EU wil snel inzetbare
niet-militaire crisismacht
CDU gaat plat voor 'meisje Merkel'
Eindelijk mag Britse pub deur langer open houden
itser jaar cel in voor
itkenning van holocaust
[ruweldaden moslims
ïschetst bij tribunaal
Buitenland
Fujimori erg dicht bij
absolute meerderheid
Elian-drama nadert ontknoping
Regering Ibarretxe raakt greep op Baskenland kwijt
EU wil graag
betere relatie
met Rusland
DAG 11 APRIL 2000
tsen verhinderen verhoor Soeharto
[TA Ondervragers die gisteren voor de tweede maal naar
ïuis van de Indonesische oud-president Soeharto waren ge-
n om hem te horen over corruptiekwesties, hebben niet de
l i gekregen hem te ondervragen. Artsen die met de delegatie
Jen meegekomen, verboden een verhoor omdat er volgens
Jaleen reële kans bestond dat Soeharto (79) weer een beroerte
fdr krijgen. Suharto is al tweemaal door een lichte beroerte ge-
f en. Vorige week maakten artsen vroegtijdig een einde aan
k j eerste ondervraging, nadat de ex-president over vermoeid-
N irkse voetbalfans beticht van moord
obul Vier Turkse jongeren zijn gisteren voor een rechtbank
tanbul aangeklaagd wegens moord. Ze waren betrokken bij
ood van twee Engelse voetbalfans die vorige week woens-
ivond tijdens bloedige vechtpartijen met Turkse supporters
ev° den doodgestoken. Vier andere jonge Turken werden aan-
aagd wegens doodslag. De vechtpartijen voltrokken zich
oj de vooravond van het duel Galatasaray-Leeds United. Twee
js-supporters werden door Turkse supporters doodgesto-
jhl wil inzage in Stasi-dossiers
in». De Duitse oud-bondskanselier Kohl heeft gevraagd om
ge in de Stasi-dossiers die hemzelf betreffen. De Duitse ar-
0P\ jvendienst heeft dat bevestigd. De dossiers die de vroegere
tduitse inlichtingendienst Stasi maakte over Kohl en andere
J-functionarissen zouden informatie bevatten over betrok-
ïeid bij het zwarte geld dat in de CDU omging. Kohl heeft
st dat de dossiers, waarvan delen zijn uitgelekt, niet open-
worden gemaakt. Zijn advocaten hebben de archieven-
st tot vrijdag de tijd gegeven daarover te beslissen. Wordt
oten tot openbaarmaking, dan nemen Kohls raadslieden ju-
iche stappen.
rijfel aan verkiezing Sjevardnadze
30 De Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Eu-
l (OVSE) heeft Georgië gisteren scherp bekritiseerd wegens
de bij de presidentsverkiezingen. De zittende president, Sje-
lnadze, won met mime marge. Sjevardnadze ontkende dat
litslag niet zou kloppen. Maar Nikolaj Voeltsjanov, hoofd
de OVSE-waarnemersmissie, somde problemen op. Zo zou-
er meer stemmen zijn uitgebracht dan er geregistreerde
ers waren. De OVSE riep de Georgische autoriteiten op tot
grondig onderzoek.
ftwarepiraten trekken naar Maleisië
a lumpur» Maleisië is het nieuwe bolwerk van copyrightpi-
n aan het worden nu andere staten in de regio harder tegen
iriminelen optreden. Dat heeft het Maleisische ministerie
r handel gisteren gemeld op een conferentie over het pro-
m. Vanuit Hong Kong en China, lange tijd de bronnen van
illegaal gekopieerde software, video's en cd's, komen de
ïinelen naar Maleisië, omdat daar de wetgeving zwak is en
laleving niet veel voorstelt.
)ete voor Servische zender Studio B
De belangrijkste televisiezender van de Servische op-
itie, Studio B, moet 90.000 gulden boete betalen wegens uit-
dingen waarin beschuldigingen jegens de politie werden ge-
De zender weigert langer mee te werken aan het 'justitiële
us' en zal de boete niet betalen, aldus een woordvoerder. In
iervische stad Nis gingen gisteren meer dan 10.000 mensen
traat op uit protest tegen een veroordeling van de plaatselij-
rant Narodne Novine. De krant kreeg vorige week een boete
,000 gulden na een aanklacht door het Joegoslavische le-
W
ans literatuuronderricht knudde
De eerbiedwaardige Académie Fran9aise heeft gisteren
Sioodklok geluid over de achteruitgang van het literatuuron-
jwijs op Franse middelbare scholen. „Eerst werden de oude
n verstikt. Men was vergeten dat die helpen bij het leren van
iis. Vandaag lijkt de literatuur zelf de vijand te zijn geworden
[vernietigd moet worden", zo schreven de veertig leden van
Bcademie - die bekend staan als de 'onsterfelijken' - in een
if aan president Chirac en premier Jospin.
