Scharping wil dienstplicht handhaven Bouterse kan voor verrassing zorgen Buitenland feeds luidere roep om itstel stembusgang Peru 'De honden zijn gekomen om christenen af te slachten' Traditionele leiders Fiji tegen coup OENSDAG 24 MEI 2000 iéguin RPR-kandidaat voor Parijs Jtus» De neogaullistische Franse partij RPR heeft Philippe Sé- Liin gisteren gekozen tot kandidaat voor de burgemeestersver- ezingen van Parijs. Daarmee passeren zij de huidige burge- jeester, Jean Tiberi. Hij noemde de kandidatuur van Séguin •n 'treurige aangelegenheid'. Aan het besluit gingen maanden- ïge ruzies binnen de partij van president Chirac vooraf. On- ïgs nog trok oud-premier Edouard Balladur zich daarom als itentiële kandidaat terug. Analisten denken dat de charismati- he Séguin een grote kans maakt de vrij kleurloze socialistische ididaat, Bertrand Delanoë, te verslaan. liinter Grass haalt uit naar Moskou De Duitse schrijver en Nobelprijswinnaar Günter iss heeft de Russische veldtocht in Tsjetsjenië gisteren fel be- itiseerd. Dat gebeurde op het 67ste congres van de internatio- üe schrijversorganisatie PEN in Moskou. Daar eiste hij dat de ussische president Poetin onmiddellijk een einde maakt aan oorlog op de Kaukasus. Ook hekelde de 72-jarige controver- ile auteur het gebrek aan persvrijheid in Rusland. „Poetin eft zijn verleden als geheim agent zodanig verinnerlijkt dat hij nsuurmaatregelen opnieuw invoert", aldus Grass. De leden n de in 1921 opgerichte PEN zetten zich in voor de vrede en vrijheid van het woord. De wereld kent zo'n 130 PEN-centra. ^eg vrij voor proces Pinochet intiago Een dag eerder dan verwacht heeft een Chileens ge- chtshof gisteren bepaald dat de parlementaire onschendbaar- >id die oud-dictator Augusto Pinochet genoot, wordt opgehe- n. Dat maakt de weg vrij voor een rechtszaak. Pinochet wordt ischuldigd van schending van de mensenrechten. Volgens hileense media hebben de 22 rechters met twaalf stemmen ior en tien tegen in het nadeel van Pinochet beslist, maar het jf weigerde dat te bevestigen. Pinochet kan tegen het vonnis beroep gaan bij het hooggerechtshof. tudentenacties Belgrado van start lgrado De Joegoslavische studentenbeweging Otpor (Verzet) gisteren begonnen aan een reeks protestacties in Belgrado, ngeveer 400 studenten onderbraken de colleges om een einde eisen aan het regime van president Milosevic. Er was politie nwezig, maar de actie verliep rustig. Vrijdag houdt Otpor een ite demonstratie in Belgrado, die een dag later zal worden ge- ilgd door een demonstratie van oppositiepartijen. Otpor is on- ngs een belangrijk mikpunt geworden van de regering van ilosevic. De regering heeft de studenten beschuldigd van de lord op een hoge partijgenoot van de president. [aider wint proces wegens laster jNENDe voormalige leider van de extreemrechtse Oostenrijk- FPÖ, Jörg Haider, heeft gisteren een proces wegens laster te il de vooraanstaande politieke wetenschapper Anton Pelinka wonnen. Pelinka kreeg een boete van bijna 11.000 gulden op- legd, omdat hij op de tv heeft gezegd dat Haider er voor ver- itwoordelijk is dat bepaalde nazistische opvattingen en op- 'rkingen 'politiek meer aanvaardbaar' zijn geworden. De In- nationale Helsinki Federatie voor Mensenrechten beschouwt veroordeling als „een falen van justitie, met ernstige implica- s voor de vrijheid van meningsuiting in Oostenrijk". Pelinka jceert aan de Universiteit van Innsbruck. rcheologische ontdekking in Syrië icago Archeologen van de Universiteit van Chicago hebben het noordoosten van Syrië de ruines van een 6.000 jaar oude id ontdekt. De vondst duidt erop dat de geschiedenis van de edelijke beschaving verder teruggaat dan tot dusver werd