'Verzoening vraagt veroordeling van het kwaa
'Alle Europeanen stammen af van zeven moeders
Geloof Samenleving
ZATERDAG 22 APRIL 2000
VANDAAG
22
APRIL
Vandaag 1967 jaar geleden, rond het jaar 33
zou Jezus dood in zijn graf hebben geleden.
Een dag daarvoor, op Goede Vrijdag, werd Je
zus gelauisigd en morgen herdenkt men zijn
herrijzenis. In aftvachting van het paasfeest, heerst er van
daag doorgaans stilte in het kerkelijk leven. Toch verbreidt
zich het gebruik in veel kerken om in de nacht van stille
zaterdag op paaszondag een wake te houden. Aan het ein
de van deze wake wordt de paasdag met feestelijk gezang
begroet.
Op 22 april krijgt de heilige Theodorus van Sykeon uit Ga-
latia in Klein Azië zijn eerbetoon. Deze zevende-eeuwse
zoon van een prostituee, werd monnik in Jeruzalem en la
ter bisschop. Hij stichtte meerdere kloosters.
Vandaag ongeveer 1967 jaar geleden stond Je
zus op uit het graf en verscheen voor het eerst
in het hof van Jozef van Arimathea aan Maria
Magdalena. Even later, op dezelfde dag, zagen
23
APRIL
ook andere mensen hem: twee vrouwen uit Galilea, twee
discipelen, Petrus en tien Apostelen. Ook na deze dag za
gen mensen de opgestane Jezus. In het totaal maakt de
bijbel melding van 13 verschijningen, waaronder die aan
Stefanus, Paulus, Johannes en Jacobus de Jongere. In 1
Cor. XV staat beschreven hóe Jezus verscheen aan 'vijf
honderd broederen op eenmaal'.
Op 23 april 997 stierf in Polen de heilige Adelbertus van
Bohemen. Een man die paus Johannes Paulus II in 1997
nog het 'symbool van de samenwerking tussen kerk en
staat' noemde. Hij stichtte kloosters en was als adviseur
van keizer Otto II één van de machtigste mannen in Euro
pa.
24
Vandaag 132 jaar geleden, op 24 april 1868,
overleed in het Franse Angers zuster
Rose-Virginie Pelletier. Zij reorganiseerde als
overste het klooster van de Goede Herder in
Angers tot een congregatie die gevallen vrouwen opving
en trachtte te bekeren. Deze 'Soeurs de Notre-Dame de
Charité du Bon Pasteur' (zusters van Onze-Lieve-Vrouw
van Liefde van de Goede Herder) hebben zich snel ver
spreidt. Nog tijdens het leven van Rose-Virginie Pelletier,
ook wel Euphrasia Pelletier genoemd, ontstonden er hon
derdtien congregaties onder die naam, in vier wereldde
len.
Op 24 april 1622 werd in Duitsland de heilige Fidelis van
Sigmaringen door woedende protestante boeren met
knuppels en zwaarden om het leven gebracht. Fidelis was
een juridisch geschoold kapucijnermonnik die trachtte
protestantse geloofsbroeders voor het katholicisme terug
te winnen.
Boksende predikante verdeelt kerk
Stockholm De liefde van de lutherse predikante Sonia Nybom
voor de bokssport leidt tot tweedracht in haar gemeente. Som
mige gemeenteleden fronsen de wenkbrauwen, anderen reage
ren er met instemming op. Weer anderen vrezen dat ze mis
schien wel eens met een blauw oog de kansel moet betreden,
zei de predikante uit Falun. Zij is lid van de vrouwenboksclub
BK Stora Stoten. Boksen is volgens de predikante in het geheel
niet in strijd met het gebod der naastenliefde, want: „een ver
hoogd lichamelijk bewustzijn leidt tot meer sensibiliteit voor de
naaste."
Bisdom Roermond gaat kerken sluiten
roermond In het bisdom Roermond worden de komende
twintig jaar 'nogal wat' kerken in stedelijke gebieden gesloten.
De sluiting is het gevolg van teruglopend kerkbezoek en het
grote gebrek aan priesters. „Het heeft weinig zin een kerk voor
vijftien mensen open te houden", aldus een woordvoerder. Het
bisdom heeft de afgelopen jaren al 23 kerken gesloten. 'Roer
mond' hanteert strenge normen bij de verkoop van kerken. Het
wil geen herhaling van 'De Awwe Stienq' in Maastricht. In die
kerk is tot groot ongenoegen van het bisdom een discotheek ge
vestigd. Ook wordt geen verkoop aan islamitische organisaties
overwogen. „Het past niet in ons beleid om er een moskee van
te laten maken."
