Rabo-personeel mag zelf
lengte werkweek bepalen
y>W MM .uYfoftm&v -
Economie
Klacht Bovag over nieuwe
verdeling benzinestations
Vliegende reclamezuil
FNV wil betere bescherming voor 'klokkenluider'
'We schaamden ons omdat we bij de provincie werkten'
vavelarme diesel bij BP Amoco
rcRDAMOliemaatschappij BP Amoco gaat op 55 benzine-
ions in de omgeving van Amsterdam zwavelarme diesel ver
en. Het concern verkoopt het nieuwe BP Cleaner Diesel
dezelfde prijs als standaarddiesel. De nieuwe brandstof
[Hindert de uitstoot met 85 procent. Daarmee voldoet het
cern nu al aan de zwavelnorm van de Europese Unie voor
i. De introductie is onderdeel van BP's wereldwijde '40-ci-
programma. Omdat vooral de grote steden lijden onder de
jj olgen van veel uitlaatgassen, begint het concern daar met de
ioop van brandstoffen die minder schadelijk zijn voor het
öj ieu. Wanneer de rest van de 750 Nederlandse BP-stations
ide zwavelarme diesel gaan, is nog niet duidelijk.
rerleg CAO Philips weer verdaagd
2, moven Het overleg over een nieuwe CAO voor 38.000 werk-
8 ners van Philips is gisteren opnieuw verdaagd. De bonden
ben na ruim drie dagen van onderhandelen een eindbod op
gelegd op basis waarvan volgens hen een principe-akkoord
gelijk is. Het overleg daarover gaat vanmiddag verder. Het
icern komt dan met een reactie. De bonden en Philips zijn
inmiddels wel eens geworden over prestatiebeloning. Het
r ïpromis is nu dat minder goed presterende werknemers
i hts de helft van de collectieve verhoging krijgen. Als na een
nog geen verbetering zichtbaar is, krijgen ze de andere helft
eenmalige uitkering. Presteren ze wel beter, dan wordt hét
li lant alsnog structureel aan hun loon toegevoegd. Het overleg
ïrt al twee maanden.
inst RAI lager door reorganisatie
[erdam Amsterdam RAI heeft zijn winst over 1999 aanzien-
zien slinken. Boekte het beurzen- en congressencomplex in
nog een nettowinst van meer dan 6 miljoen gulden, vorig
stond daar nog maar ruim 2 miljoen tegenover. De omzet
n wel licht toe, en ging van 396 miljoen naar 407 miljoen.
0 resultaat werd vooral gedrukt door een aantal herstructure-
1 ;smaatregelen die de RAI doorvoerde. Ook het gegeven dat
neven jaren traditioneel minder beurzen gepland staan,
z eg negatief bij aan het resultaat. De directie noemt de ver-
htingen voor het lopende jaar zonder meer goed.
iïizineprijs weer iets omlaag
j haag De benzine wordt met ingang van morgen iets goed-
ler. De prijs van een liter euro loodvrij, de meest gangbare
ndstof, daalt twee cent tot 2,70 gulden. Dit heeft marktleider
t U gisteren bekendgemaakt. Shell Pura gaat eveneens twee
M minder kosten en komt uit op 2,79. Super ongelood en su-
met loodvervanger blijven ongewijzigd op 2,85 en 2,91. Die-
Is daalt drie cent in prijs tot 1,796.
euwe CAO bakkerij en broodfabriek
iten De nieuwe CAO voor het bakkersbedrijf is rond. De
s )0O werknemers in de bakkerijen en broodfabrieken krijgen
iegentien maanden een loonsverhoging van 5,5 procent. Dat
ft CNV Bedrijvenbond gisteren bekendgemaakt. Het winkel-
ioneel krijgt daarnaast een toeslag van 35 procent voor werk
e avonduren. Nu ontvangen werknemers op koopavonden
nveel loon als overdag. De nieuwe CAO gaat in op 1 juli
Ook is afgesproken dat werkgevers en werknemers een
lerzoek laten opzetten naar het grote personeelsverloop in
i iranche.
