Roep nooit datje gaat winnen
WE sJf
i I
if*
Ét"
WOENSDAG 10 MEI 2000
COM
Ophef rond Trojan
E N T A A R
Songfestivalartiest heeft drie minuten om indruk te maken
Met het gedoe rond het ontslag van Carlo Trojan als hoogste Euro
pese ambtenaar is er weer een typisch Nederlandse rel uitgebro
ken. Een rel met weinig om het lijf en met als triest hoogtepunt
wat gebral in een hotelbar op de Azoren waar minister Van Aartsen
namens alle Nederlanders de oorlog verklaart aan Europa. Als die
Prodi een vent is, komt hij tekst en uitleg geven in Den Haag, roept
de minister. Carlo Trojan meldt doodleuk zelf om een andere baan
te hebben gewaagd om later weer op die uitspraak terug te komen.
Maar daar gaat het niet langer om.
Van Aartsen en met hem premier Kok zijn in hun wiek geschoten
en dat zal Europa weten ook. Dat ze niet door Commissie-voorzit
ter Prodi van tevoren zijn ingelicht over het ontslag van hun man
in Brussel is in hun ogen onterecht en onbegrijpelijk. De twee be
windslieden hebben overigens Trojan zelf op een voetstuk ge
plaatst, want zijn baan was nimmer een politieke benoeming. Het
is evenmin een begeerlijke internationale functie waar periodiek in
Europa een stevig robbertje om gevochten wordt. De hoogste
ambtenaar in Brussel legt geen verantwoording af aan het Neder
landse kabinet en kan ons land zeker geen gunsten verlenen.
Dat Prodi op dergelijke functies zijn eigen mensen neerzet, is niet
onlogisch. Op de baas van de twintigduizend euro-ambtenaren
moet je blind kunnen varen. Bovendien is het blazoen van Trojan
niet geheel vrij van smet. Hij was de baas van klokkenluider Van
Buitenen die de corruptie en vriendjespolitiek binnen ('de vorige
Europese Commissie aanzwengelde. Trojan liet Van Buitenen in
dertijd min of meer aan zijn lot over.
Sommige politieke commentatoren achten het juist verstandig dat
Nederland zoveel ophef over de kwestie Trojan maakt. Al was dat
maar omdat met de komst van zoveel nieuwe lidstaten de macht
binnen Europa ooit opnieuw wordt verdeeld. Nederland moet met
het oog op de toekomst laten zien dat zij niet met zich laat sollen.
Aan de andere kant heeft Nederland als een van de initiatiefne
mers van de EU zich juist in positieve zin weten te onderscheiden
door het Europese belang boven het enge Nederlandse belang te
stellen. Wetend dat vooral het kleine Nederland profiteert van een
sterk en verenigd Europa, maakte het Den Haag vroeger niet zo
veel uit wie de mooie en invloedrijke baantjes kreeg. Natuurlijk
heeft Nederland recht op een evenredig deel van de 'politieke' be
noemingen, maar het zou toch jammer zijn als het echte Neder
landse belang in deze dorpsrel schade oploopt.
Het blijft warm
De meizomer zou wel eens his
torisch kunnen worden. Giste
ren werd het in onze regio de
\ierde (Schiphol 26,1, Nieuw-
Vennep 25,9 graad) en in het
midden van het land de vijfde
zomerse dag op rij (De Bilt 25,6
graad). Dergelijke reeksen ko
men in mei zelden voor. De
langste reeks bedraagt zeven
zomerse dagen tijdens de bloei
maand van twee jaar geleden
toen tijdens de IJsheiligen zo
waar tropische temperaturen
werden geregistreerd. Daar de
zomerse condities zich nog wel
een aantal dagen weten te
handhaven is de kans groot dat
de meizomer van 2000 de lang
ste reeks zomerse dagen ooit
weet te vergaren. Opmerkelijk is
verder de gemiddelde tempera
tuur over de eerste tien dagen
van de maand. Op 1990 na
wordt deze de hoogste in ten
minste 100 jaar en dat is wel
een hele bijzondere prestatie
omdat de maand kil begon. Het
etmaalgemiddelde op de twee
de mei bedroeg in De Bilt 10
graden. De laatste dagen wor
den evenwel gemiddelde tem
peraturen omstreeks 20 graden
gemeten. De meizomer weet
zich dezer dagen te versterken
doordat bij Schotland een
nieuw luchtdrukmaximum tot
ontwikkeling is gekomen. Dit
systeem verplaatst zich de ko
mende dagen naar Scandina
vië. Onder invloed van het ho-
gedrukgebied waait de wind uit
richtingen tussen oost en
noordoost. Morgen staat boven
onze streken een matige noord
oostenwind. Daarmee wordt
lucht aangevoerd waarin de
middagtemperaturen stijgen tot
maximaal 26-27 graden. Op het
strand is het. net als de afgelo
pen dagen steeds het geval is
geweest, minder warm. Op vrij
dag waait de wind uit het oos
ten en kan de warmte nog wat
toenemen. In de loop van de
dag nemen echter de on
weerskansen weer toe. In
het weekeinde houden de
onweerskansen aan maar
het blijft aanhoudend
warm met middagtempe
raturen omstreeks 25
den. Volgende week
neemt de warmte af
doordat de wind
tussen hogedruk
bij de Azoren en
lagedruk in het
noorden van Eu
ropa uit het
westen gaat
waaien.
