J
Alternatief voor gifspuit
Trek de planten geen korset aan
>k
Planten op hoogte
Rijp en Groen
Spreekuur bij Intratip?
wm
i
Kuip van kunsts
r
VRIJDAG 12 MEI 2000
Er is iets wonderlijks aan
de gang. Naarmate onze
tuinen op de begane
grond steeds steniger en
minder groen worden,
blijken balkons en daken
elk seizoen groener te
zijn. Zij die hoog en ver
van de begane grond le
ven, snakken kennelijk
naar het groen dat in
toenemende mate, door
vreemdsoortige tuinar
chitecten veronacht
zaamd wordt.
Nu valt deze nieuwe
trend alleen
maar toe te
juichen. Im
mers alle on
derzoek wijst
uit dat le
vend groen
van het aller
grootste be
lang is voor
een gezonde
leefomge
ving. Niet al
leen omdat
groen een
hoge mate
van luchtzui
verend ver
mogen heeft,
maar boven
dien VOOr 3002 P/U
een aangena
me temperatuur zorgt bij
hitte door middel van de
verdamping. Bovendien
reageren veel mensen
goed op groen in de om
geving, zij het vaak onbe
wust. Waarom trekt men
in de vakantie massaal
naar buitengebieden?
Kortom niqts dan goeds
over de vergroening van
daken en balkons. Maar
wie eraan wil beginnen
zal eerst terdege moeten
informeren naar de mate
waarop de ondergrond
belast mag worden. Dat
is wel het allervoornaam
ste. Om het gewicht zo
laag mogelijk te houden
kiezen we bij voorkeur
voor plastic containers
en potten die aanmerke
lijk minder wegen dan
hun soortgenoten van
steen.
Alle containers moeten
voorzien zijn van royale
afvoergaten in ons re-
genrijke klimaat. Om het
teveel aan water weg te
laten vloeien worden ze
ook steeds op een kleine
verhoging gezet en om
ervoor te zorgen dat de
afvoergaten niet verstopt
raken en een eventueel
aan water tijdelijk vast
kunnen houden gaat on
derin in elke container
een laagje gemaakt van
brokken schuimplastic,
afgedekt met vliesdoek,
een stukje vitrage of ny
lonkous. Dan kan de aar-
GREET BUCHNER
de die daar dan nog bo
venop komt de boel niet
verstoppen.
En nu de potaarde. Die
dient uiteraard aange
past te zijn aan de aard
van de plant en bij voor
keur verrijkt te zijn met
lichtgewicht korrels die
het water lang vasthou
den en het totaalgewicht
verminderen.Het kan
heel belangrijk zijn om
een windscherm aan te
brengen als er teveel
wind staat. Daar kunnen
planten op den
duur niet te
meer] ange
planten dan
zou ik willen
adviseren om
exoten te laten
voor wat ze
zijn omdat de
winterberging
in de meeste
woningen te
veel proble
men met zich
meebrengt.
Met exoten be-
"d op ^oel jk oiean-
,afn der, Abutilon,
Lavatera, Hi-
\RLEM
biscus en hoe
al die niet-winterharde
planten ook mogen he
ten. Kies liever voor
dwergvormen van bij
voorbeeld Pinus, of kies
voor groenblijvers zoals
kleinblijvende coniferen.
Denk ook aan Skimmia,
Buxus, struikklimop en
dergelijke. Mits de potten
tijdens de koude maan
den met noppenfolie dan
wel matten beschermd
worden, gaan ze vele ja
ren mee.
Vul andere potten vooral
het allereerste jaar van
avonturieren op hoog ni
veau bij voorkeur met
eenjarige rijkbloeiende
planten. Die zorgen voor
een zomerlang kleurig
plezier en kunnen als het
gaat vriezen zonder meer
in de GFT-bak. Volgend
voorjaar kan dan weer
opnieuw worden begon
nen eventueel met een
paar vaste planten. Maar
dan heeft men ook weer
meer ervaring met groen
op niveau.Bedenk verder
dat alle planten prijs stel
len op water dat op tem
peratuur is, een gieter,
eve'ntueel nog een em
mer binnen handbereik
waarin het water altijd de
omgevingstemperatuur
heeft, is handig. Heeft
men weinig planten dan
volstaan een paar lege
anderhalve liter flessen
van plastic.
