Denksport
cd
T
T
i5
T
E
E
K
H
K
cd
0
D
ERDAG 24 JUNI 2000
IDGE
landelijk ING-TOP toernooi voor de
aren in Nederland zal volgend jaar niet
worden gehouden. Dat is, ondanks de
te hoge prijzen die er te verdienen wa-
jammer, omdat als gevolg van de hoge
enpot wel alle topspelers meededen en
eel mooi bridge te bewonderen was.
is dit het aangewezen toernooi om
we biedconventies en speelwijzen in
raktijk te zien. Naast veel hoogstandjes
n er toch ook veel bied- en speelfou-
le n het eerste spel had Zuid een voor ex-
opgelegd bod, dat maar weinigen
en:4 V5 4;¥B6 5;4V 10 943 2;*
ist was gever en OW waren kwetsbaar,
assen van West opende Noord met 34
deze kwetsbaarheid belooft dat niet
punten. Oost doubleerde, een infor-
edoublet. Wat moet Zuid bieden? Voor
inl zit er zeker een manche in een van de
kleuren in, misschien wel slem. Wat
n;d in ruiten ook zal hebben, hij is in
niet aan slag te brengen, want ten-
te een van de tegenstanders heeft
een renonce. Ruitenstart door
d is daarom altijd slecht. Daarom
Zuid met 4 of 5 de start vastleg-
in de redding aangeven. Na de 4 van
phorst als Zuid bood West 4 om
te laten kiezen uit een van de hoge
en en om de ruitencontrole aan te ge-
Noord bood 5 als aansluiting. Oost
1 daarop, waarna Zuid corrigeerde
het redbod 5 Na tweemaal pas
it Oost beslissen, doubleren of verder
in. Hij doubleerde, bang geworden
iet bod van 5 Maar West maakte er
5 y van. Dat werd het eindcontract.
d kwam natuurlijk met klaveren uit.
as het spel:
«4*
V 5 4
VB65
♦V109432
konden 5 y na de klaverenstart niet
in. Aan de meeste andere tafels boden
leen ruiten, waardoor Noord met rui-
aitkwam. Daar had de leider geen
te mee. Na ruitenaas en drie keer troef
schoppenboer, die hield. Na vier
ipenrondes speelde Oost klaveren
het aas. Zuid had alleen nog ruitens
en moest in de dubbele renonce spe-
OW maakten daardoor 11 slagen en
f -contract. Lange tijd stonden Jialal-
Cleeff bovenaan in deze finale, maar
likelden flink op de ranglijst door dit
B10 t
iH98765WT~> 0
VB1082
als gever opende met 1 Oost 1 4
2 Oost 3 West 3 SA. Alle andere
zaten in het onverliesbare 6 West
niet goed geboden. Met zeven rui-
14 punten en deze mooie kaart moet
ït eerste rebid zijn. Ook 3 SA is onder-,
Na 3 zal Oost zeker het initiatief
slem nemen. Zowel hartenheer als
"renheer zaten goed in dit spel, zodat
13 slagen werden gemaakt. Het laatste
etis een mooi spel voor de leider. Het
eld zat in 4 y
was de gever en niemand was kwets-
I Steeds had Oost met 1 V geopend. En
kelijk van het biedsysteem van OW
1 zij in 4 terechtgekomen zonder te-
Hedingen. Zuid kwam uit met 8.
