PC
Internet wint van muziekindustrie
THE WHO
ftr<
Guillemot biedt gamers topkwaliteit
let binnenste van de PC
Adriaanse 2000
S
Multi Media
IBMBSilMaiBl
5 MEI 2000
Uü
R
:lk huishouden staat tegenwoordig een personal computer,
t doen we er mee en wat kunnen we er mee? In de rubriek
jzer elke week een onderwerp voor de thuiscomputeraar.
Vragen en suggesties kunt u sturen naar:
internetredactie@damiate.hdc.nl
kruiskopschroefjes
wat morrelen en
aan de metalen kap
het geheime bin-
de PC te brommen
in. Veel gebruikers
ig liever zichzelf open
hun computer van
ilajken of met hun
printplaten komen.
;t nuttig te zien hoe
;aar steekt. Je kan dan
lalen hoe je het sys-
opvoeren.
geheugen bijvoor-
ieugenmodules
de goedkoopste ma-
b computer sneller te
b upgradenIngewik-
frrades als het plaatsen
[ieuwe processor of
rner moederbord zijn
;veren relatief weinig
elheid op. Maar g
_iips plaatsen loont de
in j
modules zijn kleine
•jes met een paar
Éips op een rijtje. Ze
ee soorten: SIMM
Dat staat voor Single
uble Inline Memory
|Het kan geen kwaad
:ijn van anderen met
achteloosheid te
iver 'simmetjes en
;s'. Zeker als je ook
ider onderscheid
te brengen, namelijk
Iram en EDOram.
[Gjsneller en is nodig
"Intere modellen. De
StQen simm en dimm
-an je moederbord.
:ft witte sleuf bank
Dimm een lange
adpleeg het boekje
iederbord bij twijfel.
:t niet de stekker uit de
te halen voor je er-
:omt.
geheugenchip,
•5l|nm, SD of EDO: ze
;t verschillende capa-
e koop zijn formaten
irbeeld 8, 16, 32, 64,
Ifs 256 megabyte. De
laatstgenoemden zijn bijna on
betaalbaar maar roepen veel
hebzucht op. Tenslotte is het
van levensbelang een chip te
kopen met de juiste snelheid en
met het juiste aantal pinnetjes,
want ook daarin zijn weer ver
schillen. Als je het niet meer
weet kan je het beste gewoon
een van de geheugens uit de
computer halen en aan de ver
koper laten zien. Beter nog: als
je gelijk de hele kast meeneemt
wil hij een nieuwe geheugen
module vast wel gelijk plaatsen
ook. Dat is wel het veiligste:
vooral Simm-modules zijn
soms lastig op hun plaats te
krijgen. Bovendien kan je fou
ten maken met het kiezen van
de juiste bank. Verder vereisen
oudere machines misschien het
omzetten van schakelaartjes op
het moederbord. Een waar
schuwing als je het toch zélf wil
doen: pas in elk geval op voor
statische electriciteit. Een klei
ne ontlading kan de chips al
voorgoed beschadigen. Je moet
jezelf daarom aarden. In de
winkel verkopen ze polsbandjes
die als bliksemafleider de stati
sche electriciteit van je lichaam
wegvoeren.
Wordt het leven echt beter met
meer geheugen? Ja. De compu
ter werkt makkelijker met
meerdere programmals die te
gelijkertijd draaien. Hij wordt er
sneller van. Je zit minder lang
tegen een zandlopertje aan te
kijken terwijl je computer, mi
nutenlang pruttelend, moei
zaam iets uitrekent.
SILVAN SCHOONHOVEN
landse afdeling van
leeft een gelukkige
kiezen. Voor op de
de nieuwe Football
mager 2000 prijkt Co
de nieuwe trainer
lus. Er zit ook een na-
zo'n beeltenis wekt de
—.ft het hier om een Ne-
El spel gaat, of op z'n
Nederlandse verta-
r niets is minder waar.
