Elkaar geen geforceerde schijneenheid oplegger
I
Leviticus 19: een echte leidraad voor het leven
Geloof Samenleving
Kom 200 keukens kijken
ZATERDAG 6 MEI 2000
T
VANDAAG
Vandaag 473 jaar geleden, op 6 mei 1527, werd
Rome veroverd en geplunderd door keizer Karei V.
Paus Clemens VII moest zich overgeven. Door
diens zwakke houding tegenover de reformatie, zijn
weigering een concilie bijeen te roepen, en zijn ex
communicatie van koning Hendrik VIII van Engeland, heeft hij
veel invloed gehad op het verloop van de kerkgeschiedenis.
De heilige van 6 mei is Johannes voor de Latijnse Poort; één van
de twaalf apostelen, en schrijver van het Johannes Evangelie. In
de bijbel is te lezen dat Jezus hem liefhad.
Vandaag 14 jaar geleden, op 7 mei 1986, teken
den de methodisten, een kerk met wereldwijd zo'n
25 miljoen leden, een brief waarin ze stelling na
men tegen de wapenwedloop en kernwapens in het
bijzonder. Het geschrift kreeg de titel: Ter verdedi
ging van de schepping in de nucleaire crisis en een rechtvaardige
vrede. De methodisten komen voort uit een protestants-christelij
ke opwekkingsbeweging in de Kerk van Engeland in de achttiende
eeuw, en hebben onder meer het Leger des Heils voortgebracht.
Op 7 mei 1060 stierf de heilige koningin Gisela van Hongarije. Zij
betekende veel voor de kerstening van haar land en moest zich na
de dood van haar man, Stephanus I, terugtrekken in een klooster.
Bijbelverspreiding naar recordhoogte
haarlem De 135 bijbelgenootschappen in de wereld hebben
vorig jaar meer bijbels verspreid dan ooit. Er gingen bijna 24
miljoen complete bijbels van de hand, tegen 20,7 miljoen in
1998. Het aantal vertalingen van de bijbel of delen ervan steeg
met 21 tot 2233. Dat blijkt uit cijfers van de Wereldbond van Bij
belgenootschappen (UBS). De verspreiding van Nieuwe Testa
menten steeg met 1,6 miljoen tot 21,7 miljoen en die van losse
bijbelboeken nam met 1,3 miljoen toe tot 37,2 miljoen. De com
plete bijbel is inmiddels in 371 talen beschikbaar, vijf meer dan
in 1998. Het aantal vertalingen van het Nieuwe Testament steeg
met 32 tot 960. Volgens de UBS zijn er 902 vertalingen van bij
belboeken in omloop. Taalkundigen nemen aan dat er op aarde
tussen de 3000 en 6000 talen bestaan.
Jeugdige monniken op pad
yangon Twee jeugdige Boeddhistische monniken passeren
een mango-verkoper in de stad Yangon. Het zijn twee van de
vele monniken in Myanmar: 20.000 op een bevolking van 48
miljoen. foto ap
Themadiensten 'Lijdende Kerk'
alphen aan den run* De dienst van de baptistengemeente Alphen
aan den Rijn Noord staat zondag 14 mei in het teken van de
'Lijdende Kerk'. In bijna de helft van de wereld hebben de chris
tenen nog steeds geen vrijheid om God te dienen op de wijze
die zij verkiezen. In veel landen worden christenen ook gedis
crimineerd en vervolgd. Ruud van Eijlen, stafmedewerker van
Open Doors houdt een presentatie in deze themadienst die om
10.00 uur begint en wordt gehouden in de aula van scholenge
meenschap Castellum aan de Ambonstraat.
Een week later, zondag 21 mei, wordt de tweede dienst met het
zelfde thema gehouden. Dan in de aula van het Groen College,
aan de Kalkovenweg. Dan verzorgt Paul Lemans de presentatie
namens Open Doors.
