Ethiopië en
Eritrea willen
strijd staken
Mugabe voelt zich voor het eerst in het nauw gedreven
Israël ontkent proefneming
met maritieme kruisraket
Buitenland
harto geeft mogelijk
miljard gulden terug
EU-sancties tegen Wenen
hebben langste tijd gehad
Wapenvondst Kosovo
NDAG 19 JUNI 2000
lien bij begin Oranjemarsseizoen
st_ï Felle botsingen tussen de Noord-Ierse politie en katho-
jongeren markeerden zaterdag in Lurgan het begin van het
td-Ierse protestante marsseizoen. Jongeren gooiden zeker
g benzinebommen naar de ordetroepen. Op hun beurt
ten die met plastic kogels. De mars voerde dwars door een
ülieke wijk in Lurgan. Drie politieagenten en een militair
n lichte verwondingen op. Drie jongeren werden geraakt
plastic kogels. Ook werden huizen beschadigd.
rse schade door beving IJsland
wik Een krachtige aardbeving heeft zaterdag op IJsland
schade veroorzaakt. Enkele personen raakten lichtge-
1. Het was de zwaarste aardschok in bijna honderd jaar.
ïpicentrum van de beving, met een kracht van ongeveer 6,5
e schaal van Richter, lag zo'n negentig kilometer ten oosten
de hoofdstad Reykjavik. Talrijke huizen raakten beschadigd,
■nschappers brengen de beving in direct verband met de
dertig actieve vulkanen op IJsland.
ordrijn-Westfalen weer rood-groen
Vijf weken na de verkiezingen voor het deelstaatparle-
tin de Duitse deelstaat Noordrijn-Westfalen is de voorzet-
bezegeld van de samenwerking tussen de sociaal-democra-
e SPD en de Groenen. De congressen van beide partijen
iden in het weekeinde voor het voortzetten van de coalitie
grootste Duitse deelstaat.
D identenleider Iran opgepakt
iAN« De leider van de Islamitische Studentenbond, een van
rootste studentenorganisaties in Iran, is zaterdag gearres-
I. Dat heeft zijn vrouw gisteren gezegd. Studentenleider
imatollah Tabarzadi heeft ongezouten kritiek geleverd op
onservatieve hardliners in zijn land. Het oude parlement,
in de conservatieven de overhand hadden, heeft vlak voor-
!t nieuwe parlement zou aantreden onder meer een zeer
irkende perswet aangenomen. Het nieuwe parlement wil
iet nu versoepelen.
:uwe premier in Jordanië
zijn wï Jordanië heeft een nieuwe minister-president. Koning
'St 2 illah benoemde gisteren de 54-jarige Ali Abul Ragheb, die
itet plaats treedt van Abdur-Ra'uf Rawabdeh. Van de nieuwe
ringsleider wordt verwacht dat hij zich vooral op de econo-
zal concentreren. Daarnaast zal hij zich moeten bezighou-
met de voorbereiding van de volgend jaar te houden alge
everkiezingen en moeten proberen de betrekkingen met
land Irak te verbeteren.
iligheidsraad: Libanon is ontruimd
roRK» Volgens de Veiligheidsraad heeft Israël zich volledig
uid-Libanon teruggetrokken. Gisteren stemde de raad in
de conclusie van Kofi Annan, secretaris-generaal van de
nigde Naties, dat zich geen Israëlische militairen meer be-
n, 2 en op Libanees grondgebied. Daarmee is de weg vrij voor
'era lationering van meer VN-vredestroepen in het grensgebied
celijl Israël. De Libanese regering blijft echter bestrijden dat zijn
torium door het Israëlische leger geheel is-ontruimd.
