Regio
Nieuwe koers
3 October-
Vereeniging
Complete volksoploop rond de kinderwagen
Leidse delegatie
tevreden over
Japanse missie
Molen in drie kleuren
NSDAG 25 APRIL 2000
if moet een voortdurende bron van vreugde én leed zijn: al de
litenlanders die hun best doen de Japanse etiquette te imiteren.
3g 23 üfc op dit punt hebben de Hollandse delegaties in Japan weer het
en j idige aangericht. Waarbij ik zelf trouwens - om daar maar eens
1 ie te beginnen - ook niet helemaal vrijuit ga.
tt is in Japan gebruik om gasten of genodigden met een ferme bui-
—\>s te begroeten. Die gewoonte kunnen Hollanders echter nietzon-
risico overnemen, zoals onze tolk Kiyoshi Kuzuno ondervond,
Verheugd dat we de man op het laatste mo
ment nog hadden kunnen strikken, maakte ik
een stevige buiging voor hem toen hij aan
kwam draven. Op hetzelfde moment echter
ging ook hij door de heupen. En omdat hij voor
een Japanner aanzienlijke lengte had, gaven
we elkaar een kopstoot van het soort waar John
de Wolf vroeger patent op had. Kiyoshi meldde
overigens vriendelijk lachend dat het allemaal
geen probleem was. Ze blijven hoffelijk, die Ja
panners.
Ook pogingen om Japans te spreken kunnen
tot ferme rampen leiden. Een staatssecretaris,
die we even maar verder niet bij naam zullen
noemen, schijnt in Japan nogal wat tumult te
hebben veroorzaakt toen ze haar publiek na
speech in het Japans wilde bedanken voor de aandacht. Een of
dere grappenmaker had haar echter wijsgemaakt dat ze dat
nest doen met een ferm uitgesproken 'kampai'. Toen ze dat na
ar toespraakje zei, brak er - zo gaat het verhaal tenminste - een
loorstelbare verwarring uit in de zaal. Mensen uit het publiek
vpnnen verwoed te zwaaien met hun lege glazen, terwijl het be
nend personeel als gekken rondrende om aan alle vraag naar
ank te voldoen. Het tumult was zelfs zo groot dat de organisatie
'e daarop volgende speeches ernstig heeft moeten inkorten. Na af-
ip is de staatssecretaris duidelijk geworden dat 'kampai' proost
tekent.
dersom wisten de Japanse vertalers weer geen raad met de naam
dito ld. In Japans is het de gewoonte om bij elke ontmoeting visi-
aartjes uit te wisselen. Wethouder Alexander Pechtold had hier-
or van de gemeente Leiden én van het Sieboldhuis kaartjes mee-
regen. Toen hij de Japanse teksten vergeleek, merkte hij op dat
karakters waarmee zijn naam was geschreven op beide kaartjes
rschilden. De Japanners maakten hem tenslotte duidelijk dat hij
Igens het ene kaartje 'Peclitovski' heette, en volgens het andere iets
'Pech to loei'.
is maar dat de stadhuis-telefonistes het weten, mocht er bin-
nkort iemand uit Japan bellen voor die Russisch/Italiaanse im-
igrantenzoon, die het helemaal tot wethouder heeft geschopt.
st wim wegman
tyuieteto uit (/rzfian
Oktoberfeesten voortaan gesponsord
De 3 October-Vereeniging laat zich voortaan sponsoren.
De bijdrages van bedrijven en instellingen gelden als
waarborg voor de toekomst. Maar de commercie zal
geen inbreuk maken op het traditonele karakter van de
viering van Leidens Ontzet. Die blijft, zo verzekert
woordvoerder L. Kallenberg van de vereniging, gehand
haafd.
„Omstreden? Ik zou dat woord
absoluut niet willen gebrui
ken", zegt Kallenberg. „Spon
soring is vorig jaar voorgelegd
aan de ledenvergadering. Het is
unaniem aanvaard. Je kunt
spreken van een nieuwe koers."
