Bolkestein wil postmarkt al
in 2003 verder openbreken
Hp
Economie
ïjager rendement ABP Rampzalig seizoen dreigt voor uienboeren Muziekindustrie schikt
kartelzaak cd's in VS
Microsoft blijft actie
voeren tegen opsplitsing
Italiaanse oppositie wil
compensatie van KLM
onsument wordt dupe
ire frequentie-veiling'
Bedrijfsleven reageert
traag op komst euro
'Vierkant blik volgend jaar in de winkel'
Mega-aquarium in wording
ERDAG 11 MEI 2000
'ERi -soneel Geldnet blokkeert filiaal
Ongeveer 25 personeelsleden hebben vanmorgen de
mg tot het Zwolse filiaal van geldtransportbedrijf Geldnet
geldwagens geblokkeerd. Het gaat om een wilde staking.
OP ctievoerders hebben geen vertrouwen in het management
-- /ege de omgang met het personeel. Vanavond zou over de-
»-k vestie een gesprek plaatsvinden. Volgens bestuurder Kruit-
oj ran vakbond De Unie hebben de stakers het gesprek niet
U! n afwachten: „De nood blijkt hoog".
0,4;
"I ,M in Europees internetreisbureau
i'i! gRDAMKLM start samen met tien andere luchtvaartmaat-
3*o ppijen een Europees internetreisbureau. De site moet de
4.» ende twee jaar een substantieel deel van de online boekin-
voor zijn rekening nemen. De pagina, die nog geen naam
si gaat eind dit jaar de lucht in. Naast het boeken van vlieg-
ts is het ook mogelijk om via de site hotels te reserveren,
114 iut0 te huren of een reisverzekering af te sluiten. De klant
4.K Dok de prijzen vergelijken. Behalve KLM doen onder meer
6 J, lia. British Airways, Air France en Iberia mee.
04
i' anic-werf met order voorlopig gered
3.2!
0,5 sü Met een contract 1,1 miljard gulden voor Ijet ontwerp
e bouw van vier passagiersschepen voor een rederij in de
2'6i ima's lijkt de Noord-Ierse scheepswerf Harland and Wolff,
2,'k in 1912 de Titanic van stapel liep, voorlopig gered. De
2gj .actie werd gisteren beklonken, een dag nadat de 1.800 per-
14 lelsleden van de werf hadden toegestemd in een akkoord,
3-2c in zij de komende drie jaar afzien van loonsverhoging. De
cl epswerf in Belfast hing sluiting boven het hoofd.
34
u ke spurt elektronicamarkt op
274 erton De Amerikaanse sportartikelenfabrikant Nike be-
jgzich vanaf juli op de elektronicamarkt. Na enkele jaren on-
19.di oek en ontwikkeling in laboratoria verschijnen onder meer
7-7c digitale walkman en walkie-talkies met de 'swoosh', het
12 bekende logo. Nike hoopt de digitale atleet voor zich te
24: ïen. Het heeft stevige concurrentie, omdat het Japanse So-
5 K ;eds successen boekt met sportelektronica. Drie jaar gele-
8 gj bracht Nike met succes horloges op de markt omdat de
ii,2( oop van sportkleding en schoenen steeds verder terugliep.
5]; jvé vraagt om brommerkenteken
1,9: (aar» Het aantal bromfiets- en bromscooterverzekeringen
18.01 Inivé is vorig jaar met 20 procent gestegen naar 42.000. De
'2.3! nloop bracht de verzekeraar nog een miljoen gulden winst
3 45 daar omdat veel collega's inmiddels zijn afgehaakt omdat
6,60 datief veel en dure brokken maken twijfelt ook Univé of het
zin heeft bromfietsen te verzekeren. Bovendien is de brom-
3*45 gewild bij dieven. Tegen diefstal is de bromfiets of -scooter
1.30 luwelijks meer te verzekeren. De overheid moet met ver-
4 ite kentekenregistratie de bromfiets verzekerbaar houden,
>4.0! t Univé-directeur T. Meinders.
