'Verzoening vraagt veroordeling van het kwaa 'Alle Europeanen stammen af van zeven moeders Geloof Samenleving ZATERDAG 22 APRIL 2000 VANDAAG 22 APRIL Vandaag 1967 jaar geleden, rond het jaar 33 zou Jezus dood in zijn graf hebben geleden. Een dag daarvoor, op Goede Vrijdag, werd Je zus gelauisigd en morgen herdenkt men zijn herrijzenis. In aftvachting van het paasfeest, heerst er van daag doorgaans stilte in het kerkelijk leven. Toch verbreidt zich het gebruik in veel kerken om in de nacht van stille zaterdag op paaszondag een wake te houden. Aan het ein de van deze wake wordt de paasdag met feestelijk gezang begroet. Op 22 april krijgt de heilige Theodorus van Sykeon uit Ga- latia in Klein Azië zijn eerbetoon. Deze zevende-eeuwse zoon van een prostituee, werd monnik in Jeruzalem en la ter bisschop. Hij stichtte meerdere kloosters. Vandaag ongeveer 1967 jaar geleden stond Je zus op uit het graf en verscheen voor het eerst in het hof van Jozef van Arimathea aan Maria Magdalena. Even later, op dezelfde dag, zagen 23 APRIL ook andere mensen hem: twee vrouwen uit Galilea, twee discipelen, Petrus en tien Apostelen. Ook na deze dag za gen mensen de opgestane Jezus. In het totaal maakt de bijbel melding van 13 verschijningen, waaronder die aan Stefanus, Paulus, Johannes en Jacobus de Jongere. In 1 Cor. XV staat beschreven hóe Jezus verscheen aan 'vijf honderd broederen op eenmaal'. Op 23 april 997 stierf in Polen de heilige Adelbertus van Bohemen. Een man die paus Johannes Paulus II in 1997 nog het 'symbool van de samenwerking tussen kerk en staat' noemde. Hij stichtte kloosters en was als adviseur van keizer Otto II één van de machtigste mannen in Euro pa. 24 Vandaag 132 jaar geleden, op 24 april 1868, overleed in het Franse Angers zuster Rose-Virginie Pelletier. Zij reorganiseerde als overste het klooster van de Goede Herder in Angers tot een congregatie die gevallen vrouwen opving en trachtte te bekeren. Deze 'Soeurs de Notre-Dame de Charité du Bon Pasteur' (zusters van Onze-Lieve-Vrouw van Liefde van de Goede Herder) hebben zich snel ver spreidt. Nog tijdens het leven van Rose-Virginie Pelletier, ook wel Euphrasia Pelletier genoemd, ontstonden er hon derdtien congregaties onder die naam, in vier wereldde len. Op 24 april 1622 werd in Duitsland de heilige Fidelis van Sigmaringen door woedende protestante boeren met knuppels en zwaarden om het leven gebracht. Fidelis was een juridisch geschoold kapucijnermonnik die trachtte protestantse geloofsbroeders voor het katholicisme terug te winnen. Boksende predikante verdeelt kerk Stockholm De liefde van de lutherse predikante Sonia Nybom voor de bokssport leidt tot tweedracht in haar gemeente. Som mige gemeenteleden fronsen de wenkbrauwen, anderen reage ren er met instemming op. Weer anderen vrezen dat ze mis schien wel eens met een blauw oog de kansel moet betreden, zei de predikante uit Falun. Zij is lid van de vrouwenboksclub BK Stora Stoten. Boksen is volgens de predikante in het geheel niet in strijd met het gebod der naastenliefde, want: „een ver hoogd lichamelijk bewustzijn leidt tot meer sensibiliteit voor de naaste." Bisdom Roermond gaat kerken sluiten roermond In het bisdom Roermond worden de komende twintig jaar 'nogal wat' kerken in stedelijke gebieden gesloten. De sluiting is het gevolg van teruglopend kerkbezoek en het grote gebrek aan priesters. „Het heeft weinig zin een kerk voor vijftien mensen open te houden", aldus een woordvoerder. Het bisdom heeft de afgelopen jaren al 23 kerken gesloten. 