'Station is een
hoop schroot'
luiselijk leed om de Mary Bey-bokaal
Cultuur Kunst
Onderzoek naar geroofde
goudstaaf in impasse
an der Ploeg wil advies over breder draagvlak kunst
Klashorst
blijft in cel
Contact met de natuur als creatieve energie
Bollenschuur maakt 'Pens' statisch en monotoon
Iiew york De Amerikaanse théaterproducer David Merrick is
linsdag in Londen overleden. Hij is 88 jaar geworden. Merrick
iracht tal van succesvolle Broadway-shows op de planken, zo-
Js 'Irma La Douce', 'Hello, Dolly!' en 'Stop the world -1 want to
;et off. Zijn hoogtijdagen waren in de jaren '50 en '60. Merrick
ias een geboren verkoper. Ook als een voorstelling slechte kri-
va ieken kreeg, wist hij de aandacht erop te vestigen. Hij haalde
opxtravagante stunts uit om het publiek ertoe te bewegen een
aartje te kopen. Zo liet hij eens een Londense taxi door New
et 'ork rijden die werd bestuurd door een aap. Zijn laatste pro-
was 'State Fair' uit 1996.
'tc banger Mosuse bezwijkt aan tumor
:r< ntwerpen Robert Mosuse, zanger van de Belgische popgroep
^roadway-producer Merrick overleden Architectendiscussie Stationsplein laait op
Zet een aantal architecten en stedenbouwkundigen met
het onderwerp 'Stationsplein Leiden' bij elkaar en de ge
moederen lopen hoog op. Groen en gezellig of staalgrijs
en dynamisch? Ruimtelijke eenheid of los zand? Gister
avond in de tuinzaal van de Burcht kwam het architec
tencafé van het Rijnlands Architectuur Platform (RAP)
bij elkaar om over het gewraakte plein van gedachten te
wisselen.
he Radios, is in een ziekenhuis in Antwerpen overleden. Mo
use, die samen met bandlid Bart Peeters de hit 'She goes nana'
jk chreef, is 30 jaar geworden. Hij leed al zo'n tien jaar aan een
ersentumor, die hem uiteindelijk fataal is geworden. Ondanks
Vijn ziekte was Robert Mosuse het vrolijke gezicht van The Ra-
iji ios. Samen met de ook van de tv bekende Peeters had hij de
roep opgericht, waarin ook zijn broer Ronny speelde. Na het
etipheffen van The Radios ging Robert Mosuse alleen verder. Hij
naakte een solo-cd onder de naam Robbie Crown en speelde
e hoofdrol in de musical Jesus Christ Superstar.
iden rody van der pols
et politieonderzoek naar de
OC-goudstaaf die vorig week
foensdag op klaarlichte dag
it het Koninklijk Penningka-
inet aan het Rapenburg werd
estolen, heeft vooralsnog
ojiets opgeleverd. De dief, die
ich met pruik en opplaksnor
nherkenbaar had gemaakt,
rbrijzelde de vitrine en ont-
vam met de staaf door pep
erspray in de ogen van de
er aanwezige suppoosten te
luiten. De auto die de dader
zijn vlucht gebruikte, is te-
lliggevonden en bleek gesto
te zijn.
Op dinsdagavond 2 mei
ijdt het televisieprogramma
l )psporing verzocht' een afle-
iring aan de roof, waarin be-
alve de teruggevonden
uchtauto ook een composi-
j etekening van de dader ge-
"ond wordt. „We hopen naar
inleiding van het program-
ids Festival van het Levenslied beleeft zijn tweede editie
ma reacties te krijgen die het
onderzoek nieuwe impulsen
geven", laat een politiewoord
voerder weten. „Gebeurt dat
niet, dan zien we de toekomst
van het onderzoek somber in,
want onze aanknopingspun
ten zijn bijna uitgeput"
Het Leidse museum, dat na
de roof enkele dagen gesloten
was, heeft inmiddels zijn deu
ren weer voor het publiek ge
opend. Op de plek waar tot
voor kort de vitrine stond met
daarin de vijf kilo zware goud
staaf, herinnert nu nog slechts
een lijst met daarin een paar
foto's en krantenartikelen aan
het unieke voorwerp.
