Kerncentrale Tsjernobyl
gaat half december dicht
Wie jarig is}
'rat
3
Moskou heeft het met Clinton wel
gehad
Buitenland
Big Brotherhuis voor
asielzoekers in Wenen
Vuurgevechten gemeld
op Solomon-eilanden
Zware schade op Sumatra
Moment van waarheid
op komst voor Barak
Minderhedenhaat inspiratie bommenlegger
DAG 6 JUNI 2000
iir betuigt spijt aan Guildford Four
ist» De Britse premier Blair heeft zijn excuses aangeboden
vier mensen die vijftien jaar ten onrechte in de gevangenis
jen gezeten wegens terrorisme. Het viertal was in 1974
ildig bevonden aan twee IRA-aanslagen op pubs in het En-
Guildford, en ging de geschiedenis in als de 'Guildford
In een brief aan de vrouw van Paul Hill, een van hen,
ijft Blair dat justitie in deze zaak duidelijk heeft gefaald,
spijt mij zeer", aldus de premier. De brief komt aan de or-
een BBC-programma over Hill. Het viertal kwam in 1989
nadat was gebleken dat de politie met bewijzen had ge
lid en had gelogen. Bij de aanslagen vielen zeven doden.
achtige aardbeving treft Ankara
lRA In de Turkse hoofdstad Ankara heeft zich vanmorgen
g een krachtige aardbeving voorgedaan. Twee mensen kwa-
i om het leven en twee anderen liepen verwondingen op.
jens de tv-zender NTV was de schok tot aan de Zwarte Zee
pelen. De beving duurde ongeveer een halve minuut, en had
kracht van 5,9 op de schaal van Richter. Veel mensen ren
in paniek de straat op uit angst voor een naschok. Het epi-
rum van de beving lag ten noordoosten van Ankara. In Is-
>ul was niets van de aardbeving te merken. Vorig jaar augus-
verd het oosten van Turkije getroffen door een zware aard-
ng. Die kostte 18.000 mensen het leven.
ree doden in landingsgestel
ind
Twee mannen zijn dood aangetroffen in de wiel-
van het landingsgestel van een lijntoestel op het Stock-
jJnse internationale vliegveld Arlanda. De gruwelijke vondst
d zondag gedaan door onderhoudstechniek Het toestel had
vlucht gemaakt naar Griekenland, maar de mannen hadden
titeitspapieren bij zich uit de Dominicaanse Republiek,
ir was de Airbus vrijdag geweest. De mannen zijn vermoede-
A bezweken aan onderkoeling. Het komt vaker voor dat ver-
fa erelingen doodvriezen in de niet-verwarmde wielkasten. Vo-
aar werden in België twee overleden Afrikaanse jongens in
l jSabena-toestel aangetroffen.
en gaan Donau beschermen
[arest Roemenië, Bulgarije, Moldavië en Oekraïne gaan
J inspanningen voor het schoonmaken van de Donau bun-
jn. Dat zijn de milieuministers van de landen gisteren in
karest overeengekomen. Ook zal ruim een miljoen hectare
aurgebied langs de Donau beter worden beschermd. De ri-
is de afgelopen eeuw hevig vervuild geraakt door de indu-
jlisering. Ook ongelukken als de cyanidelozing van begin dit
in Roemenië droegen het nodige aan de vervuiling bij. Ver-
1 lebben de NAVO-bombardementen tijdens de Kosovo-oor-
vorig jaar grote schade aan het ecocysteem toegebracht.
Iioolkinderen vertrapt in Ethiopië
Zeker veertien schoolkinderen zijn gisteren in de
ipische hoofdstad Addis Abeba gestorven tijdens een her
ig van de slachtoffers van de oorlog met buurland Eritrea,
en duizenden mensen in het amfitheater waar de her
ig plaatshad. Ze renden alle kanten op toen het begon te
inen, en liepen daarbij de kinderen onder de voet. Er vielen
:r 67 gewonden. Ethiopië en Eritrea praten in Algerije over
[vredesregeling. Het twee jaar oude grensconflict tussen de
:aanse landen heeft al aan tienduizenden levens geëist.
