Introductie pil succesvol dankzij bisschop Bekkc
Geloof Samenleving
Kinderen van
één Vader
Commit
onthoi
goedkei
aan begi
WOENSDAG 10 MEI 2000
IAC
VANDAAG
■i fl Vandaag 186 jaar geleden, op 10 mei 1814, hief
koning Ferdinand van Spanje de grondwet op,
met een golf van wreedheid en onderdrukking
als gevolg. Twee jaar daarvoor was die grond
wet voor het eerst ingesteld naar het Franse model. Spanje
was verwikkeld in burgeroorlogen en Europese oorlogen
(Napoleon). Haar vijand Engeland vocht niet alleen in Eu
ropa, maar ook in de Verenigde Staten. Een turbulente tijd
waarin ene ene Joseph Smit die zich ook 'Salomon Spaul-
ding' liet noemen, in de Verenigde Staten (New Salem,
Ohio) een boek uitbracht met de titel 'Het gevonden ma
nuscript'. Later is dit boek bekend geworden als de bijbel
van de Mormomen. Een kerkgenootschap met strikte leef
regels waar tegenwoordig zo'n tien miljoen mensen toe
behoren.
Op 10 mei viert de katholieke kerk de feestdag van de heili
ge Solangia van Berry (880); een eenvoudige herderin die
maagd wilde blijven en werd onthoofd door een teleurge
stelde graaf die haar wilde verkrachten. Ze nam haar eigen
hoofd onder de arm en liep naar haar graf.
Paus naar Fatima
T. I
fatima Paus Johannes Paulus ii gaat zondag voor de dertiende
keer tijdens zijn pontificaat naar Fatima in Portugal. Daar zou
in het voorjaar van 1916 de heilige Maria zijn verschenen aan de
herderskinderen Jacinta en Francisco Marto en Lucia dos San
tos (op de foto van links naar rechts). Van de drie 'voorspellin
gen' die Maria aan hen heeft gedaan is er nog steeds één ge-
heim.De twee die wel zijn bekendgemaakt betroffen de vroege
dood van Jacinta en Francisco en de 'terugkeer' van Rusland tot
het christendom. archieffoto reuters
Bonifaciuskerk zamelt in voor ramen
alphen aan den run De stichting Vrienden van de Bonifacius
kerk in Alphen aan den Rijn zamelt geld in voor de restauratie
van de gebrandschilderde ramen. Morgenavond om 20.15 uur
geeft het gemengde zangkoor De Kameleon uit Hazerswoude
een voorjaarsconcert in de kerk aan de Paradijslaan. Een toe
gangskaart (inclusief consumptie) kost twintig gulden. De voor
verkoop is bij het parochiesecretariaat (0172-472410), dat op
werkdagen van 9.30 tot 12 uur open is. Op zaterdag 13 mei is er
van 11 tot 16 uur een gratis rondleiding door de kerk. 's Avonds
belichten de Alphenaren Jos Pijpers en Henk Habermehl in de
Josefzaal de geschiedenis van zowel de Bonifacius- als de Ad-
ventskerk.
Samen zingen in de Maranthakerk
alphen aan den run Geen preek, maar veel zingen. Dat is het
motto van deSamen Zingen Dienst die zondagavond in de Ma-
ranathakerk in Alphen aan den Rijn wordt gehouden. De muzi
kale ondersteuning wordt verzorgd door het Alphens Mannen
koor, het grootst en bekendste koor uit Alphen. Voorganger is
dominee Wilschut. De dienst begint om half zeven.
BEROEPINGSWERK
NEDERLANDSE HERVORMDE KERK
Bedankt: voor Noordhorn en Saaksum, G. van Goch te Ochten
GEREFORMEERDE KERKEN
Beroepen: te Zwolle, mw. M.E. Jonker te Ter Apel, die dit beroep heeft
aangenomen
hilversum anp
De introductie van de anticonceptiepil in Neder
land is mede dankzij de bemoeienis van de toen
malige bisschop Bekkers van Den Bosch een
groot succes geworden. Kloosters in Brabant
hebben bovendien jarenlang geholpen bij het
verpakken van de pil, al wisten veel nonnen ook
niet wat ze deden.
Dat blijkt uit de televisiedocumentaire Vati
caans roulette, die de IKON vanavond uitzendt.
