Rocker zoekt opvolger
I
TV
WEEK
f
Fietsers van rechts
Cecila en de Venga Boys
Hollywood-sterren vinden reclamegoud in Italië
Spinnen vangen n%
borstel op een stef
ZATERDAG 15 APRIL 2000
COMMENTAAR
Invoering van de regel dat automobilisten van rechtskomen-
de fietsers voorrang moeten verlenen, is tot mei volgend jaar
uitgesteld. Een verstandig besluit. Zo blijkt eigenlijk niemand
van de maatregel op de hoogte te zijn. De gemeenten krijgen
nu meer tijd gevaarlijke kruisingen aan te passen. Bovendien
biedt uitstel de gelegenheid de zin van de verkeersmaatregel
nog eens goed te overdenken. Want er komen ongelukken
van.
In de eerste plaats zijn automobilisten niet gewend om fiet
sers voorrang te verlenen. Sterker nog: automobilisten gun
nen - als ze daar even kans toe zien - elkaar niet eens voor
rang. Overstekende voetgangers kennen staaltjes van dit ge
drag. Zelfs op het zebrapad zijn zij niet veilig. Hoewel de
voetganger volgens de wet op het zebrapad heer en meester
is, moet hij in de praktijk rennen voor zijn leven.
Maar ook veel fietsers en bromfietsers gedragen zich niet.
Lappen de verkeersregels gewoon aan hun laars. Fietsers
uitzonderingen daargelaten némen gewoon voorrang. De
werking van verkeerslichten is hen totaal vreemd. En de eigen
verlichting laat in veel gevallen dusdanig te wensen over dat
het een wonder is dat er niet elke dag hele peletons worden
platgereden.
De Fietsersbond is natuurlijk blij met de maatregel: fietsers
krijgen immers voorrang op de aartsvijand. Als argument
noemt de bond dat Nederland nog het enige Europese land is
dat langzaam verkeer van rechts geen voorrang verleent.
Maar de ENFB vergeet dat langzaam verkeer in Europa veelal
uit tractors en mestkarren bestaat. Fietsen doen ze niet in Pa
rijs.
De voorrangsmaatregel lijkt daarom rijp voor de prullenbak.
Voorrang van rechts creëert voor de uiterst kwetsbare fietser
en bromfietser een gevoel van schijnveiligheid: 'Mij kan niets
gebeuren want ik sta in mijn recht'. Helaas is de bumper van
een auto nog altijd harder dan het hoofd van een fietser.
Veel bewolking en regen
Andy Tielman gaat door tot hij erbij neer\>alt
Als aartsvader van de Indo rock wil Andy Tielman (63) er alles aan doen om 'zijn' sound te laten voortle
ven. De veelzijdige artiest, die bijna een halve eeuw geleden met zijn broers naam maakte met spetteren
de rockshows, wil daartoe onder meer bandjes gaan helpen bij het veroveren van een eigen plekje in mu
ziekland. Maar het liefst zou de eeuwig jong ogende zanger/gitarist zien dat zijn dochter Loraine Jane zijn
werk voortzette. „Want Indo rock is toch Tielman-muziek."
Het waren legendarische avonden, de Grand Gala's, waarop
vroeger live de Edisons werden uitgereikt. Nederland had
nog een televisienet, dat opende om acht uur. Iedereen zag
hetzelfde en praatte er een week over na. Willem Duys pre
senteerde. Binnen - en buitenlandse musici, klassiek en po
pulair, kwamen uit alle windstreken om het beeldje in ont
vangst te nemen. Marlène Dietrich en Johnny Jordaan in één
uitzending.
Ze zijn er nog steeds, die Edisons. De populairen zaten vo
rige week bij de commerciëlen, de klassieken deze week bij
de publieken. Bij de uitreiking van de populairen was 'het
show, maar stil.
Geen André Hazes, geen Paul de Leeuw, wel de Venga
Boys. Bij de klassieken, was het intiem, maar druk. Iedereen
was er. Het Altenberg Trio, Dietrich Fischer-Diskau en Ceci
lia Bartoli.
Het onvoorspelbare cultuurprogramma Pitch van de NPS
zond het uit, opgenomen in de Rode Hoed in Amsterdam en
met een fragment van hoe het ooit ging met de nog jonge Fi
scher-Diskau. Hij won er al een stuk of vijf zes en kreeg nu
de Edison voor zijn hele oeuvre.
