'Ik heb altijd als een topsporter geleefd'
dammend jubileum in het Zuiderpark
Poetry begint hels en hemels
Leiden Regio
Oerolfestival: Terschelling trekt
Emile Bousie: van arbeidersjongen tot multimiljonair
ile Bousie komt over als een lefgozer. Ie-
nd die het wel even zal maken. En het
'i gemaakt hééft. Met zijn grote mond,
poeha en in de loop der jaren steeds
er poen, paarden en huizen. Met een
ie sigaar bekijkt de Lissenaar het beeld
van hem wordt geschetst. „Klopt niet."
om het portret maar meteen helemaal
ook te laten opgaan, voegt hij eraan toe
hij juist 'het tegenovergestelde' is:
jsschien lijk ik zo, maar het is een ma-
k rom mijn verlegenheid te camoufleren,
ik ergens voor het eerst binnenkom,
ik stil. Dan moet ik mezelf moed inpra-
'n turbulente leven heeft hij dan ook
iebreide gesprekken met zichzelf gehad,
[alleen als hij met iemand kennismaak -
Dok als hij voor de zoveelste maal er-
opnieuw aan de slag moest. Bijvoor-
Id nadat hij op het Rembrandt Lyceum
eiden na een half jaar tot de conclusie
gekomen dat die studie te hoog voor
gegrepen was. Of toen hij als mede-
ker van een bollenbedrijf, waar hij on-
meer als particulier chauffeur van de
inaar werkte, te horen kreeg dat hij
est vertrekken. „Zijn broer was failliet
aan. Emile, zei de baas tegen me, je
a ?f plaatsmaken. Weg dus."
5 herinnert ook aan die keer dat hij bela-
i i werd. Omdat hij niet verder wilde le
en toch wat moest doen, had hij gerea-
rd op een advertentie waarin een
aap met vijf poten werd gevraagd. On-
iks zijn 'verlegenheid' en enkele misluk-
gen had hij zoveel zelfvertrouwen dat hij
es' durfde aanpakken. Hij zou wel zien
ervan zou komen. Het ging om een
ntschap in glas en keramiek. Omdat hij
rniet veel vanaf wist, moest hij eerst het
leren in fabrieken in Frankrijk en Duits-
1. Hij moest immers alles onder de knie
gen. Van het magazijn tot de directeurs-
ner. Op het moment dat zijn directeur
irleed en hij met een collega/vriend de
kzou overnemen, gooide die zijn glazen
„Een smerige streek. We kunnen er sa-
niet van leven, zei hij en ik stond weer
le kant."
n aanpak staat haaks op zijn eigen filo-
Zelf is Bousie recht door zee, of zo
i wil door de duinen, waarvan hij al
nzeer houdt. Ze moeten hem niets flik-
dan slaat hij terug. Dan is hij weer de
dse glibber, hoe lang hij ook al in Lisse
Dnt, en is hij recht voor z'n raap en kei-
d. Zo ook in dit geval. Op het moment
zijn 'vriend' hem het kunstje flikte, kon
Leidse Lissenaar alleen nog maar dro-
over miljoenen. Toen hij die had en
ook zijn 'vriend' ter ore kwam, belde
op. Het spijt me, zei hij. Samen met
wilde hij een groothandel in kristal
memen. Uiteindelijk heb ik die als eni-
[ekocht. Dat was mijn revanche en ik
daar nooit spijt van gehad. Het werd
[goudmijntje voor me."
ar, zo benadrukt hij, het geld is hem niet
de zee en de duinen komen aanwaai -
,Ik ben met niets begonnen. Alles heb
Eigenlijk heet hij Henk Bousie.
Maar op z'n achttiende liet hij zijn
naam veranderen. Hij zat in een
'stapclubje' met zeven jongens
van wie er vijf reageerden als de
naam Henk viel. Dat was veel te
verwarrend. „Dus noemden m'n
vrienden me voortaan maar Emile
en zo heb ik het gelaten." Maar
verder is hij zichzelf gebleven.
Zegt hij zelf. Goed, hij heeft zich
van arbeidersjongen ontwikkeld
tot multimiljonair, maar daarom
is hij zijn komaf niet vergeten:
geboren in de Ten Katestraat in
het Leidse Westerkwartier, zoon
van een buschauffeur, MULO,
mislukte vervolgopleiding HBS.
