Maxima' s afgoderij valt slecht in Katwijk
Vrolijke Zeesterren
in Huis 't Waerle
Gek op Oranje
Vmateurfilmers draaien
n Leiden vanaf balkons
K.
Pieter-Christiaan, de extraverte prins van Oranje
Komt ze nou wel of komt ze nou niet?
INSDAG 25 APRIL 2000
taller Snijders van Snijders Textiel uit Leiden, 42
jar.
Een vooruitblik op de viering van
Koninginnedag 2000 in Katwijk en
Leiden, op zaterdag 29 april.
iet alleen de professionals
van de NOS zijn 29 april
ik in de weer. Ook zo'n 25 le-
van de Leidse Video en
alfilm Liga, de LVSL, zijn op
ninginnedag in Leiden op
aat te vinden om video-op
men te maken van de feest-
Deze beelden worden ge-
loten op verzoek van de Ko-
ginnedag Vereniging Leiden
met medewerking van de ge-
ente.
:h moet de LVSL op een aan
punten improviseren omdat
;een persfaciliteiten krijgt.
I succes is een beroep ge-
n op mensen die langs de
ir- of wandelroute wonen,
balkons of achter de ramen
woningen en gebouwen
js deze route zullen 29 april
ateurfilmers te zien zijn, die
hun videocamera in de
slag, wachten op het mo-
nt dat de Oranje-stoet pas-
rt.
is de bedoeling om van het
ale feest op Koninginnedag
verslag te maken. Daarom
m filmers op de Breestraat,
de kinderkennis op de Bees
tenmarkt, de kindervrijmarkt en
muziekconcours Het Gouden
Petje op het Rapenburg, de Ga-
renmarkt, de antiekmarkt op de
Steenschuur, bij de kinologen-
club in het Van der Werfpark en
uiteraard bij activiteiten tijdens
diverse wijk- en buurtfeesten.
Er zijn inmiddels al opnamen
gemaakt van de voorbereidin
gen van het feest. Zo zijn er
beelden van vergaderingen van
de Koninginnedag Vereniging
Leiden met de gemeente en
vertegenwoordigers van wijk
en buurtverenigingen. Daar
naast is er ook al een interview
op band vastgelegd met de bur
gemeester van Leiden en de
voorzitter van de 'Oranjevereni
ging'. Tevens is het 'aankleden'
van molen De Valk en de Stad
huistoren in beeld gebracht.
De video wordt na montage
aangeboden aan de gemeente,
de Koninginnedag Vereniging
Leiden en het Gemeentearchief.
Leden van de LVSL gaan de film
ook vertonén in diverse bejaar
denhuizen.
ERIC-JAN BERENDSEN
""*1
Leiden en Katwijk zijn
geen onbekenden voor het
koninklijk huis. Sommige
Oranjes woonden er een
tijdje. En met regelmaat
brachten de leden van het
koninklijk huis een
officieel bezoek aan de
twee gemeenten. In
'Koninklijke sporen'
duiken we weer even in de
geschiedenis. Vandaag
prinses Juliana die in haar
studietijd enige jaren in
Katwijk woonde.
Opeens stond koningin Wil-
helmina voor de deur van
de Katwijkse reder Dirk Taat,
ergens in 1927. Ze zocht een
mooi onderkomen voor haar
dochter, prinses Juliana. Want
ja, die had zich als studente in
geschreven bij de Leidse uni
versiteit, dus kon ze best een
fraai onderkomen gebruiken.
En Huis 't Waerle aan de Kat
wijkse boulevard, met de
naastgelegen villa Hoogcate,
zag er piekfijn uit. Als om door
een ringetje te halen. Kortom,
vorstelijk dus. Of meneer Taat
misschien zijn biezen kon pak
ken en voor een paar jaar in
een ander huis wilde gaan wo
nen? Naar het schijnt scharrel
de de reder inderdaad zijn
spulletjes bijelkaar en vertrok.
Zonder ook maar één moment
tegengesputterd te hebben. 'De
gemoedelijke heer Taat week
toen maar uit naar zijn ouder
lijke woning in de Voorstraat',
schrijft het genootschap Oud-
Katwijk in een uitgave van Kat
wijkse Knip-sels.
Juliana trok vervolgens met
haar koninklijke spulletjes in 't
Waerle. Samen met de meisjes
Michelin, Rooseboom en jonk-
vrouwe De Brauw. De vier
vriendinnen noemde zich al
snel de Vrolijke Zeesterren.
Vanuit villa Hoogcate hield ba
ron Baud een oogje in het zeil.
