Den Haag geeft
aan leraren die
premie
blijven
'Na de oorlog werd je pas bang'
Binnenland
Gsm nekslag
voor PinBellen
en Scopekaart
Opknapbeurt voor tunnel
Lelystad ziet af van
straaljager-rondvlucht
alia mag stappen
en KLM ondernemen
|Seks volop bij de korenwolf
laar wolfjes komen er niet van
'Misbruikt kind kan goed
voorlichting in klas geven'
,G 5 MEI 2000
ANP Algemeen Nederlands Persbureau CPD Geassocieerde Pers D
•ktuig van 125.000 jaar oud
Een internationaal onderzoeksteam heeft in een fossiel
if bij Eritrea werktuigen gevonden van 125.000 jaar oud,
den gebruikt om oesters te openen. De vondst is het
n vroegst gedateerde bewijs dat de moderne mens in dat
heeft geleefd. De Nederlandse wetenschapper Brugge-
m de Wageningen Universiteit was lid van het team, dat
dst gisteren meldde in het blad Nature. De vondst onder-
de theorie dat de moderne mens zich zo'n twee- tot hon-
izend jaar geleden vanuit Afrika naar de rest van de we
eft verspreid - de zogenoemde Out of Africa-theorie.
irie jaar cel voor folteren zoon
du De Bossche rechtbank heeft een 41-jarige Vughte-
iroordeeld tot twee jaar gevangenisstraf en tbs met
\erpleging. De man folterde urenlang zijn oudste zoon
n op die manier de jongen van de drank, de drugs en het
af te helpen. De man bond zijn 20-jarige zoon vorig jaar
lis vast in diens slaapkamer. Hij gaf hem stroomstoten
e voetzolen en ranselde hem af met kabels en riemen,
zi chtoffer liep bloeduitstortingen, schaafwonden, kneuzin-
brandwonden onder zijn voeten op. De opgelegde straf
aan de eis van de officier van justitie.
•horste verpleegster werkt weer
idfliiSHQEFDe verpleegkundige die in februari door de di-
an zorgcentrum Noorderlicht in Hippolytushoef op non-
zbas gesteld wegens vermeende mishandeling, is weer aan
k. Een intern onderzoek heeft onvoldoende aanwijzin-
om de schorsing te handhaven. Volgens direc-
":stra hebben personeel en bewoners positief gereageerd
Tijdens haar schorsing werd de medewerkster
orwaardelijk gesteund door haar collega's. De aantijgin-
en afkomstig van de dochter van een vorig jaar mei
la|en 84-jarige patiënt. Het onderzoek van de inspectie
coverigens nog.
B1t jaar voor discoschutter
is
i In hoger beroep heeft het Arnhemse gerechtshof een
;e Bredanaar net als eerder de rechtbank veroordeeld tot
te^r en tbs met dwangverpleging. De man schoot op 20
:efjber 1998 in de stampvolle Arnhemse discotheek La Par
en 25-jarige bezoeker dood. Het hof bepaalde verder dat
ruim 14.000 gulden schadevergoeding moet betalen
oknabestaanden van het slachtoffer. Enkele maanden eer-
ijjoot hij op de parkeerplaats van de Apeldoornse disco
ïe&nce op een 21-jarige man uit Deventer. Dit slachtoffer
t e^fde het incident door een spoedoperatie.
^tnoord op politiebureau
am» Een 42-jarige Brit heeft woensdag zelfmoord ge
in een verhoorkamer van het bureau Sociale Jeugd en
lolitie in Amsterdam. De man was even daarvoor aange-
i toen hij uit een foto-ontwikkelcentrale kwam. Hij werd
it van het vervaardigen van kinderporno. Na zijn arresta-
hij even alleen achtergelaten in een verhoorkamer van
Jnpolitie op het hoofdbureau. Toen rechercheurs daarna
oorkamer binnenkwamen, had hij zichzelf verhangen.
dinrichting voor doodslag
Een 15-jarige jongen uit Leeuwarden-moet naar
L||gdinrichting als straf voor het neersteken van een plaats-
j in januari. De jongen stak in januari de 27-jarige Daniël
Meulen neer in Leeuwarden. Van der Meulen probeer-
uzie tussen de ouders van de 15-jarige jongen te sussen.
