Gereformeerde
predikant: syno
verspeelt gezag
Kerken vragen om
wettelijke regeling
voor kerktelefoon
Geloof Samenleving
9God greep mij en zei: gaan met die banaan9
Bachs passies: 'Dienst van God in tonen'
DONDERDAG 6 APRIL 2000
VANDAAG
6
APRIL
Vandaag 1378 jaar geleden, rond 6 april 622,
vluchtte de profeet Mohammed uit Mekka en
vestigde zien in Medina. Latere generaties heb
ben de datum van Mohammeds verhuizing, in
het Arabisch hidzjra genoemd, als beginpunt van de mos
limkalender gekozen. Vandaag is het nieuwjaarsdag van
het jaar 1421 voor de moslims. De officiële aankondiging
van het nieuwe jaar vindt plaats op een heuveltop buiten
Cairo, vanaf de minaret van de Mohammed Ali Moskee.
Moslims bezoeken vandaag hun moskee om deze episode
uit Mohammeds geschiedenis te herdenken, maar vieren
hun nieuwjaar niet uitbundig met vuurwerk en feest zoals
christenen en Chinezen.
Op 6 april 1252 stierf St. Petrus Martyr van Verona, domi
nicaan. Hij werd vermoord door sympathisanten van de
ketterse Katharen die hij jarenlang met succes had ver
volgd.
Zangavond in Maranathakerk
katwuk Organist Johan Haasnoot en de muziekgroep Passe
partout verlenen vanavond hun medewerking aan een zang- en
ontmoetingsdienst van wijkgemeente Rehoboth in het kerkelijk
centrum Maranatha aan de Poolster in Katwijk. Het thema dat
voor de zangavond is gekozen is: 'Het Kruis van de Verlosser'.
Dominee B. Weegink en J. Vink spreken de teksten tussen de
liederen.
Sacrale dansen in Petruskerk
leiden In de Petruskerk aan de Lammenschansweg 40 in Lei
den is zaterdagmiddag een bijeenkomst voor mensen die in
meditatieve, sacrale dansen de eucharistie willen vieren. ,,Een
middag", aldus pastor Jan Jetse Bol, „waarin mensen dansend,
biddend, zingend, brood en wijn delend, samen op zoek gaan
naar Gods aanwezigheid in de wereld waarin wij nu leven." De
'dansmiddag', die open staat voor jong en oud, duurt van vier
tot zes uur en staat onder leiding van pastor Bol, Rineke Chaud-
ron en Annie van der Zon.
'Snoepgeld' voor verven abdij
tewkesbury De abdij in
haai' woonplaats Tewkes
bury in het graafschap
Gloucestershire moet no
dig een nieuw verfje heb
ben, vindt zij. En de 84-ja-
rige Fran Humphries heeft
er heel wat voor over ge
had om dat voor elkaar te
krijgen. Zeventien jaar
lang spaarde ze pennies in
Smarties-doosjes. Vrien
den, familie en leden van
de kerken hielpen haar bij
haar actie. Nu heeft Hum
phries tienduizend pond,
bijna veertigduizend gul
den, bij elkaar gespaard.
FOTO EPA
'Laat Iraanse joden met Pesach vrij'
teheran/amsterdam De joodse gemeenschap in Teheran heeft
de regering gevraagd de dertien gevangen Iraanse joden Pesach
(Joods Pasen, 20 tot 26 april) thuis te laten vieren. De dertien jo
den, van wie de jongste zestien jaar is, werden begin vorig jaar
opgepakt op verdenking van spionage voor Israël. Bij veroorde
ling wacht hen de doodstraf. De Iraanse justitie heeft nog steeds
geen aanklacht bekendgemaakt, behalve dat de dertien joden
geheime informatie aan Israël zouden hebben doorgespeeld. Is
raël ontkent elk contact met de groep. De Nederlandse rabbij
nen hebben de Joodse Gemeenten in ons land opgeroepen bij
de Iraanse ambassadeur, S.S. Khareghani, te pleiten voor een
fair proces. Daarbij hoort ook dat buitenlandse waarnemers
worden toegelaten. Ook moeten de gemeenten in de diensten
van komende sabbat aandacht aan het lot van de Iraanse joden
besteden.