aan- ,n nomen. De muur en andere vondsten wijzen erop dat er al el vroeg een complexe samenleving heeft bestaan. Eerder >rden de oudste steden gesitueerd in Sumerië, in het zuiden n Mesopotamië. Tegenwoordig ligt dat gebied in Irak. Die ste- terug tot ongeveer 4.000 voor Christus. Ook andere ar- eologen hebben het belang van de ontdekking erkend. lebruik euthanasiemiddel verboden inchen Het Europees Patentbureau in München heeft giste- n bepaald dat een in de VS ontwikkeld middel om zoogdieren jnloos te doden niet mag worden gebruikt voor euthanasie bij ij] ensen. Het bureau erkende daarmee het beroep dat was inge- id tegen de patentaanvraag door tegenstanders van euthana- Het middel is ontwikkeld door de universiteit van Michigan, niet wilde uitsluiten dat het ook voor mensen zou mogen |nrden gebruikt. 'akistan bereidt kernproef voor' iSHiNGTONDe Verenigde Staten hebben aanwijzingen dat Pa- tan een nieuwe kernproef voorbereidt. Een Amerikaanse nctionaris die anoniem wil blijven, zei dat de voorbereidingen th nog niet in een vergevorderd stadium bevinden, en dat het irk op een laag pitje staat. Hij zei verder dat soortgelijke stap- n niet bij Pakistans aartsrivaal India zijn waargenomen. Beide iden deden in mei 1998 een serie kernproeven, ondanks in- nationale druk om dat achterwege te laten. De twee landen ren bij de kernmachten die tot nog toe hebben geweigerd het rdrag op een kernproefverbod te tekenen. acharov lijkt vergeten in Rusland ;kou Het gedachtengoed van de in 1989 overleden Russi- le mensenrechtenactivist en kerngeleerde Andrej Sacharov it steeds minder Russen aan te spreken. Tijdens een officieel rdenkingsconcert in Moskou ter ere van zijn 79ste geboorte- g bleef de zaal grotendeels leeg. Er was slechts één vertegen- lordiger van de vroeger zo sterke Russische democratische weging. Sacharovs weduwe Jelena Bonner was afwezig we ns ziekte. Wel was haar stem via een opgenomen toespraak te jd el geëist tegen Turkse hooligans inbul Tegen vijf Turken die worden verdacht van de moord twee Engelse voetbalfans zijn gisteren celstraffen van 9 tot 15 geëist. De vijf Turken staan terecht voor de moord op 'z ristopher Loftus en Kevin Speight op 5 april, de avond voor UEFA-cupwedstrijd tussen Leeds United en Galatasaray in anbul. Volgens de aanklacht vernielden de Britten auto's en nkelruiten, en maakte zeker een van hen een obsceen gebaar !t de Turkse vlag. „Toen we dat zagen, gingen we messen ko- n", zei één van de verdachten. Tegen vijf andere verdachten bij de rellen betrokken waren, zijn lichtere straffen geëist. lruk op president Fujimori Peru wordt steeds groter de tweede ronde van de identsverkiezingen uit te n. De tweede ronde staat komende zondag op de Ida. iteren verklaarde de be- rijkste organisatie van Pe- se verkiezingswaarne- Transparencia, zich afzij- te zullen houden van de Ey ibusgang. Volgens Trans- ncia kan er momenteel in geen eerlijke 'electorale petitie' worden gevoerd, woordvoerster Cecilia Blon- Maandag had de Organisa- van Amerikaanse Staten Conflict dreigt in Duitse coalitie De Duitse minister van defensie Scharping wil het leger drastisch inkrimpen, maar de dienstplicht handhaven. De SPD'er riskeert daarmee een conflict met coalitiepartner de Groenen, die een beroepsleger willen. BERLIJN PETER VAN NUUSENBURG CORRESPONDENT Het conflict werd gisteren actu eel nadat een commissie onder leiding van oud-president Von Weizsacker haar aanbevelingen voor de modernisering van de strijdkrachten had gepresen teerd. De commissie wil de na druk verleggen van het traditio nele, op grote confrontaties met het voormalige Warschau pact ingestelde leger, naar spe ciale eenheden die in