bibliotheek voert
ndere tarieven in
Leiden Regio
■Ép
Wie het
eerst komt...
Nederlandse studenten lopen niet warm voor Telders-concours
ONDERZOEK
Leidenaars scheiden minder afval
H30ZH3CIN0
Rechtspraak Indonesië heeft Nederlandse hulp nodig'
IJSDAG 12 APRIL 2000
een hoopt op meer leden
in« eidse bibliotheek voert een nieuw tariefsysteem in.
'oedkoper abonnement moet klanten die de biblio-
de afgelopen jaren links lieten liggen, binnenha-
tminkhorst
loop van dit jaar breidt de
ing het aantal soorten
tementen uit. Tot nu toe
le bibliotheek alleen een
iard- en een plustarief,
;omen een basis- en su-
•Êef bij. Het basisabonne-
4ri is het goedkoopst, het su-
onnement het duurst. Dat
arief (kosten 25 gulden
is voornamelijk be-
voor klanten die niet zo
boek, cd of video le-
let supertarief is bedoeld
grote afnemers. Tegen-
ei* en flinke prijs (85 gulden)
gratis lenen en reserve-
eidse veemarkt draait goed
dt
>aat nog steeds goed met
rvaijidse veemarkt. Uit de cij-
B iver de eerste drie maan-
ien van dit jaar blijkt dat het
van vee onvermin-
stabiel is. Dat zegt A. de
directeur van de
ie fnoordhallen in een reac-
berichten als zouden de
hafiarkten in Nederland in
bestaan worden be-
3erd d, door de stagnerende
p 5 oer van dieren. Zo be-
gemeente Doetin-
liü:
m P'
ren en een dubbele uitleenter
mijn.
Bij het huidige abonnemen
tensysteem heeft de klant nau
welijks keus, schrijft de biblio
theek in een uitleg aan de ge
meente. Mensen moeten eerst
altijd minimaal 48 gulden per
jaar betalen en vervolgens
'maar zien hoeveel ze er ge
bruik van maken'. Aan de ande
re kant worden de fanatieke le
ners 'beperkt in hun mogelijk
heden'.
Bovendien bestaat het gevaar
dat de groep schaarse leners
zich laat afschrikken door de
jaarlijks stijgende abonne
mentsprijzen. Die blijven straks
dankzij het voordelige tarief lid,
verwacht de bibliotheek. Lenen
kost voor deze groep mensen
een gulden per boek of cd.
Het abonnement voor 16- en
17-jarigen wordt weer gratis. De
invoering van abonnements
geld, in januari 1994, heeft een
daling onder het aantal jeugdle
den tot gevolg gehad. De blio-
theek vindt het ook praktisch
dat het abonnementsgeld
wordt afgeschaft. Handhaven
zou het nieuwe tariefsysteem
namelijk alleen maar ingewik
kelder maken.
De meeste boetes gaan om
hoog. De kortingen voor 65-
plussers en CJP'ers zakken van
24 gulden op een abonnement
naar respectievelijk 15 en 5 gul
den. De bibliotheek betitelt de
ouderen echter als 'kleingebrui-
ker' en wanneer zij voor een ba
sisabonnement kiezen, zijn ze
met het nieuwe systeem toch
goedkoper uit.
chem vorig jaar om die reden
de markt binnen drie jaar te
sluiten.
Wat de aanvoer van kalve
ren betreft heeft Leiden de op
één na grootste markt van Eu
ropa, met tussen de 115.000
en 120.000 stuks per jaar. Al
leen in het Franse Chateau
Gontier worden meer dieren
aangevoerd. Volgens De Jong
draait ook de slachtveemarkt
op maandag nog steeds goed.
De aanvoer van schapen op
dinsdag blijft eveneens 'van
behoorlijk niveau'.
"i./k. [I' jf*£ 'tóf®
leiden Bij molen De Valk
kunnen sinds kort weer volop
zakken worden gevuld. De in
1743 gebouwde korenmolen is
na een grootscheepse restau
ratie weer maalvaardig. De
balken en de vloer van de mo
len zijn gerepareerd en de mo
lenstenen zijn gebild (ge
scherpt). Het graan kan nu
weer met het zogeheten lui-
werk naar boven en het meel
kan met het afschietwerk naar
beneden worden gebracht.
