zzz^mzzzmz
Denksport
I HI I m„
ft
ZATERDAG 22 APRIL 2000
BRIDGE
Ad Oskam
De topparen in Nederland komen in het al
gemeen goed aan hun trekken. In april
werd de derde voorronde verspeeld van het
ING Bank Topcircuit. Daar deden 52 top
paren aan mee. In mei volgt dan de laatste
voorronde met in juni de finale met een
topcircuit aan prijzengeld. Dit keer wonnen
deBrusselaars Zvi Engel-Guy van Midd-
elem voor Jan Jansma-Loek Verhees. In de
totaalstand na drie rondes staan
Maas-Ramondt bovenaan. Ook nu weer
konden de meeste punten worden ge
scoord met goed bieden. In het eerste spel
had Oost de volgende verzameling:* 7; V H
V 10 9 8 7 2; V B 10 2; A.West was de ge
ver en OW waren kwetsbaar. West begon
het bieden steevast met 1 SA. Noord zweeg
vaak of bood een enkele keer ook direct
hoog met 3 In beide gevallen heeft Oost
een probleem. De essentie is het vaststellen
van het aantal azen bij Oost en het bezit
van ruitenheer. Veel spelers hadden daar
geen goede afspraken over. Zonder tegen-
bieden mag het niet moeilijk zijn. Belang
rijk is om ruiten als troefkleur vast te stellen
en niet harten!! Is de troefkleur vastgesteld,
dan kan met 4 SA de azen plus troef heer
worden opgevraagd. Ook na een volgbod
met 3 4 wordt met 3 de troefkleur vastge
steld. Als OW door hun tegenstanders de
mogelijkheid wordt geboden,is het ant
woord op 4 SA, dat West vier keycards be
zit. En daarna kan Oost zonder enig pro
bleem zelfs 7 SA bieden! Dat contract werd
nergens gevonden, wel zeven keer 7 V van
de 26 keer, dat het spel werd gespeeld.
Voor topparen was dit een klein percenta
ge. Dit was het spel:
NZ konden het OW nog knap lastig maken
door na 3 en Oost's bod direct 5 te bie
den. Het azen vragen is dan onmogelijk en
Oost kan alleen na eventueel bieden van
West vervolgen met 6 Ook dat zal West
weten te honoreren met groot slem, nu hij
in het bezit is van alleoverige azen. Het
tweede spel was naast een biedprobleem
ook een tegenspeelprobleem:
West blinde
Zuid was de gever en OW waren kwetsbaar.
Kees Bakker opende als Zuid met 1 V West
pas; Noord 1 (dat bod is equivalent aan
het normale 1 SA in hun systeem). Oost
doublet; Zuid 3 West 3 (sterk onder
boden); Noord 4 4 Oost 4 Na tweemaal
pas bood Noord met deze kwetsbaarheid
nog 5 Na opnieuw tweemaal pas be
sloot West tot 5 Gaat u als Zuid double
ren of past u liever in de hoop OW eentje te
hoog te hebben 'gelift'? In de praktijk dou
bleerde Kees Bakker. Na hartenaas en het
opengaan van de blinde moest Zuid verder.
Speelt u in slag 2 ook 2 na in de hoop
Noord aan slag te brengen om ruiten in te
spelen. Dan deed u het hetzelfde als Kees
Bakker. Dit was het spel:
AVB986
f3
m io 9
*H43
A 107 62
Het contract werd zo door de dameswe
reldkampioenen Pasman-Simons gedou
bleerd met een overslag gemaakt voor 1050
punten! De beste aktie van NZ was om ge
woon 5 ongedoubleerd te laten spelen
(-650) of met 6 te redden (-500). De da
tumscore van de Butler was -600. Ook het
derde spel was spectaculair met veel ver
schillende resultaten.
B 8 2
64 32
*B 109852
Zuid was de gever en OW waren kwetsbaar.
Het begon al met Zuid. Een aantal Zuidspe
lers begonnen met deze kwetsbaarheid met
3 Kwetsbaar zal West niets durven bie
den. Noord kon schitteren door 3 te bie
den. Het alternatief is 3 SA, dat altijd down
zal gaan. Na 3 zal Zuid zeker 4 bieden,
het enige te maken manchecontract voor
NZ. Mits natuurlijk Oost niet uitkomt met
ruiten. Dat gebeurde met Niemeijer-Bom-
hoff als OVV. De ruiten werd afgetroefd.