0,2:
'S ikbonden akkoord met CAO V&D
fddorp Warenhuisketen V&D en de vakbonden hebben
740 ;ren een principe-overeenkomst gesloten voor een nieuwe
4.4C ige CAO. Het CAO-overleg liep twee weken geleden vast,
ma de bonden dreigden met stakingen. V&D-personeel
145 [t op 1 juni een loonsverhoging van 3,75 procent. Toeslagen
L25 oopavonden en op zaterdag verdwijnen vanaf 1 februari
In mil daarvoor krijgen werknemers een toeslag van 2,7
0 5: :ent. Personeel kan niet gedwongen worden meer dan 200
2 J5 per jaar op koopavonden of zaterdag te werken.
37!
si II begint proef muziek via internet
145 Jiü; De Britse muziekgroep EMI begint een proef met het
3,55 jven van muziek via internet in de strijd tegen illegale ko-
ijg n op het wereldwijde web. Amerikanen kunnen vanaf juli
o.9o|derd albums en veertig singles digitaal ophalen. Europa
t later dit jaar. Volgens EMI krijgen de albums en singles de
le prijzen als in de gewone detailhandel. Wel hebben con-
lenten twee keer de mogelijkheid de muziek te downloaden
branden op cd-roms. Dat kan in verband met eventuele
nische problemen, aldus EMI.
Rotterdam Deze zomer wordt in
de Maasstad het Oceanium ge
opend. Het mega-aquarium heeft
een van de breedste glazen on
derwatertunnels ter wereld. Om
alvast de kwaliteit van de drie
miljoen liter zeewater te testen
zijn onlangs de eerste bewoners
van de bassins uitgezet: zee
schildpadden. Bouwvakkers zoe
ken in de tunnel naar deze pio
niers van de aankomende attrac
tie. Een geavanceerd filtersysteem
moet het met tankschepen aange
voerde Noordzeewater schoon
houden. Als blijkt dat dat lukt
worden haaien uitgezet, onder
meer een verpleegster- en een ha
merhaai. In het Oceanium moet
het zelf kweken van vissen in de
toekomst mogelijk worden.
foto anp ton borsboom
washington rtrmfp/dpa/anp
Microsoft blijft zich verzetten
tegen een mogelijke opsplit
sing. De softwarereus liet giste
ren weten bereid te zijn tot
concessies maar poogt ook de
rechtsgang te vertragen. De
Amerikaanse rechter Jackson
wil 24 mei uitspraak doen. De
regering wil dat Microsoft in
tweeën wordt gedeeld, om een
eind te maken aan het misbruik
van de dominante marktposi
tie. Het Windows-besturings-
systeem moet gescheiden wor
den van andere software, zoals
tekstverwerking, spreadsheets
en Microsofts internetbrowser
Explorer.
Microsoft zegt dat opsplitsing
niet zal leiden tot grotere con
currentie met andere bestu
ringssystemen. Als concessie
wil Microsoft pc-fabrikanten
toestaan concurrerende soft
ware te installeren die als plat
form voor het gebruik van an
dere software kan dienen. Ook
stemt het in met het verwijde
ren van het nu nog automatisch
in beeld verschijnend icoontje
van de Microsoft-browser Ex
plorer.
Verder is het concern bereid
de software van het Windows-
besturingssysteem gedeeltelijk
vrij te geven, zodat concurre
rende programmeurs eigen
software kunnen ontwikkelen
die ook binnen Windows past.
In ruil vraagt Microsoft van
Jackson dat de beperkende
maatregelen maximaal vier jaar
gelden in plaats van de geëiste
tien jaar.
De voorstellen lijken deel uit
te maken van Microsofts strate
gie om tijd te winnen. Het be
drijf stelt verplaatsing van de
zitting naar 2 oktober voor als
Jackson bereid is af te zien van
een opsplitsing. Blijft Jackson
opsplitsing overwegen, dan wil
Microsoft nog langer bedenk
tijd. De zitting van 24 mei zou
in dat geval naar 4 december
verschoven moeten worden.
Volgens een advocaat van de
Amerikaanse regering kiest Mi
crosoft voor een vertragingstac
tiek in plaats van mee te werken
aan een oplossing.
Omzet van vijftig miljard gulden op vrije markt
Eurocommissaris Bolkestein (interne markt) stelt voor
het monopolie op de briefbezorging van bedrijven als
PTT-Post vanaf 2003 fors te beperken. Dertig procent
van de postmarkt in de EU wordt daarmee opengegooid
voor de concurrentie, goed voor een omzet van vijftig
miljard gulden per jaar. Bolkestein legt zijn plannen eind
mei aan de rest van de Europese Commissie voor.
