Toerisme
a
E-commerce of de zekerheid van een 'juf'
I 3 B E |tt C H T E ii
POLO
AG 20 MEI 2000
j itm
Arthur Wellesley in juni
6096 15 zijn intrek nam in een
ilijke uitspanning aan de
rand van het weelderige
isselse Zoniënwoud ging
slist niet om een gezellig
eekendje. Dat hij voor de
trg in Waterloo koos, had
lies met krijgsstrategie te
maken en niets met een
lene vakantie - dit woord
ende men toen niet eens.
sley, de latere Hertog v
Wellington, was als
1262 iperbevelhebber van een
ieerd leger in afwachting
ave' van de komst van de kort
van Elba ontvluchte
Napoleon.
lam:
GR
567
TRI
Waterloo, waar de Franse po
tentaat zijn ondergang vond,
mag dan nu als een historische,
druk bezochte trekpleister gel
den, het is tegelijk de toegangs
poort tot een streek die in toe
ristisch opzicht een vrij onbe
kende regio is: Waals-Brabant.
Velen kennen de Ardennen on
derhand als hun Igroekzak,
Brussel is redelijk vertrouwd
terrein, maar de daartussen lig
gende strook is terra incognita.
Met zijn golvend groen, door
sneden door riviertjes en stille,
vredige dorpjes, is Waals-Bra
bant als een groot park. Dan
weer trekt een historisch kerkje
de aandacht, soms is het een
abdijhoeve, een kasteel of een
jnolen. Geen oord dat je van de
ene landschappelijke vervoe
ring in de andere stort, wel een
streek vol landelijke rust.
Wie groen en stilte wil combi
neren met historie zit hier ook
goed. De imposante ruïne van
de grote Cisterciënzerabdij in
Villers-la-Ville bijvoorbeeld is
een indrukwekkend monument
van 650 jaar kloosterleven, dat
begon met de komst van de
eerste monniken uit Clervaux.
Bezint eer ge begint, moeten ze
hebben gedacht, want pas na
tachtig jaar begonnen ze te
bouwen. En hoe. Met de komst
van de Fransen op het eind van
de 18e eeuw was het gedaan
met de abdij. Het gebouw viel
ten prooi aan sloopwoede en
verval. Er wordt nu weer aan
conservering gedaan. In de zo
mermaanden dient de ruïne als
decor voor culturele manifesta
ties.
Waardevol
Eerbiedwaardig verleden ligt
ook in het godshuis van Nijvel.
De enorme collegiale kerk, ge
wijd aan Gertrudis, heeft een
grote Romaanse crypte: niet al
leen waardevol omdat zich hier
de graftombe van Gertrude be
vindt, maar ook omdat er nog
resten van zowel een Merovin-
gische als een Karolingische
kerk zijn te zien, Gertrude was
trouwens niet zomaar een heili
ge, ze behoorde tot het Karolin
gische geslacht, zeg maar de
voorzaten van de Franse konin
gen.
Tref je hier het begin aan van
eeuwenlang Frans koninklijk
bestuur: niet ver er vandaan
vond het er ook z'n Waterloo.
Het slagveld met die naam ligt
bijna in het schootsveld van
Nijvel. Daar in de modder liep
Napoleon op zondag 18 juni
1815 zijn definitieve ondergang
tegemoet en kreeg Europa een
ander aanzien. Het draaide in
het golvend landschap uit op
een bloedige strijd die meer
dan vijftigduizend doden en ge
wonden telde. De hedendaagse
toerist krijgt nog een goed
beeld van de ontwikkeling van
de slag. Wat niet in de allereer
ste plaats te danken is aan de
diverse monumenten, zoals de
hoeve Hougoumont. Die toont
nog altijd de sporen van de
strijd die zich in werkelijkheid
afspeelde op het grondgebied
van kleine gemeenten als Wa
ver, Genappe en vooral Braine-
l'Alleud. Waterloo was de ge
meente van Wellingtons hoofd
kwartier, nu een aardig muse
um. Hier schreef hij het rapport
waarin hij Napoleons nederlaag
meldde. Dus sprak men van de
De muur van hoeve Hougoemont bij Waterloo, die zo'n belangrijke rol
speelde in de Slag bij Waterloo. De schietgaten zijn duidelijk te zien.
foto cpd
slag bij Waterloo. Waarmee de
plaats z'n plekje op de wereld
kaart kreeg.
