Israël bereid
te praten over
atoomwapens
falië over een jaar
tn dode kiezers af
Zorgen over bloedbad op Franse wegen
Buitenland
Mbeki: Blanke boeren Zuid-Afrika zijn veilig Nieuw computervirus duikt op
'Kost en inwoning' voor gijzelaars
Opmars RUF-rebelIen
naar Freetown gestuit
'Strijd Ethiopië met Eritrea zal herleven'
'U hielp ons de vlag hijsen en vertrok'
Patten zoekt confrontatie Balkanhulp
IRDAG 11 MEI 2000
r vaart in Lockerbie-zaak
jsTj Na een week van grotendeels onbetwiste getuigenis-
;ft de Schotse rechtbank in het Lockerbie-proces gisteren
en de rechtsgang te versnellen. Zoals het er nu uitziet zal
ices tegen de Libiers Abdel Basset Ali al-Megrahi en La-
fialifa Fhiman ongeveer een jaar gaan duren, wat de Brit-
ïtkist 7,3 miljoen gulden kost. Rechter Lord Sutherland
gde de zitting gisteren om de partijen in staat te stellen
ns te worden over getuigenissen die kunnen vervallen.
;ht wordt dat ze er vandaag uit komen. De aangeklaagde
worden ervan verdacht op 21 december 1988 Pan Am-
103 hebben opgeblazen boven het Schotse Lockerbie.
jaar cel wegens kinderporno
Hoofdverdachte Bernard Alapetite in het Franse proces
ïndel in kinderseksvideo's is gisteren veroordeeld tot drie
vangenisstraf. Veertig andere producenten en kopers van
porno kregen voorwaardelijke straffen. De banden toon-
krachtingen van jongens onder de vijftien jaar en seks
•ren. De groep liep drie jaar geleden tegen de lamp tij-
in grootschalige politieactie. In totaal werden er 686
nse jood ontkent spionage
In het proces wegens spionage tegen dertien Iraanse
Isgisteren weer een bekentenis afgelegd. Het was de zes-
Jvallender was echter dat beklaagde Farzad Kashi ver-
IJe dat hij. niet schuldig is aan spionage voor Israël. Hij is de
jdie de aanklacht verwerpt.
nils rukken op naar Jaffna
De Bevrijdingstijgers van Tamil Eelam (LITE) heb-
Isteren hun grootschalige offensief tegen de stad Jaffna in
pka voortgezet. Volgens verklaringen van zowel de rege
ls de guerrillastrijders wordt aan drie fronten fel gevoch-
eTamil-strijders maakten melding van de verovering van
rategische brug aan de rand van Jaffna, waardoor moge-
izenden regeringsmilitairen geïsoleerd zijn geraakt.
Miljard dollar voor Colombia
i igton Colombia krijgt van de Verenigde Staten zeker een
Ü3 1 dollar aan steun in de strijd tegen de drugshandel. Een
issie van de Amerikaanse senaat heeft een voorstel daar-
n de regering goedgekeurd. De linkse guerrilla in Colom-
ïdt de gulle Amerikaanse steun van Washington een oor-
rklaring aan het eigen adres. De drugsproductie die de VS
helpen bestrijden, geschiedt voor een groot deel in gebie-
lar de Revolutionaire Strijdkachten van Colombia (FARC)
zijn.
iliani kondigt scheiding aan
n
)Mi Midden in de verkiezingsstrijd om de Senaatszetel
IQ lew York heeft de belangrijkste rivaal van Hillary Clinton
d dat hij gaat scheiden. Burgemeester Rudi Giuliani van
ork vertelde gisteren dat hij van tafel en bed wil scheiden
onna Hanover, een actrice met wie hij zestien jaar is ge-
11. De mededeling is de tweede in korte tijd die twijfels
jzen aan Giuliani's inzet in de verkiezingsstrijd. Bijna
reken geleden maakte hij bekend dat hij aan prostaatkan-
Bijna een halve eeuw hebben de Londenaren het zon-
am moeten stellen, maar sinds gisteren rijdt er weer een in
lid-Londense district Croydon. De nieuwe verbinding
jjeopend door de 83-jarige trambestuurder Fred Roberts,
1951 de laatste tram door de straten van Croydon reed. Al
n herintroduceerden Sheffield en Manchester moderne va-
n van het traditionele vervoermiddel. Een ouderwetse
•tijdt alleen in de badplaats Blackpool.