Een ongeschikt onderwerp
Van sommige onderwerpen kun je je afvragen of het verstandig is ze
in een praatprogramma van nog geen halfuur, met mensen van
ongelijk niveau, te behandelen. Gisteravond deed zich naar mijn
gevoel zo'n geval voor bij B&W. Het ging om het nut en de gevaren
van vaccinatie bij heel jonge kinderen.
Aan tafel zaten de dames H. Hofman van de Nederlandse Vereni
ging Kritisch Prikken (ik heb al eerder gezegd dat je in dit land voor
alles een club hebt) en P. Röver, publiciste op dit gebied en tegen
over hen de viroloogA. Osterhaus. Deze laatste kon uitleggen wat
hij wilde: wat een vaccinatie in het lichaam precies uitricht, wat
voor ziektes we ermee onder de knie hebben gekregen - het maakte
op de dames geen indruk. Ze wezen vooral op de gevaren van de
BMR-vaccinatie (tegen de bof mazelen en roodvonk) bij kinderen
van 1-2 jaar, die volgens Hofman kan leiden tpt allerlei allergieën,
huidklachten, darmproblemen en autisme (eenzelvigheid, terugge
trokkenheid). Van dat autisme gaf weereen andere vrouw een voor
beeld met een wel heel wijdlopig betoog. Haar toch levendige doch
tertje van 15 maanden was na zo'n 'cocktail' een afgesloten kind ge
worden. De viroloog hield haar voor dat dat niet aan de vaccinatie
hoefde te liggen, maar dat werd vierkant afgewezen.
Publiciste Röver meende dat toevoeging van voldoende vitamine c
vaccinatie overbodig maakt. Osterhaus schudde maar eens mee-
warrig het hoofd.
Als kijker werd je van de discussie waarin men elkaar ook nog eens
voortdurend in de rede viel, weinig wijzer. Vaccinaties voorkomen
een hoop ellende, dat lijkt me moeilijk te betwisten. Maar het kan
natuurlijk gebeuren dat een kind er niet goed op reageert. Geen en
kele medische ingreep is volstrekt zonder risico. Maar om hoeveel
gevallen gaat het nu eigenlijk op het geheel? Wat heeft de weten
schap er precies over te melden?
Een onderwerp als dit verdient een bredere, evenwichtiger aanpak
en grotere helderheid. Het is ongeschikt om er drie dames en een
heer weiniggestructureerd en zonder goed bewijsmateriaal over te
laten praten.
Linda Wagenmakers liet er geen misverstand over bestaan. „We
gaan het Songfestival komende zaterdag winnen", jubelde de
24-jarige Eurovisie-trots van Nederland deze week tijdens haar
eerste persconferentie in Stockholm. Daarmee breekt ze met
een van de regels van haar platenbaas Eddy Ouwens. „Zeg nooit
dat je een kanshebber bent." Hij is dan ook iets gematigder over
de kansen om te winnen. „Er kunnen zoveel dingen gebeuren.
Deelnemen aan het Songfestival blijft een momentopname.
Twee keer eerder begeleidde
Eddy Ouwens deelnemers van
een Eurovisie Songfestival op
Zweedse bodem naar de over
winning: Teach In in 1975 met
'Ding-a-dong' en het Noorse
duo Bobbysocks in 1985 met
'La det swinge'. Dit jaar reist hij
als platenbaas van Linda Wa
genmakers richting Stockholm.
Maar niet met de overtuiging
dat het weer gaat lukken. „Het
gaat erom dat Linda er een goe
de drie minuten neerzet. Dat
kan de basis zijn voor een inter
nationale carrière", zegt de 53-
jarige Eddy Ouwens, directeur
van platenmaatschappij ABCD.