Een portret van een inmiddels 53-
jarige Lissenaar, die zijn eigen
carrière steeds heeft gestuurd en
het geluk had dat de duivel op de
grote hoop scheet toen hij vorig
jaar bijna twee miljoen gulden
won in het Zandvoortse casino.
door JAN PREENEN
FOTO DICK HOGEWONINC
ik steentje voor steentje opgebouwd. Altijd
ben ik erg spaarzaam geweest, zodat ik een
reserve kon kweken. Nadat het me een paar
keer had tegengezeten, kon ik een sport
zaak kopen in Delft. Voor tachtigduizend
gulden. Met pijn en moeite heb ik dat geld
bij elkaar geschraapt. Ik had wat geld ge
spaard, m'n opa gaf me een bedrag, de
bank leende me wat en de eigenaar kwam
me tegemoet. Hij mocht me wel. Hij was
een tweede vader voor me. Bovendien had
ik geluk. Twaalf jaar had het niet gevroren.
Er was nauwelijks een schaats verkocht.
Toen, in 1976, verkocht ik voor drie drie
ënhalve ton. Ik was meteen boven Jan. Een
jaar later had ik al een omzet van meer dan
een miljoen."
Die ene zaak werden er al gauw twee, ge
volgd door de groothandel in kristal en een
glasshop, die vervolgens ook werden ver
kocht, zodat hij in '83 al kon gaan rentenie
ren. „Als je eenmaal veel geld hebt, is het
niet zo moeilijk om er meer van te maken."
Daarom kon hij ook gaan monopoliën. Hij
kocht huizen in Delft, Leiden, Schiedam en
in Haarlem zelfs een hele straat, de Wilgen-
straat. Maar terwijl het geld via de voordeur
binnenstroomde, verdwenen zijn vrouw en
twee kinderen door de achterdeur. „Ik heb
jarenlang keihard gewerkt. Te hard. Tro
penjaren waren het. Die hebben me na tien
jaar m'n huwelijk gekost. Ik werkte van ze
ven uur 's morgens tot negen of tien uur 's
avonds. Alleen op zondagmorgen was ik
thuis en had ik aandacht voor mijn gezin, 's
Middags liep ik als eigenaar van die sport
zaken al weer de velden af. Een balletje
hier, een shirtje daar. Mijn zaken liepen
goed. Mijn huwelijk niet. Die scheiding is
mijn eigen schuld."
Af en toe onderbreekt Emile Bousie het ge
sprek om boven in het grote landhuis aan
de Leidsevaart in Lisse even naar zijn 'nieu
we' geluk te kijken: Lorenzo Emilio. Een
half jaar oud. Het is dinsdag, zijn oppas-
dag. „Ik leef nu veel bewuster. Ik besef nu
ook wat ik in het verleden verkeerd heb ge
daan." Hij geniet van zijn zoon en van zijn
twintig jaar jongere vrouw Brigitta die hij in
1988 heeft leren kennen in Zandvoort. Hij
won daar de kortebaandraverij. Zij was
miss Zandvoort. Twee jaar geleden leidde
die kennismaking tot zijn tweede huwelijk.
Dat ook de paarden inmiddels de deur uit
zijn, is geen huwelijkse voorwaarde van
hem of van haar. Hij is nog altijd paarden
liefhebber, maar over de gemiste kansen
tijdens het kortebaanwerk draaft hij niet
langer door. Dat heeft hij sinds 1979 al te
veel gedaan. En wat heeft het hem opgele
verd? Een trap na. Niet van een paard,
maar van tegenstanders en van de Neder
landse Draf- en Rensport. „Jarenlang heb ik
met veel plezier kortebaandraverijen gere
den. Een heerlijke hobby en uiüaatklep. Tot
vorig jaar augustus. Daarvóór was ik in
Zandvoort al benadeeld door de starter. Er
werd te veel rekening gehouden met mijn
tegenstanders. In Santpoort gebeurde dat
opnieuw. Nu met Ruud Pools. Hij duwde
me door het witte startlicht. Maar niet ik,
maar hij had moeten worden afgevlagd. Nu
dat niet gebeurde, voelde ik me in de ma
ling genomen."
Bousie spande zijn paard uit en ging er
vandoor. Hij kreeg een boete van vijfhon
derd gulden en een startverbod voor tien
draverijen. „De NDR wilde een voorbeeld
stellen. Daar zakte nou echt m'n broek
vanaf. Dan hadden ze een professional
moeten pakken die een hele stal achter
zich heeft en niet een amateurtje als ik met
twee paarden. Uiteindelijk zijn het vijf wed
strijden geworden, maar toen hoefde het
voor mij niet meer. Ik heb altijd als een
topsporter geleefd. Steeds het uiterste van
mezelf geëist. Of het nu in mijn werk was,
of in de sport. Strevend naar het hoogst be
reikbare, maar altijd met faire middelen en
die miste ik in dat wereldje."