*ens zeer uitgebreide)
ng is inderdaad ver-
"et Nederlands, maar
was het te veel moeite
)k met het spel te
- sowieso afvragen of
El liet iets te snel met dit
e markt is gekomen,
latie krijg ik in een pop
i te lezen dat het spel
Irkt bij een beeld-
solutie van 800 x 600
iMaar laat dat nu net
ïlling zijn. Deson-
ft het spel geen sjoe-
'e als ik de instelling
|naar 1024 x 768. Maar
It alles zo pietepeute-
ontdek ik op de site
•all World Manager
[te én een patch. Die
lees nu pas dat de
rnder in het scherm
isolutie-problemen
aar je kunt je afvragen
i een spel moet ver
dat al binnen een
|ee| i de introductie met
igs geconfronteerd
il h4
ik wel gelijk antwoord
trouwens: er man-
Ier niet zoveel aan
World Manager 2000.
0f it vind ik dat je zelf
_,en welke landen je in
Ci* MM
wam
Fan kan nu ook eigen cd van ondermeer The Who samenstellen
GUS KORBVAAR
Het kopen van boeken en pla
ten via het internet is al bijna
gemeengoed geworden. De
Bol.com-reclameborden bij de
bushokjes spreken wat dat be
treft boekdelen. Maar de virtu
ele verkoop is tot nu toe altijd
gelijk op gegaan met het aan
bod in de traditionele boeken-
en platenwinkels. De nieuwste
pop-cd's die via Bol of Amazon
in het computerscherm ver
schijnen, zijn ook 'in het echt'
te koop in de platenzaak om de
hoek.
Daar heeft de wereldberoemde
band The Who nu een einde
aan gemaakt. Hun nieuwste cd
- The blues to the bush - is al
leen via internet te koop. En
onlangs bleek het nieuwste
boek van horrorschrijver
Stephan King ook al alleen op
deze wijze te verkrijgen.
Tussen de twee bestaat overi
gens nog wel een verschil.
Kings boek is tegen betaling
binnen te hengelen, waarna het
thuis kan worden geprint. Een
ordentelijk boek voor de boe
kenkast komt daar natuurlijk
niet uit. Een stapel A4'tjes met
een nietje er door is geen aan
winst voor een rij pocketboeken
of hardcovers. De cd van The
Who is andere kost. Via het
Amerikaanse musicmaker.com
is de echte dubbel-cd te bestel
len. Met hoes en boekje erbij.
Dat staat wel mooi in ieder cd-
rekje van een Who-fan.
Nadeel
Er is blijkbaar geen houden
meer aan. Maandenlang heb
ben platenmaatschappijen ge
probeerd MP3 tegen te houden
en nu die strijd in hun nadeel is
beslecht, kiezen ze eieren voor
hun geld. Nadat eerder Sire Re
cords (onderdeel van Warner)
besloot met de grootste MP3-
verkoper EMusic in zee te gaan,
heeft nu ook gigant Sony beslo
ten haar muziek online te ver
kopen. Wel gaat het hier om
een ander muziekformaat; een
door de platenmaatschappijen
ontwikkeld alternatief voor het
populaire MP3.
Het is de bedoeling dat later de
ze maand singles van Celine Di
on, Pearl Jam en anderen be-
music
^mmaKer.coi
FREE DOWNLOAD
"You Better You Bet"
Enter e-mail address to download i
3223
Live - The Blues to the Bush
Complete Concert - 2 CD Set
'■'JÖNLUA
Jimmy Pago
Tho Black Crowes
MAKE A CD DOWNLOAD
Make your own CD: 5 songs for just $4.9S, save $S, Proceed To CheckoutI
additional sonqs lust $1 I
track name
time
sample
I Can't Explain
2:35
KM
Substitute
3:17
km
Any way, Anyhow, Anywhere
4:05
KM
Pinball Wizard
2:54
KM
My Wife
7:51
KM
Baba O'Riley
5:24
KM
additional songs just $1
I add
r
r
r
r
r
r
schikbaar komen voor een te
betalen download. Via de web
sites van Tower Records en Al
liance Entertainment kan de
muziek binnengehaald worden.
