornemens zijn ook dit
maal niet gering: Kofi Annan
wil dat in 2015 het aantal
'minst-bedeelden' is gehal
veerd, dat dan alle kinderen
toegang hebben tot een basis
school en iemand verstoken
blijft van gezondheidszorg. De
gelijkstelling van vrouwen en
mannen moet worden bevor
derd en kindersterfte zal met
tweederde moeten zijn terugge
drongen.
Hoog op de agenda staan het
kwijtschelden van de schulden
last van de allerarmste landen,
een radicale herstructurering
van het Internationale Mone
taire Fonds (IMF) en de We
reldbank en een onderlinge
koppeling van mensenrechten,
sociale voorzieningen en eco
nomische ontwikkeling.
Premier Mori mag doorregeren
koeweit Bij een gasexplosie in een olieraffinaderij in Koeweit zijn gisteren vier doden gevallen en 49 men
sen gewond geraakt. De raffinaderij Mina al-Ahmedi, de grootste van Koeweit met een productie van
444.000 vaten per dag, is stilgelegd in afwachting van een onderzoek naar het ongeluk. De bedrijfsleiding
sluit sabotage uit. foto reuters
tokyo hester van nunen
correspondent
De Japanse kiezers hebben de
regeringscoalitie van premier
Yoshiro Mori opnieuw een
meerderheid in het Lagerhuis
gegeven. De drie regeringspar
tijen verloren het afgelopen
weekeinde wel 65 zetels, maar
de winst van de grootste oppo
sitiepartij, de Democratische
Partij van Japan (DPJ), was on
voldoende om de macht over te
nemen.
Mori's Liberaal-Democrati
sche Partij (LDP) en de twee
kleinere coalitiegenoten Nieu
we Komeito en Nieuwe Conser
vatieve Partij behielden samen
271 van de 480 parlementsze
tels. Dat is net genoeg om de
absolute controle te houden
over het parlement. Een partij
of coalitie die 269 zetels bezet,
heeft de controle over alle par
lementscommissies en kan
eenzijdig wetsvoorstellen goed-
of afkeuren.
De LDP, die al sinds 1955 vrij
wel onafgebroken aan de
macht is, zag haar zeteltal te
ruglopen van 271 naar 233. De
partij is door deze uitslag af
hankelijker geworden van de
steun van de coalitiepartners.
De opkomst voor de verkiezin
gen bedroeg ongeveer 62 pro
cent. Dat is drie procent boven
het laagterecord van 1996. Re
gen in grote delen van het land
hield veel kiezers thuis.
Voor de positie van premier
Mori hebben de verkiezingsre
sultaten geen gevolgen. Van
morgen spraken de coalitiepar
tijen af dat ze hem blijven steu
nen. Op 4 juli zal hij tijdens een
speciale parlementszitting wor
den herkozen. Mori's populari
teit was de laatste tijd tot een
dieptepunt gedaald. Na zijn uit
spraak dat Japan een 'goddelij
ke natie is met de keizer als
centrum' twijfelden oppositie
partijen en delen van Mori's ei
gen LDP openlijk aan zijn ge
schiktheid als premier.
De grote winnaar van de ver
kiezingen is de Democratische
Partij van Japan. De grootste
oppositiepartij zag het aantal
zetels toenemen van 95 tot 127.
De Democraten hamerden in
hun campagne op het terug
dringen van de staatsschuld,
die door de economische sti
muleringsmaatregelen van de
regering is opgelopen tot de
grootste van alle ontwikkelde
landen.
peter van nuijsenburg
luitse Groenen hebben
fgelopen weekeinde defi-
"een tijdperk afgesloten,
ruime meerderheid aan-
dde het partijcongres in
ster het compromis over
uiting van kerncentrales,
Ie roodgroene regering
kanselier Schroder met de
giebedrijven heeft geslo-
Steeds meer worden de
nen een 'normale' partij,
daarmee dreigen ze ook
bestaanrecht te verliezen.
de milieupartij was het de
open dagen diep ademha-
tokhalzen en slikken, want
het akkoord over de kerncen
trales laat vele vragen open. De
centrales moeten na een be
drijfstijd van 32 jaar dicht, maar
de exploitanten mogen oude
centrales eerder sluiten om mo
dernere types langer open te
houden. Niemand weet wan
neer de laatste centrale van het
net gaat en als het tegenzit
wordt dat met Sint Juttemis.
