CÜP JL li %3 Jl
Spannende
mierenhoop
werd high-rise
Manhattan
Toerisme
Bral
HOGEDRUK
TERDAG 24 JUNI 2000
In het Dolfinarium te Harderwijk wordt morgen, 25 juni, de
verjaardag van Wally de Walrus gevierd. Ter gelegenheid van
het feest mogen jeugdige bezoekers zich op de versierde wei
de van Wally himself uitleven op een haaienspringkussen
en ook kunnen ze daar rondjes rijden op speciale space
bikes. De allerkleinsten kunnen zich er bovendien laten
schminken door de Schminktvis. Aan het einde van de
dag deelt Wally zijn, aan stukjes gesneden verjaardagstaart
uit aan iedere bezoeker die daar trek in heeft.
Verdere informatie: Dolfinarium Harderwijk, telefoon (341)
.46.74.67.
Skateroutes
Het Noord-Nederlands Bureau voor Toerisme heeft twee
boekjes uitgegeven met beschrijvingen van in totaal 34 skate-
-trajecten in respectievelijk Drenthe en Friesland. De afstand
van de ritten varieert van 25 tot 30 kilometer en leiden over
een goed wegdek. De route rond Smilde is bewegwijzerd. Het
boekje 'Skate Away' (Friesland) kost 16,95 gulden en de prijs
van 'Skate-Routes-Drenthe' is 19,50 gulden. Beide gidsjes
zijn verkrijgbaar bij alle VW-kantoren in Drenthe en Fries
land, maar kunnen ook worden besteld op telefoonnummer
(0900).9222 (1 gulden per minuut).
Thalys
Vanaf vandaag, 24 juni, tot 26 augustus aanstaande wordt er
voor het eerst een Thalys ingezet tussen Nederland en Zuid-
-Frankrijk. De trein vertrekt om 06.57 uur van Amsterdam
CS en rijdt via Schiphol (7.13), Den Haag HS (7.36), Rotter
dam CS (7.54) naar Lyon Part-Dieu (13.22) en Valence Ville
(14.06 uur). De terugreis begint om 15.06 in Valence Ville;
aankomst in Amsterdam CS om 22.06 uur. Op het station
van Valence Ville is er aansluitend treinverkeer van en naar
onder meer Cannes, Marseille, Nice, en Perpignan. Een re-
tourbilSjet voor Amsterdam-Valence is er vanaf 324 gulden
(kinderen 298 gulden).
Verdere informatie: NS International (0900).9296 (50 cent
per minuut).
mmmm
Prowse
Daar tussendoor kan je dan nog
wat rondneuzen in bijvoor
beeld de tientallen winkelcen
tra. De aantrekkelijkste 'stop
shop' ter wereld is Singapore al
lang niet meer. De prijzen ver
schillen nauwelijks met die van
West-Europa en afdingen in
zo'n yuppen-hub is not done.
Maar wie op zoek is naar de
nieuwste elektronische snufjes
van meneer Sony, waant zich in
een eldorado.
Nog altijd. Want de mens kan
veel verwoesten, maar niet al
les. Tradities zijn taai. Ook in
Singapore. Waar op de hoek
van de Zion Road en de Seng
Po Road al sinds de Tweede
Wereldoorlog het luisterrijkste
ontbijt ter wereld wordt uitge-
serveerd. Niet eens zo zeer om
- hoe verrukkelijk ook - de war
me You Tiao (Chinese crois
sants), ook niet om de Chien
Tui (rijstballetjes met pinda
kaasvulling) en de Kaya (toast
met eierjam), maar om de tien
tallen zangvogels die elkaar hier
vanuit adembenemend mooie
kooien de loef af proberen te
steken met trillers waarvan zelfs
een stradivarius niet terug
heeft. Geen mooiere plek om in
Singapore de dag te beginnen
dan deze TiongBahru Bird Are
na. Zoals hotel Raffles - ach ja,
Raffles - nog steeds de place to
beis voor een superieure high
tea.