NAVO- verband in crisisgebieden kun nen worden ingezet. Von Weizsacker stelt voor het aantal manschapen te vermin deren van 340.000 nu tot 240.000 in 2005. Het meest om streden voorstel behelst de ver mindering van het aantal dienstplichtigen: van 130.000 naar 30.000. Dit gaat Scharping te ver, maar valt in goede aarde bij de Groenen, die het een 'fei telijke afschaffing' van de dienstplicht noemen. Schar ping wil vasthouden aan 80.000 dienstplichtigen in een 280.000 man sterk leger. De dienstplicht is een van de grote taboes in de Duitse poli tiek. De 'burger in uniform' be tekende het afscheid van de Pruisische militaire traditie. Na de Tweede Wereldoorlog wilde het democratische Duitsland voorkomen dat het leger ooit weer een 'staat in de staat' zou worden. Naast de commissie-Von Weizsacker presenteerde ook de inspecteur-generaal, de Libanese zuidgrens plotseling weer echte grens ROSH HANIKRA AD BLOEMENDAAL CORRESPONDENT Langzaam openen twee Israëli sche soldaten het roodwitte grenshek. De bus aan de andere kant trekt op en rijdt voorbij. Achter de ramen voornamelijk vrouwen en kinderen. Een ou dere man met een witte snor steekt zijn hand op en maalct een V-teken, alsof hij zijn vlucht uit Libanon beschouwt als overwinning. Carol Morris, bewoonster van kibboets Rosh Hanikra, heeft in de loop van de ochtend al acht bussen zien langskomen, afge laden met leden van het Zuid- Libanese Leger (SLA) en hun fa milie. „Het doet pijn", zucht ze. „Al die jaren hebben die men sen ons beschermd, en nu dit. Als Israëli geneer ik me." Rosh Hanikra ligt pal aan de grens met Libanon, vlak bij de Middellandse Zee. De hoogge legen grenspost is voor veel be woners van Zuid-Libanon be kend terrein. Wie soldaat is in de met Israël verbonden SLA mag zijn familieleden in Israël laten werken. Vooral in het zie kenhuis van het even zuidelij ker gelegen Nahariya werken veel Libanezen. De mensen die nu in bussen de grens overste ken beseffen dat ze misschien de rest van hun leven Libanon niet meer zullen zien. Israël schermt de vluchtelingen zorgvuldig af. Aan de Libanese kant van de grens moeten ze hun auto's en zware 1 achterlaten. Per bus naar een doorgangskamp aan het Meer van Galilea dat her metisch is afgesloten voor de pers. Daar slapen ze de komen de nachten in tenten. Na een diepgaand onderzoek door de veiligheidsdienst verhuizen ze vervolgens naar flats die de Is raëlische regering de afgelopen maanden al heeft gereserveerd. Ruim dertig kilometer ten oos ten van Rosh Hanikra ligt de grenspost Biranit. Ook hier hebben zich honderden Liba nezen verzameld, in afwachting van de veiligheidsprocedures. De Israëliërs willen er zeker van zijn dat zich in de vluchtelin genstroom geen Hezbollah- agenten hebben gemengd. In principe moet iedereen per Libanezen begeven zich massaal naar de grensovergang Metulla, terwijl Israëlische soldaten de grens nauwlettend in de gaten houden. FOTO EPA MENAHEM KAHANA bus de grens over, maar som mige Libanezen genieten een voorkeursbehandeling. Dat geldt bijvoorbeeld voor Jeris al- Haj, wiens neef Fadi Jarush in Nazareth woont en bij de Israë lische politie werkt. Fadi staat zijn oom op te wachten. Hij zegt dat ook de rest van zijn schoonfamilie - zijn vrouw is Libanese - naar Israël zal ko men. De hele familie is katho liek en fervent aanhanger van de SLA. Kaft Remaish, hun dorp, ligt een paar kilometer ten noorden van de grens. In de loop van de ochtend is de Hez bollah er binnen getrokken. „De honden zijn gekomen om de christenen af te slachten", zegt Fadi bitter. Hij overdrijft, want er is niets vernomen over geweld van Hezbollah tegen christelijke SLA-leden. Wie zich overgeeft wordt overgedragen