isfff-jarige Zwitserse publicist
in Amaudruz moet een
cel in omdat hij in
fd en geschrift heeft be-
dat de holocaust een
isel is van de 'joodse pro-
nda'. Het strafhof in Lau-
e veroordeelde de revisio-
wegens overtreding van
nieuwe wet tegen racisme
inti-semitisme. Tegen de
was vijftien maanden cel
t.
een in honderden exem-
!n verspreid vlugschrift had
icist beweerd, dat concen-
ikampen misschien had-
ï'ocaten Kordic roepen getuigen op
[moslim schiet een 3-jarig
lisch-Kroatisch meisje
in haai- eigen bedje. Een
im giet het bloed van een
isch-Kroatische man met
soeplepel over diens hoofd,
jl hij hem de keel afsnijdt,
duizenden Kroaten slaan
le vlucht voor het Bosni-
leger dat door de moslims
lt gedomineerd. Moslims
ten schieten Bosnisch-Kro-
he burgers dood en steken
huizen in brand,
iphen Sayers en Mitko
novski, de advocaten van
[o Kordic (39), schetsten
jren voor het Joegoslavië-
maal in Den Haag een
plastisch als gruwelijk
van misdaden van Bosni-
moslims. Het proces tegen
He, de belangrijkste Kroati-
fjiyerdachte in handen van
hbunaal, ging daarmee een
'n we fase in.
^ds 12 april 1999 hadden
lanklagers meer dan hon-
getuigen opgeroepen. Die
sten aantonen dat Kordic
rechterhand van de Bos-
berlun peter van nuusenburc
correspondent
Het congres de Duitse christen
democratische CDU heeft giste
ren in Essen Angela Merkel met
overweldigende meerderheid
tot voorzitter gekozen. Ruim 95
procent van de duizend gedele
geerden brachten hun stem uit
op de domineesdochter uit de
voormalige DDR. Het was een
percentage waar de grote afwe
zige van het congres, oud-kan
selier Kohl, in zijn gouden tijd
patent op had.
De alle verwachtingen over
treffende steunbetuiging was
de hartekreet van een partij die
hunkert naar een einde aan de
meest turbulente periode uit
haar geschiedenis. Bijna een
half jaar doolden de christen
democraten door een diep dal
als gevolg van het zwart-geld-
schandaal waarvoor Kohl de
meeste verantwoordelijkheid
draagt. 'Meisje' Merkel, zoals
Kohl haar noemde, heeft als
eerste beseft én gezegd dat de
CDU zich moest bevrijden uit
de wurggreep van de oud-kan
selier. Daarmee werd ze de red
dende engel voor de door onze
kerheid geteisterde partijbasis.
Voor haar verkiezirtg hield
Merkel een rede, waaruit op
nieuw bleek dat ze als geen an
der de stemming van de achter
ban aanvoelt. Ze was strijdbaar,
viel de rood/groene regering
van kanselier Schroder scherp
aan, stelde zich open voor de
toekomst maar vergat ook de
'tradities en waarden' van de
CDU niet.'Ze werd tijdens haar
toespraak tientallen keren door
applaus onderbroken en kon
aan het slot een ruim zes minu
ten durende ovatie in ontvangst
nemen.
Vóór haar had Wolfgang
Schauble zijn laatste rede als
partijvoorzitter gehouden.
Schauble was anderhalf jaar
politiek leider, maar moest we
gens zijn verstrikking in het^
zwart-geldschandaal aftreden.
Zelf vindt hij dat Kohl hem via
'criminele intriges' ten val heeft
gebracht. Schauble noemde
Kohl niet bij naam, maar iede-
ren voelde de geest van de oud
kanselier boven het spreekge
stoelte zweven.
Merkel noemde Kohl wel. Ze
feliciteerde hem alsnog met zijn
70ste verjaardag, die* een week
geleden door de CDU niet is ge
vierd. Het werd door de een ge
zien als een verplicht nummer,
door de ander als de inleiding
tot verzoening met de gevallen
erevoorzitter. Het was in elk ge
val typisch Merkel. Ze houdt al
le opties open.
