Rik Smits wil nog wel een grote sprong maken eerenveen op weg naar historisch hoogtepunt Sport Herenakkoord? ERDAG 29 APRIL 2000 Voor de Indiana Pacers is het 'nu of nooit' de training in het Conseco Fieldhouse, het met ipvallend gevoel voor traditie gebouwde basket- ofjialeis van de Indiana Pacers, gaat Rik Smits er goed voor zitten. Aan de rand van het speelveld hij even schuin omhoog langs de steile tribunes zegt dan dat hij het 'schitterend' vindt om in de- ial te spelen. Zonder sterallures, relaxed, maar overtuiging doet hij zijn verhaal. Over zijn ver- iide voeten die hem jarenlang pijnigden, maar iu doen wat ze moeten doen. ,,Ik speel nu weer ier pijn, dat is de winst dit seizoen", aldus Smits, zal niet de geschiedenisboeken ingaan als de st spectaculaire speler. Geen monsterachtige ks of flitsende bewegingen. „Hij is een teamspe- lie anderen beter laat spelen", stelt teamgenoot jie Miller, de onbetwiste ster van de Indiana :rs. Het publiek heeft de lange Nederlander ook 2 halten gesloten, na een moeizaam begin op de irikaanse prairie. Uitgefloten werd Smits in zijn te jaren, hij schoot nauwelijks raak en pakte n rebound. Twaalf jaar later is dat wel anders. „Ik k dat ik gewaardeerd word door de mensen", hij. dat zegt wat in Indiana, waar basketbal veruit topulairste sport is, terwijl elders in het land jall en baseball hoog op de ladder staan. In- lapolis hangt vol met vlaggen en banieren, in de ten, achter ramen en in cafés. De vuilnisbakken omgedoopt tot 'trash hoops' en de zebrapaden op de straten geschilderd als een basketbalveld, zijn hier volslagen maf van de sport en hebben ok allemaal verstand van. Als iemand niet goed ilt, laten ze je dat keihard weten, dat heb ik in de te jaren wel gemerkt. Ik heb me toen echter niet laten maken. Vroeger, op school, werd ik heel gepest vanwege mijn lengte, dus ik had al een P ig dikke huid ontwikkeld. Nu staat iedereen hier er het team en is het in onze hal een gekkenhuis, lebben het ook heel goed gedaan thuis: 36 keer J> Dnnen en maar vijf keer verloren." ich kan de Nederlander, die met zijn lengte van 1 meter in elke omgeving opvalt, zonder moeite 1 inkopen doen in de supermarkt. „Ze herkennen "wel hoor, maar meestal laten de fans me met Natuurlijk word ik wel vaak om een handteke- gevraagd, maar het is niet zo dat ik met body- ds over straat ga. Ik moet er ook niet aan denken k overal een menigte achter me aan krijg." achelijk 2 Pacers is Rik Smits nu opnieuw op jacht naar begeerde NBA-titel. Hij spreekt van een zaak nu of nooit. „In het verleden hadden we te ma- i met Michael Jordan; van hem en de Qhicago was gewoon niet te winnen. Al waren we er jaar geleden wel dichtbij. We stonden in de be ende wedstrijd elf punten voor toen de scheids- iters opeens belachelijke fouten aan ons uitdeel- is de Brabander was ook de nederlaag die ploeg vorig jaar in de playoffs leed tegen New rkKnicks te wijten aan 'politiek' binnen de NBA. i ef al mijn ervaring durf ik te zeggen jdat de clubs grote 'televisie-markten' bevoordeeld worden, en Boston tien jaar terug was dat al zo en tegen i York heb ik ook duidelijk gemerkt dat de lidsrechters hele rare beslissingen namen, die al- ons nadeel waren. Dat is natuurlijk enorm lerend; je wilt laten zien dat je de beste bent, jr je wordt daarin gewoon gedwarsboomd. Ik kan In zijn twaalfde seizoen in de Amerikaanse profbasketbalcompetitie laat Rik Smits zich het hoofd niet meer op hol brengen. De 33- jarige center staat met de Indiana Pacers voor de tiende keer in de playoffs van de NBA, nadat het team de meeste overwinningen had behaald in de Eastern Conference. Los Angeles Lakers, met de indrukwekkende mastodont Shaquille O'Neal, legde beslag op de titel in het westen. Na twee duels tegen Milwaukee Bucks is de stand in de eerste ronde 1-1. Dat is een forse tegenvaller voor de Pacers richting het ultieme doel, de NBA-titel. „Als het dit jaar niet gebeurt, dan lukt het nooit meer", zegt Smits. door ARIEN STUYT de hoge bazen best begrijpen hoor. In New York kij- Hij zegt het allemaal bijzonder rustig, bijna berus- ken vijftien miljoen mensen, terwijl in de hele staat tend. „Zo mag je het niet zien, ik wil dolgraag win- Indiana nog geen zes miljoen mensen