aan het of ficiële Libanese leger, wie liever naar Israël vlucht kan zijn gang gaan. Het Israëlische leger houdt de toestand nauwlettend in de ga ten. Precies boven de grenslijn, even ten westen van Biranit, hangen twee Cobra gevechtshe likopters roerloos in de lucht, hun raketten gericht op Liba nees grondgebied. Klaar om onmiddellijk in actie te komen als de Hezbollah raketten zou lanceren. Dan stoppen er naast Fadi een Israëlische politieauto en een overjarige Mercedes met kente kenplaten van 'SLA-land'. Oom Jeris stapt over in de politiewa gen. „De Hezbollah is in het dorp. De toestand is hopeloos", roept hij onder het wegrijden door het raam. „Je hoort het", zegt Fadi, terwijl hij de twee koffers van zijn oom in zijn au to laadt. „Wat er ook gebeurt: vrede met landen als Libanon en Syrië kun je vergeten." De bevolking van Israëls noor den is er na gisteren volledig van doordrongen dat het afge lopen is met de SLA. Rosh Ha nikra en tientallen andere ne derzettingen in het grensgebied richten hun aandacht nu op hun eigen problemen. Doordat Israël de internationale grens in ere herstelt, liggen veel dorpen plotseling weer vlak bij het prikkeldraad. „Het is nu nog maar honderd meter van onze kibboets naar de grenslijn," zegt Carol Morris. „De afgelopen jaren voelde ik me hier even veilig als in Au stralië, waar ik vandaan kom. Ik kan alleen maar hopen dat de toestand van de jaren zeventig niet terugkeert. Toen waren er om de haverklap infiltraties. Wat de mensen hier dwarszit is de onzekerheid. Niemand weet wat er gaat gebeuren." (OAS) al gemeld niet meer sa men te werken met de Peru aanse autoriteiten. De OAS zou internationale waarnemers naar Peru sturen. Volgens de organisatie deugt het compu terprogramma niet waarmee de stemmen moeten worden ge teld. De eerste stemronde werd op 9 april gehouden. Temidden van berichten over stembus fraude haalde president Fuji mori toen net niet de absolute meerderheid. Daarom werd een tweede ronde nodig. Oppositie kandidaat Toledo trok zich maandag definitief uit de strijd terug, omdat volgens hem eer lijke verkiezingen in Peru mo menteel onmogelijk zijn. paramaribo armand snuders correspondent Even zag het er naar uit dat malaria de Surinaamse ex-dic tator Dési Bouterse nog voor de verkiezingen van 25 mei van het politieke toneel zou verdrijven. De voorzitter van de Nationale Democratische Partij (NDP) krabbelde echter bijtijds op om zijn campagne voort te zetten. Óf hij genoeg stemmen vergaart om een po litieke rol van betekenis te spelen, wordt door velen be twijfeld. Toch valt een verras sing niet uit te sluiten. Het is slechts weinigen gegeven om twintig jaar nadat ze gewa penderhand de macht in een land overnamen, en die macht met moorden probeerden vast te houden, nog een belangrijke politieke rol te spelen. Bouterse heeft dat wel klaargespeeld, niet in de laatste plaats omdat het betreffende land Suriname is. De Millennium Combinatie, het verbond van drie partijen waar toe de NDP behoort, herbergt wel meer politici van twijfelach tige reputatie. De voorzitter van de Javaanse Kerukunan Tulodo Pranatan Inggil (KTPI), Willy Soemita, zat in de jaren zeven tig een jaar in de cel omdat hij als minister steekpenningen had aangenomen. Het weer hield de vorige president, Vene- tiaan, er niet van hem opnieuw een ministerspost te geven. In 1996 liep de KTPI over van de Nieuw Front-combinatie van Venetiaan naar het NDP- kamp. Sindsdien is de partij verbrokkeld. Veel zetels worden haar bij de stembusgang van morgen niet toegedicht. Hoe de verkiezingen zullen af lopen, is ongewis. Volgens Suri naamse peilingen mag Nieuw Front op een forse zege reke nen. De Millennium