Zeker, hij vond juist deze een eer, zei hij tegen verslaggever
Tonko Dop. Hij had zich verbaasd hoe warm en gastvrij hij
in '51, zes jaar na de oorlog, als Duitser bij zijn debuut in het
Concertgebouw was ontvangen. Dirigeren deed hij nog, zin
gen niet meer. Had-ie lang genoeg gedaan. Lesgeven nog wel,
maar met zo min mogelijk voorzingen, want hij moest er
niet aan denken dat er allerlei nieuwe Fischer-Diskaus over
de wereld zouden uitzwermen.
Cecilia Bartoli zong. Hartverwarmende persoonlijkheid,
prachtige stem. Zette het afgelopen jaar Vivaldi als totnogtoe
onbekende operacomponist op de kaart.
,,Wie aan Italië denkt, denkt aan eten", zei Dop. ,,Waar
denkt u aan bij Nederland, toch niet aan eten?" Nee, niet
aan eten, hoewel ze hier graag een visje mag bestellen. ,,Het
licht dat is hier prachtig en dat water in Amsterdam, net Ve
netië.
Wat zou dat leuk zijn: Bartoli, Diskau en de Venga Boys in
een uitzending.
Cecilia en Dietrich waren zeker gekomen.
En de Boys? Die waren weggebleven.
Vindt de platenmaatschappij niet goed.
De opmerking spreekt voor
zich. ,,Als papa stopt, ga jij ver
der", zegt Andy Tielman tegen
zijn 4-jarige dochterje dat op
zijn schoot is gekropen.Ja
pap", antwoordt het bijde
handje, dat al precies lijkt te
weten wat haar vader graag wil
horen. Tielman knikt tevreden
en trots. „Ze drumt al en ze
zingt, net als ik vroeger. Dus het
kan best", zegt hij als om zich
zelf gerust te stellen dat het met
zijn opvolging wel goed zit.
Daar zit hij meer over in, dan
hij wil toegeven. Weliswaar
denkt hij ook na een loopbaan
van ruim 53 jaar nog lang niet
aan een afscheid („Ze zullen
mijn kop eraf moeten hakken
om me te laten stoppen met
zingen"), maar eens houdt het
ook voor hem op natuurlijk. En
hoe het dan verder moet met
de muziekstijl die hij ooit sa
men met zijn Tielman Brothers
ontwikkelde, weet hij ook zelf
nog niet. Wel weet hij dat die
speciale sound niet verloren
mag gaan. „De Indo rock is een
stukje cultuur, dat behouden
moet blijven. Eigenlijk heb ik
een hekel aan die .naam, want
we zijn al 300 jaar Nederlan
ders, dus zou het in feite Ne-
derrock moeten heten, maar ik
gebruik 'm wel. Omdat ik vind
dat die-muziek moet blijven."
Er is hem veel aan gelegen dat
te bewerkstelligen. Zelf staat hij
met zijn 63 jaar nog zes, zeven
keer per maand voor volle zalen
en op 29 april gaat hij de 'Tiel
man-muziek' nog eens extra
promoten. De koning van de
vaderlandse rock, zoals hij door
verschillende collega's wordt
genoemd, viert Koninginnedag
met zijn eigen surpriseparty in
gebouw Elsenburgh in Rijswijk.
Family Friends staan hem
daarin volgens de aankondiging
bij, in die zin dat hij familiele
den en jeugdvrienden heeft uit
genodigd mee te spelen in zijn
avondvullende programma. Als
dat gezamenlijke optreden aan
slaat, wil hij van die avonden
een traditie maken. Dan gaat hij
er 'jonge' bandjes voor uitnodi
gen die in de Tielman-stiji spe
len. „Om ze een duwtje in de
rug te geven. Om ze de kans te
bieden, die ik zelf ook heb ge
kregen".
Het vooruitzicht op de eerste
podium-ontmoeting met fami
lieleden en jeugdvrienden,
maakt hem in elk geval nostal
gisch. Weemoed vult de kamer
in zijn appartement in Scheve-
ningen, een plaats waar hij
emotioneel toch al veel mee
Andy Tielman met dochter Loraine Jane: „Als papa stopt, ga jij verder."
heeft. „Scheveningen zegt me
heel wat", beaamt hij. „Ik voel
me er één mee. Mijn moeder
woonde hier, daar achter een
van die vensters aan de over
kant, en ik heb hier de mooiste
momenten van mijn carrière
meegemaakt. Met de Tielman
Brothers, in het Palais de
Dance."