wonen. Hier nen, daar sta ik ook voor op het veld. Op een gege- is dus minder te verdienen." ven moment moet je zoiets echter accepteren, om dat het niet te bewijzen is dat de scheidsrechters in structies krijgen. Dit jaar moeten we gewoon zorgen dat we niet in de positie komen dat die mensen nog invloed uit kunnen oefenen op het resultaat. We zul len dus heel goed moeten spelen." Het spel van Rik Smits zelf is dit jaar minder sterk dan in de voorgaande jaren. Zo scoorde hij slechts 12.9 punten en 5 rebounds per wedstrijd. „Ja, dat zegt inderdaad wel iets over mijn spel. En dan te be denken dat ik juist dit jaar nauwelijks last heb van mijn voeten. Er waren wel andere kleine blessures, maar die waren niet zo erg." Larry Bird Gevraagd naar oorzaken blijft het even stil in de enorme hal. Rik Smits weegt voorzichtig zijn woor den en zegt vervolgens dat het toch ook aan de werkwijze van zijn coach ligt. „Ik had me eerlijk ge zegd meer voorgesteld van Lariy Bird. Hij is een le vende legende en heeft ook drie NBA-titels op zak. Maar de spelers hebben weinig contact met hem. Vooral in de eerste twee jaren liet hij heel veel aan zijn assistenten over. Dit jaar grijpt hij zelf wat meer in." Verrassend is Birds aanpak niet. Smits: „Hij zegt altijd dat de spelers honderdtien procent moeten ge ven. En zijn beleid ten aanzien van het wisselen is el ke wedstrijd exact hetzelfde. Vooral voor mij is dat lastig. Ik speel meestal het hele eerste kwart en zes minuten aan het einde van het tweede. In deel drie blijft het bij een korte beurt en in het vierde moet ik maar afwachten. Met mijn toch wat verouderde li chaam is het moeilijk om steeds weer in het ritme te komen. Dat heeft mij echt parten gespeeld." Na dit seizoen stopt Larry Bird als coach. Over de toekomst van het huidige team bestaat veel onzeker heid. Veel hangt daarbij af van Rik Smits. „Als Rik blijft - en dat willen we heel graag, want spelers als hij zijn er nauwelijks - proberen we het team zoveel mogelijk intact te laten", aldus Pacers-manager Donnie Walsh. „Maar als hij stopt of elders gaat spe len, dan gaan we een nieuw team opbouwen rond om jonge talentvolle spelers die we al in huis heb ben." Smits zal zijn beslissing pas na de playoffs nemen. „Wel aardig dat ik blijkbaar zo belangrijk ben", grijnst hij. „Mochten we inderdaad het kampioen schap behalen dan is dat een perfecte afsluiting van mijn carrière. Maar eigenlijk zou ik nog wel eens een jaartje bij een team willen spelen in een grote 'televi siemarkt'. Ik wil ook wel eens een keer wat beslissin gen in mijn voordeel krijgen die eigenlijk andersom waren." Dat zou betekenen dat hij naar New York, Los An geles of Chicago vertrekt? „Nou, laat ik daar maar niet op ingaan, anders word ik maandenlang met die geruchten geconfronteerd. Zelf hoor ik al maanden dat ik wellicht naar Phoenix zou gaan, maar daar is niets van waar. Een kleine markt en midden in de woestijn, ik kan niet zeggen dat dat mij aantrekt." De best betaalde Nederlandse sporter, die dit sei zoen een slordige dertig miljoen gulden op zijn reke ning krijgt bijgeschreven, weet nog niet wat het le ven na het basketbal hem gaat brengen. „Daar denk ik nog nauwelijks aan. Ik denk wel dat ik in Amerika blijf, al heb ik er een tijdje aan gedacht om een paar jaar in Nederland te gaan wonen, om mijn twee kin deren te laten zien hoe het land is. Maar mijn vrouw is Amerikaanse, ik heb drie honden en ik heb ook mijn rekeningen te betalen, dus zal ik hier wel blij ven. Ik ben ook gewend aan het leven en de ruimte om me heen. Hier is honderd kilometer niets, in Ne derland ben je dan het land al bijna uit." kmer van der Velde:De naam van onze club scoort' INVEEN EVERT DE JONG tvan in de war raken." Het :n gevleugelde uitdrukking Riemer van der Velde, zitter van SC Heerenveen. dan ooit zijn die woorden eel, want nu de club bijna meedoen aan de miljoe- lans die Champions Lea- heet, is het vooral zaak het 'd koel te houden. „Boven - waarschuwt de onbezQl- le preses, „we moeten de eerst maar eens geschoten Zover is het nog niet." al z'n voorzichtigheid zelfs Van der Velde niet ;ennen dat de vooruitzich- fantastisch zijn. I b e. Voorzitter Van der Velde (links) en trainer Foppe de