Wethouder Pechtold kreeg van
molenaar H. van der Lelie het
symbolische eerste zakje meel
mee.
foto henk bouwman
LEIDEN CASPER WICHERS
De Universiteit van Leiden houdt van donderdag
tot en met zaterdag het 23ste internationaal Tel
ders-concours. Teams van vier studenten strij
den om de hoofdprijzen in de categorieën beste
schriftelijke pleidooi, beste mondelinge pleidooi
en beste spreker. Ieder team bestaat uit twee
aanklagers en twee verdedigers. De finale kan
echter maar door twee van de vier teamleden
worden gehaald. Het tweetal met de meeste pun
ten gaat door naar de volgende ronde.
De ingrediënten zijn er. Een juridisch uitda
gende casus, mede-studenten uit 22 Europese
landen en de mogelijkheid om, voor echte rech
ters, in het Vredespaleis te Den Haag een proef
proces te voeren. Toch is de animo onder Neder
landse universiteiten om te strijden voor een
plaats in de finale van zaterdag minimaal. Vorig
jaar moesten de Leidse deelnemers nog aan de
bak tegen hun collega's van de Universiteit van
Amsterdam. Nu zijn ze al doorgedrongen tot de
halve finales op donderdag en vrijdag zonder een
voet op het strijdveld te hebben hoeven zetten.
Kennelijk voelen de Russische studenten zich
meer betrokken, want zij hebben met zes univer
siteiten gestreden om afvaardiging naar de eind
ronden van het Leids concours.
,,Die geringe belangstelling van Nederlandse
universiteiten is niets nieuws", verklaart Hanna
Thuranszky, inmiddels al negen jaar directeur
van het concours. ,,Het is in 23 jaar nog maar
twee keer voorgekomen dat een team van buiten
Leiden heeft deelgenomen aan een voorronde."
Zij legt uit dat het voor studenten moeilijk is om
het concours in te passen in hun studie. De voor
bereiding is zwaar en vergt veel tijd. ,,Als er al vier
studenten te vinden zijn dan speelt er nog een
ander probleem. Naast dit Engelstalige concours
in Nederland is er een vergelijkbare jaarlijkse
competitie in Washington. Het winnen van de
voorronden betekent in dat geval een ticket naar
de Verenigde Staten, dus die keuze is voor stu
denten niet moeilijk", aldus de directeur.
Aan het onderwerp kan het niet liggen. De zaak
Upper Lodoland is actueel en doet sterk denken
aan de Kosovo-crisis van vorig jaar: Gedwongen
volksverhuizing van 120.000 'onschuldige' bur
gers, grove schendingen van mensenrechten en
interventie door een vredesmacht van de Ver
enigde Naties.
Het onderwerp vloeit dit jaar voort uit het 50-
jarig bestaan van de Verdragen van Genève, het
humanitair oorlogsrecht in het bijzonder. Dat het
Rode Kruis deze keer mede-organisator is van de
wedstrijd is niet verwonderlijk, want een voorna
me taak van deze organisatie is het onder de aan
dacht brengen van dat humanitair oorlogsrecht.
In een interview met deze krant gaf bijzonder
hoogleraar oorlogsrecht Fischer van de Universi
teit Leiden vorig jaar het belang van oorlogsrecht
al eens aan: „De wet moet voorkomen dat de
chaos, die oorlog per definitie is, ontaardt in an
archie."
Adriaan Bedner onderzocht administratieve rechtbanken in voormalige kolonie
laar het front der wetenschap, dat is het streven van de
niversiteit Leiden. En met succes. Niet zelden brengen
«eidse onderzoekers opmerkelijke resultaten onder de
dec dacht. Maar ook onderzoeken die minder opvallen dragen
'ien aan een inzichtelijker samenleving. In Onderzoek houdt
,c'; d dwarsdoorsnede van de Leidse wetenschap tegen het
IL Elke week vertelt een andere onderzoeker over zijn of
haar werk. Vandaag Adriaan Bedner.