en voelde zich bedreigd, haalde een mes en stak Van
ïlen neer.
h(
[Jierzoek Sophia Kinderziekenhuis
W Het openbaar ministerie wil een nieuw inspectie-
>ek naar mogelijke wantoestanden in het Sophia Kinder-
uis in Rotterdam. Het verzoek is gebaseerd op een in fe-
erschenen rapport van de Nationale Ombudsman. Die
dat een eerder uitgevoerd onderzoek van de in-
naar kindermishandeling op de afdeling Kinder- en
iychiatrie ondeugdelijk was uitgevoerd. Enkele ouders
in 1996 bij de inspectie klachten gedeponeerd over een
ïandige behandeling van hun kinderen. Die zouden re-
i zijn vastgebonden met de armen op de rug. Het Sop-
ierziekenhuis heeft de aantijgingen altijd ontkend.
H|
juridische stappen
aal-partner KLM onder-
de raad van be
ja de Italiaanse staats
deel (waarvan Alitalia
is) gisteren besloten.
daarmee het dins-
de Alitalia ingenomen
pindpunt over het een-
l jLM-besluit om uit de
Ie stappen.
N% het Italiaanse staats-
'Pfeu Ansa zou ondanks
)rjgende taal in het ge-
e 3 poging zijn onderno-
:v'! de breuk te lijmen.
etvoordigers van KLM,
rgfn directeur Gilberto
kbivan ABN-Amro Italië
igflaarover woensdag in
hebben gesproken.
dit inmiddels tegen-
De besprekingen
een woordvoer-
alp over de vraag hoe de
n iting' kan worden af-
zonder dat dat klan-
el
KPN stopt met de service waar
mee mensen eenvoudig vanuit
het buitenland kunnen telefo
neren vanwege een gebrek aan
belangstelling. De reden daar
voor is gelegen in de opkomst
van de gsm, waarmee ook vanaf
de camping zo met de familie
in Nederland kan worden ge
beld. Per 1 september stopt de
dienstverlening.
KPN introduceerde een proef
met het PinBellen in het voor
jaar van 1999. Ruim 100.000
mensen doen mee aan de
proef. De kosten die mensen in
het buitenland maken bij het
telefoneren worden verrekend
via de vaste telefoon thuis en
een pincode. Met de Scope-
kaart kan vanuit de populairste
vakantielanden worden gebeld.
De rekening wordt dan pas
achteraf gepresenteerd.
In de praktijk blijkt de gsm
veel makkelijker in gebruik.
Amsterdam De gemeente Amsterdam is begonnen met het opknappen van de tunnel van het Vondel
park. De graffity wordt verwijderd en de beelden die bijna niet meer tezien waren, worden met een hoge
drukspuit weer toonbaar gemaakt. foto cpd evert elzinga
Zes mille bonus in tien jaar
De Luchthaven Lelystad gaat
niet in zee met CBM Tactical
Adventures, die rondvluchten
met straaljagers wil organise
ren. Verschillende organisaties
protesteerden ertegen en daar
om kiest de luchthaven eieren
voor haar geld. CBM Tactical
Adventures gaat nu op zoek
naar een andere locatie.
De luchthaven wil haar toe
komstige ontwikkeling naar za-
kenluchthaven niet in gevaar
brengen en heeft daartoe een
convenant afgesloten met on
der meer gemeente, provincie
en Milieufederatie Flevoland
om niet teveel geluid te produ
ceren. Luchthavendirecteur
Sicking vreest dat die afspraken
in gevaar komen door de straal
jagers. ,,Ik ga mijn convenant
niet ten grabbel gooien voor dit
soort commerciële activiteiten
die maar twee dagen duren",
zegt Sicking. ,,De daadwerkelij
ke overlast zal reuze meevallen,
maar het algemene belang en
dat van de bedrijven op de
luchthaven gaat voor."
De bedoeling was om roncj-,
stunt- en jachtvluchten aan te
bieden, waarbij de deelnemers
mogelijk ook zelf de stuurknup-
pel van de straaljager mogen
vasthouden. In landen als
Groot-Brittannië is het al moge
lijk om mee te vliegen in een
straaljager.