'Roer mond' hanteert strenge normen bij de verkoop van kerken. Het wil geen herhaling van 'De Awwe Stienq' in Maastricht. In die kerk is tot groot ongenoegen van het bisdom een discotheek ge vestigd. Ook wordt geen verkoop aan islamitische organisaties overwogen. „Het past niet in ons beleid om er een moskee van te laten maken." Gereformeerde kerken kalven af utrecht Het aantal leden van de Gereformeerde Kerken daalde vorig jaar met 12.315 naar 676.627. Dat is een afname van 1,8 procent. In 1998 bedroeg de daling ook 1,8 procent. In steden was de afname het grootst. In 157 gemeenten, vooral in dorpen in de provincies Friesland, Gelderland, Noord-Brabant en Lim burg, kwamen er kerkleden bij. BEROEPINGSWERK CHRISTELIJK GEREFORMEERDE KERKEN Beroepen: te Rotterdam-Charlois (p.t.), DJ. van Vuuren te Maassluis; te Urk, A. van Heteren te Barneveld. Bedankt: voor Nieuwkoop, G. Bouw te Doornspijk. Een klein berichtje in de krant. De ambtelijk se cretaris van de SGP is aangeklaagd door zijn dochter wegens ontucht. Een kort bericht: nuch ter en vanzelfsprekend. Alsof het normaal is dat dit onderwerp in de krant komt. Alsof het nor maal is dat iemand wiens identiteit herkenbaar is aan de schandpaal wordt genageld nog vóór hij- zij is veroordeeld. (Waaraan ook ik mij nu dus schuldig maak door het bericht verder te ver spreiden). Hoe kort geleden is het nog maar, dat incest geen onder- <werp van gesprek was. Niet in het gezin, niet in de familie, niet onder vrienden en al helemaal niet in het publieke domein. Maar dankzij de anticonceptie- -pil is het normaal geworden om Qver de schaduwkanten van de seksualiteit te spreken. Door de anticonceptie-pil werd het in de jaren zestig eindelijk gemak- Lu kelijk om niet zwanger te wor den als je niet wilde. Het gehan- Xnes met onbetrouwbare tempe- ratuurmetingen om de vrucht- <bare dagen vast te stellen was niet meer nodig. De methode Ogino-Knaus (waarbij je een soort ingewikkelde feestkalender <van 'veilige' vrijdagen kon fabri ceren nadat je minstens een jaar lang alle menstruaties keurig in kaart had gebracht) kon samen met het waardeloze antiek van grootmoeder worden wegge gooid. Seks kon losgekoppeld Lh worden van angst voor onge wenste babies. Seks hoefde niet meertot een 'moetje' te leiden (wie van de jonge ren kent deze versluierende term voor een onvrij willig huwelijk nog?). Seks werd vrij verkrijgbaar. Met de vrijheid kwam ook het praten over seks. En met het praten over seks, kwam ook het praten over verkrachting bin nen het huwelijk, over incest, over seksueel mis bruik op het werk, in de school, de pastorie en in het kantoor van de president van de grootste macht op aarde. Het Leviticus-gedeelte van deze week - de hoofdstukken 16, 17 en 18 - besteedt veel aandacht aan seksuele relaties. Althans, hoofd stuk 16 gaat over Grote Verzoen dag, de belangrijkste dag in het joodse jaar, hoofdstuk 17 gaat over het eveneens essentiële ver bod om bloed te eten, waardoor er kosjer moet worden geslacht, en hoofdstuk 18 is gewijd aan seksuele relaties. Het is een hoofdstuk van niet meer dan dertig zinnen. Veel Frans is er niet bij, lijkt het. Besproken wordt welke seksuele relaties zijn toegestaan en welke niet. 