Vogelnestjes
En verder? Wel, je zou naar de
zeer toeristische, maar daarom
niet minder charmante nerin-
kjes in Little India kunnen wan
delen (Tekka-market aan de
Sunset Road). Of naar China
Town. Met - schuin tegenover
de onvermijdelijke Sri Mariam-
martempel - de fameuze apo
De Grote Kerk in Naarden is tot en met zaterdag 9 september
(Monumentendag) voor het publiek dagelijks geopend van
13.00 tot 16.00 uur. Tevens bestaat er gedurende die perio
de gelegenheid deel te nemen aan rondleidingen waarin gid
sen allerlei wetenswaardigheden van het godshuis uit de doe
ken doen. Elke zaterdag wordt omstreeks 15.30 uur het Bët-
z-Witte orgel of het Flentrop koororgel bespeeld.
Informatie: telefoon
(035).694.98.73.
Bij het Nederlandse ticketbureau van Keith Prowse verscheen
zojuist de '2000 brochure' met daarin uitgebreide informatie
over de verkoop van toegangskaarten van ruim 250 attractie
parken, theaters, shows en andere evenementen over de hele
wereld. Bij Prowse, marktleider op dit gebied, kunnen niet al
leen plaatsen worden geboekt voor alle grote shows en musi
cals die momenteel in Londen, New York en Las Vegas wor
den opgevoerd, maar ook kunnen er kaartjes worden gekocht
voor uiteenlopende evenementen als Wimbledon, dinershows
in Parijs en de Millennium-atracties (met reuzenrad) in Lon
den. De brochure is gratis verkrijgbaar bij alle ANVR-reisbu-
reaus maar kan ook worden opgevraagd bij Keith Prowse in
Amsterdam, telefoon (020).638.39.89.
thekerswinkel van Eu Yan Sang.
Oosterse mystiek. De door Sang
uitgestalde vogelnestjes bij
voorbeeld (180 Singapore-dol
lars voor vier stuks) schijnen
goed te zijn voor een zere keel,
maar pas op, die veel goedko
pere dooie wesp (als je 'm ten
minste in een glas water doet)
doet het nög beter. Aantrekke
lijk bijkomend verschijnsel: je
krijgt er je stem van terug,
mocht je 'm verloren zijn. Voor
de pep tenslotte, is er een vin
gerhoedje Giaseng thee. Kost
niets en je kunt er uren op lo
pen.
Handig onder meer voor een
tippel door Sungei Buloh, een
nog oorspronkelijk stuk moeras
vol felle fladderaars, ritselende
reptielen en mangrove bossen.
Of voor een visite aan de Night
Safari, in nauwelijks vijf jaar
uitgegroeid tot de populairste
attractie van Singapore. Het
enorme, even buiten de city ge
legen park trekt negenhonderd
duizend bezoekers per jaar. Die
allemaal willen weten hoe wilde
dieren 's nachts leven. Een echt
antwoord op die vraag krijgen
ze uiteraard niet. Leeuwen zijn
verzot op jonge buffeltjes, maar
in de Night Safari worden hun
lusten bedwongen door on
zichtbare hekken en grachten.
Dus beperkt de koning der die
ren zich tot een langdurig, be
haagziek uitrekken van nek en
rug. Wat de bezoekers in het
zachte tegenlicht van tussen
het struweel verstopte schijn
werpers een verrassend specta
culair beeld biedt. Disney's
'The Lion King'. Maar dan in
het echt.
Niet alle romantiek is uit Singa
pore verdwenen.
ROB VAN DEN DOBBELSTEEN
'Grote Kerk
Zeedorpen
Vanaf de parkeerplaats ten noorden van Katwijk (station red
dingmaatschappij) begint op donderdag 29 juni om 10.00
uur een pittige wandeling door het zogenoemde 'zeedorpen
landschap' tussen Katwijk en Noordwijk. De boswachter blijft
niet op de paden, maar voert zijn gezelschap dwars door bos
en beemd en vertelt waarom het landschap zo bijzonder en
zeldzaam is. Met een beetje geluk worden duinhagedissen
waargenomen. Vooral de verrekijker meenemen.
Informatie en aanmelden: Erwin van Liempd, telefoon (071)
.361.38.09.
terrasjes van Clarke Quay zijn tot middernacht geopend.