Londen rijdt weer een tram
Alamos ontruimd door bosbrand
mos De Amerikaanse plaats Los Alamos met zijn nuc-
mderzoekscentrum is gisteren op last van de autoriteiten
ig ontruimd omdat bosbranden een acute bedreiging vor
koor de inwoners. Alle 11.000 bewoners van het plaatsje in
at New Mexico hebben huis en haard verlaten. De gouver-
n New Mexico heeft de noodtoestand uitgeroepen in het
Volgens de autoriteiten liggen alle radioacatieve materi-
explosieven in ondergrondse bunkers opgeslagen en
n daardoor geen bedreiging.
er leden Falun Gong opgepakt
De politie in de Chinese hoofdstad Peking heeft van-
[nd bijna tweehonderd aanhangers opgepakt van de ver-
n religieuze Falun Gong-beweging. De arrestanten wilden
ft Plein van de Hemelse Vrede de verjaardag vieren van de
liter van de beweging, Li Hongzhi. De afgelopen maanden
pn duizenden Falun Gong-aanhangers op het plein gede-
treerd tegen het verbod van hun organisatie. Veel mensen
fcn daarbij gearresteerd.
'ondent
iezers zouden niet mo
mmen. Daar zijn sinds
i alle Italiaanse politici
r eens. Dagenlang ge-
Bi over de vraag of de
n door het kiesregister
;rd afgesloten met een
compromis. Kiesge-
den die na een periode
jaar niet kunnen wor-
gespoord of niets van
ten horen, worden uit de
:s geschrapt.
:r Amato moest daarvoor
n konijn uit de hoge hoed
Hij besloot, na overleg
fractieleiders van de re-
•partijen, de schoon-
>er decreet te gelasten,
ee voorkwam hij een
ing in het Huis van Afge-
;den, de Italiaanse Twee
ier, die vrijwel zeker op
derlaag voor de regering
gelopen.
einere partijen uit de
^linkse coalitie voelden
jk niets voor de op-
i-operatie. Die is gericht
laten slagen van een re-
um, volgende week zon
der wijziging van het kies-
De kleine partijen zijn
lordicus tegen, omdat
buw kiesstelsel hen de
ig tot het parlement zal
ren.
en rechtsgeldig referen-
ioet de helft plus één van
ctoraat naar de stembus
komen. De vrees is dat dit niet
wordt gehaald door het grote
aantal - de schattingen lopen
uiteen van 500.000 tot een mil
joen - 'dode kiezers'. Vorig jaar
mislukte een soortgelijk refe
rendum, omdat het wettelijke
quorum op 0,4 procent werd
gemist.
Amato had bij zijn aantreden
eind vorige maand beloofd de
schoonmaak met een nieuwe
wet té regelen. Zijn nieuwe ka
binet kreeg vervolgens mede
dankzij de stemmen van een
aantal referendumgezinde le
den van de oppositie het ver
trouwen van het parlement.
Dinsdagavond, bij de stemming
over het njeuwe wetsontwerp
in de Senaat, had de regering
opnieuw de oppositie nodig,
omdat een drietal regeringspar
tijen dwarslag.
Amato wist toen zeker dat hij in
het Huis van Afgevaardigden
tegen een nederlaag zou oplo
pen. Door de criteria voor de
schoonmaak enigszins bij te
stellen, kreeg Amato gisteren
alsnog de fractieleiders mee
voor het uitvaardigen van een
decreet. Aanvankelijk was de
bedoeling om kiezers die bij
twee verldezingen binnen zes
maanden 'spoorloos' waren uit
het register te schrappen. Die
controle is mogelijk omdat het
'kiescertificaat' door de ge
meentepolitie op basis van het
kiesregister aan huis wordt be
zorgd. De termijn is nu ver
lengd tot een jaar.
KAAPSTAD-HARARE AP-AFP
Blanke boeren in Zuid-Afrika
hoeven zich geen zorgen te ma
ken. Die geruststellende woor
den liet president Thabo Mbeki
gisteren horen in het parle
ment. De Zuid-Afrikaanse rege
ring accepteert volgens hem
geen landbezettingen zoals in
buurland Zimbabwe.