oter belang Smit in Belgische sleper
j erdam De Rotterdamse zeesleper Smit Internationale
i wt zijn internationale netwerk verder uit. Het bedrijf heeft
belang in de Antwerpse Unie van Redding- en Sleepdien-
(URS) uitgebreid van 26 naar 49 procent. Daarnaast wil
het Canadese Rivtow Marine in Vancouver overnemen,
ig jaar verwierf Smit Internationale ruim een kwart van de
delen van de Antwerpse sleper URS. Smit is al langere tijd
ig het internationale netwerk uit te bouwen. In 1998 kocht
bedrijf sleepondememingen in Gabon en Argentinië.
ibeco sluit vestiging in Rotterdam
erdam Cebeco Meat Products Nederland (CMP) sluit zijn
liging in Rotterdam. Het landbouwconcern wil efficiënter en
'n lagere kosten produceren en brengt de productie van
swaren terug van vier naar drie plaatsen. De 'productieafde-
in Rotterdam verhuist naar Borculo. Bij Cebeco Meat in
leerdam werken 46 mensen. Een deel van hen zal meeverhui-
naar Borculo, zo verwacht het bedrijf. Voor de anderen
dt binnen het concern ander werk gezocht. Gedwongen
li dagen zijn uitgesloten, stelt Cebeco in een verklaring.
iel sociaal plan De Biesbosch nodig'
j( drecht De vakbonden FNV Bondgenoten en CNV Bedrij-
ii lond eisen dat de directie van de scheepswerf De Biesbosch
lordrecht binnen twee weken een sociaal plan op tafel legt
[i rhet personeel. Zij achten de ondergang van de werf onver-
i lelijk en hebben gisteren een ultimatum gesteld. De Bies-
:h leed vorig jaar onverwacht een miljoenenverlies en is
'idien op zoek naar een koper. Tot dusver heeft zich echter
serieuze overnamekandidaat gemeld. Van de 220 mensen
)e Biesbosch hebben inmiddels tientallen werknemers el-
i! ieen baan gevonden; voor het overige personeel eisen de
J den een sociaal plan.
i!W en Ford eens over Land Rover
chen De autofabrikanten BMW en Ford hebben gisteren
definitief akkoord bereikt over de verkoop van het merk
d Rover. Ford betaalt het Duitse autoconcern 3 miljard euro
miljard gulden). Half maart leken de twee concerns het al
over de verkoopprijs, maar later rezen daarover twijfels,
erkoop is een uitvloeisel van de beslissing van BMW hele-
I uit Rover te stappen. Het Britse avontuur kostte het con-
miljarden. Sinds de aankoop in 1994 heeft Rover nooit
st gemaakt. De enige winstgevende onderdelen waren de
'Rover en Mini. BMW houdt voorlopig de rechten op de
lernatio stoot scheepsbevrachting af
[erdam Het internationaal handelshuis Intematio-Müller
oopt zijn scheepsbevrachtingspoot IMPS aan de Koninklij-
leheersmaatschappij Burger. Internatio doet IMPS van de
l d omdat scheepsbevrachting niet meer past in de huidige
dels- en technische activiteiten van het bedrijf. De carga-
rtak behaalde in 1999 een omzet van bijna 60 miljoen gul-
Er werken 302 mensen. Hoeveel Burger betaald heeft, voor
S is niet bekendgemaakt. Burger houdt zich bezig met
htvervoer en logistiek in havens.
i-bouwdochter Strukton in etalage
j 0 iaag De Nederlandse Spoorwegen (NS) willen hun bouw-
Uer Strukton verkopen. Ook het architectenbureau Holland
consult komt in de verkoop. Het afstoten van de bedrijven
in de strategie van de NS zich te concentreren op het ver-
"en van reizigers. Of Strukton nog dit jaar in handen komt
een ander bouwbedrijf is niet te voorspellen, aldus NS. Ook
Holland Railconsult is geen termijn te noemen. Een
_j.'i rdvoerder noemt het afstoten van de deelnemingen een lo-
ie stap in het kader van de strategie zich te richten op de
activiteit; het vervoeren van reizigers.
