Seks en geweld achter de decoder helpt niet'
Klonen van biggen
is geen vooruitgang
Offerfeest een officiële feestdag? Maal: eerst eens wat van 5 mei
Vragen aan de jury van
de Hoogenboomprijs
Waarom zo'n brief over Van Wijckerslooth/Rustenborch?
Savoy mag niet gesloopt!;
Keuze is vrij, waarom niet
geloven watje mooi vindt 1
WOENSDAG 29 MAART 2000
De pagina 'Meningen' staat open voor alle lezers. Bij uw brief gaarne vermelding van onderwerp en publicatiedatum van het artikel waarop u reageert. De red ictie kan brieven bewerken, bekorten of weigeren. Alleen brieven
met een volledige adressering komen voor plaatsing in aanmerking. Bijdragen sturen naar: Leidsch Dagblad, postbus 54, 2300 AB Leiden, of faxen naar: 171 - 5321921, of e-mailen naar: redactie.ld@damiate.hdc.nl
Klankbord
Meningen
UITGELICHT
Twee jaar geleden is voor het
eerst de Ton Hoogenboom
prijs uitgereikt, bedoeld ter
bevordering van de regionale
journalistiek in het algemeen
en berichtgeving over Leiden
in het bijzonder. De prijs is in
gesteld ter nagedachtenis aan
Ton Hoogenboom, de Leidse
verslaggever van Radio West
die in '96 bij een ski-ongeluk
om het leven kwam. Thomas
Erdbrink, freelance-medewer
ker van het Leidsch Dagblad
won hem dit keer voor zijn
nieuwsverslaggeving.
We zijn blij met die prijs, niet
alleen voor Thomas, maar na
tuurlijk ook een beetje voor
onze krant. Als beloning heeft
de hoofdredactie het prijzen
geld van duizend gulden ver
dubbeld, maar omdat we geen
liefdadigheidsinstelling zijn
hebben we hem gevraagd 1
september een vrije opdracht
in te leveren waarmee hij zijn
reputatie als aanstormend ta
lent kan bevestigen.
Die Ton Hoogenboom-prijs
beschouw ik als een aanwinst.
Prijzen in het algemeen vesti
gen de aandacht op prestaties
die extra aandacht verdienen.
De bestaande journalistieke
prijzen gaan echter in de
praktijk vrijwel altijd naar lan
delijke media. Op die manier
kan de indruk ontstaan dat
opmerkelijke journalistieke
prestaties alleen daar te vin
den zijn en dat is natuurlijk
onzin.
Toch zit ik met die Hoogen
boom-prijs een beetje in mijn
maag. Ik geef toe dat het niet
erg hoffelijk is om de jury te
kritiseren van een prijs die
jouw krant net in de schoot is
geworpen, maar er is lezend
in het rapport wel enige reden
de deskundigheid van de jury
in twijfel te trekken.
Acht journalisten, onder wie
zes collega's van deze krant,
zijn genomineerd. De zater
dagse serie 'De dingen die
voorbijgaan', waarin Leidena-
ren op hun verleden in de stad
terugblikken, wordt door de
jury geprezen vanwege het ba
sisconcept en de vormgeving,
maar de jury plaatst de kant
tekening de journalistieke
prestatie betrekkelijk te vin
den, omdat de eigen inbreng
van de schrijvende journalist
soms erg gering was.
Met zo'n zin diskwalificeert de
jury zich. De boodschap is dat
als je maar een goed idee
hebt, de uitvoering ervan ei
genlijk niet meer stuk kan. De
voorbeelden van het tegen
deel zijn legio. De juryleden
geven daarmee te kennen wei
nig benul te hebben van de ei
sen die het ambacht stelt.
Een ander probleem is de
jurysamenstelling, met een
voorlichter van de gemeente
Leiden, een verslaggever van
Radio West en een voorlichter
van de universiteit, vertegen
woordigers van de initiatief
nemers van de prijs, maar ook
belanghebbenden. Een vakju
ry, die los staat van het dage
lijkse Leidse gewoel, zou het
gezag van de Ton Hoogen-
boom-prijs aanzienlijk kun
nen versterken. Hopelijk zul
len dit de kinderziekten blij
ken te zijn van een nieuw en
sympathiek initiatief.
