Plaisier hekelt gang naar rechtbank door kerkei'
'Invloed van Paulus doet christendom geen g
Geloof Samenleving
Joden kunnen bellen
met 'pesach-hotline'
Schepping van een stoep
Vandaag 1142 jaar geleden, op 17 april 858
stierf paus Benedictus III. Hij werd in 855 met
veel strubbelingen tot paus gekozen, omdat de
keizer trachtte een tegenpaus (Anastasius) te
benoemen. Benedictus hield echter stand. Het meest op
vallende aan deze Benedictus zijn de hardnekkige geruch
ten, dat er in zijn regeerperiode een vrouwelijke paus zou
hebben geregeerd. Pausin Johanna zou, van Engelse af
komst, in Mainz geboren zijn en verkleed als man in Athe
ne gestudeerd hebben. Een laat-Middeleeuwse legende
verhaalt hoe zij in 855, nog steeds als man gekleed, paus
Johannes Anglicus werd. Twee jaar later kwam haar be
drog aan het licht. Uitgerekend tijdens een officiële plech
tigheid beviel ze van een kind en werd ter plekke ver
moord.
Op 17 april 675 overleed de heilige Landricus van Soignies,
telg uit een heiligenfamilie, soldaat, bisschop en later
kloosterabt en missionaris (bij Brussel).
VANDAAG
Mobiele oproep tot gebed
londen Een Britse moslimfamilie heeft een nieuwe service ge- -
introduceerd voor haar geloofsgenoten: een oproep tot gebed
via de mobiele telefoon. De moderne'azaan', de oproep tot ge
bed die doorgaans vijf maal per dag weerklinkt, heeft de zegen
gekregen van de Britse Moslimraad. Geïnteresseerden kunnen
zich via een website abboneren op de dienst.
Joods Museum krijgt kindermuseum
Amsterdam Anne Frank kennen ze bijna allemaal en wat er met
de joden is gebeurd in de Tweede Wereldoorlog is ook bekend.
Maar kinderen weten nauwelijks iets over de huidige joodse
cultuur. Daarom bouwt het Joods Historisch Museum een huis
binnen zijn muren waar kinderen van 8 tot 12 jaar kennis kun
nen maken met matzes, Hebreeuwse letters en joodse muziek.
De tentoonstelling 'In Mokum staat een huis' opent op 25 juni.
Het huis 'prikkelt van creativiteit en spiritualiteit', aldus het mu
seum. In de keuken kunnen ze matzes bakken en in een ander
vertrek kunnen de kinderen Hebreeuwse letters leren schrijven.
Half miljoen extra voor Afrika
utrecht De protestantse hulpwerkorganisatie Kerken in Aktie
stelt 500.000 gulden extra beschikbaar voor noodhulp aan de
slachtoffers van de droogte in de Hoorn van Afrika. Ongeveer
twee miljoen mensen in dat gebied dreigen van de honger te
sterven. Dat aantal kan snel oplopen als er de komende weken
geen regen valt. Eerder dit jaar trok Kerken in Aktie ook al
500.000 gulden uit voor noodhulp in het getroffen gebied. Het
extra geld is onder meer bestemd voor voedings- en waterpro
jecten onder nomadische bevolkingsgroepen in Noord-Kenia,
Ethiopië en het noordoosten van Sudan. In een brief aan 2800
plaatselijke kerken roept Kerken in Aktie op te bidden en extra
collectes te houden. Het VN-kinderfonds Unicef klaagde vorige
week, dat er nauwelijks wordt gereageerd op oproepen voor
spoedhulp in het gebied.
Passiespelen in Polen
gorka klasztorna Bij de passiespelen op de berg Calvary bij
Gorka Klasztorna in Polen wordt een 'gekruisigde Jezus' over
eind gezet door 'Romeinse soldaten'. Tijdens de heilige week
worden in Polen op tal van plaatsen passiespelen gehouden.
Die trekken tienduizenden pelgrims en toeristen, foto reuters
MAAN DAG 17 APRIL 2000 979
Ld,
'We zouden het liefst wegrennen uit dit onzalig strijdperk'
weeroverzicht buitenland
Weersvooruitzicht HWS
Geldig tot en met dinsdag.
