PC
T
James Bond-spullen voor iedereen
Opslag van bestanden
lyst' in een modern jasje
Multi Media
Creatures 3: Furby's in de ruimte
Internet spoedig tegen vast tarief 9jsrr*QN
u p
ERDAG 15 APRIL 2000
bijna elk huishouden staat tegenwoordig een personal computer,
wat doen we er mee en wat kunnen we er mee? In de rubriek
B=pc Wijzer elke week een onderwerp voor de thuiscomputeraar.
Vragen en suggesties kunt u sturen naar:
internetredactie@damiate.hdc.nl
el. 01
RC.
LU
R
w bppydrive is eigenlijk een
n ^{historisch fossiel. Het ligt
0! rmaar in de kast van de
in ïputer verouderd te zijn.
geen stok is het weg te krij-
uit zelfs de meest geavan-
zeeljrde Pentium III-systemen.
4( m fabrikant die het aandurft
elikwie uit de antieke oud-
13-3? voortaan uit de systeem-
te weren.
iddels is een massa aan al-
atieve opslagmedia ont-
°P "in, maar voor het uitwisse-
do van een tekstbestand of een
ne foto vertrouwt de door-
vrii! b gebruiker toch nog maar
0111 je gewone 3,5 inch-schijf-
ten opslagcapaciteit van
Megabyte schiet bij meer
eisende toepassingen ech-
ekort. Probeer maar eens
TBgroot Powerpoint-bestand
en wat grotere foto op een
HOB Pyte zetten: dat wordt wad-
ve) ig comprimeren en verklei-
om er één op het schijfje
BRA! t te kunnen,
attra medium dat als standaard
013 beter is, de ZIP-schijf, is
imd genoeg nog lang niet
vfilke computergebruiker be-
'12: d. Misschien is de prijs van
lpS'p ZIP-schijf een reden waar-
voor dagelijks gebruik nog
[y861 d de aloude floppy's van
a d tot hand gaan. Iedere
ieJJ iputergebruiker heeft een
c asteil vol met floppy's,
mg3 rbij het etiket geen enkel
iand meer houdt met de in-
jn9= id. Floppy's deel je uit als si-
1UUfi tten: ze kosten niets, dan
te 1 je er een paar weg, dan ko-
er weer eens een paar te-
Als je daarentegen een
schijfje uitleent wil je dat
tev ghebben: 25 gulden geef je
zo maar weg. Deze zwaar-
banij i, dikkere schijven lijken wel
op hun magere broertjes,
7* r kunnen 100 Megabyte
gegevens bevatten. De
schijven van de nieuwe ge-
itie kunnen zelfs 250 Mb
touwen. Deze formaten zijn
geschikt om meerdere grote be
standen of back-ups aan toe te
vertrouwen. Iomega, het bedrijf
dat ZIP maakt, levert ook de
JAZ-drive. JAZ-schijven behe
ren zelfs 1000 Mb, ofwel een Gi
gabyte. De nieuwe JAZ zelfs het
dubbele. Een paar van die din
gen en je volledige harde schijf
is veilig weggeborgen in dupli
caat.
Voor het uitwisselen van grote
klonten gegevens is ook de cd-
-rom tegenwoordig meerrin
zwang. Een groeiend aantal ge
bruikers heeft een cd-brander
in huis. Een cd-schijfje kost
weinig, er gaan zo'n 650 Mb op
en het gevaar dat gegevens be
schadigd raken is kleiner dan
bij welke schijf dan ook. Cd's
zijn namelijk niet gevoelig voor
allerlei magnetische straling.
Magnetisme kan in een oog
wenk je Word-tekstje op floppy
in sneeuw veranderen.
Het is (afgezien van de cd) op
dit moment onduidelijk welke
van de verschillende opslagme
dia blijvertjes zijn. Allerlei op
slagsystemen zoals SparQ (1
Gb), Superdisk (120 Mb), EZ-
drive (135 Mb) kwamen maar
zijn inmiddels weer vergeten.