Klokken luiden voor behoud kerk
breda De Grote Kerk en enkele andere kerken in Breda luiden
vandaag aan het eind van de middag tien minuten de klokken
voor het behoud van de Sacramentskerk in de stad. Op dat mo
ment loopt in de Sacramentskerk een recordpoging zingen ten
einde. Ruim veertig koren nemen deel aan de zangmarathon,
die gisterochtend is begonnen en 2000 minuten later eindigt.
De opbrengst van de actie is bestemd voor het Muziekinstituut
Breda, die de Sacramentskerk wil aankopen om er een concert
podium voor amateurkoren van te maken. Ook wil de stichting
het gebouw aan de parochie verhuren om er kerkdiensten te
kunnen blijven houden.
Bisschop Eijk geeft zijn visie op oecumene bij Friese Raad van Kerken |i
leeuwarden
wim schruver
Kerken kunnen zeker van elkaar
leren, vindt bisschop Wim Eijk
van Groningen. „Maar we moe
ten vermijden dat we elkaar een
geforceerde schijneenheid op
leggen." Eijk sprak bij de Friese
Raad van Kerken over zijn visie
op oecumene.
De vraag van een vertegen
woordiger van een protestantse
kerk was onvermijdelijk: hoe
kijkt de bisschop aan tegen in
tercommunie, de gezamenlijke
viering van de maaltijd des He
ren? Bisschop Wim Eijk, door
de Friese Raad van Kerken uit
genodigd, had namelijk in zijn
toespraak niets gezegd over een
combinatie van avondmaal en
eucharistie.
Eijk, vorig najaar tot bisschop
gewijd, is er de man niet naar
om een vaag antwoord te ge
ven. Hij weet dat er gecombi
neerde tafelvieringen zijn, maar
voor hem zijn dat voorbeelden
van de 'schijneenheid', die hij
in zijn verhaal noemde. „Sa
men vieren is geen middel om
tot oecumene te komen, maar
het doel", aldus de bisschop.
„Je kunt alleen samen vieren
als je dezelfde visie op het ge
consecreerde brood hebt." De
rooms-katholieke opvatting dat
de materie van brood en wijn
echt verandert in Christus'
vlees en bloed, zodat het zelfs
aanbeden kan worden, is im
mers totaal anders dan de pro
testantse zienswijze dat brood
Bisschop Wim Eijk van Groningen: „De belangrijkste oorzaak van de lauwe belangstelling voor oecumene is
gelegen in het feit dat religiositeit in het algemeen en zeker in christelijke kring verdampt is." foto cpd
en wijn slechts symbolen zijn. in het christendom hebben vol- uitwisseling van eikaars rijk-
Veel vruchtbaarder, aldus gens hem immers veel in huis dom is onmiskenbaar zowel
Eijk, is het van eikaars traditie waar anderen hun winst mee een vrucht als een stimulans
leren. De verschillende tradities kunnen doen. „Een wederzijdse van de oecumene."
Hoe anders was het in zijn
jeugd. „Als leerling van de ka
tholieke school ging je niet
graag in je eentje langs de pro
testantse school als die een
kwartier later uitging. De
scheldwoorden waren niet van
de lucht: 'Katholiek elastiek!'
riepen ze bijvoorbeeld. En wij
riepen op onze beurt: 'Protes
tant olifant!' Je liep het risico
van je fiets te worden getrok
ken."
Zijn eerste oecumenische er
varing, met hervormden die
voor de kerstviering ook in de
parochiekerk kwamen, was
voor iedereen 'onwennig'. De
hervormde mannen en vrou
wen gingen zelfs bij elkaar zit
ten in plaats van gescheiden!
„Maar het maakte veel goed dat
ze hun bewondering voor het
interieur niet onder stoelen of
banken staken."