Bij menig vijftiger zal nog
scherp op het netvlies staan
hoe daar in het midden van de
jaren zestig van de vorige eeuw
ook de Hollandse fans massaal
plat gingen voor de stormachti
ge bühne-act van de vier broers
en die ene zus (Jane). Gitaren
vlogen daarbij door de lucht en
Andy bespeelde zijn instrument
met tanden en tenen, op een
moment dat ook Nederland er
rijp voor was. Juist ontwaakt uit
de bekrompen theemuts-tijd
FOTO'S GPD JEROEN POORTVLIET
omarmde het land de muzikale
familie die in 1956 vanuit Indo
nesië in Breda was neergestre
ken. „Met steun van de staat,
zegge 2,50 per week."
Indachtig het Indonesische
spreekwoord Sama sarna tjari
makan, 'We gaan allemaal sa
men eten zoeken', besloten de
Tielman-brothers de familietra
ditie hier voort te zetten. Net als
vader Herman, die als militair
in dienst van het Nederlandse
leger zijn eigen band had waar
in hij zijn zoons al jong liet
meespelen, gingen ze een eigen
soort muziek maken. Geënt op
de Amerikaanse rock and roll,
maar met een apart karakter.
Het sloeg aan. Eerst in Duits
land en toen de tijd er rijp voor
was ook in Nederland en zelfs
in Amerika, waar ze met Litüe
Bird de top-honderd bereikten.
De best betaalde band van Eu
ropa viel na een kwart eeuw vol
successen uit elkaar, 'door be
moeienis van buitenstaanders'
en sindsdien staat Andy Tiel
man alleen op de podia. Met
een paar onderbrekingen. Zo
trok hij zich enige jaren terug in
de bossen van Indonesië, „om
dat alleen muziek maken een
obsessie voor me werd en ik
geen mensen meer wilde zien."
Nadien emigreerde hij een
poosje naar Australië, 'teleurge
steld over het feit dat ik in Ne
derland na al die tijd nog als
buitenlander werd afgeschil
derd'. En toen binnen korte tijd
zijn moeder, zijn zusje en een
broer overleden, zag hij het
even helemaal niet meer zitten.
Elke keer werd hij uit het dal
getrokken door zijn grootste
fan, de veel jongere Duitse Car
men, met wie hij nu getrouwd
is. Zij liet hem zijn eerste huwe
lijk (daaruit heeft hij een zoon,
drie kleindochters en een ach
terkleindochter) totaal verge
ten, haalde hem uit Indonesië,
doet nu zijn management en
schonk hem Loraine Jane. Dè
inspiratie van zijn latere leven.
„Voor haai' ben ik doorgegaan",
wijst Tielman op de rondhup
pelende kleine. „Persoonlijk
hoef ik niks meer te bereiken,
maar zij moet kunnen zeggen:
'Kijk, dat is mijn pappie'. Daar
om treed ik nu nog op."
De vraag is nog altijd groot.
Tielman is uitgenodigd voor
een optreden tijdens de Olym
pische Spelen in Australië en
een theater-toernee door Ne
derland is in de maak. Zelfs nu
hij tot rust is gekomen, lijkt hij
onstuitbaar. De ruige rocker
van weleer is nog altijd een niet
te temmen podiumbeest. Hij
dikt het baldadig aan. „De hele
zaal zal met tomaten moeten
gaan gooien om me van het po
dium af te krijgen. Ik ga door
tot ik erbij neerval en dan zal ik
nog proberen op te krabbelen.
Om de familiecultuur in stand
te houden. Voor mijn dochter.
Wanneer ga jij zingen, schat?"
PAUL DE TOMBE
Maart is gemiddeld over het
land te nat geweest en dat
kwam vooral omdat er in het
(noord)oosten en zuiden zoveel
regen is gevallen. In het Drent
se Westerbork werd 131, in het
Brabantse Vlijmen 124 mm op
gevangen. Gemiddeld over het
land viel circa 75 mm tegen
normaal 61 mm. In onze regio
liepen de neerslagverschillen
sterk uiteen. In Waddinxveen
werd 86, in Hoofddorp 85 en in
Nieuw-Vennep 75 mm opge
vangen. Elders viel veel minder:
in Santpoort-Noord 61, Haar
lem 53 en Hazerswoude 51
mm. Dit weekeinde is het be
paald geen weer om door een
ringetje te halen. Een actieve
depressie stevent op ons land af
en veroorzaakt veel bewolking
en perioden met regen. In de
middag worden het meer buien
met kans op onweer. De tem
peratuur lopen op tot maximaal
10-11 graden maar in-de regen
is het eerst slechts een graad of
7. Verder waait er een matige
wind uit richtingen tussen
noord en oost. Vanavond trekt
het centrum van de depressie
over onze regio naar het IJssel-
meer en vervolgens richting
Waddengebied. De wind valt
tijdelijk weg. In de achterkamer
van het lagedrukgebied valt het
ook morgen helaas tegen. Er is
eerst veel bewolking met regen.
