Griekse socialisten winnen op nippertje
Buitenland
Midden-Europa kampt met wateroverlast
Rellen na frauduleus geachte zege Fujimori
CDU wil eindelijk
weer aan de slag
Momcilo wilde niet dat z'n moeder vliegen doodde
DAG 10 APRIL 2000
kNDA
e Presse ANP Algen
cisten steken zwarte Brit in brand
gf£. Blanke Britse jongeren hebben in een dorp in Oxford-
een zwarte man in brand gestoken. De man raakte lichtge-
d. De politie spreekt in de Britse krant The Guardian van
„•acistische aanval. Het 17-jarige slachtoffer wandelde vrij-
midden in de nacht na een feest naar huis, toen er een auto
t hem stopte. Uit het voertuig stapten vijf jongeren, die
eerst uitscholden. Daarna besprenkelden ze hem met ben
die ze vervolgens aanstaken. De trui van de man vloog
3ij in brand. In paniek wist het slachtoffer het kledingstuk
trekken. Het incident roept herinneringen op aan de gru-
ke moord op de zwarte musicus Michael Menson in 1997
nden. Hij kwam om na in brand te zijn gestoken door ra
il. Vier maanden geleden belandden drie van de daders
roor in de gevangenis.
edselhulp via Eritrea naar Ethiopië
jEN- Eritrea heeft toestemming gegeven om via zijn grond-
;d voedsel naar het buurland Ethiopië te brengen, waar
acht miljoen mensen de hongerdood dreigt. De twee lan
ceren al twee jaar oorlog met elkaar. President Afwerki van
ea stemde in het weekeinde in met het instellen van een
dor door zijn land. Eerder eiste hij nog dat het voedsel het
ipische leger onder geen beding mag bereiken. Een derge-
voorwaarde stelde hij nu niet. Ethiopië heeft zelf geen ver
ingen naar zee. Het is daarom volledig aangewezen op zijn
landen. Sinds het conflict met Eritrea uitbrak, gebruikt
ipië de havens van Djibouti. Maar de wegen daar naartoe
:o slecht dat het vervoer van voedsel te veel tijd kost. Ook
eg naar de haven van Berbera in Somalië is moeilijk te be-
euw bestand Congo afgekondigd
asa De presidenten van Angola, Namibië en Zimbabwe
risteren in Kinshasa achter gesloten deuren met hun Con-
;e ambtgenoot Laurent-Désiré Kabila bijeengekomen. De
top kwam een dag na de bekendmaking van een nieuw be-
i bijeen in de Ugandese hoofdstad Kampala. Daar kwamen
rijdende partijen, inclusief drie Congolese rebellenbewe-
en, zaterdag overeen dat er vanaf 14 april niet meer wordt
chten. De partijen zijn aan de ene kant de rebellen in oos-
en midden Congo, die worden gesteund door Rwanda en
ïda en aan de andere kant Kabila's regime, dat wordt ver-
gd door troepen uit Angola, Zimbabwe en Namibië. De
nigde Naties willen een vredesmacht van 5.500 man naar
>o sturen, maar alleen als de partijen ophouden met vech
ten eerder bestand bleef zonder feitelijke betekenis.
5 willen snel diplomaat in Belgrado'
en-washington De Verenigde Staten willen mogelijk al in
een diplomaat in Belgrado stationeren. Dat meldt The Sun-
Times op basis van diplomatieke informatie uit Washing-
Vrijdag reageerden de VS nog woedend op de benoeming
Australië van een nieuwe ambassadeur in de Joegoslavi-
hoofdstad. De VS behandelen Joegoslavië als een paria, en
jen hun betrekkingen met het land verbroken vóór de
0 het land vorig jaar maart aanviel. Niet alle bondgenoten
oorlog deden hetzelfde. Washington meende aanvanke-
at Milosevic uit de gratie zou raken. Hij is evenwel nog
Is aan de macht, en heeft met succes toenadering gezocht
hina. Dat verontrust de Amerikanen. Washington probeert
om nu met hulp van Griekenland en Rusland een verbin-
sman in Belgrado te krijgen.
