4
5
u:
Zorg in lege ziekenhuisvleugels
Machocultuur misdaad ontwricht samenleving
Binnenland
'Justitie wilde verder
met doorlaten drugs'
'Toezicht op kwaliteit
scholen verwaarloosd'
Blusheli binnen half uur overal in Randstad
ISDAG 4 APRIL 2000
louane: Hardhout niet illegaal
fzul Het tropisch hardhout in Delfzijl waartegen de milieu-
ganisatie Greenpeace gisteren een actie voerde, is volgens de
juane legaal Nederland binnengekomen. De papieren die bij
i lading hout horen, zijn in orde en het gaat evenmin om
iutsoorten die het land niet in hadden gemogen. De douane
reft dat gistermiddag bekend gemaakt. Tien actievoerders van
eenpeace hadden zich gisterochtend aan het hout vast geke
nd en hielden die actie tot het begin van de middag vol. De
ilieuorganisatie zei aanwijzingen te hebben dat het ging om
in houtsoort uit Kameroen die dat land niet had mogen veria-
toroot gasalarm in Rotterdam
itterdam De Rotterdamse brandweer en de politie hebben
iteren in allerijl ongeveer duizend mensen geëvacueerd, na-
it in een kantorencomplex aan het Weena in het centrum van
Tl uwP Maasstad een gaslek was ontdekt. In de kelder van één van
feliipanden had zich een grote massa gas opgehoopt, nadat bij
Terkzaamheden een leiding was beschadigd. De brandweer
>nd de situatie te gevaarlijk om in het gebouw zelf naar het lek
zoek te gaan, en liet de gasleiding tussen een wirwar van bui-
in buiten opsporen en afsluiten. Na een paar uur werd het
in veilig gegeven en konden het kantoorpersoneel en de ge-
'acueerde binnenstadbewoners weer terug naar hun kantoren
huizen.
,uid-Holland zwemt in 't geld
,n haag De provincie Zuid-Holland komt te zwemmen in het
•ld. Ondanks de strop van bijna 50 miljoen gulden vanwege de
irig jaar aan het licht gekomen 'bankiersaffaire' kan dit jaar
im 15 miljoen gulden extra worden uitgegeven. In de toe-
mist< jmst neemt die financiële armslag nog meer toe. Volgend jaar
Bntie er 18 miljoen gulden over en daarna is jaarlijks zelfs meer dan
A Hamiljoen extra te besteden bovenop de gewone gang van za-
in. Dit zonnige toekomstbeeld blijkt uit de zojuist verschenen
laartverkenning' van Gedeputeerde Staten. Dat het de provin-
zo voor de wind gaat is voor een groot deel te danken aan de
ukte op de wegen. Door het toenemend aantal auto's incas-
0ÏSSert Zuid-Holland veel meer motorrijtuigenbelasting dan ver-
'nderzoek Derde Merwedehaven
;n haag Milieuminister Pronk heeft het Rijksinstituut voor
[ilieuhygiëne en Volksgezondheid opdracht gegeven voor een
iderzoek naar gezondheidsrisico's bij de stortplaats Derde
lerwedehaven in Dordrecht. Pronk geeft daarmee gehoor aan
in verzoek van de provincie Zuid-Holland en de gemeenten
iedrecht en Dordrecht. Het onderzoek richt zich op de moge-
ke aanwezigheid van schadelijke stoffen en de risico's daarvan
ij de Derde Merwedehaven. Prof. dr. J. Kleinjans hoogleraar
ixicologie aan de universiteit van Maastricht, leidt het onder-
>ek. Ook zullen vier vertegenwoordigers van de lokale bevol-
ng zitting nemen in de onderzoekscommissie. De omstreden
ortplaats ligt al enige tijd onder vuur van omwonenden, die
ider meer last zouden hebben van stank.
ipuitbus ontploft: vier jongens gewond
iimpen aan de lek Vier jongens van 12 en 14 jaar uit Krimpen
de Lek, hebben zondagavond brandwonden opgelopen
en een verfspuitbus ontplofte. Het ongeval gebeurde aan een
randje in hun woonplaats, waar de jongens aan het kamperen
aren. Twee van de slachtoffers zijn er volgens de politie em-
ig aan toe. De jongens hadden een kampvuur gemaakt en ver-
aakten zich met aangespoelde spuitbussen en verfblikken.
