j
De Ierse pub is vooral knus en bruin
Uniek hotel
Receptenboekje Quorn
Smaak
Er kan n<
een visje
Griekse wijn is méér dan Retsina
Koken anno 2000 is
wokken 'en convenience
Soms stuit je in het leven op de meest verrassende initia
tieven. Op mensen met spirit die vanuit het niets iets we
ten op te bouwen. Hun doorzettingsvermogen lijkt onein
dig en het uiteindelijke resultaat mag er zijn. Zo'n man is
streekgenoot Peter Schoenmaker. Grondlegger van een re
clame-imperium, die na 32 jaar hard werken, het plan op
vatte om het wat rustiger aan te gaan doen.
Hij verkocht huis en haard - een goedlopend reclamebu
reau - en besloot zich te vestigen in een stadsapparte-
ment. Oorspronkelijk plan was om samen met zijn echt
genote Janneke zowel in Nederland als in Portugal domi
cilie te kiezen. Bij toeval kon hij ook de benedenverdie
ping van de uit 1765 daterende koopmanswoning aanko
pen. De ruimte had hij niet nodig en in verhuur zag hij
geen brood. Waar hij wel brood in zag was een exclusief
hotel. Een 'pleisterplaats' op vijfsterren-plus-niveau be
staande uit twee kamers, een lounge en pantry-keuken.
Twee jaar lang reisde het echtpaar stad en land af om het
imposante interieur met moderne kunst, antiek en zowel
in- als uitheemse meubelen te decoreren. Achter elk de
tail, variërend van douchekranen van de wereldberoemde
ontwerper Philippe Starck tot aan het beddengoed en de
rijke kroonluchters schuilt een verhaal. Het ondernemen
de echtpaar heeft een eenheid gecreëerd die inmiddels
wereldwijd bekendheid geniet.
In hotelgidsen zul je het hotel niet aantreffen, maar wel in
internationale designbladen en trendy magazines. De ho
telgasten zijn verzekerd van absolute privacy en op en top
comfort. Personeel heeft het hotel niet, want de heer en
vrouw des huizes doen alles zelf. Hij - ,,ik ben een och
tendmens" - verzorgt het ontbijt en zij - ,,ze is een nacht
vlinder" - neemt 's avonds de honneurs waar. De reste
rende taken heeft het echtpaar eerlijk verdeeld.
Dat er maar weinig plekken ter wereld zijn waar je als ho
telgast op absolute privacy kunt rekenen blijkt wel uit het
feit dat ze onlangs een inspectiebezoek kregen van twee
body-guards van een uiterst vermogend industrieel uit
Los Angeles.
Het smaakvolle interieur heeft tot gevolg dat de 'hoteldi
rectie' regelmatig wordt benaderd door particulieren om
interieuradviezen te geven. En het discrete gastheerschap
heeft geleid tot diverse aanbiedingen om als butler in
dienst te treden.
Op nieuwsgierige ogen is het echtpaar absoluut niet ge
steld. Om die reden ontbreekt ook het
gebruikelijke hotelbord aan de pui en
verwijzen zij, professioneel als ze zijn,
naar hun web-site (www.spaarne8.com)
JOHN BEEREN, eigenaar van de Bokke
doorns, een met twee Michelin-sterren
gedecoreerd restaurant in de duinen
van Bloemendaal
De fabrikant van Quom heeft
een nieuw boekje ontwikkeld
met 12 recepten. Quorn is een
plantaardig alternatief voor
vlees en wordt gemaakt van een
klein eiwitrijk plantje, familie
van de paddestoelachtigen.
Quom ontstaat door het plantje
te laten gisten, een productie
proces dat vergelijkbaar is met
dat van yoghurt en kaas.
