VEB eist onderzoek
naar World Online
fb
Wat klant zondags uitgeeft, bespaart hij doordeweeks
v/
Autoproducenten in greep van fusiekoorts
Economie
)ordeeI in anti-trustzaak
Microsoft even uitgesteld
4ieuw bedrijf KLM
oor onderhoudswerk
Gasunie voorziet dramatisch
verlies van marktaandeel
Multifoons op Schiphol
l:ord mWm
Geld voor railterminal Westpoort
haarlem Het provinciebestuur van Noord-Holland wil
1.675.000 gulden bijdragen aan de uitbreiding van de railtermi-
nal in het Amsterdamse Westelijk Havengebied. Het initiatief
IE, hiervoor komt van het Gemeentelijk Havenbedrijf, dat de termi
nal wil voorzien van moderne laad- en losvoorzieningen, waar
door veel meer bedrijven gebruik zullen maken van goederen
vervoer in containers per trein. Ook de concurrentiepositie van
het Noordzeekanaalgebied wordt hierdoor versterkt. De railter
minal moet over anderhalf jaar gereed zijn. Provinciale staten
bepalen in mei of het geld inderdaad wordt verstrekt.
Van den Ende ook in Duits theater
Amsterdam Joop van den Ende gaat ook theaterproducties op
voeren in Duitsland. Daartoe heeft de Stage Holding van het
a productiebedrijf een langdurig contract gesloten met het Colos
seum in Essen, dat 1.700 zitplaatsen heeft. Dit zegt T. Boersma,
woordvoerder van Joop van den Ende Theaterproducties. De
a Duitse theatergroep Stella voerde haar stukken in het Colosse
um op, maar ging drie maanden geleden failliet. Welke musicals
Van den Ende op deze locatie gaat opvoeren is nog niet bekend.
Staking bij Acordis na week beëindigd
b steenbergen Bij de Steenbergse vestiging van Acordis Industrial
Fibers werd vandaag weer gewerkt na een staking van ruim een
week. Gistermiddag bereikten bonden en directie een akkoord
bereikt over een sociaal plan. De bonden zullen zich niet langer
verzetten tegen de sluiting van het bedrijf eind 2002, wat de weg
I vrij maakt voor de koper, het Tilburgse bedrijf Van Maren. Vol-
i gens bondsbestuurder R. Schuurman van De Unie zijn beide
J partijen tot het uiterste gegaan. Vestigingsdirecteur J. Mulder
van Acordis was blij dat het bedrijf nu toch 'een zachte landing'
kan maken. Bij het bedrijf werken 150 mensen.
Douane stuit op 150.000 nepgympen
J parus Douaniers in het Franse Le Havre hebben beslag gelegd
op een partij van 77.827 paar vervalste gymschoenen. De auto-
3 b riteiten in de havenstad noemden het de gröotste vondst van
3 vervalste merkschoenen ooit. De in China gemaakte tennis-
3 a schoenen waren bestemd voor de Roemeense en Joegoslavische
markt. De zending betrof 52.000 vervalste sportschoenen van
o het merk Adidas, 22.000 Fila-schoenen en nog eens ruim 3.000
o gympen met het vignet van het vooral in Oost-Europa en Azië
5 a bekende merk Sprandi erop gestikt. De gezamenlijke waarde
o van het schoeisel wordt geschat op vier miljoen gulden. Vorig
o a jaar werd in Le Havre al eens een zending van bijna 11.500 ver-
5 valste Nike-schoenen onderschept.
ASHiNGTON BRiDGE-Rtr Hij benoemde rechter Richard
Posner als bemiddelaar en gaf
de partijen tot gisteren de tijd
voor een akkoord.
Microsoft kwam afgelopen
vrijdag met een schikkingsvoor
stel. Volgens berichten in de
Amerikaanse media maakte dat
weinig kans, maar het uitstel
van de uitspraak duidt erop dat
toch mogelijkheden worden ge
zien voor een akkoord. De
beurskoers van Microsoft ging
daardoor gisteren flink omhoog
na een scherpe daling op
maandag.