BEROEPINGSWERK
NEDERLANDSE HERVORMDE
KERK
Toegelaten en beroepbaar: B.M.
Meuleman, Wortmanstraat 154,
8265 AG Kampen.
GEREFORMEERDE KERKEN
(VRIJGEMAAKT)
Aangenomen: naar Almere, J.
Wesselingte Ede; naar Harden-
berg-Centrum (parttime), J.Th.
Jonkman te Drachten, die be
dankte voor Ferwerd-Hallum en
Boerakker; naar Oegstgeest, R.F.
Telgenhof, die bedankte voor
Leerdam en Zaamslag.
GEREFORMEERDE GEMEENTEN
Beroepen: te Emmeloord en Zoe-
termeer, G. Clements te Eist.
Bedankt: voor Hilversum, A.
Schreuderte Beekbergen; voor
Rotterdam-IJsselmonde, A. Ver-
meij te Zwijndrecht.
augustinusga anp
Leidse Eliza Oudshoorn voorzitter katholieke jongeren
onno van 't klooster
Eliza Oudshoom (31) uit Leiden
is sinds kort voorzitter van de
landelijke Werkgroep Katholie
ke Jongeren (WKJ). De WKJ is
een vrijwilligers organisatie,
ontstaan in 1978, waar zo'n ze
venduizend katholieke jonge
ren op de één of andere manier
aan verbonden zijn.
„Veel aandacht gaat nu uit
naar de organisatie van de We
reld Jongerendag in Rome van 9
tot 21 augustus", vertelt Eliza
Oudshoorn over haar werk
zaamheden. Ze kwam zelf in
1997 in aanraking met de WKJ
tijdens de vorige Wereld Jonge
rendag in Parijs. „Het was een
fantastische ervaring om zo'n
1,2 miljoen jongeren bij elkaar
te zien. God greep mij als het
ware bij mijn fladder en zei:
gaan met die banaan. Sinds
dien ben ik actief geweest bin
nen de WKJ."
„Onze doelstelling is jonge
ren in contact te brengen met
Christus en zijn kerk. Er is te
genwoordig lef voor nodig om
in de klas je vinger op te steken
en te zeggen dat je gelovig bent.
Wij willen jonge mensen de no
dige geestelijke bagage meege
ven om zich staande te houden,
want geloven is zo gek nog niet.
Bovendien geloof je niet alleen.
Daarom organiseren wij studie
kringen, catechesebijeenkom
sten, concerten, sportevene
menten, lezingen, enzovoort."
Op de Wereld jongerendag in
Rome wil het WKJ met onge
veer 800 Nederlandse katholie
ke jongeren deelnemen. Het
credo is: 'Het woord is vlees ge
worden en het heeft onder ons
gewoond' (Johannes 114).
Belangstellenden kunnen
zich melden bij de Stichting
Rome 2000, postbus 1006,
2302 BA in Leiden. Via inter
net: www.rome2000.nl.
De gereformeerde predikant A.
van Vliet roept zijn collega's en
alle kerkenraden op niet langer
het geestelijk gezag van de sy
node te erkennen. Door af te
zien van maatregelen tegen de
Kamper theoloog C. den Heyer
heeft de kerkvergadering dit ge
zag 'volkomen verspeeld'.
Van Vliet noemt het schrij
nend en diep triest, dat de sy
node de opvattingen van Den
Heyer over ver
zoening juist in
de lijdenstijd
een legitieme
plaats in de kerk
heeft gegeven.
„Het hart van
het evangelie is
daarmee aange
rand", schrijft
de predikant uit het Friese Au-
gustinusga in een open brief
aan de predikanten, kerkenra
den en de hervormde en luther
se synoden.
De synode heeft volgens Van
Vliet het fundament van het
christelijk geloof te grabbel ge
gooid en zich daarmee buiten
de wereldoecumene geplaatst.
Hij roept zijn collega's op de sy
node voortaan alleen nog maar
te beschouwen als een bestuur
lijk orgaan, dat nodig is voor al
lerlei regelingen op kerkelijk en
administratief terrein.