Quom, dat veel plantaardige ei
witten, voedingsvezels en
mineralen bevat, vormt de ba
sis voor verschillende Quom
producten. Het Quom assorti-
Spaghetti met Quorn
Verhit de olijfolie in een braad
pan en fruit de sjalotjes zachtjes
glazig. Voeg tomaatstukjes met
de tomatensaus, bouillon en
courgette toe en breng het ge
heel tegen de kook aan. Voeg de
fijngehakte Quorn met de tijm
en oregano toe. Smoor het ge
heel afgedekt ongeveeer 10 mi
nuten tot een mooie dikke saus
ontstaat. Kook intussen de spa
ghetti gaar volgens de gebruiks
aanwijzing. Verhit 1 eetlepel
olijfolie in een wok en laat de
spinazie met knoflook en wat
zout al omscheppend slinken.
Laat het vocht verdampen. Laat
de spaghetti uitlekken. Verdeel
de spinazie over vier borden,
schep de spaghetti erop en ver
volgens de saus. Strooi de aman
delen erover.
Benodigdheden
voor vier personen:
350 g Quorn fijngehakt,
2 eetlepels olijfolie, 4 sja
lotjes, fijngesnipperd, 1
blikje tomaatstukjes (net
to 400 g), uitgelekt, 1
pakje gekruide tomaten
saus (370 ml), 1 dl groen
tebouillon, 0,5 eetlepel
tijmblaadjes, 1 courgette,
in stukjes, 2 eetlepels ver
se oreganoblaadjes, 400
g dunne spaghetti, 1 kg
(wilde) spinazie, geplukt
en gewassen, 2 teentjes
knoflook, fijngehakt, 4
eetlepels blanke amande
len, grof gehakt en ge
roosterd.
Bereidingstijd
ca. 25 minuten
ment bestaat inmiddels uit
meer dan 210 verschillende va
rianten die worden verkocht in
de supermarkt.
Het boekje bevat recepten (alle
uiteraard op basis van Quorn)
voor snelle, makkelijke doorde
weekse maaltijden, maar ook
voor bijzondere culinaire com
binaties als crostini's, pittige
soep, een taartje en salade met
sesam en pecorino. Consumen
ten kunnen het boekje gratis
bestellen bij de Quorn Informa
tie Service, telefoon
(0800). 022.32.09.
Steeds meer Iers bier vindt z'n
weg naar Nederlandse monden.
De populariteit ervan is niet al
leen te danken aan een ople
ving van de economie - kroeg-
gangers hebben tegenwoordig
meer geld over voor 'andere'
biersoorten - maar ook aan de
smaak. En natuurlijk komt het
ook door de opkomst van de
Ierse pub.
„Boven aan de hitlijst staat
Guinness. Die firma produceert
met afstand het meest gedron
ken Ierse bier en is 's werelds
achtste bierbrouwer", vertelt
Emil Scheerder. Hij geeft lei
ding aan een Amersfoortse
groothandel in drank en volgt
de opmars van Ierse bieren en
pubs op de voet.
„Guinness-bier heeft een
schuimkraag waar je 'U' tegen
zegt. Een prachtige donkere
schuimkraag als een smakelijke
dot slagroom. Daar móet je in
happen, of je wilt of niet. De
smaak is zacht en aangenaam.
Het bier van de tweede Ierse
brouwer, Murphy's, is wat mil
der. Je hebt die in twee varian
ten: Brown en Red." Guinness
en Murphy's worden door
gaans geserveerd in grote
'pints', bloemvaasachtige gla
zen waar ruim een halve liter
vocht in gaat en heeft een alco-
holpercentage'van 5 procent.
De Ierse opmars gaat niet ten
koste van Nederlandse bieren;
daarvoor is de rage voorlopig
nog niet omvangrijk genoeg.
Daarbij komt, dat een biermerk
als Murphy's wordt geïmpor
teerd door Heineken. Ook de
Belgische bierproducenten
hoeven zich geen zorgen te ma
ken. „Die verkoop gaat gewoon
door, vooral in het zuiden van
Nederland. De mensen drinken
kennelijk méér en gevarieer
der."