De rechtbank noemde geen
nieuwe termijn voor een uit
spraak. Volgens de nieuwszen
der CNN heeft bemiddelaar
Posner gevraagd om tien dagen
uitstel. Als het tot een schikking
komt, hoeft rechter Jackson
geen oordeel te geven.
et oordeel in de geruchtma-
:nde anti-trustzaak tegen het
nerikaanse softwareconcern
icrosoft zal nog even op zich
ten wachten. Aangenomen
is dat rechter Thomas Pen-
bid Jackson gisteren met een
tspraak zou komen, maar de
chtbank liet weten dat die is
tgesteld om meer tijd te ge
in voor onderhandelingen
er een schikking.
Het Amerikaanse ministerie
n justitie en negentien staten
bbén Microsoft aangeklaagd
tiïgens vermeend machtsmis-
lük. Rechter Jackson kwam in
ivember tot de conclusie dat
t concern inderdaad mis-
uik heeft gemaakt van 'mo-
ipolitische macht', maar dat
is nog geen definitief oordeel.
stelveen anp'
egmaatschappij KLM stopt
ar complete onderhouds-
inst in een apart bedrijf. Sa-
:n met United Technologies
rporation (UTC) wil KLM
volledige 'van-neus-tot-
artservice' oprichten.
gezamenlijke operatie
rdt gehuisvest in een nieuw
bouwen locatie op Schiphol
wordt door beide partijen
inancierd. KLM heeft als
ddoel een volledig netwerk
)r vliegtuigonderhoud op het
9.30 g, waar ook andere partijen
h bij kunnen aansluiten.
4.600 werknemers van
M's eigen onderhoudsafde-
vallen onder de nieuwe ge-
enlijke onderneming. De
atschappij wil niet spreken
afstoten. De vakbonden
geren met gemengde gevoe-
s. „Wij willen de garantie
^291 KLM dat als het misloopt
verantwoordelijk blijft voor
personeel", aldus bestuur-
J. Hofland van De Unie.
;rder moeten de arbeids-
3.570b rwaarden gelijk blijven.
9287j3 lerikanen zijn tuk op het zo
o,5 )g mogelijk opschroeven van
efficiency en productiviteit. Dit
mag niet leiden tot rare roosters
en overbelasting van het KLM-
personeel."
FNV Bondgenoten is positie
ver. Bestuurder J. Smeets schat
dat op termijn een eigen KLM-
onderhoudspoot geen toe
komst heeft. „Wereldwijd is er
al sprake van alliantievorming
bij technische onderhouds
diensten." Volgens de bond is
het goed op deze ontwikkeling
in te spelen en daarbij komt dat
de ervaringen met UTC goed
zijn.
Eind vorig jaar begonnen
KLM en Hamilton Sundstrand,
100 procent dochter van UTC,
al een joint venture voor onder
houd van pneumatische syste
men. De partijen willen zich
door een alliantie met Pratt
Whitney (fabrikant van vlieg
tuigmotoren) verder richten op
onderhoud van motoren en on
derdelen.
Na de uitbreiding valt niet al
leen het onderhoud van CF6-
motoren van KLM onder de
joint venture, maar ook dat van
P W-motoren voor klanten in
Europa, het Midden-Oosten en
Afrika.
AMSTERDAM GPD
BEDRIJVEN EN
ONDERWIJSINSTELLINGEN
138 $tmoeten studerend en werkzoekend Noord-Holland
op zaterdag 6 en zondag 7 mei 2000
in de Extran Sporthal
formatie over de beurs en het presenteren van uw
bedrijf of onderwijsinstelling tijdens deze beurs:
O. G. Z. b.v.
tel. 040 - 2808409, fax 040 - 2808401
Wie wil er nog winkelen op zondag?
Zevenenveertig procent van de Neder
landers, zo blijkt uit onderzoek van het
bureau Healey en Baker dat duizend
consumenten vroeg naar hun zondag
se koopgedrag. Gemiddeld geven win
kelende mensen op zo n koopzondag
122 gulden uit. Maar die aankopen ko
men niet bovenop de andere aanko
pen. De consument die zich op zon
dag heeft laten verleiden (61 procent
van de spullen wordt impulsief ge
kocht), koopt de rest van de week min
der.
