De Fox Kid voetbalt
niet meer op straat
1
WEER
De dansschool swingt niet meer
Universiteiten en premiejagers
Nederland geeft toonlei
bij nieuw tv-amusemP
WOENSDAG 12 APRIL 2000
COMMENTAAR
De Universiteit van Leiden heeft gisteravond het eerder op de dag
aangekondigde plan weer afgeblazen om studenten informatica te
lokken met een premie van drieduizend gulden. Wat je noemt een
goed voorbeeld van beter ten halve gekeerd dan ten hele ge
dwaald. Universiteiten horen met elkaar de competitie aan te gaan
met maar één inzet: kwaliteit.
Veel universiteiten blijken weinig vertrouwen in te hebben in de
wervende kracht van hun status, want bonussen, premies en ca
deautjes zijn aan de orde van de dag. Amsterdam geeft duizend
gulden aan studenten econometrie die in één keer hun eerste jaar
halen. Delft geeft een extra beurs van vijfduizend gulden en Eind
hoven geeft computers weg. De tijd dat universiteiten als onaan
tastbare, eerbiedwaardige, wetenschappelijke instituten veel weg
hadden van een ivoren toren, is gelukkig achter de rug. Deze beke
ring tot de waan van het marktdenken schiet echter veel te ver
door.
De Universiteit van Leiden onderscheidde zich tot gistermiddag
juist bewust van de anderen door buiten het jachtterrein van pre
miejagers te blijven en zich veeleer te profileren als een toevluchts
oord voor studenten die topkwaliteit zoeken. Op die weg gaat het
bestuur gelukkig verder.
Het Leidse incident heeft niettemin de verdienste dat het een
praktijk laat zien die nodig aan banden moet worden gelegd. Dat
kan door zelfregulering als universiteiten bereid zijn om samen af
spraken te maken over een code waarin het doen en laten in dit
verband wordt vastgelegd. Maar als de onderwijsinstellingen daar
toe niet geneigd zijn, moet de minister ingrijpen.
Natuurlijk laten studenten zich in hun keuze voor een universiteit
ook leiden door de kwaliteit van het bestaan in de plaats waar ze
hun studententijd zullen doorbrengen: de huisvestingsmogelijkhe
den en het uitgaansleven, maar onderzoek leert dat voor het leeu
wendeel van de studenten een uitdagende studie de doorslag
geeft. Dat moet vooral zo blijven.
Al vijf vorstdagen in april
De maanden die traditioneel de
kost voor Koning Winter moe
ten verdienen hebben het laten
afweten. In februari werden in
De Bilt slechts zes vorstdagen
geregistreerd en in maart vier.
Met april op de kalender is er
een andere situatie ontstaan.
Gisternacht werd in Eerbeek op
de Veluwe -5,0 gemeten en de
gemiddelde minimumtempera
tuur over de eerste 10 dagen
van de maand (-1,0) was daar
het laagste gemiddelde decade
minimum sedert november.
Verder bedraagt het aantal
vorstdagen in april op veel
plaatsen al vijf.
Het gemak waarmee de nachte
lijke temperaturen onder nul
komen heeft uiteraard alles van
doen met de gewijzigde druk-
verdeling. Niet langer draait het
om een straffe westcirculatie
met aanvoer van zachte lucbt-
massa's naar het Noordzeege
bied en/of Scandinavië maar
om noordelijke luchtstromin
gen. Die transporteren lucht-
massa's uit de poolstreken di
rect of via een omweg naar on
ze omgeving. Als aanjager fun
geert een bijzonder sterk lucht
drukmaximum van wel 1045
hPa in de regio Groenland/IJs
land. In het overgangsgebied
tussen de poollucht en relatief
zachte oceaanlucht is een actie
ve depressie ontstaan. Het cen
trum lag vanochtend bij Lon
den met een kerndruk van 982
hPa.
In onze regio was het weerglas
op Valkenburg gezakt tot iets
onder de 984 hPa. Ondanks de
wel erg lage luchtdruk viel het
met het weer best wel mee. De
wind sprong niet uit de band en
de hoeveelheden neerslag wa
ren niet zo groot. Op Valken
burg werd 5 mm opgevangen.