Zo'n zeven, acht jaar terug wer
den de eerste Ierse pubs ge
opend in de Randstad. Later
kwamen ze ook in middelgrote
steden. Het aantal neemt nog
steeds toe: er kan inmiddels
van een rage worden gespro
ken. „Zo'n Ierse pub haalt ge
middeld twee keer zoveel om
zet als de meeste anderen",
zegt Scheerder. „Ik heb al veel
cafés zien komen en gaan,
maar die Ierse pubs lopen uit
stekend. Je ziet ze zelfs in
Duitsland, ondanks het 'Rein-
heitsgebot' en allerlei maatre
gelen om de nationale produc
ten daar te beschermen."
We moeten het succes van de
Ierse pubs niet overdrijven,
vindt Roel Allers, eigenaar van
Murphy's in Amersfoort. Veel
zaken - vooral de Guinness-ca-
fés, zeggen insiders - steken zo
veel geld in hun onderneming,
dat het bijna fout móet gaan.
„Ze laten Iers barpersoneel
overkomen, Ierse binnenhuis
architecten en een Ierse inrich
ting. Dat kost handenvol geld.
Wij hebben de inrichting zelf
bepaald; we zijn gewoon een
paar dagen in Dublin gaan
rondkijken."
De Ierse pubs zijn 'knusse brui
ne kroegen, wars van hightech
gedoe'. Scheerder: „De akoes
tiek is dusdanig, dat al het ge
roezemoes niet gaat galmen. Je
hebt er soms bandjes die Ierse
volksmuziek maken; akoes
tisch, uiteraard, want Ieren
houden niet van kabaal."
REDACTIE MARGOT KLOMPMAKER 0:
Nederlanders hebben v
meer vis gegeten dan vi
de jaren. In Nederlands
houdens werd vorig jaa
deld 9,3 keer vis geget
1998 was dat 8,3 keer.
dien zijn er 300.000 vis<
gekomen. Dat is goed
want de vetzuren uit vi
nen helpen om hart- ein€
ziekten te voorkomen. en
De gemiddelde viscons z!(
in Nederland is ongeve
gram per persoon per
is nog steeds vrij laag,
vergelijking met de con
in andere Europese lan
het risico op hart- en v<Ar
ten te verminderen zoi w<
Zo'n zeven, acht jaar terug werden de eerste Ierse pubs geopend in de Randstad. Later kwamen ze ook in
middelgrote steden en het aantal neemt nog steeds toe. foto cpd
Bij café Murphy's staat met gro
te letters boven de bar 'Céad
milé failte' oftewel duizend
maal welkom. Het is geen loze
kreet, vindt eigenaar Allers van
de eerste en tot nu toe enige
Irish pub in Amersfoort.
„Een Ierse kroegbaas moet zijn
gasten het idee geven dat ze
welkom zijn. In Ierland is de
kroeg een verlengstuk van de
huiskamer. Het punt waar de
hele familie tezamen komt. Bui
ten heerst de eeuwige regen,
maar binnen is de kachel warm
en het bier fris; zo hoort dat."
In de meeste Ierse pubs kun je
ook eten. De maaltijden zijn
even robuust als het bier. Allers:
„Veel eenpansgerechten, net
als in Nederland. Hutspot met
aardappels en uien en hompen
vlees. Armoedevoedsel van oor
sprong, maar heel smakelijk.
Onze frieten zijn geen French
fries, maar flinke aardappel
schijven. Als je hier een Ierse
sandwich eet, zitje na één bo
terham al vol. Heel anders dan
dat weke Nederlandse brood."
Eén van de gerechten is de Irish
stew, een stoofpot met veel
suddervlees en worteltjes, die
ook verkrijgbaar is met stout.
Zeker drie keer zo groot als
Murphy's is de pub Mick
O'Connells in Utrecht. Alles
hier is bruin en oud. Er staan
twee enorme pooltafels en er
hangen twee dartborden. Het
Engelstalig personeel conver
seert 's middags amicaal met de
bezoekers, terwijl zachte pop
muziek uit de speakers komt.
Het interieur is een geraffineer
de wanorde. Het hout is vaal
aan de hoeken, de kussens op
de banken zijn tot op de draad
versleten. De her en der uitge
stalde voorwerpen - een boe
kenkastje, quasi-antieke schil
derijen, een vergeelde Ierse
krant - lijken op willekeurig
rondgesmeten prullaria.