iurstoftanks van Mount Everest
aandüEen Amerikaans-Nepalees team heeft ruim dui-
|1 oude zuurstoftanks van de Mount Everest gehaald. Dit af-
fan bergbeklimmers had een totaal gewicht van bijna drie
j Sommige cilinders bleken nog afkomstig van expedities uit
kren vijftig en zestig. Een deel van de tanks werd gisteren in
[lepalese hoofdstad Kathmandu tentoongesteld in het kader
Wereldmilieudag. Volgens de leider van het 'opruimteam'
in er nog zeker driehonderd zuurstoftanks verborgen op de
gste gedeelten van de berg.
roorzaker treinongeluk bekent
Een 32-jarige man heeft bekend dat hij het treinongeluk
zondag in Frankrijk heeft veroorzaakt. Er vielen twee doden
de nachttrein Ventimiglia-Calais ontspoorde. Er werd een
en staaf gevonden op de plaats waar de trein uit de rails
De dader heeft psychische problemen. Bij het Noord-Fran-
rras is gisteren de hoge-snelheidstrein Parijs-Londen deels
ie rails gelopen. Dertien van de 501 inzittenden raakten
tgewond. De trein reed 300 kilometer per uur. De oorzaak is
onbekend. De meeste gewonden zijn personeelsleden, die
itop in de wagons stonden toen de trein uit het spoor liep.
nachinist is in shocktoestand naar een ziekenhuis gebracht.
S geloven Iraanse overloper niet
i hington De Verenigde Staten blijven erbij dat Libië achter
lanslag op de Pan Am-Boeing boven Lockerbie zat. Volgens
shington zijn de bewijzen 'keihard'. De VS reageren daarmee
het verhaal van een in Turkije verblijvende, 32-jarige Iraanse
iloper, die beweert dat Iran de aanslag uitvoerde. De Iraniër
ordineerde de afgelopen tien jaar de Iraanse terroristische ac-
I overzee, aldus de omroep CBS. Hij zegt op papier te kunnen
itonen dat Teheran verantwoordelijk was. Volgens Washing-
B, is het onwaarschijnlijk dat de man de waarheid spreekt,
pjdat hij ten tijde van de aanslag zo'n 20 jaar oud moet zijn ge-
£st, veel te jong om bij dergelijke beslissingen betrokken te
iJ geweest.
nochet kan in Chili worden vervolgd
j&iagoHet Hof van Beroep in Santiago heeft gisteren de par-
Mentaire onschendbaarheid van de Chileense oud-dictator
pchet opgeheven. Het nieuws was eind vorige maand al uit-
Skt. Tegen Pinochet lopen inmiddels zeker honderd aan-
fchten wegens schendingen van de rechten van de mens tus-
11973 en 1990, toen hij in het Latijns-Amerikaanse land aan
tnacht was. De rechters deden al op 23 mei uitspraak, maar
i e werd pas gisteren officieel bekendgemaakt. Pinochet werd
haart 1998 tot senator voor het leven benoemd, en genoot
irdoor onschendbaarheid. Zijn advocaten zullen de uit-
aak aanvechten bij het hooggerechtshof.
Langverwacht besluit Oekraïne
De beruchte kerncentrale
in het Oekraïense Tsjerno
byl wordt op 15 december
definitief gesloten. Dat
heeft president Koetsjma
gisteren meegedeeld tij
dens het bezoek van de
Amerikaanse president
Clinton. De Verenigde Sta
ten trekken 78 miljoen dol
lar (180 miljoen gulden) uit
om de veiligheid van het
Tsjernobyl-complex te ver
beteren, aldus Clinton.
KIEV AFP-Rtr
In reactor 4 van de Tsjernobyl-
centrale gebeurde op 26 april
1986 het ernstigste kernongeval
in de geschiedenis. Daardoor
kregen grote delen van Europa
te kampen met radioactieve
straling. Tussen de 15.000 en
30.000 mensen overleden als
gevolg van de kernramp.
Ondanks aanhoudende pro
testen uit het Westen bleef de
centrale in bedrijf. Clinton
noemde de aankondiging van
de sluiting een 'hoopvol mo
ment'.
