Denksport
m
PAG 14 APRIL 2000
dge
IK iI..
i hein
a/ b'
lf c
gSl«
Ad Oskam puzzel
jctiviteiten worden in deze tijd door
ridgebond ontwikkeld. Morgen is de
van het 5-de TAS toernooi, het Open
rlands Parenkampioenschap. De
ste kanshebbers zijn Bertens-Be-
Jansma-Verhees, Maas-Ramondt,
•r-Ramer, van Eijck-Zhao en Kirch-
Klaver. Dan is er op 21 mei a.s. het
u Bridge Record' met als doel het ves-
van een bridgerecord en een vermei -
in het Guinness Book of Records. Het
d aantal spelers van 4500 zullen op
ras van de 'Arena' in Amsterdam een
chto e(jrjve spelen. Ook de voorbereidin-
voor het wereldkampioenschap, de
ipiade, in Maastricht van 25 augustus
september a.s. is in volle gang met de
tiewedstrijden voor het Nederlands
voor de junioren en de senioren-
lioenschappen. Het damesteam, dat
luari wereldkampioen werd, gaat er in
geval heen. Het zijn viertallenwed-
en en dan komt het aan op scherp
>n en safe spelen. Dat is ook zo in de-
orbeelden. In het eerste spel zat een
laardsituatie voor safe spel zo recht
en boek. Toch gingen veel ervaren
n aai rs op dit spel down:
ah 105 N 8
H94 T V A B 8 7 6 5
2 wb, u A 93
A H V 10 4 z B 9 3
was de gever en allen waren kwets-
Het bieden: Oost 1 NZ pasten
iWest 2 Oost 2 West 2 4
3 4 West 3 Oost 4 West 4 SA;
5 (2 azen); West 5 SA (vragen naar
vrouw): Oost 6 Zuid kwam uit met
ïheer voor het aas van Oost. Stan-
met vier troeven bij NZ, waaronder
iuw en de 10, is om te beginnen met
is en een kleine troef te spelen naar
el en de 9 te leggen. Aan een aantal
volgden de Oostspelers deze speel -
Maar dat bleek toch fataal. De enige
speelwijze in een viertallenwedstrijd
direct te beginnen met een kleine
en op tafel de 9 te leggen. Als Noord
duw of de 10 heeft, is dat de laatste
roor NZ. Hier echter maakte de 9 de
n Noord renonceerde. Daarop draai-
leider de klaverens af tot Zuid in-
le. Zuid kon daarna wel ruitenvrouw
ïlen, maar de rest was voor OW. Aan
waar Oost begon met hartenaas legde
in de tweede troefslag de 10. West
de heer maken, maar de leider kon
an de derde troefronde beginnen op
loment, dat Oost zelf de twee kleine
is had weggewerkt. Dat ging niet,
dit was het spel:
w*o
nleii
daad was de enige winnende speel-
om in slag 2 een kleine troef te spe
aar de 9. Ook als Zuid de 10 legt,
de leider het spel door de heer te
n en met de 9 te vervolgen. Als
deze niet neemt, kan de leider weer
n|nen met de vrije klaverenreeks. Al-
spelen op routine en beginnen met
nisa ïaas levert vaak verlies op. In het vol-
spel gingen opnieuw een aantal
,SUI{ anstaande spelers op basis van routi-
mist in:
U[T. AVB32
W*T A 7 6
Z 4 H 9 3
was de gever en allen waren kwets-
J Oost opende met 1 Zuid 2 4 (zes-
^4en 6-10 punten): West 3 4 (harten-
schoppencontrole, sleminvite);
pas (geen schoppenhonneur); NZ
verder; Oost 4 (controle); West 4
itrole); Oost 4 SA; West 5 (drie azen
vijf, waaronder troef heer); Oost 5 4
slempoging); West 6 (niets meer
Iden). Zuid kwam uit met ruiten-
Na troeftrekken moet de verliezen'
loppen weg op een vrije klaveren,
aard is om heer en aas te slaan. Het