In de middag vallen er enkele
buien maar ook dan komt de
zon er niet of nauwelijks aan te
pas. De temperatuur stijgt tot 9
graden en aan de kust staat
enige een vrij krachtige tot
krachtige noordwestenwind.
Later op zondagmiddag en
avond gaat de wind duidelijk
afnemen. Op maandag komt
er van het zuiden uit een
nieuwe storing opzetten.
Dat loopt weer uit op regen
of buien, maar waarschijn
lijk is het wel wat zachter.
Gisteren buien met on
weer en hagel in de
ochtend (voorname
lijk in de IJmond).
Tijdens de middag
uren knapte het
weer duidelijk op.
De zonnige perio
den kregen de
overhand en de
temperatuur steeg
tot zo'n 11 graden.
Opnieuw zomers
warm op de Balkan
met maxima tot 27-
28 graden.
Catherine Zeta-Jones.
FOTO REUTERS
Een topmafioso' zal morgen
op de Italiaanse tv-schermen
zijn debuut als reclame-ster
maken. Telecom Italia heeft wel
voor een filmcrimineel geko
zen. Marlon Peetvader Brando
moet van de telefoniegigant de
Italiaanse consumenten de blij
de boodschap van voordelige
tarieven en blitse toestellen
brengen.
De 76-jarige Brando is de laat
ste in een rij van Hollywood-
sterren die het grote Italiaanse
geld hebben ontdekt. Zo ver
dient Harrison Ford volgens het
dagblad Corrière della Sera
meer dan 5 miljoen gulden met
een spotje voor het automerk
Lancia. Catherine Zeta-Jones,
de Engelse verloofde van Mi
chael Douglas, deed het voor
Alfa Romeo.
Brad Pitt viel voor een aanbod
van juwelen-ontwerper Damia-
ni voor reclamefoto's in vrou
wenbladen. Robert de Niro
draaide op tv lampen in voor
fittingbedrijf Beghelli, Kevin
Kostner liep trots rond op Val-
leverde schoenen en Richard
Gere verkocht zijn sexappeal
voor ruim 2,5 miljoen gulden
aan de bonbonsmakers van
Ferrero Rocher.
Veel van deze sterren willen
zich voor het thuisfront niet tot
reclamegedoe verlagen. Vol
gens de Corrière della Sera be
vat een aantal contracten de
uitdrukkelijke bepaling dat de
spots niet buiten Italië mogen
worden vertoond. Zo strijken
de vedettes een aardig zakcent
je op zonder hun reputatie in
het geding te brengen.
Taalproblemen zijn er niet,
want zwijgen is goud. Ford rijdt
in zijn Lancia met een bonsai
boompje rond om het sublieme
klimaat in de auto te demon
streren. Gere stopt met een ver
leidelijke glimlach een nog ver
leidelijker dame een bonbon
toe.
De Telecom-commercial wordt
nog geheim gehouden, maar
goed ingelichte bronnen ont
hulden dat Brando, op de rand
van een rots, met zwarte hoed
en zwarte kleding - wel zijn
krassende stem op de kijkers
zal loslaten.
Natuurlijk leidt deze buiten
landse reclame-invasie tot kri
tiek. Zijn er soms geen Italiaan
se sterren die dit werk kunnen
doen? „Sommige fabrikanten
willen een globale uitstraling
voor hun product" meent tv-
criticus Aldo Grasso van de
Corrière. „Maar dat kan ook
averechts uitwerken. Wat heeft
Brando nou met telefoons te
maken? Hij symboliseert een
tijdperk waarin woorden be
langrijk zijn omdat ze in een
oor gefluisterd werden. Hem
kun je je niet voorstellen met
een zaktelefoon!"