REDACTIE MARCOT K
Plaaggeesten die liet tuinieren veronaangenamen
In de tuin steken deze maan
den allerlei plaaggeesten weer
de kop op. zoals aardrupsen,
emelten, ritnaalden en blad
randkevers. Om deze minuscu
le kwelduivels uit de hof te hou
den, grijpen nogal wat tuiniers
steevast naar chemische mid
delen. Deze methode is echter
schadelijk voor het milieu en
vandaar dat het aanbod alter
natieve bestrijdingsmiddelen
toeneemt. Een beknopt over
zicht van de mogelijkheden.
Fabrikanten van chemische be
strijdingsmiddelen gooien va
ker het bijltje er bij neer. Om
het milieu te sparen, zijn de
overheidseisen om een nieuw
middel te lanceren veel strenger
geworden. Voor sommige pro
ducenten wegen de baten niet
meer tegen de kosten op en
brengen daardoor minder che
mische producten ofwel insec
ticiden op de markt.
,,Het aantal soorten insectici
den is de laatste vijf jaren ge
halveerd, waardoor nog slechts
een beperkt aanbod voorhan
den is zegt medewerker Pieter
van der Linden van de Duitse
chemiemultinational Bayer. Hij
legt uit: „Tegenwoordig vergt
de ontwikkeling van een nieuw
middel jarenlang onderzoek,
waarvoor minimaal driehon
derd miljoen gulden moet wor
den uitgetrokken."
Voor Bayer vormen de scherpe
re richtlijnen blijkbaar geen al
te groot probleem, want het be
drijf komt af en toe met iets
nieuws op de mark. Een voor
beeld daarvan is de recent ver
schenen zogenoemde Provado
InsectenPin. De noviteit is be
doeld om kamerplanten tegen
zuigende insecten te bescher
men en bestaat uit een staafje
dat in de potgrond is te stop
pen. Wortels zuigen vervolgens
de "werkzame stof op en ver
spreiden het spul door de plant,
zodat plaaggeesten het loodje
leggen. Het belangrijkste be
standdeel wordt volgens Van
der Linden al enige tijd volop
door professionele tuinders
toegepast. Overigens vormen
«a*-
Allerlei insecten bedreigen in de lente het gebladerte in de
tuin. FOTO'S CPD
deze vaklieden samen met
landbouwers de belangrijkste
afzetmarkt van bestrijdings
middelen.
Het leeuwendeel van de omzet
in bestrijdingsmiddelen komt
weliswaar nog steeds uit de
land- en tuinbouw, maar ama
teur-tuiniers geven de laatste
jaren meer geld uit aan gewas
bescherming. „De omzet in de
huis- en tuinmarkt bedraagt
ongeveer 30 tot 35 miljoen gul
den en neemt dankzij de war
me zomers de laatste jaren met
ruwweg tien procent toe. Kort
om, iedere Nederlander be
steedt ongeveer een rijksdaal
der aan een chemisch bestrij
dingsmiddel. In vergelijking
met omringende landen is dit
bedrag niet hoog", vervolgt van
der Linden. „Dat komt, doordat
onze tuinen kleiner zijn en we
meer bestrating aanleggen."
Van een stenen terras of pad
kunnen plaaggeesten niet le
ven, maar er blijft in de gemid
delde tuin nog voldoende groen
over waarmee ze hun buik kun
nen vullen. De 550 in Neder
land levende soorten bladlui
zen bijvoorbeeld, steken hun
naaldje in jonge plantendelen
en laten de sappen vervolgens
door hun peervormige lijfje
vloeien.