lis de vrouw of de boer valt of als de
ens 3-3 zitten. Maar uitgaande van
t dat schoppenheer bij Zuid zit, heeft
der een veel betere optie. De echt
spelers gingen als volgt te werk. Na
Iheer werd drie keer troef gespeeld
d had er drie), ruitenaas en ruiten
ifd. Nu kwam klaverenaas en klave-
oen Noord twee keer een kleine kla-
bekende, werd de 9 in gelegd. Zuid
le de boer. Maar het contract is on-
le omstandigheden binnen: Als Zuid
laverens heeft, wordt de 13-de klave-
j. Als Zuid twee klaverens heeft,
hij nu in de dubbele renonce spelen
Ier schoppenheer uit. Als Zuid vier
iidhe ens heeft, kan Zuid klaveren naspe
ur de heer. Maar daarna speelt de
twee maal troef en Zuid zit in
In slag 11 moet Zuid ofwel de kla-
ïonneur loslaten of schoppenheer
itten. De rest is voor de leider. Dit
ït spel:
Oplossing
nummer 14
De twee gevraagde woorden van de puz
zel van vorige week waren:
DEPENDANCE en PARELGERST
HQLlGQ UUÜQU a
USE! DGEJGD
Kruiswoordraadsel
nummer 15
Horizontaal:
1. Maretak; 8. ontkenning; 9. vordering;
10. voor; 12. af te leggen weg; 13. werke
lijk; 15. werpspel; 16. bouwland; 18.
niets; 20. brandstof; 21. larve van de
langpootmug; 22. alleenspel; 24. dochter
van Cadmus; 26. muzieknoot; 28. spor
tief; 30. gewicht; 33. achter; 34. onbe
twist; 35. horizon; 36. Frans lidwoord; 37.
geveinsd; 39. boordsel; 40. Chinese
afstandsmaat; 42. afstammeling; 45. rijst
brandewijn; 48. luifel; 49. rustig; 51.
Russische ruiter; 53. verhoogde toon; 54.
spelleiding; 55. deel van het bestek; 56.
administratiekosten; 57. dicht; 58.
familielid; 60. duinvallei, 61. meubelstuk.
Verticaal:
1. Troep; 2. een weinig; 3. voorzetsel; 4.
soort stof; 5. boom; 6. onafgesloten; 7.
eens;.8. ketting zonder einde; 11. ooruil;
12. loopvogel; 14. gestold vleesnat; 15.
Schots blaasinstrument; 16. Arabische
titel; 17. uurwerk; 19. wiskundige term;
23. geschut; 25. blei; 27. bid; 28. hevig;
29. kunsttaal; 31. Europeaan; 32.
gewicht; 33. troefkaart; 38. canapé; 39.
metselspecie; 41. courant; 43. stompzin
nig; 44. deel van de vinger; 46. koker; 47.
boomwol; 49. conus; 50. bloem; 52. deel
van de hals; 54. toespraak; 58. voorzetsel;
59. familielid.
Welke twee woorden worden gevormd
door de letters uit de volgende vakjes: 1
21 15 34 60 43 44 41 35 18 en
30 45 33 60 2 26 48 53 3
Oplossingen van de kruiswoordpuzzel en/of het cryptogram, bij voorkeur per briefkaart,
dienen uiterlijk woensdag a.s. in het bezit te zijn van het Redactiesecretariaat Leidsch
Dagblad, Postbus 54, 2300 AB Leiden. Onder de inzenders worden twee cadeaubonnen
van 25 gulden verloot.
Winnaars
H. de Koning, Lage Rijndijk 140 A, Leiden
(cryptogram).
Dhr./mw. Heemskerk, Kerkstraat 55,
Noord wijk (kruiswoord).
Cryptogram nummer 15
Horizontaal;
4. Verzot op een bakbeest? (8); 6. Aflossing? (9); 7.
Hatelijk dier (3); 8. Hemels voedsel komt bij een
echtgenoot niet voor (5); 11. Waaglust? (15); 12. Niet
helemaal gekleed (4); 13. Gewelddadige vogels van
de slager (9); 15. Oorlogshandeling van een dammer
(7); 16. Bederven in het kippenhok (7); 17.