Na het roemruchte Tweede
Vaticaans Concilie, begin jaren
zestig, was de lucht zwanger
van oecumene en bestond vol
gens Eijk de indruk dat de een
heid van alle kerken binnen
handbereik lag. Maar daaraan
kwam een eind. „Zowel in Ne
derland als daarbuiten ebde het
enthousiasme voor de oecume
ne nog sneller weg dan het op
gekomen was."
Volgens sommigen was de
oorzaak van deze lauwheid dat
met name de rooms-katholieke
kerk aan de eigen dogmatische
uitgangspunten vasthield. Eijk
betwijfelt dat. „De vraag is
mijns inziens niet zozeer:
'waarom voelen
minder voor oecumen|
'waar zijn de christeni
ven die met elkaar
moeten bedrijven?"
Oftewel, de kerkelijl
kenheid nam een
bare duikvlucht'. Zo
kerkgang onder rooi
lieken van 64 procent
jaren zestig naar 10 pi
Eijk's conclusie: „De
ste oorzaak van de 1;
langstelling voor oei
gelegen in het feit datl
teit in het algemeen ei
christelijke kring verda 1
Daarmee bedoelt
„een vage religieuze bi
ling" die veel mensen
„maar een vorm van
teit in de zin van een
lijke relatie met God
gens maakt hij zich ge va
over het rijke rooms I ]k:
rond de oorlog. Veel n
bleven vooral in de ke d
le van hun lidmaat» ]d
het katholieke vereiioi
ven. ii
in
De „toenemende hi
aan het ontwikkelen 11
persoonlijke relatie r ve
vindt de bisschop eeida
voornaamste taken (foij
menisch opgepakt kurfct
den. „Dat is voor de kfrid
vanuit hun aard het>n
van het geloof in een ni
schap tot doel hebbdn
moment het grootsteVo
blok", aldus Eijk.
Struikelblok. Wat een prachtig woord. Je zou er
een moord voor doen om erop te komen tijdens
het scrabbelen. Maar wat een ellendig ding. Al
helemaal als je een blinde bent. 'Je zult geen
struikelblok plaatsen voor de blinde'. Leviticus
19, vers 14 drukt ons op het hart de blinde niets
in de weg te leggen. 'Je zult je God vrezen: Ik ben
de Heer'. Voor alle duidelijkheid staat er in het
zelfde vers ook bij wie degene is die
tot fatsoenlijk gedrag dwingt.
Ogenschijnlijk is het voorschrift dui-
<delijk, maar de rabbijnen hebben
zich er toch het hoofd over gebroken.
m Het moet wel iets minder letterlijk
worden geïnterpreteerd, zo zeiden zij,
want wie zou zoiets wreeds doen, een
struikelblok voor de voeten van een
2 blinde leggen. Een blinde wordt daar
om door hen ook opgevat als iemand
■J die onwetend is, naïef, iemand die
niet weet hoe de regels van het spel
worden gespeeld, die onervaren is. Zo
gezien kunnen tallozen zich aange-
X sproken voelen. De aandelenverhan-
delaars die aandelen World Online
verkochten, kopers die nauwelijks in
de gaten hadden welk risico zij lie-
pen. Pedofielen die kinderen tot Belt
on suele spelletjes verleiden door mis-
<bruik te maken van hun naïeviteit.
Bankiers die ontwikkelingslanden le-
ningen verstrekten zonder voldoende
te wijzen op de rentelasten. En zo
verder.
Natuurlijk kun je in al die gevallen
waarbij je meer wist, handiger was,
sneller dacht dan je tegenspeler, aan-
P™ voeren dat je te goeder trouw hebt
gehandeld - wat WorldOnline, pedo
fielen, ontwikkelingsbankiers ook
doen. Maar de rabbijnse commentatoren nemen
daar geen genoegen mee. Zij wijzen erop dat het
'Je zult je God vrezen: Ik ben de Heer' niet voor
niets deel uitmaakt van dit vers. Zou je bij ieder
van je transacties of handelingen bewust zijn dat
er een hogere instantie is waaraan je verantwoor
ding kunt afleggen of (als je meer het type bent
die van een innerlijke stem uit
gaat) als je je bij iedere transactie
of handeling bewust zou zijn van
wat je diepste wezen je vertelt,
dan weet je wel degelijk of je ie
mand doet struikelen of niet.