Morgen trekt het centrum van
de depressie naai' het noord
oosten. Onder invloed van het
systeem gaan er buien vallen
die van onweer vergezeld
kunnen gaan. De wind
waait uit het zuiden tot
zuidwesten en neemt aan
de kust toe tot krachtig,
mogelijk enige tijd hard.
De temperatuur komt
niet veel hoger dan 10-
11 graden. Later
op vrijdag en za
terdag kan een
frontale storing
die over Frank
rijk naar het
noordoosten
opnieuw regen
of buien veroor
zaken.
Internet-sites van kinderzender moeten nieuwe hangplekken voor jongeren worden
Als het aan Fox Kids ligt, zit straks elk kind de hele dag achter zijn computer, speurt via zijn mo
biele telefoon het internet af of gebruikt zijn gameboy om spelletjes mee te spelen. De grootste
pan-Europese kinderzender presenteerde deze week op de tv-beurs MIPTV in Cannes de jongste
strategie voor het internet en die houdt een forse aanval op de 'vrije tijd' van de jeugd in.
Het is maar een spelletje
Je kunt van die F-siders van Ajax niet zeggen dat ze gek zijn. Oké, er
was er gisteravond één te zien die op de tribune zijn hemd én zijn
broek had uitgetrokken om te laten zien, dat hij het Ajax-logo op
zijn bovenarm had laten tatoeëren. En een vrouw van 28 die weer
bij haar ouders op een zolderkamertje was gaan wonen, omdat het
volgen van haar club inmiddels zoveel geld kost, dat ze haar huis
niet meer kon betalen.
Je zag ze in Zembla schelden op Wouters. Je zag ze schelden op Win
ter. Er waren veel drie-letter-woorden te horen in de documentaire
De zaak-Ajax. „Rot op, stelletje klootzakken was nog het minst er
ge. Je zag ze de selectie opsluiten met de woorden: „Blijven trainen
tot jullie het kunnen.
Maar gek? Niks hoor! F-sider Olaf bijvoorbeeld had heel goed begre-
pen wat voetbal is. „Het is een spelletje", zei hij aan het slot van De
"aak-Ajax. En zo is het precies. Alleen: je had als kijker die woorden
niet meer verwacht na al die opgefokte toestanden. „Het is een spel
letje. Het was bijna een openbaring om een fervent supporter dat te
horen zeggen.
Voetbal is een spelletje, maar Ajax is geen club meer. Dat is een
beursgenoteerd bedrijf, een naamloze vennootschap meteen direc
teur en een raad van commissarissen en een soort multifunctioneel
centrum van glas en beton waar ze in het midden een voetbalveld
hebben neergelegd. Begroting van honderd miljoen. Dochterbedrij
ven' in België en Ghana en Zuid-Afrika.
Mooie documentaire was het. Je zag hoe club en supporters uit el
kaar zijn gegroeid. Hoe supporters zich druk maken over de veran
dering van het logo. Over de gele wc's en de blauwe prullenbakken
in de Arena. Het totaal ontbreken van voetbalsfeer. En voorzitter
Michael van Praag die met elk woord liet merken daar niets van te
begrijpen. Dat oude logo, zei hij, dat bijna honderd jaar de rood
witte Ajaxshirts sierde, „was een moeilijk op de shirts te borduren
brei die er, van een afstandje, al snel uitziet als een vieze vlek.Hoe
verzin je het.
Er waren beelden van een vergadering van de 'commissie-sfeer',
waar de supporters mogen meepraten. Het bedrijf heeft er twee ton
voor uitgetrokken. Even naar de notulen", zei de voorzitter. Hij
had het niet over supporters, maar over klanten. Hij had het over
'het product-voetbal'. „Maar wij zijn met ons hart verbonden aan
dat 'product', zoals zij dat noemen", schamperde Olaf.
Ajax deed verdacht veel denken aan een politieke organisatie, die de
fans 'inspraak' heeft gegeven.
De belangrijkste vraag werd in Zembla niet gesteld. Als Ajax beter
zou voetballen, zou iemand zich dan druk maken over de beurs
gang, de structuur, het logo en de blauwe prullenbakken? Ik denk
het niet. Maar de vraag kwam bij de programmamakers kennelijk
niet op. Vreemd.