Oostkwam in slag 2 met klaverenvrouw aan
slag! West kreeg zijn tweede ruitehaftroe-
ver. En troef heer zorgde voor de welver
diende downslag. Waar Zuid paste en West
begon met 2 V (zwakke twee) of 2 (multi)
hadden OW het niet moeilijk. Een goed in
gespeeld paar moet verder kunnengaan,
zelfs tot 5 V Dat contract werd soms ge
doubleerd, maar kon niet down.
Ex-wereldkampioen Hans Kreijns mocht 1
openen en uiteindelijk 4 spelen. Ruiten
uit en getroefd is op zich niet fataal. Klave
renaas na en een kleine klaveren kan
Noord troeven. Nu schoppenaas en schop
pen na brengt Oost aan slag. Deze moet of
wel harten inspelen, waardoor Zuid twee
ruitens kan opruimen ofwel Oost moet rui
ten inspelen. In beide gevallen wordt 4
zelfs gemaakt! Een prachtig spel, dat in
hoofdzaak door aggressief bieden punten
op kan leveren.
In Haarlem wordt in de 'Bridge Sociëteit 't
Spaerne' aan de Spaarndamse weg op 29
april de Koninginnedrive met koud buffet
georganiseerd.
Inlichtingen
(023-52574225260529/5327950)
PUZZEL
2 [3 [4 WMs [6 [7 [8 I [9
13 ^*14 15 I
"Ï6 [Ï7~| ■■Ï8 19 W2Ö 21
22
25
a30 31 H32 33
Hg
42 43 ■■44 45 BH 46 47
48 ■■^HbHd»
51 5^^^B?3 5^^^B?5
57 ■■58 59
60
Kruiswoordraadsel Oplossing
nummer 15
MEDEDINGEN en KANDIDAAT
nummer 16
Horizontaal:
1. Gekorreld zetmeel van de cassave; 5.
gelijkvormig; 10. droog; 11. lofdicht; 12.
beslist; 14. in geen geval; 16. verbond; 18.
vloeistof; 20. desalniettemin; 22. straf
werktuig; 23. deel van de week; 24. voor
zetsel; 25. schrijfvloeistof; 27. glooiing;
29. Spaanse schilder; 30. uitbouw; 32. bij
elkaar; 34. gezichtsorgaan; 35. alcoholi
sche drank; 37. bezem; 39. knokig; 42.
snaarinstrument; 44. afvoeren; 46. pas
telkleur; 48. roem; 49. wintersportartikel;
50. watering; 51. toespraak; 53. bloedge
ver; 55. lusthof; 56. uitheemse plant; 58.
huidopening; 60. dochter van Cadmus;
61. insect; 62. verdwenen; 63. aromatisch
aftreksel.
Verticaal:
1. Triest; 2. denkbeeld; 3. eveneens; 4.
bemanning; 6. Europeaan; 7. kunsttaal;
8. vaststaand gegeven; 9. indrukwek
kend; 12. patiënt; 13. navigatiemiddel;
14. warme wijn met suiker en specerijen;
15. Perzische gouden munt; 17. klooster
linge; 19. hoeveelheid; 21. gevangeniska
mer; 26. bende; 27. plavuis; 28. dagvaar
den; 29. soort stof; 31. vaartuig; 33. zoog
ster; 36. figuur uit westerns; 37. afwezig
heid van oorlog; 38. kunstmens; 39.
haardracht; 40. broederschap; 41. feeste
lijke maaltijd; 43. oppervlaktemaat; 45.
hemellichaam; 47. ontkenning; 52. uit
gang; 53. sneeuwsmelting; 54. klip; 55.
Ierland; 57. gewicht; 59. paard.
Welke woorden worden gevormd door
de letters in de volgende vakjes: 39 48
12 34 63 31 32 61 41 22 en 62
43 36 4 25 14 55 13 52 6
Oplossingen van de kruiswoordpuzzel en/of het cryptogram, bij voorkeur per briefkaart,
dienen uiterlijk woensdag a.s. in het bezit te zijn van het Redactiesecretariaat Leidsch
Dagblad, Postbus 54, 2300 AB Leiden. Onder de inzenders worden twee cadeaubonnen
van 25 gulden verloot.