)ertel zet zwaar in op internet
[erdam Aanbieder van mobiele telefonie Libertel zet zwaar
internet. Het bedrijf gaat onder meer internetdiensten
mobiele bellers (ook wel WAP genoemd) aanbieden. Hier-
is de onderneming bezig met een grootscheepse wervings
voor nieuw personeel. Libertel zoekt tweehonderd extra
isen voor onder andere verkoop- en redactiediensten. Op 1
zal WAP naar verwachting definitief zijn intrede doen.
Eerste akkoord over aparte bank-CAO
bunnik anp
De 43.000 werknemers bij de Rabobank mogen voortaan
zelf de lengte van hun werkweek bepalen. Om de twee
jaar kunnen ze aangeven of ze minder of meer uren wil
len draaien. Ze hebben daarbij een zeer ruime keuze; de
werkweek moet minstens één uur zijn en maximaal 40
uur. Deze revolutionaire afspraak is gemaakt in de nieu
we Rabobank CAO. Ook krijgen de werknemers er het
komende jaar structureel vier procent salaris bij.
utrecht gpd
Het is voor het eerst dat een
aparte CAO is afgesloten voor
de werknemers bij de Rabo
bank. Deze CAO zal de trend
zetten voor de onderhandelin
gen die nu lopen bij ABN Amro,
ING, SNS Reaal en Fortis. Bij de
vijf grote banken werken
104.000 mensen. Ze krijgen
voor het eerst een eigen be-
drijfs-CAO. Tot nu toe vielen al
le banken in Nederland onder
de banken-CAO.
Vakbond De Unie, met 4.000
leden de grootste bond bij de
Rabobank spreekt van 'een ge
weldige CAO-afspraak'. „Een
werknemer die nu vier dagen
werkt en het de komende twee
jaar wat rustiger aan wil doen,
kan makkelijk twee of drie da
gen gaan werken", vertelt
woordvoerster B. Verstappen
van De Unie. „Dat biedt bij
voorbeeld aankomende vaders
en moeders de kans om hun
privé-leven beter te regelen."
De werkgever mag het verzoek
van de werknemer niet zomaar
wegwuiven. „Hij is verplicht de
aanvraag goed te keuren, mits
er zwaarwegende bedrijfsbelan
gen zijn die dat niet toelaten",
zegt Verstappen.
Werkgeversonderhandelaar
A. van Iersel spreekt van een ty
pisch Rabobank-akkoord met
veel aandacht voor de combi
natie werk en privé. Ook het
volgend jaar in te voeren waar-
deplan waarbij alle werknemers
afhankelijk van de bereikte
klantvriendelijkheid en de fi
nanciële resultaten een extra
beloning kunnen krijgen past
volgens Van Iersel bij de bank.
Alle werknemers krijgen er
komend jaar in twee stappen
vier procent salarisverhoging
bij. Daarnaast mogen alle werk
nemers meedoen aan een
'waardeplan'. Dat is een variant
op een optieregeling. De Rabo
bank is niet beursgenoteerd en
kan dus geen echte optierege
ling invoeren. Maar door het
waardeplan krijgen werkne
mers een extra bonus als het
bedrijf goed presteert. Eens in
de vijf jaar mogen de werkne
mers er 3 maanden tussenuit
door sabbatsverlof op te ne
men. Daar moeten ze wel zelf
tijd en geld voor sparen.
nant tot stand is gekomen. Vol
gens de brancheorganisatie zijn
de belangen van de particuliere
pomphouders tijdens het over
leg onvoldoende gehoord. De
Bovag heeft meerdere malen
verzocht om namens de kleine
zelfstandigen te onderhande
len, maar de overheid stond dit
slechts in beperkte mate toe.