Nooit eerder 'ging' de vereni
ging 'commer
cieel'.
In het leden
blad van de ver
eniging Jop-
pensz-tijding
zegt bestuurslid
A. de Jong over
de sponsoring:
„Heel lang konden we alles be- een rol op de achtergrond. Vol-
talen uit de opbrengst van de gens De Jong is dat trouwens
kermis. Als je een leuk plan ook de wens van de ondeme-
had, mocht je dat uitvoeren. Zo mers zelf.
gemakkelijk ging het. Maar de Er komen twee categorieën
laatste jaren is die vrijheid er sponsors. De grote sponsors,
Waarborg
voor
toekomst
ging geld toestoppen worden
genoemd in het jaarlijkse pro
grammaboekje en op de websi
te. Tevens krijgen ze een jaar
lijkse eigen bijeenkomst plus
een plaquette waaruit hun be
trokkenheid bij het 3 oktober
feest blijkt. Daarom mag niet
iedereen sponsor worden van
de 3 October-Vereeniging. Kal
lenberg: „Ze
moeten sympa
thiek staan te
genover de Ver-
eeniging en een
echt Leids be
drijf zijn." Ze
moeten genoe
gen nemen met
niet meer. We moeten het bud
get scherp in de gaten houden,
we kunnen ons geen overschrij
dingen meer permitteren."
De sponsors krijgen nauwe
lijks invloed op de feesten van
de vereniging. Hun bijdrages
worden niet in de exploitatie
van de jaarlijkse festiviteiten
opgenomen. Zo is reclame in
de optocht bijvoorbeeld uit den
boze. Een bord met het op
schrift 'Deze haring wordt u
aangeboden door...' krijgen de
Leidenaars evenmin te zien.
Het geld gaat naar het onder
houd van de gouden koets van
de vereniging, naar 'extraatjes'
of is bedoeld om tegenvallers
op te vangen. „Er zijn af en toe
wat bijzonderheden die van
groot belang zijn om te realise
ren", zegt de woordvoerder.
De bedrijven die de vereni-
tien tot vijftien in totaal, inves
teren vijf jaar in de vereniging.
Deze selecte club heeft de
naam 'De Geuzen van Boisot'
gekregen. De kleine sponsors
zijn verenigd in het '3 October
Gilde'. De eerste namen van de
grote sponsors maakt de ver
eniging op 12 mei tijdens de al
gemene ledenvergadering be
kend.
Kallenberg zegt dat het be
sluit van het bestuur om spon
sors toe te laten 'een welover
wogen keuze' is geweest. „We
zijn zeker niet over een nacht
ijs gegaan. Je begeeft je in een
commercieel traject. Dat is an
ders dan wat de Vereeniging al
tijd heeft gedaan. Je volgt een
nieuwe koers. Dan wil je niet
voor verrassingen komen te
staan."
leiden Molen de Valk, hier gezien vanaf de Beestenmarkt, is net als voorgaande jaren voorzien van een
indrukwekkend grote Nederlandse driekleur. Niemand kan de vlag over het hoofd zien. Voetgangers, fiet
sers, automobilisten, maar ook watersportliefhebbers kunnen dit jaarlijks terugkerend fenomeen van alle
kanten bewonderen. foto hielco kuipers
Autopyromaan
slaat weer toe
Opnieuw is in de Merenwijk
een auto in vlammen opge
gaan, met brandstichting als
oorzaak. In tijdsbestek van een
half jaar is al een aantal auto's
op die manier op de sloop be
land. Rond half twee vanoch
tend hoorde een bewoner in de
Havikshorst een auto stoppen
en weer wegrijden. Even later
rook hij een penetrante brand
lucht. De bewoner waarschuw
de daarop de brandweer die het
vuur vrij snel onder controle
Bromfietser van
telefoon beroofd
Een 24-jarige man uit Leiden is
zaterdagavond van zijn mobiele
telefoon beroofd, nadat hij met
zijn bromfiets onderuit was ge
gaan op de Vismarkt. Het
slachtoffer bleef na het ongeluk
gewond liggen. Twee meisjes
van ongeveer zeventien jaar
haalden vervolgens het tele
foontje uit de jaszak van de
man en liepen daarna weg.