1 nam het aas, speelde ruitenheer en
Igde met klaveren voor de vrouw. Hoe
het spel afgespeeld worden? De leider
twee kansrijke speelwijzen ter be
ting. De eenvoudigste is snijden op
65 tiheer. Als Noord een of twee troeven
de heer wordt het contract zo ge-
'jt. De maakkans is 50% bij een 2-1
(78% kans). Samen is deze
Fans dus 39%. Kan de leider zijn
kansen vergroten? De tweede optie is
Li i slag 4 hartenaas te nemen en de kla-
:ti 5 te elimineren door na klaverenheer
"laveren te troeven. Daarna wordt de
partij met troef heer aan slag ge-
t. NZ moeten dan de schoppenkleur
ireken. Als de schoppenhonneurs bij
rdeeld zijn of als de tegenstander met
iheer beide schoppenhonneurs bezit,
ie iet contract op deze manier worden
Kakt: Eerst wordt de ene honneur ge-
a en daarna volgt de snit op de twee-
Inneur. De laatste speelwijze is veel
jker, omdat het contract ook wordt
ikt bij een kale hartenheer bij NZ
cans). Als hartenheer blijft hangen is
terende kans bij goed taxeren van de
penhonneurs 75%. Deze gecombi-
maakkans is 26+38 ofwel 64%, veel
de eerste speelwijze. Toch wisten
weinig Oostspelers dit contract op
manierte maken. Dit was het hele
w<-J+ o
VA9654
B
*H 1042
beide grote toernooien van de
tbond, het grote TAS-toernooi met
dan 10.000 deelnemende paren en
G-TOP toernooi hebben de sponsors
lakt. Hopelijk komt er voor deze bei-
rnooien een nieuwe sponsor, die de-
fcesformules willen voortzetten. Het
Jgeld kan wat mij betreft best iets
PUZZEL
Oplossing ©jfs
nummer 24
De twee gevraagde woorden van de puz
zel van vorige week waren:
HANDGEMEEN en MEDESPELER
Kruiswoordraadsel
nummer 25
Horizontaal:
1. Schat: 8. deelgenoot: 9. papegaai; 10.
roem; 12. achteraf; 13. Europese taal; 15.
reliëfsteen; 16. korenafval; 18. nieuwig
heid; 20. emmer; 21. inleiding; 22. ver;
24. machinepistool; 26. oude lengtemaat;
28. bewijsstuk; 30. signaal; 33. bijwoord;
34. judomat; 35. blijdschap; 36. spil; 37.
prima; 39. soort lama; 40. soort slee; 42.
vestibule; 45. insecteneter; 48. boekver-
haal; 49. kleur; 51. lijn; 53. knaagdier; 54.
bevel; 55. gebrek; 56. kamp; 57. clown;
58. zenuwtrekking; 60. afgelegen; 61.
kwal.
Verticaal:
1. Inhoudsmaat; 2. denkbeeld; 3.
familielid; 4. vervangingsmiddel; 5. Frans
lidwoord; 6. edelgas; 7. omvangrijk; 8.
dun plaatje van een stof; 11. deelachtig
worden; 12. glansverf; 14. domkop; 15.
meubel in een café; 16. jongen; 17. koel;
19. deel van een bloem; 23. manier van
schoonmaken; 25. temperatuur en voch
tigheidsgraad regelend toestel; 27. ver
bindingsstuk; 28. taxi (Eng.); 29. vorde
ring; 31. bijbelse naam; 32. nieuw; 33.
Turkse titel; 38. Noorse godheid; 39. vlak
en effen; 41. bedoelen; 43. polijststeen;
44. ooievaar; 46. tweewielige disselwa
gen; 47. zeebocht; 49. armee; 50. tod; 52.
Ierland; 54. geschenk; 58. voorzetsel; 59.
compact disc.
Welke woorden worden gevormd door
de letters uit de volgende vakjes: 59 42
2 41 39 33 57 14 52 29 en 48 9
34 45 5 30 49 20 61 54
Oplossingen van de kruiswoordpuzzel en/of het cryptogram, bij voorkeur per briefkaart,
dienen uiterlijk woensdag a.s. in het bezit te zijn van het Redactiesecretariaat Leidsch
Dagblad, Postbus 54, 2300 AB Leiden. Onder de inzenders worden twee cadeaubonnen
van 25 gulden verloot.