De try-out had moeten
plaatsvinden in Lelystad op 18
en 19 mei met twee Britse
Hunting Jet Provost T3A toe
stellen, die maximaal vijftig
vluchten zouden maken. Een
vlucht van twintig tot dertig mi
nuten in een toestel met een pi
loot kost een passagier 1.555
gulden. Volgens de organisatie
was er veel belangstelling voor.
De teleurgestelde organisator
van de straaljagervluchten Na-
berhuis zegt dat hij zijn activi
teiten niet zal staken. „We zijn
op zoek naar een andere loca
tie. Vorige week heb ik gespro
ken met de luchthaven in Eel-
de. Ze stonden er niet afwijzend
tegenover, maar we hebben
nog geen afspraken gemaakt."
Leraren die lesgeven aan basisscholen in Den Haag kun
nen in tien jaar tijd zesduizend gulden extra krijgen. Ook
kunnen zij een beroep doen op een reiskostenvergoe
ding en kinderopvang. Met die maatregelen wil de ge
meente Den Haag het lerarentekort in elk geval nog niet
verder laten oplopen.
goeding voor de docenten,
waarvan de helft buiten Den
Haag woont, en kinderopvang.
In totaal heeft de gemeente
Den Haag 92 miljoen nodig om
het lerarentekort tegen te gaan.
Het grootste deel daarvan gaat
naar maatregelen om nieuwe
leraren binnen te halen. Een
wervingsactie onder scholieren
en allochtonen maakt daarvan
deel uit. Ook wordt gekeken
naar mogelijkheden om stu
denten tijdens hun studie al te
laten werken op scholen. Een
andere doelgroep waar Den
Den Haag heeft 1.700 nieuwe
leraren nodig. Om te voorko
men dat dit er meer worden,
stelt de gemeente een bonusre
geling in om de huidige leer
krachten vast te houden. Wie
drie jaar in dienst is, krijgt een
eenmalige gratificatie van dui
zend gulden, leraren met vijf
dienstjaren krijgen tweedui
zend gulden en docenten met
tien dienstjaren drieduizend
gulden. Verder steekt de ge
meente geld in reiskostenver-
Haag naar kijkt zijn de herintre
ders en mensen in bedrijfstak
ken waar personeel weg moet,
zoals defensie, de GAK-kanto-
ren en enkele departementen.
Den Haag bestudeert ook de
mogelijkheden voor een zater-
dagschool, waar leerlingen die
gedurendede week lessen heb
ben gemist in het weekeinde
kunnen worden bijgespijkerd.
De gemeente denkt daarbij aan
een centrale plek in de stad
waar leerlingen van alle scholen
gezamenlijk les krijgen op basis
van vrijwilligheid.
Docenten voor de zaterdag-
school moeten in eerste instan
tie worden geworven bij de
scholen. Als daarvoor aanlei
ding is, moet het zaterdagon-
derwijs ook open staan voor ge
kwalificeerde docenten uit bij
voorbeeld het bedrijfsleven.
Volgens het ministerie van
onderwijs loopt Den Haag met
haar plannen voorop. Gemeen
ten en schoolbesturen kunnen
zelf initatieven nemen om het
lerarentekort aan te pakken.
Zolang de premies deel uitma
ken van een groter plan kan het
ministerie er mee leven. Overi
gens zal de gemeente onder an
dere bij het ministerie aanklop
pen voor financiering van het
plan. De rest van het geld zal
vooral van de scholen moeten
komen. Die krijgen volgens de
plannen van minister Hermans
meer geld dan tot nu toe dat ze
naar eigen inzicht mogen be
steden. Die grotere vrijheid is
de bonden overigens een doorn
in het oog. Het is één van de re
denen waarom de onderhande
lingen over een nieuwe onder-
wijs-CAO zijn vastgelopen.