De Rooms-Katholieke Kerk heeft voorbehoed
middelen altijd verboden. Toch ging bisschop
Bekkers begin jaren zestig met het farmaceutisch
bedrijf Organon om de tafel zitten om over de
kwestie van de pil en de bezwaren van rooms-ka-
tholieke medewerkers van het bedrijf te praten.
Die gesprekken leidden tot de voor katholieken
acceptabele formulering dat de pil de menstrua
tie reguleert, met als bijwerking tijdelijke on
vruchtbaarheid. Volgens de programmamakers
van de IKON omzeilde Bekkers daarmee het Vati
caans verbod op anticonceptie en kreeg Organon
de ruimte de pil in 1962 op de markt te brengen.
De gewetensbezwaren tegen de anticonceptie
pil waren door de 'knappe katholieke oplossing'
grotendeels weggenomen, aldus oud-directeur
G. Kraijenhoff van Organon. ,,Dat heeft enorm de
wind uit de zeilen gehaald", zegt hij. In 1963
hield Bekkers zijn beroemde televisietoespraak,
waarin hij zei dat de grootte van een gezin een
'gewetenszaak van de gehuwden' is. Bekkers had
over zijn rede geen overleg gevoerd met zijn col
lega-bisschoppen.
Volgens Kraijenhoff heeft de toespraak een
cruciale rol gespeeld bij de doorbraak van de an
ticonceptiepil. „Als bisschop Bekkers die toe
spraak niet had gehouden, zouden wij ongetwij
feld een vertraging hebben gehad in het ontwik
kelen van ons marktaandeel. Dat zou ons geld
hebben gekost. In die zin heeft hij een positieve
functie vervuld", aldus de oud-directeur.
„Bekkers heeft ons heel goed geholpen. We
mogen hem daar enorm dankbaar voor zijn",
zegt hij verder. Kraijenhoff noemt het interessant
dat er echt eens sprake was van een samenwer
king tussen de kerk en het bedrijfsleven. „Dat is
iets unieks geweest", zegt hij.
Toen de markt voor de anticoncep
werd en enkele gelovige medewerker
het product te verpakken, besloot
inpakken van de pil onder meer bij
de buurt uit te besteden, aldus oud
list W. van Huygevoort van Organon.
zogeheten slotldoosters zouden tot vaari
ren tachtig voor Organon hebben gev
Om de pillen naar de kloosters te b
kerkelijke toestemming nodig. Volgei at
gevoort kwam die toestemming verm
Bekkers. De nonnen konden het gec
bruiken, omdat de giften aan kloostten
pen. Nonnen die de pillen destijds 1e eI
pakt, erkennen dat ze er pas veel
kwamen dat het om de anticonceptie
Den Bosch
experimenteert
met de biecht
den bosch
Pastoors in de Sint Jan in Den
Bosch proberen de biecht
nieuw leven in te blazen. Gelo
vige bezoekers kunnen dage
lijks op een rustig plekje in de
kerk hun hart luchten in een
pastoraal gesprek en daarna het
sacrament van boete en verzoe
ning vieren. De biechtstoel
komt er niet meer aan te pas.
De biecht-nieuwe-stijl moet
een eind maken aan het stoffige
imago dat sinds de jaren zestig
aan het sacrament kleeft. Vroe
ger dreunden gelovigen in de
beslotenheid van de biechtstoel
hun zonden op, ze kregen de
absolutie en vertrokken weer,
zegt pastoor V. Blom. Maar er
was sprake van een automatis
me. In de loop van de jaren
raakte de biecht in onbruik.
Het sacrament kreeg vorig
jaar in de Rooms-Katholieke
Kerk bijzondere aandacht. In
navolging van de paus prezen
de Nederlandse bisschoppen
de biecht opnieuw aan. Op ver
zoek van bisschop Hurkmans
van Den Bosch presenteren de
pastoors van de Sint Jan de
biecht in een nieuwe vorm. Het
gaat daarbij volgens Blom om
een gesprek van mens tot
mens, dat ergens in de kerk
bank of al wandelend gevoerd
kan worden.
De ontmoeting kan rustig een
half uur duren. Aan het eind
van het gesprek vraagt de pries
ter vergeving voor de zonden
die de gelovige heeft beleden.
In de Mariamaand mei is er el
ke middag tussen half drie en
half vijf een priester aanwezig
voor een gesprek of de viering
van het sacrament van de
biecht.