Noorwegen:
Wisselvallig weer met afwisselend
opklaringen en regen, in de ber
gen sneeuw. Maxima in het laag
land van iets boven het vriespunt
in het noorden tot circa 10 gra
den in het zuiden.
Zweden:
Wisselvallig weer met van tijd tot
tijd regen, in het noorden ook
sneeuw, maar vooral dinsdag in
het zuiden ook geregeld zon. Mid-
dagtemperatuur oplopend naar 5
graden in het noorden en 15 in
het zuiden,
Finland:
Maandag enige tijd regen, in het
noorden mogelijk voorafgegaan
door sneeuw. Dinsdag overwe
gend droog en af en toe zon.
Maxima oplopend naar 5 graden
in het noorden en 14 in het zui
den.
Denemarken:
Maandag eerst wat zon, in de
loop van de dag vanuit het zuiden
regen. Dinsdag op de meeste
plaatsen droog en geregeld zon.
Maxima oplopend naar 14 gra
den.
Engeland, Schotland, Wales, Ier
land:
Af en toe zon en enkele buien,
mogelijk met onweer. Middag-
temperatuur rond 10 graden,
dinsdag in het zuiden wat zach
ter.
België en Luxemburg:
Maandag af en toe zon en enkele
buien, mogelijk met onweer.
Dinsdag vrijwel overal droog en
meer zon. Maxima oplopend tot
ongeveer 16 graden.
Noord- en Midden-Frankrijk:
Maandag geregeld zon en op de
meeste plaatsen droog. Dinsdag
toenemende kans op een bui.
Maxima oplopend naar 16 gra
den, aan zee iets frisser.
Zuid-Frankrijk:
Maandagochtend nog kans op
een regen- of onweersbui, verder
droog en vooral in het zuidoosten
zon. Dinsdag weer toenemende
kans op een bui. Maxima tussen
15 en 20 graden.
Spanje:
In het westen en noordwesten
wisselvallig met wat zon en enke
le buien. Langs de Costa's in het
oosten en zuiden veel zon. Maxi
ma oplopend naar 18 graden,
middagtemperatuur aan de Cos
ta's in het zuiden en zuidoosten
rond 22 graden.
Portugal:
Wisselvallig weer met wat zon,
enkele buien en aan zee vooral
dinsdag flink wat wind. In het
zuiden droger en wat meer zon.
Maxima van 15 graden in het
noorden tot 20 in het zuiden.
Mallorca, Ibiza, Menorca:
Zonnige perioden en waarschijn
lijk droog. Af en toe een vlagerige
westenwind. Middagtemperatuur
ongeveer 19 graden.
Canarische Eilanden:
Veel zon, aan de noordkant van
de eilanden ook wolkenvelden.
Droog. Maxima tussen 20 en 24
graden.
Duitsland:
Zonnige perioden, maar maandag
in het westen en later op de dag
en dinsdag in het oosten ook en
kele buien, mogelijk met onweer.
Maandag zacht met maxima van
15 graden in het westen tot 20 in
het oosten. Dinsdag in het oosten
frisser.
Oostenrijk:
Zonnige perioden en droog, maar
in het westen bewolkt en nu en
bewolkt
onweer
V warmtefront
regen
sneeuw
koufront
opklaringen
haêel
lagedruk
mist
windrichting
hogedruk
zonnig
19 temperatuur
luchtdruk in
1000 hecto pascal
Hoe vier je de sederavond, hoe
eet je de matsot en hoe maak je
een oven kosjer? Joden die vra
gen hebben over de viering van
het joodse paasfeest kunnen
vandaag terecht bij de Pesach-
hotline, een telefonische hulp
dienst van het Nederlands-Isra-
elietisch Kerkgenootschap
(NIK).
Het is volgens rabbijn R.
Evers voor het eerst dat het NIK
een centraal
informatie
punt instelt
om joden bij
te staan bij de
problemen en
vragen die on
verwacht op
doemen in de
voorbereiding
op Pesach.
Het joodse paasfeest, dat herin
nert aan de uittocht van het
volk Israël uit Egypte, is omge
ven door een woud van voor
schriften uit de tora.