Gereformeerde kerken kalven af
utrecht Het aantal leden van de Gereformeerde Kerken daalde
vorig jaar met 12.315 naar 676.627. Dat is een afname van 1,8
procent. In 1998 bedroeg de daling ook 1,8 procent. In steden
was de afname het grootst. In 157 gemeenten, vooral in dorpen
in de provincies Friesland, Gelderland, Noord-Brabant en Lim
burg, kwamen er kerkleden bij.
BEROEPINGSWERK
CHRISTELIJK GEREFORMEERDE KERKEN
Beroepen: te Rotterdam-Charlois (p.t.), DJ. van Vuuren te Maassluis; te
Urk, A. van Heteren te Barneveld.
Bedankt: voor Nieuwkoop, G. Bouw te Doornspijk.
Een klein berichtje in de krant. De ambtelijk se
cretaris van de SGP is aangeklaagd door zijn
dochter wegens ontucht. Een kort bericht: nuch
ter en vanzelfsprekend. Alsof het normaal is dat
dit onderwerp in de krant komt. Alsof het nor
maal is dat iemand wiens identiteit herkenbaar is
aan de schandpaal wordt genageld nog vóór hij-
zij is veroordeeld. (Waaraan ook ik mij nu dus
schuldig maak door het bericht verder te ver
spreiden).
Hoe kort geleden is het nog
maar, dat incest geen onder-
<werp van gesprek was. Niet in
het gezin, niet in de familie, niet
onder vrienden en al helemaal
niet in het publieke domein.
Maar dankzij de anticonceptie-
-pil is het normaal geworden
om Qver de schaduwkanten van
de seksualiteit te spreken. Door
de anticonceptie-pil werd het in
de jaren zestig eindelijk gemak-
Lu kelijk om niet zwanger te wor
den als je niet wilde. Het gehan-
Xnes met onbetrouwbare tempe-
ratuurmetingen om de vrucht-
<bare dagen vast te stellen was
niet meer nodig. De methode
Ogino-Knaus (waarbij je een
soort ingewikkelde feestkalender
<van 'veilige' vrijdagen kon fabri
ceren nadat je minstens een jaar
lang alle menstruaties keurig in
kaart had gebracht) kon samen
met het waardeloze antiek van
grootmoeder worden wegge
gooid. Seks kon losgekoppeld
Lh worden van angst voor onge
wenste babies. Seks hoefde niet
meertot een 'moetje' te leiden (wie van de jonge
ren kent deze versluierende term voor een onvrij
willig huwelijk nog?).
Seks werd vrij verkrijgbaar. Met de vrijheid kwam
ook het praten over seks. En met het praten over
seks, kwam ook het praten over verkrachting bin
nen het huwelijk, over incest, over seksueel mis
bruik op het werk, in de school,
de pastorie en in het kantoor van
de president van de grootste
macht op aarde.
Het Leviticus-gedeelte van deze
week - de hoofdstukken 16, 17 en
18 - besteedt veel aandacht aan
seksuele relaties. Althans, hoofd
stuk 16 gaat over Grote Verzoen
dag, de belangrijkste dag in het
joodse jaar, hoofdstuk 17 gaat
over het eveneens essentiële ver
bod om bloed te eten, waardoor
er kosjer moet worden geslacht,
en hoofdstuk 18 is gewijd aan
seksuele relaties. Het is een
hoofdstuk van niet meer dan
dertig zinnen. Veel Frans is er
niet bij, lijkt het. Besproken
wordt welke seksuele relaties zijn
toegestaan en welke niet.
'De naaktheid onthullen' is een van de termen
die de bijbel gebruikt voor seks. Een prachtige
uitdrukking, die verwijst naar de onbeschermd
heid die een mens kan ervaren als hij/zij zonder
bedekking door een ander wordt gezien, voor
een ander staat, of naast een ander ligt. Het ge
brek aan bescherming ook waar je voor moet kie
zen wil seks een goede ervaring zijn. Naakt, zon
der pantser, zonder afweer, zonder verhulling,
dat ben je, of zou je moeten zijn in seks. En nie
mand mag die bescherming, die verhulling weg
nemen als de relatie een onmogelijke is. Nie
mand mag die naaktheid onthullen, tenzij de re
latie is toegestaan.