Veel heeft Ouwens dit keer niet
te maken gehad met de Song-
festivalbijdrage. Het hele pro
ject is voorbereid door de men
sen om hem heen. „Natuurlijk
heb ik Linda wel adviezen gege
ven", geeft hij toe. „Ik laat me
uitgebreid informeren door de
mensen om me heen, maar het
is dit keer geen liedje of pro
ductie van mijzelf. Linda is wel
ónze artiest. Dat maakt de be
trokkenheid toch wat anders."
„Ik ben eigenlijk geen platen
baas, eerder een creatief mana
ger. Ik heb gepraat met Linda.
Gezegd dat ze er niet bij stil
moet staan dat er straks hon
derden miljoenen mensen naar
haar kijken. Ze moet gewoon
haar job doen. En nooit hardop
roepen dat je een kanshebber
bent, want daarop word je later
afgerekend. Het is niet verstan
dig om te zeggen dat je gaat
winnen. Er kunnen zoveel din
gen gebeuren waar je geen in
vloed op hebt."
„Deelnemen aan het songfesti
val blijft een momentopname.
Een artiest kan je op het ene
moment kippenvel bezorgen en
je op het andere moment hele
maal niets doen. Er kan ook
technisch van alles mis gaan.
Bij De Spelbrekers ('Kleine ko
kette Katinka') viel indertijd het
licht uit. Dan kun je het wel
vergeten. Of je krijgt een paar
punten omdat mensen dat zo
zielig voor je vinden. Het enige
waarvoor je moet zorgen, is:
zorg dat er drie minuten lang
een goede act staat."
Ouwens geeft toe dat hij bijge
lovig is, maar de pessimistische
geluiden dat Wagenmakers niet
kan winnen omdat ze als twee
de op moet, onderschrijft hij
niet. „Het is gelul dat je vanaf
De Spelbrekers hadden in 1962 de pech dat het licht uitviel tijdens hun
uitvoering van Kleine Katinka. foto archief
tentie in. Uiteindelijk heeft dat
songfestival me niet zoveel op
geleverd. De mensen in Neder
land zijn nuchter; je wordt hier
afgerekend op je laatste suc
ces."
Voor de dames van het duo
Bobbysocks had er volgens Ed
dy Ouwens veel meer ingeze
ten. „Maar die overwinning
bleek er eentje van de knullig
heid te zijn. Ik had een Engelse
top-producer geregeld die met
Bobbysocks een album zou
gaan maken. Maar binnen vijf
minuten na de overwinning
was de man van een van de
meiden benoemd tot manager
en zou ene Björn Kneutebreut
Linda Wagemakers oefent ont
spannen haar act. foto anp
de tweede startpositie niet kunt
winnen, ook al is dat nog nooit
gebeurd bij het Songfestival.
Teach In stond indertijd als eer
ste op het podium en dat is veel
erger. Lastig dit jaar is dat drie
van de vier eerste liedjes goed
zijn. Dan wordt het moeilijk om
op te vallen. Ik geloof in het
liedje van Linda, in Linda zelf,
in haar uitstraling en in de act.
Ik heb ook het idee dat er wat
dat betreft niets mis kan gaan."
„Wij proberen een artiest te
presenteren aan honderden
miljoenen kijkers in zo veel lan
den. Dus moet die artiest in die
korte tijd een goede indruk ach
terlaten. Ik denk dat Linda een
artiest is waarmee internatio
naal iets gaat gebeuren. We in
vesteren enorm veel in haar.
Dat geld is niet in Nederland te
rug te verdienen. Ze kan zingen,
ze kan acteren en ze heeft een
koppie dat veel mensen aan
spreekt. En bovendien is ze in
telligent."
Voor Tëach In was het songfes
tival van 1975 ook bedoeld als
opstapje naar succes buiten de
eigen landsgrenzen. „De groep
had een aantal grote hits in Ne
derland, maar er zat meer po-
Platenbaas Eddy Ouwens gelooft in de act van
Linda Wagenmakers. foto cpd
de liedjes gaan schrijven. In
eens heerste er iets van: nu we
ten wij hoe het moet. Dat ging
dus mis."
„De meeste songfestivalwin
naars zijn eendagsvliegen. De
laatste jaren zijn ook de win
naars verliezers geweest. Als je
naar het niveau van de winnen
de liedjes kijkt, is het bittere ar
moede. Teach In en Abba, dat
waren winnaars met uitstraling.
