I
Tarzan herleeft in theater
Voor Cas Jansen is er leven na de soap
Cultuur Kunst
Mini Maxi in Luxor
met show van 7 miljoen
Nesko
trefzeker
in 'Col Canto'
Opera Aïda in Maastricht
Maastricht Na de successen van Nabucco en La Traviata in de
twee voorafgaande jaren, wordt in september in Maastricht de
opera Aïda van Verdi opgevoerd. De opera in het Maastrichtse
Expositie en Congrescentrum MECC wordt uitgevoerd door de
Opera Royale de Wallonië. Het MECC verwacht tijdens de voor
stellingen op 1, 2, 3, 8 en 9 september in totaal 20.000 toeschou
wers. In sommige stukken staan naast de solisten nog eens 150
koorleden op het podium. Het koor is bij de Aïda een belangrijk
onderdeel van de opera. Tijdens de triomfscène staan er zelfs
tweehonderd mensen op het podium. De Luikse opera neemt
driehonderd muzikanten mee.
Duitsland krijgt geroofde kunst terug
moskou Duitsland blijft erop aandringen dat Rusland kunst
voorwerpen teruggeeft die Russische soldaten na de Tweede
Wereldoorlog als buit naar hun land hebben meegenomen. De
Duitse minister van cultuur, Naumann, is momenteel in de
Russische hoofdstad om een mozaïek en een commode over te
dragen die vroeger in het Catharinapaleis bij St. Petersburg
stonden. In ruil voor de kunstvoorwerpen krijgt Duitsland 101
tekeningen terug die Russische militairen in 1945 uit een muse
um in Bremen hebben gehaald.
Artiesten zingen slaapliedjes
Amsterdam Dertig Nederlandse en buitenlandse artiesten z
gen op 8 juni in het Concertgebouw slaapliedjes. Ze zullen in
pyjama gekleed zijn. Voor de gelegenheid is er een dresscode:
ook het publiek moet in nachtgoed verschijnen. Het concert is
een initiatief van Leoni Jansen, die zelf ook zal zingen. Onder de
artiesten zijn verder Stef Bos, Bart Chabot, Angela Groothuizen,
Astrid Seriese, Nilgün Yerli en Najib Amhali. Met zijn allen ver
tegenwoordigen ze de muziekstromingen pop, klassiek, wereld
muziek en cabaret. De artiesten rekenen niets voor hun optre
dens. De opbrengst van de voorstelling gaat naar Novib, voor de
financiering van een project in Zuid-Afrika.
'Een echte levenskunstenaar: hij blijft mijn held'
insHet oude Luxor aan de Rotter
damse Kruiskade had met
Paul de Leeuw als gastpro-
grammeur al een grote naam
binnengesleept voor 2001. Het
nieuwe Luxor dat momenteel
op de Kop van Zuid herrijst
heeft nu hetzelfde gedaan met
Mini Maxi. Het internatio
naal vermaarde theaterduo zal
volgend voorjaar gedurende
Padrie maanden het nieuwe on
derkomen inwijden met een
'aal voor de gelegenheid
akte serie shows onder
de titel 'City'.
Het nieuwe Luxor wil niet
nger een theater voor de
Rijnmond zijn, maar één met
een nationale uitstraling, zoals bij-
oorbeeld het circustheater in
>n c >cheveningen. Dat moet ook
,n Kunnen met een orkestbak
ivaar het Rotterdams Philhar-
monisch met gemak inpast en
met ruim 1500 stoelen voor
het publiek.
Dus pakt Luxor ook meteen
flink uit, en gooit voor de ope
ningsshow er maar liefst 7
miljoen gulden tegenaan, een
ongekend bedrag voor een
:eur produktie die drie maanden
staat. Duur, weet ook Luxor-
directeur Rob Wiegman.
,Want we moeten het terug
verdienen in 77 voorstellin
gen. Maar dat gaat allemaal
lukken, let maar op.Gevolg
is wel dat de kaaltjes tussen
de 95 en 125 gulden zullen
kosten, maar dat hoort alle
maal bij de landelijke allure
die het nieuwe Luxor wil gaan
uitstralen.