Het alleenrecht om speciaal
gefrankeerde stukken te bestel
len wordt ook beperkt: niet vijf
keer het standaardtarief (in Ne
derland vier gulden) maar 2,5
keer dit tarief (1,60 gulden)
wordt straks de grens waarbo
ven de vrije markt zijn kans
krijgt. Met een totale postomzet
van bijna 180 miljard gulden
betekent dit voor de nieuwko
mers een aandeel van circa vijf
tig miljard.
Bolkestein wil vervolgens het
effect op de postbezorging in
brussel marc peeperkorn
correspondent
Nieuwe ondernemingen zou
den vanaf 1 januari 2003 brie
ven zwaarder dan 50 gram mo
gen bezorgen. Nationale post
bedrijven hebben nu nog het
monopolie op de aflevering van
poststukken tot 350 gram. Ver
der introduceert Bolkestein vol
ledige concurrentie op de ver
zending van geadresseerd re
clamemateriaal ('direct mail')
en post naar het buitenland.
de meest afgelegen gebieden
onderzoeken. Als de gevolgen
nihil zijn of te ondervangen,
moet vanaf 2007 de liberalise
ring verder worden doorge
voerd. Dat kan het definitief
opengooien van de markt bete
kenen. De pakjes- en koeriers
diensten gingen de briefbezor-
gers al voor in de concurrentie.
Nederland loopt in Europa
voorop bij het vrijgeven van de
bezorging. Vanaf 1 juni wordt
het monopolie van PTT-Post al
beperkt tot brieven van 100
gram. Voor de extra gefrankeer
de stukken ligt de monopolie-
grens volgende maand op drie
keer het standaardtarief. Het
verzenden van reclamemateri
aal is al aan concurrentie on
derhevig, voor de uitgaande
buitenlandse post gebeurt dat
per 1 juni. Woordvoerders van
verkeer en waterstaat zeggen
dat totale liberalisering voor
Den Haag geen probleem is,
mits het buitenland dat ook
doet.
Brusselse politici zijn 'ex
treem gevoelig' over het ont
mantelen van de postmonopo-
lies. In de EU werken circa 1,4
miljoen mensen bij de nationa
le postbedrijven en nog eens
400.000 bij particuliere bezor
gers. Bolkestein kiest daarom
voor een stappenplan. Naast
Nederland is ook Duitsland
voorstander van liberalisering
van de postmarkt, zoals dit in
Zweden al het geval is. Frank
rijk, Italië en Groot-Brittannië
tonen het meeste verzet, vooral
uit vrees dat de verplichte be
zorging overal in het land verlo-
rome hans geleunse
correspondent
KLM moet Alitalia schadever
goeding betalen omdat de
Nederlandse maatschappij
eenzijdig de samenwerking
met de Italianen heeft ver
broken. Dat vindt althans
een vijftal leden van de Itali
aanse oppositie. In vragen
aan de ministers van trans
port, financiën en economi
sche zaken stellen zij tevens
dat er geen sprake kan zijn
van terugbetaling van ruim
220 miljoen gulden aan KLM.
De luchtvaartmaatschappij
had dat bedrag aan Alitalia
overgemaakt voor de uit
bouw van de Milanese lucht
haven Malpensa.
Volgens het vijftal heeft
KLM door het samenwer
kingscontract met Alitalia vo
rige maand te verbreken een
'niet te rechtvaardigen, niet
legitieme' daad gepleegd. Zij
vragen de ministers in hoe
verre de Nederlandse rege
ring - een van de aandeel
houders van KLM - een aan
spreekbare partij is bij de
contractuele verplichtingen.
KLM verbrak de samen
werking omdat er geen uit
zicht zou zijn op uitbouw
van Malpensa als draaischijf
in het internationale vlieg
verkeer en de privatisering
van Alitalia was uitgesteld.
Direct na het nieuws over de
breuk verklaarde transport
minister Bersani de KLM-ar-
gumenten ongeloofwaardig
te vinden. In de regeringsre
actie werd toen al gesteld dat
juridische stappen tegen
KLM werden overwogen en
het 'Malpensa'-geld voorals
nog niet zou worden terug
betaald.