Hij nam ook wat gemakkelijker afstand
toen een van zijn paarden na een hartaan
val naar de 'paardenhemel' ging. Het ande
re is verkocht. „De dood van dat paard
deed me zoveel pijn dat ik dacht: even geen
draverij." Achter het huis staat alleen nog
het spring- en dressuurpaard Private
Dancer van zijn vrouw. „Daar ben ik nog
een beetje mee aan het rommelen. Aan het
trainen dus. Ik ben een goede kortebaner,
maar nog een slechte ruiter."
Verder verleent hij 'wat hand- en spandien
sten' in de groothandel van glas en kera
miek die hij op verzoek van zijn twee 'rech
terhanden' van destijds terugkocht en tus
sen de bedrijven door vraagt hij zich af wat
hij met al zijn geld moet doen. Want bo
venop de miljoenen die hij al had, kwam
eind november vorig jaar nog eens
1.923.936,39 gulden. De Mega Jackpot in
het casino van Zandvoort. Uitgerekend in
het weekeinde waarin ook zijn zoon werd
geboren. „Onvoorstelbaar, het mooiste
weekeinde van mijn leven. Financieel had
ik het al meer dan goed. Daarom kon ik ook
gemakkelijk vijfhonderd gulden in die kast
gooien. Als je drieduizend gulden verdient,
kan je je dat niet permitteren."
Toch kleeft er ook een nadeel aan die rijk
dom. „Je hebt meer zorgen over het goed
wegzetten van het geld. Het meeste staat
nog op de bank. Verder heb ik een beleg
gingsadviseur in de arm genomen en heb
ik een pakket met ING'tjes, Albert Heijn en
Heineken gekocht. Voor mijn vrouw heb ik
een Mercedes aangeschaft en in Portugal
worden twee huizen gebouwd. Een voor
ons, een voor gasten. Het huis hier in Lisse
houden we aan."
Het komt erg blasé over. Het verhaal van de
arbeidersjongen die het tot multimiljonair
heeft geschopt en de Ten Katestraat in het
Leidse Westerkwartier al lang is vergeten.
„Nee hoor, zo ben ik niet. Ik houd bijvoor
beeld helemaal niet van dure restaurants.
Ik ga net zo lief even naar een koffietent.
Dan hoef je tenminste niet zo lang te wach
ten op je koffie."
Parkpop-organisatie en dan
name Ben van Vueren van
k in Waterland kan in alle
edenheid achterover leu-
de jubileumaflevering van
Haagse festival, dat jaarlijks
iet Zuiderpark wordt gehou-
is een geslaagd feest ge-
den. Natuurlijk hielp de zon
op mee om het bezoekers
tal naar een ouderwetse
van 375.000 te tillen,
ar het was vooral de pro-
nmering waarmee het gratis
lijke festijn zijn naam
irmaakte. Daarbij zou een
prijzen kunnen worden
jereikt zoals die voor muzi-
teit bijvoorbeeld aan BICEf,
oon en Rowwen Hèze en
aankleding aan The Lenin-
il Cowboys.
dig was vooral dat er geen
slechte optredens tussen
en, hoewel Kane die als
dliner stond geprogram-
erd, ernstig op z'n tellen
et passen, anders zou het
vankelijke enthousiasme
het publiek na het festival
oen wel eens totaal kunnen
omgeslagen. De groep met
wrt-Hagenaar Dinand
esthoff als zanger, rekt zijn
kvan het debuut 'As long as
want this' inmiddels zozeer
met zo weinig muzikale fan-
uit, dat een gevaarlijk
pgehalte op de loer ligt. Het
ft het kwintet toch opvallen,
adoratie langzaam aan
afnemen is, of houden de
sici alleen de meest enthou-
te rijen, vlak voor het podi-
in de gaten?
vvintig jaar Parkpop begon
k met Racoon. De vier
uwen hadden er geen enke-
loeite mee aan te tonen dat
composities uit het juiste
zijn gesneden. Ze zijn in
sentiment en uitgelaten
van een zeldzame kwali-
Dankzij de nodige improv
es en een bewonderens-
udige gedrevenheid krijgt
goed in het gehoor liggende
ns akoestische) werk zoveel
hkale spanning mee, dat het
heerlijkheid is om ze aan
werk te zien.
ovendien verrasten ze de
bescheiden groep toehoor
door twee nieuwe num
TERSCHELLING
Het eerste weekeinde van het
Oerolfestival heeft meer men
sen naar Terschelling gelokt
dan voorgaande jaren. Dat is
de indruk van rederij Doeksen,
die de veerdiensten naar het
waddeneiland onderhoudt.