'De jonge studente kon tot haar
genoegen ongestoord door het
dorp wandelen, al liep er vaak
een lakei achter haar aan',
meldt Katwijkse Knip-sels. 'Het
grootste plezier had Juliana als
ze de chauffeur van de hofauto
kon beetnemen. Ze nam dan
stiekem de tram naar Leiden,
zodat de bestuurder van de
grote, zwarte auto haar tever
geefs zocht'.
Prinses Juliana beleefde in elk
geval een paar gemoedelijke ja
ren in Katwijk. En na het beha
len van haar eredoctoraat der
letteren en wijsbegeerte, luidde
het dorp haar feestelijk uit.
Prinses Juliana (links) met twee huisgenoten bij Huis 't Waerle aan de Katwijkse Boulevard. foto pr
'Nooit heeft een dorp zulk een
pakkend, zoo'n recht uit het
menschenhart opgeweld be
wijs van toegewijde aanhanke
lijkheid voor deze koninklijke
collega meegemaakt. Zal ooit
eenig feest van onze Prinses
weer zulk een bijzonder stem
pel dragen? Het werd een zin
gen en juichen, een uitbundig
heid zonder weerga. De hoera's
werden gebisseerd tot in het
oneindige'.
HERMAN JOUSTRA
'Een rooms-katholieke vorstin zou hier moeilijk te verteren zijn
Volgens de orthodox-protestantse
catechismus is de 'Paapsche Mis'
een 'vervloekte afgoderij'. Nederland
maakt voor het eerst sinds de refor
matie kans op een rooms-katholieke
koningin. Kunnen de Katwijkers nog
wel elke zondag bidden voor het
Oranjehuis?
Katwijk aan Zee is een calvinistisch
bolwerk. Op de lange lijst van kerk
genootschappen die zijn vertegen
woordigd in de plaats ontbreekt het
rooms-katholieke zelfs geheel. (In
Katwijk aan den Rijn is wel een paro
chie.) Met ruim 20.000 leden is de
hervormde gemeente de grootste,
waarbinnen dan weer de gelovigen
die zich rekenen tot de rechterflank
van de Nederlandse Hervormde Kerk
de meerderheid vormen. Zij zien
hun kerk, onstaan tijdens de refor
matie, als een 'planting Gods', die
bewaard moet blijven voor de heillo
ze fusieplannen van 'Samen op
Weg'. 'Wat de mens heeft geschei
den, mag alleen op basis van Gods
Woord worden samengevoegd',
klinkt het op de Katwijkse kansels.
Niet minder traditioneel denken die
zelfde Katwijkers over het Neder
landse koningshuis. Als verre fami
lieleden van Willem de Zwijger kun
nen de Oranjes al eeuwen rekenen
op de eerbied van alle orthodoxe
protestanten. Stond de Vjader des Va
derlands niet vooraan in de strijd te
gen de Spaanse tiran en - vooral - de
machtsdronken antichrist, de paus?
,,Zo er een hel is, dan is Rome daar
op gebouwd", zou Luther ooit heb
ben gezegd, en ook de Katwijkers
hebben nog steeds de nodige beden
kingen tegen het Vaticaan.
'Maar in het onverbrekelijk drievou
dig snoer God, Nederland en Oranje
onstaan haarscheurtjes nu het ka
tholicisme zich in de koninklijke fa
milie verbreidt. Prinses Irene ging al
lang geleden over en liet haar kinde
ren dopen in de rooms-katholieke
kerk, evenals haar jongere zuster
Christina. Recent speelde zich de hu
welijksvoltrekking af tussen prins
Maurits en de katholieke Marilène
van den Broek, waarbij verschillende
Oranjes, onder wie zelfs de oude ko
ningin Juliana, ter communie gin
gen. En nu hangt dan een huwelijk
van de kroonprins met de katholieke
Maxima Zorreguieta in de lucht.
De hervormde predikant A. Vlietstra
noemt het 'voorbarig' om er vanuit
te-gaan dat Maxima voor Willem-
Alexander de ware is. ,,Ik doe er lie
ver het zwijgen toe totdat de verhou
ding serieus is aangemeld. Ik volsta
met te zeggen dat ik van harte de be
nadering van de SGP volg." De Staat
kundig Gereformeerde Partij zal, net
zoals ze eerder deed bij het huwelijks
van Maurits en Marilene, een huwe
lijk tussen de twee ongetwijfeld af
keuren als Maxima niet overgaat tot
de hervormde kerk. Al is het dan met
pijn in het hart. Vlietstra's collega
P.Stam is explicieter. ,,Een rooms-
katholieke vorstin zou hier moeilijk
te verteren zijn. Ik stel me voor dat
onze kerkenraad in dat geval een
brief zou schrijven aan het hof, of
aan de regering, om onze bezwaren
kenbaar te maken."