De Italiaanse staat bezit via
de holding IRI voor 53 pro
cent aandelen in Alitalia. Vo
rige week werd door verschil
lende media bericht dat
KLM- en Alitalia-top in Ge-
nève geheime besprekingen
voerden over herstel van de
breuk. Dit is door KLM met
klem tegengesproken. Vol
gens KLM wordt er alleen ge
praat over de ontbinding van
de samenwerking. „Het is
echt over en uit", aldus een
KLM-woord voerster gisteren.
Ugemeen Burgerlijk Pensi-
)nds (ABP) heeft in 1999
endement van 10 procent
ijn beleggingen gemaakt,
emiddelde rendement van
rlandse pensioenfondsen
)eg vorig jaar 16,3 procent,
lgens nam de verhouding
n vermogen en financiële
ichtingen toe met 7,2 pro-
tot 122 procent. De norm
procent.
herwaarderingsreserve
eg 43,1 miljard gulden,
s een buffer tegen heftige
sveranderingen en daar
tegen ongewenste premie-
tnmelingen. Het fondsre-
at in 1999 was 32,2 miljard
:n tegenover 14,1 miljard
"T Het beschikbare ver-
n komt op 279 miljard
n.
recteur Neervens wijt het
tegenvallende resultaat in 1999
vooral aan het extreme verschil
tussen hoge aandelenkoersen
en negatieve rendementen op
vastrentende waarden, zoals
obligaties en hypothecaire le
ningen. Als tweede oorzaak
noemt hij het beleid om 50 pro
cent van het valutarisico af te
dekken. Daardoor heeft het
ABP minder dan andere fond
sen geprofiteerd van de stijging
van de dollar.
Om het rendement te verbe
teren, gaat het ABP de beleg
gingsportefeuille veranderen.
Mper aandelen, minder
vastrentende waarden. Was in
1998 de verhouding nog 27 te
genover 65 procent, dit jaar
moet dat verschuiven naar 42
tegenover 50 procent. De porte
feuille onroerend goed blijft ge
handhaafd op 8 procent. Ook
wordt meer inhet buitenland
ftjbiele-belbedrijven waarschuwen
fricht anp
telecombedrijven exorbi-
bedragen moeten neertel-
voor mobiele telefoonfre-
ities, wordt de consument
24 upe. Die waarschuwing ge-
2r- de vijf mobiele-belbedrij-
;_j KPN, Libertel, Ben, Dutch-
en Telfort aan staatssecre-
De Vries van verkeer,
ïze zomer staat de veiling
zogeheten umts-frequen-
op stapel. De overheid
1 vijf vergunningen aan
netwerken waarmee zeer
data- en videoverkeer via
aktelefoon mogelijk is. De
engst wordt geraamd op
20 miljard. „De prijzen
ien kunstmatig opgedre-
zegt het vijftal, dat zich
verenigd in Mobiele Net-
Mperators Nederland (Mo-
Consumentenbond ge
niet dat de consument
de rekening krijgt. „Juist
at er zo'n hevige concur-
e is, blijft de prijs voor de
iument laag", meent een
wQordvoerder. Volgens MoNet
kan er meer frequentieruimte
voor het umts-netwerk worden
geschapen, wat de veilingprijs
kan drukken. Een groot aantal
frequenties is nu voor satelliet
toepassingen gereserveerd,
maar die worden in Europa
nauwelijk gebruikt, betoogt
MoNet.
De mobiele operators drin
gen ook aan op een meer con
sistent frequentie- en toewij
zingsbeleid binnen Europa. In
Duitsland, België, Frankrijk en
Italië zijn binnenkort ook umts-
frequenties te koop.
De lijst van mogelijk geïnte
resseerden is lang. Behalve de
Nederlandse operators circule
ren de namen van Deutsche
Telecom, Telecom Italia, One-
Tel, Telenor, Versatel, MCI
WorldCom, UPC, Global Cros
sing, Sonera en Telefonica. KPN
is bereid tot het maximum te
gaan. „Nederland, Duitsland en
België zijn voor ons belangrijke
markten", verklaart een woord
voerder. „We hebben een ster
ke financiële positie."
ruswuk anp
Uienboeren in Nederland ste
venen af op het rampzaligste
oogstseizoen sinds decennia.