Bij zowel het museum als de
politie wordt gevreesd dat de
goudstaaf, die omgerekend
naar zijn gewicht 75.000 gul
den waard is, inmiddels is
omgesmolten. Daarmee zou
een cultuurvoorwerp met een
grote historische waarde ver
loren zijn gegaan.
leiden silvan schoonhoven
Remco Slavenburg, steden
bouwkundige bij de gemeente
Leiden, stond voor de opdracht
de architecten ervan te overtui
gen dat er wel degelijk een plan
achter zit. „Het plein nü is het
meest afschuwelijke wat een
stad zich kan wensen." In
plaats daarvan schetste hij een
Stationsplein als kloppend hart,
ondergronds doorboord met
een 'boulevard' van de Ples-
manlaan naar de Schipholweg.
Een verkeersstroom, afgepaald
door herkenbare gebouwen die
de reiziger moeten helpen zich
te oriënteren.
„Hoogbouw langs de boule
vard moet bijdragenaan de
leesbaarheid van de stad", stel
de Slavenburg. „Maar Leiden is
geen Manhattan." Alle torens
die rond het station moeten
verrijzen zullen daarom volgens
de stedenbouwkundige onge
veer even hoog zijn.
Een belangrijke genodigde
was Arjen Hoogeveen. Binnen
het RAP had zijn grijze SVB (So
ciale Verzekeringsbank)-toren
veel stof doen opwaaien. RAP-
voorzitter Hans Bik stak eerder
in deze krant zijn afschuw voor
deze reus niet onder stoelen of
banken. Nu kreeg Hoogeveen
de kans zijn plannen voor het
architectencafé toe te lichten.
Met veel overtuigingskracht
wist hij de gemaakte keuzes te
verdedigen. Hij ontvouwde zijn
schetsjes uit de ontwerpfase en
liet zien hoe hij zijn plannen
voor een kleurig, a-symme
trisch gebouw gaandeweg liet
varen voor een strakke, techni
sche toren die de omgeving niet
domineert.
„De kostbaarheid mocht er
niet vanaf spetteren. Bovendien
moest het station het belang
rijkste gebouw op het plein blij
ven." Minder respect voor het
station had architect Mik
Becka. Aan de overkant, waar
nu de krakersflat verdieping
voor verdieping in de grond
zakt, werkt deze Hagenaar met
collega Martin van Wilsum aan
een rood appartementencom
plex. „Het station? Een hoop
schroot. Je weet niet of je tegen
een paal aanloopt of niet. Veel
poeha, weinig inhoud. We von
den het niet van dusdanig be
lang om ons met ons eigen ge
bouw in te houden. Wij willen
een stévig gebouw maken."
De puntige flat gaat in de
volksmond nu al door het leven
als 'de Drie Tieten'. De apparte
menten moeten een tegenwicht
bieden aan de zakelijke gebou
wen. Ook na kantooruren moet
er leven zijn op het plein, vindt
Becka. En op zijn gebouw komt
geen plastic, want dat wordt zo
en ropy van der pols
den is in de greep van smart, weemoed
rode rozen. Grote inspirator is wijlen
ry Bey, de geboren en getogen Leidse
ïingin van het levenslied. Behalve een
m tentoonstelling in de Leidse Laken-
zagen binnen korte tijd maar liefst
ie Leidse levensliederenfestivals het licht
nagedachtenis aan deze moeder van de
lère. Waar de Lakenhal met zijn inter-
tureel festival de muzikale smart uit ver
vreemde landen op het podium brengt,
:kt het Leids Festival van het Levenslied
dichter bij huis: zo'n veertig Nederland-
artiesten schallen op woensdag 3 en 10
hun huiselijk leed in verscheidene
kroegen uit. De twaalf deelnemers
tijdens deze voorrondes het meeste kip-
hiivel teweeg brengen, dingen in septem-
tijdens de finale in de Leidse Schouw-
g mee naar de felbegeerd Mary Bey-bo-
heze bokaal wordt dan voor de tweede
r uitgedeeld. Vorig jaar beleefde het fes-
zijn première. „Het was een groot suc-
dus het moest er dit jaar maar weer
komen", vertelt Ingrid Versteegh, een
de organisatoren van het festival en
kzaam bij Leiden Promotie. „En wat
betreft wordt het een jaarlijks evene
nt."