Mbeki heeft tot nu toe gewei
gerd zijn Zimbabwaanse colle
ga Mugabe, die de bezettingen
toestaat, ronduit te veroorde
len. De Zuid-Afrikaanse leider
probeert het probleem door
subtiele diplomatie op te los
sen, maar die pogingen bleven
vruchteloos.
Inmiddels overweegt de Be
weging voor Democratische
Verandering (MDC) de parle
mentsverkiezingen in Zimbab
we te boycotten. De oppositie
beweging wil een nationale sta
king tegen de 'tirannie' organi
seren. Dat heeft de MDC giste
ren in Harare bekendgemaakt.
Oppositieleider Morgan
Tsvangirai zei dat zaterdag zal
worden overlegd over een
eventuele demonstratie. Praten
met president Mugabe over
vrije verkiezingen heeft volgens
hem weinig zin. Mugabe ont
bond vorige maand het parle
ment, maar hij heeft nog niet
aangegeven wanneer de verkie
zingen worden gehouden.
Gemaskerde studenten in Bindura, Zimbabwe, raakten gisteren slaags met de politie. De studenten protes
teerden tegen politiek geweld van aanhangers van president Mugabe's regeringspartij ZANU-PF. De studen
ten willen dat hun universiteit wordt gesloten tot na de verkiezingen, omdat ze voor hun veiligheid vrezen.
foto ap schalk van zuydam
In drie lange weekeinden 6.134 slachtoffers
PARUS CEES VAN ZWEEDEN
CORRESPONDENT
De Franse wegen hebben veel
weg van een slagveld. Ondanks
zeer omvangrijke snelheids- en
alcoholcontroles zijn in Frank
rijk het afgelopen weekeinde
opnieuw 83 mensen in het ver
keer omgekomen. Dat blijkt uit
gisteren gepubliceerde cijfers.
Vervoersminister Gayssot had
20.000 politiemensen gemobili
seerd, nadat in de beide voor
gaande weekeinden in totaal
188 doden en 4.016 gewonden
waren gevallen. Gayssot wilde
een herhaling voorkomen van
het bloedbad in het weekeinde
van 1 mei. In Frankrijk is dat
het laatste van drie 'lange'
weekeinden waarin veel men
sen het asfalt op gaan.
Maar met 83 doden en 1.847
gewonden was de daling margi
naal. Met die cijfers erbij kwam
het totale aantal slachtoffers in
de drie lange weekeinden op
6.134, het equivalent van een
slaperig Frans stadje. Van hen
overleden er 271.
Ondanks hun goede kwaliteit
behoren de Franse wegen se
dert lang tot de gevaarlijkste
van Europa. In 1998 kwamen
per miljoen inwoners in Frank
rijk 144 mensen in het verkeer
om, tegen 88 in Nederland.
Adepten van de Franse rijstijl
zeggen dat die vergelijking
mank gaat, omdat mensen in
het dunbevolkte Frankrijk meer
kilometers maken. Maar in het
nog dunner bevolkte Zweden
vielen per miljoen inwoners
slechts 55 doden, ruim eender
de van het aantal in Frankrijk.
De enige EU-landen waar het
verkeer een nog hogere tol eist
dan in Frankrijk zijn Grieken
land en Portugal, landen met
veel slechtere wegen en auto's.
In Portugal kwamen twee jaar
geleden 1.761 mensen om of
wel 244 per miljoen inwoners.
Vorig jaar vielen op de Franse
wegen gemiddeld een dode en
21 gewonden per uur. Maar wat
de autoriteiten vooral zorgen
baart, is dat na een jarenlange
daling het aantal slachtoffers
tegenwoordig weer stijgt. De
cijfers voor de recente drie lan
ge weekeinden lagen 15 pro
cent boven die van vorig jaar.
Anders dan in de meeste ande
re landen is in Frankrijk niet al
cohol maar snelheid de hoofd
oorzaak van het bloedbad. Bij
na de helft van alle ongelukken
in het land wordt veroorzaakt
door hardrijders. Op de auto
weg overtreedt een op de drie
automobilisten systematisch de
maximaal toegestane snelheid
van 130 kilometer per uur. En
binnen de bebouwde kom ne
geren vier van de vijf gemotori
seerde weggebruikers de snel
heidsbeperking.