De uienprijzen zijn dermate
laag dat het niet meer loont de
overvolle schuren leeg te rijden.
De Land- en Tuinbouw Organi
satie (LTO) denkt dat een aantal
kleine uienboeren het loodje
zal leggen, terwijl middelgrote
bedrijven verliezen van een ton
of meer zullen moeten incasse
ren.
Voor een kilo topkwaliteit ui
en krijgt een boer nog maar een
paar cent, hooguit een stuiver.
De minimale kostprijs van de
groente ligt echter op twee
dubbeltjes. De extreem lage
prijzen worden veroorzaakt
door overproductie in Europa.
In tegenstelling tot die van
graansoorten en melk, kent de
productie van uien geen beper
kingen. Dat leidt er volgens de
LTO toe dat het landbouware
aal veel te omvangrijk is gewor
den.
Boeren verwachten dat er dit
jaar honderdduizenden kilo's
moeten worden doorgedraaid.
In de praktijk komt dat erop
neer dat de uien terug op het
land worden gebracht en on-
dergeploegd. Het probleem is
vooral nijpend in Zeeland en
Flevoland, waar het gros van de
washington bridge-anp
De grootste muziekuitgevers ter
wereld hebben gisteren een
kartelzaak met de'Amerikaanse
overheid geschikt. Sony, Time
Warner, EMI, BMG en Uni
versal Music hebben beloofd de
komende zeven jaar geen mini
mumprijzen te verbinden aan
gezamenlijke financiering van
reclamecampagnes voor cd's.
De muziekuitgevers besloten
in 1995 minimumprijzen op te
leggen aan detailhandelaren, in
ruil voor meebetaling van recla
mecampagnes en andere pro
motionele activiteiten. Ze richt
ten daarvoor een gezamenlijk
financieringspotje op. Volgens
de Federal Trade Commission
(FTC), de Amerikaanse kartel
waakhond, zijn deze praktijken
illegaal. Amerikaanse consu
menten hebben daardoor de af
gelopen 2,5 jaar ruim een mil
jard gulden te veel betaald, zo
blijkt uit onderzoek van de FTC.
Met de kartelautoriteiten is
overeengekomen dat de mu
ziekuitgevers direct stoppen
met de praktijken. Ook mogen
ze niet afzien van promotionele
ondersteuning als detailhande
laren adverteren voor goedkope
cd's. Bovendien is afgesproken
dat de muziekproducenten niet
de distributie aan een leveran
cier mogen staken als de prijs
stelling hen niet zint.
De schikking heeft waar
schijnlijk grote gevolgen voor
de prijzen in Amerikaanse mu
ziekwinkels. Door het 'kartel'
steeg de gemiddelde prijs van
een cd, nadat de muziekindu
strie vanaf begin jaren negentig
was geteisterd door een prij
zenoorlog. Nieuwe detailhan
delaren, waaronder grote elek
tronicawinkels, deden toen hun
intrede met een scherpe prijs
stelling, tot ontevredenheid van
de uitgevers. Traditionele de
tailhandelaren moesten ook
hun prijzen verlagen om te
concurreren met de nieuwko
mers.
Veel uien worden door de extreem lage prijs op het ogenblik als veevoer gebruikt. Zoals deze rode uien
waaraan lammetjes op een boerderij in Yerseke zich te goed doen. foto wfa wim van vossen
uienboeren gevestigd is. 1999 werd bijzonder goed ge- baar. Ook vanuit het buitenland
De overproductie kreeg al in oogst. Door het warme weer is de nieuwe aanvoer vroeger
1999 zijn beslag, maar leidt pas van de afgelopen komt de nieu- dan gebruikelijk op gang geko-
dit seizoen tot problemen. In we oogst nu eerder beschik- men.
Corus wint met Le Carré verpakkingsprijs De Gouden Noot
den haag anp
velsen noord ed blaauw
Het vierkante blik, geesteskind van staalbe
drijf Corns, viel deze week opnieuw in de
prijzen, maar ondertussen heeft de consu
ment er nog niets van gezien. „Volgend jaar
staat het vierkante blik in de schappen",
zegt ir. J. Dunnebier. Enkele dagen terug
ontving de directeur van Corus Packaging
Plus de Gouden Noot, hoofdprijs van de
belangrijkste verpakkingswedstrijd in ons
land. „Het toont aan hoe de verpakkings
wereld tegen ons product aankijkt."