Sony lanceerde onlangs voor al
lerlei consumenten-electronica
de Memory-Stick (voor digitale
camera's, muziek, en robot
honden). Iomega blijft de
grootste kanshebber om het
systeem van de toekomst te le
veren. Hun Clikl-drive is zo
groot als een lucifersdoosje en
waakt over 40 Mb. Dat is niet zo
veel, maar het sterke punt van
Clik! is dat hij door het formaat
uiterst geschikt is om mee te
nemen en te koppelen aan lap
tops, MP3-spelers of digitale
camera's. Aan een compact
schijfje voor het opslaan en uit
wisselen van foto's en muziek
zal in de nabije toekomst grote
behoefte bestaan.
SILVAN SCHOONHOVEN
eld
)wp
29£ dscape heeft een remake
em6. Myst op de markt gebracht:
>eroemde computerspel
de broers Rand en Robyn
er. Myst hoort thuis in de
tie van grote adventure-
es als The Seven Guest en
idiere 11th Hour, maar neemt
een geheel eigen plaats in.
derdduizenden mensen
de hele wereld hebben in
sm fgelopen vijf, zes jaar hun
kar ens gekraakt tijdens lange,
*1 ame avonden achter de
puter, gefascineerd op zoek
steeds weer nieuwe aan-
ngen die hen een stapje
2? er zouden kunnen helpen
merkwaardige wereld die
heet. Myst werd een feno-
bjpjjj n, dat nauwelijks meer kon
IjfP len overtroffen, ook niet
"■"tde opvolger van het spel,
i, dat door het softwarebe-
Cyan van de Miller-broe-
m 'n 1997 werd uitgebracht,
irobleem is wel dat Myst
de huidige technische
itaven niet meer bij de tijd
computertechniek is
het uitkomen van het spel
verbeterd. Vandaar dat het
de liefhebbers goed
vs zal zijn dat de adventu-
'nieuw is uitgebracht.
'Myst Masterpiece Edition', zo
als de heruitvoering is ge
noemd, is vooral op grafisch
gebied een stuk mooier gewor
den. De ontwikkelaars hebben
gebruik gemaakt van 24-bit
kleuren in de graphics. Ook is
in de meeste grafische beelden
een grotere detaillering aange
bracht. Kennelijk hebben de
ontwikkelaars ook hard aan de
prestaties van het programma
gewerkt, want Myst draait zelfs
op een (naar de huidige maat
staven) gemiddelde Pentium III
met een middle-of-the-road-vi-
deokaart als een streep. Ver
moedelijk is dit in niet geringe
mate te danken aan DirectX 6.1,
een voorziening die een aantal
jaren geleden natuurlijk nog
niet bestond.
Waar de echte diehards onder
de computergamers vermoede
lijk hun neus voor op zullen ha
len, is de hulp die de speler van
het programma kan krijgen als
hij of zij een beetje de weg kwijt
is geraakt. Voor minder fanatie
ke spelers kan dat echter een
prima steun in de rug zijn. De
remake van Myst heeft een ad
viesprijs van f 49,95 en dat is
een stuk goedkoper dan de ori
ginele editie.
Digitale camera, MP3-speler en organiser in polshorloge
JAN PAUL BEVOORT
James Bond had ze al, de speel
tjes die Q voor hem uitvond. Je
wist nooit wat de technische
man in een horloge had weten
te stoppen. Camera's, explosie
ven, staaldraad of wapens. Nu
is dit soort grapjes niet alleen
meer weggelegd voor geheim
agent 007 en zijn collega's. Ca
sio heeft een aantal apparaten
bedacht, die nog wel de tijd
aangeven en op een polshorlo
ge lijken, maar veel meer zijn
dan dat alleen.
Casio, klokkenmaker bij uitstek,
heeft het voor elkaar gekregen.
Tijdens de grote uurwerk- en
juwelenbeurs in Bazel presen
teerde het bedrijf naast de
Wristcamera nog meer leuke
speeltjes. Wat te denken van
een digitale camera, waar je wel
honderd foto's op kunt bewa
ren? Of een MP3-speler voor
van het internet gehaalde mu
ziek, of een GPS-systeem dat je
altijd de weg wijst naar de
plaats van bestemming. In dit
geweld van mini-apparatuur
valt de nieuwste versie van het
horloge met a
al bijna niet meer op.