Op de Willem de Zwijgerlaan is
zondagavond eveneens een 17-
jarige fietser uit Leiderdorp be
roofd van zijn telefoontje.
Debat over het
kabinet-Den Uyl
Het kabinet-Den Uyl (1973-
1977) is nog altijd onderwerp
van gesprek voor politici en po
liticologen. Willem Aantjes, Ed
van Thijn en Bram Stemerdink,
drie hoofdrolspelers van toen,
komen morgen naar Leiden
voor een discussie over de 'ver
beelding' in de politiek. De
toenmalige fractieleiders van
ARP en PvdA en oud-staatsse
cretaris (en later minister) van
Defensie zijn uitgenodigd door
de Studievereniging voor Politi
cologen in Leiden. Het trio
krijgt gezelschap van Trouw-
journalist Willem Breedveld,
co-auteur van het onlangs ver
schenen boek de Verbeelding
aan de macht en destijds poli
tiek adviseur van premier Joop
den Uyl. Het debat begint om
19.30 uur in het Klein Auditori
um van het Academiegebouw
aan Rapenburg 73.
/andelen van de Koningstraat
aar de stad was voor moeder
an der Steen in die dagen bij-
ans een onmogelijkheid. Ze
as de Maresingel nog niet op-
edraaid of rond de kinderwa-
n had zich een complete
alksoploop voltrokken. „Dan
loest de politie er aan te pas
amen om haar door het ge-
rang heen weer heelhuids
aar huis te manoeuvreren",
fijnst Cees als hij praat over
tijd van toen. „Nu kijkt nie-
land er meer van op, maar
'aar geleden was een
rieling nog een regelrecht
onder. Dat kwam niet of nau-
elijks voor. Daar hield het
;rkeer voor stil."
elf staan Wil (50), Leny (50) en
lees (50) op 27 april stil bij 3 x
150 jaar Van der Steen,
en gelegenheid die ze te baat
emen om familie, vrienden en
:nnissen bijeen te halen voor
in hernieuwde kennismaking
iet het fenomeen drieling,
'oorgaans vieren ze hun ver
jaardagen apart. Maar voor die
halve eeuw maken ze uiteraard
een uitzondering. „En voor 75
jaar", grapt Wil, „heb ik op de
voorhand vast Robijnzicht af
gehuurd. De volhouders in on
ze omgeving kunnen dat bij
deze in hun agenda noteren.
Dat we tegen die tijd met z'n
drietjes daar receptie houden."
Goed dat te weten voor straks.
Maar eerst nog even terug in de
tijd. Naar 1950 toen die won
derbaarlijke vermenigvuldiging
gestalte kreeg. Want miracu
leus was het zeker. Niemand,
maar dan ook echt niemand,
had in de gaten dat zich zoiets
in huize Van der Steen aan het
voltrekken was. Eerst kwam Le
ny. Ruim vijf pond, schoon aan
de haak. Maar tot ieders verras
sing diende zich daarnaast ook
Wil aan, eveneens vijf pond
plus. En tot ieders verbazing
kwam er nog eentje, Cees. Ook
vijf pond en nog wat. „We wa
ren de eerste drieling ter we
reld die niet in een couveuse
hoefde", zegt Leny, „zó zwaar
waren wij. Toch verwachtte
niemand, ook de dokter niet,
een drieling. Een donderslag
bij heldere hemel."
Een klap die in het gezin Van
der Steen, dat op dat moment
reeds vijf kinderen telde, nog
lang zou nadreunen. „Moeders
haar", vertelt Leny, „kleurde
van de ene op de andere dag
van gitzwart naar zilvergrijs. En
pa viel zomaar 20 pond af. En
dan te bedenken dat er eigen
lijk nog een vierde was. Een
zusje. Helaas doodgeboren. Al
met al waren we plotseling met
z'n elven. Daar hadden ze to
taal niet op gerekend."