:enj
®,r 1 lonesische rechtspraak
nog altijd geteisterd door
deï ide en corruptie. De op-
'®n' ig van administratieve
lanken, die ruim tien jaar
in mede dankzij Neder-
steun tot stand kwam,
le rechtspraak in het land
nstructief verbeterd. Tot
nclusie komt Adriaan
in zijn proefschrift Ad-
Wative courts in Indone-
ocio-legal study, waarop
ïdaag is gepromoveerd
faculteit der rechtsge-
Md. Volgens Bedner kun-
roblemen die Indonesië
iteren ook een bedreiging
ormen voor de Neder -
rechtspraak
1 werden de administra-
ïchtbanken opgericht
le regering Soeharto, die
iee gehoor gaf aan de
lm de Indonesische
•raak te verbeteren. Ad-
ratieve rechtspraak
de Indonesiërs rechtsbe-
irtfl ning bieden tegen de
•id; bestuursrechtelijke
:ntb !'n8en zouden ermee
'urgers kunnen worden
vochten. Soeharto wilde
donesische volk zo een
groter gevoel van persoonlijke
vrijheid geven. En die opzet
leek te slagen. „Pers en publiek
reageerden enthousiast op de
oprichting", vertelt Bedner.
„De aangestelde rechters ble
ken doortastend en durfden be
slissingen van de overheid
daadwerkelijk te vernietigen.
Dat verraste de bevolking."
De meeste aandacht trok de
zaak rond het kritische week
blad Tempo. In 1994 trok de re-
gering-Soeharto de publicatie
vergunning van dit tijdschrift
in. De redactie stapte naar de
administratieve rechtbank en
tot verrassing van velen werd
het regeringsbesluit door de
rechtbank vernietigd; Tempo
mocht weer verschijnen. „Die
zaak gaf de administratieve
rechtbank een enorme boost in
de publieke opinie", aldus Bed
ner. „Niemand had verwacht
dat de rechters zo kritisch durf
den te zijn."
De teleurstelling in Indonesië
was dan ook groot toen het
vonnis door het Hooggerechts
hof weer werd vernietigd. Bed
ner: „De Indonesische bevol
king begon er net van overtuigd
te raken dat de rechtsgang
u
ÖL /Lu/Clzru Wt
Van Kooten
gevulde bladerdeeghapjes
Te bereiden in oven of magnetron.
Pizza groenten, quiche Lorraine of
crème fraïche. In de diepvries.
Doos 10 stuks.
Met Klantenkaart
50% korting.*??
aiepvries.
ïhi-
etc cLxtJ-
Adriaan Bedner.
daadwerkelijk aan eerlijkheid
had gewonnen, toen dat ge
beurde. De manier waarop het
vonnis van de administratieve
rechtbank werd vernietigd was
waardeloos. Niemand twijfelde
eraan dat politieke druk hier
voor had gezorgd. De hoop op
echte veranderingen werd dan
ook in één klap de kop inge
drukt."
Niet alleen de bemoeizucht van
de regering schaadde het ver
trouwen in de nieuwe recht
bank. De administratieve rech
ters, die zo'n daadkrachtige in
druk op de bevolking hadden
gemaakt, bleken niet bestand
tegen de verleidingen van cor
ruptie. Bedner noemt de lage
salarissen van rechters als oor
zaak. „Rechters worden erg
slecht betaald. Wanneer zij zich
schuldig maken aan corruptie
doen ze dat meestal niet om
heel rijk te worden, maar om
hun kinderen te kunnen laten
studeren. Advocaten verdienen
in Indonesië vaak veel meer
dan rechters."
Bedner constateert dat de ad-
foto hielco kuipers
ministratieve rechtbanken zich
niet aan de algehele malaise
van de Indonesische recht
spraak hebben weten te ont
trekken. „Door de snelle toena
me van het aantal administra
tieve rechtbanken en de lage
salarissen ontstond grote be
hoefte aan rechters. Inmiddels
wordt al onder griffiers gerecru-
teerd - kwantiteit krijgt meer
aandacht dan kwaliteit. De hui
dige situatie in de Indonesische
rechtspraak mag je vrij drama
tisch noemen."