Van Vliet pleit voor de op
richting van een vertegenwoor
digend orgaan, dat in plaats van
de synode wel geestelijke lei
ding zal kunnen geven aan de
Gereformeerde Kerken in Ne-
derland. Ook roept hij
vormden en lutheranen
delijk te maken dat ze
sprekspartner van de
meerde synode meer
zijn, tenzij het gaat om
lijke en administratieve
In zijn omstreden bi
verzoening zet Den
vraagtekens bij de klas;ne
reformeerde verzoen T C
Die zegt d,at Jezus door
kruis te sterven de zon
de hele wereld op zichl
non ldl
'Het hart van
het evangelie
is aangerand'
hoojjn
komtjv
ieeI l,n
Nip, ho
oproep is vooralsnog i
mansactie. Hij heeft al
tact gehad met het besfeei
het behoudende Confe^
Gereformeerd Beraad
Evangelisch Werkverba
Samen-op-Wegkerken.
Van Vliet krijgt zijn aci
een vervolg.
Eind 1998 zegde de p uu
zijn vertrouwen in de s ch
op. Hij achtte zich ni< !W(
gebonden aan de besl
uitspraken van de kerk
ring. Van Vliet besloot
uit protest tegen de bei Wc
van ds. C. Waringa t r
voorzitter van de synoji
ringa, die grote moeite
klassieke verzoeningsle
hing volgens Van Vliet
terse leer' aan.
Üsc
utrecht anp
De kerken willen een wettelijke
regeling die de kerktelefoon een
aparte status verschaft. De Lan
delijke Organisatie Kerktelefoon
gaat hierover op korte termijn
gesprekken voeren met tele-
comtoezichthouder Opta en
het Commissariaat voor de me
dia. De rechter had vrijdag be
paald dat een tariefsverhoging
voor kerktelefonie mag door
gaan.
Van de kerktelefoon maken
ongeveer 80.000 mensen ge
bruik. Zieken en bejaarden
kunnen er thuis de kerkdienst
mee volgen. Het huidige tarief
bedraagt zeven gulden per aan
sluiting per maand. Dat wordt
verhoogd tot 36 gulden. KPN
Telecom had op last van tele-
comtoezichthouder Opta de ta
rieven drastisch verhoogd. Dat
gebeurde nadat concurrent Ka-
belfoon in Naaldwijk bij de Op
ta had geklaagd dat de tarieven
niet kostendekkend waren.
Volgens voorzitter H. van Til
burg van de Landelijke Organi
satie Kerktelefoon blijkt dat er
nooit iets is geregeld. Al in de
tijd van staatssecretaris
D'Ancona (Emancipatiezaken
in het tweede kabinet-Van Agt),
begin jaren tachtig, hebben de
kerken op zo'n regeling aange
drongen. „Door de stupide wet
geving ontstaan er situaties als
de huidige", aldus Van Tilburg,
die de politiek verwijt dat die
dit probleem veel te lang heeft
laten liggen. De voorzitter vindt
dat 'onbeschoft'.
De organisatie, die zaterdag
in Utrecht vergaderde, gaat een
dringend beroep op de wetge
ver (kabinet en parlement)
doen een overgangsregeling in
te stellen in de vorm van een
tijdelijke bijdrage. „Dat is het
minste wat wij kunnen vragen."
In totaal kost de verhoging on
geveer 30 miljoen gulden per
jaar. Volgens Van Tilburg haal
je zo'n bedrag 'niet zomaar uit
de kerken'.
BOEKBESPREKING
Wie de Matthaeus- en Johan-
nespassion af wil doen als lou
ter mooie klassieke muziek,
komt in het boek van Gerardus
van der Leeuw tot de ontdek
king dat er een wereld aan me
ningen en stromingen schuil
gaat achter het magnum opus
van J.S. Bach. In zuiver muzi
kaal opzicht zijn er disputen
over hoe je Bachs composities
het best kunt uitvoeren. Met
indrukwekkend reuzenkoor
bijvoorbeeld, hedendaagse in
strumenten of op authentieke
wijze.