TON VAN BRUSSEL
HOOFDREDACTIE
Treinvertraging
was veel langer
In het artikel 'Treinverkeer ont
regeld rond Alphen' (LD 17
maart) stond dat vertragingen
ontstonden van ruim een half
uur. De gemelde vertraging
bleek in ons geval vanaf Leiden
Lammenschans naar Utrecht
bijna twee uur. De NS vertraagt
niet alleen, maar informeert
ook onjuist!
Wat een merkwaardige reactie was dat,
in het Leidsch Dagblad van 17 maart. Ir.
Weeber, interim-directeur in de jaren
1990/1992 van wat nu de Stichting Elisa-
beth-Van Wijckerslooth is, reageert op
het afscheidsinterview van de man die
na hem algemeen directeur van de orga
nisatie werd. Waarom zou een mens dat
doen? Wat steekt daar achter? Het feit,
dat indertijd niet voor zijn persoon is ge
kozen? Of is hij voor deze klus inge
huurd? Als stroman bijvoorbeeld.
Wat er van zij, in zijn reactie is te lezen
dat hij denkt dat feiten uit het verleden
vaak anders worden ingekleurd ten fa
veure van het eigen conto. Dat feit is in
derdaad bekend. Maar dat een mens -
in dit geval dus Ir. Weeber - zo in de
door hem beschreven val trapt, is uiterst
curieus.
Hij geeft daarmee een gigantisch com
pliment aan het toenmalige compleet
vernieuwde bestuur (thans Raad van
Toezicht), dat Jan de Soeten aantrok.
Want dat was de man die Van Wijcker
slooth weer behoorlijk op de kaart zette,
de financiën en de organisatie annex
werksfeer op orde bracht en, afgezien
van die ene externe relatie, de overige
contacten normaliseerde. De goedge
keurde verbouw- en nieuwbouwplan-
nen zijn mede daaraan te danken.
Ik weet niet, mijnheer Weeber, waar
voor dat 'Ir.' staat. Ik weet wel dat het le
zen van balansen en exploitatierekenin
gen kennelijk niet in uw opleiding heeft
gezeten. Dat blijkt overduidelijk uit uw
ingezonden brief. Ik heb zelf namelijk
wél doorgeleerd voor die vaardigheid.
En ik beveel u vrijblijvend aan zich als
nog te laten bijscholen, waarbij ik met
name ook denk aan het onderwerp soci
ale vaardigheden.
Als voorzitter van de Raad van Toe
zicht van de Stichting Elisabeth-Van
Wijckerslooth dien ik te re;ageren op on
juiste beeldvorming met betrekking tot
de organisatie en de mensen die daar
zorgen en verzorgd wonden. Bij deze
heb ik dat gedaan. Voor m ij is de discus
sie gesloten.
Mr. J.C. Koenen,
Naschrift redactie: discus sie gesloten.
Hotel Savoy in Katwijk met zijn eigenaar Martin Kornet.
archieffoto dick hogewonin(l\
In Katwijk bestaan plannen
om hotel Savoy te verkopen
aan een projectontwikkelaar,
die het pand waarschijnlijk te
gen de vlakte wil gooien om e
appartementen neer te zetten
Nu betreft het een aanvanke
lijk kubistisch gebouw van de
beroemde architect Jacobus
Oud. Indertijd een beziens
waardigheid in de regio.
De gemeente Katwijk heeft
in de loop der jaren allerlei
aanpassingen aan het gebouw
toegestaan, om anno 2000 der
roepen dat het pand al zodalai
nig is aangepast dat het niepe
meer de moeite loont zich tef
gen sloop te verzetten! HefT
zou Katwijk sieren Savoy teruJV
te brengen in de oorspronke|a<
lijke staat. Dit unieke gebouvk
mag niet het zoveelste pand iifn
Katwijk zijn dat rücksichtslojoi
tegen de vlakte wordt gegooidjei
Adri van Beelenlet
Katwijkp/
Naar aanleiding van de column
van Tamarah Benima op de pa
gina Geloof Samenleving in
de krant van 18 maart het vol
gende.
Pasen is voor Christenen niet
het Offerfeest maar de weder
opstanding uit de dood. Chris
tus werd namelijk gekruisigd op
Goede Vrijdag, voordat de Sab
bath begon en Hij stond op in
de vroege morgen van zondag
nadat de Sabbath de avond er
voor was geëindigd.