Voor dat geld bieden Mini
Maxi een uitgebreide en geva
rieerde serie shows, die aan
sluiten bij het programma van
2001, het jaar waarin Rotter
dam Culturele Hoofdstad is
van Europa. De shows, die
grotendeels nog ontworpen
moeten worden, staan onder
regie van Jos Thie, de man
waarmee Mini Maxi eerder
de produkties 'Scherzo' en
'Split' maakten. Daarbij zal el
ke show een internationale
gast hebben, zoals onder meer
het Groot Circus van Shanghai
en de Franse theatermaker
Philippe Genty. De orkestbak
zal worden bezet door de
luchtmachtkapel.
De 77 voorstellingen van
Mini Maxi in het nieuwe
Luxor beginnen volgend jaar
in april. Het duo voelt het als
een thuiswedstrijd, want ze
hebben een grote band met
Rotterdamse theater. „Wij
hebben elkaar ooit in het oude
Luxor ontmoet," vertelt Mini.
Acteur Edward Koldewijn
is al vanaf zijn vroegste
jeugd geïntrigeerd door
Tarzan. Met name de door
Johnny Weismuller ge
schapen jungleprins - de
voormalig zwemkampioen
heeft van 1932 tot 1948 in
maar liefst twaalf Tarzan-
films gespeeld - heeft zijn
fantasie altijd geprikkeld.
„Tarzan staat voor Vrij
heid, voor Sterk en Eerlijk,
voor een duidelijke grens
tussen Goed en Kwaad.
Tarzan is altijd de baas, Ja
ne begrijp hem en als hij
even genoeg van alles heeft
slingert hij aan zijn liaan
de bossen in. Wat is er
mooier dan zo'n leven?"
amsterdam monique brandt
De komende maand gaat een
oude droom van de Tarzan-fan
in vervulling. Vanaf 1 mei speelt
Koldewijn in Amsterdam de
hoofdrol in het theaterstuk
Lord of the Jungle, geregisseerd
door Bob Ruyzendaal. Kolde
wijn heeft zichzelf door een jaar
intensieve training getransfor
meerd tot een gespierde Tar-
zan-kloon. En het podium in
het nieuwe en knusse Plantage
Dok Theater is omgetoverd tot
een ruim bemeten boomhut, zij
het wel eigentijds voorzien van
keukenkast, trimfietsjes en tele
visie.
Het verhaal draait dan ook
niet om Tarzan zelf, maar om
Theo (Koldewijn), de uitermate
bevlogen voorzitter van de
Johnny Weismuller Fanclub.
Aan de vooravond van het tien
jarig bestaan van deze vereni
ging geraken Theo en zijn Ans
(Ingrid Weissgerber) in een ern
stige huwelijkscrisis. Het leven
van het tweetal heeft immer in
het teken gestaan van Theo's
gespierde held. Maar van de
ene dag op de andere weigert
Ans het spel nog langer mee te
spelen. Ze wil geen Jane meer
heten maar gewoon Ans, en
hoopt dat haar echtgenoot zijn
zeemleren schaamlap eindelijk
eens verruilt voor een ordinaire
boxershort. En ze heeft al hele
maal geen zin meer om Theo's
oerfantasieën in te vullen. Vol
op drama dus, beloven Kolde
wijn en Weissgerber, die nog
druk aan het repeteren zijn.
Het idee was afkomstig van
Koldewijn, die ermee naar re
gisseur/schrijver Bob Ruyzen-
WÊ_
j
Regisseur Bob Ruyzendaal, actrice Ingrid Weissgerber (Jane) en acteur Edward Koldewijn (Tarzan) brengen Tarzan weer tot leven.
daal stapte. Het oorspronkelijke
plan was een stuk over Johnny
Weismuller zelf. De zwemmer-
acteur heeft immers een even
turbulent als tragisch leven ge
leid, zo weet expert Koldewijn.
Zo redde de zwem- en jungle
heid ooit vijftien mensen van
de verdrinkingsdood, won hij
verschillende malen olympisch
goud en speelde hij na zijn Tar-
zan-periode in meer dan veer
tig Jungle Jim-films, een soort
jungle-held in tropenkostuum.