[p]
u
u
D
y
Q
A
aBQiic
II
u
L9UU
Boyyi
HQHH
A
M
Li
E
K
LL
E
E
T
E
u u
E
L
F
N P
t
O
w
LÜ
f
E,
ÜL
L!
s
"F
L
A
\E
i
T
A
F
p
s
!F
A
F
T
A
T
L
K
T
X
A
L
~R
E
N
E
T
F
1
F]
N
U
T
ft/T
F
F
1
1
l
S
B
E
1 T 1
~F
L
G
E
ril
F
T
E
1
E
T"
F
~A
A
R
O
E
~r~
A
D
Ivf
A
N~
O
N
E 1YJ
E
LH
F
K
3
X
M
F
L
A
~G
Winnaars
Yong-long Hu, Steenstraat 55,
Leiden (cryptogram).
Mw. E. Rovers, Kagervoorde 202,
Sassenheim (kruiswoord).
Cryptogram nummer 25
Horizontaal: 2. Hier wordt een insect even uitgelaten
van (6); 6. Lectuurkraam om uit de kleren te gaan (9);
9. Het regelen van opschik (10); 11. Die atleet is een
lafaard (4); 13. Taal om het benauwd van te krijgen
(6); 14. Opzienbarend gevoel (8); 15. Waterfietser (9);
17. Die dooie laat over zich lopen (4); 18. Worden
gezongen voor het onderzoek (15); 20. Met deze
maaltijd ontvangt men geen nachtfilm (10); 21.
Achter elkaar door de poort (4); 22. Voor een snelle
foto naar het ziekenhuis (11).
Verticaal: 1. Dat college geeft dubbele voorlichting
10); 3. Met de rang van een officier beheerst men een
etappe (15); 4. In relatie tot een tengel (3); 5. Er zit
lijn in een hard schot (6); 7. Te zien op dobbelstenen
(4); 8. Hinderlijke beesten? (10); 10. Het aanbrengen
van een plechtige bevestiging (11); 12.
Filmliefhebber? (12); 15. Staat gereed bij vader in de
Bijenkorf (6); 16. Zonder stuur blijft een schip stil lig
gen (8); 19. Experimenteel hoofd (4); 23. Toekomstig
overblijfsel (2).
Oplossing
nummer 24
Horizontaal:
4. Tentharing; 8. buurdame; 9.
moot; 10. hoofdstukken; 12.
pikant; 14. opnemen; 16.
gevarentoeslag; 18. rats; 19.
genieten; 20. nieuwslezer; 23.
moppen.
Verticaal:
1. Bedrijfsadviseur; 2. cadeau
bonnen; 3. uitmaken; 5. trans;
6. groen; 7. autobiografie; 11.
inval; 13. terug; 15. missen;
17. opereren; 21. som; 22.
expo.
DAMMEN
Bijna alles in ons land heeft in
middels een oranje kleur gekre
gen. Ik mag echter aannemen
dat op uw dambord nog steeds
de oude vertrouwde lichte en
donkere ruiten zichtbaar zijn.
Dat is maar goed ook, want als
over een maand de voetbalgek-
te is weggeëbd zitten de meeste
dammers weer te staren naar
een veld dat zij beter kennen
dan welk voetbalveld ter wereld
ook.
En waarop zij, veelal ook voor
het oog van de toeschouwers,
hun kunsten mogen vertonen.
Evenals het voetbal kent de
damsport spelers diertot mooie
staaltjes in staat zijn. Dit geldt
zeker voor de componisten van
de problemen die ik u vorige
week voorschotelde. Ik start
dan ook met het geven van de
oplossingen van al dit moois.
De eerste opgave staat op naam
van de een beetje in de verge
telheid geraakte Zwitserse
grootmeester Andreas Kuyken.
Maar problemen zoals deze
houden de herinnering levend.
Eerst de cijferstand: wit 16, 27,
31, 32, 38, 39, 40, 41, 42, 43, 44,
45; zwart 7, 8, 9, 17, 18, 20, 23,
24, 28, 29, 30, 35. Winst voor wit
1. 27-22 18x47 2. 16-11 28x48 3.
11x4 47x33 4. 39x19 48x40 en
nu de pointe: 5. 4-27!! Nu komt
na a. 24x13 27x21 35x44 21-49
en op b. 35x44 27-49 24x13
49x6 (via 44, 29, 13, 20, 30 en
17) met winst op de zogeheten
tric-trac.