ankrijk keurt meisjes voor dienst
ii Voor het eerst is zaterdag in Frankrijk een lichting meis-
pgekomen voor de verplichte militaire keuring. In tegen-
ng tot de 7.765 over het algemeen weinig enthousiaste 17-
jongens kijken de 7.740 meisjes positief aan tegen de rol
de strijdkrachten in de maatschappij. De keuring, die een
duurt, is ook bedoeld om een beeld te krijgen van de ge-
Iheidssituatie en het opleidingsniveau van de Franse jeugd,
besloot in 1998 de dienstplicht stapsgewijs af te schaffen,
de keuring blijft, en is nu ook verplicht voor meisjes. Na
ip krijgen de jongeren een papier waarop staat dat zij naar
euring zijn geweest. Dat certificaat moeten zij overleggen
urn eindexamen op de middelbare school te doen, voor
rijexamen of om een overheidsbaan te krijgen.
»fi Annan wanhoopt over Afrika
ieni De secretaris-generaal van de Verenigde Naties, de
nees Kofi Annan, is 'vertwijfeld' over de leiders in Afrika en
de traagheid van de lidstaten van de VN. In een gisteren in
len gepubliceerd interview zegt Annan dat hele regio's in
rereld, in het bijzonder in Afrika, volkomen zijn uitgesloten
de globalisering. Annan erkent dat de ondermaatse kwali-
ran de Afrikaanse leiders hem grote frustraties oplevert,
lis uitermate deperimerend om te zien welke ellende ze
hun volk hebben uitgestort", aldus Annan. Maar ook de
;re VN-lidstaten krijgen er van langs. „Ze zeggen allemaal
:e de VN willen versterken en hervormen, maar het is zo
ilijk ze in beweging te krijgen. Ik heb nog voorstellen uit
op tafel liggen die nooit ter sprake komen. Ik krijg er niet
antwoord op", klaagt Annan in The Sunday Times.
aëlische president wil eerder weg
ALEM' De Israëlische president Ezer Weizman, wiens repu-
zvvaar te lijden heeft gehad door een corruptieschandaal,
'ervroegd aftreden. Hij zei gisteren in een vraaggesprek met
igerradio dat hij voor het einde van zijn ambtstermijn, die
003 loopt, weg wil. Weizman staat onder zware druk om op
appen, sinds hij in januari toegaf dat hij tijdens zijn periode
Wlementslid en minister tussen 1988 en 1993 giften van
r dan 600.000 gulden had aangenomen van de Franse za-
man Sarousi in ruil voor mogelijke gunsten. Hij zou die gif-
niet aan de belastingen hebben gemeld. Bovendien had hij
neveninkomsten als parlementslid openbaar moeten ma-
Het ziet er wel naar uit dat Weizman niet zal worden ver-
d. De speciale onderzoekscommissie die de zaak heeft be-
eerd, liet donderdag weten dat zij vindt dat de affaire geen
rechtelijke gevolgen hoeft te hebben.
ipositie Bosnië
ikt flink winst
voRtr
Boedapest Delen van Midden-Europa kampen
met wateroverlast. In Hongarije, Roemenië, Polen
en Joegoslavië zijn rivieren gezwollen en buiten
hun oevers getreden als gevolg van regenval en
overvloedig smeltwater uit de bergen. De ergste
overstromingen doen zich voor in het oosten van
Hongarije. De Hongaarse regering heeft delen van
het land tot rampgebied verklaard vanwege over
stroming van de Tisza en een aantal kleinere rivie
ren. Saraszadany behoort tot de Hongaarse plaat
sen die kampen met overstromingen. Boeren bren
gen hun vee in veiligheid. Minister Katona van wa
terbeheersing, die de maatregelen ter bestrijding
van de watersnood coördineert, heeft gezegd dat
rivierdijken over een lengte van 2.780 kilometer
moeten worden versterkt.
FOTO EPA LASZLO VECH
Gysi stapt op, Lafontaine
wil weer in politiek
Fractieleider Gregor Gysi van de Duitse PDS (ex-
communisten) legt zijn functie komende herfst
neer. Hij zei dat gisteren, nadat het PDS-congres
was uitgelopen op een overwinning voor de ortho
doxe krachten in de partij. Na het besluit van Gysi
en het vrijdag aangekondigde terugtreden van
voorzitter Lothar Bisky verkeert de partij in een die
pe crisis. De hervormingsgezinde vleugel, waartoe
Gysi behoort, leed zaterdag een nederlaag toen een
ruime meerderheid zich uitsprak tegen een voor
stel van de partijtop om in te stemmen met Duitse
deelname aan VN-vredesmissies.