Waardevolle bezittingen taxeren (8); 18. Drukte een
prima gebakje (5); 20. Vrouwenbeul met kleurige
haargroei (10).
Verticaal:
1. Bijstand voor een arme fotograaf? (17); 2. De lei
ding die voor een verheven stemming zorgt? (17); 3.
Niet zonder risico uit de pan (4); 5. Zien ze niet dat
ze door een mijnenveld lopen? (12); 8. Moeder(borst)
(5); 9. Zo is de kalk nog niet uit (9); 10. Er zit geen
leven in die saaie agenten (8); 14. Kweekplaats met
geld voor zeelui (8); 19. Gehandhaafd voor broeders
en zusters (4).
Oplossing
nummer 14
Horizontaal:
3. Gasthuis; 7. Lord Wanhoop;
9. bui; 10. interneren; 11.
kweek; 12. denkertje; 14. gis;
16. overwinnen; 18. onthar
ders; 19. rust; 20. predikant;
21. slagregen.
Verticaal:
1Showpik; 2. dienstmedede-
ling; 3. golfbeweging; 4- servi
ce; 5. bosrijk; 6. opbeuren; 8.
internet; 13. voordeel; 15.
schip; 17. wijsmaken; 19. rot-
dammen
In het tweede nummer van 'De
nieuwe scala', het clubblad van
DDD uit Alkmaar, trof ik een
partij aan die om meerdere re
denen mijn aandacht trok. Het
ging om een duel tussen René
Boulonois en Wim de Jong.
Spelers waarmee ik lang in het
eerste tiental van damclub
IJmuiden speelde, in een perio
de waaraan ongetwijfeld ook
deze twee spelers goede herin
neringen bewaren omdat des
tijds sportief succes gekoppeld
werd aan een goede sfeer.
En waarbij er dan ook nauwe
lijks sprake was van spelersver
loop. Inmiddels spelen echter
ook Boulonois, De Jong en on
dergetekende voor andere
clubs waardoor nog slechts
spaarzame persoonlijke ont
moetingen resteren. Zowel
Boulonois als De Jong tonen
zich ook heden ten dage nog al
tijd echte liefhebbers van het
partijspel en hun partijen zijn
de moeite van het naspelen
meestal meer dan waard.
Zeker als deze spelers elkaar
treffen in de clubcompetitie.
Wim de Jong is inmiddels 77
jaar, doch dat valt aan zijn spel
in elk geval niet af te lezen. Dat
moest ook de veel jongere René
Bouloinois ervaren.
Ik ben zo vrij geweest het com
mentaar van René bij deze par
tij over te nemen.
Wit: W. de Jong (Het Oosten);
zwart: R. Boulonois (DDD).
Partij: 1. 31-27 17-21 2. 33-28
19-23 3. 28x19 14x23 4. 39-33
10-14 5. 34-30 21-26 6. 44-39
m
9
O
O
O
O
O
Q
H
b
O
b
O
5
b
b
s
-
O
O
O
O
O
O
O
b
b
b
SS
9
p
9
b
-
O
a
O
Q
O
b
1
9
Diagram nr. 1
14-19 7. 30-25 11-17 8. 25x14
9x20 9. 35-30 5-10 10. 40-35
10-14 11. 49-44 4-9 12. 44-40
20-24 13. 40-34 7-11 14. 45-40
1-7 15. 30-25 (zie diagram 1)
24-30
„Deze zet is mijns inziens origi
neel, althans ik heb dit hier nog
niet eerder zien toepassen" 16.
35x24 19x30 17. 40-35 17-21 18.
35x24 14-20 19. 25x14 9x40 20.
50-45 40-44 21.39x50
„Door de welhaast gedwongen
17-de zet en het vervolg daarop
heeft wit nu weer extra tijd no
dig om het half klassieke spelle
tje voort te zetten" 21. 12—17
22. 50-44 13-19 23. 44-39 8-13
24. 33-29 23x34 25. 39x30 7-12
26. 38-33 15-20 27. 43-38
18-23 28. 30-25 2-8 29. 25x14
19x10 30. 45-40 13-19
„Hier heb ik een damzet open
gezet omdat ik (mede gezien
mijn bedenktijd) het niet hele
maal vertrouwde om nog ver
der op winst te spelen. De
stand is namelijk ontzettend
moeilijk voor beiden" 31. 33-29
Diagram nr. 2
23x45 32. 27-22 17x28 33. 32x5
45-50 remise overeengekomen.
