De vergeten vluchtelingen
van Kalimantan
237
ZATERDAG 10 JUNI 2000
Veertienduizend Madurezen dicht opeen gepakt
rbarmelijk. Dat is de situatie waarin 14.000 Madure
se vluchtelingen verkeren in het westen van Kalimantan,
het Indonesische deel van Borneo. Ze zijn in de provincie
hoofdstad Pontianak opgevangen op zeven overbevolkte
locaties, zoals sporthallen, drooghokken van een oude
rubberfabriek en een rijstopslagloods.
De Madurezen zijn daar ondergebracht nadat de inheemse
bevolking van West-Kalimantan, de Dayaks, in maart 1999
een bloedige strijd tegen hen had ontketend. De oorspron
kelijke bewoners vermoordden zeker tweehonderd Madu
rese immigranten met hakmessen, lansen en zwaarden.
Vanaf de jaren zestig zijn bewoners van Madura, een
dichtbevolkt eiland ten noordoosten van Java, naar Kali-
mantan geëmigreerd. Ze kregen er werk in de wegenaan-
De spanning tussen de Dayaks en de Madurezen liep
in de loop der jaren hoog op, omdat de oorspronkelijke
bevolking vond dat de grond van hun voorouders was ge
stolen door de nieuwkomers.
Dit mondde vorig jaar uit in een beestachtige strijd, waar
voor tienduizenden Madurezen op de vlucht sloegen. Tij
dens de moordpartijen hakten de christelijke Dayak-krij-
gers de hoofden van de islamitische immigranten af,
spietsten ze op stokken en droegen ze als triomf door de
dorpen. Ook reten ze de borst van de slachtoffers open,
rukten het hart er uit en aten het deels op.
Om verdere escalatie van het etnisch-religieuze conflict te
voorkomen, heeft de provincie West-Kalimantan inmid
dels 23.500 Madurezen op de boot gezet richting Madura.
Ongeveer 14.000 vluchtelingen zijn overgebracht naar de
hoofdstad van West-Kalimantan, Pontianak. Ze zijn er ge
huisvest op plekken waar bijna geen water en sanitaire
voorzieningen zijn. De Madurese immigranten moeten
zich wassen in zwaar vervuilde kanalen, waar ook het riool
van de hoofdstad op uitkomt. Daardoor zijn ze gemakke
lijk vatbaar voor diarree en huidziektes.
Ook in de gebouwen waar de vluchtelingen zijn opgevan
gen, hebben epidemieën vrij spel. In een sporthal zitten
2200 mensen dicht opeen gepakt. Gezinnen hebben elk vijf
treden van de tribune toegewezen gekregen. Daarop bi
vakkeren ze vaak al meer dan een jaar. De hallen worden
met de dag voller. Wekelijks keren vele gezinnen terug van
hun vlucht naar Madura, omdat ze daar geen toekomst
hebben.
TEKST EN FOTO'S: CATRINUS VAN DER VEEN