Dankzij de toepassing van een
weinig energie vragende
CMOS-beeldsensor kan de
polscamera op tal van manie
ren worden gebruikt. Als toe
stelletje om vakantiekiekjes te
maken, de kinderen spelend
thuis of als vervanger van pas
foto's van vrouw, vriendin en
kroost in de portefeuille. Per fo
to is het mogelijk twee regels
tekst van 12 tekens toe te voe
gen. Mochten al die plaatjes op
de pols gaan vervelen, niets is
eenvoudiger dan ze te wissen
en nieuwe te verzamelen.
Thuis zijn de foto's van het
slechts 43 gram zware polshor-
Het 'polshorloge' van Casio met ingebouwde digitale camera.
loge/camera op de pc over te
zetten. En als die honderd fo
to's die de polscamera kan ber
gen onderweg toch nog niet
voldoende zijn, er bestaat een
'merge-optie': op de ruimte van
één foto kun je twee afzonder
lijke portretten kwijt.
Daarnaast is het een gewoon
horloge dat de tijd in 12 of 24
uurssysteem weergeeft, elk uur
een piepje geeft, een stop-
watchfunctie kent en een ge
programmeerde kalender heeft
tot 2039. Mocht de batterij leeg
raken, dan wordt de drager ge
waarschuwd.
En het leukste is natuurlijk de
prijs. Casio zelf geeft aan dat de
consument op 250 dollar moet
rekenen. De Nederlandse im
porteur heeft dat vertaald in f
595. Leverbaar vanaf augustus.
MP3-speler
In dezelfde wondere miniwe-
reld hoort de MP3-speler thuis.
Dit klokje is wel wat zwaarder
dan de camera, hij weegt maar
liefst 70 gram, maar je krijgt er
wel hifi-muziek mee in de oren.
Via een eenvoudige-USB-kabel
wordt de muziek uit de pc in
het horloge gestopt. Omdat er
verder geen bewegende delen
in zijn verwerkt, is de muziek
onder alle omstandigheden sta
biel te beluisteren zonder hin
derlijke hikken of stukjes die
worden overgeslagen.
Dat luisteren gaat via een oorte
lefoon die aan de speler wordt
geklikt. Om het luistergenot te
vergroten is ook een equalizer
ingebouwd die hoge en lage to
nen oppept of juist wat terug
dringt. Behalve een schermpje
voor tijdweergave is er ook een
display waarop de gelijk met de
muziek opgenomen gegevens
over die muziek zijn af te lezen,
zoals bijvoorbeeld de uitvoe
rende artiest, titelsong en jaar
waarin het is opgenomen. Ook
hier weer een aardig prijskaart
je: f 995,-. Leverbaar ook vanaf
augustus.
De laatste in de rij, Casio's PC-
Unite, werkt samen met Micro-
soft-programma's. Het is een
veel verder ontwikkeld en ver
fijnder horloge geworden dan
de eerste versies die afspraken
uit de pc meenamen onderweg.
In het Schedule-programma
kunnen tot 340 afspraken wor
den opgeslagen die maximaal
16 karakters mogen tellen.
Contact heeft ruimte voor 680
adressen met twee telefoon
nummers en een e-mailadres
per naam en de browser kan
maar liefst 8100 tekens aan
tekstblokken kwijt. Het hele ge
val weegt niet meer dan 73
gram. Het is verkrijgbaar voor f
595.
FRANK BUURMAN
Gek werd ze ervan, ouders van kinderen
met Furby's, vanwege de geluiden die deze
geavanceerde tamagotchi's te pas en te on
pas maakten en de kunstmatige constante
aandacht die de Gremlinachtige pluizebol-
len van hun verzorgertjes eisten. De rage
lijkt alweer voorbij, maar gelukkig bestaat
er voor de PC al jaren een complete Furby-
leefwereld: Creatures, oftewel de avonturen
van de Norns. Inmiddels is Creatures 3 uit.
De Furby is maar een onnozel stuk speel
goed in vergelijking met de Norns. De
Norns worden uitgebroed en opgevoed, ze
kunnen van alles leren en bevinden zich in
hun eigen boeiende leefwereld. Er is na
tuurlijk ook een nadeel: je kunt de schatti
ge beestjes niet knuffelen, want ze bestaan
alleen maar op het computerscherm. Ove
rigens zijn niet alle creatures schattig, want
er bestaan helaas ook Grendels, groenge-
kleurde mispuntjen die alleen maar de
Norns hinderen en alles lopen te vernielen.