PUNAi Op het Filipijnse eiland Jolo turen kinderen langs zwaarbewapende soldaten die het gebied hebben afgegrendeld waar rebellen nog altijd
21 gijzelaars vasthouden. De gijzelnemers, lid van de separatistische islamitische beweging Abu Sayyaf, zullen waarschijnlijk een vergoeding ei
sen voor de 'verzorging' van hun gijzelaars. Dat zegt een van de onderhandelaars die gisteren met de rebellen spraken. De Filipijnse regering be
taalt uit principe geen losgeld aan ontvoerders, maar geeft in plaats hiervan dikwijls een vergoeding voor 'kost en inwoning'. Volgens de Libische
oud-ambassadeur in de Filipijnen, Abdul Azzarouq, zullen de rebellen daarna snel met specifieke eisen komen voor de vrijlating van de meren
deels buitenlandse gijzelaars. Azzarouq treedt op verzoek van de rebellen op als bemiddelaar. foto epa jimin lai
NEW VORK Rtr
Amerikaanse computerbeveiligingsbedrijven hebben gisteren op
nieuw de noodklok geluid. Een nieuw destructief virus, vernoemd
naar de tekenfilmserie South Park, heeft de kop opgestoken. Het is
geen varianj op de I Love you-bug die vorige week voor miljarden
dollars schade heeft aangericht, maar kan net zo destructief zijn.
Het softwarebedrijf Computer Associates International (CAI)
meldt dat de e-mail waarmee het virus zich op computers nestelt
is geschreven in het Duits, onder de kop 'Servus Alter!'. In de tekst
staan de woorden 'Hier ist das Spiel, das du unbedingt wolltest'.
Het bericht heeft een attachment met de naam 'SouthPark.exe'.
Het grote gevaar schuilt in het feit dat veel computergebruikers
de tag (toevoeging) '.exe' zullen herkennen, omdat ze die ook bij
veel spelletjes zien, aldus CAI. Mensen zullen de attachment daar
door sneller openen, met alle gevolgen van dien. Aan de love-bug
zat in elk geval nog een .vbs-tag, waarmee weinig gewone compu
tergebruikers ooit in aanraking komen.
Israël is bereid over kernwapens te praten met de Arabi
sche landen. Onder zware Amerikaanse druk is Israël nu
bereid met Egypte besprekingen te beginnen over een
agenda. Het in de Oslo-vredesakkoorden vastgelegde
wapenoverleg ligt al vijf jaar stil omdat Israël het onder
werp kernwapens tot nu toe niet wilde aanroeren.
TEL AVIV AD BLOEMENDAAL
CORRESPONDENT
De Israëlische ommezwaai
heeft te maken met besprekin
gen binnen de Verenigde Naties
over een herziening van het
verdrag tegen de verspreiding
van kernwapens (NPT). Was
hington heeft gedreigd een slot
verklaring te steunen, waarin
Israël wordt genoemd als enige
land in het Midden-Oosten dat
het verdrag niet heeft getekend.
Israël houdt al jaren een slag
om de arm als het gaat om ver
klaringen over zijn kernwapen-
bezit. Dit mede op verzoek van
de Amerikanen die, als ver
klaarde tegenstanders van de
verspreiding van kernwapens
buiten de 'grote vijf, niet te
boek willen staan als bescherm
heren van een kleine nucleaire
mogendheid.
Op vragen antwoorden Israë
lische regeringsvertegenwoor
digers steevast met de formule
dat hun land 'niet als eerste
atoomwapens in het Midden-
Oosten zal introduceren'. Het is
niet bereid tot ontwapening
voordat er een duurzame vrede
in het Midden-Oosten is.
Volgens buitenlandse publi
caties beschikt Israël over zeker
tweehonderd kernwapens,
waarmee het de grootse atoom
macht zou zijn na de 'officieel
erkende' kernmachten Verenig
de Staten, Rusland, Groot-Brit-
tannië, Frankrijk en China.