Maar de diepste aantrekkings
kracht en voedingsbodem voor
meningsverschillen hebben
ongetwijfeld te maken met de
religieuze lading van beide
muziekstukken. Het gaat na
tuurlijk over het lijdensverhaal
van Christus. Maar daarnaast
schijnt Bach, volgens sommi
gen, een esoterische laag in
zijn muziek te hebben ver
stopt. Naar het schijnt was hij
een ingewijde bij het mystieke
genootschap van de Rozen
kruisers. Soms zou hij dit heb
ben laten merken. Bijvoor
beeld door in
zijn Matthae-
uspassion een
visueel houten
kruis te teke
nen met no
ten, of door
zijn eigen
sterfdatum
tussen de no
ten te verstop
pen. Waar of
niet, het voegt
voor latere ge
neraties een
intrigerend
element toe
aan Bachs
muziek. De
kenners zijn
het er over
eens dat hij in
ieder geval een diep religieuze
componist is geweest.
Eén van die kenners is de
schrijver van het boek 'Bachs
Matthaeus- en Johannespas-
sion', prof. dr. Van der Leeuw
(1890-1950). Deze hoogleraar
godsdienstgeschiedenis, ge
specialiseerd in de fenomeno
logie van de religie, was in
Ctrardus van der txcuw
MATTHAEUS- EN
f O H A N N BSPA SS tÖfi
Mi-tik complete teksten
1945-1946
Nederlands
minister van
Onderwijs,
Kunsten en
Weten
schappen.
Voor die tijd
schreef hij
als groot lief
hebber van
Bach een in
troductie tot
de tekst en
muziek van
de Matthae
us- en Jo-
hannespas-
sion. Nu,
vijftig jaar na
zijn dood, is
deze intro
ductie door de esoterische uit
geverij Sun herdrukt. Zo vlak
voor Goede Vrijdag een goed
moment, zal daarbij de over
weging zijn geweest. Want de
meeste mensen kennen de
Matthaeuspassion van de uit
voeringen die op Goede Vrij
dag (dit jaar 21 april) in de kerk
worden gegeven. Niet voor
Dli:
niets. „Naar de inhoud
bedoeling is de Matthae
sion een deel van de litu
van de kerk", vond Van
Leeuw. En hij noemt Ba ,nj
muziek 'dienst van God
nen'.
Van der Leeuw schrijft
boek over de geschiede!
de passie als genre, over
als barokcomponist, ove
opbouw van tekst en mi
en over de structuur van
werk als geheel. Daarbij
volledige tekst van de p.
opgenomen in het Nede
en het oorspronkelijke
Kortom, het boek is inte
sant, maar zonder de bi
rende muziek blijft het b
pen. Gelukkig zijn de coi
werken van Bach tegenv
dig vaak voor een prik bi
bekende drogisterij-ketf
koop.
Titel: Bachs Matthaeus-
Johannespassion
Auteur: Gerardus van d
Leeuw
Uitgeverij: Sun
Prijs: 29,50
onno van 't klooster
WEEROVERZICHT BUITENLAND
Weersvooruitzicht HWS
Geldig tot en met vrijdag.
Noorwegen:
Perioden met zon en meest droog. Langs
de westkust bewolkt en af en toe
sneeuw, in het zuiden ook regen. Maxi
ma van -3 graden in het noorden tot +8
graden in het zuiden.
Zweden:
Meest droog en van tijd tot tijd zon. In
het noorden eerst nog wel een paar
sneeuwbuien. Maxima in het noorden
rond het vriespunt, in het zuiden onge
veer 10 graden.
Finland:
Donderdag nog kans op een sneeuwbui.
Verder droog en geregeld zon. Maxima
rond het vriespunt in het noorden tot en
kele graden boven nul in het zuiden.
Oenemarken:
Droog en zonnige perioden. Maxima rond
10 graden.
Engeland, Schotland, Wales, Ierland:
Rustig en droog weer met vooral 's och
tends zon. Vrijdag van het westen uit be
wolking en enkele buien. Maxima rond
10 graden.