Winnaars
A. van der Loo, Grundel 13, Oude Wetering
(cryptogram).
M. Beijersbergen, Bothaplein 7, Wassenaar
(kruiswoord).
Cryptogram nummer 16
Horizontaal:
4. Vértragingsmechanisme in een computer? (8); 6.
Tafelnoot? (8); 8. Breedvoerige situatie (13); 10.
Mensen voor de buis ogen niet geheim (13); 13.
Artistieke kloosterling? (12); 15. Bewogen zonder
stuurinrichting (8); 17. Politicus in de keuken (3); 18.
Door een kwartet ingetogen gezongen (11); 19. Hij
maakt reclame voor een auto in het kabinet (8).
Verticaal:
1. Drank voor het gespuis? (9); 2. Ze blijven niet in
deze kamers (12); 3. Droevige holle ruimte? (8); 5.
Noot voor een Franse vriend in deV.S.(5); 7. Haar
geloei is erg verleidelijk (6); 9. Die dokter heeft wat te
verbergen (5); 11. Zo grondig dat men geen steek
meer uitvoert (10); 12. Sentimenteel beest? (8); 14.
Gemelijk als een zot (6); 16. Klein, maar fijn (6); 17.
Naderende uitnodiging voor een heilige (5).
Oplossing
nummer 15
Horizontaal:
4. Knotsgek; 6. wachtgeld; 7.
kat; 8. manna; 11. onderne
mingszin; 12. demi; 13. slavin
ken; 15. slagzet; 16. roesten;
17. schatten; 18. soesa; 20.
blauwbaard.
Verticaal:
1Ontwikkelingshulp; 2.
stichtingsbestuur; 3. veeg; 5.
blindgangers; 8. mamma; 9.
ongeblust; 10. dienders; 14.
varenkas; 19. orde.
DAMMEN
Het eerste nationaal damkam
pioenschap in het nieuwe mil
lennium is vorige week zondag
van start gegaan. In het Twent
se Hengelo, thuishaven van
damclub Maas van 't Hoog dat
nauw bij de organisatie betrok
ken is. Zoals de voorzitter van
de KNDB, Theo van den Hoek,
in het voorwoord van het pro
grammaboekje schrijft, is Hen
gelo een stad die vooral herin
neringen oproept aan het in
middels legendarische WK
1972.
Een toernooi waarin de inmid
dels 50-jarige Ton Sijbrands
zijn eerste wereldtitel pakte met
een nipte voorsprong op Harm
Wiersma. Deze grote namen
ontbreken op de deelnemers
lijst van het NK 2000. Beide
spelers zagen om uiteenlopen
de redenen van deelname aan
dit NK af. Daarentegen telt dit
Nederlands kampioenschap
maar liefst vier debutanten: Je
roen van den Akker, Martin
Dolfing, Jan Mente Drent en
Mari van Ballegooijen. Van dit
kwartet lijkt Dölfing de beste
papieren voor een hoge klasse
ring te hebben (op het moment
dat deze rubriek gemaakt werd
moest het NK nog beginnen).
De al jaren als een groot talent
te boek staande Dolfing plaats
te zich overtuigend voor dit NK
via de halve finales waarin hij
spelers als Oudshoom en Thijs-
sen achter zich liet. Saillant dé
tail:
Dolfing kwam in de halve finale
m
9
9
9
O
O
m
O
O
O
O
a
O
O
O
9
9
9
9
9
9
9
9
9
O
D
Q
Q
O
O
O
O
d
Q
Q
D
O
O
O
Diagram nr. 1
met een keuzeplaats. In de slot-
ronde stelde Dolfing zijn kwali
ficatie veilig door een vanuit zo
wel tactisch als technisch oog
punt slim gespeelde partij. Wit:
P. Hoogteijling; zwart: M. Dolf
ing (HF 2000). Partij: 1. 33-29
20-24 2. 29x20 15x24 3. 32-28
17-21 4. 37-32 18-23 5. 41-37
12-18 6. 31-27 7-12 7. 34-30
11-17 8. 39-33 21-26 9. 44-39
1-7 10. 30-25 7-11 11. 40-34
24-30 12. 35x24 19x30 13. 28x19
14x23 14. 45-40 30-35 15.