Het vers begint trouwens anders:
'Je zult een dove niet beledigen'.
Ook al een opmerkelijke verma
ning, want beledigen gebeurt
doorgaans door iets misselijks te
zeggen. Maar een dove kan niets
horen. Hoe zou hij beledigd kun
nen worden door een beledigen
de uitspraak die hij niet kan ho
ren?
Ook dit eerste deel van vers 14
dient breder te worden geïnter
preteerd. Ten eerste heeft een be
ledigende uitspraak natuurlijk
toch zijn effect op degenen die
hem wel horen en dat heeft weer
zijn consequenties voor de dove zelf. Ten tweede
is vers 14 een aansporing om alle gehandicapten,
niet alleen de dove, niet vernederend te behan
delen.
Vers 14 is maar een van de uitspraken in hoofd
stuk 19 die tot gedrag oproept, waardoor we hei
lig zouden kunnen worden. Hoofdstuk 19 wordt
algemeen beschouwd als een van de belangrijk
ste, zo niet mooiste hoofdstukken van de Tora. In
dit hoofdstuk is het Heb je naaste lief als jezelf te
vinden (Leviticus 19:18), dat de meesten kennen
van Jezus. Volgens rabbijn Hillel, die min of meer
in dezelfde tijd leefde als Jezus, komt het gebod
om God lief te hebben op de eerste plaats, het
gebod de naaste lief te hebben op de tweede. Je
zus staat daarmee dus in een stevige bijbelse tra
ditie.
Overigens, Hillel herformuleerde het gebod de
naaste lief te hebben: 'Doe
niet aan anderen wat gij
niet wilt dat aan uzelf
wordt aangedaan.' Pinchas
Peli, een commentator uit
de tweede helft van de vo-
rige eeuw en ook in Neder-
"Willi lEind bekend, wijst erop dat
HHHPSk Hillels formulering de weg
opent naar gedrag. Bij het
liefhebben van de naaste
gaat het niet alleen maar
om een positief gevoel.
Liefhebben heeft ook een
gedragscomponent. Als je
je kinderen de les leest,
doe je dat omdat je van ze
houdt, terwijl je op dat mo
ment waarschijnlijk geen
positieve gevoelens hebt.
Achterwege laten van wat
jij niet wilt dat een ander
tegenover jou doet, is dus een concrete interpre
tatie van liefhebben.
Trouwens, zou men heel nauwkeurig vertalen
dan is geen sprake van liefhebben, maar van lief
devol bejenenen. Iedereen die zich schuldig voelt
dat hij tekort schiet op het punt van het liefheb
ben van de naaste, kan zich getroost weten door
de precieze vertaling. Liefhebben is nogal wat,
liefdevol bejegenen ligt eerder binnen handbe
reik.
Er is nog een vertaling mogelijk die als handrei
king kan dienen aan de met zichzelf wol
den onder ons. Martin Buber en Herma
hen, de Duits-joodse filosofen, vertalen
liefdevol tegenover je naaste, want hij is)
hij'. Zien dat de ander in wezen dezelfdf
ten heeft, dezelfde angsten, dezelfde asjl
dezelfde moeilijkheden, maakt het gem
hem tegemoet te treden zoals jezelf tege
treden zou willen worden.
Omdat de Tora voortdurend wijst op he
gedrag, verklaarde rabbijn Akiwa (tweei
het gebod tot naastenliefde tot het belai
principe van de Tora. Rabbijn Ben Azai,
genoot, was het niet met hem eens. Voc,
was de uitspraak in Genesis dat de men.
schapen naar de beeltenis van God de a
langrijkste leidraad. Want die uitspraak
der mens, niet alleen de naaste.