„Wij zijn bang dat de grote
oliemaatschappijen en de over
heid het op een akkoordje gooi
en. De bestaande vergunningen
voor pompstations worden in
getrokken en per opbod ver
kocht. Dat kunnen alleen de ka
pitaalkrachtige ondernemingen
betalen. Als je zelf niet bij het
overleg zit, kan er van alles ge
beuren", aldus een woordvoer
der. Het ministerie van financi
en ziet het probleem niet. „De
overgrote meerderheid van de
vergunninghouders is aange
sloten bij de VPR. Ongeveer
twintig zijn niet vertegenwoor
digd en die worden op de hoog
te gehouden van het overleg",
verklaart een woordvoerster.
De Bovag heeft een klacht inge
diend bij de Nederlandse Me
dedingingsautoriteit (NMa). De
organisatie vreest dat kleine
zelfstandige pomphouders de
dupe worden van onderlinge
afspraken tussen grote olie
maatschappijen over de ver
nieuwing van de benzinemarkt.
De Bovag wil dat de NMa on
derzoekt of de grote maat
schappijen misbruik kunnen
maken van hun machtspositie.
De overheid streeft naar meer
concurrentie onder tanksta
tions en wil daarom het aantal
pompen langs de rijksweg uit
breiden. De overheid, de zes
grote oliemaatschappijen en de
Vereniging Particuliere Rijks
wegstations (VPR) hebben hier
voor een convenant opgesteld.
Volgens het plan worden de
eeuwigdurende vergunningen
ingetrokken en wordt het recht
J3p de locatie geveild.
De Bovag zet vraagtekens bij
de manier waarop het conve-
schiphol» Transavia heeft gisteren een nieuwe Boeing in gebruik genomen die is beschilderd met het adres van de internetsite van de maatschappij. Transavia wil zo benadrukken
dat via de website tickets kunnen worden besteld. Het is het eerste Nederlandse vliegtuig dat op deze manier als vliegende reclamezuil wordt gebruikt foto cpd capital photos
den haag gpd
De beroemdste 'klokkenluider' is waar
schijnlijk Paul van Buitenen. Nadat de
ambtenaar de fraude bij de Europese
Commissie aan het licht bracht, werd hij
geschorst. Maar uiteindelijk moest de
Europese Commissie wel opstappen.
Nederland telt vele 'kleine helden' die
misstanden op het werk aan de kaak
stellen, zo blijkt uit resultaten van de
FNV-meldlijn.
In april konden klokkenluiders drie
dagen hun ervaringen bij een aparte te
lefonische meldlijn kwijt. Duizenden ke
ren werd gebeld, veel meer dan de FNV
had verwacht. In totaal waren er 119
'echte' klokkenluiders. Zo vertelde een
chauffeur van touringcars dat hij was
overgeplaatst omdat hij melding maakte
van het overtreden van de rijtijden. Een
bankmedewerker vreest voor zijn carri
ère omdat hij het witwassen van drugs
gelden aan de directie meldde. En een
politieagente, die een integriteitskwestie
aan de orde had gesteld, werd zo be
dreigd en onder druk gezet dat ze zich
uiteindelijk ziek meldde. In veel gevallen
worden werknemers bedreigd (37 pro
cent) geschorst (8 procent) of belanden
ze in de ziektewet (35 procent).
In de meeste gevallen worden de
werknemers volgens de FNV ontslagen.
Dat lot trof ook een monteur bij de vuil
nisophaaldienst. Hij moest van zijn chef
meer werknemers op de loondienst zet
ten dan er in werkelijkheid werkten. Het
verschil bij uitbetaling stak de chef dan
in zijn eigen zak. Een ambtenaar moest
van zijn directe baas meer uren voor on
deraannemers opschrijven. Van het ver
schil ging de leiding lekker op reis. Ook
deze ambtenaar raakte zijn baan kwijt
toen hij melding van de misstanden
maakte.
De klok wordt trouwens niet alleen
geluid in financiële kwesties. De FNV
noteerde ook meldingen van asbest op
de werkvloer en seksueel misbruik in
een jeugdhulpverleningsinstelling. De
meeste meldingen betreffen echter mis
management (42 procent) en machts
misbruik (40 procent).