Winkels in steden of wijken die niet
of beperkt op zondag open mogen,
worden zo achtergesteld, vindt MKB
Nederland, de vereniging voor het
midden- en kleinbedrijf. Hoe belang
rijk de zondag voor winkels is gewor
den, blijkt uit het feit dat acht van de
25 ketens op zondag hun op een na
hoogste omzet draaien, en vier ketens
hun op twee na hoogste. De gevolgen
voor de winst zijn anders: acht winkels
boekten meer winst, bij acht bleef zij
gelijk en de overige acht hadden te
maken met winstdaling.
„Een gulden wordt maar een keer
uitgegeven. Als mensen op zondag
niet méér geld besteden, is dat rechts
ongelijkheid voor winkels die op die
dag dicht zijn", meent H. Gianotten,
bijzonder hoogleraar retail marketing
aan de Katholieke Universiteit Brabant
en directeur van onderzoeksbureau
EIM.
Ongelijkheid is maar één factor, die
de tegenstanders van koopzondagen
zal sterken in hun overtuiging. Men
sen geven niet meer geld uit, een
meerderheid wjl helemaal niet op zon
dag winkelen en 67 procent van de
mensen die wel winkelen, kopen niets.
Om over de chaotische verkeerssitua
ties in vooral Amsterdam en Rotter
dam nog maar te zwijgen.
Maar Gianotten stelt dat de zon
dagsopenstelling niet is terug te draai
en. „Het is een vorm van recreatie ge
worden, die met andere vrijetijdsbe
steding moet concurreren. De consu
menten zijn er aan gewend dat ze 24
uur per dag kunnen winkelen."
Zo'n zestig procent van de zondagse
winkelgangers koopt kleding. Daarna
zijn schoenen en cd's de meest be
geerde spullen. Ook op zondag kopen
vooral vrouwen kleren voor de kinde
ren, en de mannen de elektrische ap
paraten. Meer mannen dan vrouwen
winkelen op zondag, jongeren doen
het vaker dan ouderen, en mensen
met hogere inkomens (vanaf 63.000
gulden) zoeken op zondag ook vaker
de winkels op.
Kritiek op verhulde aandelenverkoop van oprichtster Nina Brink
De Vereniging van Effectenbezitters eist dat World Onli
ne openbaar maakt hoe groot het belang is van oprich-
ster-grootaandeelhouder Nina Brink in het bedrijf. De
VEB verdenkt World Online ervan de beleggers 'om de
tuin te hebben geleid', doordat Brink voor de beursgang
op 17 maart grote hoeveelheden aandelen van de hand
heeft gedaan. Nina Brink zou nu nog 2,6 procent in het
bedrijf hebben.
Britse krant The Independent -
dat Brink op de dag van de
beursgang nog eens 7,3 miljoen
aandelen heeft verkocht.
Op de eerste handelsdag wis
selden miljoenen aandelen
World Online van eigenaar. Aan
het einde van de dag stokte de
koers, na een kortstondige piek
van 51 euro, op 43,20 euro.
Sindsdien is het aandeel in een
vlucht omlaag geraakt. On
danks een herstel van ruim 11
procent op dinsdag, sloot het
aandeel op 26,90 euro. De om
zet was met ruinr 4,6 miljoen
stuks relatief laag. Volgens een
beurshandelaar waren het
voornamelijk particulieren die
aandelen kochten.
Directielid Simon Duffy van
World Online noemde de be
schuldigingen aan het adres
van het bedrijf 'volledig on
juist'. De ophef is volgens hem
'een persoonlijke zaak van me
vrouw Brink'. Nina Brink was
niet beschikbaar voor com
mentaar en liet weten geen na
dere informatie over haar aan
delenbezit te willen geven. Ant
woorden op vragen van de pers
worden sinds vorige week gege
ven door een ingehuurd PR-bu-
reau. Dat vult het gat op dat
viel, nadat de eigen persvoor
lichter van World Online werd
ontslagen.