Toch zal de voorbede voor de over
heid op zondag nooit worden ge
schrapt, al zou het gehele koninklijk
huis bestaan uit rooms-katholieken.
Vlietstra: „De Heere vraagt ons voor
onze overheden te bidden, opdat de
koningin ons mag voorgaan in de
vreze des Heeren en ons land mag
wijzen op de heilzame geboden des
Heeren." Uiteindelijk is de vorstin
een mens als alle anderen, maakt hij
duidelijk. „Wat wij nodig hebben,
heeft de koningin nodig, en wat de
koningin nodig heeft, hebben wij
ook nodig."
Hoofdredacteur dr. C. Janse van het
in Katwijk veelgelezen Reformato
risch Dagblad ziet de voorbede even
min verdwijnen. „De oproep in het
Nieuwe Testament tot voorbede is
gedaan in de tijd dat de keizers hei
denen waren. De godsdienst van het
staatshoofd is er niet aan gekop
peld." Ook professor J.Douma, voor
malig hoogleraar christelijke ethiek
te Kampen, herinnert er aan dat de
Romeinse keizer Nero nou ook niet
zo christelijk was. „De sympathie
voor de Oranjes zit orthodox-protes
tanten ingebakken, omdat het ze
herinnert aan het glorierijke verleden
toen de gereformeerde religie nog
een zeer grote plaats innam. Maar
als het koningshuis Rooms wordt, is
veel van de glans toch verdwenen."
In de snel seculariserende Neder
landse samenleving wordt de kloof
tussen katholiek en protestant lang
zaam gedempt, merkt dominee Stam
op. „Ach, als ze nog maar gelóven,
hoor ik steeds meer mensen in onze
kring zeggen." Wordt het dan niet
eens tijd om de oude catechismus
boekjes terzijde te schuiven? Stam:
„Dan zou ik eerder de paus vragen
om de - nog steeds officiële - stelling
van het concilie van Trente te
schrappen dat Luther en al zijn vol
gelingen zullen branden in de hel."
KEES VAN DER LINDEN
Zijne hoogheid Pieter-
Christiaan Michiel prins
van Oranje, Nassau, van Vol
lenhoven (25) is de derde
zoon van prinses Margriet en
mr. Pieter van Vollenhoven.
Hij is - zo weten ingewijden -
heel extravert. In zijn vrije
tijd draait hij op de woens
dagavond house en dance in
discotheek Skala in Utrecht.
Prins Pieter-Christiaan werd
op 22 maart 1972 in Nijme
gen geboren. Het basis- en
middelbaai' onderwijs volgde
hij in Apeldoorn. In 1990 trok
hij voor het laatst en met di
ploma op zak de deur van het
Stedelijk Gymnasium achter
zich dicht.
Hij vervulde zijn dienstplicht
bij het Wapen der Koninklij
ke Marechaussee, waar hij op
dit moment reservekapitein
is. Na een opleiding van no
vember
1990 tot
april 1991
bij het oplei-
dingscen-
trum ko
ninklijke
marechaus
see diende
Pieter-
Christiaan
in de rang
van kornet
als pelo
tonscom
mandant bij
het 104 Ma
rechaussee
Eskadron.
Op zijn ei
gen verzoek
diende de prins ruim zeven
maanden langer dan de ge
bruikelijke diensttijd.
Pieter-Christiaan houdt van
schilderen en tekenen, speelt
saxofoon
en is spor
tief. Hoc
key, zwem
men, dui
ken en
hardlopen
zijn enkele
van zijn
sportieve
bezighe
den. In de
zomer van
1994 deed
de prins
aan de
Vierdaagse
van Nijme
gen mee.
Sinds 1967
was het
niet meer voorgekomen dat
een lid van het koninklijk
huis dat deed.
Begin 1999 behaalde de prins
zijn doctoraal examen in
Utrecht. Zijn scriptie ging
over het aansprakelijkheids-
recht in het loodswezen, met
speciale aandacht voor
marktwerking, deregulering
en wetgevingskwaliteit in de
ze sector.
De prins woont in Utrecht en
volgt sinds januari 1999 een
stageprogramma bij de ABN-
Amro Bank in Amsterdam.
Alleen bij wijze van uitzonde
ring - bijvoorbeeld Koningin
nedag - neemt prins Pieter-
Christiaan in zijn hoedanig
heid van lid van het konink
lijk huis deel aan publieke
evenementen.
Dit is een bewuste keuze van
de jongere generatie die het
deze leden van het koninklijk
huis mogelijk maakt hun le
ven en loopbaan naar eigen
inzicht in te richten.