In verschillende delen van de stad kan nog op ouderwets Oosterse wij
ze worden gewinkeld. foto rob van den dobbelsteen
Vergelijk nooit met
oeger. Maar in Singapore
nt ontkom je er niet aan.
Geen stad in het Verre
Oosten (Shanghai
5 misschien uitgezonderd)
Ira
vl kreeg in zo'n korte tijd
zo'n ander gezicht. De
vermaarde travestieten
ran Bugis Street maakten
laats voor de flush cops
bij de openbare urinoirs
10 en wee de toerist die een
in
sigarettenpeuk op straat
urft te gooien. Singapore
F is een keurig-nette stad
met keurig-nette straten
en keurig-nette
wolkenkrabbers. Is dat
g? 't Is maar wat je zoekt.
vi welke metropool elders
Ie
bijvoorbeeld kan je om
f 1 middernacht rustig over
traat lopen op zoek naar
lv een gezellig terras?
n
Koud geland vraagt de gids al of
iedereen even 'heel erg goed'
wil luisteren. Want (omhoog
gestoken vingertje): „U mag
hier geen kauwgum gebruiken,
laat staan dat u het op straat
gooit. En als u op een taxi staat
te wachten, moet u er voor zor
gen dat u nooit met meer dan
twee personen bij elkaar staat,
want dat mag niet. Ik wil u er
verder op wijzen dat roken in
voor publiek toegankelijke
ruimtes ten strengste verboden
is en dat sigarettenpeuken in de
daarvoor bestemde afvalbakken
dienen te worden gegooid. Hou
er ook rekening mee dat op
openbare toiletten door zoge
noemde flush cops wordt ge
controleerd of u wel doortrekt.
Overtredingen worden zwaar
bestraft."
Hartelijk welkom in Singapore.
Is de stad er leuker op gewor
den? Vergelijk nooit met vroe
ger. Maar slenterend door Sin
gapore valt er onmogelijk aan te
ontkomen. Daarvoor is het ver
schil te groot. Vijfentwintig jaar
geleden nog één van de span
nendste mierenhopen van het
Verre Oosten. Met z'n honder
den, van goedkope smokkel
waar uitpuilende winkeltjes in
Little India. Met z'n bloed
mooie travestieten en hoeren
(niet van elkaar te onderschei
den), bevallig paraderend over
het morsige asfalt van Bugis
Street. En met z'n Newton Cir
cus natuurlijk, dat door wal
mende hawkers (voedselstalle-
tjes) beheerste plein waar je te
midden van het rondcirkelende
verkeer zo zalig.kon eten.
Maar dat Singapore, die heerlij
ke, roezemoezende, zwaar geu
rende havenstad vol sloppen,
Januskop
En zo is het maar net. Het Sin
gapore van de 21e eeuw is een
januskop. Kil en zakelijk ener
zijds; comfortabel en veilig an
derzijds. De aanvallige, door
één enkele slingerende hang
lamp verlichte kraampjes onder
de donkere nootmuskaatbo
men van Orchard Street heb
ben plaats moeten maken voor
het glimmende marmer van de
winkels van Carrier, Ray Ban en
Yves Saint Laurent. Dat is spij
tig natuurlijk. Maar wie om een
uur of tien zin heeft om in de
zwoele tropennacht op de ter
rasjes van Clarke Quai, Boat
Quai of Chijmes nog een hapje
te eten, hoeft niets te vrezen.
Tegelijk met de graffiti en de
hondenpoep verdwenen de
gauwdieven. Dus zegt de gids:
,,Wist u dat wij de enige wereld
stad zijn waar je om twaalf uur
's nachts rustig over straat kunt
lopen?"
Niet direct een plek waar je een
week moet blijven, Singapore.