De tweede opgave kende de
volgende cijferstand: wit 26, 31,
36, 37, 38, 39, 40, 41; zwart 14,
16, 22, 23, 24, 28, 35. De auteur
is mij niet bekend maar deze
compositie behoort tot mijn fa
vorieten: 1. *37-32 35x42 2.
26-21 28x17 3. 41-37 42x31 4.
36x9 17-22 5. 9-4 22-28 6. 4-27
28-33 7. 27-43 met oppositie.
Ook fraai was het derde werk
stukje met de cijferstand: wit
21, 27, 34, 37, 41, 42, 44; zwart
5, 16, 18, 19, 20, 23, 29. Auteur
Kobtsew bedacht deze oplos
sing: 1. 27-22 29x49 2. 22x15
16x27 3. 15-10 5x14 4. 42-38
49x32 5. 37x10 27-32 6.10-5
32-38 7. 5-32 38x27 8. 41-37
met winst.
Van S. Balzalarski was de vierde
opgave: wit 27, 31, 32, 33, 38,
43, 44, 45, 50; zwart 8, 14, 16,
18, 22, 24, 26, 29, 30. Oplossing:
1. 33-28 22x42 2. 27-21 16x40 3.
45x3 26x37 4. 3x47 uit.
De vijfde cijferstand: wit 25, 28,
29, 30, 32, 38, 42, 47, 48, 49;
zwart 4, 12, 13, 14, 15, 17, 19,
21, 27, 31. Geen auteur bekend,
doch daarom nog niet minder
aardig: 1. 38-33 27x38 2. 49-43
38x49 3. 28-22 17x39 4. 30-24
19x30 5. 25x43 49x20 6. 42-38
20x42 7. 48x10 winst.
De laatste opgave heeft, denk
ik, de meeste moeite gekost.
Het is een fragment uit de partij
Koeperman-Fridman waarin
geen directe combinatie moge
lijk is. De cijferstand: wit 25, 26,
34, 35, 37, 38, 44, 47, 48, 49, 50;
zwart 4, 7, 10, 11, 14, 18, 19, 22,
24, 27, 28. Maar wit won na het
offeren van een drietal schij
ven: 1. 26-21 27x16 2. 35-30
24x35 3. 25-20 14x25 4. 38-32!!
Een prachtige stille zet: op
18-23 of 19-23 volgt 34-29 met
dam naar veld 1 of 5; na 28-33
wint 44-40 35x44 en 50x6. Tot
zover de problematiek.
Damclub SNA uit Heerhugo-
waard organiseerde van 1 tot 3
juni het NK voor pupillen. In de
sfeervolle entourage van de au
la in OSG Huygenwaard moch
ten de jonge talentvolle dam-
fnertjes kennismaken met de
professionele aanpak van de or
ganiserende vereniging. Het
kwam het vertoonde spel zeker
ten goede, want elke dammer,
van jong tot oud, komt in de
juiste ambiance tot betere pres
taties. Ook wat dat betreft ver
heug ik mij op mijn entree als
speler bij SNA waar ik, samen
met mijn vroegere
DCIJ-clubgenoot Richard Moo-
ser, hoop een bijdrage te kun
nen leveren aan het behoud
van het eerste team dat ko
mend seizoen debuteert in de
landelijke tweede klasse. Doch
dit terzijde.
Kampioen bij de pupillen werd
Klaas-Hendrik Leijenaarmet 17
uit 10. Via Frank Aarts en Sierd
van Randen kwam ik in het be
zit van de volgende twee frag
menten. De kampioen van
Noord-Holland, Stijn Tuytel,
moest het tegen Leijenaar afleg
gen in het afspel van hun partij
(zie diagram).