Het inkomen van pa, ketting
smid bij de voormalige Grof
smederij, was er in elk geval
niet op berekend. Spontane in
zamelingen op zijn werk boden
voor even soelaas, maar het
was in die tijd toch vooral de
eindjes aan elkaar knopen.
„Nou gold dat voor iedereen,
hoor, in de Mors waarheen we
inmiddels waren verhuisd",
zegt Cees. „Niemand had het
breed in die tijd. Niet dat we
echt arm waren. We hadden te
eten en we zagen er netjes uit.
Maar er kon nooit iets extra's
vanaf. Altijd stonden we daar
met z'n drieën onze handjes op
te houden. Meestal tevergeefs.
Ze hadden het gewoon niet.
Punt uit."
Gezelligheid dan maar als re
delijk alternatief. „Want gezel
lig was het thuis", zegt Wil.
„We waren al met veel, maar
gek genoeg trok dat blijkbaar
andere kinderen alleen maar
aan. Ons huis in de Leeman
straat was een verzamelpunt.
We hadden dezelfde vriendjes.
We zaten natuurlijk ook bij el
kaar in de klas. Dat dreigde
even ruw verstoord te worden
toen Cees en ik in de vierde
bleven zitten. Leny, de slimste
van het stel, was gewoon over.
Om de boel bijelkaar te hou
den, lieten ze haar toen ook
maar zitten. Tja, het heeft ook
zo zijn nadelen om bij een
Doorgaans vieren ze hun verjaardagen apart. Maar voor het halve eeuwfeest maakt de drieling Cees, Leny
en Wil van der Steen graag een uitzondering. foto hielco kuipers
drieling te horen."
Wat haar, naast het biologische
aspect, nog meer apart zette,
was het feit dat de jongens bin
nen het geheel van de drieling
een eeneiige tweeling vorm
den. Leny: „Na de lagere
school ging ik naar de Mulo en
zij samen naar de Ambachts
school. Ze gingen voetballen
bij LDWS, nog mede opgericht
door pa. Ze werkten aanvanke
lijk ook voor dezelfde baas. Lo
gisch dat zij meer met elkaar
optrokken, meer met elkaar ge
meen hadden." 4
Omdat ze nog altijd - op de
snor na - sprekend op elkaar
lijken, legde het tweetal er door
de jaren heen veel eer in om
met 'wisseltrucs' de boel vrolijk
in de maling te nemen. „Dat
was al bij het voetballen zo",
zegt Cees, „maar laatst hadden
we het ook nog op werk. Wil
werkt vast bij Huis ter Duin en
ik heb daar ook wel eens een
klus. Ben ik bezig aan een fon
teintje, komt een manager naar
me toe die zegt: 'jij hebt ook
overal verstand van, ik zag je
zojuist nog bezig met de bedra
ding'. Ik onderken dat en zeg:
'uiteraard'. Enfin, hij loopt de
gang uit, slaat de hoek om en
ziet Wil net onder de vloer
kruipen. Zegt: 'doe je dat ook
al?' Wil doorziet op zijn beurt
de zaak onmiddellijk en zegt:
'Tuurlijk, ik doe toch alles hier'.
Daar is geen woord aan gelo
gen, alleen die arme man be
greep er niks van hoe ik zo snel
en op verschillende plaatsen
tegelijk allerlei verschillende
werkzaamheden kon verrich
ten. Hij krabt zich nu nog ach
ter de oren."
Hoewel ze eigen karakters heb
ben en eigen levens leiden, is
de band tussen de drieling on
veranderd hecht. „Wal het pre
cies is", zegt Wil, „is moeilijk
onder woorden te brengen.