Iver een gebrek aan belangstelling heb-
de organisatoren in ieder geval niet te
;en. Zo'n veertig aanmeldingen uit het
land stroomden binnen. Tot de Leidse
[nemers behoort onder meer Willem
de neef van de legendarische Mary,
vorig jaar de tweede prijs in de wacht
ipte. En ook de Leidse band De Drie
en, die vorig jaar op de derde plaats ein-
le, is weer van de partij, evenals de ze-
tienjarige Jessica de Does, wier stem al
op cd werd vastgelegd.
|et muzikale evement speelt zich af in
t Leidse kroegen. „Zowel bruine café's
studentenkroegen doen mee. Daardoor
leik je natuurlijk meteen een breed pu-
k", vertelt Versteegh. De deelnemers
§ngen ieder twee verschillende smartlap
ten gehore, die worden beoordeeld
een jury met een deskundig oor voor
genre. „Onder de juryleden bevindt
in elk geval Leidse Kees", belooft Ver-
?h.
e twaalf winnaars van de voorrondes
in september hun tranentrekkers
gehore op het podium van de Leidse
ouwburg. Een opvallende lokatie voor
een muzikaal genre dat voor de meesten
synoniem is met bruine kroegen en desola
te havencafé's. ,;Maar juist door de finale in
de Schouwburg te houden, hopen we het
genre naar een hoger plan te tillen. We ge
ven deze muziek zo een beter imago en
maken het aantrekkelijk voor een grotere
groep mensen." Want het is absoluut de
bedoeling dat de muziek serieus genomen
wordt, verzekert ze. „Er mag natuurlijk wel
gelachen worden. Het is het genre van de
lach en de traan, hè. Daar gaat het om.
Maar het is niet de bedoeling dat het genre
belachelijk gemaakt wordt, dat het gepersi
fleerd wordt."
Behalve voor de felbegeerde Mary Bey-
bokaal komen de finalisten in aanmerking
voor diverse geldprijzen. En de winnaar
kan eeuwige roem verwerven door het win
nende lied op cd-singel te vereeuwigen
voor het nageslacht.
De voorrondes van het Leids Festival van
het Levenslied worden op 3 en 10 mei
vanaf 20.00 uur gehouden in Beavers
(Pieterskerk-Choorsteeg 13), Café Bac
chus (Breestraat 49), De Grote Beer (Rem-
brandtstraat 18), De Beurs (Oude Singel
128), 't Vossie (Oude Vest 97), De Vier
Jaargetijden (Korevaarstraat 57), Sus An-
tigoon (Oude Vest 81) en De Tregter (He
renstraat 1).
De finale is op 23 september in de Leid
se Schouwburg, Oude Vest 43 te Leiden.
Meer informatie is te vinden op de inter
net-site: www.levenslied.nl
van de kunstverzamelingen in
Nederland.
Eerder werd al bekend dat
Van der Ploeg werken uit de
pots wil halen en exposeren op
andere plaatsen zoals de Twee
de Kamer en Schiphol. Verder
is hij voorstander van meer
gastconservatoren die exposi
ties inrichten.
Volgens de staatssecretaris is
het publieksbereik van heden
daagse kunst beperkt, ondanks
de 'uitgebreide infrastructuur'
en aandacht in de media. Als
oorzaak ziet Van der Ploeg dat
de betrokken instellingen hun
activiteiten nauwelijks od el
kaar afstemmen. „Het komt
zelfs voor dat activiteiten van
de een ten koste gaan van die
van de ander", meent Van der
Ploeg. „Bij voorbeeld wanneer
een gesubsidieerde instelling de
armslag van een ongesubsidi
eerde instelling, zoals een gale
rie, beknot." De bewindsman
vindt dat musea, centra voor
beeldende kunst en galeries
meer contact met elkaar moe
ten zoeken.
Een idee van Van der Ploeg is
de bestaande aankoopregeling
(van de Mondriaanstichting),
waarbij particulieren subsidie
krijgen om kunst te koDen. be
ter toe te snijden op verzame
laars. De werken zouden daar
na via bruiklenen voor het pu
bliek te zien moeten zijn. Ver
der oppert hij de regelingen die
er zijn bij de Mondriaanstich
ting en het Fonds vqor de beel
dende kunsten, vormgeving en
bouwkunst te bundelen of aan
te passsen om beter in te spelen
op de wensen van het publiek.
De commissie moet kijken of
zijn ideeën levensvatbaar zijn.
De samenstelling wordt be
paald in overleg met de Raad
voor Cultuur en de fondsen. De
bewindsman wil in oktober het
advies binnen hebben
amsterdam
Architect Hoogeveen over zijn Sociale Verzekeringsbank: „Het station moest het belangrijkste gebouw op
het plein blijven." archieffoto dick hocewoning
smerig na verloop van jaren, een te overtuigen. „Ik vóel die echt sterker vanavond." En ge-
Zijn gebouw in terracotta-kleu- samenhang van het Stations- meenteraadslid van LWG/De
rige baksteen moet verweren plein niet", viel een vraagsteller Groenen Harry Schoch: „Ik mis
zoals oude mensen: karaktervol uit het publiek de stedenbouw- het hart. Het is te grootschalig,
en niet shabby. kundige aan. „De indruk dat er Ik mis warme kleuren. Ik mis
De sprekers wisten niet ieder- een plan achter zit wordt niet groen."