Behoefte aan politie, rechters, accountants
De toespraak van de nieuwe CDU-voorzitter Angela Merkel werd gis
teren bij herhaling onderbroken door applaus, foto epa gero breloer
Vennoeden van fraude steeds sterker
Europa werkt aan de oprichting van een zeer snel inzet
bare civiele interventiemacht van onder meer politie
mensen. De Europese Commissie, het dagelijks bestuur
van de Europese Unie, wil de komende twee jaar ruim
150 miljoen gulden voor dit doel uittrekken. Dat blijkt uit
een vandaag gepubliceerd voorstel.
Nog voor augustus wil de Euro
pese Commissie vastleggen hoe
groot deze snel inzetbare inter
ventiemacht moet zijn. Derge
lijke uitgangspunten bestaan
sinds december al voor de op
richting van een Europese mili
taire 'capaciteit': 60.000 militai-
luxemburg paul koopman
correspondent
Volgens Eurocommissaris Pat
ten (buitenlandse zaken) moet
de EU in twee of drie brand
haarden tegelijk kunnen optre
den met 'robuuste' eenheden.
ren, uiterlijk in het jaar 2003.
Patten en EU-topdiplomaat
Solana breken al langer een
lans voor de oprichting van een
burgermacht die bij oorlogen
zoals in Bosnië en Kosovo bin
nen enkele dagen kan worden
ingezet. Gisteren hekelde Sola
na in Luxemburg opnieuw het
schrijnend tekort aan politie
mensen voor Kosovo. Van de
toegezegde vierduizend man is
nog amper de helft geleverd.
Nederland stuurde welgeteld
twee politiemensen.
Door het tekort aan burger
personeel moeten NAVO-mili-
tairen politietaken uitvoeren
zoals het escorteren van Servi
sche burgers en schoolkinderen
in de stad Mitrovica. Volgens
Patten en Solana lukt het de EU
wel om ontwikkelingswerkers
en militairen naar Kosovo te
sturen, maar gaapt daartussen
een groot gat. „Voor vrede en
stabiliteit zijn ook politiemen
sen, rechters, douane-ambte
naren en zelfs accountants no
dig", aldus een woordvoerder
van Patten.
De Peruaanse president Alberto
Fujimori is na de verkiezingen
maar een fractie verwijderd van
de absolute meerderheid. De
beschuldigingen dat er fraude
in het spel is klinken steeds lui
der.
Vanochtend vroeg (Neder
landse tijd) maakte de kiesraad
bekend dat Fujimori op 49,6
procent stond en zijn uitdager
Alejandro Toledo op 40,6 pro
cent. De voorlopige uitslag be
rustte op 55,9 procent van de
zondag uitgebrachte stemmen.
Peilingen bij het uitgaan van
de stembureaus en tellingen
door onafhankelijke waarne
mers hadden de indruk gewekt
dat Fujimori de vijftig procent
den bestaan, maar dat er 'geen
enkel historisch bewijs' was
voor de vergassing van zes mil
joen joden door nazi-Duits-
land. Het proces werd bijge
woond door enkele overleven
den van het vernietigingskamp
Auschwitz. Zij traden op als ci
viele (eisende) partij en getui
gen.
Tijdens het vijf dagen duren
de proces weigerde de verdach
te terug te komen op zijn bewe
ringen. Zonder een spoor van
spijt deed Amaudruz de hele
rechtzaak af als een „stalinis
tisch showproces ten behoeve
van het internationale zionis-
Washington De Amerikaanse onderminister van justitie
Holder heeft gisteren geëist dat het zesjarige Cubaanse
bootvluchtelingetje Elian Gonzalez naar neutraal terrein
wordt gebracht om te worden overgedragen aan zijn Cu
baanse vader. Een advocaat van Elians familieleden in
Miami zei dat de familie zal meewerken met de autoritei
ten. De familie belooft echter niet dat Elian uit het huis
van zijn oudoom in Miami naar elders wordt gebracht, zei
advocaat Rasco. Het is het beter als Elians vader naar dat
huis komt, aldus Rasco. Op de foto een beeld van een ge
bedsbijeenkomst die gisteravond in Miami voor Elian
werd gehouden. foto ap chaRles trainor
nisch-Kroatische leider Mate
Boban medeverantwoprdelijk is
voor oorlogsmisdaden en etni
sche vervolging onder de mos
lims. De oorlog tussen Kroaten
en moslims in Bosnië bereikte
in 1993 zijn hoogtepunt.
Volgens de verdediging heb
ben de aanklagers de schuld
van Kordic niet overtuigend
aangetoond. Ze hadden daar
om eeri verzoek om vervroegde
vrijspraak ingediend, maai' dat
is afgewezen. Later deze week
begint de verdediging met het
horen van haar getuigen. Na de
presentatie van hun bewijsma
teriaal willen Kordic' advocaten
komende zomer opnieuw vrij
spraak vragen, zo kondigde
Sayers gisteren aan.