HANSGELEUNSE*
Marlon Brando.
Jk./.
Belangrijk man
Ik heb voor de komende eeuw maar
één voornemen: niet meer lopen op af
getrapte schoenen maar alleen nog
maar op duur en glimmend ge
poetst schoeisel. Dit detail in mijn
uiterlijk komt mij deze week goed
van pas. Ik beleef namelijk de
drukste week van mijn hele sei
zoen.
Maandag is er opname van
'Klokhuis'. We hebben vijf keer
per jaar een hele week opnames
van sketches en liedjes voor dat
programma. Acht scènes per dag,
zes dagen lang. Deze keer ben ik
op drie van die zes dagen inge
deeld.
Dinsdag worden de eerste tivee af
leveringen van de NP.S.-Cultuur-
prijs opgenomen. Een prijs voor jon
ge kunstenaars. Ik leid het jurybe
raad. Jaren geleden hadden we bij de
Vara hei plan om een televisieserie te
maken met als titel Things you never
saw'. De donderspeech van een voet
baltrainer in de rust van een wed
strijd, het wekelijkse kabinetsberaad.
Die dingen wilden wij op de buis
JOOST PRINSEN
brengen. Van dat plan is natuurlijk
niets terecht gekomen omdat je niet
toegelaten wordt met je camera. Zon
der je camera trouwens ook niet.
Maar zo'n juryberaad zie je ook nooit
op de televisie. En wij zenden het in
die Cultiairprijs in zijn geheel uit. le
dereaflevering. Waarmee het oude
Varaplan toch een beetje waarge
maakt wordt.
Terug naar mijn drukke week. Dins
dagavond moet ik in een toneelvoor
stelling spelen in Roosendaal. Dat zul
je altijd zien: hoe drukker je overdag
bent, hoe verderweg je 's avonds spe
len moet.
Woensdagdeze column schrijven en
's avonds voorstelling in Utrecht. En
tussendoor de teksen voorde tv-opna-
mes nog goed bekijken. Want donder
dag. ik zet even wat vaartachter mijn
verslag want die uitweidingen houden
de boel maar op, want donderdag
dus: Klokhuis overdag en 's avonds
weer naar Utrecht. Vrijdag besprekin
gen overeen nieuwe toneelproductie
voor het volgend seizoen, privé-tele-
foontjes en post afhandelen en 's
avond voorstelling in Rotterdam. En
cadeautjes kopen want zaterdag is on
ze jongste dochter jarig. Verder zater
dag: Klokhuis overdag en 's avonds
Eindhoven. Ik weet eigenlijk niet of ik
nog tijd heb om bij mijn dochter langs
te gaan.
Het punt is nu dat ik als mijzelf zo'n
week niet volhou. Na drie dagen krijg
ik de pest in dat ik zo aan het sjouwen
ben. Ik begin mezelf te beklagen en ik
bejegen mijn omgeving almaar on
aangenamer. Dus maak ik mijzelf
wijs dat ik een big shot ben. Als een
Kees de Jongen fantaseer ik over een
Vip der Vippen die onderweg is van de
ene belangrijke bespreking naar de
andere. Omringd door agenda's en se
cretaresses. Op de bres voor steeds ho
gere belangen. En toneelspelend in
steeds HoUywoodachtiger producties.
Op die manier is de week net uit te
houden.
Jullie begrijpen natuurlijk wel dat
voor zo'n hoge ome dure en goed ge
poetste schoenen een eerste vereiste
zijn.
Hoe haal je spinnen uit je huis
zonder ze te doden? Hoe kun je
deeg uitrollen zonder dat het
aan de roller blijft kleven? Wat
als de baby steeds de fles laat
vallen? Niets beters dan dage
lijkse ergernis of ongemak om
de menselijke verbeelding aan
het werk te zetten.
Op de jaarlijkse uitvindersbeurs
in Geneve tonen 686 uitvinders
uit 44 landen tot morgen de
vruchten van hun denkwerk
aan de wereld. Een van de po
pulairste voorwerpen op de
show is ontsproten aan het
brein van de Ier Tony Allen, die
het zat was om telkens allerlei
halsbrekende toeren uit te
moeten halen om spinnen te
verwijderen uit de slaapkamer
van zijn 12-jarige zoon, die an
ders geen oog dicht deed. Hij
bedacht een mechanische bor
stel op een lange steel, waar
mee spinnen gevangen kunnen
worden zonder ze te verwon-