Die belangstelling werd vooraf
niet verwacht, want de organi
satie van het den dagen duren
de theaterfestival, voerde juist
een rustige publiciteitscam
pagne.
„Door het mooie weer heb
ben toch nog veel mensen op
het laatste moment de boot
naar Terschelling gepakt", stelt
een woordvoerder van Doek
sen vast. Gisteren liet de rede
rij de veerboot twee keer extra
varen. Ook werd de sneldienst
driemaal vaker ingezet om alle
Oerol-gangers weer naar de
vaste wal te brengen. De
stroom huiswaarts kwam pas
laat in de middag op gang.
In tegenstelling tot andere
jaren waren dit keer vooraf
nog niet alle voorstellingen
uitverkocht. „Veel mensen ge
nieten waarschijnlijk van de
gratis uitvoeringen waar geen
kaarten voor nodig zijn",
denkt een woordvoerster van
de organisatie.
Oerol lijkt na jaren van dis
cussies over overheidssteun de
wind in de zeilen te hebben.
De Raad van Cultuur adviseer
de verantwoordelijk staatsse
cretaris Van der Ploeg onlangs
een ton extra subsidie te geven
aan het festival op Terschei-
ling.
Volgende week worden tij
dens het slotweekeinde nog
meer bezoekers verwacht dan
afgelopen zaterdag en zondag.
Russische dichter Jevgeni Rijn opent poëziefestival
mers te spelen: 'What would
you do in a world without wor
ries' en 'The love I feel'. Racoon
was niet de enige die zichzelf
daarmee in het diepe gooide.
Ook Blof liet met 'Halverwege'
horen, dat er reikhalzend naar
de nieuwe plaat kan worden
uitgekeken.
Tegen de tijd dat die Zeeuwse
groep het podium betrad, was
het aantal toehoorders tot het
maximum gegroeid, wat bij
zanger-gitarist Paskal Jakobsen
tot de spontane reactie 'ik heb
nog nooit zoveel mensen bij el
kaar gezien. Wat goed dat jullie
er zijn' leidde.
Als publieksfavorieten mocht
het viertal even op zijn eigen
wolkjes zweven, wat vooral de
muzikaliteit ten goede kwam.
Het zorgde voor een bijzonder
concert. Als aardigheid was Di
nand Woesthoff uitgenodigd
om 'Harder' mee te zingen. La
ter zou Paskal bij Kane hetzelf
de doen tijdens 'Hands'.
Een andere favoriet - hoewel
een klein deel van het overvolle
park voor de Leningrad Cow
boys koos - bleek Bloodhound
Gang te zijn. De reputatie van
de groep, die overigens een
heel indrukwekkende menge
ling van rock en rap speelde,
bleek de musici vooruit te zijn
gesneld. Zij kozen ook op Park
pop voor seks als rode draad,
nodigden iemand uit om een
blad coca cola-blikjes te komen
leegdrinken voor honderd dol
lar en lieten een toeschouwer
zich naakt aan de menigte to
nen voor twintig dollar. Pro
bleem was alleen dat die niet
meer van het podium wilde.
Leningrad Cowboys klonk in
zijn erg mooi aangeklede show
als een orkest en bracht vol
overtuiging behalve eigen werk
ook naai" hun hand gezette co
vers als 'Eloise' en 'Delilah'.
Rowwen Hèze tenslotte zorgde
ervoor dat het echt feest werd.
De groep uit Limburg kreeg het
veld, in tegenstelling tot bij
voorbeeld de simpele dansmu
ziek van Bomfunk MC's, de rap
van PI8 en hettbevlogen en bij
vlagen heel knappe drumwerk
van Les Tambours de Brazza,
echt aan het zingen en dansen
met hun heel eigen interpreta
tie van cajun, folk en rock. Jong
en oud konden niet stil blijven
staan, terwijl zanger-gitarist
Jack Poels met humor het vori
ge optreden op Parkpop me-
Leidse vijf-miljoenste
Parkpop heeft gistermiddag
zijn vijf-miljoenste bezoeker
in twintig jaar verwelkomd.