Dat Hij het symbool is van de
verzoening van de schepping
met de Schepper vindt zijn oor
sprong in de Hebreeuwse Grote
Verzoendag waarbij vroeger de
zogenaamde zondebok de
woestijn werd ingejaagd. Dit
was inderdaad een dier en niet
een mens. Maar sindsdien (en
ook daarvoor) zijn en worden
er tot op de huidige dag zoveel
mensen afgemaakt, gemarteld
en verminkt dat daar toch wel
enige troost voor nodig is.
En die troost is dat uiteinde
lijk (en dus in beginsel alreeds)
de Schepper Zijn schepping
niet in de steek laat en alles ten
goede keert. Iedereen die zovl
zwaar leed overkomt, kan zifer
hieraan vastklampen om zijfr
/haar leed te doorstaan
daarmee de wereld uit te hj>g
pen. De marteldood van ChijPc
tus is dus een teken van soli(|
riteit van de Schepper met 2
lijdende schepselen.
Geloven is het weten der c
gen die men niet ziet en er v
niets te bewijzen. Maar we z
vrij om te kiezen wat we f
ven en waarom dan niet f
ven wat je mooi vindt!?
Tot slot nog dit: wanneer
moslims een algemeen erken i, c
gedenk/feestdag voor hun (fjni
ferfeest willen, verplaatsen
de datum maar naar Goef'jn
Vrijdag. Dat is reeds een
meen erkende 'offerdag'. Hijhe
wel er dan ook veel mens T"
werken, maar dat is bij
feest /gedenkdagen het gev
Bepaalde werkzaamhed
moeten nu eenmaal doorgaai
Het Leidsch Dagblad van 11
maait wijdde er slechts tien re
gels aan, maar voor velen, zeker
ook voor mij, reden genoeg om
- op z'n zachts gezegd - ont
stemd te raken.
Want een organisatie van
(Nederlandse) Moslims had een
verzoek gericht tot premier
Wim Kok om haar Offerfeest
voortaan tot officiële feestdag te
verklaren. En hoe reageerde
Kok? Hij vond het verzoek rede
lijk, maar het zou wat te snel
zijn om de invoering nu al
plaats te laten hebben. Ofwel,
zo merkte Kok na de minister
raad op, 'Zulk soort zaken zijn
niet met een druk op de knop te
regelen'.
Het is natuurlijk te gek voor
woorden dat Kok in principe ja
zegt tegen het verzoek. Te gek
omdat we onze eigen nationale
feestdag, de vijfde mei, zoetjes
aan op de schroothoop zien
verdwijnen. Zowel 4 als 5 mei
zijn voor ons Nederlanders on
afscheidelijk met elkaar verbon
den op het begrip vrijheid en
herinnering aan vijf jaar ontzet
tende onderdrukking van nazi-
Duitsland. Nog steeds zijn er
duizenden mensen in ons land
die familie hebben verloren in
de Tweede Wereldoorlog, als
gevolg van concentratiekam
pen, bombardementen of het
zo maar doodschieten van
mensen in straten en op plei
nen.
Er is al jaren van overheids
wege gesold met onze nationale
feestdag, want er zou weer een
werkdag verloren gaan. Terwijl
de vijfde mei al jaren geleden
als officiële vrije dag geboekt
stond.
In oktober 1999 heeft de Ko
ninklijke PTT Post een zeer uit
gebreide enquête gehouden
onder het Nederlandse volk wat
voor hen het belangrijkste mo
ment was geweest in de eeuw
die net achter ons ligt. De uit
komst was dat de N ederlanders
de bevrijding van ons land in
1945 absoluut het belangrijkste
moment vonden.
Laat de heer Kok dan eerst
maar eens zorgen dlat onze vijf
de mei een echte nationale
feestdag voor ons blijft een
dag dat iedereen vrij is van
werk en school. Die verplich
ting hebben we zelker ten aan
zien van de duizenden Neder
landers die hun leven gaven om
ons in vrijheid te laten leven.
Als we die verplichting niet wil
len nakomen, dan kunnen we
Dodenherdenking ook wel af
schaffen.
Als treurige bijkomstigheid:
in 1941 was professor Cleverin-
ga een der eersten van alle uni
versiteiten om zijn inmiddels
beroemde rede uit te spreken
aan het Rapenburg in Leiden,
direct gericht tegen de nazi-dic
tatuur. Hij werd een symbool
Vein vrijheid en de Leidse uni
versiteit was trots op haar Cle-
veringa. Maar als ik goed ben
geïnformeerd, heeft het bestuur
van de Leidse universiteit di
immer geprezen vrije dag oo
op een laag pitje gezet, want he
personeel dat werkt in het bol
werk van de vrijheid zal dit jaa
voor het eerst wel moeten wei
ken op... 5 mei.