Nee, het zijn niet die stereotie
pe dingen die aan meerlingen
worden toegedicht als op het
zelfde moment dezelfde pijn
voelen of onafhankelijk van el
kaar dezelfde trui kopen, hoe
wel dat laatste wel eens is voor
gekomen. Ik weet het niet, die
band bestaat gewoon. Al vijftig
jaar."
ad van kaam
De wethouders Pechtold en
Schultz zijn uitermate tevreden
over hun bezoek aan Nagasaki
en Osaka. Ze vinden dat Leiden
en de regio zich op een goede
manier in Japan hebben gepre
senteerd. „De intentieverkla
ring over een culturele samen
werking tussen Leiden en Na
gasaki is al één succes. Econo
misch zijn er weliswaar nog
geen concrete resultaten, maar
zo snel gaan de dingen ook niet
in Japan", meent wethouder
Pechtold. „Toch denk ik dat de
ze reis al alleszins de moeite
waard is geweest als er later één
Japans bedrijf zich in Leiden,
vestigt." En Schultz: „Er zijn
verscheidene contacten gelegd
die in de toekomst heel waarde
vol kunnen blijken. We zijn met
elkaar een flinke stap verder ge
komen."
De beide wethouders bena
drukken dat de reis ook voor
hezelf nuttig is geweest.
Schultz: „Je krijgt een beter in
zicht hoe de dingen daar gaan:
wat de gevoeligheden zijn, wat
mensen belangrijk vinden en
hoe je daarmee moet omgaan.
Dat kan alleen maar een voor
deel zijn als je later met Japan
ners spreekt."
De wethouder economische
zaken is bewust niet op de
voorgrond getreden tijdens de
economische presentatie van
Rijnland in Japan. Ze heeft dat
overgelaten aan voorzitter Jac
ques Blommers van de Kamer
van Koophandel en de Alphen-
se burgemeester Nico Schoof.
„Japanners zijn niet gewend
aan leidinggevende vrouwen.
Dus leek het ons beter dat Jac
ques en Nico de presentatie de
den." Achteraf heeft ze gemerkt
dat Japanners er helemaal geen
moeite mee hebben als een
westerse vrouw zich manifes
teert. „De presentatie is prima
gegaan. Geen enkel woord van
kritiek daarover. Maar achteraf
denk ik dat ik toch iets meer in
het voetlicht had moeten
staan."
De samenwerking met de Ka
mer van Koophandel en Alphen
is haar uitstekend bevallen. Vol
gens haar is een gezamenlijk
optreden zeker voor herhaling
vatbaar. „Al sluit ik niet uit dat
we bij andere gelegenheden
ook samen met andere plaatsen
aan de slag gaan. Leiden en Al
phen richten zich toch op to
taal andere takken van bedrij
vigheid. Zij zoeken vooral logis
tiek en transport, terwijl wij
vooral op zoek zijn naar bio sci
ence bedrijven." De samenwer
king economie en cultuur is
haar eveneens uitstekend be
vallen. „Zo'n samenwerking
tussen bedrijfsleven, musea en
gemeenten is prima. En als de
volgende keer ook nog een ver
tegenwoordiging van de univer
siteit erbij zou kunnen zitten, is
het helemaal mooi."
Pechtold en Schultz verwach
ten niet dat er op korte termijn
veel meer buitenlandse missies
komen. „We gaan al een keer
per jaar naar de grote biotech-
nologiebeurs in Amerika. Dat is
de plaats waar we moeten zijn.
Deze reis naar Japan is een hele
nuttige geweest, maar we moe
ten ook weer niet overdrijven",
aldus Schultz.
Pechtold heeft in Japan in elk
geval één belangrijke les ge
leerd. „We praten in Nederland
vaak over meer vrijheid op het
gebied van ruimtelijke orde
ning. Maar als ik zie waar het
ontbreken van regels toe kan
leiden, zoals hier in Japan, dan
schrik ik toch wel. Alles is hier
door elkaar gekwakt en veel van
waarde is verdwenen. Dat hoeft
voor mij niet."
delegatie, met onder andere Volkenkunde-directeur S. En-
oud-burgemeester Goekoop en zijn vrouw en - geheel rechts
Leidse wethouder, die in Japan de namen 'Pechtovski' en 'Pecht-
draagt.