Dat Le Carré, werknaam van het prototy
pe, nog niet in de winkels verkrijgbaar is,
komt doordat er geen machines zijn die het
blik(je) feilloos kunnen sluiten. „We heb
ben het wel over het bewerken van flin
terdun staal van 0.12 millimeter. Daar be
staat nog niets voor. Samen met het Spaan
se bedrijf Somme Trade zijn we bezig met
het ontwikkelen van machines die dat
straks wel kunnen."
De noviteit van Corus kwam van de 84
inzendingen als beste uit de bus. Volgens
het juryrapport is Le Carré breed toepas
baar in de verpakkingsindustrie. „Wij heb
ben bij de ontwikkeling vooral gekeken
naar de rol van ons product in de totale ke
ten", zegt Dunnebier. Het vierkante blik
viel onlangs ook al in de prijzen tijdens de
toonaangevende verpakkingsbeurs Cannex
in het Amerikaanse St. Louis en het oogstte
volop lof vorig jaar tijdens de Interpack in
Dusseldorf, de grootste verpakkingsbeurs
van Europa.
Het vierkante blik neemt minstens twin
tig procent minder ruimte in beslag dan
ronde blikken. En dat betekent minder
transport- en opslagkosten. Vanwege het
ultradunne staal zijn de blikken beduidend
lichter. Het onstaan van het vierkante blik
dateert van februari 1996 toen een student
aan de technische universiteit bij Hoog
ovens, nu Corus, aan zijn stage begon. „Be
kijk dit ronde blik eens en zie wat we er aan
kunnen veranderen", zo luidde zijn op
dracht. Hij kwam met het vierkante blik
voor de dag.
Het vierkante blik - voor bijvoorbeeld
voedsel - kan volgens Corus naast het ron
de blik bestaan. „Het gaat om twee ver
schillende markten." Tal van specialisten
zijn bij de ontwikkeling betrokken geweest.
Zo waren er mensen die de sterkte van het
vierkante blik bestudeerden, een groep die
de stapelmogelijkheden onderzocht en
specialisten die de lasmogelijkheden onder
de loep namen. „De belangstelling van mo
gelijke afnemers is groot. Maar nogmaals,
pas volgend jaar staat het vierkante blik in
de schappen."
De voorbereiding van het be
drijfsleven op de komst van de
euro verloopt erg traag. Minder
dan één procent van de bedrij
ven doet zijn BTW-aangifte al in
euro. Verder worden nog maar
zeer weinig zakelijke betalingen
in euro verricht.
Dat blijkt uit een onderzoek
van het Nationaal Forum naar
de invoering van de euro. Vol
gens de onderzoekers zijn nog
maar relatief weinig bedrijven
intern op de euro omgescha
keld. Wel heeft 80 procent van
de grote bedrijven een plan van
aanpak opgesteld voor de
komst van de nieuwe munt. Bij
het midden- en kleinbedrijf is
echter minder dan de helft
voorbereid. Ruim 40 procent
van de kleine bedrijven denkt
zelfs de overgang zonder enige
planning voor elkaar te krijgen.
Het Nationaal Forum maakt
zich zorgen. „Het bedrijfsleven
denkt klaar te zijn door het gul
denteken te veranderen in dat
van de euro. Maar er komt veel
meer bij kijken aldus topamb
tenaar Van Dijkhuizen van Fi
nanciën.
Voorzitter H. de Boer van het
MKB zei het gisteren zeer zor
gelijk te vinden dat meer dan de
helft van zijn achterban nog
geen plan van aanpak heeft op
gesteld voor de komst van de
euro. Hij wees er echter op dat
Nederlandse bedrijven hierin
niet wezenlijk afwijken van de
andere lidstaten in de Europese
Unie.
Verwacht wordt dat winke
liers euromunten als wisselgeld
nodig hebben gedurende de
eerste dagen na 1 januari 2002.
Het Forum stelt daarom voor
om al voor Kerstmis 2001 sets
euromunten ter waarde van on
geveer 25 gulden door banken
en winkels te laten verkopen.
Tot uiterlijk 28 januari 2002 kan
er worden betaald met guldens.