Hoewel het om een experi
ment gaat, verwacht Blom dat
ook in het toeristenseizoen re
gelmatig een priester in de kerk
is te vinden om gelovigen te
helpen hun relatie met God te
herstellen. In het buitenland
gebeurt dat al jaren. „Als er een
priester aanwezig is, laat je bo
vendien zien dat de mensen
een kerk bezoeken en geen mu
seum", zei Blom.
De biechtstoelen in de Sint
Jan blijven volgens de pastoor
staan als monumenten van
houtsnijwerk uit de zeventien
de eeuw. Als iemand zijn zon
den toch per se anoniem in de
biechtstoel wil opbiechten, is
dat mogelijk. Maar wat Blom
betreft, blijft dat een uitzonde
ring.
Ik geloof wel. Ik geloof bijvoor
st beeld dat er een middel tegen sui-
kerziekte komt. Tante Marijke
heeft het gehad en die is eraan gestorven.
Ik geloof ook dat God bestaat, en dat Jezus
heeft bestaan. God is de man die de wereld
heeft gemaakt. Hij heeft denk ik een zwarte
baard en snor, en zwart haar. Een wit la
ken heeft Hij als kleding. Hij heeft ook Ro
meinse sandalen aan met een kruis en
twee lijntjes en dan de onderkant van
hout. Hij helpt mensen om beter te wor
den als ze een klein beetje of heel erg ziek zijn. God maakt ook
mensen en dieren.
Ik vind Hem een beetje middelmatig. De ene keer vind ik Hem
niet zo leuk. Dan sterft er een dier uit en ik vind het helemaal niet
leuk dat er dieren uitsterven. Een andere keer is Hij weer wel
leuk. Ik vind het leuk dat als ik bij Willem speel, dat Willem dan
meestal iets nieuws heeft gebouwd. En dat er nieuwe boompjes
Diederik Hafkamp (7 jaar, afkomstig uit
Noordwijkerhout) vertelt over zijn geloof
komen en dat het tuintje van Willem heel
mooi wordt. Willem heeft een eigen tuin
tje, en God zorgt daarvoor. Alleen geeft
Willem het af en toe water. Hele dikke
bomen in het bos, waar hertebloed op
zit, vind ik ook heel mooi van God. Wil
lem hoorde van zijn vader dat er herte
bloed zit op die hele dikke bomen. Wil
lem zijn vader is boswachter en huisman.
Niet alles komt van God. Mensen maken
ook wel dingen, maar God zorgt dan
weer dat er spullen komen om iets mee
te maken.
Als Jezus nu nog leefde dan zou ik wel naar het ziekenhuis willen
en dan zou ik vragen of hij tante Marijke beter wilde maken. Ik
zou ook aan Jezus vragen of Hij de mensen die ruzie hebben
weer bij elkaar wilde brengen.
Ik geloof ook dat de beesten in de wilde natuur met el-
kaar kunnen praten. Daar denk ik veel aan.
nd<
utrecht anp
edi
De begroting 2000
men op Wegkerk
gens de synode cwi
van rapport 'on at
realistisch'. Van dse
vaststellen of g
van de begroting
sprake zijn, zegt d i
sie in haar rappo e c
zogenaamde 'kleii ze
die komende zatei
groting behandelt.
Omdat het w
doorgaan, zit er
commissie weinig
dan de voorliggei
ting als uitgangs op
uitgaven en ontv Ion
2000 te aanvaarde me
ge het gebrek aa td
heid en actualitei an
het cijfermateriaal i°r
grote betekenis w b'~
hecht. Er kleven 'd
commissie nog te
kerheden aan. Vi
de commissie op
van correcte beslat r
cedures. Er zijn al
gen in de begrotii
men voor de een
vesting Utrecht
wending van reset
drie kerken, maa
zijn nog geen syn
ten genomen. Dat
commissie op prin
zwaren.
Verder is het vo
duidelijk hoe gro
sparing aan perso
en financiën is va
vesting van de dril
één gebouw in
1996 werd die op
tieplaatsen gera
commissie had gr
wat die voordelen
voor de begroting
Dat is niet in de
rug te vinden.
Over de verhog
verplichte afdrai'
plaatselijke geme
de landelijke kerk
blijven de meninj
verdeeld, aldus d
sie. Niet alleen l|,e,t
gemeenten het v<
om de eindjes aa
knopen. De vraag
argumenten en d(,rsi
een goede basis
de quotumverhoj
gen de ernstige
van de gemeenten
drukken'.