Kinderen die seksueel zijn mis
bruikt, kunnen prima worden
ingezet om aan leeftijdgenoten
op scholen voorlichting te ge
ven over hun ervaringen. Voor
al jongens die misbruikt zijn,
kunnen een bijdrage leveren
aan de correctie van het beeld
dat het alleen meisjes zou over
komen. Met die reactie heeft
minister Korthals van justitie
gisteren bijval gekregen van or
ganisaties die zich bezighouden
met de voorlichting over seksu
eel misbruik van minderjarigen.
De bewindsman denkt dat mis
bruikte kinderen een waarde
volle bijdrage kunnen leveren
aan het voorkómen van on
tucht met minderjarigen. In
Nederland is één op de zes cl
zeven vrouwen voor hun zes
tiende seksueel misbruikt. Voor
mannen is dat cijfer één op de
dertig.
„Wij staan niet afwijzend,
maar je moet uiteraard heel
zorgvuldig kijken welk kind dat
spreekt lijmpoging tegen
ten en vracht kost. IRI-topman -
Gnudi herhaalde gisteren nog
eens het KLM-gedrag onbegrij
pelijk te vinden. „Vorige week
donderdag spraken beide di
recties in Amsterdam. Er waren
geen .onoverkomelijke obsta
kels op de weg naar fusie. Een
dag later blaast KLM de zaak
onverwacht af. Ik vraag me af
wat er in die paar uur is ge
beurd."
Volgens Gnudi hoeft Alitalia
niet met privatisering te wach
ten tot een nieuwe luchtvaart
partner is gevonden. „Privati
seren buiten een alliantie kan
ook", aldus de IRI-chef.
De KLM heeft uitstel van pri
vatisering en onduidelijkheid
over uitbreidingsmogelijkhe
den van Malpensa (dat een
'tweede Schiphol' zou moeten
worden) als reden voor de
breuk opgegeven. De staatshol
ding IRI moet eind juni zijn
ontbonden en de privatisering
van ondermeer de Romeinse
vliegvelden Fiumicino en
Ciampino voltooien.
Vierduizend
Canadezen bij
het laatste défilé
apeldoorn anp
Prinses Margriet neemt zondag
in Apeldoorn voor de laatste
keer een défilé af waaraan vier
duizend Canadese Oorlogsvete
ranen deelnemen. De organisa
tie verwacht langs de route
250.000 bezoekers. Omdat het
aantal veteranen afneemt, vindt
het défilé voor het laatst plaats.
Prinses Margriet neemt de
parade elke vijf jaar traditiege
trouw af vanwege haar histori
sche banden met Canada. In
1995 kwamen er nog 300.000
bezoekers naar dit evenement
waaraan 15.000 veteranen deel
namen. De opzet is nu iets klei
ner dan vijf jaar geleden en het
evenement duurt ook iets kor
ter, anderhalf k twee uur. Vijf
jaar geleden bleek een langer
durend evenement te vermoei
end voor veel veteranen.
De optocht start 's middags
om twee uur bij Paleis Het Loo,
dat de Canadezen bij de bevrij
ding uitkozen als hoofdkwartier
voor het Eerste Canadese Leger.
Tijdens de tocht naar het
Marktplein rijden meer dan
honderd historische militaire
voertuigen mee van de vereni
ging Keep Them Rolling. Vete
ranen die de parade niet te voet
kunnen afleggen, nemen plaats
in de jeeps, tanks en andere
voertuigen.
Zondag is behalve prinses
Margriet en Pieter van Vollen-
hove ook onder meer minister
De Grave (defensie) aanwezig.
Koningin krijgt boek met herinneringen verzetsstrijders
Ie uiterst zeldzame korenwolven nog
^jet gelukt voor kleintjes te zorgen. De
„lebben volop seks, maar de vrouwtjes
Steeds niet zwanger. De veertien laatste
njf)es van Nederland vrijen sinds vorig
hokken in Beek-Ubbergen en in
ejdamse diergaarde Blijdorp. Sinds ze
Bart uit de winterslaap ontwaakten, doen
vijf dagen. „We hebben pas ontdekt
een ritme hebben: vier dagen
teüijfde dag wel. Twee dagen geleden heb-
nog uitvoerig de tijd voor genomen,
eri het mannetje er wel eens zijdelings op,
d( was echt raak", weet Jaap Dirkmaat,
ad van de vereniging Das en Boom die
otjiertjes opkomt,
ging blijkt echter dat de vrouwtjes nog
fet zwaarder worden. Uit het gewicht zou
de zwangerschap moeten blijken. Dirkmaat
houdt echter goede hoop. Deskundigen hebben
hem verzekerd dat mei de beste maand is voor
nieuwe korenwolfjes.