Volgens de Leidse onderzoeker
is het tij nu gunstig voor echte
hervormingen. „De internatio
nale druk op de huidige rege-
ring-Wahid om de rechtspraak
te verbeteren is groot. Het In
ternationaal Monetair Fonds
(IMF) heeft verbeteringen zelfs
als voorwaarde gesteld voor fi
nanciële steun. Bovendien
heeft president Wahid zelf goe
de ideeën over de toekomst van
administratieve rechtspraak in
zijn land. Hij lijkt van plan om,
in tegenstelling tot zijn voor
gangers, vonnissen wel na te la
ten leven door ondergeschik
ten. Samen met het verhogen
van salarissen en het verbete
ren van opleidingen is dat een
belangrijke voorwaarde om de
administratieve rechtspraak ef
fectief te maken."
Bedner juicht echter niet alle
ideeën van de nieuwe president
toe. Het voorstel van Wahid om
Nederlandse rechters in te
schakelen bij de afwikkeling
van rechtszaken noemt hij 'een
heel slecht idee'. „Nederlandse
rechters kunnen zich niet voor
stellen in wat voor wespennest
ze daar terecht zouden komen.
Corruptie komt veel voor, maar
ook worden rechters regelmatig
bedreigd. Ik durf niet te voor
spellen hoe Nederlandse rech
ters daarop zouden reageren.
Bovendien zou import van Ne
derlandse rechters door veel In
donesiërs als herkolonisatie
worden gezien."
Wel juicht Bedner Nederlandse
hulp aan de Indonesische
rechtspraak toe. „De admini
stratieve rechtbanken zijn op
gericht met Nederlandse steun
en naar Nederlands voorbeeld.
Het zou dan ook onverstandig
zijn om de hulp over te laten
aan Amerikanen of Australiërs,
die al met dollars op de stoep
staan. Nederlanders hebben er
varing met het daar geldende
systeem en kunnen waardevol
le adviezen geven over de oplei
ding van nieuwe rechters. Bo
vendien draagt Nederland als
voormalig koloniaal overheer
ser de morele plicht om Indo
nesië in deze kwestie te helpen.
Het is nu hard nodig."
Bedner meent dat de door hem
beschreven problemen niet ty
pisch Indonesisch zijn. Niet al
leen in veel ontwikkelingslan
den is de situatie vergelijkbaar;
volgens Bedner zullen verschil
lende problemen die zich nu in
Indonesië voordoen, in de toe
komst ook de Nederlandse
rechtspraak bedreigen. „Neder
land gaat, waar het de recht
spraak betreft, steeds meer op
ontwikkelingslanden lijken.
Door de groeiende rol van Eu
ropese wetgeving wordt recht
steeds complexer en ontstaat
meer ruimte voor eigen inter
pretatie van de regels. De druk
op rechters zal gaan toene
men."
Ook daalt het aanzien van rech
ters, meent Bedner. „Kijk maar
eens naar tv-programma's als
Breekijzer of Peter R. de Vries:
het grote ontzag voor rechters
is verdwenen. Dat kan leiden
tot een daling van het vertrou
wen in de rechtspraak. En de si
tuatie in Indonesië toont aan
dat dat voor grote maatschap
pelijke problemen kan zorgen."
herman joustra
Leiden wil meedoen aan een
landelijk vervolgonderzoek van
het ministerie van VROM naar
de effecten van tarieven op het
aanbod van huishoudelijk afval.
Onderzoeksbureau De Jonge
Milieu Advies moet in de twaalf
aangezochte gemeenten een
anonieme enquête afnemen.
Uit de cijfers van vorig jaar
blijkt in elk geval dat het aan
bod van afval in Leiden in ver
gelijking met andere gemeen
ten, met 83 kilo per huishouden
per jaar, lager ligt. Dat komt
met name omdat behalve het
huishoudelijk afval relatief wei
nig ander afval, inclusief ge
scheiden afval, wordt aangebo
den. In de stad wordt slechts 26
procent gescheiden aangele
verd. Daarbij tekent Leiden wel
aan dat deze hoeveelheid
gft-afval negatief wordt beïn
vloed door de beperkte voorzie
ningen in de binnenstad om af
val te scheiden. Bovendien is
een relatief groot aantal huis
houdens aangewezen op de
wijkcontainers. Maar met de in
gebruikname van de zogeheten
Milieustraat zijn de mogelijkhe
den voor Leidenaars om hun
afval gescheiden te brengen
aanzienlijk uitgebreid, meldt de
gemeentelijke notitie.
s Leidsch DagbladAHCHIEVEN
ANNO 1900
Donderdag 12 April
LEIDEN - Uitgenodigd door de onlangs opgerichte
Leidsche afdeeling van de Vereeniging voor Vrou
wenkiesrecht, hield Mevr. Versluys-Poelman gister
avond in de kleine Nutszaal een lezing, die dooreen
groot aantal belangstellenden werd bijgewoond.