Id-premier Takeshita overleden
- Ka 0; De voormalige Japanse premier Noboru Takeshita, die
2ege een corruptieschandaal zijn premierschap moest op-
n maar achter de schermen een stevige rol bleef spelen in
ipanse politiek, is vanochtend na een langdurig ziekbed
leden in een ziekenhuis in Tokyo. Hij is 76 jaar geworden,
ihita was premier van november 1987 tot juni 1989. Vorige
eia nd kondigde hij zijn vertrek uit het politieke leven aan.
vangenis Solomon-eilanden open
EYi Bewakers van de grootste gevangenis in Honiara, de
fdstad van de Solomon-eilanden, hebben alle gedetineer-
mjgelaten. Dat meldde de Australische televisiezender ABC
:h a laag. Toen een aantal gevangenen was ontsnapt, besloot
werwerkte personeel de rest ook te laten gaan. Begin deze
jg g nd pleegde de MEF-militie een coup in het eilandenstaatje
Stille Oceaan. Sindsdien is het er een chaos.
ie« elakkoord met rebellen Fiji
Rebellenleider George Speight en het leger van Fiji zijn
fens geworden over een nieuwe president. ,,We zijn een
struikelblok gepasseerd", zei Speight vanochtend. „Laten
Ka; iet nu eens worden over de nieuwe regering." Met het deel-
»ord lijkt de vrijlating van de tientallen gijzelaars die Speight
loudt een stapje dichterbij. Speight en zijn rebellen be
nden op 19 mei het parlementsgebouw van Fiji, een staatje
f Stille Oceaan nabij de Solomon-eilanden.
aalf doden bij mijnongeluk China
Gï Ongelukken in een steenkolenmijn in het zuidwesten
China hebben aan twaalf mensen het leven gekost. Dat
>en Chinese staatsmedia vandaag gemeld. In de mijn in
ïzhu kwamen zeven kompels om door de explosie zelf. Bij
igswerk stierven vijf van hun collega's aan gasvergiftiging.
nexplosie in Tadzjikistan
Ianbe In een gebouw in Tadzjikistan dat wordt gebruikt
Ir de Russische grenswacht is vanochtend een bom ontploft,
nand raakte gewond. Een tweede bom kon onschadelijk
Ben gemaakt. De politie schreef de aanslag toe aan 'terroris-
iRussische militairen zijn in Tadzjikistan gelegerd om te
■komen dat bendes die drugs of mensen smokkelen, de
p oversteken.
sident Slowakije onder het mes
Lava De Slowaakse president Rudolf Schuster is gisteren
Ispoed geopereerd. Bij hem was een darmperforatie gecon-
7®rd. Schuster (66) was vorige week opgenomen met koorts
litdrogingsverschijnselen. In het weekeinde ging zijn toe-
Ti verder achteruit en besloten de artsen te opereren. Verde-
ededelingen zijn niet gedaan.
lil voor amnestie
De president heeft al meer
malen laten doorschemeren dat
oormalige Indonesische hij bereid is Soeharto amnestie
'ent Soeharto zal mogelijk te verlenen als de oud-presi-
iljard dollar (57 miljard dent en diens familie hun ge-
n) aan de regering moeten stolen vermogen teruggegeven
nd* 'even- Dat heeft de Indo- aan de Indonesische staat. Het
ini the president Wahid ge- probleem is onder meer, dat
zo meldde vandaag de nauwelijks valt vast te stellen
lalcarta Post. Wahid, die hoeveel de generaal in ruste en
oe# ?nteel een bezoek brengt diens kinderen zich hebben
r m< gypte, zei niet hoe hij aan toegeëigend tijdens het 32 jaar
iroS drag komt. durende bewind van Soeharto.
Sens de krant zei Wahid Minister van energiezaken
de rechtbanken moeten Susilo Bambang Yudhoyono,
ellen hoeveel de familie die door Wahid is aangesteld
Mo moet teruggegeven, om het gestolen geld terug te
cbat hij het op zeker 25 krijgen, heeft bevestigd dat de
d dollar. „Ten minste 25 familie onlangs liet doorsche-
'd. Hoeveel hoger het zou meren onder voorwaarden be
ft gaan, weet ik niet", al- reid te zijn tot 'een schenking',
'ahid.
Gesprek tussen
Suriname en
Guyana vast
paramaribo anp
Diplomatiek overleg om het
grensgeschil tussen Suriname
en Guyana op te lossen, is in
het weekeinde vastgelopen.
Daarom stuurde Suriname gis
teren een nota aan de regering
in Georgetown met het voorstel
de presidenten van beide lan
den voor topoverleg bijeen te
laten komen.
