Miljoenenzwendel met Pokémon
TV
WEER
Baby's aan de wieg van universele taal
I
Het Gesprek van de Dag
Kroonprins in Japan
Bejaarde Klaas (95) toert foutloos rond
Bisdom houdt
kerkfeest rond
Maxima tegen
ff
0 m
VRIJDAG 21 APRIL 2000
Wisselvallig maar zacht
Het werd gisteren ondanks de
bewolking een zachte dag. In
Valkenburg haaldehet kwik 16.9
°C en zowel in Schiphol als
Bloemendaal werd het 16.7 °C.
Ookvanmorgen was het nog erg
zacht met een minimum van
10.6 *C in Schiphol. Hetzachte
weer ging samen de aanvoer
van erg zachte lucht uit het zui
den aan devoorzijde van een
storing, die vanmorgen met de
nodige regen doorheen onzere-
gio's trok.
De storing die de scheiding
vormt tussen de warme lucht in
hetZO en de frissere zeelucht
blijft ook morgen erg dicht in
de buurt vanNederland en
zorgt voor veel bewolking en
kans op neerslag.Vanavond en
vannacht wisselen wolkenvel
den en opklaringen elkaar af. In
deloop van de nacht neemt de
bewolking stilaan toe en tegen
de ochtend kan eral wat neer
slag vallen. Het.blijft wel zacht
met minima tussen 8 en IOC.
Dewind waait zwak uit zuidelij
ke richting.
Morgen begint de dag over
wegend zwaar bewolkt met af
en toe regen.Tussendoor zijn er
ook, vooral 's morgens en dan
opnieuw later op de middag-
droge perioden, met hier en
daar ook enkele opklaringen.
Ondanks debewolking en de
neerslag die van tijd valt, wordt
het aangenaam zacht weermet
maxima tussen 14 en 17C. De
wind waait zwak, aan zee soms
matig uitZZO.
De volgende nacht is het
eerst zwaar bewolkt maar over
wegend droog, maar vanhet
zuiden uit bereikt een nieuwe
storing onze streken met regen,
mogelijkvergezeld van onweer.
Het blijft onder de bewolking
en neerslag zacht metminima
rond 12C. Tegen de ochtend
wordt het van het westen uit
wel droger.
Paasdag trekt de laatste regen
naar het noorden en oosten
weg. Wolkenveldenen opklarin
gen wisselen elkaar dan af en
het blijft overwegend droog
weer.De matige en aan zee
vrij krachtige, naar ZW ge
ruimde wind voert dan
koelerelucht aan,
met maxima tussen
12 en 15C. Tweede
paasdag kon-
COMMENTAAR
Precies vierhonderd jaar geleden gooide het VOC-schip De Liefde
zijn ankers uit op de rede van het Japanse eiland Kerushima - niet
ver van de tegenwoordige stad Usuki. Het vormde het begin van
een speciale handels- en uitwisselingsrelatie tussen twee volken
aan weerszijden van het Eur-Aziatische continent. Nederland zou
via een goedgeorganiseerde handelspost op het kunstmatige ei
land Deshima lange tijd Japans enige patrijspoort op de wereld
blijven.
Die band vertaalde zich in een verregaande culturele beïnvloeding:
Japanse prentkunstenaars tekenden het virtuele Amsterdam, de
keramische industrie nam Delftse motieven over. De fascinatie
kende een zeker mystiek, ook al omdat Japan via Nederland kennis
nam van de nieuwste westerse technologie, waterbouw en genees
kunst. Omgekeerd lieten de Nederlandse handelsmensen het Land
van de Rijzende Zon in zijn waarde. Er vond geen kerstening
plaats, geen poging de zelfgezochte isolatie te verstoren.
Gek genoeg hebben Nederland en Japan een zekere hovaardij ge-
mefen. Die vertaalde zich in beide gevallen in een brute kolonise
ring van Aziatische gebieden. De Stichting Japanse Ereschulden,
die de belangen dient van voormalige krijgsgevangenen en dwang
arbeiders wijst altijd, en terecht, naar de wijze waarop in naam van
de Japanse keizer Nederlanders en Indische koelies zijn mishan
deld, beroofd of vermoord. Erkenning en waar mogelijk een (sym
bolische) vergoeding voor het leed staan daarbij voorop. Op aan
dringen van premier Kok betuigde de Japanse regering twee
maanden terug diepe spijt.