Zo moeten joden tijdens Pes
ach ongezuurd brood (matsot)
eten. Ze mogen geen gerezen
producten (chameets) eten of
in bezit hebben. Daarom ma
ken joden hun huis voor Pesach
paasschoon. Het joodse paas
feest begint woensdagavond en
duurt acht dagen.
Evers gaat ervan uit dat veel
joden vragen hebben over de
viering van Pesach. Wie maan
dag niet tussen tien uur 's mor
gens en twee uur 's middags in
staat is te bellen, kan zijn vraag
of probleem e-mailen. Behalve
Evers zullen ook secretaris E.
Maarsen van het opperrabbi
naat en twee medewerkers van
de educatieve afdeling van het
NIK klaarzitten om de vragen te
beantwoorden.
De eerste twee avonden van
het Pesachfeest vinden in het
gezin plaats. Tijdens die seder-
avonden komen families bij el
kaar om vaak tot diep in de
nacht te spreken over de uit
tocht uit
Egypte. De in
grediënten
van de seder-
schotel sym
boliseren de
len uit die ge
schiedenis.
Het zoute wa
ter bijvoor
beeld herin
nert aan de tranen van de voor
ouders in Egypte en de wijn
symboliseert het bloed dat
heeft gevloeid, aldus Evers.
Tijdens de eerste twee en
laatste twee dagen van Pesach
geldt voor orthodoxe joden een
werkverbod. Evers verwacht dat
sommigen willen weten wat ze
op de vier tussendagen aan ac
tiviteiten mogen doen. „Je mag
naar de zaak als dat strikt nood
zakelijk is, maar niet te lang",
zal z'n antwoord zijn.
Joden die op zoek zijn naar
andere richtlijnen en Pesach-
tips, kunnen ook terecht op de
website van het NIK (www-
.nik.nl/nikinfo).
'Je mag naai
de zaakmaat
niet te lang
Net als in de rest van de samenleving
worden ook in de kerk steeds meer
meningsverschillen voor de rechter
uitgevochten. Zo zijn 44 hervormde
gemeenten in een slepend juridisch
geschil met de Nederlandse Hervorm
de Kerk (NHK) over hun financieel be
heer gewikkeld. „Het schaadt het
beeld van de kerk, onder meer omdat
steeds weer de suggestie gewekt wordt
dat het in de kerk - net als in de maat
schappij - gaat om geld en macht."
Dat zei de hervormde secretaris-ge
neraal B. Plaisier zaterdag tijdens de
algemene vergadering van de Vereni
ging van Kerkvoogdijen in de NHK. Hij
riep de 44 behoudende gemeenten,
die weigeren hun kerkvoogdijen onder
toezicht van bovenplaatselijke kerkelij
ke organen te stellen, op hun 'ongees
telijke wereldse strijd' te staken. De ge
meenten overwegen in hoger beroep
te gaan, nadat de rechtbank in Den
Haag hen woensdag in het ongelijk
had gesteld.
„Van dit proces lijkt de suggestie uit
te gaan dat je in de kerk alleen nog
maar invloed kunt uitoefenen of je
identiteit en eigenstandigheid kunt
handhaven als je voldoende eigen be
zit en vermogen hebt", zei de her
vormde secretaris-generaal. Hij bena
drukte dat het synodebestuur de ge
meenten niet verder tegemoet kan ko
men. „Als het zou kunnen, zouden we
het liefst wegrennen uit dit onzalig
strijdperk. We hebben echter geen an
dere keus dan in het belang van de
kerk en haar leden het recht van de
kerk te verdedigen."
Het wantrouwen van de 44 gemeen
ten ten aanzien van de landelijke kerk
is volgens Plaisier in de NHK in brede
re kring te vinden. In de kerkgeschie
denis zijn er legio voorbeelden van
conflicten over de bevoegdheden van
de landelijke kerk en haar relatie met
de in hoge mate zelfstandige plaatselij
ke gemeenten. „Er zit in onze volks
aard een ingebouwd wantrouwen te
genover bovehplaatselijke organen."
De opening van het Landelijk Dien
stencentrum van de Samen-op-Weg-
kerken in december heeft vooral in de
plaatselijke gemeenten kritiek opge
roepen. Ook de Vereniging van Kerk
voogdijen heeft zich kritisch uitgelaten
over de 'moloch' in Utrecht. Plaisier
wees erop dat de samenvoeging van
de landelijke apparaten van hervorm
den, gereformeerden en lutheranen
gepaard is gegaan met een afslankope-
ratie, waarbij honderd werknemers
werden afgestoten. „En toch hebben
we het gevoel dat er een proces gaan
de is van machts- en geldconcentra-
tie."