Dat klokkenluider Van Buitenen een
koninklijke onderscheiding kreeg voor
het openbaren van de fraude, blijkt een
grote uitzondering. Uit de analyse van
de FNV-meldijn, blijkt dat het belang
van de werkgever vaak zwaarder weegt
voor de wetgever en de rechter, zo con
stateert FNV. De vakcentrale heeft de
Tweede Kamer vandaag opgeroepen om
snel een bepaling over klokkenluiders in
de Nederlandse wet op te nemen.
Schiphol stopt
miljoenen in
Malpensa
schiphol richard mooyman
Schiphol gaat tientallen miljoe
nen investeren in vastgoedont
wikkeling bij de Milanese
luchthaven Malpensa. De aan
kondiging komt kort nadat de
KLM vanwege aanhoudende
problemen rond Malpensa de
alliantie met Alitalia heeft ver
broken.
Samen met Grontmij heeft
Schiphol een speciale onder
neming opgericht. Met grond
eigenaren wordt onderhandeld
over de aankoop van 66 hecta
re, waarop distributiecentra,
kantoren en een hotel moeten
komen.
De nieuwe Noord-Italiaanse
luchthaven maakt volgens
Schiphol een sterke groei door.
Volgens een woordvoerster
blijft het vliegveld aantrekke
lijk, ondanks dat de verbintenis
tussen de KLM en Alitalia is
stukgelopen. „We hebben er
alle vertrouwen in."
Voor de zekerheid heeft
Schiphol wel ontbindende
voorwaarden in de contracten
opgenomen. Zo moet de beno
digde wijziging van het be
stemmingsplan doorgang kun
nen vinden. Malpensa moet
ook daadwerkelijk kunnen
groeien. Er lopen nog diverse
juridische procedures over de
groei van het vliegveld.
Veel buitenlandse lucht
vaartmaatschappijen willen na
een afgedwongen verhuizing
naar Malpensa weer terug naar
het Milanese stadsvliegveld Li-
nate. De ontwikkeling van Mal
pensa verloopt tot dusverre
moeizaam. Zo werden op het
laatste moment extra milieu
beperkingen ingevoerd. Voor
de KLM was de onzekerheid
rond Malpensa een belangrijke
reden om de alliantie met Ali
talia te verbreken.
De ondernemingsraad. Saaie
club van oude mannen. Hebben
zeker niks beters te doen dan
keuvelen over probleempjes op
het werk. En dat al een halve
eeuw, want de Wet op de On
dernemingsraden bestaat 50 jaar.
Drie ondernemingsraden geven
tegengas in een korte serie in de
ze krant. Vandaag: de ondernemingsraad van de Provincie
Zuid-Holland, die vorig jaar verwikkeld raakte in de Cete-
co-affaire.
De huidige OR zit er sinds juni 1999
Telt 15 gekozen leden
Vertegenwoordigt ruim 2.000 werknemers
den haag sylvia marmelstein
Hij zat op een camping aan de
Middellandse Zee toen de hel
losbrak. Pieter Donath, lid van
de ondernemingsraad (OR)
van de Provincie Zuid-Holland
moest het daar in een krant le
zen. Nederland stond op zijn
kop omdat zijn werkgever risi
covolle leningen had verstrekt
aan in nood verkerende be
drijven waaronder het han
delshuis Ceteco. Miljoenen
guldens belastinggeld waren
in een bodemloze put gestort
„Ik was geschokt en wilde met
een teruggaan om de werkne
mers te steunen", vertelt Do
nath. Het nieuws kwam op een
zeer ongelukkig moment naar
buiten. Het was zomervakantie
en van de vijftien OR-leden wa
ren er maar drie in Nederland.
„De hele organisatie stond op
zijn kop", herinnert collega Jan
Hulsker zich, die op dat mo
ment wel aan het werk was.
„De werknemers waren woest.