Combina tie zou op gepaste afstand als tweede kunnen eindigen. Maar het op Trinidad gevestigde Ca ribbean Development Syndica te komt tot een andere slotsom. Het zou een nek-aan-nekrace worden tussen het Nieuw Front en de Millennium Combinatie. De NDP is ondanks de breuk met president Wijdenbosch en het overlopen van tal van ande re kopstukken naar diens De mocratisch Nationaal Platform 2000 (DNP2000) dus nog lang niet uitgeschakeld. De charis matische Bouterse trekt als per soon meer stemmen dan de stugge Wijdenbosch. Bouterse staat nog altijd stevig overeind, hoewel zijn partij de Surinaam se media tegen zich heeft. NDP-campagneleider Iwan Graanoogst verwijt de media partijdigheid. „Wij worden ge negeerd door de pers. Verkie zingsbijeenkomsten van alle partijen worden breed uitgeme ten, behalve die van de NDP." De kiezers krijgen president Wijdenbosch voortdurend voorgeschoteld: op televisie, op levensgrote billboards langs de weg en in paginagrote kranten advertenties. „Bouterse heeft geen advertenties en billboards nodig", meent Leatitea Ros kam, een fervent NDP-aanhan- ger. „Bouterse begrijpt het volk." Inderdaad is Bouterse de man van het volk. Vooral voor het arme deel van de Surinamers dat er heilig in gelooft dat hij ze een betere toekomst kan geven. Op de laatste NDP-bijeenkomst voor de verkiezingen was de chemie tussen Bouterse en zijn aanhangers weer uitstekend. foto anp Raymond rutting Diezelfde Bouterse heeft hen dat betere leven de afgelopen twintig jaar, toen hij veel touw tjes in handen had, onthouden. Toch hebben ze in hem nog al tijd meer vertrouwen dan in de politicoloog Wijdenbosch, die zijn studie doorliep aan de Uni versiteit van Amsterdam. De op 13 oktober 1945 geboren Bouterse heeft geen academi sche titels. Als 22-jarige vertrok hij naar Nederland, waar hij een baantje vond op de boek houding van Lips Sloten in Dordrecht. Kort daarna besloot hij tot een militaire carrière. In Weert volgde hij de kaderoplei ding tot onderofficier. In Den Bosch specialiseerde hij zich bij de infanterie en nadien werd hij in Drenthe commandant van het 47ste pantserinfanterieba- taljon. Enkele weken voor de onafhankelijkheid van Surina me in november 1975 keerde hij terug naar zijn geboorte land. Onvrede over de situatie bin nen het Surinaams Nationaal Leger zette zestien militairen onder leiding van Bouterse er toe aan om op 25 februari 1980 een greep naar de macht te doen. Met succes. Sindsdien is Bouterse niet meer van het to neel verdwenen. In de jaren tachtig zette hij alles en ieder een naar zijn hand, waarbij hij liquidaties van tegenstanders niet uit de weg ging. Mede onder druk van het bui tenland moest hij in 1987 ver kiezingen uitschrijven. Met zijn Nationale Democratische Partij leed hij een beschamende ne derlaag. Maar als legercom mandant had hij nog steeds ruime bevoegdheden. Die ge bruikte hij om in december 1990 de regering-Shankar via een telefoontje aan de kant te zetten ën zelf de leiding weer over te nemen. Bij de verkiezingen van 1991 scoorde de NDP aanmerkelijk beter en in 1996 trok de partij nog meer stemmen. Hoewel Nieuw Front als grootste com binatie uit de bus kwam, wist Bouterse een coalitie te vormen door de KTPI en delen van de andere Nieuw-Frontpartner, de Verenigde Hervormingspartij (VHP), te lokken met geld en ministersposten. Met Wijdenbosch als president dacht Bouterse zelf sturing te kunnen geven aan de regering. Maar daarin vergiste hij zich deerlijk. De president volgde een eigenzinnige koers, wat tot heftige botsingen leidde. Een paar maanden gelede/i resul teerden de spanningen in een breuk tussen de twee mannen en ging Wijdenbosch met DNP2000 zijn eigen