Maar dat gaat nog steeds alle
maal om parallelverkoop. Een
cd ligt in de winkelschappen én
is te krijgen op internet.
The Who heeft al-
leen voor
die laatste
verkoopweg
gekozen.
De eerste
speurtocht naar
de nieuwe cd is overigens
verre van eenvoudig. Eerst op
zoek naar een officiële Who-site
op het net. Via Yahoo is
www.thewho.net te vinden,
met links naar
www.thewholive.com,
www.thewhodirect.com, www-
.pete townshend.com en www-
.johnentwistle.com. Een beetje
vreemd dat hier de verwijzing
naar zanger Roger Daltrey ont
breekt.
Nergens staat een verwij-
zing naar een
nieuwe dubbel
cd. Nadat al de-
P' ze pagina's
zijn af ge
sp speurd, blijkt op
www.thewho.net/news/ er
gens onderaan een minuscuul
nieuwsberichte over de nieuwe
plaat te staan. Daar staat ook
een link naar
www.musicmaker.com. Het
leed is geleden.
Musicmaker biedt de geïnteres
seerde Who-fan een scala van
mogelijkheden. De makkelijkste
is gewoon de dubbel cd bestel
len, waarna die per post wordt
verzonden. Maar het is ook mo
gelijk een eigen cd samen te
stellen. Alle nummers van de
oorspronkelijke opnames staan
op de internetpagina, inclusief
een sample. De koper kan 25
seconden van elk nummer be
luisteren (met behulp van Real
Player) en een kruisje er voor
plaatsen als het nummer be
valt. Per nummer wordt een
dollar in rekening gebracht.
Vervolgens staat de bezoeker
voor de keuze om de nummers
op een cd te bestellen (met
boekje en hoesje) of de num
mers in MP3-format te down
loaden. Dat laatste is natuurlijk
het goedkoopst - de verzend
kosten vervallen - maar het kost
wel behoorlijk wat internettijd
om het binnen te krijgen.
je competitie toelaat. Er is geen
spel met zo'n uitgebreide data
base, denk ik: van meer dan
29.000 spelers van 1400 clubs
uit 95 divisies van 70 landen
(bent u daar nog?) is informatie
opgenomen. Gelukkig is er een
optie om minder grote voetbal
landen uit te schakelen, want:
hoe minder landen, hoe sneller
de pc draait.
Goed is ook, dat de database
onder een Windows-achtige
boomstructuur draait, dat
maakt dat je het spel snel onder
de knie hebt. In tegenstelling
tot Championship Manager,
het onder pseudo-voetbalcoa-
ches meest geroemde manage-
mentsim, krijgen we hier wel
beelden van de wedstrijd te
zien, maar eigenlijk voegen die
weinig aan de spanning toe. Je
krijgt ook wel erg vaak dezelfde
soort beelden te zien.
Volgens een mededeling op de
doos bevat deze sim de 'nieuwe
gegevens van het seizoen
1999/2000' op de doos. Maar
wat doen Tony Alberda en Mar
tin Drent dan nog steeds bij
Emmen? En niet bij FC Gronin
gen? Bij de topclubs is het beter
voor elkaar: Machlas staat al
onder Ajax. Nu moet de Griek
nog leren scoren. Maar mis
schien dat de komst van Co
Adriaanse daar iets aan kan
doen. En anders geeft de trainer
hem eerst maar een exemplaar
van Football World Manager.
Want ondanks de kritiekpunten
behoort het tot de meest over
zichtelijke en speelbare voet-
balsims. En zoiets scoort.
Min. Systeemeisen: Pentium 133
MHz, 32 MB Ram, Windows
95/98. Prijs 69,95 gulden. Be
schikbaar gesteld door MVSP/Ubi
Soft.