Maar de koene mensenred
der was in het echte leven min
der assertief dan zijn omvang
deed vermoeden, en zijn goed
gelovigheid leidde uiteindelijk
tot zijn tragische neergang. Zo
werd hij van zijn kapitaal be
roofd door een vriend, verdwe
nen de inkomsten van zijn bio
grafie vervolgens geheel in de
zakken van de co-auteur en
werd hij door de ene na de an
dere echtgenote verlaten. Aan
het eind van zijn loopbaan
werd hij gestrikt om lekke
zwembaden te verkopen. Uit
eindelijk kwam hij berooid te
recht in Las Vegas, waar hij
voor één dollar zijn Tarzan-yell
liet horen. Hij stierf in 1984 aan
keelkanker, nadat hij zijn lotge
noten in het ziekenhuis tot
wanhoop had gedreven met
zijn eens zo ijzingwekkende
schreeuw. Want uiteindelijk
was Weismuller in zijn eigen
mythe gaan geloven.
Een mooi verhaal, maar zie al
die feiten maar eens in een to
neelstuk te gieten. Dat was ook
de gedachte van regisseur Bob
Ruyzendaal. Met enige moeite
wist hij Koldewijn ervan te
overtuigen dat het roer om
moest. Ruyzendaal: „Een stuk
over Weismuller zou uitmon
den in een opeenvolging van
louter anekdotes; leedvermaak
dus. We besloten het daarom
naar deze tijd toe te halen. Het
stuk gaat uiteindelijk over mo
derne iconografie, over de
vraag hoe ver een fan wil gaan
in de verering van zijn of haar
idool. Daarmee wordt het ver
haal universeler. Voor de een is
Ajax het middelpunt van zijn le
ven, de ander heeft honderden
teddyberen. Ik zag laatst een
programma over iemand die
zich Meneer Pinguïn noemt.
Die loopt de hele dag in een
pinguïn-pak en heeft in iglo in
zijn woonkamer. Sterrenvere
ring lijkt in plaats te zijn geko
men van religie. Maar er schuilt
ook schoonheid in de passie
waarmee de fans hun idolen
vereren. Dat wilde ik laten
zien."
De regisseur zelf heeft geen
speciale affiniteit met Tarzan.
Integendeel zelfs. „Het gegeven
is natuurlijk belachelijk: een
blanke man die heerst over
Afrika en superieur is aan alle
oorspronkelijke bewoners.
Weismuller zelf is een lieve,
charmante en simpele man, die
toevallig goed kon zwemmen.
foto gpd/jeroen poortvliet
Maar die verhalen zijn gewoon
racistisch." Ook Weissgerber,
die zich inmiddels in een pan
tervel heeft gehesen, is in we
zen niet gecharmeerd van Tar
zan, laat staan van zijn alter ego
Weismuller. „Ik was meer van
Ivanhoe. Maar daar heb ik
sinds mijn jeugd niet meer naar
gekeken omdat ik bang was dat
de herinnering kapot zou
gaan."
Koldewijn laat alle kritiek op
zijn held gelaten over zich heen
komen. Zijn geloof in zijn held
kan wel tegen een stootje.
„Weismuller sprak weinig,
maar dat was ook zijn kracht.
Hij was zo fascinerend, een
echte levenskunstenaar. Hij
blijft mijn held."
Lord of the Jungle is van 1
tot en met 20 mei (behalve op
zondag) te zien in het Plantage
Dok Theater aan de Plantage
Dok Laan 8-12, om de hoek
bij Artis. Kaarten te bestellen
via Uitlijn, tel. 0900 - 0191.
muziek recensie
maarten baanders
Concert: 'Col Canto' door Nederlands
Studenten Kamer Orkest (Nesko). Ge
hoord: 28/4 LAKtheater Leiden
Het concert van het Nesko be
gon met een teleurstelling: 'An
na Karenina', een gloednieuwe
compositie van Klaas ten Holt,
kon niet gespeeld worden we
gens ziekte van de soliste, de
sopraan Roswitha Bergmann.