Een Fox Kid kruipt straks als hij wakker wordt meteen achter zijn pc of
speelt een spelletje met zijn gameboy. foto ap
Met vriendjes op straat voetbal
len tot het donker wordt, zit er
niet meer in. En voor huiswerk
maken zal helemaal geen tijd
zijn. Een Fox Kid kruipt straks
als hij wakker wordt meteen
achter zijn pc en zoekt zijn per
soonlijke startpagina op. Daar
kan hij zijn lesprogramma van
die dag lezen en wordt hij er
even aan herinnerd dat zijn zus
jarig is. Voor het lezen van zijn
horoscoop heeft hij geen tijd
meer, want een boodschap
waarschuwt hem dat hij zich
moet haasten om niet te laat op
school te komen. Gelukkig kan
hij in de auto of de bus met be
hulp van zijn mobiele telefoon
lezen wat de sterren die dag
voor hem voorspellen.
Op het schoolplein gaat de in
teractiviteit gewoon door. Via
zijn gameboy heeft hij weer
toegang tot zijn Fox Kids-pagi-
na en kan hij een spel spelen
met een van zijn klasgenoten.
Of zelfs met een vriendje in
Frankrijk, met wie hij via inter
net regelmatig chat. Na school
tijd kan hij of op de televisie of
op zijn computer rustig verder
spelen. Of zijn favoriete video
oproepen. Met de punten die
hij daarbij verdient, kan hij ook
nog leuke dingen in de Fox
Kids-winkel bestellen. Op die
manier komt de Fox Kid zijn
dag wel door.
Voor de kinderzender is dat
binnen afzienbare tijd het ide
aalbeeld. In tien Europese lan
den, waaronder Nederland
(www.foxkids.nl), zijn deze
handelingen via internet bin
nenkort mogelijk. „Wij hebben
enkele maanden onderzocht op
wat voor een manier kinderen
met internet omgaan", vertelt
Natalie Hugh, directeur van de
afdeling Online en Interactive
van Fox Kids Europe. „Het
bleek dat ze tot de grootste ge
bruikers behoren. Per keer be
zoekt een kind gemiddeld een
uur zijn favoriete site en daar
surft het enkele keren per week
naartoe. Fox Kids wil aan dit
enthousiasme bijdragen door
een betrouwbare, actieve inter
netsite te bouwen."
Daarbij vormen 'informatie, en
tertainment en gemeenschaps
gevoel' de trefwoorden. Hugh:
„De sites van Fox Kids moeten
de nieuwe hangplekken voor
jongeren worden. Ons doel is
om de 'e-speelplaats' voor de
jeugd te worden".
Of kinderen daaraan behoefte
hebben en of het wel goed is
voor hun ontwikkeling, lijkt
Hugh zich niet af te vragen. „De
jongeren van tegenwoordig
hebben gezien de cijfers be
hoefte aan deze vorm van ver
maak. En als ze zich dan toch
vervelen, zullen ze zeker een
andere bezigheid zoeken. Zoals
voetballen op straat. Ik denk
niet dat ze op deze manier af
stompen. Wij bieden ze juist de
mogelijkheid om op een leuke
manier informatie te krijgen en
in contact te treden met leef
tijdsgenootjes in binnen- en
buitenland."
Dansen op dansscholen heeft
een negatief imago. Daardoor
haken mensen af en verliest de
dansschool haar positie als uit
gaanscentrum. Ouderwets is de
meest gebruikte negatieve type
ring, zo blijkt uit een onderzoek
dat Muriel Voorkamp deed voor
haar scriptie over het imago
van dansen in Nederland. De
meest positieve typering is 'ge
zellig'.
Voorkamp, die afstudeerde aan
de faculteit Vrijetijdweten-
schappen van de Katholieke
Universiteit Brabant (KUB) in
Tilburg, zegt dat het 'school-
dansen' al snel wordt geassoci
eerd met hofdansen en stijldan
sen. „Het heeft iets stijfs, terwijl
dansscholen de laatste jaren
toch veel meer te bieden heb
ben. Want meer dan de helft
van het aanbod bestaat uit mo
detrends, zoals het salsa- en
mambo-dansen. Maar ook
wordt op de scholen aan aero
bics gedaan, linedance en
streetdance", aldus Voorkamp.