Voorzitter G. van Soest van de ver
eniging hekelde het uitblijven van een
helder beleidsplan voor de landelijke
organisatie van de SoW-kerl
een vastgestelde begroting
jaar ontbreekt nog. Wel besla
node al, dat de afdracht van
selijke gemeenten voor het
kerkenwerk met anderhalf
omhoog gaat. Van Soest sloot, v
aan bij het dreigement dat 2 i';:
formeerde evenknie vorige 1 )er
horen. Als het bestuur van
kerken niet voor de zomer
heid geeft over beleid en b ".Z
dreigen gereformeerde penni ,ej
ters de verhoging van de verp
dracht aan 'Utrecht' te boyct
voorzitter E. Wiersema van hi ^"j
lijk verband van gereformeei ,et
missies van beheer.
itc
Door de invloed die de apostel Paulus heeft ge
had op het gedachtengoed van het christendom
voelen veel mensen in de westerse wereld zich
vervreemd van het christelijk geloof. Want Paulus
had grote aandacht voor de verzoeningsleer. Het
beeld zoals hij dat schetste, dat er een eerste
Adam is geweest die de zonde en de dood in de
wereld bracht, en een tweede Adam (Jezus Chris
tus) die het door zijn kruisdood weer goed moest
maken tussen God en mens, sluit niet aan bij het
denken van de moderne mens. Hierdoor heeft
het christelijk geloof anno 2000 voor velen aan
betekenis en zeggingskracht verloren.
Dat is de mening van dr. G. Luttikhuizen,
hoogleraar in de vroeg-christelijke letterkunde
aan de Rijksuniversiteit in Groningen. Volgens
Luttikhuizen was Paulus niet zo geïnteresseerd in
de woorden en daden van Jezus. „Hij richtte zich
sterk op het lijden, de dood en de opstanding van
Jezus." De grote nadruk van Paulus op de zonde
van de mens, en Jezus die door zijn kruisdood de
menselijke schuld jegens God heeft ingelost, past
volgens de hoogleraar in het antieke wereldbeeld
van die tijd. „Maar niet meer in de huidige. Veel
mensen herkennen zich er niet meer in."
Door de eeuwen heen is uiteenlopend gedacht
over Jezus. „In de jaren zestig sprak het beeld
van Jezus als wereldverbeteraar en maatschap
pijhervormer aan, terwijl in deze tijd de mythi
sche kant van Jezus wordt benadrukt." Het beeld
dat Paulus van Jezus schetste, is volgens de
hoogleraar redelijk eenzijdig. „Paulus zelf heeft
Jezus niet gekend. Zelfs met zijn volgelingen
hield hij het contact af. De evangelisten die Jezus
wel hebben gekend, legden het accent veel meer
op het leven, de werken en wonderen van Jezus.
Daarin stond de nabijheid van het Koninkrijk van
God centraal. Dat Koninkrijk van God werd door
Jezus vertaald als een plaats waar vrede, gerech
tigheid en vreugde heersen. Met zijn wonderen
toonde hij aan dat daar geen plaats is voor de
monen en voor psychisch en lichamelijk lijden.
De joden zagen uit naar dit Koninkrijk, want Isra
el was toen al eeuwenlang onderdrukt door aller
lei heidense machten, zoals door de Romeinen."
De laatste decennia zijn nieuwe bronnen ge
vonden, zoals het evangelie van Thom
Dode-Zeerollen. Ook daarin wordt het
schetst van Jezus die opkomt voor ee
waarin geen plaats is voor onrecht en on
king. „Jezus rekende af met de schevt
ding tussen rijk en arm. Hij liet het niet
den, maar nam het zelf op voor de zw
riep zijn volgelingen op om werk, vas
plaats en familieleden achter te laten, v
leiders zelf de minsten moesten zijn. D
treden van Jezus uitmondde in zijn exe
niet zo verwonderlijk. Vermoedelijk ht
dat vooraf zelf wel zien aankomen. joo;
was hij niet de enige jood die werd g egf
Vele anderen ondergingen dit lot," aid jr
huizen.