De Nederlandse kunstschilder
Peter Klashorst die sinds zater
dag vast zit in Senegal, blijft
voorlopig in zijn cel in Dakar.
Volgens het ministerie van Bui
tenlandse Zaken kan zijn de
tentie nog lang duren.
Klashorst zou gisteren wor
den voorgeleid voor de procu
reur-generaal, maar dat is weer
niet gebeurd. Wel heeft de pro
cureur-generaal naar zijn dos
sier gekeken en geconstateerd
dat de kunstenaar bij zijn aan
houding niet is verhoord. De
PG heeft de zaak daarom door
verwezen naar de rechter-com-
missaris voor een diepgaand
onderzoek.
Dat betekent dat Klashorst
waarschijnlijk nog enkele we
ken en misschien zelfs maan
den blijft vastzitten. De Neder
landse ambassade levert
Klashorst consulaire bijstand
en zal alle mogelijke wegen be
wandelen om hem vrij te krij
gen. Mocht het lukken om de
scilder op borgtocht vrij te krij
gen, dan is het niet waarschijn
lijk dat hij het land mag verla
ten, aldus de woordvoerder.
Klashorst werd opgepakt om
dat hij naakte modellen ge
bruikte voor zijn schilderijen.
De schilder wordt er van ver
dacht de 'seksuele moraal' in
het land te hebben overtreden
en kunstwerken te hebben ge
maakt die hij exporteerde.
Collega's van Klashorst hiel
den woensdagavond in Gallery
Donkersloot een kunstveiling
van eigen werk. De veiling heeft
ruim 50.000 gulden opgebracht.
Dat is twee keer zoveel als ver
wacht. Met de opbrengst ervan
hopen ze een deel van de borg
som te bekostigen. Er waren
ongeveer 150 belangstellenden.
Onder anderen de kunstenaars
Herman Brood en Jan Cremer
hebben werk ter beschikking
gesteld.
muziek recensie
maarten baanders
Voorstelling: 'A Letter from Nature', Marimbaconcert
döor Keiko Abe. Gehoord: 26/4 Pieterskerk Leiden,
„Mijn muziek komt voort uit het contact
dat ik heb met de natuur. De natuur geeft
mij creatieve energie." Zo omschrijft de
marimbaspeelster/componiste Keiko Abe
uit Japan de kern van haar muziek. Van
wege de viering van 400 jaar betrekkingen
tussen Japan en Nederland, trad deze in
Japan zeer vooraanstaande musicienne in
Leiden op, samen met de blokfluitist Wal
ter van Hauwe en diverse slagwerkers uit
Europa.
Het was een concert zoals we hier niet
vaak te horen krijgen. Japan is hét land als
het om slagwerk gaat. Abes composities
hebben titels als 'Dialoog in het bos' en
'Wind in de bergen'. Deze zijn duidelijk in
haar muziek te horen. 'Dialoog in het bos'
bijvoorbeeld, opent met geritsel, geruis en
geratel door het slagwerk en vogelklanken
van de fluit. De marimba antwoordt hier
op door vogelmotieven over te nemen en
er een stroom van klanken uit te ontwik
kelen, helder en met een groot ruimtelijk
effect.
Energiek en puntig tikt Abe de klank
blokken aan, om er even later donkere,
zachte, mysterieuze tonen uit te laten ko
men. De rijkdom aan nuances die ze uit
haar instrument haalt, is enorm. Gecon
centreerd, zorgvuldig, bijna mediterend
gaat ze in het spel op, terwijl ze op andere
momenten energiek achter de marimba
heen en weer springt om een stortvloed
aan snelle nootjes en ingewikkelde muzi
kale figuren te spelen.
Opvallend goed is het samenspel met de
andere musici, vooral in het suggestieve
'Wind in het bamboebos', met de Franse
marimbaspeler Jean Geoffroy. Meesterlijk,
zoals het ijle spel van de wind en later de
donkere dreiging van slecht weer op de
twee marimba's hoorbaar gemaakt wordt!
Ook de Nieuwe Slagwerkgroep Amster
dam en de Zwitser Fritz Hauser voelen de
subtiliteit en het temperament van deze
composities uitstekend aan.