'De naaktheid onthullen' is een van de termen die de bijbel gebruikt voor seks. Een prachtige uitdrukking, die verwijst naar de onbeschermd heid die een mens kan ervaren als hij/zij zonder bedekking door een ander wordt gezien, voor een ander staat, of naast een ander ligt. Het ge brek aan bescherming ook waar je voor moet kie zen wil seks een goede ervaring zijn. Naakt, zon der pantser, zonder afweer, zonder verhulling, dat ben je, of zou je moeten zijn in seks. En nie mand mag die bescherming, die verhulling weg nemen als de relatie een onmogelijke is. Nie mand mag die naaktheid onthullen, tenzij de re latie is toegestaan. De man is de aangesprokene in Leviticus 18. Hij kan niet iedere vrouw kiezen die hij wenst om mee te vrijen. Over de verlangens van vrouwen gaat het niet. Ze worden beschreven als beho rend tot de grootvader, de va der, de stiefvader, de broer, de stiefvader, de oom. De vrou wen zijn niet autonoom. Maar of ze daarmee ook willoos zijn, is de vraag. Positief geïnterpreteerd wor den de vrouwen beschermd tegen seksuele relaties die niet goed voor hen zijn. Maar toe gegeven, je hebt wel een posi tieve bril nodig om als feminist (e) de tekst te lezen zonder te fronsen. Met je moeder mag je niet naar bed. Met de andere wouwen van je vader (tot 1100 mochten Asjkenazische joodse mannen meerdere vrouwen trouwen, Sefardisch-joodse mannen mogen dat nog), mag je ook niet naar bed. Met je schoondochter mag je niet naar bed. De schrijvers van The Bold and the Beautiful hebben Leviticus 18 nooit gelezen (of juist wel), anders zouden ze weten dat Ridge en Eric totaal de fout in gaan door met eikaars vrouwen het bed te delen. Met je moeder niet, met je stief moeder niet, met de bijvrouw van je vader niet. Het zijn verboden vruchten. Met je stiefzusje niet. Met je kleindochter niet. Met je nichtje niet. Met je tante niet. Met je schoonzusje niet. Het is allemaal 'één vlees'. Ik heb het al eens eerder geschreven, oj dere plek: als de bijbel voorschrijft dat i niet moeten doen, kun je er donder op dat we dat het liefst zouden doen. Oedi zoon die zonder het te weten met zijn i naar bed ging, is door Freud van stal g( aan te geven dat alle zonen eigenlijk - z ze zich dat nog bewust zijn - met hun n naar bed willen. Hij had er de Griekse n niet bij hoeven halen. In Leviticus staat langen beschreven, indirect, door de v< paling, maar zonder verlangen zou een onnodig zijn. En alle andere seksuele v verlangens komen eveneens aan de ori een moeder én een dochter, met de bu met een andere man, met een dier. De het (en doet het ook), maar het is verbo Maar seks met (aangetrouwde) familiel dan wel verboden zijn, zonder incest of bloedverwanten zou er geen Europeaai pen. Alle Europeanen stammen af van moeders, meldt dezelfde krant. Ze kwal sen 45000 en 8000 jaar geleden naar Eu honderden miljoenen inwoners van Eu hun nakomelingen. Waar de vaders var kwamen, enof dat er ook zo weinig war er niet bij. Maar veel meer kunnen het geweest. Wat betekent dat relaties met wanten - dus ook incest - normaal wai kon waarschijnlijk niet eens anders. Relaties met bloedverwanten worden d lang niet allemaal negatief beoordeeld. c lukkig wel. Hoe ontstond de omslag vai naar slecht waar het incest betreft? Inc( nu - God zij dank - onderkend als een meest traumatische ervaringen die een hebben. Vanwege de weerloosheid die of jongere ervaart. Vanwege die weerloi moet de naaktheid van het kind verhult Bor weeroverzicht buitenland Weersvooruitzicht HWS Geldig tot en met zaterdag. Noorwegen: Wolkenvelden en van tijd tot tijd regen. Meeste regen in het zui den, in het noorden grootste kans op zon. Maxima van 8 gra den in het noorden tot 15 graden in het