Doel van de unieke voortplantingsactie is min
stens drie tot vijf nesten nieuwe korenwolven te
krijgen. De eventuele nieuwkomers worden voor
jaar 2001 uitgezet in hamstervriendelijke akkers
in Midden- en Zuid-Limburg.
De korenwolven (ook wel wilde hamsters ge
noemd) zijn de laatste jaren snel zeldzaam ge
worden. Dit komt onder meer doordat hun leef
gebied (graanvelden) steeds kleiner is geworden.
De laatste exemplaren werden vorig jaar bij
Maastricht gevangen. Sindsdien is onder meer de
bouw van een internationaal bedrijventerrein bij
Heerlen tegengehouden, omdat de grond eigen
lijk hamsterleefgebied zou zijn. Inmiddels wor
den ook voor andere zeldzame soorten bouw
projecten tegengehouden.
den haag louis burgers
Ook gisteravond viel er weer
die stilte over Nederland. Twee
minuten slechts, maar voor
veel oorlogsgetroffenen toch
het moment waarop de oorlog
opnieuw dichtbij komt. Plot
seling tellen voor hen de 55
jaar niet meer die sindsdien
zijn verstreken. Dat blijkt
overtuigend uit een vandaag
verschenen bundel herinne
ringen 'Een stilte die spreekt'
waarvan koningin Beatrix gis
teravond voor de Nationale
Herdenking het eerste exem
plaar ontving.
De bundel beschrijft de oor
logservaringen van slachtoffers
en verzetsstrijders in Nederland
en het voormalige Nederlands-
Indië. Ook laat het zien hoe
jongeren hierop reageren. Het
zijn telkens weer aangrijpende
verhalen. Zoals dat van Rie
Kanters-Gest (79) die als 19-ja-
rige vrouw - net getrouwd - de
verantwoordelijkheid kreeg
voor een joods kind. „Ik wist
niks toen, niet eens wat joodse
mensen waren. Ik werkte in een
ijssalon op het Beukenplein in
Amsterdam. Na een maand of
twee werd die zaak gesloten en
de vrouw van de beheerder zei
tegen me: Als hier een razzia
komt, zet ik mijn kindje op de
trap. Neem jij hem dan mee?"
Natuurlijk kwam die razzia. Het
kind en ook de vader en moe
der kregen tijdelijk onderdak.
Anderen volgden: „Daarna
kwam die zuster van die vrouw,
weer drie erbij. Toen kwam er
een ongetrouwde zuster bij, die
is ook gebleven. Ze had nog een
vriendin. Eigenlijk hadden we
een doorgangshuis. Mijn man
bracht ze altijd verder weg. Ik
heb nooit geweten waarheen,
want het was beter als je zo min
mogelijk wist."
In totaal kreeg Rie Kanters een
stuk of elf onderduikers. De ge
volgen daarvan deden zich voor
haar pas in 1947 gelden. „Het is
gelukkig allemaal goed gegaan,
maar na de oorlog krijg je de
klap en word je bang. Dan zag
ik me wel eens aan een boom-
pie hangen. In 1947 ben ik bij
een psychiater terechtgekomen
en daar heb ik toen jaren gelo
pen."
Zo is het vaak gegaan. Geen po
litieke overtuiging, maar toeval
en medeleven zorgden dat
mensen anderen gingen hel
pen. Sommigen van de slacht-
Een Canadese veteraan raakt de grafsteen aan van een van zijn gesneuvelde kameraden tijdens de herden
kingsbijeenkomst die gisteren voorafging aan de parade van zondag.
offers en de helpers kunnen
nog getuigenis afleggen over
hun ervaringen. Zo'n 250.000
andere Nederlanders hebben
dat nooit gekund, want zij over
leefden de strijd niet.