Frans bedrijf heeft vergaande ambities
FRANK BUURMAN
Er zijn veel mensen die regel
matig computerspellen spelen,
maar er bestaat een kleinere
groep die er bijna een levens
vervulling van heeft gemaakt:
de zogenaamde hardcore
gamers. Het gaat meestal om
jongere mannen met een be
hoorlijk inkomen, die hun vrije
tijd vullen met het spelen van
de mooiste spellen op de meest
geavanceerde hardware die er
bestaat. Een dure hobby, want
de fabrikanten van computer-
chips brengen elk half jaar of
vaker wel weer een betere chip
op de markt.
Een bedrijf als het Franse Guil
lemot springt daar gretig op in
met prachtige speeltjes voor de
liefhebbers, zoals de Hercules
Prophet-videokaarten en de
Thrustmaster joysticks en
stuurwielen. Het bedrijf wil we
reldwijd een van de belangrijk
ste spelers op de markt voor de
ze producten worden.
Guillemot Nederland, dat in
korte tijd is uitgegroeid
tot een bedrijf met
15 werknemers
presenteerde onlangs de
nieuwste producten. Het gaat
goed met het Franse bedrijf,
want de omzetten verdubbelen
maandelijks, ondanks de moor
dende concurrentie op deze
high tech-markt. Guillemot
maakte bekend dat zijn produc
ten voortaan onder drie divisies
zullen vallen. Onder de naam
van het overgenomen Hercules
zullen de 3D videokaarten wor
den uitgebracht, maar ook vi-
deobewerkingskaarten
dvd-rom-spelers en bijvoor
beeld scanners. Onder de naam
ThrustMaster, ook overgeno
men door Guillemot, vallen alle
accessoires voor de verwende
computerspeler, niet alleen
voor de pc, maar ook voor de
spelcomputers. Onder de naam
Guillemot (met toevoegsel
Maxi) vallen tenslotte nog
geluidskaarten (Isis) en
luidsprekersyste
men. Overi
gens be
staat
er ook een uitgebreide softwa-
retak van het bedrijf: Ubi Soft.
GeForce
Guillemot werkt voor wat be
treft de 3D-videokaarten sa
men met nVidia, het bedrijf dat
de meest geavanceerde video
chips maakt, zoals de GeForce
videoprocessor. Deze processor
is nog gecompliceerder dan de
Pentium III—chip en voert prak
tisch alle videohandelingen uit.
Inmiddels is de GeForce II uit
en deze zal verwerkt worden in
de Hercules 3D Prophet II GTS.
Een kaart met indruk
wekkende grafi
sche moge-
lijkhe-
lijkbare kaart op de markt bren
gen. Guillemot stelt de concur
rentie te kunnen aftroeven met
een product dat net iets beter
is, door betere drivers (bestu
ringsprogramma's), gekoelde
geheugenchips en een televisie-
-uitgang. Bovendien heeft de
Prophet II een opmerkelijke
lichtblauwe kleur gekregen.
Overigens is er ook concurren
tie in de vorm van 3DFX, de fir
ma die met de Voodoo-kaarten
aan de wieg stond van de
3D-revolutie. De nieuwste Voo
doo-kaarten 4 en 5 kunnen vol
gens Guillemot overigens niet
in de schaduw staan van de
producten van nVidia, maar
zijn waarschijnlijk wel een
stuk goedkoper. Overigens
raadt Guillemot aan om
de dure videokaart te
combineren met
een kwalitatief
goed moe
derbord
met veel
origi-
rdraadsel
- TTAAL: 1. Vondst; 7. persoonlijk vnw.; 8. domoor; 10. persoonlijk vnw.;
lening van het slijmvlies in de mondholte; 13. Europeaan; 15. kunsttaal; 17. hoofdstad
18. voormalig Chinese leider; 19. van het; 21. kanteel; 25. file; 26. bijb. figuur; 27'
lingsraad; 30. dikhuid
AL: 2. Geliefde van zeus; 3. beest; 4. Engelse ontkenning; 5. gebarenspeler; 6. fiets;
tsel; 9. thans; 11. keel; 12. onstuimige; 14. bevel; 16. aanwijzend vnw.; 18. week;
se naam; 22. persoonlijk vnw. (Fr.);, 23. familielid; 24. achter; 28. vluchtig;
etsel.
g van vrijdag:
I tal: 1. Kapitaal; 5. pafferig; 6. stok; 8. rand; 10. oppas; 12. sterk.