Guyana blijft bij zijn eis dat
het boorplatform van de Cana
dese maatschappij CGX Energy
aan de slag gaat om olie te zoe
ken in het gebied voor de mon
ding van de grensrivier de Co-
rantijn. Suriname weigert die
economische kwestie los te zien
van oplossing van het grensge
schil.
Vanochtend is een ultimatum
van Guyana verstreken zonder
dat er onmiddellijk iets gebeur
de. „Wij zijn ready voor alles",
zei de Surinaamse minister van
natuurlijke hulpbronnen, Errol
Alibux. Hij heeft een beroep ge
daan op zijn Guyanese collega
van buitenlandse zaken, Cle
ment Rohee, om 'wijsheid te
betrachten'.
'Assad junior
wil akkoord
met Israël'
LONDEN-TEL AVIV ANP-Rtr-DPA
De nieuwe Syrische leider, Bas-
har al-Assad, wil graag een ak
koord met Israël bereiken. Hij
zou later dit jaar het vastgelo
pen overleg over het vredespro
ces in het Midden-Oosten een
nieuwe impuls kunnen geven.
Daarbij zou hij, zo meldde de
Britse krant The Guardian za
terdag, bereid zijn zich flexibel
op te stellen op de punten die
tot dusver de besprekingen
over de toekomst van de Golan-
hoogte hebben bemoeilijkt.
De Syrische bronnen van de
Britse krant zijn ervan over
tuigd dat Bashar kan aansturen
op hervatting van de besprekin
gen en dat hij daarvoor een 'po
sitief signaal' zal uitzenden.
Volgens de bron van The Guar
dian - die volgens de krant in
het verleden zeer betrouwbaar
is gebleken - wil Bashar per se
dat Israël de Golanhoogvlakte
teruggeeft aan zijn land, maar is
hij bereid zich soepel op te stel
len bij het toekennen aan Israël
van het recht om water uit het
Meer van Galilea te putten.
Bashar werd gisteravond een
stemmig gekozen tot nieuwe
leider van de in Syrië regerende
Baath Arabische Socialistische
partij. In die functie is hij de
opvolger van zijn vader, de vo
rige week overleden president
Hafez al-Assad. Bashar al-Assad
was al tot opperbevelhebber
van de strijdkrachten benoemd.
Met zijn benoeming tot partij
leider komt voor hem het presi
dentschap een stap dichterbij.
De Israëlische regering heeft
vandaag overigens functiona
rissen naar Turkije gestuurd die
moeten nagaan of het mogelijk
is daar op grote schaal water te
kopen. Als gevolg van enkele
droge winters en het aanhou
dende hoge waterverbruik in Is
raël denkt de regering volgend
jaar vijftig miljoen kubieke me
ter water te moeten importeren
uit Turkije. Het water zou met
speciale tankers moeten wor
den overgebracht.
Vrede nog niet verzekerd
Ethiopië en Eritrea hebben gisteren een akkoord gete
kend over beëindiging van de vijandelijkheden. Aan de
ondertekening gingen twee weken onderhandelen in de
Algerijnse hoofdstad Algiers vooraf. De overeenkomst is
een eerste stap op weg naar beëindiging van twee jaar
oorlog. Van vrede of een bestand is nog geen sprake.
vredesmissie te bespreken. An
nan heeft toegezegd dat de VN
de missie zullen steunen.
Omdat Ethiopië zich het
recht voorbehoudt te reageren
op eventuele Eritrese 'provoca
ties' houdt het akkoord geen
onvoorwaardelijk staakt-het-
vuren in. „Wat ik hoop is dat de
tegenpartij het akkoord respec
teert", zei de Ethiopische mi
nister van buitenlandse zaken
Seyoum Mesfin. Zelf beloofde
hij zich aan de overeenkomst te
zullen houden en volledig te
zullen deelnemen aan het vre
desproces.
De overeenkomst werd giste
ren getekend in aanwezigheid
van Salim Ahmed Salim, de se
cretaris-generaal van de OAE.
Ook de speciale afgezant van de
Amerikaanse president Clinton.
Anthony Lake, en afgevaardigde
Rino Seri van de Europese Unie
waren erbij.