Ze schaamden zich kapot voor
de buitenwereld dat ze voor de
provincie Zuid-Holland werk
ten. Overal kregen ze nare op
merkingen als: 'Als ik in geld
nood zit, kan ik dus bij jou te
recht'. Als OR moet je deze bo
ze collega's goed opvangen."
De OR riep het personeel bij el
kaar. Ze probeerden de werkne
mers te vertellen wat er aan de
hand was. „Dat was lastig, want
ook wij wisten nog niet wat er
precies speelde. Of er inder
daad werknemers fout bezig
waren geweest door die lenin
gen te verstrekken en wie daar
voor verantwoordelijk waren."
Het was het belangrijkste om
rust in de tent te krijgen. „Dan
Jan Hulsker (I) en Pieter Donath: 'Jongeren willen naast hun baan niks anders doen', foto cpd cees zorn
moet je er dus voor zorgen dat
de werknemers alles te weten
komen. Dat deden we via per
soneelsbijeenkomsten en brie
ven. Tegelijkertijd wilden we
voorkomen dat er een heksen
jacht werd geopend op colle
ga's die betrokken waren bij het
verstrekken van die leningen.
Het waren voor een groot deel
ambtenaren die gewoon uit
voerden wat hen door de poli
tiek werd opgedragen. De rech
ter moest maar beslissen of dat
fout was, daar ga je als OR niet
over.
Wel heeft de OR zich vanaf het
begin hard gemaakt dat als er
koppen zouden rollen, dat het
dan niet alleen die van de uit
voerende ambtenaren mochten
zijn. Maar ook van de bestuur
ders die de beslissingen hebben
genomen. Desondanks heeft
Donath, die zelf op de afdeling
financiën werkt, veel collega's
gedwongen zien vertrekken.
„Het doet nog steeds pijn dat ik
dat als OR-lid niet heb kunnen
voorkomen."
Het grootste manco van de OR-
leden vindt Donath dat ze emo
tioneel erg betrokken zijn bij de
problemen op de werkvloer.
„Het gaat over jou en je colle
ga's. Tijdens de Ceteco-affaire
ben ik één keer volledig door
het lint gegaan. Ik kon mijn
emoties niet meer de baas."
Veel OR'en vinden het lastig om
hun werk goed te doen. Aan de
ene kant moeten ze het opne
men voor de werknemers en
aan de andere kant hebben ze
vaak een goede relatie met de
werkgever. Daardoor raken ze
in een tweestrijd, zo blijkt uit
verschillende onderzoeken. Do
nath herkent het probleem. „Je
raakt in een spagaat. Wij kregen
daarmee te kampen toen we
een 36-urige werkweek kregen.
De baas wilde de vrijgekomen
uren al aan het begin van het
jaar inroosteren. Het personeel
wilde de dagen juist ieder mo
ment kunnen opnemen."
De OR koos voor de gulden
middenweg. Een deel van de
dagen werd vrij opneembaar,
een ander deel vast ingeroos
terd. „De eis van het personeel
ging te ver. Als iedereen z'n da
gen zomaar kan opnemen,
wordt het een chaos. Dan staat
er plots geen brugwachter op
de brug en is er geen eten in het
bedrijfsrestaurant."
Het allergrootste probleem van
de OR'en in Nederland is dat
niemand erin wil. Het overgrote
deel van de raden heeft vacatu
res. De OR van de provincie
Zuid-Holland heeft echter over
belangstelling niet te klagen.
„Voor de verkiezingen melden
zich altijd meer mensen aan
dan erin kunnen. Kandidaten
moeten dus een heuse campag
ne opzetten en lobbyen om ge
kozen te worden."
Wel is het een groot probleem
dat zich haast geen jongeren
aanmelden. „We hebben veel
veertigers en vijftigers. Jongeren
willen naast hun baan niks an
ders doen. Ook al mag het OR-
werk in de baas z'n tijd worden
gedaan, de tijd die ze hebben,
willen ze alleen gebruiken om
carrière te maken. En dat is
doodzonde. De besluiten die
wij nemen, gaan immers wél
over hen."