50-45 35x44 16. 49x40 17-21 17.
34-29 23x34 18. 39x30 12-17 19.
40-35 10-14 20. 45-40 5-10 21.
40-34 17-22 22. 46-41 22x31
23.- 36x27 8-12 24. 33-28 2-8
25. 38-33 12-17 26. 41-36
17-22 27. 28x17 11x31 28. 36x27
6-11 29. 43-38 11-17 30. 33-28
18-22 31. 27x18 13x33 32. 38x29
17-22 33. 29-24 8-13 (zie dia
gram 1) 34. 42-38 14-19 35.
34-29 10-14 36. 38-33 22-27
37. 24-20 27x38 38. 33x42 19-23
Diagram nr. 2
39. 29x18 13x22 40. 42-38 21-27
41. 38-33 27-31 42. 30-24
31x42 43. 48x37 16-21 44. 35-30
21-27 45. 24-19 14x23 46.
20-14 9x20 47. 25x14 23-28 48.
33-29 27-31 49. 29-24 31x42
50. 47x38 26-31 51. 24-19
31-36 52. 19-13 36-41 en wit
liet zich de rest niet meer bewij
zen.
Van de overige debutanten lijkt
Mari van Ballegooijen te zijn
voorbestemd om de rode lan
taarn brandend te houden.
Weliswaar kwam Van Balle
gooijen in de voorronde verras
send uit de hoek, doch een NK-
-finale is speltechnisch gezien
wel even iets anders. Vinding
rijk is de man uit Wijk en Aal
burg op het bord echter zonder
meer. Dat liet hij bijvoorbeeld
zien tegen Gerrit Boom in de
barrage (met verkort speeltem-
po) om het derde plaatsbewijs
in groep 1 van de halve finale
zie diagram 2).
Diagram n
Vanuit deze voor hen
stand ontspon zich i
drama voor de met z
lende Boom: 27. 28-
28. 32x23 2-7 29. 27-
30.31x22 13-19 31.33-
32. 38x29 8-13 33. 43
34. 36-31 16-21 3!
20-24 36. 29x20 15x24!
11-16 38. 31-27 24
23-18 12x23 40. 35-30
de materiële voorspro
zwart plotseling slechti
14-20? Beter was 6-11
41.22-17 21x12 42.30-
43. 28x17 9-13 44. 34x S
en na nog wat overboi 8
ten hield Boom het voo
De problemist Dik
Berg publiceerde in I
volgende miniatuur
gram 3).
Deze stelling had ziet
meer in een partij vooi ze
kunnen doen. Wit aan
Volgende week nemen lei
kijkje in Hengelo.
SCHAKEN
I
ill
1
ïllill
llllltl!
il
i
li
i
i
w
i
i
ill
1
lil
H
Bi
lil
<a?
Pf
lil
lllllllll
III
ik
li
ill
ii
lil
i
V
i
i.
il
i
i
III!
f\
i
„i
imi
m
lllllllll
II
Bi
Wf
i
lllllllll
i
1
1
i
I
JL
JSIi.
Hl
11!
i!
A
10'
A
i.
lllllllll
10
Eli
lllllllll
a
lllllllll
P5
Vorige week hebben we ons al
bezig gehouden met blunders
van topschakers. Het blunder
thema lijkt in het schaakspel
onuitputtelijk. Het schaken
heeft zijn populariteit te dan
ken aan demogelijkheid fouten
te maken. Zo is "boter-kaas en
eieren" een spelletje dat gedu
rende korte tijd aardig is voor
kinderen, maar zodra beide
spelers weten waai" ze mee be
zig zijn, eindigen alle partijen in
remise. Dan is de lol er snel af
en gaat men op zoek naar èen
wat interessanter spel. De mo
gelijkheden in het schaken zijn
onbeperkt en daarmee is het
spel te moeilijk voor de mens
en ook de computer (voor zo
lang het duurt). Fouten horen
dus bij het schaken, maar blun
ders vormen weer een aparte
categorie. In een zet kan een
gewonnen of. speelbare stelling
in een puinhoop veranderen.