Net zoals in het echte leven.
En dan zijn er nog de Ettins, diefachtige et
tertjes, die alles meenemen wat los en vast
zit om er iets van te bouwen in hun woes
tijnwereld.
In Creatures I en II lag de nadruk op het
verzorgen en in eigenlijk ook in leven hou
den van de Norns. Creatures 3, van de
hand van softwarehuis Creature Labs, is
veel meer een spel geworden dan de voor
gaande delen. De Norns bevinden zich nu
niet op een planeet, maar in een groot
ruimteschip. Het ruimteschip omvat vijf
verschillende ecosystemen, waarin de
creatures hun eigen territorium hebben.
De Norns hebben de mooiste leefwereld,
maar dat is niet naar de zin van de Gren
dels, die proberen binnen te dringen. Ze
stelen de eieren van de Norns en versprei
den akelige ziektes.
De speler heeft de taak om de Norns te
beschermen tegen de Grendels. Er dient
een complete defensie te worden opge
bouwd, waardoor het spel ook strategi
sche trekjes heeft gekregen. Er bestaan
veel manieren om de Grendels af te stop
pen: wat te denken van een vulkaanuit
barsting om het groene gevaar te beteuge
len.
Creatures is een spel dat heel mogelijkhe
den heeft, die al spelenderwijs worden ont
dekt. Op de doos staat dat het spel digitale
DNA bevat, en dat is ook zo, want er kun
nen tal van genetische wijzigingen worden
aangebracht waardoor weer hele nieuwe
wezens ontstaan. De Norns zijn in deel III
slimmer dan ooit. Ze onderscheiden goed
en kwaad, communiceren beter en kunnen
zelfs ruiken. Het spel heeft een lange le
vensduur, want op Internet zijn al extra at
tributen voor de creatures beschikbaar.
Creatures 3 is geen spel voor kinderen:
daar is een speciale simpeler versie voor
beschikbaar, die Creatures Adventures
heet. Dat is een variant waarin bijvoor
beeld ook dinosaurusjes een rol spelen.
Creatures is leuk voor iedereen die als een
(goed) opperwezen wil regeren
over zijn eigen fascine
rende wereld. Een bijko
mend voordeel van deel
3 is dat het geheel in
het Nederlands is ver
taald.
Min. systeemeisen: Penti
um 200, 32 Mb Ram,
Windows 95/98. Prijs: 99
gulden voor Creatures 3,
Creatures Adventures kost de
helft. Beschikbaar gesteld door
Mattel Interactive.
Toegang tot internet tegen een
vaste prijs per maand zonder
telefoontikken is een belangrij
ke ontwikkeling. Door de toege
nomen concurrentie, vooral
door internet via kabel en het
veel snellere ADSL, zou dit niet
eens een vreemde stap zijn. P.
Smits, de nieuwe topman van
KPN, gaf deze week bij de pre
sentatie van de jaarcijfers al aan
dat het betalen van telefoontik
ken voor het surfen op internet
snel verleden tijd is. Internet
ters betalen vanaf medio dit
jaar een vast bedrag per maand,
wist Smits te melden. Over de
exacte introductiedatum en het
bedrag liet hij zich niet uit.
Directeur Pieterman van de
gratis internetprovider Wish
mengde zich tijdens het con
gres Internet Experience in de
ze discussie. Hij wist te melden
dat er voor 1 juli een aanbod te
verwachten is van KPN. Hij wist
tc?>
ook al een bedrag
te noemen: 85
gulden per
maand. Voor dat
bedrag kan inge-
beid worden via
ISDN met één of
zelfs met twee
B-kanalen. KPN
wilde dit nieuws bij monde van
voorlichter Michel Huebert niet
bevestigen.
Altavista liet eerder al weten te
onderzoeken of het los van de
plannen van KPN mogelijk is
op te gaan treden als internet
provider zonder telefoontikken.