De verdediging wil aantonen
dat Kordic wel een leidingge
vende politicus was, maar geen
oorlogsmisdadiger. Hij was
weliswaar plaatsvervanger van
de inmiddels overleden Boban,
maar alleen als voorzitter van
een wetgevend lichaam, zo be
toogde de verdediging. Als mili
tair opperbevelhebber zou Bo
ban nooit iets hebben gedele-
De nationalistische regering
van Juan José Ibarretxe heeft de
controle over de autonome
Spaanse deelstaat Baskenland
vrijwel geheel verloren. Aftre
den en vervroegde verkiezingen
lijken het enige antwoord op de
politieke en sociale chaos,
waarin de opstandige provincie
elk dag dieper weg zinkt.
Ibarretxe kwam afgelopen
week in een volledig isolement
doordat de radicale nationalis
ten van Herri Batasuna, de poli
tieke arm van de ETA, uit het
parlement stapten. Deze partij
steunde de minderheidsrege
ring van Ibarretxe sinds de ver
kiezingen in oktober 1998.
De moeizame samenwerking
was gebaseerd op het wapen
bestand van de ETA. Toen dit
eind vorig jaar afliep, ontstond
er een breide tussen de regeren
de PNV van Ibarretxe en Herri
Batasuna. Sindsdien is de ter
reur in de Baskische samenle
ving met de dag toegenomen.
Naast de bomaanslagen, waar
bij drie doden vielen, pleegden
aanhangers van de ETA in de
eerste drie maanden van dit
jaar 160 aanslagen. Daarbij wa
ren kantoren en woonhuizen
van politici, banken, uitzend
bureaus, politieauto's en bus
sen het doelwit.
Kleine groepen relschoppers
trekken er vooral in de week
einden op uit en steken met
molotovcocktails huizen en ge
bouwen in brand. Ook dit
weekeinde kwam het in de
meeste Baskische steden weer
tot gewelddadigheden. In Bil
bao en Irun werden een bank
gebouw en een politieauto in
brand gestoken. In Pamplona
kwam het tot gevechten met de
politie toen die probeerde ETA-
aanhangers te arresteren.
Ibarretxe heeft gisteren opge
roepen de 'kalmte te bewaren',
maar weigert gehoor te geven
aan de eis van de oppositie af te
treden. De Baskische oppositie
wordt gevormd door de Spaan
se landelijke Partido Popular
(PP) van premier Aznar, die op
12 maart ook in Baskenland
veel stemmen heeft gewonnen,
en de socialisten (PSOE). Deze
twee partijen hebben beloofd
elkaar te steunen bij de vor
ming van een eventuele niet-
nationalistische regering in
Baskenland.
niet zou halen en dus vrijwel
zeker in een tweede ronde te
gen Toledo zou moeten uitko
men.
Het verschil tussen die tellin
gen en de mededelingen van de
kiesraad is voor velen aanlei
ding fraude te vermoeden. To
ledo heeft laten weten dat hij de
voorlopige uitslag niet accep
teert vanwege de „enorme on
regelmatigheden die zich heb
ben voorgedaan". Hij driegde
met demonstraties. Zondag
avond braken in de Peruaanse
hoofdstad Lima al rellen uit.
Fujimori meent dat het niet
aangaat onofficiële uitslagen te
vergelijken met de officiële cij
fers. Hij ontkent bij hoog en bij
laag dat van fraude sprake zou
zijn.
luxemburg paul koopman
correspondent
Europa snakt naar een betere
relatie met Rusland. Maar veel
verder dan het beleggen van
bijeenkomsten waar begrip én
kritiek worden geventileerd,
komt de Europese Unie voorlo
pig niet. De schendingen van
mensenrechten in Tsjetsjenië
alsmede oude handelsgeschil
len staan echte toenadering
voorlopig in de weg.
Gisteravond ontvingen de Eu
ropese ministers van buiten
landse zaken hun Russische
collega Ivanov in Luxemburg,
precies drie dagen nadat er in
Moskou al een bijeenkomst was
geweest van EU-afgevaardigden
met Ivanov en de Russische
president Poetin.
Begin maart werd Ivanov in Lis
sabon verwelkomd en 17 mei
volgt alweer een topconferentie
tussen de EU en Rusland in
Moskou. Al die bijeenkomsten
dienen maar één doel: de deur
naar Moskou open houden, ter
wijl gewacht wordt op het defi
nitieve einde van de oorlog in
Tsjetsjenië en gehoopt op Rus
sische toezeggingen. „We heb
ben kritiek, maar we moeten
Rusland niet isoleren. We wil
len een echt contact", zei mi
nister Van Aartsen gisteravond
in Luxemburg.