Waar Gysi de pijp aan Maarten geeft, denkt
SPD'er Oskar Lafontaine juist aan terugkeer in de
politieke arena. De oud-minister van financiën
maakte gisteren zijn excuses voor zijn plotselinge
vertrek, vorig jaar. Op het congres van de Saarland-
se SPD-afdeling zei Lafontaine dat hij weer een ac
tievere rol binnen de partij nastreeft.
Sjevardnadze wint fors
TBILISI Rtr-DPA
Het Georgische staatshoofd Edoeard Sjevardnadze
heeft de presidentsverkiezingen in zijn land met
overtuigende meerderheid gewonnen. Na telling
van 81 procent van de stemmen, heeft Sjevardnad
ze ruim 82 procent van de stemmen vergaard, zo
werd vanochtend gemeld. Zijn belangrijkste tegen
stander, Dzjoember Patiasjvili, zou op 17 procent
uitkomen.
De opkomst was hoog genoeg om de geldigheid
van de stembusgang te verzekeren. Twee uur voor
de sluiting van de stemlokalen was volgens de kies
commissie 64,7 procent van de kiezers komen
stemmen. Uiteindelijk zou 70 procent van de Geor-
giërs hebben gestemd. De tegenstanders van Sje
vardnadze hadden gehoopt dat de opkomst onder
de 50 procent zou liggen, waardoor een tweede
ronde nodig zou zijn. f
Parlementsverkiezingen thriller tot laatste moment
De Griekse socialisten hebben de gisteren gehouden
parlementsverkiezingen gewonnen. Maar de voorsprong
van de regerende Pasok-partij was zo klein dat de win-
naarslach van premier en partijleider Kostas Simitis die
van de spreekwoordelijke boer met kiespijn was. Oppo
sitiepartij Nieuwe Democratie (ND) bleef op bijna negen
miljoen kiesgerechtigden slechts 0,6 procent achter.
ATHENE HANS GELEUNSE
CORRESPONDENT
de meerderheid van de drie
honderd parlementszetels.
Maar die is teruggelopen van 52
Dankzij het Griekse kiesstelsel, naar 31. Oppositieleider Kostas
dat de grootste partij beloont Karamanlis sprak daarom van
met restzetels, behoudt Simitis een 'morele overwinning' van
zijn partij.
Nog nooit in de Griekse par
lementaire geschiedenis was er
sprake van zo'ri fotofinish. Pei
lingen direct na het sluiten van
de stembureaus spraken elkaar
tegen: drie ervan voorspelden
ND-leider Karamanlis als win
naar, twee andere de socialisti
sche Pasok van premier Simitis.
In Athene gingen supporters
van beide partijen de straat op
om de overwinning te vieren.
De situatie - met de verkie
zingshoofdkwartieren op min
der dan een kilometer afstand
in het centrum van de stad -
raakte oververhit door het be
sluit van minister van binnen
landse zaken Koumandos om
geen uitslagen te melden tot
een van beide partijen een dui
delijke voorsprong nam. In
Thessaloniki rukte de oproer
politie uit om gevechten tussen
partijsupporters te voorkomen.
Vooraf was voorspeld dat de
communistische KKE, met elf
van de 300 parlementszetels
derde van het land, zou kunnen
profiteren van de ruk naar
rechts die Pasok onder leiding
van Simitis heeft gemaakt.
Maar de KKE wist het resultaat
van vier jaar geleden niet te ver
beteren. Griekenland is meer
dan ooit een twee-partijenstaat
geworden. Een links-socialisti
sche splinter haalde de kies
drempel van drie procent niet.
Premier Simitis heeft in de
verkiezingsstrijd benadrukt dat
Griekenland met onderhande
lingen over toetreding tot de
Europese Monetaire Unie voor
de boeg zich geen regeringswis
seling kan permitteren. Kara
manlis legde juist het accent op
de vernieuwing die de Griekse
politiek na een lange periode
van Pasok-macht nodig zou
hebben. Karamanlis zelf heeft
geen enkele bestuurlijke erva
ring.