In Engeland is Altavista zo'n
initiatief al eerder gestart. KPN
is inmiddels ook gestart met de
introductie van ADSL, waarmee
hogere snelheden gehaald kun
nen worden. Een ADSL abon
nement kost 100 gulden per
maand, voor toegang tot inter
net worden geen telefoontikken
berekend. Toch zal internettoe
gang via een inbel-verbinding
niet gauw verdwijnen, ADSL
wordt alleen aangeboden op
plaatsen waar het rendabel is.
Dit zijn vooralde grotere ste
den. Veel andere gebruikers
zullen daarom overstappen
naai' ISDN met een vast bedrag
per maand voor toegang tot in
ternet, zo is de verwachting.
Pieterman van Wish liet weten
waarschijnlijk nog dit jaar met
flat fee te komen: een vaste prijs
permaand voor spraak- én da
taverkeer. Hij noemde een be
drag van 95 gulden per maand.
Cistron Telecom uit Alphen
biedt reeds flatfee internet via
ISDN en analoge lijnen aan in
Rotterdam (postcode 302x) en
rond de zomer ook in onder
meer Amsterdam, Delft, Alphen
aan den Rijn en de overige de
len van Rotterdam. Aan het ein
de van dit jaar zal het bereik
ongeveer 1,5 miljoen huishou
dens zijn. Voor flat fee internet
via ISDN rekent Cistron een ta
rief van 88 gulden per maand
(incl. BTW) terwijl voor dezelf
de dienst via analoge telefonie
68 gulden per maand (incl.
BTW) wordt berekend. Voor dit
tarief krijg je als gebruiker on
beperkt toegang tot internet
zonder telefoontikken, ook niet
voor ISDN-gebruikers die met
2 kanalen inbellen, het gebruik
van de Cistron Internet dien
sten zoals e-mail, nieuws en de
mogelijkheid een website te
plaatsen en een telefonie-aan-
sluiting met aantrekkelijke ge
sprekstarieven en behoud van
het eigen telefoonnummer.
Bron: ISDN Nieuwsbrief
SAMENSTELLING FRANK BUURMAN EN JAN VAN DER NAT
Design computer
De Computer Plus Groep
uit Gorinchem brengt een
bijzondere Italiaanse de-
sign-pc op de markt: de
Futuro. De machine is ul
tra-plat en bestaat uit een
15 inch beeldscherm met
een voet waarin de eigen
lijke computer is onder
gebracht, en een draad
loos toetsenbord dat er
ook al heel apart uitziet.
Het gaat niet om een
soort veredelde tikmachi
ne, maar om een zwaar
opgetuigd multimedia-
apparaat met een dvd-
romspeler, een ingebouwde
videocamera, een tv-tuner
met teletekst, een fm-radio-
ontvanger, modem, netwerk
adapter en nog een heleboel
andere spullen; je snapt niet
hoe het allemaal in de slanke
behuizing past. De Futuro
heeft een adviesprijs vanaf
7000 gulden, exclusief btw.
Nederlandstalige Revo
In de strijd om de populairste palmtop computer heeft Psion
met de Revo een kleine voorsprong genomen op de grote con
current. de Palm V van 3Com. Vorige week namelijk werd de
Nederlandse versie geïntroduceerd. De 'binnenzak-pc' is qua
functionaliteit precies gelijk aan de eerder uitgebrachte Engelse
versie met een gewicht van 200 gram, touch screen en een goed
bedienbaar toetsenbordje. Alleen de prijs verschilt en dat komt
uiteraard door de betrekkelijk kleine markt voor de Nederlandse
versie, die daarom 1099 gulden kost, terwijl de Engelse uitvoe
ring honderd gulden goedkoper is.
www.psion.nl
Honden en katten
Je kunt met ze spelen,
ze te eten geven en
ze aaien. Je kun ze
zelfs aanzetten tot
het produceren
van nageslacht.
Maar je hoeft ze
niet uit te laten,
dan wel 's avonds
een emmer water
over de kop te
gooien. Digitale
huisdieren hebben
zo hun voordelen.
Bij Mindscape Entertain
ment verschenen de vierde
versies van Catz en Dogz.