Een gifspuit roeit de uitdijende
familie uit, maar nadeel van de
ze methode is dat de giftige
stoffen lange tijd in de natuur
blijven rondzwerven. Ook ko
men de schadelijke stoffen in
vogels en andere dieren terecht
die de besmette insecten op
eten. Dit soort nadelen ver
klaart de opkomst van allerlei
biologische alternatieven. Deze
middelen bestaan uit organi
sche vetzuren die snel in de na
tuur worden afgebroken. Van
der Linden plaatst echter vraag
tekens bij de effectiviteit: „Tui
niers moeten nauwkeurig de
biologische stof op het insect
spuiten, terwijl chemische mid
delen over het hele blad zijn
aan te brengen. Komen er nieu
we diertjes op het blad, dan
sterven die beestjes ook."
Er bestaat een nog makkelijkere
manier om de plaaggeesten te
weren: een tuin aanleggen waar
vijanden van het ongedierte
zich thuis voelen en de bodem
een goede bemesting heeft.
Overbemesting bijvoorbeeld
trekt bladluizen aan. Een ande
re tip is om in de herfst blade
ren en afgevallen takken in de
tuin te laten liggen waardoor
lieveheersbeestjes een beschut
overwinteringsplekje hebben:
in de lente en winter doen die
zich te goed aan bladluis. Vo
gels zoals roodborsten, vinken
en mezen eten eveneens allerlei
ongedierte op.
Er zijn echter plagen waar bijna
geen kruid tegen gewassen lijkt:
mieren bijvoorbeeld. „De ko
mende weken hebben deze
beestjes nog wel de neiging om
het huis in te trekken, maar
over ruim een maand zoeken ze
veel liever de tuin op", voor
spelt wetenschappelijk mede
werker Jan de Jonge van de'
stichting Kennis- Adviescen
trum Dierplagen in Wagenin-
gen; een instantie waar tuiniers,
bedrijven en overheden advies
over bestrijding van bepaalde
dieren kunnen inwinnen. Hij
adviseert: „Af en toe kokend
water over het stenen terras
gooien helpt niet. Veel beter is
om iedere avond met de wa
terslang over de tegels te spui
ten, waardoor de bodem goed
vochtig blijft: daaraan hebben
mieren een hekel. Pissebedden
vinden zoiets echter wel weer
een prima leefomgeving."
ALEX VAN HOOF
Met snoeitakjes kan de wijduitwaaierende cosmea bijeen
houden.
Nu het tuinseizoen volop in
gang is, kan de tuinliefhebber
geconfronteerd worden met di
verse onprettige verschijnselen
in en rondom de tuin. Bekende
problemen, die vaak voorko
men in het voorjaar en in de
zomer, zijn schimmels en in
secten die bloemen en planten
aantasten. Daarbij blijft het on
kruid welig tieren, verschraalt
het gazon door de zon en kan
het zelfs zo zijn dat het terras
wordt omgeploegd door mieren
of dat stenen vies
de groene aanslag!
Intratuin biedt zatier*
hulp: het tuincenti
dan van 9.30 tot 16 ev
'tuindokter' op bez
over uw zieke plan
Het is aan te raden
sloten zak of tas ee i°'e
of blaadje mee tenirm
de tuindokter het p 'e''
goed kan beoordel en
geen kosten verboiian
consult. Prel
a L
De verweerde beelden, roestende
decoraties en koperen kuipen
voor de tuin zijn al lang niet meer
aan te slepen. De echte zijn bo
vendien op of onbetaalbaar ge
worden. Mede daardoor gaat het
speurwerk naar imitaties volop
door. Thans zijn de waterorna
menten aan de beurt. Het wordt
zaak oude koperen of loden kui
pen met klassieke uitstraling, ge-
inspireerd door Italiaanse sculptu
ren, voortaan ook met argwaan te
bekijken. Het kan kunststof zijn.
Ze zijn er in twee hoogten (vijftig
en zeventig centimeter) en in de
kleuren kopergroen, lood en ko
per. Inclusief elektrische pomp
komt zo'n imitatiekuip op 449
gulden. Informatie: Home Gar
den Decoration, Alkmaar, 072 -
5200670. FOTO CPD
Rhododendrons zijn er ook in allerlei compacte varianten.