Terug nog even naar de club
competitie op landelijk niveau.
In de tiende ronde werd in de
eerste klasse de onvervalst
Haagse derby RDG/DIO-Den
Haag gespeeld.
In een van de partijen deed zich
een aardige combinatie voor
zie diagram 2).
De RDG-er Jeneson leek bijna
succes te hebben tegen Lodder
maar moest uiteindelijk met re
mise genoegen nemen. Zetten-
verloop vanuit de diagram
stand: 25. 32-28 1-7 26. 28x17
7-11 27. 43-38 11x22 28. 33-28
24x42 29. 47x38 22x42 30. 37x48
26x37 31. 48-42 37x48 32. 39-33
48x30 33. 35x4 12-18 34. 4x16
6-11 35. 16x7 2x11 en de zwart -
speler kon weer opgelucht
ademhalen.
Morgen (zondag 16 april) gaat
in Hengelo het Nederlands
kampioenschap 2000 van start.
Achter de borden nemen
plaats: Jeroen van den Akker,
Diagram nr. 3
Mari van Ballegooijen, Rob
Clerc, Martin Dolfing,
Jan-Mente Drent, Ron Heus-
dens, Gérard Jansen, Hans Jan
sen, Mark Kemperman, Arjan
van Leeuwen, Hein Meijer, Paul
Oudshoorn, Auke Scholma en
Jos Stokkel. Kijkend naar de na
men valt op dat er geen sprake
is van een uitgesproken titelfa-
voriet hetgeen het toernooi al
leen maar aantrekkelijker
maakt.
Plaats van handeling is het
Stadhuis aan het Burg. Jansen-
plein te Hengelo. Speeldagen:
16, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 24, 25,
26, 27, 28 en 29 april. Met uit
zondering van de eerste ronde
(13.00 uur) en de slotronde
(11.00 uur) beginnen de partij
en om 12.00 uur. Tot slot van
deze aflevering weer eens een
miniatuur ter oplossing (zie
diagram 3).
Wit speelt en wint. Voor de
minder geroutineerde oplosser
zal het wel even puzzelen wor
den!
schaken
Paul Bierenbroodspot
Jeroen Piket heeft naar aanlei
ding van zijn overwinning in
het eerste internettoemooi voor
profs opgemerkt dat schaken
zich veel meer leeht voor het
internet dan andere sporten.
Inderdaad is het live volgen van
toppartijen een boeiende aan
gelegenheid en het feit dat je
partijen kunt volgen die waar
ook ter wereld gespeeld wor
den, maakt het nog interessan
ter.
Gary Kasparov heeft dit ook in
gezien en zoals men van hem
kan verwachten omgezet in
commerciële activiteiten. Zijn
website www.kasparovchess-
.com is speerpunt van een po
ging om het schaken te popula
riseren en daar gelijk nog wat
aan te verdienen. Kasparov
heeft grote plannen. Uiteinde
lijk wil hij zijn bedrijf zelfs naar
de beurs brengen. Het project
heeft hem inmiddels al meer
dere miljoenen gekost en daar
is de mooiste schaaksite van dit
moment uit ontstaan. Basis zijn
de bezigheden van Kasparov
zelf. Zo geeft hij over het alge
meen binnen enkele uren een
analyse van zijn toernooipartij-
en. Zo nu en dan verschijnt er
een controversieel interview
met hem en sommigen denken
ook door hem. Daarnaast is er
een playingzone waar live ge
schaakt kan worden met scha
kers waar ook ter wereld. Dit
kan ook op verschillende ande
re sites, en een betere illustratie
van de toepasbaarheid van het
schaken op internet is niet te
geven. Je kunt schaken tegen
iemand die op hetzelfde mo
ment aan de andere van de we
111
T[
ül!
|Hj
Uil
lasl
I
III
ill
A
11
i
K
i
lil!