Het dagblad Ha'aretz meldt
vandaag dat een hoge ambte
naar van het Israëlische minis
terie van buitenlandse zaken af
gelopen maandag in Egypte de
Israëlische bereidheid heeft
overgebracht om over kernwa
pens te praten. Het is de bedoe
ling dat minister van buiten
landse zaken Levy binnenkort
overleg opent met zijn Egypti
sche collega Moussa.
FREETOWN Rtr-DPA-ANP
Britse troepen vatten taak ruim op
opdracht - evacuatie van bui
tenlanders - ruim op te vatten
door zich in te zetten voor de
verdediging van Freetown. Hun
optreden lijkt niet in overeen
stemming met de mededelin
gen van de regering-Blair. Lon
den liet gisteren weten dat het
militaire optreden zich zou be
perken tot de evacuatie. Een
verzoek van de Sierraleoonse
regering om militaire bijstand
werd afgewezen.
Nederland is bereid vliegtui
gen te leveren voor het vervoer
van nieuwe VN-troepen naar
Sierra Leone. Minister Van
Aartsen van buitenlandse zaken
heeft dat aan de Tweede Kamer
geschreven. Nederland heeft op
vliegbasis Eindhoven twee
KDC-10's en twee Hercules
vrachtvliegtuigen klaar staan. In
een KDC-10 is ruimte voor 334
passagiers of 65 ton vracht, of
een combinatie van passagiers
en vracht. Een Hercules kan
veertien ton vracht vervoeren.
Rusland is van zins de VN-
macht te steunen met vier
transporthelikopters en 106 sol
daten.
In Sierra Leone is de opmars
van de rebellen van het Revolu
tionair Verenigd Front (RUF)
naar de hoofdstad Freetown
gestuit. Samenwerkende troe
pen van de regering en haar
bondgenoten zijn erin geslaagd
de rebellen terug te drijven, zo
meldden vanochtend militaire
bronnen.
De troepen die het opnemen
voor de democratisch gekozen
president Kabbah zijn de tradi
tionele jagers van de 15.000
man sterke Kamajormilitie en
soldaten van het oude en het
nieuwe regeringsleger.
De Verenigde Naties zeiden
gisteren nog te vrezen dat de
vredesmacht Unamsil verwik
keld zou raken in een 'regel
rechte veldslag' als de RUF-re-
bellen Freetown zouden berei
ken. De blauwhelmen en de
Britse troepen die bezig zijn
met de evacuatie van buiten
landers, hebben hun posities
rond de hoofdstad inmiddels
versterkt.
De Britse troepen lijken hun
ASMARA Rtr
De speciale gezant van de Ver
enigde Naties, Richard Hol
brooke, heeft gisteren gewaar
schuwd voor een nieuwe ge
vechtsronde tussen Ethiopië en
Eritrea. Hij zei in de Eritrese
hoofdstad Asmara dat de twee
landen op het punt staan de ge
vechten te hervatten.
Holbrooke heeft de afgelopen
paar dagen gesproken met de
leiders in Asmara en in Addis
Abeba. Hij leidt een team van
zeven diplomaten die de Veilig
heidsraad van de VN vertegen
woordigen.
Eritrea zette in 1998 troepen
in bij een geschil met Ethiopië
over het precieze grensverloop
tussen de beide landen. Ethio
pië zond toen ook troepen naar
de grens, waarna een oorlog
ontbrandde die soms tot stil
stand komt om vervolgens weer
op te laaien.
Papoea's wassen Tweede-Kamerleden de oren
JAY A PU RA THEO HAERKENS
BRUSSEL PAUL KOOPMAN
CORRESPONDENT
Praatjes vullen geen gaatjes.
Deze volkswijsheid haalt Euro
pees Commissaris Chris Patten
(buitenlands beleid) uit de kast
om zijn miljardenclaim voor de
wederopbouw van de Balkan
kracht bij te zetten. De kritiek
van lidstaten op de ambitieuze
voorstellen van de Europese
Commissie slaat nergens op, al
dus Patten. Hij houdt dan ook
vast aan het omstreden plan
landbouwgeld in te zetten voor
hulp aan Zuid-Oost-Europa.
Gisteren presenteerde Patten
namens de Europese Commis
sie de financiële plannen voor
de komende jaren. In 2001 wil
Patten in totaal 1,79 miljard
gulden in de Balkan pompen.