De dove, de blinde, de gehandicapte, di
de onwetende, de onervarene zijn allen
pen naar Gods beeltenis. Een duizeling va
gedachte: God die doof, blind, gehandii|af:
ief, onwetend, onervaren is. Maar dat isj>uc
combinatie van teksten ons brengt. he
Als u niet eerder een bijbel opensloeg, c ii
dan nu. Want in feite worden de Tien G|ks-
hier herhaald, maar uitgebreid met tal i ik
re leefregels. Bijvoorbeeld dat je het vo< al
de hoeken van een veld moet laten staaH
arme en de vreemdeling, net als de geviiis,
ven in de wijngaard. De arbeider moet m
worden betaald en de vruchten van nie
vruchtbomen mogen pas na vijf jaar ge
lees ook waar vers 18 mee begint: 'Je zul
wraak nemen op en geen wrok koesterflv//,
over de kinderen van je volk'. Bij de hut//:
balisering kan dat je volk worden verru
wereldbevolking. Een echte leidraad vo
ven dus, dat hoofdstuk 19.
WEEROVERZICHT BUITENLAND
Weersvooruitzicht HWS
Geldig tot en met zaterdag.
Noorwegen:
In het zuiden droog en perioden met zon.
In de noordelijk helft meest bewolkt en
buien, landinwaarts misschien met
sneeuw, zaterdag vanuit het zuiden dro
ger Maxima uiteenlopend van 4 graden
in het noorden tot 17 bij Oslo.
Zweden:
Perioden met zon. In het noorden meer
wolkenvelden en kans op wat regen.
Middagtemperatuur uiteenlopend van
een graad of 8 in het noorden tot 18 in
het zuiden.
Finland:
Wolkenvelden, in het zuiden af en toe
zon, vooral in het noorden nu en dan re
gen. Maxima tussen 6 en 12 graden.
Denemarken:
Droog weer en geregeld zon. Middagtem
peratuur rond 19 graden.
Engeland, Schotland, Wales, Ierland:
Rustig weer met zonnige perioden. In de
nacht en ochtend kans op mist. In de
zuidelijke helft ook enkele wolkenvel
den, maar meest droog Middagtempera
tuur uiteenlopend van 12 graden in het
noordwesten tot 20 in de omgeving van
Londen.
België en Luxemburg:
Meer zon, maar vooral in het zuiden ook
kans op een regen of -onweersbui. Mid
dagtemperatuur verder oplopend tot
rond 22 graden
Noord- en Midden-Frankrijk:
Perioden met zon, maar ook enkele sta
pelwolken en kans op een enkele regen-
of onweersbui Middagtemperatuur om
streeks 23 graden
Zuid-Frankrijk:
Meer wolken en enkele regen- of on
weersbuien. Maxima omstreeks 21 gra-
Spanje:
Veel bewolking en enkele regen- of on
weersbuien. Langs de zuidelijke Costa's
meer zon, maar ook daar kans op een
bui. Middagtemperatuur veelal tussen
20 en 25 graden.
Portugal:
Wisselend bewolkt met soms zon, maar
ook enkele (onweers)buien. Maxima on
geveer 20 graden.
Mallorca, Ibiza, Menorca:
Wolken, maar ook zonnige perioden en
kans op een bui. Middagtemperatuur on
geveer 23 graden.
Marokko:
Westkust: perioden met zon, maar vlak
aan zee soms wolkenvelden en nu en
dan een bui, mogelijk met onweer. Maxi
ma rond 22 graden
Tunesië:
Flink veel zon en zo goed als droog.
Maxima rond 26 graden.
Madeira:
Wisselend bewolkt, nu en dan een bui,
maar ook perioden met zon. Maxima
rond 19 graden
Canarische Eilanden:
Perioden met zon, Aan de noordkant van
de eilanden meer wolken en ook kans op
een bui Middagtemperatuur rond 24
\borjaarskriebels?