Het zou Kok en zijn PvdA (ja
ren lang ook mijn PvdA ge
weest) sieren als ze beseffen da
ook uit deze kring heel veel of
fers zijn gebracht om die vijfd
mei mogelijk te maken.
Henny Kwil
Leider
CDA-leider Jaap de Hoop
Scheffer wil dat
programma's met veel
seks en geweld niet meer
op het openbare
televisienet te zien zijn.
Hij vindt dat de grens van
het toelaatbare is bereikt
en pleit ervoor dat een
ethische afdeling bij het
Commissariaat van de
Media beoordeelt of iets
wel of niet achter de
decoder moet. Een zinnig
voorstel? En is het
eigenlijk wel aan de
politiek om te bepalen
wat de kijker wel en niet
te zien krijgt?
J. de Hoop Scheffer, fractie
voorzitter van het CDA in de
Tweede Kamer, in de Volks
krant,,Het is nu wel ver ge
noeg gegaan. SBS6 komt nu
weer met een idee om mensen
een week lang aan elkaar te ke
tenen. Als de kijkcijfers tegen
vallen, zegt SBS misschien: la
ten we die mensen dan maar
naakt aan elkaar ketenen. Als
politiek kun je natuurlijk zeg
gen: hier gaan wij niet over.
Maar ik vind dat we over deze
Zeiken een debat moeten voe-
Prof. dr. M. du Bois-Reymond,
hoogleraar Pedagogiek in Lei
den: ,,Ik vind het een vreselijk
afgezaagde discussie. Politici
roepen al jaren soortgelijke din
gen. Het is te gek voor woorden
en niet in de laatste plaats om
dat het wegstoppen van pro
gramma's achter een decoder
totaal geen zin heeft. Jongeren
hebben volop mogelijkheden
om dat soort obstakels te om
zeilen. Verder wil ik er geen
lemaal niks. Vrcjeger was het
toch duizend keer beter? En het
heeft ook wel wat: een stel idio
ten dat elkaar d ie hersens in
slaat en van allés toewenst.
Slecht voor kinderen? Dan
moeten de ouders de televisie
maar uitzetten, hoor. Dat is de
enige oplossing,. Wat trouwens
wel erg leuk is, lis de kerkdienst
bij de EO, op zondagochtend
van negen tot tiien. Daar leggen
ze het allemaal! heel begrijpelijk
uit, ook voor kinderen. Zo
mooi, dat zouden ze vaker
moeten uitzenden."
Manon Vonk (5 jaar), met zus
je Sabine van bijna 3, stuitte
onlangs zappe nd op een uit
zending van Jerry Springer:
,,Zet dit maar uit, mam. Dit is
niet goed voor Sabine."
P. Peters, dire cteur van RK ba
sisschool Beekbrug in Lisse:
,,Dit is natuurlijk iets dat eigen
lijk al jaren spe:elt. In mijn jeugd
had je het proriramma Kung-Fu
dat heel wat st of deed opwaai
en en tegenwo or dig zijn het de
Power Rangers en Jerry Sprin
ger. Je merkt d at kinderen daar
bepaalde dingen uit oppikken
en ze meenemen naar de speel
plaats. Volgen s mij gaat het er
om hoe je daar als opvoeder
mee omspringjt. Als kinderen
iets hebben gezien, moetje er
met ze over piraten. Je legt dan
uit dat de moraal in het land
waar zo'n programma vandaan
komt heel anders is dan bij ons
en dat wij er andere normen en
waarden op n ahouden. Het
heeft weinig 2::in om program
ma's al van tevoren te verbie
den of te eens; ureren, want dan
bereik je vaak juist het tegen
overgestelde. IDan krijg je van
die Big Brothc r-achtige tafere
len, waarbij iets een hype wordt
door de commotie die er aan
vooraf ging."
MAARTEN DEKKEU
Millie, Christa, Alexis, Carrel en Dotcom, de eerste vijf gekloonde biggen ter wereld.
woorden meer aan vuil ma
ken."