Haan van Heerenveen: „Het allerbelangrijkste is dat het publiek blijft komen." foto gpd Van der Velde-seizoen werkte SC Heerenveen met een begro ting van 980.000 gulden en werd een verlies geleden van bijna drie ton. Nu is het eindcij fer op de begroting zo'n 23 mil joen gulden. „Zestien jaar lang hebben we zonder verlies ge draaid. Elk jaar was er een posi tief saldo." Drie elementen vormden de basis van het zakelijke succes. In de eerste plaats zorgde Van der Velde ervoor dat de loden last van de Rabobank werd ge saneerd, zodanig dat de bank later toch con amore bij de club betrokken bleef als sponsor. Daarnaast werd onder aanvoe ring van Van der Velde een zo geheten promotiegroep ge vormd met een aantal Friese ondernemers, die op de een of andere manier een band met Heerenveen hadden. In de der de plaats werd de kostenkant beheersbaarder gemaakt door meer spelers uit de regio aan te trekken. „Wij wilden dat eens proberen, temeer daar het veel goedkoper was." In dat proces van koerswijzi ging waren er ook meevallers. „Zo hadden wij het geluk dat er een ondersteunende organisa tie als Actie 67 was. Geweldige mensen. Toen ik kwam waren ze goed voor een jaarlijkse bij drage van 100.000 gulden. Door de jaren heen zijn hun activitei ten, zoals het exploiteren van het programmaboekje, de sponsor van de week, de uitga ve van de promotiegids en de winkel met clubartikelen, zoda- nig gegroeid, dat ze nu jaarlijks meer dan 1 miljoen bijdragen." Het succes heeft volgens de voorzitter alles te maken met het roemrijke verleden van Heerenveen. „De geschiedenis van Heerenveen is natuurlijk fantastisch. Met een man als Abe Lenstra, die ook al in het pompeblêdenshirt speelde. Met dat verleden was eigenlijk niks meer gedaan. Ieder jaar op nieuw kon de ploeg met de hakken over de sloot in het be taalde voetbal blijven. Heeren veen was telkens het kleinste hondje van de troep. De poten tie van dat verleden was er, het fantastische publiek was er en de naam Abe Lenstra was er. Daar konden we trots op zijn." Stapje voor stapje werd ook structuur aangebracht in de fi nanciële organisatie en admini stratie. „Want dat was een rom meltje", herinnert Van der Vel de zich. Dat veranderingspro ces duurde langer dan was ge hoopt. Pas in de jaren negentig heeft het bedrijfsleven zich in groot verband ^chter SC Hee renveen geschaard. „Wij heb ben over en weer sympathie. Alle bedrijven zijn ook suppor ters. We moeten erkennen dat de naam Heerenveen een com- mercieel-financiële waarde heeft. Het scoort, om het zo maai' eens te zeggen." Nu SC Heerenveen op de drempel van de Europese voet balelite staat waakt Van der Vel de op voorhand voor een al te grote euforie. Want de cijfers van dit seizoen zijn een stuk minder rooskleurig dan menig een vermoedt. Hij draait er niet om heen: „Wij boeken dit jaar een verlies. Niet groot, maar toch een verlies. Voor de eerste keer sinds ik voorzitter ben." Het clubmanagement maakt zich daar niet echt ongerust over, omdat de oorzaken van het verlies duidelijk zijn. Met name het voortijdig afstoten van een aantal minder goede aankopen is daar debet aan. Zo moesten er forse afkoopsom men worden betaald voor de Roemenen Radu Gusatu en Florin Constantinovici, alsmede de Nigerianen Emmanuel Ebie- de en Henri Onwuzuruike. „Een dure film", stelt Van der Velde vast. Daar kwam nog eens de onfortuinlijke situatie met de geblesseerde Dennis de Nooijer bij, voor wie vervangers zijn gehaald. Voorts is een aan tal contracten met spelers opengebroken en tussentijds verlengd. Ook dat kost veel geld, „al betaalt zich dat in de toekomst wel weer terug", ver wacht de voorzitter. De toekomst is allerminst ze ker in betaald voetballand. Da geldt ook voor SC Heerenveen De bomen groeien ook in he Friese Haagje niet tot in de he mei. Er moet geld komen voo ambitieuze uitbreidingsplan nen van het stadioncomplex Volgende maand wordt al be gonnen met de uitbreiding van de kantoren. Binnen twee jaar moet het stadion zijn uitgebreid tot 26.000 zitplaatsen. „Het allerbelangrijkste is dat het publiek blijft komen. Als dat gebeurt en de uitbreiding van het Abe Lenstra-stadion kan doorgaan, dan ben ik ervan overtuigd dat we het stadion vol krijgen. En ook dat