Opvallend aan de campagne
was dat de buitenlandse poli
tiek - de relaties met Turkije en
de Europese Unie, de NAVO-
presentie in Kosovo - nauwe
lijks een rol speelde. De partijen
gingen elkaar te lijf over bin
nenlandse problemen als werk
loosheid en pensioenen.
Tumultueuze verkiezingen Peru
LIMA AFP-ANP-Rtr
President Fujimori lijkt in Peru
af te stevenen op de overwin
ning in de eerste ronde van de
presidentsverkiezingen. Maar
aanhangers van zijn rivaal Tole
do nemen geen genoegen met
deze uitslag. Volgens hen is er
gisteren op grote schaal gefrau
deerd. Ook waarnemers zien
daarvoor aanwijzingen. In de
hóofdstad Lima kwam het van
ochtend (Nederlandse tijd) tot
een treffen tussen Toledo-aan-
hangers en politie.
Nadat de stemlokalen waren
gesloten, leek Toledo als win
naar uit de bus zou komen.
Maar later bleek Fujimori toch
de meeste stemmen te hebben
gekregen. De definitieve uitslag
wordt pas over enkele dagen
verwacht.
Sympathisanten van Toledo
reageerden woedend en begon
nen een demonstratieve mars
naar het paleis van Fujimori.
Daar raakte de politie slaags
met de betogers en gebruikten
agenten traangas om hen uit
een te jagen. De menigte riep
leuzen als 'fraude' en beschul
digde Fujimori van geknoei.
Volgens de onafhankelijke or
ganisatie Transparencia kan
Fujimori rekenen op 48,7 pro
cent van de stemmen, Toledo
op 41 procent. Met deze uitslag
Duitse conservatieven congresseren
Aanhangers van Alejandro Toledo koelen in Peru hun woede op het hek v
nen dat president Fujimori verkiezingsfraude heeft gepleegd.
moet er juni opnieuw worden fraudeerd.
gestemd. Alleen als een kandi- Politici van de oppositie spra-
daat in de eerste ronde meer ken gisteravond direct van frau-
dan 50 procent haalt, blijft een de toen bleek dat de voorspelde
tweede ronde achterwege, winst van de voormalige We-
Waarnemers menen dat Toledo reldbank-econoom Alejandro
in de tweede ronde een goede Toledo als sneeuw voor de zon
kans maakt, tenzij er wordt ge- verdween. Volgens de Neder
landse waarnemer F. Timmer
mans is fraude moeilijk aan te
tonen. Het PvdA-Kamerlid
meent wel dat er veel redenen
zijn om aan een eerlijke gang
van zaken te twijfelen. Zo wer
den kiezers bij stembureaus ge
ïntimideerd door militairen.
Ouders van Krajisnïk leven in Pale tussen hoop en vrees
democratische test' moes-
gemeenteraadsverkiezin-
ijn die zaterdag in Bosnië
■n gehouden. De uitkomst
^vegend positief. De mul-
ische sociaal-democrati-
oppositiepartij SDP heeft
winst geboekt, vooral op
itionalistische moslimpar-
'A. Maar in gebieden die
1 door Kroaten of Serviërs
en bewoond, scoren de op
•he basis georganiseerde
en nog steeds het best.
gematigde SDP be-
'wt zichzelf als winnaar.
as secretaris-generaal
Pilipovic heeft zijn partij
hoofdstad Sarajevo en de
f Tuzla en Zenica meer
50 procent van de stem-
PALE HARALD DOORNBOS
CORRESPONDENT
Op de dag van de Bosnische ge
meenteraadsverkiezingen zit
het bejaarde echtpaar Krajisnik
treurig in het rommelige keu
kentje van hun appartement in
Pale, het bolwerk van de Bosni
sche Serviërs. Echt enthousiast
om naar de stembus te gaan
zijn Sretko (82) en Milka (75)
niet. Ze hebben wel iets anders
aan hun hoofd. Vorige week
maandag werd hun zoon,
Momcilo Krajisnik, gearresteerd
door de NAVO-vredesmacht en
afgevoerd naar Den Haag.