Moederdag op z'n Japan
De Japanse tuin heeft altijd al in de belangstelling g
staan. Nu dit jaar 'oosters' één van de trends is, nee
belangstelling alleen nog maar toe. Geen wonder: e
panse tuin heeft iets heel bijzonders. Iets van die bi
dere sfeer kunnen we in eigen tuin nabootsen metlER
voorbeeld een grote sierpot met een typisch Japans
heester. Neem Rhododendron yakushimanum. Eei 3
met zo'n naam kan alleen maar daar vandaan komf
Rhododendrons zijn er in 'alle' vormen en maten.
wat bloemen betreft hebben ze van alles te bieden,
meeste soorten worden in de loop der jaren enkele Ie'
ters hoog. De vertegenwoordigers van de yakushim
groep worden daarentegen niet veel hoger dan 75 c51
Hierdoor zijn ze uitstekend geschikt voor een plaat!
het balkon of terras. De compacte Rhododendron
himanum heeft van nature dikke, roze 'dotten' mei
men. In knop zijn de bloemen nog donkerroze, vva;
geleidelijk gedurende de bloei lichter kleuren. Maai5
zijn er ook in allerlei andere tinten. J1'
Een mooi effect wordt verkregen als de Rhododend
een grote pot komt te staan. Bij deze pot kunnen er
kleinere potten gezet worden met andere 'Japanse'
ten. Zo zijn er lage bamboe-soortjes (Pleioblastus),
heide (Pieris) en ook Hosta's. Een dergelijke combi:
staat ook in de winter leuk op een balkon. Handig i j;
tegelijk met de plant ook de sierpot te kopen. Op di
nier kan de jüiste maat gekozen worden. Heelmoo 11
in een Japanse tuin grote potten van grof materiaal
donkere, natuurlijke kleuren: mosgroen of donkerb
bijvoorbeeld. Een rustige decoratie van Japanse tek
bamboebladeren maakt het geheel compleet.
De tuin in mei
Door het abnormaal vroege
voorjaar dat we nu meemaken
volgen de werkzaamheden in
de tuin elkaar sneller op dan
normaal. We gaan de mei
maand in met veel bloeiende
vaste planten. Klimplanten zijn
ver uitgelopen, zodat de nieuwe
stengels eveneens aangebon
den moeten worden. Sommige
rozen hadden eind maart al
knopjes. Straks moeten de
groene blaadjes met Vital wor
den bespoten, een preventie te
gen roest en meeldauw met een
milieuvriendelijk karakter.
Dit weekeinde komen formeel
de laatste ijsheiligen nog even
langs. Veel is er gezien het war
me weer niet meer van hen te
duchten. Inmiddels zijn de
vroege bolbloemen bijna uitge
bloeid. Onder heesters kunnen
de narcissen wel blijven staan.
Knijp de verwelkte bloem er wel
even uit. Leg een knoop in de
u
Cryptogram
Horizontaal: 1Klein beetje licht (8); 5. Naar het slot wandelend (8);
6. Jongen en meisje van stand (4); 8. Bed van een vervelende griet (4);
10. Koor en schip in Frankrijk (5); 12. Bepaald geen droge klap (5).
Verticaal: 1. Groente en Franse wijn voor deze vrouw (6); 2. Dokters die
zich bezig houden met strafbare praktijken (6); 3. Kom met je vader en
leer ervan! (5); 4. Uitroep van iemand aan de drank (5); 7. In de slag met
een bridgewedstrijd (5); 9. Tocht maakt hongerig (4); 11Niemand in
het schip is in nood (1,1,1).
Oplossing van donderdag:
HORIZONTAAL: 1. Antiquair; 8. fez; 9. moe; 10. tromp; 13. lp; 14. ato;
15. ur; 17. etang; 19. rara; 20. term; 21. afval; 23. Ob; 24. ion; 25. in;
26. karaf; 28. ego; 30. ene; 33. terugslag.