De overeenkomst moet onder
handelaars in staat stellen de
grens tussen Eritrea en Ethiopië
vast te stellen, zonder dat ze
last hebben van voortgaande
vijandelijkheden. De afgelopen
twee weken was de strijd weer
in alle hevigheid opgelaaid.
Op grond van het onder toe
zicht van de Organisatie van
Afrikaanse Eenheid (OAE) tot
stand gekomen akkoord moet
er een internationale vredes
macht worden gestationeerd in
een veiligheidszone. De vredes
macht moet gaan opereren on
der OAE-paraplu. In het ak
koord staat echter niet wanneer
die vredesmissie er moet ko
men.
Secretaris-generaal Kofi An
nan van de Verenigde Naties
stuurde afgelopen vrijdag een
team deskundigen naar Afrika
om de plannen voor een OAE-
Portugal werkt aan normalisering relaties
FEIRA P. KOOPMAN/M PEEPERKORN
CORRESPONDENTEN
De Europese sancties tegen de
regeringscoalitie in Oostenrijk
hebben hun langste tijd gehad.
Eind deze maand komt Portu
gal, momenteel voorzitter van
de Europese Unie, met een ini
tiatief om de betrekkingen met
Oostenrijk stapsgewijs te nor
maliseren. Dit besluit zou van
daag en morgen tijdens EU-top
in het Portugese Feira moeten
worden 'voorgekookt'.
Veertien EU-lidstaten bevro
ren op 31 januari hun bilaterale
contacten met Oostenrijk, uit
protest tegen de toetreding van
de extreem-rechtse FPÖ tot de
regering in Wenen. Inmiddels is
de steun voor deze strafmaatre
gel verbrokkeld. Bovendien
dreigt Wenen de Europese be
sluitvorming te blokkeren als
het blijvend wordt geïsoleerd.
Door uitzicht te bieden op be
ëindiging van de sancties, later
dit jaar, hoopt Portugal de rege-
ring-Schüssel milder te stem
men.
Volgens de Portugese pre
mier Guterres is onmiddellijke
opschorting van de sancties
niet aan de orde. „We moeten
de deur open zetten. Het voor
deel is dat je er dan nog niet
meteen doorheen hoeft", zei
hij. De Belgische minister van
buitenlandse zaken Michel ver
duidelijkte: „De deur kan open
gaan, maar er blijft een kettin
kje op".
Details van het Portugese
voorstel zijn niet bekend ge
maakt, maar volgens bronnen
in de omgeving van Guterres
wordt gedacht aan een aanpak
waarbij de Oostenrijkse coalitie,
in het bijzonder de FPÖ, een
aantal maanden nauwlettend
wordt gevolgd. Bij een goed
rapport kunnen de sancties van
tafel. Of de regering-Schüssel
daarmee genoegen neemt is
volgens waarnemers echter
zeer de vraag.
Een blijvend verstoorde rela
tie tussen Oostenrijk en de an
dere lidstaten dreigt de Europe
se Unie te ontregelen, net nu
belangrijke besluiten op de
plank liggen. Frankrijk, dat vol
gende maand de voorzittersha
mer van Portugal overneemt, is
er op gebrand de onderhande
lingen over een nieuw verdrag
succesvol af te ronden. Boven
dien voert de regering in We
nen een naar Europese maat
staven voorbeeldig beleid.
Toch is opheffing van de ban
vloek tegen Oostenrijk niet een
voudig te verkopen. De sancties
werden immers ingesteld om
duidelijk te maken dat deelna
me van extreem-rechts aan de
regeringsmacht in Europa on
acceptabel is. Alleen na het ver
trek van de FPÖ uit de coalitie
kan Oostenrijk weer volwaardig
lid van de familie worden, was
tot voor kort de boodschap.
Vooral Frankrijk en België stel
den zich onwrikbaar op.