Den ze één van de spuitbussen probeerden open te zagen, ex-
odeerde deze. De verf spoot daarbij op de kleren en vatte di
et vlam. Twee jongens sprongen met brandende kleren in de
k. De andere twee konden hun kleren op tijd uittrekken.
lirecteur schiet op auto ex-werknemer
ervershoofEen 44-jarige zakenman uit Abbekerk is aange-
Duden nadat hij de wagen van een 32-jarige ex-werknemer on
er vuur had genomen. Dat gebeurde bij het bedrijf van de ver
achte in Wervershoof. Niemand raakte gewond. De auto,
aarin ook de vriendin van het slachtoffer zat, werd door een
in de kogels geraakt. De mannen hadden een langslepend za-
:lijk probleem.
toon bekent doodslag moeder
teringen Een 26-jarige inwoner uit Teteringen die is aange-
Duden in verband met de dood van zijn moeder, heeft bekend
aar om het leven te hebben gebracht. Hij zegt de 58-jarige
eerder die avond na een heftige ruzie te hebben ge-
urgd. De politie trof de vrouw vorige week na een melding
Dod aan in haar woning. Gezien de omstandigheden en spo-
in in het huis werd haar zoon als verdachte van doodslag aan-
•houden en in verzekering gesteld.
raniërs verdacht van moord
hschede De politie heeft in Enschede twee Iraniërs aangehou-
en die ervan worden verdacht betrokken te zijn bij de moord
d een tot Nederlander genaturaliseerde 34-jarige landgenoot,
e man kwam op 4 januari bij een schietpartij in Enschede om
et leven. De verdachten zijn twee broers van 19 en 26 jaar uit
nschede. De oudste is hoofdverdachte en heeft zich in het ver
den schuldig gemaakt aan het vervalsen en verhandelen van
aspoorten en mensensmokkel. Verder heeft de politie nog vijf
ndere Iraniërs aangehouden die ervan verdacht worden dat ze
and- en spandiensten voor de oudste broer hebben verricht,
et gaat om vier aanhoudingen in Enschede en een in Deven-
Ér-
Voorstel WD om wachtlijsten terug te dringen
Gebruik leegstaande ziekenhuisvleugels voor verpleeg
huiszorg. Door lege ziekenhuisbedden zo te benutten,
kan je de wachtlijsten in de ouderenzorg terugdringen.
Dat voorstel doet de WD vandaag tijdens het door de
Tweede Kamer gevraagde spoeddebat met staatssecreta
ris Vliegenthart over de wachüijsten in de thuis- en ou
derenzorg.
heeft voor deze regeerperiode
1,3 miljard gulden uitgetrokken
om de wachtlijsten in de zorg
sector te bestrijden. Verleden
week kondigde Vliegenthart
aan dat er zo nodig nog meer
geld komt.
Voor verpleeghuizen staan nu
ruim 8800 mensen op de
wachtlijst, bijna 5000 meer dan
den haag anp
De liberalen zijn niet te spreken
over de gebrekkige resultaten
die Vliegenthart met het bekor
ten van de wachtlijsten heeft
geboekt. „Mooie woorden, veel
geld, maar echte daden heb ik
niet gezien", aldus woordvoer
ster Van Blerck. Het kabinet
een jaar geleden. Nog ruim
45.000 mensen wachten op
thuiszorg of een plaats in een
verzorgingshuis. Dat is onge
veer hetzelfde als een jaar gele
den. Van Blerck wijt het uitblij
ven van resultaat aan de enor
me bureaucratie in de sector,
waardoor het geld niet daar te
rechtkomt waar dat zou moe
ten.
Vliegenthart vindt dat de
zorgkantoren erop moeten toe
zien dat voor iedere extra gul
den ook daadwerkelijk extra
zorg wordt geleverd. „Maar die
hebben daar niet de instrumen
ten voor", aldus Van Blerck.
Ook de PvdA wil duidelijke
garanties van Vliegenthart dat
het extra geld leidt tot kortere
wachüijsten. „Wij willen resul
taat zien", stelt PvdA-Kamerlid
Arib. „De staatssecretaris mag
best haar ambiüe formuleren."
D66 wil opnieuw aandacht voor
de moüe-Van Vliet (van D66)
die de Kamer vorig jaar aan
nam. Daarin werd opgeroepen
mensen een eigen budget te ge
ven om zelf thuiszorg in te ko
pen.
CDA-Kamerlid Dankers vindt
ook het extra geld dat Vliegen
thart heeft beloofd, niet genoeg.
„Het is geen extra geld, maar ze
trekt geld enkele jaren naar vo
ren. Dat zal de zorgkloof niet
dichten, maar opschuiven.