Met de Japan-kenner prof. dr. Willem van Gulik in zijn gevolg vond
prins Willem-Alexander gisteren precies de juiste toon om in na
bijheid van de Japanse kroonprins Naruhito en verwijzend naar de
atoombom op Nagasaki de zwarte bladzijden in de gezamenlijke
geschiedenis aan te stippen. Hij sprak de wens uit dat beide lan
den in het reine komen met de geschiedenis.
Een dergelijke toon zou het Nederlandse bewind sieren in de be
trekkingen met Indonesië: in Nederlands Oost-Indië roeide het
nog in 1908 het Balinese hof uit en voerde het eind vorige eeuw
bloedige acties in Atjeh uit. Om van de politionele acties van na de
Tweede Wereldoorlog maar te zwijgen.
i
Rechtszaken in diverse Europese landen
De rage rond het kaartspel Pokémon heeft geleid tot een internationale productie van en handel
in namaakkaarten en aanverwante producten. Ook in Nederland zijn vele duizenden 'neppers' in
omloop. De fabrikanten en distributeurs van originele artikelen lijden hierdoor tonnen tot mil
joenen guldens schade. Controlediensten hebben al partijen met duizenden namaakartikelen
onderschept, met name afkomstig uit China, Japan en Zuid-Korea.
Lachende scheepstoeter
Om de een of andere reden blijft muziek toch altijd nog een onder-
schoven kindje op televisie. Waarom is me niet duidelijk. Blijkbaar
vinden de omroepen muziek iets voor de radio. Blijkbaar vinden ze
dat bij bewegende beelden geen muziek hoort, met uitzondering
van een sfeermuziekje op de achtergrond dan. Jammer, want mu
ziek met beeld kan wel degelijk aardig zijn. Zeker als de artiesten
niet play-backen, maar in het echt met noten slingeren.
Gelukkig is er '2 meter sessies' vroeger VARA, nu RTL5), gepresen
teerd door liefhebber Jan-Douwe Kroeske. De opzet van het pro
gramma is heel simpel. De artiesten spelen in alle rust een paar
nummers, zonder publiek. En tussendoor kletst Jan-Douwe wat met
ze. Dat is alles. Maar het levert vaak wel mooie plaatjes op.
Gisteren was Tom Jones te gast, de man die nog steeds een stem
heeft als een scheepstoeter (zij die hem haten hebben het liever over
een brulboei). Tom, bijna zestig jaar, is-bezig aan zijn tweede jeugd.
De man die ooit hele volksstammen, en dan vooral vrouwen, aan
zijn voeten had liggen, is weer immens populair. Omdat hij zo slim
was met verschillende jonge artiesten, geliefd bij het jonge publiek,
duetten op te nemen. Gewoon een paar klassiekertjes blèren en kas
sa
De Stereophonies openden het bal, zonder Jones. Waar Tom was,
wilde Jan-Douwe weten. Nou, die lag nog in zijn nest, antivoordde
zanger Kelly. Want het was wat hoor, met die ouwe knakker. De
laatste dagen hadden ze metz'n allen flink zitten zuipen. Elke keer
tot wel zeven uur 's ochtends. Tsja, en nou bleken alle instrumenten
ergens in Amerika te liggen. Dus moesten ze maar op andermans gi
taren harken. Lastig. Heel lastig.
En daar begonnen de kereltjes met harken. Britpop. Dus melodietjes
met overstuur klinkende gitaren en rauwe, klagerige zang. Waarbij
de zanger bij voorkeur flink getormenteerd kijkt. Dat deed Kelly dus
ook. En terwijl de Stereophonies de totale ellende uitbeeldden, stap
te Tom Jones de tent binnen. Lachend. Met pretoogjes. En met die
zelfde lach en pretoogjes zong hij daarna met het jonge groepje. Dat
nog steeds even gekweld keek.