In de eerste stelling uit de partij
Lapiken - Reshevsky, Long
Beach 1955. heeft zwart zojuist
een tussenzet gespeeld middels
l...De6+, met het idee om op de
volgende zet de loper op g7 te
slaan. Wit zag niet dat hij een
unieke kans had om zijn grote
tegenstander direct tot overga
ve te dwingen en speelde het
automatische 2.Kbl en verloor
uiteindelijk. Hoe had u geant
woord?
Blunders kunnen op verschil
lende wijze tot stand komen.
Het eerste voorbeeld was een
duidelijke dubbelblunder, waar
beide spelers niet in de gaten
hadden wat er aan de hand
was. Soms speelt iemand de
tweede zet uit een berekende
variant en ook de regel aanra
ken in zetten heeft al wat
slachtoffers gemaakt (zie dia
gram 2). In de partij Hort - Gli-
goric, Hastings 1971/72, zag wit
de winnende zet, maar hij raak
te per ongeluk zijn dame aan.
Gligoric zal raar en opgelucht
opgekeken hebben toen de
vreemde zet l.Dc8?? op het
bord kwam. Welke zet had Hort
gezien?
Als grootste blunder wordt het
opgeven in gewonnen stelling
beschouwd met als goede twee
de opgeven in remisestelling.
Het opgeven van een partij is
voor veel spelers een moeizaam
gebeuren en wordt dan ook
vaak lang uitgesteld. Dit heeft
dan weer tot gevolg dat er ein
deloos doorgespeeld wórdt.
Tim Krabbe heeft een verzame
ling aangelegd van de ultieme
blunder. In totaal zijn er 35 ge
vallen van opgeven in gewon
nen stelling bekend. Wie ze al
lemaal wil bewonderen kan te
recht op de webpage van Tim
Krabbe
(www.xs4all.nltimkr chess ch
ess/html).
De witspeelster uit het derde
fragment was ooit wereldkam
pioene. Zij heeft de twijfelachti
ge eer om zowel een gewonnen
als een remisestelling te hebben
opgegeven (zie diagram 3). In
de partij Rudenko - Rootare,
USSR 1956, zag zwart dat het
voor de hand liggende kwali
teitsoffer l...Txd5 niet goed was
wegens 2.exd5 b2? (2...Kf8) 3.d6
en de pion loopt door. Ze dacht
echter een simpele oplossing
van het stellingsprobleem te
zien en zettè voort met l...b2??!
De bedoeling is duidelijk: na
2.Lxa2 komt 2...Tel. Wit zag dit
ook en gaf op. Hoe had ze de
combinatie kunnen weerleg
gen?
In 1961 ging Rudenko nog
maals in de fout, ditmaal tegen
Stekalovsky. De stelling lijkt in
eerste instantie niets op het
voorgaande fragment, maar bij
nader inzien zit er èen opmer
kelijke overeenkomst iijs
ovsky speelde l.Tbl
l.Tel, hoewel dit noo ta
effect had gehad) en
op. De dame kan duidjeir
wijken wegens mat op ke
had zwart zich uit deze i a
situatie kunnen redden rp
Oplossingen
Diagram 1: Met de veifjm
tussenzet 2.Lc4! had
punt kunnen binnenleei
dreigt mat en damewinsn
2...Dxc4 3.b3 dreigt dit Ie
rest zwart niets andeqdti
te geven.
Diagram 2: Na l.Lg5
is de zwarte dame geva
Diagram 3: Wit hadia
profiteren met 2.L :a.
3.Tfl! De winst is v^ea
schematisch:
f2-f3,Lbl om het
Tc2+ eruit te halen)
Tdl, Kd2*enz.
bé
Diagram 4: Na 1...1 je:
ook diagram 3) heeft
beter dan 2.Txb2 Txb2 irei
wint de dame terug mi ?ld
waarna een remise ïg
rest.
FILATELIE
Kroonprins Filip begint zich nu
ook postaal te profileren. Op 17
april gaf België een
17 Bef./0,42 e.-portretzegel uit,
waarop tevens de initialen FP
en een kroontje. De zegel is ge
wijd aan het Prins Filipfonds,
dat in mei 1998 werd opgericht
en dat als doel heeft de uitwis
seling tussen de 'gemeenschap
pen' te bevorderen.