H 1. Kipper; 2. poffen; 3. trens; 4. animo; 7. topje; 9. dons; 11. sik.
den, waardoor spellen er nog
veel natuurlijker uit kunnen
gaan zien, met geraffineerde
belichting en schaduwen. Dat
blijkt onder meer uit een de
monstratieprogramma, waarbij
een lamp door een bak met wa
ter wordt bewogen. De Prophet
II wordt eind mei op de markt
gebracht en heeft een pittig
prijskaartje: de duurste uitvoe
ring met 64 megabyte geheugen
kost 1149 gulden. Overigens zal
het even duren voordat de spe
lers iets merken van hun supe
rieure videokaart, want de soft
warehuizen moet hun spellen
er speciaal voor gaan schrijven
of aanpassen. In de nieuwste
spellen zal het effect ongetwij
feld zichtbaar zijn.
De concurrentie van Guillemot,
zoals Creative Labs, zit overi
gens niet stil en zal een verge-
moederborden
vaak problemen
opleveren.
Thrustmaster levert
producten voor spelers
die zo natuurgetrouw mo
gelijk hun machine willen be
dienen. Dat wil dus zeggen
schokkende stuurwielen voor
bij een racespel, of een joystick
voor een vliegspel die bijna niet
van de echte stuurknuppel te
onderscheiden is. Het bedrijf
heeft licenties voor Ferrari en
Nascar (racen in normale au
to's), en voor Top Gun en US
Air Force, hetgeen een reeks
mooie producten zal gaan ople
veren. Een complete uitrusting
met veel knoppen voor de vir
tuele gevechtspiloot, bijvoor
beeld, die zijn toetsenbord niet
meer nodig zal hebben.
De hardcore gamer zal onge
twijfeld veel geld in dit soort
producten willen investeren
voor de beste spelbeleving, de
overige spelers kunnen waar
schijnlijk wachten tot de prijzen
wat gaan dalen: dat gebeurt in
ieder geval met chips altijd.
Informatie: www.guillemot.com
SAMENSTELLING FRANK BUURMAN EN JAN VAN OER NAT
UPDATE
Puzzellvebsite
Kruiswoordpuzzels vul je op
verloren momenten in met
pen en papier en het is niet
meer dan normaal dat als je per ongeluk een verkeerd
woord invult, je later het goede woord er met lelijke
dikke letters overheen kalkt. Niet dus al het ligt aan de
(Leidse) website gratispuzzelen, waar je puzzels onli
ne kunt oplossen. Niet alleen kruiswoordpuzzels,
maar ook anagrammen, cryptogrammen, paard-
sprongen en rebussen en nog veel meer.
Er zijn 120 pagina's met puzzels te vinden en elke
week komen er nieuwe bij. Ook zijn prijsvragen be
schikbaar. Het is nog de vraag of de uitgevers van
puzzelboekjes en de makers van het dagelijkse cryp
togram in de kranten nu ander werk moeten gaan
zoeken, maar het aanbod op internet is in ieder geval
indrukwekkend.
http://gratispuzzelen.nl
Persoonlijke tv-gids
Toets je voorkeuren en hobby's in en je ontvangt een persoon
lijke televisiegids per e-mail. De programmabladen van AVRO,
KRO en NCRV komen deze maand met een gids op het wereld
wijde web, waarop klantvriendelijke snufjes worden samenge
bracht. Daarmee kan de tv-kijker of radioluisteraar zijn route
bepalen.