Brussels achtertuin verlaten via
de voordeur van de hoofdstad
is een aantrekkelijke optie. Ze
ker voor wie het aardig vindt
naar koopjes te snuffelen. Boei
end is de dagelijkse vlooien
markt op het Vossenplein, hart
je Marollenwijk. Op deze looi-
zenmet kan je urenlang rond
neuzen en bovendien ligt de
wijk op loopafstand van die an
dere populaire markt, de an
tiekmarkt die iedere zaterdag
en zondag op de Grote Zavel
huist. En mocht er nog plaats
zijn voor een weemoedig slot
lied: aan Oud Korenmarkt 11,
dicht bij de Grote Zavel, ligt het
kostelijke museumpje gewijd
aan de zanger Jacques Brei.
CHRIS VAN TWISK
Informatie: Belgisch Verkeersbu
reau Brussel en Ardennen, Kenne-
merplein 3, 2011 MH Haarlem, te
lefonisch voor standaard pakket
brochures via antwoordapparaat
telefoon (023).534.4434; voor ge
detailleerde vragen telefoon (0900)
.2020.107 (1 gulden per minuut;
fax (023).534.20.50; e mail: bel-
gisch .verkeersbureau@wxs.nl
strj. at razendsnel ineens. Te
)jj isschien wel. Boek - of
dat althans - via één
mq herhaaldelijk vastloopt.
je met toornig gemoed
A.v delijk toch maar naar de
p luw van het reisbureau
hoek wandelt. Jan Lok-
-KL oofdredacteur van de
den Reisrevue en Dit
vnagement kent het ver-
iel: „Het is allemaal niet
voudig als wordt voorge-
ld. Het gros van de va-
gangers zoekt daarom
pig toch liever het gemak
zekerheid van een juf."
imerce, heet het in 'goed'
ands; het kopen van pro-
of diensten via internet,
jon zo'n beetje met cd's
tken, maar sinds ander-
ir kunnen er via het web
kanties worden gekocht,
niers in Nederland (Ron-
kebrand van Elmar en
sink van Vakantienet)
allesbehalve een vlie-
start. En nog steeds is het
^boekingen dat bij deze
oorlopers binnenkomt
T ch te verwaarlozen als
irdt afgezet tegen de ruim
jcaii oen georganiseerde va-
ingid sdie in 1999 in Neder-
36-53 rer de balie gingen.
timisme echter is groot.
)nb« 'I ™et zelden wordt ver-
3ing( naar het inderdaad bijna
aiepi anelijk grote succes van
054 srikaanse elektronische
zkt (16,5 miljoen boekin-
bne in 1999). Maar die
ziet er toevallig een stukje an
ders uit dan de Nederlandse. In
de Verenigde Staten worden
over het algemeen slechts losse
vliegtickets dan wel hotelka
mers geboekt. Hetgeen aan
zienlijk simpeler is dan het re
serveren van een reis die niet
alleen bestaat uit een vlucht,
maar ook nog eens uit een
treinrit, logies, excursies, auto
huur enzovoort.
Mr. America Number One, Jan
Doets, 'toch wel beducht voor
alle ontwikkelingen op elektro-
nisqh gebied' onderzocht eind
vorig jaar op geheel eigen wijze
de voor- en nadelen van het
online kopen. Hij vroeg een
aantal Brabantse echtparen één
en dezelfde reis naar en door de
Verenigde Staten te boeken. De
resultaten verbaasden ook
Doets. Het duo bijvoorbeeld
dat z'n vakantie door het bu
reau in Heerhugowaard liet sa
menstellen, was bij elkaar zes
uur en - per persoon - 2500 gul
den kwijt: het tweetal dat alles
via internet regelde, was zestig
uur aan het surfen en moest
3500 gulden op tafel leggen (ex
clusief de kosten van het inter
net)
De meerkosten zaten hem
vooral in de autohuur en het
feit ongetwijfeld dat het boeken
van een bed in een Amerikaans
hotel via internet vaak zo'n 15
procent duurder is, dan wan
neer je er gewoon binnenloopt.
Een hotelier in Pismo Beach
(Californië) ter verklaring: ,,Ik
heb een website laten maken
en die moet ik steeds verversen.