Maar een paar jaar geleden
wonnen twee oude Ierse man
nen met een liedje uit de jaren
zestig. Soms denk je het geheim
te kennen, maar met zo'n win
naar wordt dat idee meteen ge
logenstraft."
„Iemand die hits kan voorspel
len, zou op een gouden stoel
zitten. Iedereen in dit vak denkt
te weten hoe het werkt. Maar je
hebt het niet in de hand. Mis
schien wint Linda niet, maar
zingt toch iedereen haar liedje.
Kijk, dan staan de buitenlandse
platenmaatschappijen vanzelf
snel op de stoep. Er is veel be
langstelling voor Linda. Maar
sluit je vooraf al contracten,
dan kun je geen eisen stellen.
Laat duidelijk zijn dat Linda
voor ons geen eendagsvlieg is.
We gaan haar via Stockholm in
ternationaal op de kaart zet-
MARTIN HERMENS
De nieuwelingen
Het Eurovisie Songfestival
begon in 1956 met zeven
landen die elk twee liedjes
instuurden. Het allereerste
liedje dat op het liedjesfes
tijn klonk, kwam uit Neder
land: 'De vogels van Hol
land' door Jetty Paerl met
een tekst van Annie M.G.
Schmidt. In de jaren zestig
groeide het aantal deelne
mers naar achttien. In 1978
was er sprake van een
nieuw record: voor het
eerst kwamen er twintig
landen als actieve deelne
mer naar het Eurovisie
Songfestival. Dankzij het
debuut van Cyprus werd
dat aantal in 1981 opnieuw
gehaald. De rek was er toen
nog lang niet uit. In 1987
waren er 22 deelnemers, in
1992 23, in 1993 maar liefst
25. Om het enthousiasme
wat te temperen en het
mogelijk te houden het
programma in maximaal
drie uur te kunnen afwer
ken, heeft de Eurovisie al
heel wat oplossingen be:
dacht om alle geïnteres
seerde landen aan bod te
laten komen. De zeven lan
den die in de afgelopen vijf
jaren het slechtste gemid
delde behaalden, moeten
een jaartje overslaan. Let
land debuteert dit jaar en is
daarmee het 36ste land dat
het Eurovisie-podium be
springt. Er zijn nog dertien
landen die in principe mo
gen meedoen omdat ze lid
van de Eurovsie zijn. Dan
hebben we het over bij
voorbeeld Libië, Egypte, Al
gerije en Vaticaanstad.
De Nederlandse groep Teach Inn won in 1975 het Songfestival. Het is de laatste keer dat Nederland het fes
tival gewonnen heeft. foto archief
Het stemmen
Het uitdelen van de punten
op het songfestival is onmis
kenbaar politiek bepaald. Be
ter een goede buur dan een
verre vriend is een gulden re
gel die in dat geval opgaat.
Griekenland en Cyprus zijn
altijd gul geweest naar elkaar
toe, ook al rechtvaardigden
de inzendingen dat niet. Een
zelfde verhaal gaat op voor de
Scandinavische landen. Elk
land kent zo zijn favoriete
jury's. Nederland doet het in
de regel goed bij Israël,
Frankrijk, Ierland, Turkije en
Duitsland. Maar bij de jury's
van Finland, België, Portugal,
Denemarken en Cyprus lig
gen we minder goed. De laat
ste jaren hebben we er een
nieuwe bevriende natie bijge-
kregen: Oostenrijk. Dat land
hield Willeke Alberti in 1994
weg van de gevreesde 'zero
Oostenrijk redde in 1994 nog
een beetje de Nederlandse eer
door Willeke Alberti vier pun
ten te geven. foto anp
points'. Dat willen we nu niet
meer weten, maar toen wa
ren we er maar wat blij mee.
De taal
Zingen in de eigen landstaal
was jarenlang het credo. Maar
tekstschrijvers deden er alles
aan om internationaal herken
bare woorden in de titels te ver
werken. De Zweedse zanger In-
gvar Wixell brak met de onge
schreven traditie en zong in
1965 zijn lied in het Engels. Het
leverde WLxell een tiende plaats
in een deelnemersveld van
achttien op. Discussies over de
vrije taalkeuze volgden. In 1973
kwam de grote ommekeer: zin
gen in de taal naar keuze was
toegestaan. De nieuw verwor
ven vrijheid moest in 1977 weer
ingeleverd worden, maar be
zorgde in elk geval Abba en
Teach In (mede) de overwin
ning. Sinds vorig jaar mag er
weer gezongen worden in de
taal naar keuze. Twaalf van de
23 liedjes klonken toen in het
Engels. Dit jaar ligt verhouding
ongeveer hetzelfde.