'De Golf, dat hier in Leiden zijn wereld
première beleefde, is een gezamenlijke
compositie van Keiko Abe en Kaoru Wada.
„Ik maak muziek voor veel mensen, geen
moeilijke avant-garde muziek", zegt Wa
da. 'De Golf dringt inderdaad meteen tot
je door.
Toegankelijke muziek dus, maar niet
simpel, want er valt veel in te ontdekken:
een grote afwisseling van ritmes en motie
ven, die soms als echo's tussen de begelei
dende trommels worden uitgewisseld en
door de marimba worden uitgewerkt tot
virtuoze melodielijnen.
Deze compositie, vol ruige trommelpas
sages en een marimba die opklimt van
kabbelende nootjes naar krachtige, gede
cideerde flarden, was een indrukwekken
de afsluiting van een indrukwekkend con
cert.
Locatie regeert toneelvoorstelling
theater recensie
wunand zeilstra
'Pens', door Judith de Rijke. Gezien: 26
april, bollenschuur Teylingerlaan 70, Sas-
senheim. Aldaar nog te zien: tot 27/5
(woe. t/mza.)
Cultuur in de bollenschuur, of
tewel toneel op locatie. Zo'n
twintig jaar geleden waagden
theatermakers zich graag aan
locatieprojecten. Veelal was die
keuze ideologisch onderbouwd.
Overal diende immers theater
te worden gemaakt, behalve in
de theaters. Ware kunst ont
stond nu eenmaal niet in bur
gerlijke schouwburgen, de the
aterkunst zocht doelbewust
naar andere wegen. Wie echter
vandaag de dag voor zo'n aan
pak kiest, laat zich meestal door
de theatrale mogelijkheden van
een bepaalde locatie inspireren.
De vervallen bollenschuur in
Sassenheim beschikt inderdaad
over de esthetiek van de verga
ne glorie. Er moest zelfs eerst
het nodige opgeknapt worden
alvorens ook maar aan een pro
ductie te kunnen beginnen.
'Pens' heet de voorstelling die
speciaal op deze ruimte is ge
projecteerd.
Deze directe samenhang
brengt het risico met zich mee,
dat de locatie zich tot een doel
op zichzelf dreigt te ontwikke
len. En dat is hier helaas ge
beurd. De inhoud lijkt onderge
schikt te zijn geraakt aan de
buitenissige sfeer van deze ver
vallen plek. Die sfeer is er en die
blijft er, hetgeen het geheel een
statisch karakter verleent. Het
spel heeft daardoor ook iets van
monotonie gekregen; Men for
muleert gejaagd, vrijwel con
stant kijken de spelers met een
vprsrhriktf hlik naar Hp tnp-
De actrices spelen met inlevingsvermogen in gevoelsarme 'Pens'.
schouwers. Vader, moeder en
dochter hollen met grote regel
maat heen en weer over de ba
lustrades en verdwijnen evenzo
vaak achter één van de vele
deuren. Vaak schreeuwen ze
daarbij wrede verwensingen
uit.
Het verhaal is snel verteld.
Centraal staat de vraag, waar
om dit gezin hier blijft wonen,
want de aarde van dit ooit zo
bloeiende bollenbedrijf is in
middels onvruchtbaar gewor
den. Bovendien is de vraag welk
geweldsmisdrijf zich rond de
heeft afgespeeld. Wie zijn de
schuldigen, of zijn er uitslui
tend slachtoffers? Deze vragen
blijven onbeantwoord, mogelij
ke antwoorden moet je zelf uit
het nogal bezwerend klinkend
taalgebruik halen.
Acteurs als Jacques Com
mandeur en Annelies van der
Bie kunnen zoiets met veel inle
vingsvermogen uitspelen. Maar
ook het spel van Gusta Geleijn-
se en Inge Paulussen is inten
sief. Alleen Peter Bischoff moet
er als personage slechts zijn.
Voor hem is er geen tekst. Maar
nieuw rondzingen, zonder dui
delijk begin- of eindpunt.
De gevoelsarmoede in deze -
letterlijk en figuurlijk - kille am
biance onderstrepen de acteurs
voortdurend, wat past bij de
verlatenheid van deze vergane
bollenschuur.
Het één past dus wel bij het
ander, en omgekeerd - alleen
verre van perfect.
De inspiratie die de schrijf
ster bij deze locatie heeft erva
ren, blijkt niet zo maar over
draagbaar, terwijl dat in haar
regie helaas erg nadrukkelijk