Het via internet boeken van vakantiereizen is in het algemeen moeilijker dan wordt voorgespie
geld en lang niet altijd goedkoop. foto ron pichel
Daarvoor heb ik iemand in
dienst en dat kost geld. Wat ui
teraard op de rekening komt te
staan." Doets:Ik bagatelliseer
e-commerce geenszins. Ik kijk
wel uit. Maar er zitten nog ge
weldig veel haken en ogen aan.
Als je de media moet geloven, is
het einde van de reisagent na
bij. Daar geloof ik niets van. Er
zal alleen wèl een flinke sane
ring plaatsvinden."
Zeker als eind dit jaar, begin
volgend jaar een aantal nieuwe,
door kapitaalkrachtige onder
nemingen gesteunde 'spelers'
op het net zal verschijnen.
Daaronder Mrjet (een Zweedse
onderneming die in Scandina
vië nu al een omzet heeft van -
omgerekend in Nederlands geld
- 200.000 gulden per dag), e-
bookers (Amerikaanse internet-
-gigant), Travel Planet (50 pro
cent KPN, 50 procent Travel
Unie) en het geheel onder Tra
vel Unie vallende Leisure On Li
ne (LOL). De bij Holland Inter
national (Hl) vandaan geplukte
Travel Planet-directeur Jan
Bart Derksen heeft aangekon
digd dat via 'zijn' web reizen
kunnen worden geboekt van
zo'n tien tot vijftien 'grote mer
ken', waaronder de allergroot
sten: Arke en HI. LOL beperkt
zich tot de dertien Travel Unie-
-merken zoals Arke, Hl, FIT,
Kras en de zakenreisorganisatie
First Travel Management. Di
recteur Hans Bakker van Travel
Unie: „Ik verwacht dat binnen
drie jaar twintig procent van al
le Europese boekingen via in
ternet binnenkomen."
Wie dat vertaalt naar guldens
komt uit op nauwelijks te be
vatten bedragen. Het afgelopen
jaar, meldde het blad Dit Reis-
management onlangs, werd er
in Europa via online voor 1,8
miljard gulden aan reizen ver
kocht; nog geen half procent
van de totale omzet. Als de ver
wachte groei van de reismarkt
voor het gemak even buiten be
schouwing wordt gelaten, zal
de omzet in 2004 volgens Bak
ker dus zijn geëxplodeerd naar
een som van 72 miljard gulden.
Eerder genoemde Jan Lokhoff:
„De reizenverkoop via internet
wordt belangrijk, daar hoeft
geen twijfel over te bestaan.
Maar ten eerste moet ik nog
maar zien of bijvoorbeeld Tra
vel Planet het inderdaad redt en
ten tweede ben ik ervan over
tuigd dat de omzet van de geza
menlijke reisbureau's groter zal
blijven."
Dankzij die 'juf ongetwijfeld.
ROB VAN DEN DOBBELSTEEN
REDACTIE ROB VAN DEN DOBBELSTEEN
i<
Reisboek-weken
Alsof er nog geen 'boekenweken' genoeg zijn, organiseert de
^Stichting Collectieve Propaganda van het Nederlandse Boek
'(CPNB) nog tot 29 mei de 'Weken van het Reisboek'. Ter gele
genheid daarvan verschijnt onder meer het speciale magazine
'WEG' met daarin de gegevens van zo'n zeshonderd verschillen
de reisboeken die 39 verschillende vakantiebestemmingen be
handelen. Het 188 pagina's dikke blad is gratis verkrijgbaar bij
de aan de 'weken' deelnemende boekwinkels, kiosken, waren
huizen en bibliotheken.
Breien
'Een steekje los?' Dat is de naam van een tentoonstelling in het
Nederlands Textielmuseum van Tilburg (bij het NS-station),
die tot en met 27 augustus duurt. De expositie toont, zoals de
inrichters dat noemen, 'artistieke en technische hoogstandjes
van hedendaagse breikunst'. 'Een steekje los?' werd samenge
steld door de Engelse ontwerper John Allen, die op zaterdag 20
mei van 10 tot 16 uur ook nog eens een demonstratie zal geven
op zijn breimachine.
Informatie: telefoon (0131.549 45 64.
Skaters
Skate-liefhebbers mogen op zaterdag 10 juni voor één enkele
keer gebruik maken van de op 1 juli te openen
brug-tunnelcombinatie over de Sont tussen Denemarken en
Zweden. Skate-A-Round in Amsterdam organiseert een drie
daags bus-arrangement (vertrek op 10 en terugkomst op 12 ju
ni) naar het evenement. De 18 kilometer lange rit voert onder
meer door de 4 kilometer tunnel en is alleen geschikt voor erva
ren skaters. Dragen van een helm is verplicht.