Toch is over dit alles diep nage
dacht, vertelt de praatgrage
barman Nicky Taylor, een voor
malige bouwvakker. „We heb
ben speciaal uit Ierland een
binnenhuisarchitect laten over
komen. Ook het hout is authen
tiek Iers."
De zaak werd pas vijfjaar gele
den verbouwd. Het heeft iets
geruststellends, zo'n door het
leven getekende bar; hier kan
niets meer kapot, want alles wat
kapot kan, is het al. „Ach ja, we
moeten de boel eens laten op
knappen", mompelt Taylor
achteloos, zonder de indruk te
wekken dat hij concrete plan
nen heeft in die richting. Hij
tapt Guinness voor een handvol
veertigers en spaart zijn energie
voor de avonden. „Tonight's
student's night, so the house
will be packed. Just sit down
and relax."
JEROEN DE VALK-
keer per week vis eten,
De laatste jaren komenl
steeds meer aanwijzinj
visolievetzuren ook go<
den zijn bij andere aan
gen. De positieve werki
vetzuren uit vis op gew
pijn en ochtendstijlhei(£°J
ma wordt tegenwoordi
meen erkend. Het gaat
echter om een zeer ger
betering van de klachtf
vendien is voor deze pi
effecten wel een hoge
zuren nodig (minimaa
perdüg). tj
Uit een aantal wetenscj!"'
ke onderzoeken lijkt n;
te komen dat visolievel
ook allergische aandoi
zouden kunnen voorki,er
genezen. Er zijn mensi n.
basis hiervan bepleiter
voeding aan te vullen nf
olie.
Maar op de opzet van
derzoeken is kritiek te
Bovendien is er ook wi
schappelijk onderzoek
waar geen positief rest
komt. Daarnaast is het
vraag of er geen nadele
aan suppletie van de v
met visolie. Gezien de
sumptie van vis in Net
ligt het voor de hand o
wat meer vis te gaan el1
MARIANNE VAN DER WOONI
Het gezicht van Griekse wijn
werd generaties lang bepaald
door Retsina, een simpel, met
hars gearomatiseerd product.
Alleen Grieken en fervente
Griekenland-gangers konden
deze wijn waarderen. De vraag
naar Retsina is echter sterk ge
daald, met als gevolg dat de
Griekse wijnindustrie de laatste
jaren gedwongen werd tot een
verandering van koers. Het re
sultaat is een groot scala van
nieuwe kwaliteitswijnen - door
gaans op basis van oude, au
thentieke druivenrassen.
De Griekse producenten zijn
vol optimisme. „Wij hebben
druiven die nergens anders
groeien, en maken daar tegen
woordig zeer aantrekkelijke wij
nen van. Karaktervolle wijnen,
unieke wijnen. Griekenland
wordt het nieuwe oude wijn-
land", zo vertellen zij.
Honderden jaren is de Griekse
wijnbouw een tragedie geweest.
Het land had voortreffelijke
druivensoorten, goede gronden
en een uitstekend klimaat -
maar dit potentieel werd niet of
nauwelijks benut. Voor een kri
tiekloze thuismarkt werd voor
namelijk de met hars gearoma
tiseerde Retsina geproduceerd,
plus eenvoudige, dikwijls geoxi
deerde tafelwijnen van laag al
looi. De Griekse jeugd heeft
Retsina afgezworen, en interna
tionaal worden wijnen zonder
frisheid en fruit niet meer geac
cepteerd. Als gevolg hiervan
heeft de Griekse wijnindustrie
zich in korte tijd ingrijpend ge
moderniseerd. Vrijwel overal
wordt de wijn nu vergist in
roestvrijstalen gistingstanks, bij
niet te hoge temperatuur. Dat
gebeurt soms op grote schaal.
Bedrijven als Evoiki en Kourta-
kis hebben hallen waar ruim 30
miljoen liter kan worden ver
werkt.