LEIDSCH DAGBLAD
(Opgericht 1 maart 1860)
KANTOOR
Rooseveltstraat 82 071-5356 356
Postadres: Postbus 54,
2300 AB Leiden
ABONNEESERVICE
Abonnementen 071-5128 030
Geen krant ontvangen?
Bel voor nabezorging:
Ma. t/m/vr.18.00-19.30 uur en
Zaterdag 10.00-12 00 uur 071-512
DIRECTIE
B.M. Essenberg,
W.M.J. Bouterse (adjunct)
J. Kiel (adjunct)
HOOFDREDACTIE
J.G. Majoor,
T. van Brussel (adjunct)
L.F. Klein Schiphorst (adjunct)
REDACTIE
A. Maandag, chef eindredactie algemeen
t. Brouwer de Koning, chef redactie Rijn- en
Veenstreek
D C. van der Plas, chef eindredactie regio
J Rijsdam, chef redactie kunst
W Spierdijk, chef sportredactie
E. Straatsma. chef redactie Regio Leiden
R.I.M. van der Veer, chef redactie
Duin- en Bollenstreek
W F Wegman, chef redactie Leiden
TELEFAX
Advertenties: 071- 5323 508
Familieberichten: 023- 5317
023- 5320 216
Redactie: 071-5321 921
Hoofdredactie: 071- 531592
ADVERTENTIES
Maandag t/m vrijdag v,
071- 5356 230
RUBRIEKSADVERTENljt d
Maandag t/m vrijdag van 8.30!
071- 5143 545
ABONNEMENTEN
bij vooruitbetaling:
per maand (acceptgiro)
per kwartaal (acceptgiro)
per halfjaar (acceptgiro)
per jaar (acceptgiro)
Abonnees die ons een machtiging' 1101
het automatisch afschrijven
abonnements- geld, ontvangen l
betaNng. n
VERZENDING PER P05
Voor abonnementen die per post ft
worden verzonden geldt een toesb is 1
aan portokosten per verschijndag.
LEIDSCH DAGBLAD OP CASS
Voor mensen die moeilijk lezen,
hebben of blind zijn (of een and
leeshandicap hebben), is een sa" gr;
van het regionale nieuws uit het
Dagblad op geluidscassette besf
informatie 0486-486486
(Centrum voor Gesproken Lectu 1*
lil])
eid
ONGEVALLENDIENST
Rijnland Ziekenhuis, vestiging St. Elisabeth: 24 u. per dag.
Diaconessenhuis: maandag t/m vrijdag 08.00-17.00 u. (uitgezonde1
feestdagen).
Leids Universitair Medisch Centrum: 24 u. per dag.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: geen ongevallendienst.
INLICHTINGEN BEZOEKUREN ZIEKENHUIZEN
Diaconessenhuis: tel. 071-5178178.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Elisabeth: tel. 071-5454545.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: tel. 0172-463131.
Leids Universitair Medisch Centrum: tel. 071-5269111
Innsbruck zwaar bew
Istanbul half bew
Klagenfurt zwaar bew.
Kopenhagen licht bew.
Las Pairnas licht bew.
Lissabon half bew
Locarno zwaar bew.
Londen licht hew
Luxemburg zwaar bew.
Madrid zwaar bew.
Malaga half bew.
Mallorca licht bew
Malta zwaar bew.
Moskou licht bew.
München zwaar bew
Nice regen
Oslo zwaar bew
Parijs zwaar bew
Split zwaar bew
Stockholm zwaar bew
Warschau onbewolkt
Wenen zwaar bew.
Zünch zwaar bew
Bangkok zwaar bew
Buenos Aires zwaar bew
Casablanca licht bew.
Johannesburg onbewolkt
Los Angeles zwaar bew
New Orleans zwaar bew.
New York zwaar bew.
Tel Aviv licht bew
Tokyo zwaar bew.
Toronto zwaar bew.