De man is de aangesprokene in Leviticus 18. Hij
kan niet iedere vrouw kiezen die hij wenst om
mee te vrijen. Over de verlangens van vrouwen
gaat het niet. Ze worden beschreven als beho
rend tot de grootvader, de va
der, de stiefvader, de broer, de
stiefvader, de oom. De vrou
wen zijn niet autonoom. Maar
of ze daarmee ook willoos zijn,
is de vraag.
Positief geïnterpreteerd wor
den de vrouwen beschermd
tegen seksuele relaties die niet
goed voor hen zijn. Maar toe
gegeven, je hebt wel een posi
tieve bril nodig om als feminist
(e) de tekst te lezen zonder te
fronsen. Met je moeder mag je
niet naar bed. Met de andere
wouwen van je vader (tot 1100
mochten Asjkenazische joodse
mannen meerdere vrouwen
trouwen, Sefardisch-joodse
mannen mogen dat nog), mag
je ook niet naar bed. Met je schoondochter mag
je niet naar bed.
De schrijvers van The Bold and the Beautiful
hebben Leviticus 18 nooit gelezen (of juist wel),
anders zouden ze weten dat Ridge en Eric totaal
de fout in gaan door met eikaars vrouwen het
bed te delen. Met je moeder niet, met je stief
moeder niet, met de bijvrouw van je vader niet.
Het zijn verboden vruchten. Met je stiefzusje
niet. Met je kleindochter niet. Met je nichtje niet.
Met je tante niet. Met je schoonzusje niet. Het is
allemaal 'één vlees'.
Ik heb het al eens eerder geschreven, oj
dere plek: als de bijbel voorschrijft dat i
niet moeten doen, kun je er donder op
dat we dat het liefst zouden doen. Oedi
zoon die zonder het te weten met zijn i
naar bed ging, is door Freud van stal g(
aan te geven dat alle zonen eigenlijk - z
ze zich dat nog bewust zijn - met hun n
naar bed willen. Hij had er de Griekse n
niet bij hoeven halen. In Leviticus staat
langen beschreven, indirect, door de v<
paling, maar zonder verlangen zou een
onnodig zijn. En alle andere seksuele v
verlangens komen eveneens aan de ori
een moeder én een dochter, met de bu
met een andere man, met een dier. De
het (en doet het ook), maar het is verbo
Maar seks met (aangetrouwde) familiel
dan wel verboden zijn, zonder incest of
bloedverwanten zou er geen Europeaai
pen. Alle Europeanen stammen af van
moeders, meldt dezelfde krant. Ze kwal
sen 45000 en 8000 jaar geleden naar Eu
honderden miljoenen inwoners van Eu
hun nakomelingen. Waar de vaders var
kwamen, enof dat er ook zo weinig war
er niet bij. Maar veel meer kunnen het
geweest. Wat betekent dat relaties met
wanten - dus ook incest - normaal wai
kon waarschijnlijk niet eens anders.
Relaties met bloedverwanten worden d
lang niet allemaal negatief beoordeeld. c
lukkig wel. Hoe ontstond de omslag vai
naar slecht waar het incest betreft? Inc(
nu - God zij dank - onderkend als een
meest traumatische ervaringen die een
hebben. Vanwege de weerloosheid die
of jongere ervaart. Vanwege die weerloi
moet de naaktheid van het kind verhult
Bor
weeroverzicht buitenland
Weersvooruitzicht HWS
Geldig tot en met zaterdag.
Noorwegen:
Wolkenvelden en van tijd tot tijd
regen. Meeste regen in het zui
den, in het noorden grootste
kans op zon. Maxima van 8 gra
den in het noorden tot 15 graden
in het zuiden.
Zweden:
In het noorden en midden van
tijd tot tijd zon. In het zuiden, en
zondag later op de dag ook rich
ting het noorden, bewolkt en pe
rioden met regen. Middagtempe-
ratuur van 8 graden in het noor
den tot 17 in het zuiden.
Finland:
Geregeld zon en kans op een bui.
Zondag in de loop van de dag
meer bewolking. Maxima van 5
graden in het noorden tot 17 gra
den in het zuiden.
Denemarken:
Zaterdag mogelijk eerst wat zon.