Carl Lunenborg, projectmanager van de internetservice: „We
willen alle mediaconsumenten hun eigen gids laten samenstel
len. Stel: je houdt van zeezeilen en oude auto's. Zodra die woor
den zijn ingevoerd, krijg je via e-mail een overzicht van alle pro
gramma's waarin die onderwerpen voorkomen". Daarnaast
brengt de organisatie een offline-gids op de markt. Daarmee
worden de programmagegevens direct in de pc geladen.
Ander nieuw element is van commerciële aard: een webwinkel.
Daar worden straks producten aangeboden die de kijkers tegen
komen in televisieprogramma's. De huidige website, die nog
maar twee maanden in de lucht is, gaat volledig op de schop.
Dat internetadres wordt dagelijks 70.000 maal bezocht.
Carmen Sandiego
Fl-kaarten bij Veronica
Op de Formule 1-website van Veronica kunnen bezoekers di
rect na een race actuele foto's via het internet bestellen en als
ansichtkaart verzenden. Voor drie gulden per stuk zorgt Keeka-
boo, waar Veronica voor deze service mee samenwerkt, dat-ie
per post wordt bezorgd. Op de website zijn ook ansichtkaarten
te verzenden die niets kosten, omdat ze door adverteerders zijn
gesponsord.
Via zo'n Realcard is het ook mogelijk om iemand (of jezelf) een
proefabonnement op het blad RaceReport cadeau te doen.
www.formulel.veronica.nl
Freeler biedt internetspellen
Gratis internetprovider Freeler heeft zijn website uitge
breid met onder meer een spellengedeelte. De liefheb
bers kunnen daar met tegenstanders of medestanders
overal ter wereld spelen. Freeler biedt zelf de vertrouw
de spellen als klaverjassen, schaken en darts, maar de
echte spelfanaten kunnen zich uitleven met Quake,
Half Life en Unreal Tourna
ment, schietspellen die ze
wel in hun bezit dienen te
hebben. Het is mogelijk met
tientallen mensen tegelijk
een dergelijk spel te doen:
populair zijn de zogenaamde
battleclans (meerdere sa
menwerkende spelers) die elkaar te vuur en te zwaard
bestrijden.
Freeler heeft verder rubrieken toegevoegd zoals Vragen-
vuur, waarbij mensen hun problemen kunnen voorleg
gen aan andere internetgebruikers, en Onderons, publi
ceren op internet. Met Q-go kan informatie op internet
makkelijker worden opgezocht, het programma voor
ziet zelfs in een routeplanner waarbij een kaart kan
worden afgedrukt.
JfFREELER
gaming
www.freeler.nl
De dievende diva Carmen Sandiego laat overal ter wereld met
haar legertje baldadige boeven waardevolle schatten verdwij
nen. De jacht op Carmen is het onderwerp van een educatief
detectivespel voor kinderen vanaf 9 jaar, dat 'Waar ter wereld is
Carmen Sandiego' heet. Het wordt door Mattel Interactive op
de markt gebracht.
Op zoek naar Carmen en haar dievenbende reizen de spelers
naar alle uithoeken van de wereld. Na het verzamelen van be
wijzen en het horen van getuigen kunnen de boeven een voor
een worden opgepakt. Ondertussen leren de jonge speurders
van alles over de landen die bezocht worden en leren zij veelge
bruikte uitdrukkingen in 12 verschillende talen. Alle belangrijke
geografische en historische monumenten komen aan bod, en
zijn opgenomen in de multimedia bibliotheek, zodat de kinde
ren dit rustig na kunnen lezen. Kaarten, foto's en video's omlijs
ten de tekst. Carmen Sandiego is daarmee een hele leuke aard
rijkskunde/geschiedenisles geworden.
Min. systeemeisen: PC 80486, Windows 3.1/95/98,16 Mb Ram.
Prijs: 49,50 gulden.