Vancouver onbewolkt
zo 5 14 6 0.0
o2 22 13 00
ver 1 19 4 0.0
zo 2 8 4 4.0
n3 24 16 0.8
w3 15 11 14
0 1 10 7 7.0
z3 13 6 20
zw4 12 7 2.6
w3 14 4 08
wl 19 10 8.0
nw3 22 14 0.3
zo 5 24 15 0.0
zo 1 11 5 0,0
nw3 16 11 0.0
nw2 15 10 3.8
zw 1 6 2 80
zw4 11 6 7.2
ver. 1 18 3 0.0
ws.O 19 10 0.0
01 22 11 0.0
zw4 6 3 0.0
ver. 2 12 0 0.8
zo3 19 9 0.0
w.s.O 17 6 0.0
w.s.O 32 23 79.0
zo3 21 16 08
wl 19 15 0.3
nw2 19 11 00
w3 18 13 00
02 28 14 0 0
n3 24 11 16.0
nw3 25 13 00
z3 14 8 00
o2 10 5 00
nw6 28 17 0.0
zo2 14 4 0.0
weersbui. Maxima tussen 19 en
25 graden.
Malta:
Maandag nogal veel bewolking en
kans op een fikse regen- of on
weersbui. Dinsdag eerst een ste
vige westenwind, verder droog en
flinke zonnige perioden. Maxima
maandag rond 18 graden, dins
dag circa 21.
leiden De stoep van de Petruskerk aan de Lammenschansweg in Lei
den is versierd met achttien kleurige mozaïektegels, met als onder
werp het verhaal van de schepping. Een groep van twintig jonge kerk
gangers, tussen twaalf en achttien jaar oud, heeft de tegels gemaakt.
De hele parochie heeft meegeholpen met het verzamelen van het mo
zaïekmateriaal: oude theekopjes en dergelijke. De herschapen sn
stoep is gisteren ingezegend. Het is de bedoeling dat er in de eid
komst meer tegels bijkomen. „Het is belangrijk voor de jonge rat
samen iets leuks te doen: om te beseffen dat de
en stoms is", legt organisator Thea Epskamp
hL
station
weer
wind
temp neersl
Amsterdam
regen
z3
12
9 1.0
De Bilt
regen
z3
13
9 1.7
Deelen
motregen
zw3
9 0.0
Eelde
regen
z2
12
5 0.0
Eindhoven
zwaar bew
z3
15
9 5.2
Den Helder
regen
z3
10
7 0.0
Rotterdam
zwaar bew.
zw4
13
9 1.2
Twente
regen
z3
13
7 0.7
Vlissingen
zwaar bew.
zw4
12
9 0.2
Maastricht
zwaar bew
z4
16
8 2.7
Aberdeen
zwaar bew.
n2
8
-2 0.4
Athene
licht bew
w.s.0
21
16 00
Barcelona
zwaar bew.
n2
19
12 40
Berlijn
licht bew
o3
14
6 00
Boedapest
half bew
o2
18
9 00
Bordeaux
half bew
z2
15
8 3.2
Brussel
zwaar bew.
z3
15
9 0.2
Cyprus
zwaar bew
z 1
23
14 0.0
Dublin
zwaar bew
no4
10
4 12.0
Frankfurt
zwaarbew
z2
14
8 0.0
Genève
zwaar bew
ws.0
12
7 5.1
Helsinki
regen
o3
9
5 0.0
dan regen of onweer. Maxima van
16 graden in het westen tot 24 in
het noordoosten. Dinsdag in het
westen lagere temperaturen.
Zwitserland:
Overwegend bewolkt en vooral
aan de zuidkant van het Alpen
massief veel regen en onweer.
Maxima rond 12 graden, bij op
klaringen middagtemperatuur tot
17 graden.
Italië:
Overwegend veel bewolking en
vooral in het noorden en westen
veel regen en onweer. In het zuid
oosten nog lange tijd droog en ge
regeld zon. Maxima rond 15 gra
den, bij zon iets hoger en in het
zuidoosten maandag lokaal 24
graden.
Corsica en Sardinië:
Maandag flink wat regen en on
weer, later een paar opklaringen.
Dinsdag geregeld zon en op de
meeste plaatsen droog. Maxima
rond 16 graden, aan de oostkant
van de eilanden lokaal 20 gra
den.
Griekenland en Kreta:
Maandag flinke zonnige perioden
en tot de avond vrijwel overal
droog. Daarna wat meer bewol
king en kans op een regen- of on-