Het bestuur van de Amster
damse beurs verdedigt World
Online en Brink, en zegt bij
monde van voorlichter Ray
mond Salet „dat alles in het
prospectus staat en dat de on-
AMSTERDAM FRED VAN ESSEN
Het bestuur van de Amster
damse beurs AEX en de Stich
ting Toezicht Effectenverkeer
(STE) is gevraagd de zaak te on
derzoeken, zegt directeur P. de
Vries. „Er is veel twijfel. Me
vrouw Brink heeft de indruk ge
wekt dat zij haar aandelen heeft
ondergebracht in allerlei BV's
om aan de Wet Melding Zeg
genschap (WMZ) te ontsnap
pen en ondanks de 'lock up'
haar aandelen te kunnen verko
pen."
Beleggingsmaatschappij
Baystar Capital maakte vorige
week bekend mede namens
Brink meer dan een miljoen
aandelen World Online te heb
ben verkocht tegen de hoge
openingskoers van 50,20 euro.
Dat is in tegenspraak met de
belofte in het prospectus dat de
zittende aandeelhouders hun
aandelen een half jaar zouden
vasthouden. Die belofte is op
genomen om beleggers ver
trouwen in de onderneming te
geven en de indruk te vermij
den dat de beursgang is be
doeld ter snelle verrijking van
de oorspronkelijke eigenaars.
Brink reageerde op de publi
citeit met excuses en verklaarde
niet van de opbrengst te zullen
profiteren, maar de miljoenen
opnieuw te zullen beleggen in
aandelen World Online. Daarna
ontstond de verdenking - na
een onderhoud met financiële
analisten en een interview in de
Waar particuliere beleggers
hun wonden likken na de
koersdaling van World On-
.line, kunnen grote inves
teerders rich in de handen
wrijven. Sandoz Family
Foundation en Intel, de in
vesteerders van het eerste
uur, hebben hun belegging
op basis van de jongste
beurskoers zien vertienvou
digen.
Sandoz investeerde in okto
ber 1998 ongeveer 600 mil
joen gulden in World Onli
ne en beschikt nu over een
belang van 43 procent. Te
gen de beurskoers van
26,90 euro is het pakket van
Sandoz ruim 7,3 miljard
gulden waard. Chipmaker
Intel investeerde in juni vo
rig jaar 143 miljoen. Dat be
lang (8,66 procent) is nu 1,4
miljard waard.
De omvang van het belang
van Reggeborgh Participa
ties, de investeringsmaat
schappij van de Rijssense
bouwer D. Wessels, is wat
onduidelijk. In de boeken
staat dat Reggeborgh een
belang heeft van 6,17 pro
cent (bijna 1 miljard waard)
Verder heeft het samen
met Sandoz en oprichtster
Nina Brink zeggenschap in
Benguiat Corporation, dat
7,4 procent van de aandelen
bezit.
duidelijkheid wordt veroorzaakt
doordat journalisten slecht le
zen." Maar volgens De Vries
dient de beurs daarmee zijn ei
gen belang en niet dat van de
aandeelhouders. „Ze kunnen
wel zeggen dat alles in het pros
pectus staat, maar ik begrijp er
niets van en een hele groep fi
nanciële analisten ook niet
Zouden die allemaal dom zijn?
Het is een zoekplaatje".
U
GRONINGEN ANP
Voor de aanleg van de vijfde Schipholbaan laat de Gasunie de gasleidingen verleggen naar een diepte van
20 meter. foto anp hans steinmeier
tot 75,3 miljard. Naast een warme winter heeft de
eerste fase van de liberalisering van de gasmarkt
hiermee te maken. De grootverbruikers mogen
kiezen en de eersten haalden hun gas al uit het
buitenland. Brits gas is goedkoper omdat het
minder nauw verbonden is met de olieprijs.
Ook de liberalisering van de energiemarkt le
vert nadelen. Omdat energiebedrijven meer
stroom importeren, hebben zij minder gas nodig
voor opwekking in Nederland. Mede door de lage
prijs van olie daalde de omzet van de Gasunie
van 17,1 naar 13,7 miljard in 1999.