Van president Poetin wordt ver
wacht dat hij een onafhankelijk
onderzoek naar mensenrech
tenschendingen toestaat, als
mede de toegang van hulporga
nisaties tot Tsjetsjenië. De vijf
tien EU-ministers van buiten
landse zaken voelen er voorlo
pig niet veel voor Rusland te
schorsen als lid van de Raad
van Europa. Dat is een samen
werkingsverband van 41 landen
dat zich vooral bezighoudt met
zaken als mensenrechten en
democratie.
De parlementaire assemblee
van de Raad heeft vorige week
de Russische afgevaardigden
het stemrecht ontnomen en
vraagt nu de ministers om
schorsing van de Russische Fe
deratie. Die oproep werd in
Luxemburg in de slotconclusie
geheel genegeerd.
londen harm harkema
correspondent
Er werd, vooral in de kroeg, al jaren
lang hoopvol over gesproken, maar
nu is er dan zekerheid: de Britse mi
nister van binnenlandse zaken, Jack
Straw, heeft aangekondigd dat de be
perkte openingstijden van pubs en
andere drankgelegenheden fors zul
len worden verruimd.
De huidige, strikte regelgeving in En
geland en Wales dateert in grote lijnen
uit de Eerste Wereldoorlog. Pubs
moesten toen 's middags en vanaf 11
uur 's avonds dicht om te voorkomen
dat fabrieksarbeiders al te dronken op
hun werk zouden verschijnen en de
oorlogsinspanningen eronder te lijden
zouden hebben. In de loop der jaren
zijn wel enige versoepelingen doorge
voerd. Zo mogen pubs 's middags in
middels gewoon open zijn, maar nog
steeds klinkt 's avonds omstreeks
kwart voor elf het 'last order' (laatste
ronde). Want om elf uur 's avonds
dient een einde te komen aan het ge-
lag.
Dat brengt enkele grote nadelen met
zich mee. Ten eerste leidt een vroege
sluitingstijd ertoe dat de gemiddelde
kroegtijger niet ontspannen aan zijn
pints zit, maar het, met een blik op de
klok, zo tussen tien en elf op een zui
pen zet. Ten tweede stromen nu alle
kroegen tegelijk leeg, wat in uitgaans
centra elk weekeinde weer leidt tot een
hoop ellende op straat. Met een ver
ruiming van de openingstijden hoopt
de regering op een wat ontspannener
drinkgedrag en spreiding van de huis
waarts kerende klandizie.
Een enkele socialist heeft er bovendien
op gewezen dat het regeringsvoorstel
maatschappelijk rechtvaardig is. Tot
nu toe immers zijn feestnummers die
er om elf uur nog geen genoeg van
hebben, aangewezen op clubs, met
verplichte live-muziek. De entreeprij
zen en de kosten van de drankjes zijn
daar vaak hoog. „Alleen de rijken kun
nen laat uit drinken", luidt de redene
ring.
In de voorstellen die de regering nu
heeft gedaan, mogen pubs in theorie
24 uur per dag open zijn. Het wordt
aan gemeentebesturen overgelaten
om daar concreet invulling aan te ge
ven. Verwacht wordt dat in uitgaans
gebieden de sluitingstijden zullen wor
den verlengd tot twee of drie uur in de
nacht. Innemers die onder de nieuwe
regelgeving - die waarschijnlijk vol
gend jaar van kracht wordt - de bloe
metjes nog eens extra buiten willen
zetten, dienen overigens op te passen.
Notoire dronkelappen kan een verbod
worden opgelegd dat inhoudt dat ze
(maximaal) tien jaar lang geen alco
holhoudende drank in pubs mogen
drinken. En vechtersbazen moeten re
kening houden met een levenslange
verbanning uit dranklokalen. Kroegba
zen moeten trouwens ook uitkijken.
Gelegenheden die veel overlast veroor
zaken, kunnen worden gesloten.
Minister Straw grijpt de gelegenheid
aan om in een moeite door de onlogi
sche pubregels voor kinderen aan te
passen. Nu mogen kinderen op grond
van de wet niet worden toegelaten in
een café. Wel mogen ze buiten in de
'beer garden' (biertuin) komen, terwijl
de wet hun toestaat alcohol te nutti
gen, hoe jong ze ook zijn. Onder het
nieuwe regime mogen kinderen - mits
onder begeleiding - wel in de pub ko
men. Straw hoopt zo het familieleven
een nieuwe impuls te geven.