Het meeste geld gaat naar Kos
ovo en Bosnië. Voor de gehele
periode 2000/2006 reserveert
de Europese Commissie ruim
12 miljard gulden.
Frankrijk, Duitsland en Ne
derland vinden dat veel te veel,
maar Patten doet er geen euro
cent vanaf. ,,Dit is het absolute
minimum als Europa zijn toe
zeggingen wil nakomen." Pat
ten herinnerde er fijntjes aan
dat Europese politici de afgelo
pen maanden keer op keer ron
kende statements over de Bal
kan hebben afgelegd. Vrede en
stabiliteit in de regio zouden
beslissend zijn voor het Euro
pese veiligheidsbeleid.
Patten: „Mooie woorden
moeten gevolgd worden door
daden. Het omgekeerde is ook
waar. Als de lidstaten ons terug
fluiten, dan moet er maar een
andere taal worden gebezigd."
Patten rekent op de steun van
het europarlement. De eerste
test is de goedkeuring van de
ontwerpbegroting voor 2001,
later dit jaar.
CORRESPONDENT
,,U hebt ons geholpen de vlag te hijsen en toen
bent u weggegaan." De verwijten van de papoea
gemeenschap aan het adres van Nederland klon
ken gisteren bitter in Jayapura, hoofdstad van de
Indonesische provincie Papoea. De papoea's wil
len zich na jarenlange terreur van het Indonesi
sche leger losmaken van Indonesië en zoeken
steun voor dat streven, ook bij de Tweede-Ka
merleden die het voormalige Nëderlands Nieuw-
Guinea momenteel bezoeken.
Delegatieleidster Margreet de Boer (PvdA) liet
geen ruimte voor twijfel: op Nederland hoeven
de papoea's wat betreft hun onafhankelijkheids
streven niet te rekenen. ,,De overeenkomst van
New York kan niet worden teruggedraaid." In
New York werd indertijd de overdracht van
Nieuw-Guinea aan Indonesië (in 1962) geregeld.
De Kamerdelegatie is wel bereid te bekijken hoe
de papoea's de helpende hand kan worden ge
reikt, zodat de mensenrechten worden gerespec
teerd en recht wordt gedaan aan hun cultuur.
Nederland heeft lang geprobeerd Nieuw-Guinea
te behouden als kolonie. Toen dat. vooral door
zware Amerikaanse druk, niet haalbaar bleek,
maakte Nederland met de papoea's afspraken
om op termijn naar onafhankelijkheid toe te wer
ken. Maar Soekamo, de eerste president van In
donesië, eiste ook het laatste stuk Nederlands-In-
dië op. In 1962 kreeg hij zijn zin.
De papoea's, die claimen dat er de laatste 38 jaar
zeker 800.000 slachtoffers zijn gevallen door ge
weld van het Indonesische leger, vinden dat Ne
derland hen heeft verraden.
Ook voelen ze zich gefrustreerd over het verloop
van de volksraadpleging in 1969. Bij de over
dracht van Nieuw-Guinea was afgesproken dat
de papoea's na zeven jaar zelf een definitief oor
deel mochten geven over hun lot. Dat referen
dum werd een wassen neus.
De Kamerdelegatie werd gisteren door de men
senrechtenorganisaties behoorlijk de oren ge
wassen. „Nederland heeft een fout gemaakt die
moet worden hersteld. Nederland moet dat er
kennen en tegen de Verenigde Staten en Indone
sië zeggen." De Kamerleden maakten echter heel
duidelijk dat ze niet van plan zijn te proberen
fouten uit die tijd ongedaan te maken. „Ik zou
me diep schamen om nu dingen te zeggen die ik
straks niet kan waarmaken", aldus PvdA'er Koen-
ders. Liever richten de Nederlandse bezoekers
zich op de toekomst. D66'er Hoekema sprak de
hoop uit dat de papoea's nog vertrouwen kun
nen opbrengen in het nieuwe Indonesië van pre
sident Wahid, dat mensenrechten respecteert en
misdaden daartegen bestraft. GPV'er Van Mid
delkoop riep de papoea's op vooral vreedzaam te
werken aan het verwezenlijken van hun idealen.