De Gasunie is optimistisch over dit jaar. Door
de hoge olieprijzen zal de omzet stijgen tot 18
misschien zelfs 19 miljard. Het concern schat dat
de totale afzet volgend jaar groeit tot ongeveer 80
miljard kuub. Het verwacht dat door internatio
nale afspraken over het terugdringen van de uit
stoot van broeikasgassen de rol van
groeit ten opzichte van kolen en olie.
Tegen 2002 kan het marktaandeel van de Gas
unie in de levering aan grootverbruikers slinken
van 67 procent nu, tot 33 procent. De afgelopen
maandeh heeft opnieuw een aantal grote klan
ten, die al keuzevrijheid hebben, zijn contract bij
de ex-monopolist opgezegd. „Het is niet niks wat
je ziet vertrekken", aldus hoofddirecteur G. Ver
berg.
Hij erkende gisteren bij de presentatie van het
jaarplan dat de Gasunie geen compensatie heeft
kunnen realiseren door meer export. Dat komt
volgens hem nog. „Dichtbij Nederland is de gas
markt verzadigd, dus moeten we het zoeken in
de periferie. In Oostenrijk, Polen en Spanje groeit
de gasmarkt enorm, al zijn daar weer extra hob
bels qua transport."
De Gasunie heeft een bar jaar achter de rug. De
afzet daalde met 3,6 miljard kubieke meter gas
schiphol KPN Telë-
com heeft gisteren op
de luchthaven Schip
hol de eerste multi-
media-telefoontoe-
stellen in gebruik ge
steld. Met deze hy
permoderne appara
ten kan niet alleen
gebeld worden maar
kun je ook e-mailen,
printen, internetten
en faxen. Overigens
werkt het apparaat
nog niet vlekkeloos.
Zo gaat het ophalen
van e-mail bij som
mige providers nog
niet. Ook het num
mer intoetsen op een
beeldscherm is nog
eventjes wennen.
foto gpd
jeroen poortvliet
Het is uitverkoop in autoland.
Fabrikanten fuseren, nemen
over eri werken samen. Oplo
pende kosten, overcapaciteit
en aanwezigheid in nieuwe
markten veroorzaken deze
concentratiegolf. En het einde
is nog niet in richt.
DEN HAAG PEET VOGELS
Sinds Daimler-Benz twee jaar
geleden het Amerikaanse
Chrysler overnam, is de auto
industrie in beweging geko
men. Daarbij zijn twee strate
gieën te onderscheiden. De fa
brikanten zoeken schaalvergro
ting als het gaat om de produc
tie van kleine auto's en mid
denklassers. Deze segmenten
van de automarkt kampen met
een grote overcapaciteit en een
daarmee gepaard gaande felle
concurrentie.
Vooral de opkomst van de
Zuid-Koreanen Daewoo, Hyun
dai en Kia leidde tot een ware
veldslag. Ironisch genoeg zijn
zij het nu juist die in de etalage
staan. De agressieve expansie
strategie van de Zuid-Koreanen
werd gefinancierd met geleend
geld. Toen de groei eruit raakte
nadat de economische crisis
keihard toesloeg, bleek de
schuldenbérg te groot gewor
den.
Vooral voor Daewoo is veel be
langstelling. Het conglomeraat
heeft een schuldenlast van
ruim 150 miljard gulden. Om
de opbrengst maximaal te ma
ken wil de directie het bedrijf'
op een veiling verkopen. Zowel
Hyundai, ook Koreaans, als
Ford, DaimlerChrysler en GM
hebben al aangekondigd een
bod uit te willen brengen.
Ook de Japanse bedrijven, 10
jaar geleden nog gezien als de
grootste bedreiging voor de
westerse automobielfabrikan
ten, zuchten onder zware
schulden. De Japanse automa
kers verdienden hun geld altijd
op de relatief gesloten thuis
markt, waar de Japanners een
forse prijs voor hun Toyota be
taalden. Daardoor kon deze ex
portauto relatief goedkoop in
Europa en de VS worden ver
kocht. De Koreanen kopieerden
die tactiek. De economische
crisis prikte dat verhaal echter
door omdat de thuismarkt in
zakte en de verliezen opliepen.