In een toch al kansloze stand
1
ié:
m
o:
0
Q
Q
m
a
lllli
s
111
lil'
lil
Diagram nr. 1
ging het na 34-40 44-39 40-45
snel bergafwaarts: 20-15 (op
19-14 zou gevolgd zijn 45-50
14x3 50x22 3x21 46x25 en de
witte dam kan worden ingere
kend) 17-22 28x17 9-14 19x10
46x5 17-12 45-50 39-34 50-17
12x21 16x27 met winst. Kan
zwart trouwens vanuit de dia
gramstand ook nog op een an
dere wijze winnen? Het tweede
en laatste fragment deed zich
voor in de partij Sander
Spaans-Gert Jan Hoeve en ken
de de volgende cijferstand: wit
25, 27, 28, 30, 32, 33, 35. 36, 37,
38, 40, 42, 43, 45, 47, 48; zwart
2, 3, 6, 8, 10, 11, 12, 13, 14, 16,
18, 19, 20, 21, 23, 26. Gert Jan
meende met 20-24 een lokzet
te plaatsen, waarop zijn tegen
speler maar al te graag in ging:
27-22 18x27 25-20 14x34 40x7
24-29 33x24 19x30 35x24 26-31
37x17 11x33 32x21 (daar is de
vergissing van zwart) 2x11
38x29 en zwart verloor.
SCHAKEN
Paul Bierenbroodspot
VHS uit Haarlem kende een
moeilijk seizoen en ondanks
het inzetten van de Russische
meester Alexander Kalinin kon
degradatie uit de tweede klasse
KNSB niet voorkomen worden.
Naast spelen werd de Rus ook
nog bereid gevonden om voor
het clubblad van VHS te schrij
ven. Kalinin speelde eerder dit
jaar mee in de reservegroep van
het Corustoernooi. Daar wist
hij zich net niet te plaatsen voor
grootmeestergroep B. In het
clubblad deed Kalinin verslag
van twee belangrijke partijen.
De volgende overwinning tegen
de Bulgaarse grootmeester en
hoogste ratinghouder Vladimir
Georgiev ging opmerkelijk vlot.
De opmerkingen zijn groten
deels gebaseerd op de aanteke
ningen van Kalinin.
Georgiev - Kalinin
Nimzo-Indisch
l.d4 Pf6 2.c4 e6 3.Pc3 Lb4 4.e3
0-0 5.Ld3 d5 6.cxd5
Wit wil het systeem spelen,
waarbij het paard via e2 ont
wikkeld wordt. Op direct 6.Pe2
is 6...dxc4 7.Lxc4 e5! Mogelijk.
6...exd5 7.Pge2 Te8
Een andere aanpak is 7...c5
8.0-0 Pc6 9.a3 cxd4 10.exd4 Ld6
(10...Lxc3+ ll.bxc3 Pe7 12.Dc2
Ld7 13.Lg5 Pg6 14.f4! h6 15.Lxf6
Dxf6 16.f5 Pe7 17.Pg3 en wit
staat beter, Kasparov - Tal,
Brussel 1987) ll.Lc2 h6 12.Dd3
Te8 13.f3 Pe7 14.g4! Kg6 15.Khl
Lc7 16.Ld2 Dd6 17.Tf2 Ld7
18.Tgl en ook hier heeft wit
enig voordeel, I. Sokolov -
Brunner, 1988.
8.0-0 Ld6 (Zie diagram 1
De grondgedachte van wit is
om f2—f3 en e3-e4 te spelen.
Daarom bereidt zwart zich voor
om f2—f3 te beantwoorden met
de opstoot c7-c5.
9.Ld2!?
Wit voert zijn plannen voorlo
pig nog niet uit. Op 9,f3 kan
volgen 9...c5! 10.Del! (10...dxc5
Lxc5 ll.Pd4 Pc6 met goed spel
voor zwart wegens de zwakte
van pion e3) 10...Pc6 ll.Dh4
Le7 12.Df2 a6 13.g4! b5! 14.Pg3
b4 15.Pce2 a5 16.g5 Pd7 17.f4
La6! 18.Lxa6 Txa6 met ingewik
keld spel, M. Gurevich - Poloe-
gajevski, 1992.
9...Pbd7
9...C5? 10.Pb5 Lf8 ll.dxc5 Lxc5
12.Dc2 Lb6 13.Lc3 h6 14.Ld4
met voordeel voor wit.