WEEROVERZICHT BUITENLAND
Weersvooruitzicht HWS
Geldig tot en met donderdag.
Noorwegen:
Veel zon en droog. In het noor
den meer bewolking en een en
kele bui. Maxima van een graad
of 6 in het noorden tot rond 20
bij Oslo.
Zweden:
Overwegend zonnig en droog. In
het noorden ook wolkenvelden
en mogelijk een buitje. Middag-
temperatuur van een graad of 5
in het noorden tot meer dan 20
graden in het zuiden.
Finland:
Flink wat zon en droog. Minder
warm met woensdag maxima van
5 graden in het noorden tot 13
graden in het zuiden.
Denemarken:
Vrij zonnig en droog. Middag-
temperatuur rond 20 graden.
Engeland, Schotland, Wales, Ier
land:
Flink wat zon, bij zee ook wol
kenvelden. Vooral in het zuiden
kans op een regen- of onweers
bui. Middagtemperatuur onge
veer 20 graden, aan zee lager.
België en Luxemburg:
Flink wat zon en vooral later op
de dag enkele (onweers)buien.
Middagtemperatuur omstreeks
24 graden.
Noord- en Midden-Frankrijk:
Zonnige perioden en af en toe
een fikse regen- of onweersbui.
Middagtemperatuur rond 25 gra
den, langs de Kanaalkust veelal
iets lager.
Zuid-Frankrijk:
Nogal wat wolken en enkele fikse
buien met onweer en plaatselijk
veel neerslag. Maxima omstreeks
24 graden.
Spanje:
Af en toe zon en van tijd tot tijd
ook enkele regen- of onweersbui
en. Middagtemperatuur onge
veer 20 graden, in het noordwes
ten wat lager.
Portugal:
Geregeld zon, maar ook buien
met kans op onweer. Maxima on
geveer 19 graden.
Mallorca, Ibiza, Menorca:
Afwisselend wolken en zon en
enkele stevige regen- en on
weersbuien. Middagtemperatuur
ongeveer 22 graden.
Marokko:
Westkust: flinke perioden met
zon en in het noorden woensdag
nog kans op een bui. Maxima
rond 23 graden.
Tunesië:
Veel zon en vooral in het noorden
mogelijk een bui. Maxima aan
zee oplopend naar ongeveer 30
graden.
Madeira:
Geregeld zon en waarschijnlijk
droog. Maxima rond 20 graden.
Canarische Eilanden:
Perioden met zon en droog. Aan
de noordkant van de eilanden
meer wolken. Middagtempera
tuur rond 24 graden.
Duitsland:
Geregeld zon en eerst nog kans
op een regen- of onweersbui.
Warm met een middagtempera
tuur tussen 23 en 27 graden.
Oostenrijk:
Woensdag nog enkele buien, ook
met onweer. Donderdag veel zon
en meest droog. Maxima rond 26
graden.
Zwitserland:
Woensdag nog kans op een paar
onweersbuien, donderdag droger
en meer zon. Warm met maxima
tussen 22 en 28 graden.
Polen:
Woensdag naar het oosten weg
trekkende wolken en (onweers)
buien. Donderdag meest droog
en flink wat zon. Maxima onge
veer 24 graden, bij zee lager.
Tsjechië en Slowakije:
Woensdag wegtrekkende buien,
donderdag zon en droogte. Mid
dagtemperatuur ongeveer 25
graden.
Hongarije:
Perioden met zon, maar ook kans
op een lokale onweersbui. Mid
dagtemperatuur ongeveer 28
graden.
Italië:
Zonnige perioden en vooral in
het noorden meer wolken en gro
te kans op fikse regen- of on
weersbuien met plaatselijk veel
neerslag. Middagtemperatuur
ongeveer 28 graden.
Corsica en Sardinië:
Perioden met zon en vooral don
derdag een paar stevige regen- of
onweersbuien. Maxima tussen
24 en 28 graden, donderdag
minder warm.
Griekenland en Kreta:
Overwegend zonnig en droog.
Donderdag op het noordelijke
Griekse vasteland kans op een
onweersbui. Middagtemperatuur
rond 26 graden.
Malta:
Flink wat zon en een enkele re
gen- of onweersbui. Maxima
rond 26 graden.
Turkije en Cyprus:
Veel zon en droog. Middagtem
peratuur meest rond 25 graden.