Wie hoort bij wie in de autoindustrie
GENERAL MOTORS
Cadillac gjl
Chevrolet Cbm
Fiat
GMC
Holden
Opel
Oldsmobile
Pontiac
Saab
Saturn
Suzuki (20%)
Vauxhall
(Via Fuji Industries
is GM ook deelnemer
in Subaru)
VOLKSWAGEN
Bentley
Bugatti
Seat
Skoda
Rolls Royce
Volkswagen
FORD
Aston Martin
Jaguar
Lincoln
Mazda
Mercury
Volvo
DaimlerChrysler
Chrysler
Dodge
Jeep
Mercedes
Mitsubishi (34%)
Plymouth
TOYOTA
Toyota
Lexus
RENAULT
Nissan (30%)
GPD/GN-GfaphesJR S
DaimlerChrysler helpt Mitsubi
shi nu uit de problemen. Vorig
jaar stapte Renault, zelf een van
de eerste slachtoffers van de Ja
panse expansie in Europa, in
Nissan en veel eerder al stapte
Ford in Mazda en GM in Suzu
ki. Voor de Amerikaanse en Eu
ropese automakers heeft de
deelneming het voordeel dat ze
meteen een flinke aanwezig
heid hebben in de Aziatische
markt.
Analisten gaan er vanuit dat in
2002 wereldwijd 60 miljoen au
to's worden verkocht, terwijl er
70 miljoen gemaakt kunnen
worden. Dus zal de concurren
tie nog veel feller worden. Aan
de andere kant lopen de kosten
voor het ontwikkelen van een
nieuw model steeds verder op.
Bovendien gaat een model nog
maar een paar jaar mee.
Om de kosten te drukken is
schaalvergroting noodzakelijk.
Volkswagen gebruikt bijvoor
beeld hetzelfde onderstel om er
een VW, Audi, Skoda-of Seat
van te maken. De Citroen- en
Peugeotrijder hebben ook gro
tendeels dezelfde auto. Die truc
wordt nu door steeds meer fa
brikanten toegepast om de kos
ten te drukken. Zelfs fabrikan
ten die niet met elkaar gelieerd
zijn, zoals Volvo en Mitsubishi,
bouwen in Bom verschillende
auto's op hetzelfde onderstel.
Steeds meer onderdelen en
motoren worden standaard.
Dat scheelt in de ontwikke
lingskosten en omdat er grotere
volumes worden ingekocht ook
nog in de aanschaf.
De tweede trend is juist omge
keerd: het zoeken van een ni
chemarkt (speciaal marktdeel).
General Motors stapte in Fiat
maar kocht ook Saab, Ford
kocht Jaguar, Volvo en Landro
ver en Volkswagen kocht Ben
tley, Rolls-Royce en Bugatti.
Toyota heeft jaren geleden een
eigen topmerk ontwikkeld,
Lexus. Al deze auto's hebben
een sterke merknaam en dito
hoge winstmarges. De makers
van de grote aantallen, zoals
Ford en Volkswagen, wagen
zich hiermee in nieuwe mark
ten. Mercedes bewandelde de
tegenovergestelde weg. Dat
daalde af vanuit het dure seg
ment naar de middenklasse en
zelfs nog verder met de goedko
pe mini's van Smart. BMW
kocht ter aanvulling 'aan de on
derkant' het merk Rover, maar
heeft dat inmiddels weer van de
hand moeten doen.
Analisten gaan ervan uit dat er
op den duur nog maar tien gro
te autoconcerns overblijven.
Die concerns hebben allen wa
gens van klein tot groot die ze
op alle markten in de wereld
verkopen. De concurrentie zal
echter niet op leven en dood
zijn, zo bleek eind februiyi al.
GM, Ford en DaimlerChrysler
kondigden namelijk aan samen
een bedrijf op te richten waar
mee ze via internet kunnen be
stellen bij hun toeleveranciers.
Dat is nog maar één stap ver
wijderd van gezamenlijk inko
pen.