Daarnaast moeten instellingen
hun reserves 'opeten'. Ook dat
verplaatst het probleem naar de
toekomst", zegt ze. Het CDA wil
twee miljard gulden extra, bo
venop de al gereserveerde
wachüijstgelden. „Dat kan door
de AWBZ-premies te verho
gen."
Verder vindt Dankers dat het
geld aantoonbaar meer naar de
zorg moet gaan, en niet naar
bureaucratie. „Maar Vliegen
thart vormt juist allerlei nieuwe
instellingen, commissies en
werkgroepen met speciale op
drachten. Dat slokt veel geld
op", zegt ze.
Persbureau GPD Geassocieerde Pers Diensten
Jonge boefjes
worden vaak
zware criminelen
DEN HAAG ANP
Kinderen die al op zeer jonge
leeftijd onmaatschappelijk en
strafbaar gedrag vertonen, ont
wikkelen zich doorgaans tot
zwaardere criminelen dan jon
geren die pas op latere leeftijd
voor het eerst over de schreef
gaan. Vroegtijdig ingrijpen is
voor deze kinderen dan ook
noodzakelijk, constateert het
Wetenschappelijk Onderzoeks-
en Documentatiecentrum in
het gepresenteerde rapport
Moeilijke Jeugd. Bij het onder
zoek zijn 200 kinderen betrok
ken die in 1993 waren doorver
wezen naar het bureau voor
jeugdwelzijnszorg. Kinderen uit
een probleemgezin bleken ge
voeliger voor slechte invloeden.
Haarlemse rechercheur legt verklaring af
den haag anp
Justitie en politie in Rotterdam
wilden ook nadat de Criminele
Inlichtingendienst Kennemer-
land had besloten te stoppen
met gecontroleerde doorleve
ringen van drugs, doorgaan
met deze omstreden opspo
ringsmethode. De Rotterdamse
politiechef H. in 't Veld wilde
dat de deur voor doorleverin
gen op een kier bleef staan. De
Haarlemse rechercheur A. van
Tol heeft dat gisteren verklaard
tegenover de rechtbank in Den
Haag.
De rechercheur legde bij de
Haagse rechtbank een verkla
ring af in de procedure die de
voormalig IRT-informant met
de codenaam de Coureur tegen
de staat heeft aangespannen.
De informant wil schadever
goeding van de staat omdat zijn
identiteit is uitgelekt en hij
daarom uitgebreide veiligheids
maatregelen heeft moeten ne
men.
De Coureur werd onder meer
ingezet tegen de organisatie
van een Rotterdammer, die
wordt verdacht van groot
scheepse drugssmokkel en han
del in verdovende middelen. In
deze Rotterdamse tak van de
IRT-affaire, ook wel bekend als
het Bever-onderzoek, verdween
onder de ogen van de politie
18.000 kilo softdrugs op de
markt.
De Criminele Inlichtingen
Dienst Kennemerland besloot
in de zomer van 1994 na alle
ophef over de IRT-affaire en het
rapport van de commissie-Wie-
renga daarover dat de Coureur
moest stoppen. Enkele maan
den later bleek echter tijdens
een vergadering dat politie en
justitie in Rotterdam echter nog
steeds door wilden gaan met de
omstreden opsporingsmetho
de. „In 't Veld verzocht ons de
deur op een kier te laten staan
zodat er nog containers met
drugs binnengebracht konden
worden. Volgens hem was er
nog te weinig bewijs tegen de
criminele organisatie verza
meld", aldus Van Tol. Volgens
hem was er daarna in ieder ge
val nog een container met
drugs gearriveerd.
Hoogleraar Dronkers kritiseert overheid
Een politieagent kijkt naar de blushelikopter, waarmee staatssecretaris De Vries van binnenlandse zaken gisteren een eerste stoot water de lucht
in schoot, als officieel startsein voor de proef met het toestel. foto anp Raymond rutting
den haag anp
Poliüe en brandweer beschikken sinds gis
teren over een blushelikopter. Het toestel,
een politieheli die met twee bluskanonnen
is uitgerust, zal in een proefperiode van an
derhalf jaar worden gebruikt voor de be
strijding van moeilijk bereikbare branden,
bijvoorbeeld in hoogbouw, in files en op
het water. De blusheli is gestationeerd op
Schiphol en kan vandaar binnen dertig mi
nuten overal in de Randstad zijn.
Aan het eind van de proefyieriode stelt
het Nederlands Instituut voor Brandweer
en Rampenbestrijding een rapport op. Op
grond daarvan kan de politiek beslissen of
de blushelikopter permanent beschikbaar
blijft voor de rampen- en brandenbestrij-
ding. Vanaf Schiphol kan het toestel overal
in de Randstad binnen üen tot dertig mi
nuten ter plaatse zijn als de brandweer
hulp inroept. Maar de helikopter kan ook te
hulp worden geroepen worden bij langdu
rige branden buiten de Randstad.