Verder in het algemeen bewolkt
en nat. Maxima ongeveer 16 gra
den.
Engeland, Schotland, Wales, Ier
land:
Wisselend bewolkt en buien.
Zondag iets meer ruimte voor de
zon. Middagtemperatuur van 12
graden in Schotland tot 15 gra
den in de omgeving van Londen.
België en Luxemburg:
In de loop van zaterdag stevige
regen- en onweersbuien. Zondag
zonnige perioden. Zacht met
maxima van 18 tot 22 graden.
Noord- en Midden-Frankrijk:
Zaterdag vooral ten westen van
Parijs bewolking en regen of on
weer. Zondag meeste neerslag
ten oosten van de hoofdstad.
Maxima van 16 graden aan de
westkust tot 24 graden in de oos
telijke departementen.
Zuid-Frankrijk:
Zaterdag in het westen enkele
stevige buien, in het oosten zon.
Zondag alles precies andersom.
Maxima tussen 23 en 27 graden.
Spanje:
Perioden met zon maar op veel
plaatsen ook kans op een regen-
of onweersbui. Maxima in het
noordwesten ongeveer 19 gra
den, elders 22 tot 27 graden.
Portugal:
Geregeld zon en een enkele bui.
Maxima uiteenlopend van 16
graden in het noorden tot 20 in
het zuiden.
Mallorca, Ibiza, Menorca:
Perioden met zon en meest
droog. Middagtemperatuur onge
veer 25 graden.
Marokko:
Westkust: flinke perioden met
zon en droog. Maxima van 20
graden in het noorden tot 28 in
het zuiden.
Tunesië:
Droog en flink wat zon. Maxima
van 24 graden aan de noordkust
tot 30 in het zuiden.
Madeira:
Perioden met zon. Maxima iets
boven de 20 graden.
Canarische Eilanden:
Flinke zonnige perioden en
droog. Maxima 22 tot 26 graden.
Duitsland:
Flink wat zon, maar in het noor
den en westen zaterdag ook een
enkele bui. Zondag op meer
plaatsen buien, vaak met on
weer. Middagtemperatuur 23 tot
28 graden.
Oostenrijk:
Vrij zonnig en warm. Maxima
tussen 24 en 28 graden.
Zwitserland:
Perioden met zon en droog.
Maxima 23 tot 27 graden.
Polen:
Flink wat zon en vrijwel overal
droog. Maxima rond 25 graden.
Tsjechië en Slowakije:
Droog en zonnig. Middagtempe
ratuur 25 tot 30 graden.
Hongarije:
Droog weer met veel zon en
maxima tussen 25 en 30 graden.
Italië:
Vrij zonnig, maar zondag mis
schien een bui. Maxima 20 tot
27 graden.
Corsica en Sardinië:
Flink wat zon en zondag mogelijk
een bui. Maxima ongeveer 23
graden.
Griekenland en Kreta:
Zonnige perioden en slechts
plaatselijk een bui. Middagtem
peratuur 20 tot 25 graden.
Malta:
Zonnig en droog. Maxima rond
25 graden.
Turkije en Cyprus:
Kans op een bui, maar ook zon
nige perioden. Maxima tussen
21 en 25 graden.
Weerrapporten 210420 u
ZONDAG 23 APRIL 2000
Zon- en maanstanden
Zon op 06.26 Zon onder 20.50
Maan op 00.49 Maan onder09.17
Waterstand
IJmuiden Katwijk
Hoog 07.25 19 48 06.58 19.21
Laag 03.26 15.35 03.07 15.16
MAANDAG 24 APRIL 2000
Zon- en maanstanden
Zon op 06.24 Zon onder 20.52
Maan op 01.46 Maan onder09.59
Waterstand
IJmuiden Katwijk
Hoog 07.59 20.19 07.32 19.52
Laag 03.50* 15.55 03.31 15.36
DINSDAG 25 APRIL 2000
Zon- en maanstanden
Zon op 06.22 Zon onder 20.53
Maan op 02.35 Maan onder 10.49
Waterstand
IJmuiden Katwijk
Hoog 08.36 20.55 08.09 20.28
Laag 04.25 16.46 04.06 16.27
Amsterdam
De Bilt
Deelen
Den Helder
Rotterdam
Twente
Maastricht
Aberdeen
Barcelona
LEIDSCH DAGBLAD
(Opgericht 7 maart 1860)
KANTOOR
Rooseveltstraat 82 071-5356 356
Postadres: Postbus 54,
2300 AB Leiden
ABONNEESERVICE
Abonnementen 071-5128 030
Geen krant ontvangen?