President Koetsjma heeft al
eerder gezegd dat hij bereid is
de centrale stil te leggen, maar
dan zou het Westen eerst met
geld over de brug moeten ko-
berlundpa
Twaalf asielzoekers een week
lang in een container, mid
den in Wenen. En de Oosten
rijkers mogen elke dag twee
asielzoekers wegstemmen;
die worden dan meteen het
land uit gezet. Dat is het plan
van theatermaker Christoph
Schlingensief. Er is in de Oos
tenrijkse hoofdstad al hevig
tegen geprotesteerd.
Schlingensief wil de asiel
zoekers vanaf komende zon
dag een week lang huisvesten
in de container, precies voor
het Operagebouw in Wenen.
Hun wel en wee wil hij verto
nen via het internet.
De 39-jarige regisseur wil,
geïnspireerd door het inter
nationale succes van het uit
Nederland stammende tv-
programma Big Brother, de
Oostenrijkers een spiegel
voorhouden. Het is zijn be
doeling te laten zien wat voor
uitwerking bepaalde ideeën
over de omgang met buiten
landers kunnen hebben. „Het
verschil met het echte leven
is dat je niet kan bellen om de
heer Jörg Haider uit het land
te stemmen", zei Schlingen
sief gisteren tijdens een toe
lichting in Berlijn.
De Oostenrijkse autoritei
ten hebben nog geen defini
tieve toestemming gegeven
voor het project. De directie
van de Opera zou al wel heb
ben ingestemd met plaatsing
van de containerwoning, die
wordt afgeschermd van het
publiek.
HONIARA Rtr-DPA-AFP
Warmer dan in Moskou was gisteren in Kiev, hoofdstad van Oekraïne, de ontvangst voor de Amerikaanse
president Clinton. Op het Michailivska-plein schudde hij vele handen.
FOTO EPA SERGEI SUPINSKY
men. De zeven rijke industrie
landen (G7) stelden in 1995 2,3
miljard dollar ter beschikking,
waarvan 1,5 miljard voor de ge
reedmaking van twee andere
reactoren elders in Oekraïne.
Vooral Europese landen heb
ben zich tegen dat plan verzet.
Clinton arriveerde gisteren in
Oekraïne na een bezoek aan
Rusland. In Moskou sprak hij 's
ochtends als eerste Amerikaan
se president het parlement toe.
Hij zei dat de VS een sterk Rus
land willen, maar uitte ook kri
tiek, met name op de Russische
oorlogshandelingen in Tsjetsje
nië.
Ter afsluiting van zijn bezoek
aan Moskou wipte Clinton nog
even aan bij zijn vriend en oud
collega Boris Jeltsin. Dat was
aanzienlijk succesvoller dan
zijn besprekingen met Jeltsins
Jakarta Een vrouw zoekt in de
restanten van haar huis in de Su-
matraanse provincie Bengkulu
naar wat er van haar bezittingen
over is. Indonesië heeft de inter
nationale gemeenschap dringend
om hulp gevraagd na de zware
aardbeving die Sumatra gisteren
trof. De beving had een kracht
van 7,9 op de schaal van Richter,
en heeft zeker 103 mensen het le
ven gekost. Gevreesd wordt dat
het dodental verder zal oplopen.
Vooral de stad Bengkulu is ge
troffen. Het vliegveld is gesloten,
wegen zijn beschadigd en de tele
foon werkt niet. Het grootste deel
van de stad zit zonder stroom en
water. Er zijn inmiddels tweehon
derd naschokken gevoeld. Neder
land heeft Indonesië aangeboden
vier Nederlandse marineschepen
in te zetten bij de hulpverlening.
Ze waren op de terugweg van een
reis naar het Verre Oosten toen
de aardbeving zich voordeed.
FOTO AFP
President Poetin blijkt harde noot om te kraken
ou frank hendrickx
Imerikaanse president Clinton had
rijn laatste bezoek aan Rusland
schijnlijk anders voorgesteld. De
<ve Russische leider, Poetin, hoorde
vriendelijk aan, maar weigerde tot
te komen. En gisteren beloonden
ische parlementariërs Clintons toe-
ak slechts met een lauw applausje.