Zij verrichtte haar onderzoek in
opdracht van de Nederlandse
Vereniging van Dansleraren
(NVD). De aangesloten scholen
zijn verenigd onder de naam
Swinging World Dansscholen.
Deze signaleren een 'ontvol
king' bij vooral de dansscholen
in de grote steden. Bovendien is
er sprake van vergrijzing. Voor
de dansscholen was dit aanlei
ding onderzoek te doen naar
nieuwe doelgroepen.
Volgens Voorkamp zijn er nieu-
Zakelijk
we cursisten op de vloer te krij
gen, maar dan moeten de dans
scholen zich wel meer gaan
richten op leefstijlen en niet zo
zeer op leeftijdsgroepen zoals
er nu één bestaat uit 25- tot 45-
jarigen. „Zo'n groep is veel te
groot." Ook moet er een duide
lijker beeld van het dansen
worden geboden. „Wil de dans
school een ouderwets gezellig
imago uitdragen of een gezellig
ouderwets imago? Nu is het
laatste het geval." Dansscholen
moeten zich meer profileren als
vrijetijdscentra en daarom wel
licht een andere naam gaan
voeren.
Voorkamp pleit voor nader on
derzoek naar het negatieve
imago en hoe dat kan worden
verbeterd. „Waarom trekt een
disco wel aan, maar hèt woord
dansavond niet? In principe
zijn dezelfde elementen aanwe
zig: muziek, gezelligheid en
vrienden."
De Verenigde Staten geven niet
langer de toon aan bij nieuwe
vormen van tv-amusement. De
belangrijkste vernieuwing komt
volgens de New York Times uit
Europa, en de Nederlandse
productie maatschappij Ende-
mol loopt daarbij voorop.
'Reality-TV' met een voyeuristi
sche inslag noemt de Times
programma's als Big Brother,
de Bus en nu de Chains of Love
(Geboeid), dat de afgelopen
week in Nederland van start is
Ook het omstreden programma
Who Wants To Be a Millionaire
dat in Amerika een groot succes
is, is geen originele Amerikaan
se productie en werd geïmpor
teerd uit Engeland. Jarenlang
hebben de Europeanen Ameri
kaanse shows gekocht van de
Wheel of Fortune tot Melrose
Place, de Oprah show of David
Letterman. Maar nu Europa zelf
sinds de laatste vijftien jaar
commerciële tv heeft, verandert
dat snel.
'Schooldansen' wordt snel geassocieerd met hofdansen en stijldansen. „Het heeft iets stijfs, terwijl dans
scholen de laatste jaren toch veel meer te bieden hebben." foto anp
Ballonspringen
nieuwe
'funsport'
De funsportbranche is er
een van het creatieve soort:
met de regelmaat van een
klok wordt er - veelal in
Amerika - wel weer iets
nieuws bedacht om de har
ten van de lol- en span
ningszoekers sneller te doen
kloppen. De laatste vinding:
parabouncen, oftewel bal
lonspringen.
De ballonspringer hijst zich
in een soort parachutehar-
nas, dat wordt bevestigd aan
lijnen onderaan een ballon
met een doorsnede van 6,5
meter en een hoogte van 8
meter. De parabouncer mag
100 kilo wegen. De ballon is
gevuld met helium. Twee
helpers ('jump masters')
voorkomen met behulp van
twee aan de ballon bevestig
de scheerlijnen dat de pa
rabouncer voorgoed in het
luchtruim verdwijnt nadat
hij zich heeft afgezet. Want
zo begint de parabounce:
met een sprongetje. De he-
liumballon doet de rest. De
springer stijgt tot een hoogte
van circa 35 meter, legt
Mark Elzinga (30) uit. Pa
rabouncen is verantwoord
tot windkracht 4.