Bel voor nabezorging:
Ma. t/m/vr. 18.00-19.30
Zaterdag 10.00—12.00 ui
DIRECTIE
B.M. Essenberg,
W.M.J. Bouterse (adjunct)
J. Kiel (adjunct)
HOOFDREDACTIE
J.G. Majoor,
T. van Brussel (adjunct)
L.F. Klein Schiphorst (adjunct)
bewolkt
onweer
W warmtefront
Sfl*
regen
sneeuw
V koufront
At*
opklaringen
hagel
lagedruk
mist
windrichting
hogedruk
zonnig
19 temperatuur
luchtdruk in
-1000— hecto pasca|
redactie
A Maandag, chef eindredactie algemeen
T. Brouwer de Koning, chef redactie Rijn- en
Veenstreek
D C. van der Plas, chef eindredactie regio
J. Rijsdam, chef redactie kunst
W. Spierdijk, chef sportredactie
E Straatsma, chef redactie Regio Leiden
R.I.M. van der Veer, chef redactie
Duin- en Bollenstreek
W F Wegman, chef redactie Leiden
TELEFAX
Advertenties: 071-5323 50
Familieberichten: 023- 531
023- 5320 216
Redactie: 071- 5321 921
Hoofdredactie: 071-5315 9
ADVERTENTIES
Maandag t/m vrijdag v;
071- 5356 230
i RUBRIEKSADVERTEI
071-5128 030 Maandag t/m vrijdag Vc
071- 5143 545
ABONNEMENTEI
bij vooruitbetaling:
per maand (acceptgiro)
per kwartaal (acceptgiro)
per half jaar (acceptgiro)
per jaar (acceptgiro)
Abonnees die ons een machtiging
het automatisch afschrijven v;
abonnements- geld, ontvangen
betaling.
VERZENDING PER H
Voor abonnementen die per post
worden verzonden geldt et
aan portokosten per verschijndag
LEIDSCH DAGBLAD OP G
Voor mensen die moeilijk lezei
hebben of blind zijn (of een a
leeshandicap hebben), is een
van het regionale nieuws uit I
Dagblad op geluidscassette b<
informatie 0486-486486
(Centrum voor Gesproken Lect
Berlgn
Boedapest
Bordeaux
Brussel
Cyprus
20 6 0.0
13 7 0.0
21 13 0.0
20 11 0.0
24 11 0.0
27 16 0.0
25 13 0.0
18 10 0.8
Dublin
Frankfurt
Helsinki
Innsbruck
Istanbul
Kopenhagen
Las Palmas
Londen
Luxemburg
Madrid
licht bew. zo 2
licht bew zw2
half tew zw2
zwaar bew. w s.O
zwaar bew zw 3
licht bew no 5
half bew. zw 4
zwaar bew zl
half bew. zw 3
14 11 0.6 Nice
14 8 0.0 Oslo
22 16 00 Parijs
18 12 0.0 Rome
21 10 0.0 Zürich
25 9 0.0
22 14 0.0
23 8 0.0
23 10 0.0
20 16 0.0
9 8 0.9
18 10 4.0
41 9 0.0
K
N H U I
ONGEVALLENDIENST
Rijnland Ziekenhuis, vestiging St. Elisabeth: 24 u. per dag.
Diaconessenhuis: maandag t/m vrijdag 08.00-17.00 u. (uitgezond
feestdagen).
Leids Universitair Medisch Centrum: 24 u. per dag.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: geen ongevallendienst.
INLICHTINGEN BEZOEKUREN ZIEKENHUIZEN
Diaconessenhuis: tel. 071-5178178.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Elisabeth: tel. 071-5454545.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: tel. 0172-463131.
Leids Universitair Medisch Centrum: tel. 071-5269111.
Pasen is het feest van de verzoening door Jezus van God
en mensen. Vanuit dat besef moeten christenen op dit
ondermaanse verzoening bevorderen, vindt Geneviève
Jacques. Helaas, kerken komen vaak niet verder dan het
afdekken van ongerechtigheid.
leeuwarden wim schruver
Met een schone lei beginnen,
wordt er dan gezegd. Begane
misstappen moeten worden
'vergeten', of in kerkelijk jargon:
met de mantel der liefde wor
den bedekt. Het gebeurt in per
soonlijke relaties, maar ook na
nationale en internationale
conflicten.