België en Luxemburg:
Droog en perioden met zon. Middagtem-
peratuur rond 11 graden.
Noord- en Midden-Frankrijk:
Droog weer met zonnige perioden. In het
uiterste oosten eerst nog kans op een
bui. Maxima ongeveer 12 graden.
Zuid-Frankrijk:
Droog en zonnige perioden. Verder in het
zuidoosten eerst een stevige Mistral en
veel zon. Maxima vrijdag tussen 12 en
17 gr.
Perioden met zon en droog. Vrijdag in
het westen meer wolken en toenemende
kans op een bui. Maxima vrijdag oplo
pend naar 17 graden langs de Golf van
Biskaje en plaatselijk 25 graden in het
zuiden.
Portugal:
Donderdag behoorlijk wat zon. Vrijdag
toenemende bewolking en later kans op
een pittige bui. Maxima vrijdag stijgend
naar dik boven de 20 graden.
Mallorca, Ibiza, Menorca:
Perioden met zon en droog. Maxima rond
18 graden.
Marokko:
Westkust: Eerst droog en perioden met
zon. Vrijdag wolkenvelden en kans op
een stevige regen- of onweersbui. Maxi
ma tussen 25 en 30 graden.
Tunesië:
Droog en zonnig. Maxima van 22 graden
in het noorden tot ongeveer 28 graden in
het zuiden.
Madeira:
Half tot zwaar bewolkt en een enkele
bui, mogelijk met onweer. Maxima rond
18 graden.
Canarische Eilanden:
Toenemende bewolking en enkele (zwa
re) regen- of onweersbuien. Maxima rond
24 graden.
Duitsland:
Perioden met zon, maar in Beieren eerst
nog bewolkt en kans op regen of sneeuw.
Elke daq een beetje vakantie
Hé, ging daar Tasmanian
Devil voorbij? Morgenmiddag om
13.00 uur komt Vakantie-TV uit
Warner Bros. Movie World.
Dat is een half uur topentertain-
ment. Kijk vanmiddag SBS6!
Maxima ongeveer 10 graden, donderdag
in het zuidoosten wat hoger.
Oostenrijk:
Donderdag nog bewolkt en af en toe wat
regen, boven de 800 meter sneeuw.
Maxima in de dalen dalend naar onge
veer 12 graden op vrijdag.
Zwitserland:
Steeds meer zonnige perioden en het
wordt droog. Maxima meest tussen 10 in
het noorden en 16 graden in het zuiden.
In het oosten nog wat regen of natte
sneeuw. Verder wisselend bewolkt en
vrijwel overal droog. Middagtemperatuur
rond 8 graden. Donderdag nog een kou
de noordenwind.
Tsjechië en Slowakije:
Donderdag in Slowakije nog wat regen.
Van het westen uit geleidelijk meer zon.
Maxima rond 10 graden. Eerst nog een
stevige noordenwind.
Hongarije:
Donderdag nog een aantal stevige buien
en nauwelijks zon. Dan ook een stevige
noordenwind. Vrijdag een stuk droger en
ook wat zon. Maxima dalend tot een
graad of 11
Italië:
Nog steeds kans op een bui, mogelijk
met onweer. Verder ook af en toe zon.
Middagtemperatuur 'eerst rond 18 gra
den, vrijdag wat lager.
Corsica en Sardinië:
Af en toe zon en vooral woensdag kans
op een bui. Langs de westkusten soms
tamelijk veel wind. Maxima rond 16 gra-
Griekenland en Kreta:
Donderdag vooral in het noorden nog en
kele regen- en onweersbuien, in het zui
den meer zon. Vrijdag overal geregeld
zon, maar ook kans op een bui. Maxima
dalend tot onder de 20 graden.
Turkije en Cyprus:
Langs de zuid- en westkust droog weer
met geregeld zon. In het noorden wel
kans op een bui. Middagtemperatuur
aan zee tussen 20 en 25 graden.