Elzinga is fïinsporter in hart
en nieren en probeert in sa
menwerking met een evene
mentenbureau het komende
seizoen Nederland warm te
krijgen voor het paraboun
cen. Vanaf 19 april, de dag
waarop de eerste paraboun-
cedemonstratie plaatsvindt,
gaat Elzinga de boer op met
één ballon. Het ding is te
huur voor evenementen en
feesten en partijen. De
huurders hoeven slechts te
zorgen voor een open plek
van 15 bij 15 meter.
Volgens Elzinga is het pa
rabouncen vorig jaar in de
Verenigde Staten ontwik
keld. „Mensen vragen steeds
weer nieuwe dingen. Op bij
voorbeeld bungeejumpen
zijn de meesten allang weer
uitgekeken." Het mooie van
ballonspringen is dat jong
en oud zich er zonder groot
gevaar aan kan wagen, in te
genstelling tot de meeste an
dere funsporten, zegt Elzin
ga. „Het is veilig en tegelij
kertijd een grote sensatie om
op een hoogte van enkele
tientallen meters een ïucht-
wandeling te maken, omge
ven door stilte."
Laat emoties de vrije loop en er is altijd wel iemand
die roept, kan het niet wat zakelijker? Stel, de dood
slaat toe. De overledene is middelpunt van rouw en
beklag. In de aula klinken woorden van troosten
respect. Vervolgens heersen er rond de groeve
rusten harmonie. Nette rouw hoort erbij zoals
de koffie met cake na afloop. Maar tussen de
cipressen van het kerkhof fluistert de wind
al het verhaal van hebzucht en begeerte: we
gaan de erfenis verdelen. Dan is er altijd
een voorlijk iemand die zegt, kunnen we
het niet zakelijk houden? Om een stapje in
die richting te doen vond de mensheid lang
geleden het testament uit. Zet alles op papier
en laat je tranen van verdriet de vrije loop
op het dikke testament. Intussen houden we
in de gaten, wie dat prachtige parelcollier
van oma krijgt. Of nicht Clara niet wel heel
royaal wordt bedacht met naast de armband
ook nog het gouden horloge en de prachtige
vergulde empirestoelen uit de salon.
Gaat hel om onderwerpen van staatsbelang
dan ben ik ook op mijn qui-vive wanneer het
woord 'zakelijk' valt. Het is het vijgenblad
waarachter maar een flinter van de emotie
HAN MULDER
wordt weggestopt. In Nederland regeert een onver
mijdelijke drieslag. Dat gaat zo: er is sinds jaar en
dag een taboe, waarover men dus zwijgt. Dan
waagt iemand, soms een politicus, daar plotsklaps
publiekelijk over te spreken. De reactie laat geen
kwartier op zich wachten, want de dichtheid aan
camera's is in dit land nog groter dan die aan graf
fiti. Die reactie liegt er niet om. Die is ondergedom
peld in een emotionele bouillabaisse van slechte
smaak, meteen dressing van verdachtmakingen.
Jaap de Hoop Scheffer krijgt buikloop. Daarop rea
geert prompt iemand die zich opwerpt als de pleit
bezorger van het gezonde verstand: jongens, kalm
aan maar, geen emotie, zakelijk houden s. v.p. Het
eind van het lied is dan een olifant met een lange
snuit, vaak een minister-president of andere vader
des vaderlands, en die blaast voorlopig het hele ver
haaltje uit.
Voorlopig, maar niet voor goed. Want wat zat er al
niet achter in dat kabinetje, dat mahoniehouten
meubelstuk, met een grote sleutel erop verborgen?
Het kon lang duren, maar het kwam er ten slotte
uit. Voor altijd onbespreekbaar leken die onderwer
pen. Weten we het nog: de werkende vrouw, de
abortus, de euthanasie, het homohuwelijk, de al
lochtonen en hun inburgering? Zoiets bespreekbaar
maken, hoe haalden we het in ons hoofd? De zee
ging hoog, maar na vloed volgde eb. En kijk nu
eens, kinderopvang is niet aan te slepen, demor-
ning-afterpil ligt bij het Kruidvat, Kees en Aclriaan
vieren morgen hun koperen bruiloften meteen
paar jaar hebben we een allochtone koningin uit
Argentinië vandaan.