President Zimbabwe niet geheel zeker van stembusoverwinning
TEL AVIV AD BLOEMENDAAL
CORRESPONDENT
Israël ontkent dat twee onder
zeeboten van de Israëlische
marine vorige maand proeven
met kruisraketten hebben uit
gevoerd in de Indische Oceaan
bij Sri Lanka. Het Britse zon
dagsblad The Sunday Times
had dat gisteren gemeld. De
van een conventionele lading
voorziene raketten zouden vol
gens de krant een in zee gele
gen doel hebben geraakt, na
een vlucht van ongeveer 1.500
kilometer. Bij operationeel ge
bruik zouden ze kernladingen
krijgen.
The Sunday Times schrijft dat
Israël, als de experimenten sla
gen, na de Verenigde Staten en
Rusland het derde land ter we
reld zou zijn dat de beschikking
krijgt over vanaf onderzeeboten
te lanceren kruisraketten. De
officiële IsraëLische reactie was
voorspelbaar. „Het bericht be
rust nergens op. Een dergelijke
proef is nooit uitgevoerd", ver
klaarde een legerwoordvoerder.
Volgens het Britse blad waren
de bij het experiment betrokken
schepen van de in Duitsland
gebouwde Dolfijn-klasse. Israël
heeft er twee, en een derde
wordt binnenkort in de haven
van Haifa verwacht. Of Duits
land voorwaarden aan de lever
ende heeft gesteld, is niet be
kend.
De Duitsers hebben Israël
drie moderne diesel-electrische
onderzeeboten verkocht
waarde 650 miljoen gulden per
stuk - tegen de vriendenprijs
van een half schip. Ten tijde
van de Golfoorlog besloot de
toenmalige bondskanselier,
Kohl, tot dit genereuze aanbod.
Het besluit kwam na de onthul
ling dat Duitse bedrijven Irak
een stevig handje hadden ge
holpen bij de aanmaak van
chemische wapens. De order
betekende bovendien een stevi
ge impuls voor de in moeilijk
heden verkerende scheepswerf
HDW in Kiel.
Behalve de onbevestigde ont
hulling over de proeven van vo
rige maand bevat het bericht in
The Sunday Times geen nieuws.
Dat Israël probeert kruisraket
ten te ontwikkelen, is al jaren
onderwerp van speculaties.
Volgens een recent rapport van
het Institute for Near East Stu
dies beschikt de Israëlische
luchtmacht al over prototypen.
Volgens het Britse blad wil Is
raël met de kruisraketten een
second strike capability opbou
wen. Met andere woorden: de
mogelijk scheppen onder alle
omstandigheden te kunnen te
rugslaan met kernwapens, ook
als de bases met Jericho-2 kern
raketten binnen Israël in puin
liggen. Maar het is niet duide
lijk hoe een vloot van drie be
trekkelijk kleine onderzeeboten
in die behoefte kan voorzien.
Van de drie zal er trouwens
steeds één in dok liggen voor
onderhoudswerk. De andere
kruisen dan in de Middellandse
Zee, de Perzische Golf of Rode
Zee.
PRETORIA EELCO VAN DER LINDEN
CORRESPONDENT
President Robert Mugabe van
Zimbabwe heeft gisteren voor
het eerst toegegeven dat een
overwinning van zijn partij ZA-
NU-PF bij de parlementsverkie
zingen van het komende week
einde niet vanzelfsprekend is.
„We zullen er hard voor moe
ten vechten", aldus de 76-jarige
president. Mugabe is twintig
jaar aan de macht en lijkt zich
nu voor het eerst serieus be
dreigd te voelen.
De president moet vooral ge
schrokken zijn van de lage op
komst bij een verkiezingsbij
eenkomst in Highfield, een
voorstad van Harare. Dat is de
plaats waar Mugabe in 1980
zijn eerste publieke bijeen
komst na de machtsoverdracht
hield en toen 150.000 uitzinnige
mensen toesprak. Zaterdag
kwamen'een schamele vijfdui
zend mensen opdraven. Een in
verlegenheid gebrachte ZANU-
bestuurder weet de geringe op
komst van afgelopen zaterdag
aan de benzineschaarste. Vol
gens Mugabe komt dat weer
doordat voormalig koloniaal
heerser Groot-Brittannië de
benzine opkoopt die voor Zim
babwe is bestemd.