zuiden. Zweden: In het noorden en midden van tijd tot tijd zon. In het zuiden, en zondag later op de dag ook rich ting het noorden, bewolkt en pe rioden met regen. Middagtempe- ratuur van 8 graden in het noor den tot 17 in het zuiden. Finland: Geregeld zon en kans op een bui. Zondag in de loop van de dag meer bewolking. Maxima van 5 graden in het noorden tot 17 gra den in het zuiden. Denemarken: Zaterdag mogelijk eerst wat zon. Verder in het algemeen bewolkt en nat. Maxima ongeveer 16 gra den. Engeland, Schotland, Wales, Ier land: Wisselend bewolkt en buien. Zondag iets meer ruimte voor de zon. Middagtemperatuur van 12 graden in Schotland tot 15 gra den in de omgeving van Londen. België en Luxemburg: In de loop van zaterdag stevige regen- en onweersbuien. Zondag zonnige perioden. Zacht met maxima van 18 tot 22 graden. Noord- en Midden-Frankrijk: Zaterdag vooral ten westen van Parijs bewolking en regen of on weer. Zondag meeste neerslag ten oosten van de hoofdstad. Maxima van 16 graden aan de westkust tot 24 graden in de oos telijke departementen. Zuid-Frankrijk: Zaterdag in het westen enkele stevige buien, in het oosten zon. Zondag alles precies andersom. Maxima tussen 23 en 27 graden. Spanje: Perioden met zon maar op veel plaatsen ook kans op een regen- of onweersbui. Maxima in het noordwesten ongeveer 19 gra den, elders 22 tot 27 graden. Portugal: Geregeld zon en een enkele bui. Maxima uiteenlopend van 16 graden in het noorden tot 20 in het zuiden. Mallorca, Ibiza, Menorca: Perioden met zon en meest droog. Middagtemperatuur onge veer 25 graden. Marokko: Westkust: flinke perioden met zon en droog. Maxima van 20 graden in het noorden tot 28 in het zuiden. Tunesië: Droog en flink wat zon. Maxima van 24 graden aan de noordkust tot 30 in het zuiden. Madeira: Perioden met zon. Maxima iets boven de 20 graden. Canarische Eilanden: Flinke zonnige perioden en droog. Maxima 22 tot 26 graden. Duitsland: Flink wat zon, maar in het noor den en westen zaterdag ook een enkele bui. Zondag op meer plaatsen buien, vaak met on weer. Middagtemperatuur 23 tot 28 graden. Oostenrijk: Vrij zonnig en warm. Maxima tussen 24 en 28 graden. Zwitserland: Perioden met zon en droog. Maxima 23 tot 27 graden. Polen: Flink wat zon en vrijwel overal droog. Maxima rond 25 graden. Tsjechië en Slowakije: Droog en zonnig. Middagtempe ratuur 25 tot 30 graden. Hongarije: Droog weer met veel zon en maxima tussen 25 en 30 graden. Italië: Vrij zonnig, maar zondag mis schien een bui. Maxima 20 tot 27 graden. Corsica en Sardinië: Flink wat zon en zondag mogelijk een bui. Maxima ongeveer 23 graden. Griekenland en Kreta: Zonnige perioden en slechts plaatselijk een bui. Middagtem peratuur 20 tot 25 graden. Malta: Zonnig en droog. Maxima rond 25 graden. Turkije en Cyprus: Kans op een bui, maar ook zon nige perioden. Maxima tussen 21 en 25 graden. Weerrapporten 210420 u ZONDAG 23 APRIL 2000 Zon- en maanstanden Zon op 06.26 Zon onder 20.50 Maan op 00.49 Maan onder09.17 Waterstand IJmuiden Katwijk Hoog 07.25 19 48 06.58 19.21 Laag 03.26 15.35 03.07 15.16 MAANDAG 24 APRIL 2000 Zon- en maanstanden Zon op 06.24 Zon onder 20.52 Maan op 01.46 Maan onder09.59 Waterstand IJmuiden Katwijk Hoog 07.59 20.19 07.32 19.52 Laag 03.50* 15.55 03.31 15.36 DINSDAG 25 APRIL 2000 Zon- en maanstanden Zon op 06.22 Zon onder 20.53 Maan op 02.35 Maan onder 10.49 Waterstand IJmuiden Katwijk Hoog 08.36 20.55 08.09 20.28 Laag 04.25 16.46 04.06 16.27 Amsterdam De Bilt Deelen Den Helder