Spreekster begon met een kort overzicht van de
geschiedenis der Vrouwenbeweging in ons land,
waaruit bleek, welk een groote verandering er in de
publieke opinie in korten tijd heeft plaats gegrepen.
De spot en minachting, waaronder de voorgangsters
en ook de Vereeniging voor Vrouwenkiesrecht in de
eerste jaren van haar bestaan (zij is in 1894 opge
richt) hadden te lijden, hebben plaats gemaakt voor
waardeering. De Vereeniging telt thans 14 afdeelin-
gen met ruim 1200 leden. Ons land kwam achter
aan, maar in korten tijd is hier meer gedaan dan el
ders, zoodat wij niet veel bij andere landen ten ach
ter zijn.
Na afloop van de vergadering trad een twintigtal
leden tot de Vereeniging toe.
ANNO 1975
Zaterdag 12 april
LEIDEN - De ziekenfondsen LOZ en Boer-
haave verwachten dat Leiden over uiterlijk
drie jaar uit de tandartsenproblemen zal
zijn. Dit ondanks het feit, dat het tekort
aan tandartsen in de Randstad in Leiden
en omgeving nog altijd het grootst is. Di
recteur J.C.H. Kool leidt dat af uit het
aantal studenten, dat op het ogenblik een
tandartsenopleiding volgt. 'In de afgelo
pen periode heeft men er onvoldoende
voor gezorgd om de vergrijzing op te van
gen'.
Wat de Leidse situatie op dit ogenblik
betreft: die verandert eigenlijk met de
dag. LOZ-directeurC. Koekebakker: 'Een
paar maanden geleden zaten we er goed
voor. We hadden echt het idee, dat we op
de goede'weg waren. Maar toen kwamen
er weer een paar feiten, die de zaak in de
war stuurden. In de eerste plaats is de
Oegstgeester tandarts Remmelts sr. er op
1 februari, in verband met zijn leeftijd,
mee opgehouden terwijl tandarts Ho Kan-
you die op de Hoge Rijndijk de praktijk
van de overleden tandarts Steinz voortzet
te, naar elders vertrekt. Daarvoor is nog
geen opvolger gevonden.'
PARIJS - De wereldvermaarde revue-ster
Josephine Baker is vanochtend overleden
in een Parijs ziekenhuis. Zij lag sinds gis
teravond in een coma, nadat zij donder
dag was getroffen door een hartaanval. Jo
sephine Baker werd 68 jaar.
Twee dagen tevoren had zij de eerste
voorstelling gegeven van haar nieuwe
show, een enthousiast ontvangen over
zicht van haar halve eeuw op de planken.
Deze galapremière werd door tal van pro
minenten bijgpwoond, onder wie prinses
Gracia van Monaco, Sophia Loren en
Jeanne Moreau. "Zij is weer even fantas
tisch als altijd" schreef een recensent.
LEIDEN - Kees Pouwiel, fysiotherapeut van UVS, Is gisteren in
het huwelijk getreden met Jannie Roos. Voor de jeugd van de
Leidse hoofdklasser reden genoeg om voor een erehaag te
zorgenfoto archief leidsch dagblad
Foto's In deze rubriek kunnen worden nabesteld door binnen veertien dagen nu plaatsing een Ingevulde cheque (geen
overschrl|vingskaart) ter waarde van vijf gulden (voor een exemplaar van 13 BIJ 18 in zwurt wit) op te sturen naar hel Leidsch
Dagblad, t.a.v. Leidsch Dagblad Archieven, postbus 54, 2300 AB Lelden of door contante betaling aan de balie van het Ifidsch
Dagblad aan de Rooseveltstraat 82. ij ontvangt de foto binnen drie weten.