Mugabe verscheen het afgelo
pen weekeinde op diverse ver
kiezingsbijeenkomsten in het
land. „We mogen niet dezelfde
fout maken als in februari, toen
we dachten automatisch te
kunnen winnen", zei hij zater
dag, doelend op het door hem
zelf georganiseerde, maar verlo
ren referendum.
De schok van die nederlaag is
de president duidelijk nog niet
te boven. Het referendum had
Mugabe nog meer macht moe
ten geven plus de mogelijkheid
blanke boeren te onteigenen.
Dit laatste wordt overigens nu
op illegale wijze gedaan door de
zogenaamde oorlogsveteranen,
die ook de afgelopen dagen
weer de volledige steun van
Mugabe kregen. De president
heeft laten weten dat hij na de
verkiezingen al het blanke bezit
- land én bedrijven - zal confis
queren.
Terwijl de oorlogsveteranen
boerderijen bezetten en de
zwarte plattelandsbevolking via
geweld en intimidatie willen
aanzetten tot trouw aan ZANU-
PF, houdt Mugabe zelf het bij
een verbale oorlog. Groot-Brit-
tannië blijft centraal staan in de
door hem gesignaleerde com
plotten van 'blanke racisten'.
Ook de vroegere (Rhodesische)
premier Ian Smith krijgt er van
langs. „We hadden zijn hoofd
moeten opeisen. Hij moet we
ten dat hij met een geleend
Op een verkiezingsbijeenkomst in Zimbabwe meenden oppositionele MDC-aanhangers een lid van rege
ringpartij ZANU-PF te hebben ontdekt. De man maakte zich uit de voeten door over een hek te klimmen.
FOTO REUTERS HOWARD BURDITT
hoofd rondloopt", verklaarde
een woedende Mugabe zater
dag. De president herinnerde er
fijntjes aan dat de inmiddels
81-jarige Smith nog steeds in
Zimbabwe woont en boert, dat nog niet vergeten. „Het is
maar geen dag in de gevangenis tijd dat alsnog de koloniale re-
heeft doorgebracht. kening wordt vereffend en de
Mugabe zelf zat elf jaar in een zwarten de baas worden in dit
cel van het Smith-regime en is land", aldus Mugabe, die zich,
nu hij onder vuur ligt wegens
machtsmisbruik, economisch
wanbeleid en corruptie, steeds
meer bedient van retoriek uit
de 'goede oude tijd'
De president en zijn partij wor
den uitgedaagd door de Bewe
ging voor Democratische Ver
andering (MDC) onder leiding
van Morgan Tsvangirai. Deze
oppositionele beweging wist
gisteren in Harare tussen de
20.000 en 30.000 mensen op de
been te brengen. Volgens Mu
gabe is Tsvangirai niet meer
dan een masker van het 'Engel
se imperialisme'. De president
acht een verkiezingszege van de
MDC 'uitgesloten', maar hij
heeft - voor wat het waard is -
wel gezegd dat hij een verlies
zal accepteren.
Volgens een opiniepeiling die
de oppositiekrant Daily News
zaterdag publiceerde, zouden
de MDC-kandidaten in zeker 70
van de 120 kiesdistricten op
winst mogen rekenen. Daarmee
wint deze partij echter niet de
verkiezingen, want Mugabe
heeft het recht de overige 30 ze
tels in het parlement zelf toe te
wijzen. Terwijl ZANU-PF ge
noeg heeft aan overwinningen
in 46 districten, moet de MDC
er 76 binnen halen om een
meerderheid in het parlement
te vormen. Dat lijkt verre van
eenvoudig.
klecka Soldaten van de KFOR-
vredesmacht in Kosovo zijn in het
weekeinde begonnen de enorme
hoeveelheid wapens en munitie
weg te halen die vrijdag werd
aangetroffen in twee ondergrond
se bunkers. De bunkers bevinden
zich in de Drenicavallei ten zuid
westen van de Kosovaarse hoofd
stad Pristina. De Britse generaal
Richard Shireff zei dat het vrijwel
zeker gaat om wapens en munitie
van het vroegere Bevrijdingsleger
van Kosovo (U£K). De oud-com
mandant van het U£K, Agim Ce-
ku, sprak dat gisteren echter te
gen. FOTO AP VISAR KRYEZIU