weg. Wat de uitslag morgen ook is, Bouterse is er de man niet naar om in de schaduw te gaan staan. De echte strijd om de macht begint daarom pas na de verkiezingen. Of Bouterse aan spraak zal maken op het presi dentschap is onduidelijk. Hij spreekt zich daar zelf niet expli ciet over uit, terwijl partijgeno ten zeggen dat daarover nog geen besluit is genomen. hoogste officier, gisteren zijn plannen voor de modernise ring. Ook hij wil rond de 80.000 dienstplichtigen kunnen oproe pen. Minister Scharping wil aan de hand van deze voorstellen zijn eigen plan opstellen en dit nog voor de zomer presenteren en door het kabinet laten goed keuren. Religieuze twist in Nigeria kost ruim 150 levens Christenen en moslims zijn gis teren voor de tweede achter eenvolgende dag slaags geraakt in de stad Kaduna, in het noor den van Nigeria. Woningen, kerken en moskeeën gingen in vlammen op. Volgens de politie zijn ruim 150 mensen omgeko men. Er is een uitgaansverbod ingesteld. De gevechten braken maan dag uit nadat enkele inwoners van de christelijke wijk Narayi moslims verantwoordelijk had den gesteld voor een moord. Bewapend met stokken, stenen en kapmessen vielen ze wonin gen aan in de moslimwijk Bar- nawa. Honderden inwoners van Ka duna zijn de stad ontvlucht. Anderen zochten een goed heenkomen in kazernes van het leger en de politie. In februari werd in Kaduna ook al hevig gevochten tussen christenen en moslims. Toen vielen ongeveer tweeduizend doden. SUVA ANP-Rtr De traditionele leiders van de oorspronkelijke inwoners van Fiji hebben de staatsgreep op de eilandengroep veroordeeld. De Grote Raad van Leiders schaarde zich gisteren achter president Mara. De verklaring van de dorps- leiders is een tegenslag voor re bellenleider George Speight. Die zegt de staatsgreep namens de autochtone bevolking te hebben gepleegd en eist dat Mara hem tot premier be noemt. In Fiji bestaan tegen stellingen tussen de oorspron kelijke inwoners en Indiërs. Volgens Speight wordt die laat ste groep bevoordeeld door de regering van premier Chaudhry. „De leiders keuren de daden van Speight af, hoewel er veel steun is voor zijn doel", zei raadsvoorzitter Sitiveni Rabuka. Hij vroeg Speight een einde te maken aan de gijzeling van pre mier Chaudhry, zijn ministers en enkele andere politici. Zij worden sinds afgelopen vrijdag in het parlementsgebouw in de hoofdstad Suva vastgehouden. 'Sancties tegen Oostenrijk werken niet' BRUSSEL ANP-BELGA-OPA De sancties die de overige veer tien EU-lidstaten tegen Oosten rijk hebben getroffen wegens de regeringsdeelname van de ex treem-rechtse FPÖ zetten wei nig zoden aan de dijk. Dat zei de voorzitter van de Oostenrijk se socialistische partij, Alfred Gusenbauer, gisteren in een ge sprek met zijn Vlaamse collega Patrick Janssens. „De regering gebruikt de sancties juist handig als aflei ding voor de interne politieke problemen. Door de Europese Unie als externe vijand voor te stellen, probeert zij de sympa thie van de Oostenrijkse bevol king voor zich te winnenal dus Gusenbauer. De Oostenrijkse oppositie had gisteren ook een gesprek met de Belgische minister van buitenlandse zaken Michel. De ze liberale bewindsman, tot dusver altijd een groot voor stander van een harde opstel ling tegen Oostenrijk, wilde met hen praten over het effect van de sancties. Na afloop maakte Michel be kend binnenkort naar Oosten rijk te gaan om het standpunt van de overige EU-lidstaten uit te leggen. De Oostenrijkse rege ring is boos dat Gusenbauer met Michel heeft gepraat. Vol gens kanselier Schüssel heeft de socialist daarmee alleen maar 'olie op het vuur' gegooid.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 2000 | | pagina 7