Maar het compromis werd ge
slikt en daarmee is het tweede
en laatste grote Groenen-thema
vari de agenda verdwenen. Het
eerste, het radicale pacifisme,
was verleden jaar al in rook op
gegaan, toen de partij op een
speciale partijdag in Bielefeld
instemde met de NAVO-bom-
bardementen op Servië.
'Bielefeld' en 'Münster' zullen
belangrijke hoofdstukken wor
den in de partij-analen. In deze
steden voltrokken de Groenen
de overgang van een protestbe
weging naar een normale poli
tieke partij. Hier werd de cul
tuur van de afwijzing ten gra
ven gedragen e,n de mentaliteit
van het compromis verwel
komd. Zonder veel enthousias
me, zoals het hoort bij een
compromis.
Deze ontwikkeling wordt sinds
Münster ook belichaamd door
beide nieuwe partijvoorzitters.
Voorzitters waren bij de Groe
nen altijd vertegenwoordigers
van de twee vleugels, de linker
(de fundi's) en de rechter
(realo's). Die tijd is voorbij.
Fritz Kuhn en Renate Künast
zijn de favorieten van de 'hei
melijke partijleider', minister
van buitenlandse zaken en 'su
perrealo' Joschka Fischer. Nog
geen jaar geleden was dat voor
kandidaten de garantie dat ze
niet zouden worden gekozen.
Maar in Münster werden Kuhn
en Künast ingehaald als de
Groene hoop voor de toekomst.
Die toekomst ziet er beroerd
uit. De Groenen mogen een
normale partij zijn geworden,
maar dat heeft hun overlevings
kansen niet vergroot. Alle ver
kiezingen zijn de afgelopen ja
ren uitgelopen op nederlagen.
Door deelname aan regeringen
in een paar deelstaten en de
bondsregering heeft de partij
veel aan geloofwaardigheid in
geboet. Het kader is vergrijsd
en de jeugd wordt afgestoten
door het zure imago van de
partij.
De speurtocht naar thema's die
de partij weer aantrekkelijk
moeten maken, heeft tot dusver
niet veel opgeleverd. De Groe
nen moeten 'moderner worden
en minder jammeren', aldus
Künast. Onderwijs, nieuwe
technologieën, de multiculture
le samenleving moeten samen
met het milieu de terreinen
worden waarop ze hun onmis
baarheid kunnen bewijzen.
Probleem is wel dat de andere
partijen daar hun vlag al heb
ben geplant.
De Groenen willen vooral gro
ter blijven dan de liberale FDP,
die een ongekende revival
doormaakt. Nu al, twee jaar
voor de Bondsdagverkiezingen
van 2002, profileert de FDP
zichzelf als de toekomstige coa
litiepartner van kanselier
Schroder. Daarmee dreigen de
Groenen hun bestaansrecht
voorgoed te verliezen. Als ze
programmatisch weinig meer te
bieden hebben en ook al niet
meer nodig zijn om Schröders
SPD aan een meerderheid te
helperi, is de vraag de snel be
antwoord waarom iemand nog
op de Groenen zou stemmen.
paramaribo armand snuders
correspondent
De spanning tussen Suriname en buurland Guyana is de afgelo
pen dagen opnieuw opgelopen. Dat gebeurde nadat een Suri
naams legervliegtuig verkenningsvluchten had uitgevoerd bo
ven een gebied dat volgens de regering in Georgetown aan Guy
ana toebehoort.
Eerder al vlogen beide landen elkaar in de haren nadat de Su
rinaamse marine een Canadees booreiland had verdreven, dat
in opdracht van Guyana proefboringen zou gaan uitvoeren voor
de monding van de grensrivier Corantijn.
De nieuwe onenigheid ontstond over een militaire vlucht bo
ven het Tigri-gebied, een stuk regenwoud in het zuiden. De
vraag over tot welk land dit gebied behoort, houdt de gemoede
ren al decennia lang bezig. In 1969 werden Surinaamse troepen
in het gebied verdreven door het Guyanese leger.