Maar wel het perfecte voorpor
taal voor een reis door de rest
van het Verre Oosten. Drie, vier
dagen is voldoende. Om te
wennen aan de temperatuur,
om het tijdsverschil te over
bruggen en om in The Banana
LoafApolo aan de Race Course
Road te leren hoe het voelt om
met je blote handen een portie
gefrituurde vissenkoppen te
eten {fish heads supreme, on
derdeel van het killer menu).
stegen en pleintjes, trok zich -
onder het politieke bewind van
de in 1970 aangetreden Peop
le's Action Party (PAP) - strak
tot een uit glas, beton en staal
opgetrokken high-rise Manhat
tan. Jawel, dat is misschien best
een beetje jammer, beaamt de
gids met vlakke stem. Maai' laat
het bezoek ook eens naar de
andere kant van de medaille
kijken. Trots: „Wist u dat wij de
enige stad in Azië zijn waar je
het water uit de kraan kunt
drinken?"
FEITEN
CIJFERS
1
iz< EREIKBAARHEID. Singapore Airlines
liegt vanaf Schiphol dagelijks naar Sin-
av apore. De vlucht duurt twaalf uur en de
li Dedkoopste retourvlucht kost 1560 gul-
li en. Ook de KLM heeft een dagelijkse
1 ucht op Changi, de supermoderne
'®ichthaven van de stad. Een retourtje is
vanaf 1649 gulden, maar dan dient de
|j issagier wel minstens zeven nachten in
ngapore door te brengen. De normale
ijs ligt circa duizend gulden hoger. Ui-
raard is het tevens mogelijk de reis on
er te brengen in bijvoorbeeld een jet and
?d-vakantiepakket (reis niet logies). Zo
ganiseert touroparator De Boer Wen-
el trips naar het Verre Oosten waarbij
«ee nachten in Singapore wordt gesla-
en. Prijs: vanaf 245 gulden per persoon,
eisorganisaties als Singapore Airline-
Tradewinds, Unitravel, Odysseus en
t,d -Reizen verkopen soortgelijke arran-
menten waarbij niet zelden wordt
>orgereisd naar Australië en/of Nieuw-
teeland.
CCOMMODATIE. Hotels in Singapore
n er in alle kwaliteiten en prijsklassen.
ie niet van tevoren heeft geboekt kan in
aankomsthal van Changi terecht bij de
balie van de Singapore Hotel Association.
Deze is geopend van 07.30 tot 23.30 uur.
BEZIENSWAARDIGHEDEN. Vooreen toe
rist heeft Singapore verschillende musts.
Daaronder vallen zeker Arab Street (met
Sultan Moskee), Little India en China
Town (met de beroemde Sri Mariamman
Tempel) die ondanks de sloopwoede van
de laatste jaren hier en daar nog iets van
hun vroegere sfeer hebben behouden.
Naast vele kraampjes en winkeltjes zijn er
ook tal van restaurants waar goed en
goedkoop kan worden gegeten. Singapore
is een culinair paradijs waarin je net zo
makkelijk kunt genieten van Indische
curry-gerechten als van de Franse Haute
Cuisine. Niet ten onrechte zijn de zoge
noemde food centers zeer populair. Hier
staan de hawkers, de fameuze eetstalle
tjes die vroeger op elke hoek van de straat
konden worden gevonden maar die door
de overheid nu bij elkaar zijn gezet omdat
ze de doorstroming van het verkeer ver
hinderden.
Verlaat Singapore ook niet zonder een be
zoek te hebben gebracht aan Raffles
(Beach Road), misschien wel het be
roemdste hotel van het Verre Oosten.
Naast een voortreffelijke high tea (30 Sin
gapore dollars per persoon) tussen 15.30
en 17.30 uur heeft Raffles ook een bijzon
der aardig museum waarin het koloniale
verleden van het hotel wordt belicht.
Ook aantrekkelijk: Orchard Road met tal
van luxueuze winkelcentra waaronder het
reusachtige Ngee Ann City, de uitgangs
centra langs de Singapore River (Boat
Quay en Clarke Quay), het pas geopende
Chijmes in Victoria Street (een tot eetcen-
trum omgebouwd klooster), het Night Sa
fari-park (geopend van 19.30 uur tot
middernacht), Underwater World (groot
ste aquarium van Azië) en het natuurmo
nument Sungei Buloh. In het East Coast
Park kunnen fietsen worden gehuurd (4
Singapore dollar per uur). Daar ook, ligt
'een aantal voortreffelijke rijwielpaden.