Nieuwe uitgaven met een
flinke aanpassing, want toe
gevoegd zijn een speelscène-
editor, waarmee nieuwe om
gevingen kunnen worden
gemaakt en bovendien een
stukje spraakherkenning,
waardoor middels de meege
leverde headset comman
do's kunnen worden gege
ven. Hoe vaker je speelt, hoe
nauwer de band wordt tus
sen mens en dier. Wie zowel
Catz als Dogz installeert cre-
eert Petz en kan alle dieren
met elkaar laten spelen. Er
kan gekozen worden uit tien
honden- en tien kattenras-
sen, maar door kruising kan
dat aantal flink oplopen.
Min.systeemeisen: Pentium
166, 32 Mb ram, 300 Mb vrije
ruimte op de harde schijf,
Windows 95,16-bits geluids
kaart, DirectX. Prijs: 49,95 gul
den per titel.
Digitale trapveldjes
Minister Rogier van Boxtel voor grote steden- en integratiebe
leid heeft de aftrap verricht voor het project 'Digitale Trapveld
jes'. In samenwerking met Microsoft en tal van bedrijven, waar
onder IBM, KPN en Compaq, is het de bedoeling dat de bewo
ners van achterstandwijken in de dertig grote steden op een
toegankelijke wijze kennis kunnen maken met computers en in
ternet. Dat gebeurt in buurthuizen en op scholen in die wijken.
,,Het is van het grootste belang dat we ons meer gaan inspan
nen om te voorkomen dat er een tweedeling ontstaat in de sa
menleving tussen de groep die wel en de groep die geen toe
gang heeft tot informatietechnologie", aldus John Mangelaars,
general manager van Microsoft Benelux, het bedrijf dat de soft
ware beschikbaar stelt voor het project, dat in totaal zo'n 40
miljoen gulden kost. De helft daarvan komt van het ministerie
van binnenlandse zaken, de andere helft moet worden opge
hoest door de deelnemende steden.
Itanium
Intel blijft wat geheimzinnig
doen over zijn nieuwe mi
croprocessor: de Itanium, de
64bit-chip, die aanvankelijk
werd aangeduid als Merced.
Halverwege 2000 zal de su
perchip op de markt ver
schijnen, en er is dan sinds
de inmiddels alweer uit de
productie genomen Pentium
II op de markt kwam einde
lijk sprake van een echte
technische vernieuwing. De
Pentium III lijkt namelijk erg
veel op zijn voorganger. Pen
tium II en III en Celeron zijn
32bit-chips, de Itanium kan
met zijn 64bit twee keer zo
veel informatie in dezelfde
tijd verwerken. Op zich is de
64bit-chip niets bijzonders,
want in de spelcomputers,
zoals, de Nintendo 64,. wordt
deze bandbreedte al lang ge
bruikt. Voor Intel is het niet
temin een spectacuaire tech
nologische ontwikkeling. Het
bedrijf denkt dat met name
de handel op internet erbij
gebaat zal zijn, maar onge
twijfeld zal de Itanium over
een jaar in alle nieuwe PC's
zitten, op snelheden boven
de 1000 Megaherz.
- !°p°l(
*2 CAA|
ogram
®ntaal: 1Honing verzamelen is van ondergeschikt belang (6); 4. Ex-
nstok? (8); 6. Zak van metaal (4); 8. De oudste van de paters blijft maar
(4); 9. Van nijd wordt het klaar en voordelig (9).
taal: 1Vogel van de tweede omroep (3); 2. Met netten door het water lopen
Geklopt in de Engelse kamer (4); 5. Die vogel komt via de kraan naar buiten
Die voorliefde is tegen weinig bestand (4); 7. Onbeholpen figuur die aan de
!°tit (4); 8. Beproefd hoofd (4).
King van donderdag:
ZONTAAL: 1. Zuchten; 7. af; 8. fop; 10. un; 11. ranch; 13. Poe; 15. ole;
®pold, 18. ave; 19. the; 21. luwte; 25. eg; 26. tul; 27. po; 30. noetiek.
L: 2. Uw; 3. hoon; 4. ei; 5. jaap; 6. onze; 8. fa; 9. pc; 11. reeel; 12. holte;
'i 16. Idh; 18. asem; 20. erom; 22. ut; 23. wuft; 24. tl; 28. zo; 29. te.