Tom is nu bijna zestig. En zo te zien en te horen houdt hij het nog
wel een tijdje vol. Kwestie van instelling. Maar van de huilerige Ste
reophonies horen we over een tijdje niets meer. Dat bracht '2 meter
sessies' prachtig in beeld.
De Europese fabrikant van de
Pokémonkaarten, Wizards of
the Coast in Antwerpen, heeft
inmiddels al rechtszaken aan
gespannen tegen een tiental
Nederlandse handelaren. Vol
gens Bruno van Speybroeck,
die in Antwerpen de Europees
verkoopmanager voor Poké
monkaarten is, worden de nep
kaarten met duizenden tegelijk
in kistjes bezorgd aan gewone
winkels. „Als we de kaarten
aantreffen in winkels krijgen die
een waarschuwing. Tegen en
kele hardleerse recidivisten in
Nederland hebben we al een
rechtszaak aangespannen." Wi
zards of the Coast heeft inmid
dels diverse advocatenkantoren
in onder meer België, Frankrijk
en Duitsland in de arm geno
men.
Op Koninginnedag verwacht de
Stichting Namaakbestrijding in
Amstelveen een ware hausse
aan nep-Pokémonartikelen op
de vrijmarkten. Naast de gewil
de kaarten gaat het om plastic
poppetjes, pluchefiguren, sleu
telhangers en stickers. Die gaan
in de illegale handel soms voor
een fractie van de prijs van de
originele artikelen van de hand.
„Maar soms zijn de nepproduc-
ten juist veel duurder dan de
echte, juist om de indruk te
wekken dat ze echt zijn," zegt
Hilde de Boer van Hasbro in
Utrecht, fabrikant van Poké-
monspeelgoed. Veel nepspeel-
tjes zijn volgens haar echter
eenvoudig van de originelen te
onderscheiden. „Dan hebben
ze de oogjes en wangetjes er ge
woon opgeplakt in plaats van
erin genaaid."
999 Games in Weesp, distribu
teur van de Pokémonkaarten in
Nederland, jaagt intensief op
gegevens over vervalsingen.
„Die geven we door aan de uit
gever in Antwerpen, zodat die
rechtszaken kan aanspannen,"
zegt Danny van Altena van 999
Games. Volgens hem zijn de
nepkaarten voor de doorgewin
terde Pokémonverzamelaar re
delijk eenvoudig van echt te on
derscheiden.
,,De prijs is vaak een indicatie.
Normaal kost een pakje met elf
kaarten 7,95 gulden. Daar kan
misschien nog tien procent van
af. Maar als een pakje een
knaak kost, zit er een luchtje
aan." Van Speybroeck van de
Antwerpse uitgever weet dat
vooral ouders en grootouders
de nepproducten van 'inferieu
re kwaliteit' kopen. „Ze hebben
er vaak geen flauw benul van
hoe de echte kaarten eruit zien
en wat ze kosten."
Naast de vervalsingen uit het
Verre Oosten leiden de officiële
uitgever en distributeurs ook
grote schade door parallelim
porten van de nieuwe edities
kaarten uit Amerika. Van Alte
na: „Nederlanders bestellen
dan daar de nieuwste kaarten
via internet, soms tegen woe
kerprijzen, terwijl die hier nog
niet in de handel zijn. In soms
grote postpakken worden die
dan als zogenaamde 'cadeaus'
Nederland ingevoerd, zonder
invoerrechten te betalen." In
samenwerking met de douane
wordt gepoogd de parallelim
porten te onderscheppen en
overtreders te beboeten.
Tijdens de Koninginnedag wor
den elk jaar veel nepproducten
te koop aangeboden. Berucht
zijn namaak schoeisel en -kle
ding van gewilde sportmerken
als Nike en Adidas. Naar ver
wachting zijn deze keer maxi
maal tien controleurs van de
stichting Namaakbestrijding
actief op de vrijmarkten en bra
derieën. Manager Ronald
Brohm van de stichting ver
wacht dat er tientallen handela
ren in nep-artikelen bekeurd
worden, met name voor nep-
Pokémonartikelen. „Formeel
gelden er gevangenisstraffen
van één tot vier jaar. Maar
meestal blijft het bij een fikse
geldboete en inbeslagname van
de namaakartikelen." Voor de
controle op nep-Pokémonarti-
kelen zijn de controleurs geïn
strueerd bij de distributeur in
Weesp. De controleurs moeten
bij hun speurwerk zeer omzich
tig te werk gaan. Brohm: „Han
delaren in nepartikelen houden
er rekening mee dat ze bezoek
krijgen van onze medewerkers.