Nog niet eerder werd er in Nederland
vanuit de lucht geblust. Ook het soort blus-
kanon dat onder de helikopter hangt wordt
in Nederland nog niet in de parktijk ge
bruikt. Het apparaat schiet in een flits 18 li
ter water af, dat als nevel in de brandhaard
terecht komt. Dat heeft volgens initiaüefhe-
mer van de proef, brandweercommandant
J. Ruibing, hetzelfde effect als 3000 liter
bluswater uit normale brandslangen.
Ruibing, werkzaam in Maarssen, is een
groot pleitbezorger van dit soort bluska
nonnen, dat ook gewoon op de grond ge
bruikt kan worden. De brandweer in Ne
derland staat volgens Ruibing nogal terug
houdend tegenover het nevelkanon. „De
cultuur is er nog niet helemaal rijp voor."
Als goed voorbeeld voor het soort bran
den dat met de blushelikopter kan worden
bestreden, noemt Ruibing de brand in de
Katreinetoren bij het Centraal Station in
Utrecht in mei 1998. De brandweer kon het
vuur, dat woedde op het dak van het hoge
NS-gebouw, slechts met de grootst mogelij
ke moeite bereiken. Ondertussen kwam het
complete treinverkeer op Utrecht CS stil te
liggen. Vanuit de lucht had de brandweer
het vuur binnen een kwartier onder con
trole kunnen hebben, aldus Ruibings.
amsterdam anp
De overheid heeft haar taak om
toe te zien op de kwaliteit van
het onderwijs verwaarloosd.
Volgens prof. J. Dronkers,
hoogleraar sociologie aan de
Universiteit van Amsterdam,
gaat de rechtsposiüe van leer
krachten en directeuren te vaak
boven het belang van ouders en
leerlingen. Dronkers zei dit gis
teren bij de presentatie van het
boek 'Schoolstrijd' van Karina
Schaapman. In 'Schoolstrijd'
beschrijft Schaapman hoe zij
met behulp van de rechter de
kosten van de bijlessen voor
haar zoon Tom op de gemeente
Amsterdam heeft verhaald.
Volgens de rechter was de
enorme leerachterstand van
Tom niet aan zijn 'faalangst' te
wijten, maar aan de 'onkunde'
van zijn school, de 14e Montes
sorischool in de Jordaan. Groep
7 had veel stof van groep 5 nog
niet gehad. De gemeente, ver
antwoordelijk voor alle openba
re scholen, greep hier veel te
laat in.
Dronkers noemt Schaapmans
boek onthullend. Zo weigerde
de directeur de ouders infor-
maüe over de verrichtingen van
hun kinderen. Na een periode
van ziekte ging hij op 'arbeids-
therapeutische basis' weer aan
het werk. Dat had nooit mogen
gebeuren, denkt Dronkers. „De
positie van de directeur mag
nooit belangrijker zijn dan de
vraag of een school goed wordt
geleid of niet."
De minister van onderwijs
zou een school sneller moeten
kunnen sluiten, vindt Dronkers.
„Dat doen we pas echt hele
maal aan het einde van de rit",
lichtte staatssecretaris Adel-
mund het beleid bij de presen
tatie van 'Schoolstrijd' nog toe.
Tot nu toe werd alleen in 1998
een school met veel asielzoe
kerskinderen in Drente geslo
ten.
TEVENHAGEN
'Het criminele web' jaagt brave burger stuipen op het lijf
hilversum ferdi schrooten
Nigeriaanse meesteroplich-
ters, Chinese kinderhandela
ren, Zuid-Amerikaanse drugs
baronnen en extreem geweld
dadige criminelen uit de voor
malige Oostbloklanden. De
'globalisering' van de misdaad
die tv-journalist Emerson Ver-
maat beschrijft in zijn boek
'Het criminele web' jaagt de
brave burger de stuipen op het
lijf. En dat is precies zijn be
doeling. „Want de machocul
tuur van de misdaad is in rap
tempo bezig de veilige en de
mocratische samenlevingen in
het westen te ontwrichten."
Vermaat geeft het ruiterlijk
toe; zijn boek bevat geen echte
onthullingen. Het is een aan
eenschakeling van reeds be
kende beschrijvingen van de
meest uiteenlopende mis
daadgroeperingen, die zich
steeds minder gelegen laten
liggen aan afstanden, grenzen
en de barrières die taal en cul
tuur opwerpen. Maar juist die
nogal feitelijke opeenstapeling
van internationaal opererende
en vaak nietsontziende bendes
geeft aan hoe angstaanjagend
machtig de misdaad aan het
worden is.