het be drijfsleven dat zal oppakken Daar hebben we signalen van Maar tegelijkertijd moet ieder een zich ervan bewust zijn da Europees voetbal in Heeren veen niet elk jaar vanzelfspre kend is. Als het een keer niei lukt, dan kan die gevleugelde uitspraak van de voorzitter weer gebezigd worden: „Niet van in de war raken." Regioclubs die op zater dag op het hoogste ama- teurniveau spelen, heb ben ooit afgesproken el- kaars spelers niet te be naderen en elkaar te in formeren als er toch een speler van een club naar een andere verhuist. Het 'herenakkoord' wordt deze overeenkomst wel genoemd. Maar dit jaar is het aantal 'transfers' tussen de betrokken clubs weer aanzienlijk. Bestaat er nog een he renakkoord? Gerard van Zuijlen, voormalig be stuurslid van Rijnsburgse Boys, een van de grondleggers van het herenakkoord: „De afspraak was om geen spelers bij elkaar weg te halen. Alles voorkomen doe je natuurlijk nooit. De bedoeling was om elkaar in dat geval te informeren. We wilden met elkaar in gesprek blijven, ook om te voorkomen dat spelers de clubs tegen elkaar uitspelen om een hogere ver goeding uit het vuur te slepen. Ik ben ervan over tuigd dat het een aantal jaren goed heeft ge werkt. Maar nu gaat het verkeerd. Ik hoor steeds meer transfers tussen de clubs. Gisteravond hoorde ik bij Rijnsburgse Boys dat Wesley Slin gerland naar Kativijk gaat. Jaap van der Bent, voorzitter van w Katwijk: Onder de vorige voorzitter, Gerrit de Best, heb ben wij het herenakkoord opgezegd. We hebben dat gedaan toen Quick Boys twee spelers van ons benaderde. Sinds die tijd hebben we er in het be stuur nooit mee over gediscussieerd, er is dus geen verandering in de situatie gekomen. Wij hebben bij vv Katwijk ook geen behoefte aan een herenakkoord. Wij hebben onze eigen normen en waarden." Cees Goudkuil, voetbalmakelaar en zaakwaar nemer van een aantal prof- en amateurvoet ballers uit deze regio: „Er is momenteel weer een hoop heisa tussen de clubs onderling. Er lopen honderden voetballers die in de hoofdklasse kunnen spelen, maar ze moeten ze hier in de regio net van elkaar heb ben. Sommige clubs willen het heel netjes spelen. Die melden het al als er een speler wordt bena derd. Dat vind ik overdreven, soms komt er hele maal geen akkoord. Hans Zwaan, voormalig topscorer van w Kat wijk, was een van de beste spitsen in het ama teurvoetbal: „Van een herenakkoord heb ik nooit iets ge merkt. Ik ben tijdens mijn carrière in elk geval heel wat keren door andere clubs benaderd. Dat ging altijd heel geheimzinnig. Als het tot een ak koord zou komen, zou ik moeten zeggen dat ik zelf naar die club had gebeld. Ik ben nooit op die voorstellen ingegaan. Arie Lagendijk, trainer van Ter Leede, de club die de laatste jaren verschillende spelers van andere clubs uit de regio 'overnam': „Nu werk ik al zo'n vijftien jaar op het hoogste amateurniveau en nog nooit heeft iemand mij over het herenakkoord verteld. Ik vind dat ook typisch een zaak die eigenlijk de professionals van de clubs zouden moeten regelen en niet de bestuursleden. Er zijn in het verleden ondanks dat herenakkoord heel wat rare dingen gebeurd, ik zou er een boek over kunnen schrijven. Ik ben dan ook niet voor dat herenakkoord, maar ik vind wel dat er normen zijn wanneer een club een andere speler benadert. Ik zal nooit een spe ler vragen van wie ik weet dat hij het bij z'n hui dige club naar zijn zin heeft. Bij ons is Carlo van Zeist komen spelen; van hem wist ik dat hij erg ongelukkig was, het laatste jaar bij Katwijk. Dirk van Duijn, bestuurslid technische zaken van Quick Boys: „Naar mijn gevoel is dat herenakkoord al lang van tafel. Het zijn ook meestal geen bestuursle den die een speler benaderen, dat doet vaak een trainer. Naar mijn gevoel zou het veel meer zin hebben om afspraken te maken over de vergoe dingen die spelers krijgen. De mogelijkheid zou onderzocht moeten worden om contracten met spelers af te sluiten. Nu is het zo dat we elk jaar met alle spelers om tafel gaan zitten om nieuwe afspraken te maken, ook met die van het tweede. Daar zouden de hoge heren eens over moeten nadenken. TEKST: WILLEM SPIERDUK FOTO: DICK HOGEWONINC

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 2000 | | pagina 25