Op verdenking van oorlogsmis
daden tegen Bosnische mos
lims zit de Servische top-politi-
cus en vriend van Radovan Ka
radzic in de gevangenis van
Scheveningen. „Niets interes
seert me meer sinds ze mijn
zoon hebben afgevoerd", zegt
zijn moeder Milka Krajisnik.
„Wat moeten we nu? We zijn
droevig en ongelukkig."
Milka wijst op het gebarsten
glas van het keukenraam. „Ka
pot gegaan tijdens de arresta
tie", zegt ze, „en dat is niet het
enige. De deur hebben ze opge
blazen met een bom, er is veel
kapot." Na enig aandrihgen
gaat ze voor naar de kamer
waar haar zoon om half vier 's
ochtends uit z'n bed werd ge
haald. Nou ja, bed: Krajisnik, de
rechterhand en opvolger van
Karadzic, blijkt te hebben gesla
pen op een uitklapbankje. „Hij
werd op de grond gegooid en
geboeid afgevoerd", vervolgt
Milka. Inmiddels heeft ze de ka
mer weer op orde. Over het uit
klapbankje ligt een deken, aan
de muur hangen twee Servisch-
orthodoxe kruisen.
„Mijn zoon is absoluut niet
schuldig", meent Milka. Vader
Sretko, die dezelfde karakteris
tieke wenkbrauwen heeft als
zijn zoon, knikt instemmend.
„Hij heeft nooit de wapens op
gepakt, nooit een uniform aan
gehad." Om de onschuld van
haar zoon te benadrukken zegt
zijn vrouw: „Ik wilde nog wel
eens een vlieg dood slaan, maar
dan zei Momcilo altijd tegen
me: 'Moeder, niet doen'."
Of de aanhouding van hun
zoon de opmaat is voor de ar
restatie van de belangrijkste
verdachte, voormalig huis
vriend Radovan Karadzic, weet
het echtpaar niet. Milka:
„Momcilo was niet de enige
vriend van Radovan. Die had er
honderden". Milka blijkt niet
erg te spreken over Karadzic.
„Laat ze Radovan pakken als
het mogelijk is. Ze hebben onze
zoon gearresteerd, terwijl Rado
van hem op tijd gesmeerd is",
zegt ze verbittercj.
Krajisnik kon worden gepakt
omdat er een geheime aan
klacht tegen hem was uitge
vaardigd door het Haagse oor
logstribunaal. Hierdoor wist
Krajisnik niet dat hij werd ge
zocht en leidde hij een normaal
leven. Karadzic echter werd in
1995 publiekelijk aangeklaagd
door het tribunaal, waarna hij
onderdook en al drie jaar niet
meer in het openbaar is gezien.
„Wij wisten helemaal van
niets", zegt Milka, „dat is niet
eerlijk." Het enige wat de ou
ders van Krajisnik kunnen
doen, is hopen dat Momcilo
ooit terugkeert. „Wij zijn hier
achtergebleven zonder een di
nar, met drie kinderen van
hem. We huilen de hele dag, we
weten niet wat we moeten
doen."
De telefoon gaat. Het is hun
tweede zoon die in Belgrado
woont. Of ze het nog volhou
den, wil hij weten. „Het gaat",
zegt Milka. Ondertussen
schenkt vader Sretko een glas
jenever in. „Waarschijnlijk gaan
we zo meteen toch nog stem
men", beweert Milka als ze de
hoorn heeft neergelegd. Nu ze
hun zoon kwijt zijn, kunnen ze
niet meer doen dan stemmen
op zijn partij, de Servische De
mocratische Partij (SDS). Veel
kunnen de verkiezingen het
echtpaar echter niet schelen.
„Politiek interesseert ons maar
weinig", zegt Milka. „We willen
onze zoon terug."
BERLIJN PETER VAN NUUSENBURG
CORRESP.ONDENT
Angela Merkel zal als eerste
vrouw en eerste politicus uit de
voormalige DDR tot voorzitter
van een Duitse volkspartij wor
den gekozen. Helmut Kohl zal
voor het eerst sinds tientallen
jaren niet aanwezig zijn op een
CDU-congres. Dat is, in twee
zinnen samengevat, de vernieu
wing van de CDU die deze
week z'n beslag krijgt.