Het boek, uitgegeven door SDU
Uitgevers, laat een vijftigtal ge
troffenen telkens op twee, drie
pagina's herinneringen opha
len. Allerlei oorlogservaringen
komen aan bod. Van de ver-
zetsvrouw of de militair die zeg
gen nog steeds de deuren in de
gaten te houden, tot jongeren
die jarenlang niet wisten hoe
aan kan en welk kind niet", rea
geert voorzitter Koppejan van
de stichting Voorkoming van
Kindermishandeling. „Net als
bij volwassenen moet je voor
komen dat slachtoffers onder
het mom van voorlichting ei
genlijk alleen maar hun frustra
tie uiten. Dan richt je nog veel
meer schade aan. Maar het kan
een waardevolle aanvulling
zijn."
Ook het Nederlandse cen
trum voor bestrijding van sek
sueel geweld TransAct ziet mo
gelijkheden. „Nog steeds be
staat het beeld dat alleen meis
jes slachtoffer zijn van seksueel
misbruik, maar één op de vier
slachtoffers zijn mannelijk", al
dus woordvoerder Van der Lin
den. „Die groep kan een gezicht
krijgen als zij in de publiciteit
treedt. Ik denk dat er best tie
ners te vinden zijn die dit aan
kunnen, maar ze moeten daar
goed in begeleid worden. Ze
moeten doorhebben waar ze
mee bezig zijn, anders heeft het
geen zin."
Bevrijdingsdag:
wie weet wie er
vandaag werkt?
den haag gpd
Wie het weet mag het zeggen:
werken we wel of niet op bevrij
dingsdag? De aanbeveling van
de regering om 5 mei als vrije
dag te zien, blijkt in de praktijk
voor grote onduidelijkheid te
zorgen. De ene beroepsgroep
moet zich op het werk melden,
maar andere werknemers mo
gen zich op een vrije dag ver
heugen.
Sinds 1990 roept de regering de
sociale partners op om in de
CAO een passage op te nemen
over het al dan niet vrije karak
ter van 5 mei. Een algemene re
geling voor bevrijdingsdag is er
niet. Een extra addertje onder
het gras zijn de lustrumjaren,
zoals 2000. In sommige CAO's
is namelijk geregeld dat in deze
jaren in tegenstelling tot de re
guliere vieringen wel betaald
verlof wordt verleend.
In het openbaar vervoer geldt
op bevrijdingsdag een normale
dienstregeling. De vervoerbe
drijven hanteren als uitgangs
punt dat veel mensen gewoon
naar hun werk moeten en daar
om is de dienstregeling net als
op een normale vrijdag gere
geld.
Of het openbaar vervoer inder
daad met druk woon-werkver-
keer te maken krijgt, valt echter
te bezien. Ambtenaren hebben
hoe dan ook een vrije dag.
Scholen en ministeries zijn al
tijd op 5 mei gesloten. VNO-
NCW en MKB Nederland advi
seren hun leden het lustrum
jaar aan te houden en dus vrijaf
te nemen. Hoewel er weinig
zicht is op de naleving van het
advies denken woordvoerders
van deze overkoepelende werk
geversorganisaties dat veel be
drijven vandaag gesloten zullen
blijven,
Het principe van één vrije be
vrijdingsdag in de vijfjaar geldt
ook voor ziekenhuizen, post
kantoren en banken. De post
valt dit jaar pas op 6 mei weer
op de mat en postkantoren blij
ven net als de bankgebouwen
gesloten. Het economische ver
keer op de beurs gaat daarente
gen wel gewoon door. De zie
kenhuizen schakelen over op
weekenddiensten. Het meren
deel van het personeel is vrij en
voor noodgevallen staan er
mensen paraat. Of winkels hun
deuren openen kan per stad,
buurt of zelfs per straat ver
schillen.
FOTO GPD VINCENT JANNINK'
hun familie in elkaar steekt. Kri
tiek wordt niet geschuwd. Paul
Klink, een afstammeling van
een Ghanees die naar Atjeh was
gehaald om daar voor het KNIL
te vechten, constateert dat Ne
derlanders lang niet zo ver
draagzaam zijn als ze denken.