VERTICAAL: 1. Af; 2. ne; 3. tzt; 4. quota; 5. amp; 6. lo; 7. re; 11. ratafia;
12. Montana; 13. largo; 16. ramen; 17. era; 18. gel; 22. vorig; 26. kor;
27. fel; 28. et; 29. ge; 31. na; 32. eg.
groene bladeren, daartussen
ontstaan dan ruimten voor bij
voorbeeld opgekweekte of ge
kochte eenjarigen, die er snel
overheen groeien. De uitge
bloeide hyacinten kunt u in een
schaduw'noekje verplanten.
Ook hier de bloemresten weg
nemen, als u de bollen volgend
jaar nog wilt gebruiken. Beter is
nieuwe aan te schaffen.
Gebruik voor het aanbinden
van de bloemstengels van vaste
planten tonkinstokken en bind
draad. Trek het draad niet zo
stevig aan dat de bos een 'kor
set' aan krijgt. De natuurlijke
vorm mag geen geweld worden
aangedaan.
In de tuinen met gazon heerst
sinds enkele weken al weer het
maairegime: 3x per 2 weken het
gras kort maaien, als de groei
aanwezig is. Eventueel wat kor-
relmest strooien. Er is gazon-
mest met chemische onkruid
verdelger. Maar gebruik dit als
een laatste wanhoopspoging
om baas in eigen tuin te blijven.
Het is nu hoog tijd om uw ge
zaaide zomerbloemen liefst
bij regenachtig weer uit te
planten op een stukje gespitte
en bemeste grond. Een onder
linge afstand van 20 cm is
meestal voldoende. Hoewel,
een uitwaaierende plant als
Cosmea heeft vaak meer dan 50
cm nodig. Lees de informatie
op de zaadzakjes.
In de tweede helft van mei kun
nen de met planten gevulde
bloembakken op balkon en ter
ras worden geplaatst. Dan wor
den er geen nachtvorsten meer
verwacht die uw geraniums,
begonia's, petunia's, struikmar
griet naar het leven staan. Po
pulair is surfinia, een kleinbla-
dige, sterk hangende petunia
die snel groeit.
De uitgebloeide takken van
Chinees klokje, ribes en winter
jasmijn kunnen worden wegge
knipt. Ook de ligusterhaag kan
aangepakt. Bovenkant smaller
houden dan de onderzijde, dan
krijgt deze laatste nog voldoen
de licht om groen te blijven. De
uitgebloeide winterheide wordt
onder de bloemtrosjes afgesne
den, ze zal komende winter
weer kleur geven.
De dahliaknollen kunnen ge
plant worden in een plek met
goede grond. De vijver kan ver
rijkt worden met waterplanten.
Voor kleine vijvertjes zijn er de
dwergwaterlelies en gele water
gentiaan. Wie van plan is me
tershoge zonnebloemen te
kweken moet er op bedacht zijn
dat slakken verzot zijn op zon
nebloemplantjes. En er zijn dit
jaar heel veel slakken...
In de gebruikstuin wordt het
ook steeds drukker. De laatste
aardappel rassen moeten ge
poot. Broccoli wordt in de volle
grond gezaaid, suikermais in
potjes onder glas. Komkom
mers en augurken in de koude
bak. Tomaten tegen een zuid
muur in goed bemeste grond.
Die in de kas staan moeten 'in
gedraaid' worden en van de
'dieven' ontdaan =uitknijpen
van scheuten in de bladoksels,
moet lx per week gebeuren).
Nh
Als er bloemen zijn
plant een tikje, hetj
vruchtzetting bevo: 0|
een composthoop
ven open is dan ku (e
mooi een of meers |j
sen laten groeien!
In de tweede helfti U(
grond warm genoe di
boontjes in te
moet enkele centin )s
ook vochtig zijn, m m
vochtig, want boon
gauw. Maak ook ee ih
waarin u een aanta u,
legt als op de resen di
plantjes daarvan m o
de uitvallers vervan 0
Tegen een schut t in
vel kunt u langs dn
van pronkbonen la u
Er zijn wit- en rood d
Heel apart.
FRANS WEGMAN
goochelen met potten
en planten op de vierkante meters
van uw terras of balkon,
het resultaat is altijd betoverend.
bloemendaal bv
rijksstraatweg wassenaar