Weerrapporten 100508 u
DONDERDAG 11 MEI 2000
Zon- en maanstanden
Zon op 05.52 Zon onder 21.20
Maan op 13.15 Maan onder03.34
Waterstand
IJmuiden Katwijk
Hoog 10.36 23.10 10.09 22.43
Laag 05.25 18.24 05.06 18.05
wind temp neersl
L O F
LEIDSCH DAGBLAD
(Opgericht 1 maart 1860)
bewolkt
3P^» onweer
W warmtefront
l-JJ
regen
sneeuw
y koufront
im
opklaringen
hagel
jL lagedruk
mist
windrichting
H hogedruk
zonnig
19 temperatuur
mnn luchtdruk in
1000 hecto pascal
KANTOOR
Rooseveltstraat 82 071 -5356 356
Postadres: Postbus 54,
2300 AB Leiden
ABONNEESERVICE
Abonnementen 071-5128 030
Geen krant ontvangen7
Bel voor nabezorging:
Ma. t/m/vr. 18.00-19.30 uur en
Zaterdag 10.00-12.00 uur 071-5128 030
DIRECTIE
B.M. Essenberg,
W.M.J. 8outerse (adjunct)
J. Kiel (adjunct)
HOOFDREDACTIE
J G. Majoor,
T. van Brussel (adjunct)
L.F. Klein Schiphorst (adjunct)
REDACTIE
A Maandag, chef eindredactie algemeen
T. Brouwer de Koning, chef redactie Rijn- en
Veenstreek
D C van der Plas, chef eindredactie regio
J. Rijsdam, chef redactie kunst
W. Spierdijk, chef sportredactie
E. Straatsma, chef redactie Regio Leiden
R.I.M. van der Veer, chef redactie
Duin- en Bollenstreek
W.F. Wegman, chef redactie Leiden
ode
A'i-r
TELEFAX
Advertenties: 071- 5323
Familieberichten: 023- 5 an-
023-5320 216
Redactie 071-5321 921
Hoofdredactie: 071- 531
ADVERTENTfn
Maandag t/m vrijdag
071-5356230
RUBRIEKSADVER1
Maandag t/m vrijdag
071-5143 545
ABONNEMENlJferd
bij vooruitbetaling:
per maand (acceptgiro)
per kwartaal (acceptgiro)
per half jaar (acceptgiro)
per jaar (acceptgiro)
Abonnees die ons een machtigfen
het automatisch afschrijven va De j
abonnements- geld. ontvangi^
VERZENDING PER
Voor abonnementen die per po mt
worden verzonden geldt een ti -en
in portokosten per verschijnd
LEIDSCH DAGBLAD OP 0 >m
Voor mensen die moeilijk Ie: Scj
hebben of blind zijn (of e<
leeshandicap hebben), is eer j
van het regionale nieuws uil
Dagblad op geluidscassetteI
informatie 0486-486486
(Centrum voor Gesproken Le elij
ter
,d:
301
dei
Las Palmas
Lissabon
'Luxemburg
Madrid
Malaga
Mallorca
24 8
24 15
24 10 0.0
23 15 1.0
26 14 0.0
12 7 0.0
19 12 0.0
24 11 0.0
26 9 2.0
Bangkok zwaar bew.
8uenos Aires zwaar bew
Casablanca licht bew.
Johannesburg onbewolkt
Los Angeles halt bew.
New Orleans licht bew
New York licht bew.
fel Aviv onbewolkt
37 27 0.0
20 11 0.0
20 12 4.0
19 5 0.0
18 15 Ó.O
27 21 00
32 23 0.0
25 13 0.0
28 15 0.0
26 13 1.0
27 18 6.7
11 6 0.4
K E N H U
rlc
z
ONGEVALLENDIENST
Rijnland Ziekenhuis, vestiging St. Elisabeth: 24 u. per dag.
Diaconessenhuis: maandag t/m vrijdag 08.00-17.00 u. (uitgezofien
feestdagen)
Leids Universitair Medisch Centrum: 24 u. per dag.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: geen ongevallendienst
INLICHTINGEN BEZOEKUREN ZIEKENHUIZEN
Diaconessenhufs: tel. 071-5178178.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Elisabeth: tel. 071-5454545.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: tel. 0172-463131.
Leids Universitair Medisch Centrum: tel. 071-5269111.
de
I
.cl
hei
ich