De Leidse Heidi Lesscher
was de gelukkige. Ze kreeg
van de organisatie een kof
fertje met daarin cd's van de
artiesten die optraden. Het
gratis toegankelijke open
luchtfestival telde de afgelo
pen negentien jaar gemid
deld 250.000 bezoekers.
moreerde ('Er is bijna nooit zon
als wij op Parkpop spelen'). Zo
werd de twintigste editie een af
levering die om een herhaling
vraagt.
Hemel en hel zijn altijd het thema geweest van
de westerse poëzie en zo zal het blijven. Daar
komt het volgens de Russische dichter Jevgeni
Rijn toch wel op neer. Zaterdagavond opende hij
de 31ste editie van het Poetry International festi
val met een beschouwing over de vitaliteit van
Dantes verbeelding van de twee polen van het
menselijk leven: hemel en hel.
Precies zeshonderd jaar geleden begon de gro
te Florentijnse dichter aan zijn Goddelijke Kome
die: ter ere van dat feit was de openingsavond
van Poetry International gewijd aan Dantes werk.
Jevgeni Rijn, uitgenodigd dit jaar de inmiddels
traditioneel geworden 'Verdediging van de poë
zie' uit te spreken, concludeerde over het thema
'hemel en hel': „De tijden en omstandigheden
van het menselijk leven veranderen. Maar het
idee zelf blijft onverEpiderlijk. Het omvat de gehe
le poëzie en stelt haar taken en grenzen. Hoe
grandioos haar opdracht ook mag zijn, de poëzie
blijft binnen dit vlies, dat het lot van het mense
lijk bestaan in de eeuwigheid heeft vastgelegd.
Het is de zaak van de dichter om de details te be
palen en te beschrijven, en om het oorspronkelij
ke en onveranderlijke idee zelf te bevestigen."
Dat er inderdaad een zeer persoonlijke invul
ling mogelijk is van het thema werd na de pauze
bewezen met een rondgang langs alle aanwezige
dichters. Zij mochten een voor een op het podi
um komen en een gedicht voorlezen over hemel
'of hel. Dat werd natuurlijk vooral de hel. Jules
Deelder beschreef Hitler die de mensheid in
kwalijke zwaveldampen 'een poepie liet ruiken',
terwijl de Taiwanese Hsia Yü meer in de geest
van Sartre ('De hel dat is de ander') van leer trok.
In de foyer van de Rotterdamse Schouwburg
kan de serieuze poëzieliefhebber ook de komen
de avonden een bezoekje brengen aan een peep
show. Schaars en volgens de dracht van de Klas
sieken geklede jongelingen vormen tezamen een
erotisch tableau vivant. De stiekeme bezoeker
krijgt af en toe een groezelig vers toegefluisterd.
In de wandelgangen van de foyer is dat al van
hoger niveau. Daar kan men door acteurs aange
klampt worden met een weliswaar erotisch, maar
welgemeend liefdesgedicht. In beide gevallen
gaat het om erotische en prikkelpoëzie uit de
Oudheid.
Tot welke rampspoed al die erotiek kan leiden
liét de Canadese dichteres Anne Carson gister
middag horen. Zij las een aantal 'tango's' voor uit
een bittere, maar heldere cyclus over een echt
paar dat uit elkaar gaat. Banaler kan niet, maar
helser evenmin; bovendien weet Carson, die
hoogleraar klassieke Griekse literatuur is, het hy-
perpersoonlijke van een dergelijke ervaring te
verbinden met allerlei filosofische en culturele
thema's. Dat werkt bevreemdend en bevrijdend
tegelijk. Zelfs Huizinga's 'Homo ludens' werd
door de dichteres ingezet om de oorlog tussen de
seksen te duiden. Van Carson verschijnt in ons
land 'Autobiografie van rood', iets om naar uit te
zien.
Willem van Toorn, onlangs onderscheiden met
de Roland Holst-penning, las gisteren een niet
eerder gepubliceerd gedicht voor, dat een ode
aan het ouderwetse leraarschap was. Een ode
aan de leraar die haast niet meer bestaat. Zo'n
onderwijzer die je het gevoel geeft dat je, dankzij
hem, niet bang voor de toekomst hoeft te zijn.
Een ode aan Theo Thijssen. Het tweede-fase on
derwijs zal nog heel wat mensen van dit kaliber
nodig hebben om de computerkou te verdrijven.
Surfen over het publiek was ook op Parkpop weer een geliefde bezigheid.
FOTO ANP