Daarom stallen ze meestal
maar kleine partijtjes uit. Als ze
dan gepakt worden, is de straf
ook niet zo groot."
FERDI SCHROOTEN
Twee handen vol nep-pokémonartikelen.
Geen Lada, geen Trabant en
al helemaal geen Dafje. De
bijna 96-jarige Klaas van
Kalker uit Groningen ver
plaatst zich het liefst op luxe
wijze. In een glimmende
Pontiac Grand Prix om pre
cies te zijn. Met zijn hondje
Cindy op de bijrijdersstoel
toert hij regelmatig en fout
loos in de omgeving. „Maar
ik rijd ook zo naar Duitsland,
hoor. Geen probleem." Van
Kalker bezit al ruim zeventig
jaar het roze papiertje. Een
rondje om de Grote Markt
was in 1928 voldoende om
het rijbewijs te behalen. Van
Kalker: „Toen ik vertelde dat
ik tevens een motorfiets be
zat, kreeg ik daarvoor ook
een rijbewijs mee naar huis.
Zonder een meter te hoeven
rijden. Van alle borden en te
kens op de weg had ik na
tuurlijk geen enkele sjoege.
Feitelijk heb ik pas leren rij
den door de lessen van mijn
vrouw en mijn dochter."
FOTO GPD BERT JIPPES
Of een baby nu in Frankrijk, Zweden of Ja
pan is geboren, de eerste geluiden van ie
der mens volgen hetzelfde schema. Kleine
kinderen maken onafhankelijk van de taal
die in hun omgeving wordt gesproken
overal dezelfde klanken. Dit blijkt uit een
Amerikaans onderzoek waarvan de resulta
ten vandaag in het wetenschappelijke tijd
schrift Science worden gepubliceerd.
De wetenschappers maken onderscheid
tussen vier klankmodellen in de zogenaam
de babytaai. Die patronen zijn op elk conti
nent en in elk land hetzelfde. Deze conclu
sie ondersteunt de hypothese dat de klin
kers en medeklinkers van de vier modellen
in hoge mate voortvloeien uit de oorsprong
van de gesproken taal.
De onderzoekers vergeleken het Engels,
Spaans, Duits, Hebreeuws, Swahili en de
inheemse Maori-taal van Nieuw-Zeeland.
Baby's die met deze talen opgroeien, blij
ken allemaal klanken te maken die met een
medeklinker beginnen en gevolgd worden
door een klinker: de bekende da-da, ta-ta,
na-na en ja-ja geluiden.
Voor het roepen van hun moeder of een
vrouwelijk familielid gebruiken baby's
nasale klanken. Volgens de wetenschap
pers wórdt dat veroorzaakt door de geslo
ten mond van het kind als het borstvoeding
krijgt. De baby kan dan alleen een m-klank
maken.
Rushdie
Het boekenweekgeschenk van volgend jaar zal ge
schreven ivorden door Salman Rushdie. Waarom?
Waren de Nederlandse schrijvers op? Maar ik kan zo
een tiental Nederlandse auteurs bedenken van wie ik
liever een boekenweekgeschenk in handen krijg dan
van Salman Rushdie. Rascha Peper, Mensje van
Keulen, Margriet de Moor. Koos van Zomeren.
Marja Brouwers, Jeroen Brouwers, Hermine de
Graaf, Doeschka Meijsing, Geerten Meijsing Nel-
leke Noorderi'liet. En als ik mij kwaad maak,
weet ik nog wel twintig namen.
Wat bezielt directeur Kraima van de CPNB?