En dat terwijl het Nesko dit stuk
juist een centrale plaats op het
programma had gegeven, zoals
de titel 'Col Canto' laat zien.
Maar gelukkig bleef er genoeg
mooie en goed uitgevoerde
muziek over om het concert te
laten slagen.
Mendelssohns Ouvertüre
'Die Hebriden' klonk onver
wacht door de nogal zware op
vatting die dirigent Bas Pollard
van dit doorgaans lichter ge
speelde stuk heeft. Er werd
zorgvuldig, helder en trefzeker
gespeeld. Alle partijen waren
goed te volgen, ook in het laat
ste gedeelte, als de nootjes el
kaar razendsnel opvolgen.
Zorgvuldig was ook de dyna
miek, die een stevig reliëf kreeg.
Wat het orkest in 'Die Hebri
den' nog moest vinden, was
eenheid in klank. In Schön-
bergs Kammersymphonie nr. 2
kwam deze juist bewonderens
waardig goed tot stand. De in
strumenten waren goed in
evenwicht en vormden een
mooi geheel. De Kammersym
phonie is een loodzwaar stuk.
Vooral het eerste deel is soms
op het huilerige af. Ook in het
tweede deel overheerst zware
dramatiek, ondanks lichtere,
opzwepende elementen. Het
orkest wist uitstekend zijn weg
te vinden in deze ingewikkelde
compositie, bracht de stem
ming ervan goed over en liet
vloeiend en helder horen hoe
de muzikale motieven zich ver
plaatsten van de ene partij naar
de andere. De overgangen van
lyrische melodieën naar sprin
gerige nootjes, van heftige naar
ingehouden passages verliepen
soepel.
Een even zorgvuldige uitvoe
ring kreeg Sinfonietta van Pou-
lenc. De originele mengeling
van humor, lyriek en speelse
ernst die deze componist ken
merkt, was ruimschoots aanwe
zig. De wendbaarheid van het
orkest leidde tot een uitgespro
ken afwisseling van zachtheid,
springerigheid en lichte melan
cholie. De vele onverwachte lij
nen en accoorden kwamen tref
zeker op het publiek af. Alleen
in de laatste twee delen ging
hier en daar iets van de spits
heid bij de strijkers verloren,
maar dit was een detail dat al
leen maar op kon vallen omdat
alles voor de rest zo goed klonk.
'oormalig Goede Tijden-acteur als politieman Eddy in 'Lek'
wsterdam monique brandt
Cas Jansen: „Uiteindelijk móest ik weg bij 'Goede Tijden Slechte Tijden'. Het werd een sleur/'
foto gpd/evert elzinga
vlak bij mijn huis. Heel dichtbij
dus. Door me er meer in te ver
diepen besefte ik pas echt dat
criminaliteit niet zo ver weg is
als we allemaal zo graag den
ken."
Het feit dat Cas Jansen ander
half jaar geleden door Jean van
der Velde benaderd werd voor
de hoofdrol in 'Lek', ziet de ac
teur nog steeds als een droom
die is uitgekomen. Jansen was
net twee maanden geleden weg
bij 'Goede Tijden, Slechte Tij
den'. Twee jaar lang waren de
studio's in Aalsmeer zijn thuis
basis geweest. Toen besloot hij
te vertrekken. „Ik wilde wel
eens iets anders. Toen ik er in
kwam nam ik me voor het een
jaar te doen. Dat werd iets lan
ger, maar uiteindelijk móest ik
weg. Het werd een sleur. Aan
een film werk je een bepaalde
periode en in die periode stort
je je er ook helemaal in. Dan is
het afgelopen en ga je verder
met andere dingen."
„Soap gaat maar door, er
komt geen eind aan. Al heb ik
altijd heerlijk gewerkt: de koek
was op. Daarbij is bekendheid
leuk, maar op een gegeven mo
ment komen al die kwisjes en
panels je je strot uit. Ik wilde
ook wel eens anoniem door de
stad rijden of rustig in een
kroegje zitten en wat schrijven.