Poetin aan het roer heeft Moskou
alleen afscheid genomen van presi-
I Boris Jeltsin, maar ook van diens
nd Bill'.
ierde van de Russen denkt dat Clin-
I pun land slecht behandelt en een-
J Ie heeft twijfels over zijn intenties,
imerikaanse president leek oprecht
ist, toen hij deze cijfers zondag ver-
I in de studio van radiostation Echo
fify. „Ik heb de Russische economie
gesteund. Mij stond een welva-
I. sterk Rusland voor ogen."
Veel dankbaarheid heeft Clinton echter
niet ondervonden tijdens zijn bezoek
aan Rusland. Een bevlogen speech in
het Russische parlement kon daar giste
ren weinig aan veranderen. Zijn befaam
de retorische kwaliteiten bleken in Mos
kou niet aan te slaan. „Clinton spreekt
alsof hij de president is van de hele pla
neet", zei een communistische afge
vaardigde. „Bemoei je niet met onze in
terne aangelegenheden", riep de ex-
treem-rechtse Zjirinovski door de zaal.
Het is te makkelijk om de Russische kri
tiek alleen toe te schrijven aan een groep
hardnekkige communisten en dwaze
nationalisten. „De regering-Clinton
heeft de afgelopen tien jaar een rampza
lige invloed gehad op Rusland", meent
bijvoorbeeld ook Victor Kremenjuk, di
recteur van het instituut voor Ameri
kaanse en Canadese studies in Moskou
en een internationaal gerenommeerd
analyticus. „Clinton heeft Jeltsin on
voorwaardelijk gesteund, terwijl heel
Rusland zag dat het land verkommerde.
De echte hervormers hebben geen enke
le steun gekregen van deze Amerikaanse
regering. De Russische samenleving is
als gevolg daarvan ernstig verzwakt.
Kremenjuk zegt dat het beleid van de re
gering-Clinton een directe oorzaak is
van het feit dat Rusland nu weer wordt
'gegijzeld' door één man: 'De man in het
Kremlin'. Clinton noemde Poetin na
diens verkiezing hoopvol 'een man met
wie we zaken kunnen doen'. Maar dat
viel de afgelopen dagen tegen. Juist het
belangrijkste gespreksonderwerp bleek
voor Poetin een 'no go area'. Het raket
afweersysteem dat de Amerikanen ont
wikkelen tegen aanvallen van landen als
Noord-Korea en Iran, vindt Poetin onac
ceptabel.
De Amerikaanse delegatie deed er alles
aan om het dispuut te bagatelliseren. Zo
sprak Clinton in de Doema over enkele
'technische meningsverschillen', maar
de posities liggen in werkelijkheid mij
lenver uit elkaar.
Dat Amerikaanse diplomaten enkele we
ken geleden nog optimistisch waren
over een mogelijke 'deal', is een beoor
delingsfout gebleken. Poetin heeft fun
damentele bezwaren tegen het Ameri
kaanse ruimteschild, dat volgens hem
het nucleaire evenwicht zal verstoren.
Het Kremlin heeft bovendien al afscheid
genomen van Clinton. Als er al sprake
moet zijn van handjeklap, dan met de
nieuwe Amerikaanse president, zo lijkt
de stemming.
Poetin is ondanks zijn onervarenheid
een slimme onderhandelaar. Hij bleek
zijn positie ten opzichte van het raket-
schild te hebben afgestemd met de Eu
ropese delegatie die vóór Clinton in
Moskou was. Europa blijkt nu een me
destander in het Russische verzet tegen
het ruimteschild. Poetin blijkt een harde
noot om te kraken. Met zijn aantreden is
het er voor de Amerikanen niet gemak
kelijker op geworden.