De vijfjaarlijkse internationale
bloemententoonstelling Gentse
Floraliën (nog tot 1 mei) is als
gebruikelijk weer opgeluisterd
met een zegelemissie. Op 17
april verschenen drie zegels die
een iris spuria (16 Bef./0,40 e),
een rododendron (17 Be-
f./0,42 e.) en een begonia
(21 Bef./0,52 e.) tonen.
De Gentse Floraliën worden se
dert 1839 gehouden, sinds 1955
is dit de tiende serie die aan dit
bloemenfestijn wordt gewijd.
In de bloemenreeks heeft België
- eveneens op 17 april - op
nieuw een boekje uitgegeven
met tien zelfklevende zegels.
Deze keer met een tulp (varië
teit Triomf) en als waarde-aan-
duiding zone A Prior
(21 Bef./0,52 e.).
Blijft over te vermelden dat op 3
april de permanente serie Al-
bert II (type Broux/MVTM) met
een 30 Bef./0,75 e.-zegel is uit
gebreid.
'Feest van de postzegel 2000'.
Onder dit motto gaf Frankrijk
op 13 maart een zegel uit waar
op Tintin, bij ons beter bekend
als Kuifje, in actie is. De zegel
heeft een waarde van
3,00 fr./0,46 e. Hij is daarnaast
ook uitgegeven als bijslagzegel
(3,00+ 0,60 fr./0,55 e.) in een
velletje, met op de rand onder
anderen professor Zonnebloem
en kapitein Haddock. Boven
dien is een boekje uitgebracht
met vier zegels zonder bijslag,
drie zegel met bijslag en een
vignet.
Verdere uitgiften in Frankrijk:*
18 februari, 200 jaar Corps pré-
fectoral, 3,00 fr./0,46 e., stand
beeld:* 28 februari,
6,70 fr./1,02 e.-kunstzegel met
een detail van de fresco 'Venus
en de gratiën bieden hun gun
sten aan een jong meisje aan'
van Sandro Botticelli;* 6 maart,
een langwerpige toeristische
zegel (76. x 22 mm,
3,00 fr./0,46 e.) met een beeld
van Carcassonne/Aude;* 27
maart, kruiden van Madagas
car, 4,50 fr./0,69 e., maagden-
palm;* 27 maart, parlementsge
bouw van Bretagne/Rennes,
3,00 fr./0,46 e.;* 10 april, felici
tatiezegel van 3,00 fr./0,46 e.,
o.a. een bloem;* 10 april, kunst
zegel van 6,70 fr./1,02 e., het
beeld De Wals van Camille
Claudel;* 10 april, toeristische
zegel van 3,00 fr./0,46 e. gewijd
aan Saint
Guilhem-le-Désert/Herault;*
17 april, nog een toeristische
zegel van 3,00 fr./0,46 e. met
zicht op Gérardmer Vallée des
Lacs/Vogezene.
Groot-Brittannië gaat onver
droten door met de uitgifte van
millenniumseries, elk
vier zegels. Dat begor
ri 1999 en dat zal do
en met januari 2001.
pakket zal dan hondeC
tellen. "j
Op 4 april werd de zesl
lie uitgegeven onder d
fe and Earth'. De
waarden van 2 nd (i
(27 p), 45 p en 65 p t
zonnepanelen en mier
Deel zeventien, Art a
komt 2 mei in roulatie
ke waarden met ondei
ramiek (Ceramica in
-Trent) en de Gallei
dern Arts in
Groot-Brittannië wij
april een aantal tariev
band daarmee wordt
gen eerder de 'eeu
permanente Machine SQ
de beeltenis van de
uitgebreid met de
waarden: 8 p (oud go -
(leigrijs), 40 p (grijsbl: r
(rood), 45 p (rodo m
paars) en 65 p (turqu
der nog enkele zgn.
Stamps: 65 p (Schotk
(Wales), 1 st (Noord
40 p (Noord-lerland)
(Noord-Ierland).Sten wc
nieuws - Ter gelegei
de 16-de Dag van de
telie die begin deze
Zevenhuizen is geh( I"1
een bijzonder stempe oc
met daarin de over pc
wereld bekende Molei ie
Correspondentie kan ar,
mei worden gezont l.
PTT Post Collect Clul
30051, 9700 RN Gr< 131
Verder heeft PTT Pos 3
beursenvelop 2000-0 sSj
zonder stempel u
Prijs fl. 4,75. Ook dezon
kunt u in Groningen I aa