In Essen wordt vandaag en
morgen definitief afscheid ge
nomen van het tijdperk-Kohl.
De ooit almachtige oud-voor
zitter en bondskanselier zal bij
een aantal van de duizend afge
vaardigden nog gevoelens van
sympathie en nostalgie oproe
pen, maar de meeste zullen on
getwijfeld opgelucht zijn dat
Kohl gaat doen wat veel uitge
rangeerde politici doen: zijn
memoires schrijven. Hij heeft
met het zwart-geldschandaal
zo'n ravage aangericht dat het
de CDU waarschijnlijk jaren
kost om weer een geloofwaardi
ge regeringspartij te worden.
Angela Merkel (45) zal leiding
moeten geven aan die repara
tiewerkzaamheden. De nieuwe
voorzitter is de afgelopen
maanden door de partijbasis
naar het leiderschap toege
juicht. De voormalige algemeen
secretaris is niet belast door
schandalen en affaires en is
daarom uitgegroeid tot de hoop
van de partij. Van haar worden
wonderen verwacht: de partij
reorganiseren, het kader nieuw
elan in blazen en de oppositie
tegen de rood/groene coalitie
van kanselier Schroder aanvoe
ren. Voor een domineesdoch
ter, die van huis uit niet in won
deren kan geloven, wordt dat
een hele klus.
Ze zal aan de slag gaan in de
wetenschap dat de achterban
haar steunt en haar rivalen
handenwrijvend wachten op de
eerste fouten en tegenslagen.
Merkel wordt door de partijelite
alleen geaccepteerd, omdat er
geen alternatief is. Roland
Koch, de partijleider en premier
in de deelstaat Hessen, was
normaal gesproken de nieuwe
sterke man geworden. Hij is
jong (43), uitgesproken conser
vatief, succesvol en had de ze
gen van de CDU-bonzen. Maar
hij had gelogen over zijn rol in
het zwart-geldschandaal en is
voorlopig in de luwte gepar
keerd. Als Merkel de overgangs
figuur wordt die het partijestab
lishment bijna hoopt dat ze is,
dan is Koch de man voor de
toekomst.
Het bezwaar van de grijze man
nen tegen Merkel is dat nie
mand weet waar ze voor staat
en dat ze 'dus' te liberaal is. Ze
put zich tot nog toe inderdaad
vooral uit in vaagheden, maar
dat is vermoedelijk tactiek. Ze
zal niet gelijk haar stempel op
de partij willen drukken. Ver
nieuwing moet in voorzichtige
doses worden toegediend. De
partij heeft vooral behoefte aan
rust en wil niet met een
shocktherapie op stang worden
gejaagd. Dat een vrouw partij
leider wordt, is voor velen voor
lopig al genoeg vernieuwing.
Het motto van het congres is
'ter zake' en dat duidt er op dat
de CDU na alle turbulentie wil
terugkeren naar de 'politiek van
alledag'. De regering moet wor
den aangepakt, er moeten weer
standpunten worden bepaald
en de kiezers moeten er van
overtuigd worden dat de CDU
de er weer bovenop is.
De eerste test is volgende
maand, als in de deelstaat
Noordrijn-Westfalen verkiezin
gen worden gehouden. CDU-
kandidaat Rüttgers heeft voor
zijn campagne een weinig fris
thema uitgezocht. De regering-
Schroder wil in verband met
het tekort aan informatietech
nici (it'ers), hulp uit India ha
len. Rüttgers trekt hiertegen ten
strijde met de platte leus 'Kin
der statt Inder' (kinderen in
plaats van Indiërs). Dat is, be
zweert Rüttgers, niet tegen de
Indiërs gericht, maar een voor
stel om kinderen vertrouwd te
maken met de computer. Ook
in zijn eigen partij gelooft bijna
niemand dat, maar omdat men
vermoedt dat die slogan de
kans op succes vergroot, blijft
tegenspraak uit. Ook van Mer
kel.
In Essen, dat in Noordrijn-
Westfalen ligt en in verband
met die verkiezingen als plaats
voor het congres is gekozen, zal
Rüttgers ook niet veel kritiek
krijgen. De gelederen moeten
worden gesloten, de leiders be
jubeld en het verleden begra-