In het internationale juridi
sche verkeer wordt deze hou
ding samengevat met het
woord 'impunity' (letterlijk:
straffeloosheid). De term kreeg
betekenis in Centraal- en Zuid-
Amerika, legt Geneviève Jac
ques uit. Zij is staflid van de
Wereldraad van Kerken in Ge-
nève en deskundig in interna
tionale verhoudingen.
„Nieuw gekozen regeringen
durfden het niet aan de oude
militaire machthebbers aan te
pakken. Bang als ze waren dat
die hun nog aanzienlijke macht
zouden gebruiken", aldus Jac
ques. „Ondanks de protesten
van slachtoffers of familieleden
van mensen die waren 'verdwe
nen' onder het oude regime.
Impuniteit vertegenwoordigt de
leugen, de stilte en vergetel
heid", vindt de Fran^aise. Ze
heeft voor de Wereldraad een
boek geschreven over de rol die
kerken kunnen spelen in ver
zoeningsprocessen. Het heet
'Beyond impunity': Voorbij de
straffeloosheid. Want, vertelt
ze, verzoening houdt veel meer
in.
„Verzoening is Gods plan
voor Gods mensen en is een
mix van vier elementen: liefde,
waarheid, gerechtigheid en vre
de." Met alleen de mantel der
liefde wordt het niets, aldus
Jacques. „Kwaad moet be
noemd en veroordeeld worden.
Dat is essentieel voor welk ver
zoeningsproces dan ook."
Veel kerken zitten, of ze het
nu willen of niet, in een positie
dat zij een rol kunnen spelen in
verzoeningsprocessen. „Maar
niet alle kerken zien hun rol. Of
ze zijn blind voor de ernst van
de problemen, óf ze hebben
zich zelfs tot handlanger ge
maakt van het regime." Te den
ken valt bijvoorbeeld aan de
onvoorwaardelijke steun die de
Orthodoxe Kerk in Roemenië
aan Ceausescu gaf.
„Het valt niet te ontkennen",
aldus Jacques, „dat kerkleiders
en -leden in conflicten aarzelen
of nauwelijks handelen, wan
neer zij zich realiseren hoeveel
werk er verzet moet worden om
een verzoeningsproces op gang
te krijgen."
Het is moeilijk, maar onmo
gelijk is het niet. Daarvan is Jac
ques overtuigd, onder meer op
grond van wat zij in Zuid-Afrika
heeft zien gebeuren onder lei
ding van de Waarheidscommis
sie van aartsbisschop Desmond
Tutu. De commissie 'vergat'
Opvallend uitgedoste boetelingen lopen mee in een paasprocessie in Madrid. Staflid Geneviève Jacques van de Wereldraad van Kerken e
feest van de verzoening aan om ervoor te pleiten, dat kerken tijdens en na grote politieke conflicten hun kop niet in het zand steken. „Ki na
moet benoemd en veroordeeld worden. Dat is essentieel voor elk verzoeningsproces."
niets, durfde ook misstappen
en daders aan te wijzen.
Jacques geeft volmondig toe
dat daders zelden tot inkeer ko
men. „Ze moeten hun verant
woordelijkheid onder ogen
zien, de consequenties accepte
ren en bereid zijn om boete te
doen. Dan zijn stappen naar
verzoening mogelijk. Maar het
vraag ook van de andere partij
een enorme inspanning."
Wie voor het snelle succes
gaat komt volgens Jacques be
drogen uit. Ze geeft wat tips die
ze van Tutu en de zijnen heeft
geleerd: het proces gaat stapje
voor stapje, zal lang gaan duren
en vraagt de inzet van alle par
tijen. „Vooral dat laatste punt
maakt het moeilijk."
Er is al heel wat gewonnen,
zegt Jacques, als de kerken in
conflictsituaties duidelijk laten
zien dat ze staan voor recht en
vrede. „Soms klinkt de oproep
tot verzoening van kerkleiders
als een vraag om berusting."
Ook kerken in situaties zonder
oorlog of conflicten moeten at-
!P
tenter zijn, meent Jac< jst
ministische theologen ian
logen uit de Derde V|er
voor verzoening opko n v
ten op conservatieve
in de kerk die weigeri
werken aan een ve
van economische e
structuren die ongel
stand houden."
t