10.Ï3 c5! ll.Tcl
Of 11.g4 PfB 12.Pb5 (12.g5 P6d7
13.f4 Pb6 met een onduidelijke
situatie) 12...Le7 13.dxc5 Lxc5
14.Pbd4 Pg6 15.Tcl Lb6 16.b3
Pe5 17.Lbl Ld7 met ingewik
keld spel, I. Sokolov - Van der
Stricht, 1998.
Il...a6 12.Tf2?I
Te langzaam. Meteen 12.g4 is
beter.
12...Pf8 13.Khl
13.g4 Lxg4!? 14.fxg4 Pxg4 en
zwart heeft het initiatief.
13...Pe6 14.Dgl b5!
Met het idee b5-b4,a6-a5,
Lc8-a6 en ruil van de actieve
loper op d3.
15.g4 b4 16.Pa4?!
16.Pdl a5 en zwart staat iets be
ter.
16...C4 17.Lc2 Ld7
Nu ontstaan er voor wit proble
men met het paard op a4, bij
voorbeeld: de zet b2-b3 leidt na
c4-c3 tot een sterke zwarte wij-
pion,
18.g5 Ph5 19.f4 Tb8
Dreigt 20...b3.
20.Tal Lb5!
Met het oog op Dd7 (20...Da5?
21.a3! Lxa4 22.axb4) en wit staat
beter.
21.Dg4g6 22.b3?! c3
Na deze zet had wit kunnen op
geven. Hij is totaal overspeeld,
de stukken op de damevleugel
doen niet mee, de koningsaan-
val is op niets uitgelopen en
zwart staat klaar om van de ga
ten in de witte stelling te profi
teren.
23.Lcl Peg7 24.Df3 Dd7
Zwart hoeft zich niet te bekom
meren om pion d5, want na
25.Dxd5 Lc6 wint hij de dame.
25.Pc5 Lxc5 26.dxc5 Pe6 27.a3
a5 28.Kgl d4!
Opent de stelling met desa
streus effect.
29.Pxd4
Niet beter is 29.exd4 Lxe2
30.Txe2 Pxd4 31.Txe8+ Txe8 en
de witte stelling stort in.
29...Pxd4 30.exd4 Tel+ 0-
31.Kg2 Lc6 en wint.
Toernooiaankondiging
Van 30 juni tot en met 2 juli or
ganiseert stichting HWP
schaakactiviteiten in de socië
teit "De Vereeniging" het 9-de
AKN weekend schaaktoernooi.
Het toernooi wordt gespeeld
volgens Zwitsers systeem over
zes ronden.
De eerste prijs bedraagt 3000
gulden, het totale prijzengeld
7050 gulden. Het inschrijfgeld
bedraagt 50 gulden. Aanmelden
(voor 27 juni) en inlichtingen
telefonisch bij: Frits Welling
023-5378653 of Paul Pancras
023-5243347.
FILATELIE
Het zat er dik in dat Oostenrijk zijn wereld
beroemde, in februari overleden kunste
naar Friedensreich Hundertwasser, ook
postaal zou eren. Het uitgifteprogramma
(2000), en dat gebeurt maai- zelden, werd er
zelfs voor uitgebreid. Op 2 juni (voorver
koop 12 mei) werd in een oplage van 1,1
miljoen een velletje uitgebracht met daarin
een 28 schilling-zegel die het werk 'Blue
Blues' toont.