De wijnbereidingstechnieken
die Griekenland sinds een klei
ne tien jaar toepast, zijn iden
tiek aan die van bijvoorbeeld
Australië, Californië of Zuid-
Afrika. Maar de druiven, die zijn
De Griekse producenten geloven in hun wijn. „Wij hebben druivensoorten die nergens anders ter wereld
groeien." foto cpd
vaak anders. Natuurlijk vind je
ook in Griekenland chardon-
nay, sauvignon blanc, cabernet
sauvignon, merlot, syrah en an
dere kosmopolitische, wereld
wijd geteelde variëteiten, maar
eigen Griekse rassen zijn toch
sterk in de meerderheid. Ze
dragen namen die buiten Grie
kenland geen sterveling kent.
Althans nog niet, want de tijd
kan komen dat Griekse druiven
en hun wijnen ook trouwe vol
gelingen krijgen in het buiten
land.
Neem bijvoorbeeld de moscho-
filero. De witte wijn daarvan
doet denken aan een licht soort
droge muskaatwijn: in zijn sap
pige smaak zit een enigszins
zwoel, kruidig-fruitig aroma
van vers geplukte druiven. Do-
maine Skouras en het huis Bou-
tari zijn heerlijke aperitiefwij
nen.
Nog zo'n witte kwaliteitsdruif is
assyrtico. Die gedijt onder an
dere op het hete, droge, vulka
nische eiland Santorini. Boutari
was daar de eerste om de drui
ven niet alleen vroeg te plukken
(teneinde een minder alcohol
rijke wijn te krijgen), maar ook
om ze koel te vergisten. En als
men de wijn dan ook nog 'sur
lie' opvoedt - door hem op het
aroma gevende gistingsbezink
sel te laten rusten, net als een
superieure Muscadet - dan krijg
je een smaakrijke, vrij volle wijn
waarin nuances te proeven zijn
van mineralen, specerijen, een
vleugje groente en wat fruit.
Ook van de athiri, een van Rho-
dos afkomstige druif, en de ro-
bela brengt Griekenland fraaie,
charmante witte wijnen voort.
Een van de beste blauwe drui
ven heeft de moeilijke naam ag-
hiorghitiko. Hij komt vooral tot
zijn recht in het gebied Nemea,
op de Peloponnesus. Produ
centen als Gaia, Papaioanno,
Skouras en Tselepos weten er
kostelijke, dieprode wijnen van
te vervaardigen die bovendien
op vat werden gelegd. Van de
limnio (al genoemd door de
wijsgeer Aristoteles, als 'lem-
nia') en de xynomavro lukt het
eveneens om markante rode
wijnen te creëren.
'De Griekse wijn was gisteren
een tragedie, maar is vandaag
een blijspel'.
HUBRECHT DUUKER
(Een groot Grieks wijnassortiment
wordt gedistribueerd door Aridjes,
Postbus 5041, 3502 JA Utrecht.
Telefoon (030). 293.50.41,
fax 2944138).
Zonder dat het veel mensen is
opgevallen zijn we in de laat
ste decennia van de afgelopen
eeuw anders gaan koken als
gevolg van nieuwe keukenap-
paratuur en vernieuwde in
zichten betreffende gezonde
voeding. Ook onze eetge
woonten veranderen langza
merhand. Drie dagelijkse
hoofdmaaltijden (ontbijt,
lunch en diner) zijn niet lan
ger een vanzelfsprekendheid.
In veel gevallen zal de lunch
uiteenvallen in twee of drie
eetmomenten waarop een
snack of een ander klein ge
rechtje wordt genuttigd. Daar
naast gunnen we ons, vooral
op de doordeweekse dagen,
nauwelijks meer de tijd om
een behoorlijke hoofdmaaltijd
samen te stellen. Tijdens de
weekeinden is die tijd er wel.
De weekeinden lenen zich bij
uitstek om gasten aan onze ta
fel uit te nodigen. Opvallend
bij het 'nieuwe koken' is het
gebruik van de oven.