111
i
i
i
i
ik.
i
n
IB
lil
W
illlillllli
n
ill
lil
reld zit. Over het algemeen
wordt er een snel tempo ge
speeld al of niet voor een rating.
Veel schakers hebben al ge
merkt dat dit verslavend kan
werken en zitten na verloop van
tijd met vierkante ogen naar het
beeldscherm te turen. Verder
zijn er links naar de belangrijke
toernooien en vanzelfsprekend
is er ook een winkel waar
schaakartikelen besteld kunnen
worden.
Een van de aardigste onderde
len van de website van Kaspa
rov is de schaakacademie. Na
het downloaden van een speci
aal programma kunnen er
schaaldessen binnengehaald
worden. Grootmeesters als Al
terman en Greenfeld geven les.
U ziet de stukken vanzelf over
het bord bewegen, terwijl de
grootmeester commentaar
geeft. Vele thema's komen aan
bod, zoals openingen, tactiek,
aanval, eindspel, enz.
De sector blunders spreekt de
gemiddelde schaakamateur
over het algemeen wel aan.
Blunders komen vaker voor
naarmate het niveau lager
wordt, maar zelfs de groten der
aarde zijn niet gevrijwaard van
dit fenomeen. De volgende
fragmenten komen onder an
dere aan de orde. Al deze blun
ders kwamen voor in matches
om het wereldkampioenschap.
Het eerste fragment komt uit de
vijfde matchpartij tussen Capa-
blanca en Lasker, Havanna
1921. Lasker is waarschijnlijk de
taaiste verdediger uit de
schaakgeschiedenis, maar de
tropische warmte bracht niet
het beste in hem naar boven.
45...Kf8??
Na 45...Ke6! heeft zwart weinig
te vrezen.
46.Db8+ 1-0
Na 46...Ke7 47.De5+ Dxe5
48.Txe5 en 49.Txe3 is het uit.
Wit heeft materiaal geofferd
voor aanval maar na 39...Ka8
moet zwart winnen. In hoge
tijdnood volgde echter
39...Dd5?? 40.Txa6+ Kb8
40...bxa6 41.Db6+ Ka8 42.Dxa6+
Ta7 43.Dxc8 mat.
41.Da4 1-0
Zwart heeft geen verdediging
tegen 42.Ta8+ en 43.Da5 met
mat.
Het derde diagram werd ook te
Havanna gespeeld. Het komt
uit de match Steinitz -Tsjigorin,
1892
Steinitz leidde met 9-8 en Tsji
gorin moest winnen om de
match gelijk te trekken. Bij
winst voor Steinitz was het af
gelopen.
32.Lb4??
Met deze zet zou ook een huis
schaker niet tevreden zijn.
32...Txh2+ 0-1 met geforceerd
mat.
Na 32.Txb7 Lh5 33.Tb3 was de
winst binnen handbereik ge
weest.
filatelie
Eindelijk staat ook één van Ne
derlands beroemdste kunst
schatten, misschien wel de be
roemdste, en dan bedoel ik
Rembrandts De Nachtwacht,
op een Nederlandse postzegel.
We hebben er lang op moeten
wachten, maar 14 april was het
dan zo ver. Dan verschijnt een
velletje getiteld 'De Nacht
wacht' met daarin vijf identieke
100 c. zelfklevende zegels met
vijf prioritystickers.
Het velletje wordt uitgegeven
ter gelegenheid van het 200-ja-
rig bestaan van het Rijksmuse
um en komt op dezelfde dag uit
als het reeds besproken velletje
'Tien uit het Rijksmuseum' dat
als centraal thema heeft 'De
verbeelding van de- emotie'
(tien verschillende zegels van
80 cent). Links bovenin het vel
letje 'De Nachtwacht Rem
brandt van Rijn 1642 Rijksmu
seum Amsterdam'.
Het velletje is tot uiterlijk 1 mei
2001 verkrijgbaar; de geldigheid
van de zegels voor frankering
eindigt 30 juni 2002. Oplage:
1.075.000 velletjes.