„Oorspronkelijk wilde ik een
boek schrijven over mensen
smokkel, hormoonfraude, kin
derporno en nog een paar van
die typische misdaadsoorten
die je in Nederland en België
aantreft", vertelt Vermaat, net
terug van een elfdaagse reis
door Zuid-Amerika voor 2Van-
daag in verband met de drugs
zaak tegen Desi Bouterse.
„Maar toen ik bezig was alles
bij elkaar te harken, schrok ik
pas echt", doelt de journalist
op het steeds hechtere wereld
wijde web van criminaliteit,
waar naar schatting anderhalf
biljoen (1.500.000.000.000)
dollar in omgaat.
Nederland is voor internatio
nale gangsters een aards para
dijs, zo lijkt het wel in Ver-
maats boek. Of het nou de
Joegoslavische, Chinese, Nige
riaanse of Turkse bendes zijn,
allemaal zijn ze geïnteresseerd
in het naïeve en brave polder
landje dat de 'poort naar Eu
ropa' vormt. Door misbruik
van asielprocedures en groot
schalige mensensmokkel pro
beren bendes uit den vreemde
steeds meer vaste voet aan de
grond te krijgen in 'wingewest'
Nederland. In andere gevallen
worden autochtone vrouwen
gedwongen met een buiten
lander te trouwen, schrijft Ver
maat.
Hij is er van overtuigd dat
drugshandel, prostitutie en
mensensmokkel de belangrijk
ste pijlers zijn onder het mo
derne internationale misdaad
netwerk. „De wereldwijde
vluchtelingenstroom groeit
niet vanzelf; de georganiseer
de misdaad zit er achter", zegt
Vermaat, wijzend op de ruw
weg twintig miljard gulden die
jaarlijks in illegale immigratie
stromen omgaat.
In zijn boek beschrijft hij hoe
economische vluchtelingen
vaak voor üenduizenden gul
dens in zee gaan met mensen
smokkelaars, die ze onderweg
eh op de plaats van bestem
ming ook nog als moderne
slaven uitbuiten. Autoriteiten
worden handig omzeild of
omgekocht. Alternatieven zijn
er ook, zoals de schoonmakers
op Schiphol die illegalen han
dig het land binnenloodsten.
Vermaat is zelf vooral ge
schrokken van de Russische
maffia. „De Turkse en Marok
kaanse criminelen, daaraan
zijn we hier nou wel zo'n beet-
je gewend geraakt. Maar de
Russische bendes zijn pas echt
link. Niet alleen om hun uiter
mate gewelddadige methodes,
maar vooral om hun financiële
macht."
Vermaat vertelt hoe een aantal
Russen uiterst nauwgezet en
geduldig infiltreerde in de
Amerikaanse Bank of New
York. „Russische migranten
lieten zich in de Verenigde
Staten naturaliseren, trouw
den met Amerikanen en gin
gen werken bij de bank. Daar
klommen ze op tot het hoog
ste niveau om jarenlang voor
in totaal tien miljard dollar te
kunnen versluizen. Als dat op
grotere schaal gebeurt, kan dat
de financiële markten aan
zienlijk verstoren en maat
schappijen ontwrichten."
Een dergelijk scenario voorziet
Vermaat nog niet voor Neder
land, al is het alleen maar om
dat de Russische gemeen
schap hier relatief veel kleiner
is dan in Amerika. „Witwassen
van geld gebeurt hier ook,
waarschijnlijk via casino's en
de aandelenbeurs." Maar vol
gens Vermaat gaat het verder.
Hij wijst op Kohl in Duitsland,
die geld heeft aangenomen
van bedrijven. Zo iemand, op
zo'n hoge positie, is chantabel,
meent de auteur. In sommige
landen lijkt de georganiseerde
misdaad door omkoping en
intimidatie nu al meer macht
hebben dan regeringen en
plaatselijke overheden, con
stateert Vermaat. „Een grieze
lige gedachte, als je bedenkt
dat er in Nederland al illegaal
grote partijen drugs zijn inge
voerd met medeweten van
ambtenaren. Zoiets kwam
twintig, dertig jaar geleden
niet voor."
'Het criminele web'. De globali
sering van de misdaad: drugs,
mensensmokkel, prostitutie.
Door Emerson Vermaat: Uitge
verij De Banier, Utrecht. ISBN
9033626985