Rotterdam Twente Maastricht Aberdeen Barcelona LEIDSCH DAGBLAD (Opgericht 7 maart 1860) KANTOOR Rooseveltstraat 82 071-5356 356 Postadres: Postbus 54, 2300 AB Leiden ABONNEESERVICE Abonnementen 071-5128 030 Geen krant ontvangen? Bel voor nabezorging: Ma. t/m/vr. 18.00-19.30 Zaterdag 10.00—12.00 ui DIRECTIE B.M. Essenberg, W.M.J. Bouterse (adjunct) J. Kiel (adjunct) HOOFDREDACTIE J.G. Majoor, T. van Brussel (adjunct) L.F. Klein Schiphorst (adjunct) bewolkt onweer W warmtefront Sfl* regen sneeuw V koufront At* opklaringen hagel lagedruk mist windrichting hogedruk zonnig 19 temperatuur luchtdruk in -1000— hecto pasca| redactie A Maandag, chef eindredactie algemeen T. Brouwer de Koning, chef redactie Rijn- en Veenstreek D C. van der Plas, chef eindredactie regio J. Rijsdam, chef redactie kunst W. Spierdijk, chef sportredactie E Straatsma, chef redactie Regio Leiden R.I.M. van der Veer, chef redactie Duin- en Bollenstreek W F Wegman, chef redactie Leiden TELEFAX Advertenties: 071-5323 50 Familieberichten: 023- 531 023- 5320 216 Redactie: 071- 5321 921 Hoofdredactie: 071-5315 9 ADVERTENTIES Maandag t/m vrijdag v; 071- 5356 230 i RUBRIEKSADVERTEI 071-5128 030 Maandag t/m vrijdag Vc 071- 5143 545 ABONNEMENTEI bij vooruitbetaling: per maand (acceptgiro) per kwartaal (acceptgiro) per half jaar (acceptgiro) per jaar (acceptgiro) Abonnees die ons een machtiging het automatisch afschrijven v; abonnements- geld, ontvangen betaling. VERZENDING PER H Voor abonnementen die per post worden verzonden geldt et aan portokosten per verschijndag LEIDSCH DAGBLAD OP G Voor mensen die moeilijk lezei hebben of blind zijn (of een a leeshandicap hebben), is een van het regionale nieuws uit I Dagblad op geluidscassette b< informatie 0486-486486 (Centrum voor Gesproken Lect Berlgn Boedapest Bordeaux Brussel Cyprus 20 6 0.0 13 7 0.0 21 13 0.0 20 11 0.0 24 11 0.0 27 16 0.0 25 13 0.0 18 10 0.8 Dublin Frankfurt Helsinki Innsbruck Istanbul Kopenhagen Las Palmas Londen Luxemburg Madrid licht bew. zo 2 licht bew zw2 half tew zw2 zwaar bew. w s.O zwaar bew zw 3 licht bew no 5 half bew. zw 4 zwaar bew zl half bew. zw 3 14 11 0.6 Nice 14 8 0.0 Oslo 22 16 00 Parijs 18 12 0.0 Rome 21 10 0.0 Zürich 25 9 0.0 22 14 0.0 23 8 0.0 23 10 0.0 20 16 0.0 9 8 0.9 18 10 4.0 41 9 0.0 K N H U I ONGEVALLENDIENST Rijnland Ziekenhuis, vestiging St. Elisabeth: 24 u. per dag. Diaconessenhuis: maandag t/m vrijdag 08.00-17.00 u. (uitgezond feestdagen). Leids Universitair Medisch Centrum: 24 u. per dag. Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: geen ongevallendienst. INLICHTINGEN BEZOEKUREN ZIEKENHUIZEN Diaconessenhuis: tel. 071-5178178. Rijnland Ziekenhuis, vestiging Elisabeth: tel. 071-5454545. Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: tel. 0172-463131. Leids Universitair Medisch Centrum: tel. 071-5269111. Pasen is het feest van de verzoening door Jezus van God en mensen. Vanuit dat besef moeten christenen op dit ondermaanse verzoening bevorderen, vindt Geneviève Jacques. Helaas, kerken komen vaak niet verder dan het afdekken van ongerechtigheid. leeuwarden wim schruver Met een schone lei beginnen, wordt er dan gezegd. Begane misstappen moeten worden 'vergeten', of in kerkelijk jargon: met de mantel der liefde wor den bedekt. Het gebeurt in per soonlijke relaties, maar ook na nationale en internationale conflicten. In het internationale juridi sche verkeer wordt deze hou ding samengevat met het woord 'impunity' (letterlijk: straffeloosheid). De