De Belgische De Post wilde vo
rig jaar jongeren in deze ge
avanceerde computertijd laten
nadenken over het belang van
lezen en schrijven. Daarom
werd onder de jeugd een lande
lijke wedstrijd georganiseerd
om een zegel te ontwerpen. Een
kleine duizend jongeren stuur
den ideeën op en het resultaat
staat op de 17 Bef./0,42 e.-zegel
die 3 april ter gelegenheid van
de Dag van de postzegel ver
scheen. Op de zegel een
sprookjesachtige tekening: èen
poes en een hond die een boek
zitten te lezen. 'In de tijd dat de
dieren konden spreken, konden
ze ook lezen' lijkt de tekening te
DE NACHTWACHT
Rembrandt van Rijn
1642
suggereren.
Volgend jaar juni wordt in
Brussel de filatelistische we
reldtentoonstelling Belgica
2001 gehouden. Om daarop
reeds de aandacht te vestigen
verscheen (eveneens) 3 april
een 17 Bef./0,42 e.-zegel met
vignet zonder waarde. Op de
zegel een beeld van Francois de
Tasis, die 500 jaar geleden
(1501) in Gent tot postmeester
werd benoemd: op het vignet
het tentoonstellingsembleem.
Liechtenstein heeft opnieuw (6
maart) de sfeervolle permanen
te serie 'dorpsgezichten' uitge
breid. Nu met vijf zegels:
50 rappen. Ruggell, 60 rp., Bal-
zers, 1,10 fr., Eschen, 1,40 ff.,
Mauren en 1,90 fr., Schaan.
Op 6 maart verscheen ook een
1,80 fr.-zegel met een Neder
lands tintje. Op een van de twee
zegels die zijn uitgegeven ter
gelegenheid van de tentoon
stelling 'Götter wandelten
einst...' in Vaduz staat namelijk
Rembrandts schilderij Amor
met zeepbel' (1634). Op de an
dere zegel (70 rp.) een Rubens:
'Mars en Rhea Silvia' (ca.
1616/17). Beide werken komen
uit de verzameling van het vor
stenhuis van Liechtenstein.
Hoewel groothertog Jean van
Luxemburg heeft aangekon
digd in het najaar afstand van
de troon te zulleri doen is 31
maart toch nog een permanen
te 9 Luf.-zegel (paarsrood/don
kergrijs) met zijn portret uitge
bracht. Reden: een tariefwijzi
ging per 1 april. NB. In verband
met zijn aftreden en met zijn
opvolging zou deze zegel wel
eens kort in roulatie kunnen
zijn.
Tevens verscheen naar aanlei
ding van de tariefwijziging een
serie van vier zegels onder de ti
tel 'muziekinstrumenten'. Op
de zegels grafische details van
de hoorn (3 Luf.), de saxafoon
(12 Luf.), de viool (21 Luf.) en
de concertvleugel (30 Luf.).
De Postadministratie van de
Verenigde Naties heeft 6 april
de achtste serie 'bedreigde die
ren' gelanceerd. Ook nu zitten 4
blokjes van 4 verschillende ze
gels in elk velletje; in totaal
twaalf verschillende zegels, ver
deeld over drie velletjes. In het
velletje met vier 33 c.-zegels
een bruine beer (Ursus arctos),
een kraanvogelsoort (Lissotis
melanogaster), een knobbelha
gedis (Shinisaurus crocodi-
lurus) en een dwergchimpan
see (Pan paniscus). In het velle
tje met vier 0,90 Zw.fr.-zegels
een nijlpaard (Hippopotamus
amphibius), een coscoroba
(Coscoroba coscoroba), een
smaragdvaraan (Varanus prasi-
nus) en een zeeotter (Enhydra
lutris). Het velletje met vier
7 Os./O,51 e.-zegels toont een
luipaard (Panthera pardus), een
lepelaar lepelaar (Platalea leu-
corodia), een orka (Orcinus or-
ca) en een hertensoort (Hippo-
camelus bisulcus). NB. De Os-
,-zegels hebben een dubbele
waarde-aanduiding. Er zijn ook
drie maximumkaarten uitge
bracht.