Een dag na de couppoging op
de Solomon-eilanden zijn mili
ties vandaag in de hoofdstad
Honiara met elkaar verwikkeld
opvolger Poetin. Clinton en hij geraakt in vuurgevechten,
bleven het oneens over de Vooral rond he, „r^jc was
Amerikaanse plannen voor een dat be, geval Er zijn *n mjnste
raketschild. Ook West-Europese vjer gewonden gevallen, aldus
anden zijn tegen zon Amen- een woordvoe£er van het
kaans schild. Nieuw-Zeelandse ministerie
Gisteren opperde Poetin, tij- van buitenlandse zaken,
dens zijn bezoek aan Rome dat Rebellen van de Malaitan
Rusland en Europese NAVO- Eagle Force (MEF) namen gjs.
anden samen een Europees ra- teren Honiara in Ze snedende
ketschild zouden kunnen ont- communicatielijnen door en
Wlickelen- plaatsten premier Ulafa'alu on-
der huisarrest. De MEF eist zijn
Chirac legt zich Het lot van de premier is on-
t duidelijk. Hij sprak
neer bij kortere
ambtsperiode
PARUS CEES VAN ZWEEDEN
CORRESPONDENT
Het Franse staatshoofd, Chirac,
is bereid de ambtsperiode van
de president tot vijf jaar te be- ^et moment van de waarheid
korten Nu is dat nog zeven komt snel nader- zej dster.
jaar. Maar de nieuwe regel avond de Amerikaanse minister
moet dan wel ge den voor Chi- van buitenlandse zaken, Al-
racs opvolger Zelf weigert hij af bright, na besprekingen met
te treden als de natie m een re- premier Barak van Israël. Ze
ferendum die kortere zittings- doelde op het verloop van het
duur goedkeurt. De volksstem- israëlisch-Palestijnse vredes-
ming vindt waarschijnlijk ko- proceSi waarbij bejde partijen
mend najaar plaats. moeten beseffen dat ze, in haar
Tot voor kort verzette Chirac woorden, 'geen honderd pro-
zich tegen een kortere presi- cent'van hun verlangens gerea-
dentiele ambtspenode. Maar in jiseerd zullen zien
een televisie-interview gaf hij Maar voor Barak zijn er ook
dat verzet gisteravond op. In binnenslands momenten van
een moderne democratie, zei waarheid op komst. Morgen
hij, is een mandaat van vijfjaar avond stemt het parlement over
genoeg. een VOorstel voor vervroegde
Chirac werd in 1995 voor ze- verkiezingen. De indiener van
ven jaar tot president gekozen. de motic Avigdor Lieberman
Daarvoor, toen Mitterrand nog van de radicaai.rechtse immi-
zal^iC1iirac grantenpartij Israel Beitenu,
""""r"" "aact zegt steun te hebben van 61 van
met de gouverneur-generaal, de
vertegenwoordiger van het
staatshoofd, de Britse koningin
Elizabeth. Wat dat gesprek op
leverde, is onbekend.
Afgelopen anderhalf jaar zijn
zeker zestig mensen gedood bij
gevechten tussen de MEF en de
beweging Isatabu (IMF) op het
eiland Guadalcanal. Het etni
sche conflict smeult al sinds de
Tweede Wereldoorlog. Guadal
canal is het grootste eiland van
het gebied. De inheemse bevol
king kijkt met scheve ogen naar
immigranten uit Malaita. De
Malaitanen werden in de oorlog
naar Guadacanal gehaald als
hulpkrachten voor de oor
spronkelijke bewoners. Tegen
woordig bekleden ze de meeste
topfuncties op het eiland.
tel aviv ad bloemendaal
correspondent
meermalen geestdriftig be- lv. llluutll ïtu, VQ11
toond voor een ambtsperiode de 12o afgevaardigden. De reli-
van vijfjaar. Maar eenmaal zelf gieuze partij Shas met zeven_
°p het pluche, verloor hij die tjen zete|s Baraks grootste coa-
geestdnft snel. litiepartner, is van plan tegen
Vong jaar nog sprak hl) zich de regering |e sten,men als er
gedecideerd uit tegen een be- nie, uiterlijk m0 cxtra gdd
korting van de ambtstermijn,
maar gistervond meldde hij
luchtigjes: „Ik heb nooit afwij
zend gestaan tegenover een
hervorming".
De president benadrukte
overigens dat alleen de zittings
duur wordt veranderd. De
macht van de president, die het
parlement kan ontbinden en de
buitenlandse politiek bepaalt,
blijft onveranderd.