Informatie: Skate-A-Round, Postbus 92144, 1090 AC Amster
dam, telefoon (020).4681682. Internet: http:
//www.skate-a-round.com.
Stoomdagen
In Dordrecht wordt van 26 tot en met 28 mei weer 'Dordt in
Stoom' gehouden, volgens de organisatoren het grootste stoom-
festival op het vasteland van Europa. Het evenement begint op
vrijdagavond om 20 uur met de traditionele vlootschouw bij het
Groothoofd en de Merwekade. Naast schepen zijn in het week
einde ook andere door stoom voortbewogen vervoersmiddelen te
zien, zoals de grootste stoomlocomotief van ons land, de snel
treinloc 011075 van de-Stoom Stichting Nederland uit Rotter
dam. Specialé attractie-, de aanwezigheid van het (ook al) groot
ste zeegaande stoomschip ter wereld, de 'Shieldhall'die'in
1996 eveneens te gast was in Dordrecht.
De Wiersse
In Vorden worden op zaterdag 28 mei voor het eerst dit jaar de
tuinen van Kasteel De Wiersse opengesteld. Het thema is zoals
gewoonlijk 'voorjaarsplanten'. Donderdag 1 juni (Hemelsvaart
dag) en vrijdag 2 juni volgen dan de dagen van de 'rhodo
dendrons', waarna het zomerseizoen wordt afgesloten op 16 en
23 juli, als 'borderplanten en rozen' het Leitmotiev vormen
'Herfstkleuren' sluit de jaarlijkse reeks op 22 oktober af, maar
tot en met 24 september is het mogelijk de tuinen ook op don
derdag (vanaf 10.30) op individuele basis te bezoeken. Wel van
tevoren reserveren.
Stelling, telefoon (0573).451.409.
Informatie:
Patagonië
In samenwerking met het Noorderdierenpark in Emmen organi
seert Royal Hansa van 24 november tot en met 10 december
een natuureis naar het Argentijnse gedeelte van Patagonië. Be
zocht worden onder meer het schiereiland Valdés Punta Tom-
bo (met duizenden pinguins) en Cabo Blanco met de vermaarde
zeeberen-kolinie. De reissom bedraagt 7950 gulden per per
soon inclusief vliegreis, plaatselijk vervoer en overnachtingen,
maar exclusief lunches (tenzij anders vermeld) en diners. Het is
mogelijk aansluitende arrangementen te boeken voor bezoeken
aan Antartica, de Chileense fjorden en de Iguaza-watervallen.
M
Voor de voetbalwedstrijd Brazilië - Peru in het reusachtige Ma-
racana-stadion in Rio was geen kaartje meer te krijgen. Dus
keek ik in zo'n kroeg zonder pui of voordeur naar de televisie.
Ook leuk. Maar niet zo leuk als in het echt.
Wel live zag ik een aantal honkbalduels van de New York Yan
kees in New York, de rugbymatch Wales - Zuid-Afrika in Car
diff, de halve finales van de titelstrijd om de Baskische titel pe-
lotte in Guétharie bij Biarritz), de wedstrijden om het wereld
kampioenschap kaatsen (PC) in h'raneker en - om nog maar
wat te noemen - een deel van een meerdaags duel dat het Ja-
maicaanse cricketteam in Montegó Bay speelde tegen Pakistan.
Een volk hartstochtelijk bezig met z'n nationale sport. Hoogte
punt van een vakantie.
Maar de polomatch, op een hete namiddag in Jaipur (India),
waarin het plaatselijke legerteam vier miljonairs uit Florida
afdroogde, sloeg alles. Het duel werd toegelicht door iemand
die - zoals te doen gebruikelijk in deze kringen - onberispelijk
Oxford-Engels sprak en elke speler bij zijn voornaam noemde.
Emoties toonde hij nauwelijks. 'Oh my God, what a chance
he's missing', teemde hij onder meer.
'But don't mind Norman, that happens
at polo'. En ook herinner ik me nog dat
formidabele, rustig uitgesproken: 'Good
sports Ashok, what a wonderful goal'.
Voor mij was hij de r
Èn de reis.
n of the match.