CPNB staat voor Collectieve Propaganda van
het Nederlandse boek. Waarom dan nu op
eens een buitenlands boek gepropageerd? Is
daar enige reden voor? Worden buitenlandse
schrijvers in Nederland niet gelezen? Leiden
vertalers een zieltogend bestaan?Nee. niets van
dat alles is het geval, dus er lijkt geen enkele re
den te zijn om Rushdie de opdracht te verstrek
ken. Bij ons is juist de belangstelling voor buiten
landse schrijvers zoveel groter dan in de ons om
ringende landen dat je je kunt afvragen of dat niet
ten koste gaat van auteurs van eigen bodem. Alle
reden dus om juist de eigen auteurs te propageren.
MAARTEN 'T HART
Ik heb zelf in 1984 het boekenweekgeschenk mogen
schrijven. En alleen als je Hella Haasse bent mag je
het vaker doen dan één keer, dus ik word niet getrof
fen door deze beslissing. Maar mijn collega's mur
mureren als het volk Israël in de woestijn. De op
dracht voorzo'n boekenweekgeschenk is voor elke
schrijver iets geweldigs. Opeens wordt zijn werk on
der de aandacht gebracht van driekwart miljoen
mensen. Bovendien krijgt hij er een heel aardig be
drag voor. Indertijd 50.000 gulden, nu vast het dub
bele. Daarnaast staat hij een boekenweek lang in de
publieke belangstelling. Voegdahrbij datzo'n boe
kenweek vijf dagen langer duurt dan een gewone
week. De geschenkauteur mag metz'n hele familie
naar het boekenbal. Het is dus een lot uit de loterij.
Waarom dat lot dan nu over de grenzen verkwan
seld?
Rushdie lijkt mij bovendien een weinig gelukkige
keus. Of was het de bedoeling van Kraima om vele
Nederlandse moslims voor het hoofd te stoten? Gaat
Rushdie volgend jaar een tournee maken door Ne
derland met de hele Marechaussee in zijh kielzog?
Begeeft hij zich naar het boekenbal? Zo ja. dan moe
ten daar uitgebreide veiligheidsmaatregelen geno
men worden.
En wat doet Kraiina als onverhoopt toch een of an
dere krankzinnige uit Iran deze overigens voortreffe
lijke auteur om zeep helpt eer hij het geschenk heeft
kunnen voltooien?
Ik vind dit een onbegrijpelijke beslissing. Al sinds
jaar en dag krijgen alle Nederlandse misdaadauteurs
een klap in het gezicht omdat steevast een buiten
landse schrijver wordt uitgenodigd voor een ge
schenkboekje in de Maand van het Spannende boek,
en nu stoot Kraima alle andere Nederlandse auteurs
ook nog voor het hoofd. Wat een merkwaardig op
schofferen gericht beleid wordt hier gevoerd.
In de boekenweek interview ik al sinds jaar en dag
de boekenweekgeschenkauteur op de eerste zondag
van de boekenweek bij het literair ontbijt in het Bi
bliotheektheater in Rotterdam. Moet ik nu volgend
jaar Rushdie gaan interviewen? In mijn gebroken
Engels?
Als hetzo nodig was om een auteur uit te nodigen
voor het geschenk in verband met het boekenweek
thema 'schrijven tussen twee culturen' waarom dan
niet een allochtone Nederlandse auteur gevraagd?
Dat had toch veel meer voor de hand gelegen?
MENSEI4
MADONNA
heeft ONT
KEND dat
ze, zoals de
Britse bou
levardkrant
The Sun
een dag eer
der had ge
meld, een
ZOON
krijgt. „On
danks wat u
misschien
heeft gele
zen, waaronder ten om
mij toegeschreven cita
ik niet wat het geslach
baby is", aldus Madon
september haar tweedi
wacht. Volgens The So
zangeres gezegd dat z*
was dat haar driejarige
Lourdes een broertje ki
De BROER van de in 1
leden rocklegende en
tuoos JIMI HENDRIX
de voltooiing van zijn
met het geld van de p
vandoor gegaan. Hetv
ste album van zanger-j
on Hendrix, die een de
muziek zelf heeft gesc
meldt showbizzpersbu
WENN. De producent*
woedend, maar een vr
Hendrix, Ray Ray Gold
de grap er wel van in.