VRIJDAG 7 APRIL 2000
Zon- en maanstanden
Zon op 07.01 Zon onder 20.23
Maan op 08 44 Maan onder23.53
LEIDSCH DAGBLAD
(Opgericht 1 maart 1860)
Waterstand
IJmuiden Katwijk
Hoog 06.20 18.39 05.53 18.12
Laag 01.55 14.14 01.36 13.55 Stockholm onbewolkt
aflfc
bewolkt
4^^- onweer
V warmtefront
ffü®#
regen
•fft sneeuw
y koufront
MÜi
opklaringen
Jlfeb hagel
lagedruk
mist
windrichting
hogedruk
zonnig
19 temperatuur
luchtdruk in
1000 hecto pascal
KANTOOR
Rooseveltstraat 82 071-5356356
Postadres: Postbus 54,
2300 AB Leiden
ABONNEESERVICE
Abonnementen 071-5128 030
Geen krant ontvangen?
Bel voor nabezorging:
Ma. t/m/vr.18.00-19.30 uur en
Zaterdag 10.00-12.00 uur 071-512
DIRECTIE
B.M. Essenberg,
W.M.J. Bouterse (adjunct)
J. Kiel (adjunct)
HOOFDREDACTIE
J.G. Majoor,
T. van Brussel (adjunct)
L.F. Klein Schiphorst (adjunct)
redactie
A. Maandag, chef eindredactie algemeen
T. Brouwer de Koning, chef redactie Rijn- en
Veenstreek
D.C. van der Plas, chef eindredactie regio
J. Rijsdam, chef redactie kunst
W. Spierdijk, chef sportredactie
E. Straatsma, chef redactie Regio Leiden
R.I.M. van der Veer, chef redactie
Duin-en Bollenstreek
W.F. Wegman, chef redactie Leiden
TELEFAX
Advertenties: 071- 5323 508
Familieberichten: 023- 5317 3
023- 5320 216
Redactie: 071-5321 921
Hoofdredactie: 071- 5315 921)
ADVERTENTIES
Maandag t/m vrijdag van 8.30 to
071- 5356 230
RUBRIEKSADVERTENTI n
Maandag t/m vrijdag van 8.30 to an
071-5143 545
ABONNEMENTEN
bij vooruitbetaling:
per maand (acceptgiro)
per kwartaal (acceptgiro)
per halfjaar (acceptgiro)
per jaar (acceptgiro)
Abonnees die ons een machtiging ve
het automatisch afschrijven van het
abonnements- geld, ontvangen 1,-
betaling.
VERZENDING PER POST
Voor abonnementen die per post (bir
worden verzonden geldt een toeslag
aan portokosten per verschijndag.
LEIDSCH DAGBLAD OP CASSE1
Voor mensen die moeilijk lezen, sli
hebben of blind zijn (of
leeshandicap hebben), ii
van het regionale nieuw
Dagblad op geluidscassette beschi
informatie 0486-486486
(Centrum voor Gesproken Lectuur,
K E N H U I
rei
Warschau
Wenen
Bangkok I
Buenos Aires
Casablanca I
Johannesburg
Los Angeles
11 1 12.0 New Orleans onbewolkt
15 4 5.2 New York zwaar bew,
7 4.0 Tel Aviv zwaar bew.
38 26 0 0 Tokyo zwaar bew.
24 18 0.0 Toronto zwaar bew.
18 10 0.0 Tunis zwaar bew.
19 7 0,0
19 6 0.0
29 16 0.0
14 12 17.5
10 -2 0.2
22 11 0.0
3 11 0.0
ONGEVALLENDIENST
Rijnland Ziekenhuis, vestiging St. Elisabeth: 24 u. per dag.
Diaconessenhuis: maandag t/m vrijdag 08.00-17.00 u. (uitgezonden
feestdagen).
Leids Universitair Medisch Centrum: 24 u. per dag.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: geen ongevallendienst.
INLICHTINGEN BEZOEKUREN ZIEKENHUIZEN
Diaconessenhuis: tel. 071-5178178.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Elisabeth: tel. 071-5454545.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: tel. 0172-463131.
Leids Universitair Medisch Centrum: tel. 071-5269111.
Eliza Oudshoom op audiëntie bij de paus.
FOTO PR