Rechtvaart 8, tel. 0416-279269. Finse Golf 2, tel. 0348-480460.
Duitsland:
Flinke perioden met zon, maar eerst in
het zuiden meer wolken en enkele regen-
of onweersbuien. Middagtemperatuur
tussen 20 en 25 graden
Oostenrijk:
Perioden met zon. Naar het westen toe
meer bewolking en kans op enkele re-
gen- of onweersbuien. Maxima rond 24
graden.
Zwitserland:
Afwisselend zon, wolken en nu en dan
een bui, misschien met onweer, Middag
temperatuur rond 23 graden
Hongarije:
Veel zon en droog lenteweer. Middag
temperatuur oplopend naar 25 graden
op zaterdag.
Italië:
Perioden met zon, maar ook enkele sta
pelwolken en hier en daar een regen- of
onweersbui. Maxima rond 23 graden.
Corsica en Sardinië:
Perioden met zon en een kleine kans op
een bui. Maxima rond 23 graden.
Griekenland en Kreta:
Zonnig en droog. Middagtemperatuur
ongeveer 21 graden.
Malta:
Perioden met zon, ook soms wolkenvel
den en het blijft meest droog. Maxima
rond 23 graden
Turkije en Cyprus:
In het noordwesten perioden met zon en
droog. In het zuidoosten en op Cyprus
meer bewolking en enkele buien, moge
lijk met onweer. Minder wind en een
middagtemperatuur rond de 19 graden
ZONDAG 7 MEI 2000
Zon- en maanstanden
Zon op 05.59 Zon onder 21 13
Maan op 08.38 Maan onderOO 10
Waterstand
IJmuiden Katwijk
Hoog 06.36 19.06 06.09 18.39
Laag 02 15 14 34 01.56 14.15
MAANDAG 8 MEI 2000
Zon- en maanstanden
Zon op 05.57 Zon onder 21.15
Maan op 09.36 Maan onder01.18
Waterstand
IJmuiden Katwijk
Hoog 07.23 19.55 06.56 19.28
Laag 03 00» 15.15 02.41 14.56
Weerrapporten 050508 u
station
wc.,
wind
temp neersl
max
min
mm
Amsterdam
licht bew.
no 3
18
9
0.0
De Bilt
licht bew.
nol
19
9
0.0
Deelen
o2
21
10
0.0
Eelde
licht bew.
no 2
16
7
0.0
Eindhoven
licht bew.
no 2
21
9
0.0
Den Helder
licht bew.
no 2
13
8
0.0
Rotterdam
licht bew.
no 2
17
6
0.0
Twente
licht bew.
nol
22
9
0.0
Vlissingen
licht bew.
n3
14
10
0.0
Maastricht
half bew.
no 2
-19
10
0.0
Aberdeen
nl
12
0
0.0
Athene
hall bew.
nw3
20
10
0.0
Barcelona
zwaar bew.
n2
22
15
0.0
Berlijn
licht bew.
o2
20
8
0.0
Boedapest
zwaarbew.
w.s.0
21
8
0.0
Bordeaux
half bew
z2
24
15
0.0
Brussel
no 2
19
10
0.0
Cyprus
zwaar bew
w3
27
17
0.0
Dublin
licht bew.
o3
12
4
0.0
Frankfurt
licht bew
no 2
18
12
0.7
Genève
licht bew.
nol
23
12
0.0
Helsinki
regen
w3
12
4
0.0
Innsbruck
licht bew.
w2
22
8
0.1
Istanbul
zwaar bew
no 5
15
10
0.0
Klagenfurt
zwaar bew
no 2
21
13
0.7
Kopenhagen
zwaar bew.
zo2
12
6
0.0
Las Palmas
licht bew
w.s.0
23
17
00
Lissabon
half bew
z2
19
14
2.7
Locarno
licht bew
o2
24
11
2.0
Londen
zwaar bew
no 2
13
7
0.0
Luxemburg
onbewolkt
no 3
18
12
0.0
Madrid
ws.O
17
7
14.0
Malaga
zwaar bew.