debuutalbum van Leo
maakt er nu al op trad
Hendrixstijl een zooitj*
kunnen hem niet vind* jl{;
de plaat volgende ma*
moeten komen", zegt
Leons vriend maakt zi:
ook geen zorgen. „Ziji
centen hebben hem vi
met geld en nu is hij e aa]
Leon kennende, staat en
gewoon voor mijn deui
moe is van het rondzvii
verzekert Ray Ray Gol
u,i
FOTO CPD CEES ZORN
Het bisdom Breda heeft een
stokje gestoken voor festivitei
ten in de Willibrorduskerk in
Ossenisse (Zeeuws-Vlaanderen)
op de eventuele trouwdag van
prins Willem Alexander en
Maxima Zorreguieta. De Eind-
hovenaar Johan Vlemmix, op
richter van de 'Willem-Alexan-
der Voor Vrije Keuze Vereni
ging' (voorheen de 'Willem-
Alexander en Emily Vereni
ging'), wil de Willibrorduskerk
speciaal hiervoor aankopen.
Maar het bisdom Breda gaat
niet akkoord. In 1998 werd er
voor het laatst gekerkt in Osse
nisse. De kerk werd daarna in
de verkoop gedaan. Volgens
woordvoerder G. de Rooy van
het bisdom Breda is voor ver
koop toestemming van het bis
dom nodig. „En die is er niet".
De Rooy zegt dat er in de kerk
'onder geen enkele voorwaarde
dingen mogen plaatsvinden die
een kerkgebouw onwaardig
zijn', maar is niet op de hoogte
van een huwelijksfeest. De
Oranjeklant Vlemmix was van
plan om vanuit de kerk in Osse
nisse op de heugelijke dag 450
bruiden richting bruiloftsloca
tie te laten vertrekken. Hij wil
de kerk voor het feest Ombou
wen. Het zit Vlemmix niet mee.
Zijn fanclub is ook al niet wel
kom in Leiden op 29 april, als
de koningin daar op bezoek is.
Hij had al een dieplader besteld
om tentoonstellingsattributen
naar Leiden te verslepen. Maar
hij kreeg een brief dat het niet
door kon gaan, omdat het met
koninginnedag te druk wordt in
de stad.
Pt
CHAEL, die doorgeba
met mensen kon comi
is 27 JAAR geworden,
zo'n 500 gebaren ond
Volgens zijn verzorgsti
res Francine Pattersoi n£
niceerde de gorilla meIe^
door middel van gebaiec'
ziek en kunst. „Hij w«
spiratie voor ons allen
Patterson. In de Gorill
tion bij San Francisco
chael woonde, is nu m
'sprekende' gorilla ove e£
jarige Koko. Zij beheer
1000 gebaren. In 19$ Ij
Michael en Koko een*
toonstelling in een gal
Francisco. Een jaar li
Koko het internet op.
woordde vragen van b*'°°
lenden door gebarent;
Patterson vertaalde in
ven tekst.
tweede tweede huis
kocht. Een maand nalj:^
zangeres een huis van ou
miljoen gulden in Glo uj,
re op de kop had getik ,UI
ze een evenduur appa „a
Londen. Om snel heei je
te kunnen reizen tuss
enigde Staten en haaf
zen heeft de ster ook*
vévliegtuig gekocht, a
Britse showbizzpersb
WENN. Volgens insid
Britney in Groot-Britti
enigsinds normaal lev li
Ook zou ze dol zijn op l*
gens. Die zijn zo belee l
dachtzaam in vergelijl
haar landgenoten
n(
De LIEFDE gaat niet
de maag, als wel DOO
NEUS. Volgens het Di
schrift Freundin Welh
klein gen bepalend ol
twee mensen een von
slaan. Het HLA-syste*
leucocyte antigen - or
verantwoordelijk voor
kennen van 'eigen' of
gen'), bepaalt iemai
systeem en lichaam:
het artikel. Hebben
vrouw hetzelfde anti)
mee dezelfde geur,
er geen 'chemie' en
kansloos. Dan kan dt
der letterlijk niet ruil
nen de twee niet verli
De evolutiepsychoh
Hejj uit München z<
blad dat vooral vroui
goede neus voor hebl
man dezelfde lichaai
heeft-. Het is volgens^
truc van de natuur, oi JL
vader en moeder dezff^;
muunstructuur hebW
deren veel vatbaarder
ziektes.