term kreeg betekenis in Centraal- en Zuid- Amerika, legt Geneviève Jac ques uit. Zij is staflid van de Wereldraad van Kerken in Ge- nève en deskundig in interna tionale verhoudingen. „Nieuw gekozen regeringen durfden het niet aan de oude militaire machthebbers aan te pakken. Bang als ze waren dat die hun nog aanzienlijke macht zouden gebruiken", aldus Jac ques. „Ondanks de protesten van slachtoffers of familieleden van mensen die waren 'verdwe nen' onder het oude regime. Impuniteit vertegenwoordigt de leugen, de stilte en vergetel heid", vindt de Fran^aise. Ze heeft voor de Wereldraad een boek geschreven over de rol die kerken kunnen spelen in ver zoeningsprocessen. Het heet 'Beyond impunity': Voorbij de straffeloosheid. Want, vertelt ze, verzoening houdt veel meer in. „Verzoening is Gods plan voor Gods mensen en is een mix van vier elementen: liefde, waarheid, gerechtigheid en vre de." Met alleen de mantel der liefde wordt het niets, aldus Jacques. „Kwaad moet be noemd en veroordeeld worden. Dat is essentieel voor welk ver zoeningsproces dan ook." Veel kerken zitten, of ze het nu willen of niet, in een positie dat zij een rol kunnen spelen in verzoeningsprocessen. „Maar niet alle kerken zien hun rol. Of ze zijn blind voor de ernst van de problemen, óf ze hebben zich zelfs tot handlanger ge maakt van het regime." Te den ken valt bijvoorbeeld aan de onvoorwaardelijke steun die de Orthodoxe Kerk in Roemenië aan Ceausescu gaf. „Het valt niet te ontkennen", aldus Jacques, „dat kerkleiders en -leden in conflicten aarzelen of nauwelijks handelen, wan neer zij zich realiseren hoeveel werk er verzet moet worden om een verzoeningsproces op gang te krijgen." Het is moeilijk, maar onmo gelijk is het niet. Daarvan is Jac ques overtuigd, onder meer op grond van wat zij in Zuid-Afrika heeft zien gebeuren onder lei ding van de Waarheidscommis sie van aartsbisschop Desmond Tutu. De commissie 'vergat' Opvallend uitgedoste boetelingen lopen mee in een paasprocessie in Madrid. Staflid Geneviève Jacques van de Wereldraad van Kerken e feest van de verzoening aan om ervoor te pleiten, dat kerken tijdens en na grote politieke conflicten hun kop niet in het zand steken. „Ki na moet benoemd en veroordeeld worden. Dat is essentieel voor elk verzoeningsproces." niets, durfde ook misstappen en daders aan te wijzen. Jacques geeft volmondig toe dat daders zelden tot inkeer ko men. „Ze moeten hun verant woordelijkheid onder ogen zien, de consequenties accepte ren en bereid zijn om boete te doen. Dan zijn stappen naar verzoening mogelijk. Maar het vraag ook van de andere partij een enorme inspanning." Wie voor het snelle succes gaat komt volgens Jacques be drogen uit. Ze geeft wat tips die ze van Tutu en de zijnen heeft geleerd: het proces gaat stapje voor stapje, zal lang gaan duren en vraagt de inzet van alle par tijen. „Vooral dat laatste punt maakt het moeilijk." Er is al heel wat gewonnen, zegt Jacques, als de kerken in conflictsituaties duidelijk laten zien dat ze staan voor recht en vrede. „Soms klinkt de oproep tot verzoening van kerkleiders als een vraag om berusting." Ook kerken in situaties zonder oorlog of conflicten moeten at- !P tenter zijn, meent Jac< jst ministische theologen ian logen uit de Derde V|er voor verzoening opko n v ten op conservatieve in de kerk die weigeri werken aan een ve van economische e structuren die ongel stand houden." t

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 2000 | | pagina 14