Voor de doordeweekse hoofd
maaltijden (diners) komen
nog vaker dan in de 20ste
eeuw salades op tafel. Salades
bestaande uit een bedje van
groene sla, eventueel ge
mengd met andere attributen,
waarop zowel koude als war
me ingrediënten kunnen wor
den geschikt. In kleinere uit
voeringen kunnen dergelijke
salades ook op de eetmomen
ten tussen ontbijt en diner
worden gegeven.
Naast de maaltijdsalades zul
len er op de doordeweekse
dagen gerechten op tafel ko
men die in een wok worden
bereid. Dat gebeurt nu ook al
en dat zal zich in de komende
jaren nog verder uitbreiden.
Voor het 'nieuwe koken' is een
wok in de keuken een absolu
te vereiste.
Naast de salades en de ge
rechten uit de wok zullen, ze
ker in de koudere jaargetijden,
de maaltijdsoepen in trek blij
ven. Op doordeweekse
kunnen die soepen kaï
klaar worden gekocht,
niet iedereen dergelijk
pen op prijs stelt zullei
mensen dergelijke soe 2..
veelal met convenienc JI
ducten gaan samenste
Denk daarbij aan de bi
kant-en-klare heldere
bonden soepen in drofc
vorm, gesneden verse
ten en reeds gekookte j
vruchten.
Tijdens de weekeindei
ken we het heel ander bs
We gaan bij voorkeur j t
maken van verse, natu
producten. Bij voorkei je
de producten met een b
waarop de garantie w( j
geven dat het een voei jt
middel van hoge kwalfs z
treft. Die labels lijken
bijzonder belangrijk, i
kele jaren zal blijken d 1(
veel verschillende lab«
dat we door de bomer
niet meer zien. Voor e
ductgroep een ander 1
te veel van het goede,
ook om hier in een ko
te noemen.
Slechts één label, waa
vermeld dat het een E
dukt betreft, komt troi we
nu al als de hoogst gei
deerde uit de bus. Wa
alle producten bij de
groentespecialist, visd
en in de supermarkt c
dragen zullen we ons
waarom we van onze
dingsmiddelen in de
eeuw zo'n janboel var
gemaakt met E-numn£e"0"
toevoegingen, die we 4n b
de verplichte vermeldt^
de etiketten eigenlijk iL0|
grijpen. Laat staan data w
goed lezen kunnen, whj.j
die toevoegingen woréfj^
aangegeven, maar mei vo
lettertje waarbij je alsto^
mens een loep nodig iecj
>orl
HANS BELTERMAN hg.j
fNH
lia
hei
NH
Kruiswoordraadsel
HORIZONTAAL: 1. Gewicht; 7. sociëteit; 8. slee; 10. limited; 12. grondsoort;
13. absint; 16. piepklein; 18. heilige stier; 20. wier; 21. geestdrift; 23. band;
26. schoonmaakgerei; 28. een zekere; 30. vis; 32. deel van een hengel;
34. Oudiers alfabet; 35. vastzetten.
VERTICAAL: 1. Dwaas; 2. Germaanse godheid; 3. spil; 4 dwarsmast;
5. olifantssnuit; 6. roem; 7. kleverige taaie stof; 9. god van de liefde; 11. boom;
14. slingerplant; 15. gouden tiendollarstuk; 17. mager; 19. rivier in Oostenrijk;
21 rivier in Tsjechië; 22. populier; 24. beeld in de publieke opinie;
25. treuzelaar; 27. kant; 29. deel van het lichaam; 31. voorzetsel; 33. Frans
lidwoord; 34. voorzetsel.
Oplossing van woensdag:
Horizontaal: 1. Cohort; 4. luchtgat; 6. Iets; 8. wind; 9. levensweg.
Verticaal: 1. Col; 2. hecht; 3. rats; 5. tenten; 6. lala; 7. spel; 8. wesp.
HEINZ
waaz. 0luft
l augvstlss mbt
(IVJ..V
a
rtW. yfc?
vX';
-CS
y<y