FOTO CAPITAL PHOTOS
Aan de vooravond van de Ko
ninginnedagviering maakt
de NOS een korte live-uitzen
ding vanuit het Leidse café Bar-
rera aan het Rapenburg. In het
programma Leiden en de Oran
jes, (vrijdag 28 april, 22.00 -
23.07 uur, TV2) gaat presentra-
trice Pia Dijkstra met een aantal
gasten in op de historische
Tv-programma vanuit Barrera
op avond voor Koninginnedag
band die de koninklijke familie Beatrix en Willem-Alexander.
met de stad heeft. In Leiden Katwijk komt na Leiden aan
hebben vele leden van het ko- bod. In deze documentaire, De
ninklijk huis gestudeerd, zoals Koningin komt eraan, worden
Katwijkers gevolgd, die vanaf
januari druk in de weer zijn om
Beatrix en haar gevolg een on
vergetelijke ochtend te bezor
gen.
Voorafgaand aan deze pro
gramma's zendt de NOS een in
terview met de koningin uit.
Die uitzending begint om 21.00
Leiden gaat op slot omdat Maxima komt!
De geruchten blijven maar
s
aanhouden. Erger nog, ze
worden steeds sterker en de
bronnen steeds betrouwbaar
der. Tot in de top van de vei
ligheidsdienst aan toe wordt
niet meer ontkend dat Méxima
Zorreguieta aanstaande zater
dag naar Leiden komt.
Het scenario zit geraffineerd in
elkaar. Donderdag 27 april, op
de verjaardag van kroonprins
Willem Alexander, wordt diens
verloving met Méxima officieel
door de Rijksvoorlichtings
dienst bekend gemaakt. Ver
volgens treedt het aanstaande
bruidspaar twee dagen later
voor het eerst in de publiciteit.
Leiden heeft een wereldpri
meur.
De gevolgen voor de stad zijn
enorm. Half Nederland spoedt
zich naar de Sleutelstad om
maar een glimp van de tortel
duifjes te kunnen opvangen.
Het wordt een gedrang van je
welste. De verjaardag van Bea
trix is bijzaak geworden, ieder
een praat over het voorgeno
men koninklijk huwelijk.
Het betekent ook het gelijk van
burgemeester Jan Postma. De
nuchtere Groninger wist via de
hofhouding natuurlijk allang
van de Oranje-trouwplannen.
Daarom de extreme veilig
heidsmaatregelen. Daarom
wordt de Pieterswijk afgeslo
ten. Niet voor het welzijn van
de koningin, bejaarden of
kleuters en niet uit angst voor
acties van een paar linkse rak
kers met hanenkammen.
Neen, Leiden gaat op slot om
dat Méxima komt!
ERIC-JAN BERENDSEN
ewoonlijk ga ik op Koninginnedag even de stad in. Die stal-
J letjes langs en in de Pieterswijk kijken, daar hebben ze nog
iel eens kinderspelen. Maar dit jaar... Nu ik lees dat alles wordt
fgezet, zou ik wel door die afzetting willen dringen. Het is zo'n
auwekul. Ik ga in ieder geval de Breestraat aflopen met al die
raampjes. En als het mooi weer is, pik ik een terrasje. Ik wil ge-
zoon de sfeer proeven. Ze komt maar eens in je leven in de stad
zaar je geboren bent."
Toen ik hoorde dat ze kwam, dacht ik meteen: er moet iets ge-
ieuren. Elk jaar met Koninginnedag doe ik een oranje drape-
ing rond de luifel. Nu heb ik die al anderhalve week van tevo-
en opgehangen. Voor de ramen hang ik knaloranje gordijnen.
)ok heb ik wat foto's van de koningin uitvergroot. Die zet ik in
Ie etalage. Het wordt één oranje gevel. Binnen op de toonbank
et ik oranjebitter. Of sinaasappelsap, voor de klanten die geen
lcohol drinken. Ik heb oranje Holland-sjaaltjes met een leeuw
rop. Die laat ik het per-
oneel omdoen."
Het mooiste moment
p deze Koninginnedag
als de koningin bij mij
de winkel zou komen,
laar droom ik van. Mijn
rouw zei al 'dream on'.
laar je weet maar nooit,
moet het positief zien.
lisschien wordt het on-
erwacht wel een heel
ijzondere Koninginne-
ag. Toch ga ik kijken,
lisschien dat ik nog een
limp kan opvangen. Zo
jeciaal vind ik het wel.
laar ik word er niet ly-
sch van, dat niet. Daar
en ik te nuchter voor."