REISDOCUMENTEN EN GELD. Een pas
poort is voldoende, maar het moet wel
geldig zijn tot zes maanden na aankomst.
Vaccinaties zijn niet nodig. Creditcards
worden in Singapore overal geaccepteerd,
maar wie met contact geld betaalt, krijgt
vaak korting. De koers van de Singapore-
-dollar is ongeveer 1,36 gulden (bij geld
wisselaars - licensed money chargers - iets
meer dan bij de banken). Er kan overal
worden gepind.
OPENBAAR VERVOER. Taxi's zijn de po
pulairste vorm van vervoer, maar er moet
- zeker bij een regenbui en in de spits
uren - soms lang op worden gewacht. De
metro (MRT) waaraan nog steeds hard
wordt gebouwd, is dan een goed alterna
tief. Voor ritten buiten de city kan het
best de bus worden genomen (eventueel
met een dagabonnement). De dienstrege
ling staat in de Bus Guide die bij elke
krantenkiosk voor een paar muntjes te
koop is.
DIVERSEN. In Singapore is het acht uur
later (in de winter zeven uur) dan in Ne
derland. De stad ligt op slechts 130 kilo
meter van de evenaar. De temperatuur
ligt daardoor dag en nacht omstreeks de
27 graden Celsius. Het is in Singapore wel
altijd vochtig en het kan er ongemeen
hard regenen. Maar de buien zijn meestal
snel voorbij. Beste periode om de stad te
bezoeken is in de droge maanden januari
en februari. Singapore heeft vier officiële
talen: Engels (wat door zo'n beetje iedere
inwoner wordt beheerst), Maleis, Manda
rijn en Tamil. Ook wordt er veel Singlish
gesproken, een mengvorm van Chinees,
Engels en Maleis.
DOCUMENTATIE. Er is in Nederland een
aantal gidsèn over Singapore verkrijg
baar. De uitgebreidste is de Engelstalige
Insight Guide, maar het Reishandboek
Singapore van uitgeverij Elmar voldoet
ook prima. De Compacte Reisgids Singa
pore van Gottmer is iets beknopter dan
de voorgaande twee, maar erg handig in
het gebruik.
MEER INFORMATIE. Singapore Tourist
Promotion Board (STPB), 126-130 Regent
Street (Carrington House), Londen WIR
5FE, Engeland, telefoon (0044)
.171.437.00.33, De Boer Wendel in Bad
hoevedorp, telefoon (020).449.68.88), Sin
gapore Airlines/Tradewinds in Amster
dam, telefoon (020).5488854 of het ANVR-
-Reisbureau. In Singapore zelf is de STPB
gevestigd aan de Orchard Spring Lane 1
telefoon 736.6622.
COLUMN
Geen populairder geluid op de camping-en nu heb ik het over
de jaren zeventig- dan de hogedrukstem van Jan Pelleboer. Hij
meldde zich via radio wereldomroep elke ochtend om - als ik
me goed herinner - half tien en zijn weersverwachting echode
over het hele terrein.
Pelleboer kon uitgroeien tot een volksheld omdat geen toerist
zo op het weer is gespitst als de Nederlander. Hij kletst op reis
over weinig anders. En als hij vanaf de vakantiebestemming
naar huis belt. is het eerste wat hij vraagt: 'Hoe is het weer bij
jullie?'
In de rest van de wereld kijken ze daar nogal van op. Uit luxe
(in Israël bijvoorbeeld wordt 's zomers geen weersvoorspelling
verstrekt daar de zon toch altijd schijnt) of juist omdat regen er
eerder regel is dan uitzondering. Toen ik de waard van de
Climbers Inn in het Ierse Glencar eens vroeg hoe de voorspel
lingen waren, antwoordde hij: 'Daar luisteren we nooit naar.
Wij hopen alleen maar.
5 Maar de leukste weersverwachting hoor
ei de ik in Ketchikan, een vissersplaatsje
m aan de Golf van Alaska. 'Als je de top van
Q onze huisberg, de Mount Deer niet ziet',
q zei de mevrouw van de VW, 'dan regent
het: zie je hem wel dan gdüt het regenen.
o