De winnaars
Met in totaal zeven
overwinningen staat
Ierland aan kop in
het lijstje van landen
die een keer of vaker
het songfestival won
nen. Engeland,
Frankrijk en Luxem
burg volgen mét ie
der vijf zeges. Zwe
den en Nederland
nemen de derde po
sitie in met ieder vier
winnaars. Commerci
eel gezien zijn en blij
ven het de Britten die
de beste cijfers heb
ben. Ook al won hun
inzending niet, dan
nog maakte ze grote kans op succes in de internationale hitpa
rades. Winnen is tegenwoordig geen garantie meer voor groot
succes. Wie het slim aanpakt, kan op het songfestival wel een
basis leggen voor een roemrijke carrière. Celine Dion deed dat
1988 en heeft inmiddels de status van wereldster bereikt.
Celine Dion werd na haar Songfestival
optreden in 1988 een wereldster.
foto ap
Ellende
Iedere dag komen ze wel even langs op het scherm,
die vreselijke beelden uit al weer een ongelukkig
land uit Afrika. De holle ogen en de kinderen,
vooral de kinderen, de dood nabij. Ongedierte
verkent een met huid bespannen skeletje. Het
l kind heeft er part noch deel meer aan. Het
staart alleen nog maar naar iets in een verte,
allang deze wereld voorbij, die niets voor
hem of haar in petto had. Het volgende
'itemgaat dan weer over KPN en Telefonica,
maar schrikken is het telkens wel.
Als de televisie dan in het kader van zón bo
demloze Afrikaanse put een inzameling or
ganiseert, doe ik als.doorvoede burger royaal
mee. Ik heb het hart op de goede plaats en het
giroboekje binnen handbereik. Zo houd ik
E£7 mijn geweten in het gerede, zoals ik dat mijn
lijf doe met veel fietsen. Een overschrijving
voor het goede doel is net zoiets als de tuin
sproeien als het lang niet heeft geregend. Mijn
rododendrons en mijn geweten zijn me innig
dankbaar.
Wakker liggen doet de burger misschien niet
HAN MULDER
van Afrika en andere broedplaatsen van het honge
roedeem. Zeker weet ik het niet, want wakker lig
gen, is sowieso een individueel gevolg van individu
ele emoties. Ik slaap meestal prima. Ik vermoed
waar die burger zich echt druk om maakt in woord
en gebaar. De ingezonden-brievenrubriek in de
krant kan niet missen. Dat is dé klachtenlijn van
een samenleving. Ik heb eens een paar weken ge
turfd en met stip staan bovenaan de burger zijn au
to en de burger zijn huis, zeker als dat huis door een
belendende gemeente geannexeerd dreigt te worden.
Het rekening rijden en waar onverhoopt Tineke Ne
telenbos haar tolpoortjes met het boze elektronische
oog gaat zetten, zijn groter gruwel dan tien miljoen
opgezette Afrikaanse buikjes. Maar pas echt in alle
staten van razernij raakt de brieven schrijvende
burger bij het onderwerp 'grenscorrectie en annexa
tie'. Niet zonder succes, want Twentestad is zojuist
voorgoed bijgezet in de archieven. In Almelo kan het
stoplicht weer op groen.
Nu komt het slechte nieuws uit Den Haag en om
streken. De landhonger van de bende van Deetman
is niet te stillen. De buitengewesten doen hun golf-
broek aan en komen in opstand. De Israelis en Pa-
lestijnen mogen wat verschil van mening hebben
over de westelijke Jordaanoever, maar dat is pea
nuts vergeleken met de vete tussen Den Haag en
Voorburg. Op de televisie zag ik een mevrouw die
het zonder met de ogen te knipperen had over de
identiteit van Leidschendam en omdat ik toevallig
weet dat Leidschendam bestaat uit een winkelcen
trum met parkeergelegenheid, moest ik onbedaar
lijk lachen. Maar ik kwam echt niet meer bij toen
vervolgens iemand uit een Vinex-nederzetting op
het gewezen vliegveld Ypenburg - Vinex betekent
beton met een dak erop - kwam vertellen dat hij
vreesde voor zijn dorpse leefklimaat. Ze hebben in
Ypenburg heel dorps onlangs nog eens een onwelge
vallig gezin met gieken en hooivorken weggejaagd
en dat willen ze graag blijven doen.
Het is vast heel vreselijk met de honger in Soedan
(of was het ditmaal Somalië?), maar dat Haagse
landjepik in Rijswijk is ook erg. De ellende in de we
reld begint dicht bij huis.