Er lag nog één laatste knuppel weggestopt in de
kast, maar die heeft Thom de Graaf onlangs per
soonlijk in het hoenderhok gegooid, over het paleis
hek heen. Hetzelfde hek waar met prinsjesdag
Zeeuwse boerinnen met oranje boezelaar en Bra
bantse nonnen met dito sluier nog voor het och
tendgloren hun positie van onvoorwaardelijke fan
hebben ingenomen. Koningin, houd je bij je lint,
vindt Thom. De politiek meteen in deuk en kramp.
De één smeekt om de papierversnipperaar, de ander
hunkert naar de prullenbak. De denkers van de
PvdA willen nu al helemaal van de majesteit af.
Jongens, kan het niet wat stiller aan het Noordein
de? Om de hoek doen Beatrix' erfgenaam bij de gra
tie Gods en zijn geblondeerde tortelduifje toch al
bijna geen oog dicht.
.ge
De VS hebben lange )0
voorop gelopen met 1
sementstelevisie omi vj
commerciële omroej e 1
ropa meer educatief
ren. In Amerika is au
altijd al de hoofdschi
weest. Maar als gevol iQ.
invoering van comm sn
en de kabel in Europ »el«
vraag naar amuseme de
staan. er
Aan de grote vraag w Gi
eigen productie beat ret
een moderne maniei is
ook voor Amerika ge
blijkt. „Ik kan in ona
kijken en denken aai
tot 25 modellen die i
zouden kunnen werl^ e
producent De Mol
view. Big Brother, da e s
is gekocht, zal deze z m
Amerika beginnen. E oo
wachting is dat ande M
mol-producties en ai ke
ropese shows zullen
MENSEL|;
ROB MUNTZ
mag van
hoofdredac
teurtelevisie
Hans Maar
ten van den
Brink vanaf
volgend sei
zoen weer
items maken
voor het
VPRO-pro-
grammaWas- fn'
kracht! Dit seizoen ko
en zijn cameraman Pi
de Wint niet meer in<|^
het programma. Ookf
programma voor Mun! 1G
de Wint zit er niet in. in
grammavoorstel dat r i
Van den Brink heeft ii a
is afgekeurd. Gisterer Z'
den Brink met Muntz ee
maand in het progran 1<
kracht! als Hitier verk af
Wenen liep en een aa >f
doxe joden de stuipert s
joeg. Een groep VPR( (d
vond dit zo smakeloos
ontslag eisten. Na eei
vergadering werd Mur
paar weken op non-ac Ui
steld. >r(
onder de songfestival
liedje 'Nogoodbyes': Jf,
genoteerd in de diver
teitspolls die op inter
den zijn. Ook de inze ta
Engeland, Estland er
Letland behoren tot
ten. De populariteit
kan Linda Wagenmak g,
week voorafgaande a
festival op 13 mei in
de nodige publiciteit
En dat kan haar weer
het binnenhalen van
in de uiteindelijke juij^
moet de 24-jarige zar
er niet blind op starei
priotische zangeres
stond vorig jaar weke'
venaan in de popular
op internet, maar mr
delijk tevreden zijn m
22ste plaats in het ei
ment. Engeland stuu:
bekende deelnemer
holm: Nicki French,
vijf jaar geleden een
Europa met een bewe
'Total eclipse of the'
Bonnie Tyler. Letland
popgroep Brainstorm
geniet in eigen landg
lariteit. Er wordt geze
Brainstorm de hedenf
muziek naar Letland
bracht.
Uit een museum in hl
oosten van Spanje is
van de veertiende-eei
BENEDICTUS XIII ge
heeft de politie gister
gemaakt. Volgens de
do de Aragon vond
gelopen vrijdag plaat:
del werd bewaard ini
in de stad Sabinan, ii
Aragon. Benedictus
uit diestreek. Tijdei
schisma binnen de
kerk, tussen 1378-
paus. Benedictus hoi
factie die zich van Ro
gewend en zich in Av
gevestigd. Benedictu
vorst in 1394. Later
door de kerk van Rom
terd omdat hij weigei
pausschap neer te lej
in Rome Alexander V
zen als 'compromispi -
van de verscheurde k
een geheel moest ma
dictus XIII overleed
95-jarige leeftijd.
i'