o2
25
15
0.0
Maltorca
zwaar bew.
ws.0
29
16
00
Malta
onbewolkt
w.s.0
23
13
0.0
Moskou
licht bew.
w2
9
5
1.0
München
half bew.
ol
14
11
8.3
Nice
zwaar bew.
n2
19
15
00
Oslo
licht bew
zl
17
4
0.0
Panjs
zwaar bew.
no 3
17
12
0.0
Praag
licht bew.
ws.0
22
9
0.0
Rome
nol
22
10
00
Split
licht bew.
ol
23
13
0.0
Stockholm
half bew
zw5
8
4
0.0
Warschau onbew
Wenen licht b
Zurich zwaar I
Bangkok zwaar I
Buenos Aires regen
Casablanca half be
Johannesburg zwaan
Los Angeles zwaar i
23 12 0 0
34 24 3.0
10 9 13.7
24 15 0.0
17 7 0.6
18 16 0.0
26 20 0.0
16 11 0.0
28 17 0.0
22 13 0.0
O L O F
LEIDSCH DAGBLAD
(Opgericht 1 maart 1860)
KANTOOR
Rooseveltstraat 82 071-5356 356
Postadres: Postbus 54,
2300 AB Leiden
ABONNEESERVICE
Abonnementen 071-5128 030
Geen krant ontvangen?
Bel voor nabezorging:
Ma. t/m/vr. 18.00-19.30 uur en
Zaterdag 10.00-12.00 uur 071-512
DIRECTIE
B.M. Essenberg,
W.M.J. Bouterse (adjunct)
J. Kiel (adjunct)
HOOFDREDACTIE
J.G. Majoor,
T. van Brussel (adjunct)
L.F. Klein Schiphorst (adjunct)
REDACTIE
A. Maandag. chef eindredactie algemeen
T. Brouwer de Koning, chef redactie Rijn- en
D.C. van der Plas, chef eindredactie regio
J. Rijsdam, chef redactie kunst
W. Spierdijk,
E. Straatsma, chef redactie k
R.I.M. van der Veer, c
W.F. Wegman, chef redactie Leiden
TELEFAX
Advertenties: 071— 5323 50
Familieberichten: 023- 531
023- 5320 216
Redactie: 071-5321 921
Hoofdredactie: 071-5315'
ADVERTENTIES
Maandag t/m vrijdag
071- 5356 230
RUBRIEKSADVERTEI
Maandag t/m vrijdag
071-5143 545
ABONNEMENT!
bij vooruitbetaling:
per maand (acceptgiro)
per kwartaal (acceptgiro)
per halfjaar (acceptgiro)
per jaar (acceptgiro)
Abonnees die ons een machtigir
het automatisch afschrijven
abonnements- geld, ontvangen
betaling.
VERZENDING PER
Voor abonnementen die per
worden verzonden geldt een t<
aan portokosten per verschijndi
LEIDSCH DAGBLAD OP C
Voor mensen die moeilijk lezel
hebben of blind zijn (of eei
leeshandicap hebben), is ei
van het regionale nieuws u
Dagblad op geluidscassette b«
informatie 0486-486486
(Centrum voor Gesproken Lec
K
N H U I Z
ONGEVALLENDIENST
Rijnland Ziekenhuis, vestiging St. Elisabeth: 24 u. per dag.
Diaconessenhuis: maandag t/m vrijdag 08.00-17.00 u. (uitgezoni
feestdagen).
Leids Universitair Medisch Centrum: 24 u. per dag.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: geen ongevallendienst.
INLICHTINGEN BEZOEKUREN ZIEKENHUIZEN
Diaconessenhuis: tel. 071-5178178.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Elisabeth: tel. 071-5454545.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: tel. 0172-463131.
Leids Universitair Medisch Centrum: tel. 071-5269111.
ilti