Maar dat was er niet meer bij."
Na zijn vertrek bij de soapse
rie heeft Cas Jansen overigens
niet stilgezeten. Naast 'Lek'
speelt hij ook een kleine rol in
de tv-serie 'All Stars', gemaakt
naar de gelijknamige film, beide
van Jean van der Velde. Die rol
vloeide voort uit zijn rol als Ed
dy. Daarnaast schrijft/produ-
ceert hij, samen met een
vriend, korte filmpjes. In okto
ber opent het duo een eigen
website waarop de films te zien
zullen zijn. Van het beruchte
zwarte gat waar iedereen hem
voor waarschuwde, is dus geen
sprake geweest.
„Toch was ik dolblij dat Jean
bij me aanklopte. Hij zag wel
wat in me en wilde een paar da
gen met me repeteren. 'Als het
niets wordt, dan is het jammer,
maar we proberen het', zei hij.
Fantastisch natuurlijk. Met ge
wone audities weet ik namelijk
geen weg. Rampzalig. In een
half uur kan ik niets met een
tekst die ik me nog niet eigen
heb gemaakt, met een regisseur
die ik niet ken, in een benauw
de ruimte. Ik kan zo niets be
wijzen. Jean gaf me rust en ver
trouwen. En het werkte."
'Oudgediende' Victor Löw is
naast Jansen te zien als Jack,
Eddy's stotterende jeugdvriend
die zich heeft weten op te wer
ken tot een zware crimineel.
Ook zijn er rollen weg
voor Gijs Scholten van Aschat,
Jacob Derwig en Thomas Acda
als zijn partner Franco. Jansen
moest even slikken toen hij het
lijstje met tegenspelers voorge
schoteld kreeg. „Het is me erg
meegevallen. Ik heb een maand
samen met Victor gerepeteerd.
Als acteur stond hij voor mij
echt op een voetstuk. Ik vroeg
me af wat hij van mij vond als
soapacteur. Maar het bleek dat
hij heel veel afleveringen van
'Goede Tijden Slechte Tijden'
had bekeken. Hij had veel be
langstelling voor hoe we in so
apseries werken, en ontzag
voor het aantal scènes dat we
moeten opnemen. 'Twintig scè
nes per week? Fantastisch!' Dat
brak het ijs."
Volgens Jansen hebben de
meeste mensen nog steeds een
verkeerd beeld van het werken
als soapacteur. „Het is vreselijk
zwaar. Er wordt in een heel
hoog tempo opgenomen. Ik
heb er erg veel van geleerd. Ik
leer bijvoorbeeld vreselijk snel
teksten, al ben ik dyslectisch.
Bij 'Goede Tijden Slechte Tij
den' móest je gewoon. Je kon
het je niet permitteren om je
tekst niet te kennen. Daarbij
heb ik geleerd emoties snel op
te pakken. Dat is allemaal van
pas gekomen."
Nu de film is voltooid, leunt
Jansen bepaald niet achterover.
„Stilzitten, dat is niets voor
mij." De komende zomer wordt
er weer een reeks 'All Stars' op
genomen. Daarnaast heeft hij
tal van andere plannen. Het
theater in, bijvoorbeeld. „Ook
ga ik weer schrijven, en mijn ei
gen filmpjes opnemen. De
website komt er aan. We ont
wikkelen programma-ideeën. Ik
zou graag eens willen regisse
ren. Zo is er van alles dat ik nog
wil doen. Televisie staat in prin
cipe even laag op mijn lijstje,
tenminste, als het gaat om een
langlopende serie of een soap.
Ik hoef niet meer zo nodig met
mijn kop op de buis."
leiden Rembrandt, Lucas van Leijden, Willem van de Velde de jonge, Jan van Goyen, Tinus van Doorn...
bekende en minder bekende meesterwerken uit Stedelijk Museum De Lakenhal wapperen in een eigen
tijdse versie aan de Leidse Pieterskerk. Kunstenaars van Kunstcentrum Haagweg 4 hebben gisteren met
man en macht gewerkt aan het verfraaien van de enorme steigers bij de kerk. foto henk bouwman