Oostenrijk gaf verder de laatste tijd vol
gens plan de volgende zegels uit:* Euro
pa 2000 (9 mei, 7 schilling, oplage 2,8 mil
joen), gemeenschappelijk motief;* Uitbrei
ding van de reeks 'Naturschönheiten' (9
mei, 7 s., 2,8 miljoen), gezicht op de Weiss-
see/Salzburg;* Zegel in de reeks 'Altes
Kunsthandwerk' (19 mei, 9 s., 2,2 miljoen),
gewijd aan 'Vita Sancti Malachiae Episcopi
(levensbeschrijving van de heilige bisschop
Malachias, 12 eeuw);* 75 jaar burgerlucht
vaart in Klagenfurt (19 mei, 7 s., 2,7 mil
joen), oud propellervliegtuig en vërkeersto-
ren;* 150 jaar monumentenzorg (19 mei,
8 s., naai- behoefte), Mariabeeld en deel van
het glazen dak van het palmenhuis in de
Wiener Burggarten;* Dag van de Postzegel
(30 mei, 7 s., 3,1 miljoen zegels in velletjes
van 8 stuks), tiende en laatste zegel in de
hoofdlettersreeks, deze keer de hoofdletters
'E' en 'E' uit 'Briefmarke' en 'Philatelie';*
150 jaar Oostenrijkse postzegels (30 mei,
7 s., 2,7 miljoen), de 9-Kreuzer-zegel uit
1850 en de laatste zegel van de serie 'Dag
van de Postzegel' van dit jaar;* een 7 s.-ze-
gel met leeuwenkop (31 mei, 2,7 miljoen),
waarmee het zesjarig bestaan van 'Confettit
TiVi' wordt gevierd.
Oostenrijk heeft als eerste van de eurolan
den de motieven van zijn voor 1 januari
2002 geplande ffankeerreeks in eurowaar
den gepresenteerd. Dat gebeurde op de in
ternationale postzegeltentoonstelling WIPA
2000 in Wenen.
De werktitel van de nieuwe reeks is 'Ferien-
land Osterreich', aquarellen van de hand
van Adolf Tuma die zijn kunnen bewees
met de sagen- en legendenzegels. Voor de
serie ontwierp Tuma 23 motieven. Het
Duitse postzegelblad DBZ liet vier daarvan
zien: Hadres in Nederoostenrijk, Interalp-
bach in Tirol, Am steinernen Meer/Salz-
burg en Hochosterwitz Bildstock/Ka-
renthië.
Het ligt in de bedoeling dat in oktober 2001
de voorverkoop van de eerste zegels begint
om zo iedereen ruimschoots in de gelegen
heid te stellen alle sedert 10 december 1947
uitgegeven en nog frankeergeldige zegels
en postwaarden, waarvan men denkt die
over te hebben, om te wisselen. De geldig
heid van de nieuwe zegels gaat 1 januari
7-j J;i/IJi£ r
2002 in. In de serie 'innovatie' heeft Noor
wegen op 2 juni een zelfklevende
4,20 Nkr.-zegel aan de loketten verkrijg
baar gesteld waarop een spuitbus. Het we
reldsucces van de spuitbus behoort tot de
kleine exclusieve groep Noorse uitvindin
gen met internationaal succes. De eerste
twee zegels van deze reeks verschenen op 2
januari 1999 met een kaasschaaf (3,60 Nkr.)
en een paperclip (4,00 Nkr.).
De opening van de wereldtentoonstelling
EXPO 2000 in Hannover (1 juni) was voor
Noorwegen aanleiding twee zegels in waar
den van 4,20 Nkr. en 6,30 Nkr. uit te geven.
Beide met kleurencomposities.
Verder werd het 250-jarig bestaan van de
Noorse militaire academie herdacht met
twee zegels (3,60 Nkr. en 8,00 Nkr.) en ver
scheen een nieuw boekje met acht zelfkle
vende zegels (twee motieven) waarop een
haring en een makreel. Beide in de waarde
van 4,20 Nkr.
STEMPELNIEUWS - Ter gelegenheid van
de nationale Zwitserse postzegellentoon-
stelling NABA 2000 in St. Gallen (21 tot en
met 25 juni) heeft PTT Post een bijzonder
stempel gebruikt met o.a. een vergrootglas
die tevens is gebruikt om een kaas uit te
beelden. Correspondentie die gestempeld
moet worden kan tot 29 juli in een gefran
keerde envelop worden gezonden naar:
PTT Post Collect Glub, Postbus 30051, 9700
RN Groningen. Op de omslag vermelden:
NABA 2000.