In een subtiele demonstratie
van zijn macht waarschuwde
Chirac het parlement om niet te
pogen het voorstel voor een
kortere ambtsperiode de amen
deren. „In dat geval stop ik de
hele procedure", sprak hij.
De presidentiële draai hing al
enige tijd in de lucht. In het
parlement heeft zich een meer
derheid afgetekend voor een
verkorting van de ambtsperio
de. De president kan die meer
derheid niet negeren, omdat hij
dan gezien zou worden als dog
maticus. Hij zou dan bovendien
moeite hebben om bij de vol
gende presidentsverkiezingen,
in 2002, als hij bijna 70 jaar is,
de kiezers ervan te overtuigen
dat hij nog zeven jaar mee kan.
op tafel komt voor haar onder
wijssysteem. Barak zegt genoeg
te hebben van dit soort dreige
menten en niet te zullen toege
ven.
Ook aan het economisch
front pakken donkere wolken
zich samen. Het Israëlische ver
bond van vakverenigingen, His-
tadrut, wil vanaf komende
maandag het hele land voor on
bepaalde tijd plat leggen als de
regering geen veranderingen
aanbrengt in een plan voor een
hervorming van het belasting
stelsel. De regering houdt vol
dat de gemiddelde werknemer
er niet slechter maar beter van
wordt. Volgens minister van fi
nanciën Shochat is het nog
nooit vertoond dat een vak
bond een staking uitroept 'om
dat haar leden meer geld be
schikbaar krijgen'. Ook premier
Barak noemde de dreigende
staking 'iets dat alleen in Israël
kan gebeuren', maar ondertus
sen moet hij proberen het on
derhandelingsproces met de
Palestijnen af te ronden vanuit
een steeds zwakkere binnen
landse positie.
Shasta
Tunneltent met ruime ingang. Materiaal: 185T Polyester
ripstop met sillconen/pu coating. Grondzeil 210T nylon
n PU coating, Gewicht: 4500 grm. Kleur: groen. ÏU
n f 699,- VOOr f 459,-
KOMPAS
Met duizenden m winkelplezier de grootste buitensportbelevenis van Nederland
LONDEN HARM HARKEMA
CORRESPONDENT
De man die vorig jaar april in
Londen met drie spijkerbom-
men drie mensen de dood in
joeg en meer dan honderd an
deren verwondde, had zijn ken
nis om de bommen te maken
van internet gehaald. Dat bleek
gisteren op de eerste dag van de
rechtszaak tegen de 24-jarige
elektricien David Copeland.
De dader handelde in zijn
eentje. Hij was naar eigen zeg
gen geïnspireerd door natio-
naal-socialistische haat jegens
joden, niet-blanken en homo
seksuelen, toen hij op een
drukke Jamaicaanse zaterdag-
markt in Brixton zijn eerste
spijkerbom tot onploffing
bracht. Het werd een bloedbad
met veertig gewonden. Een
week later was het raak in Brick
Lane, bekend om zijn Bengaal
se markt. Door toeval vielen
hier slechts zeven gewonden.
Terwijl etnische minderhe
den in Londen al burgerwach
ten aan het formeren waren,
volgde in een drukke homobar
in Soho de zwaarste klap. Een
in een sporttas versstopte
schoenendoos, gevuld met
kruit en zo'n 1.500 spijkers,
ontplofte. Drie mensen vonden
de dood. Er waren meer dan
zestig mensen gewonden. Vier
slachtoffers moeten een been
missen.
Copeland kon al snel worden
gepakt nadat de politie video
opnamen van beveiligingsca
mera's had vrijgegeven. Daar
mee werden nieuwe slachtin
gen voorkomen, zo bleek giste
ren. Copeland had namelijk
nog meer aanslagen willen ple
gen.
Volgens officier van justitie
Nigel Sweeney hoopte Cope
land met zijn bommen een be
slissende aanzet tot een rassen-
strijd te geven. Die zou tot
stemmenwinst voor de ex
treemrechtse British National
Party hebben moeten leiden.
De aanklager eist dan ook dat
de elektricien wordt veroor
deeld wegens moord, omdat hij
de aanslagen met voorbedach
ten rade heeft gepleegd.