M. Ates-Snijdewind, fractie
voorzitter van het CDA in Zoe-
terwoude: ,,U overvalt mij wel
met deze vraag. Ik vind het
goed dat er door de politiek
wordt gediscussieerd over dit
soort zaken, maar in beginsel
moet zij niet bepalen wat er wel
en niet wordt uitgezonden en
of dat op een open net gebeurt
of niet. Ik deel wel de zorg van
De Hoop Scheffer, ook al heb ik
zelf erg weinig tijd om televisie
te kijken. Ik wil vooral de rol
van de ouders benadrukken. Ik
maak mij namelijk echt zorgen
over hoe er tegenwoordig met
de opvoeding van kinderen
wordt omgesprongen. Men ba
gatelliseert het steeds vaker, zo
van: dat doe ik er wel even bij,
naast een volledige baan. Maar
zo werkt het natuurlijk niet.
Ouders moeten hun kinderen
leren om de troep op televisie
gebied te onderscheiden van
goede programma's. Als ze zelf
het kaf van het koren kunnen
scheiden, is het probleem ook
opgelost."
C. Geerse, penningmeester
van de Werkgroep tegen tv-ge-
weld: ,,Het doel van onze werk
groep is het terugdringen van
overmatig geweld op televisie,
omdat vaststaat dat dit negatie
ve gedragsbeïnvloeding en
angst bij kinderen tot gevolg
heeft. Ik zeg meteen even dat ik
geen mening geef over seks op
televisie, omdat dat iets totaal
anders is. Als het over geweld
gaat, deel ik de zorgen van De
Hoop Scheffer; het loopt de
laatste tijd werkelijk de spuiga
ten uit. Maar de manier waarop
hij het wil aanpakken, zie ik
niet zo zitten. Hij wil de publie
ke programma's schonen van
geweld, maar het op betaalzen
ders gewoon toestaan. Dat lijkt
verdacht veel op een vrijbrief
om achter de decoder alles
maar te laten gebeuren. Ik ver-
wacht ook dat juist de mensen
die zulke dingen niet zouden
moeten zien er voor gaan beta
len om toch te kunnen kijken.
Het CDA-plan lost de proble
men dus helemaal niet op."
J. de Schrijver, van het Erotic
Discount Centre in Leiden: ,,Ik
vind het een vr eemde discussie.
Alsof we nog in de vorige eeuw
leven. Vroeger had ik ook nog
wel eens mensen op bezoek die
pamfletten tussen de boekjes
Veronica-presentator Menno
Buch (links) en zijn Amerikaanse
collega Jerry Springer. Als het aan
CDA-leider De Hoop Scheffer ligt,
verdwijnen programma's als die
van dit tweetal achter de decoder.
foto's ap dijkstra
legden. Die ergerden zich al aan
een bikini op het strand. Ieder
zijn mening, hoor, maar ik vind
het zo betuttelend. Er zullen al
tijd kanalen zijn, via internet
bijvoorbeeld, om seks- en ge
weldfilms te zien. Minder seks
op televisie gunstig voor mij?
Daar geloof ik niet zo in. Het is
de afgelopen jaren juist drukker
geworden, terwijl ook het aan
bod van seks op televisie is ge
groeid."
G. Heemskerk uit Rijnsburg:
,,Ik kijk geregeld naar Jerry
Springer. Niet dat ik het een
mooi programma vind, hoor.
Eigenlijk is het gewoon rotzooi,
maar uit verveling zet ik de tele
visie toch elke keer weer aan.
Weet je wat het probleem is? Er
is geen alternatief. Op andere
zenders is er rond die tijd al he
Onlangs kwamen de eerste vijf ge
kloonde biggen ter wereld. Dat lijkt
een groot succes voor de weten
schap, maar in werkelijkheid is er
sprake van een fikse stap terug voor
mens én dier.
Klonen is de techniek die het mo
gelijk maakt genetisch gemanipu
leerde dieren snel te vermenigvuldi
gen. Gedurende de laatste vijf jaar
worden er experimenten uitgevoerd
met de transplantatie van de orga
nen van genetisch gemanipuleerde
varkens naar primaten. De ontvan
gers worden zwaar gedrogeerd, om
hun eigen immuunsysteem te on
derdrukken. Als gevolg hiervan wor
den ze extreem vatbaar voor infec
ties. Sommige dieren sterven aan
deze infecties, andere als gevolg van
acute afstoting van het getransplan
teerde orgaan, ook al is het afkom
stig van een genetisch gemodifi
ceerd varken.
Ook bij toekomstige menselijke
ontvangers van dergelijke organen
zal onderdrukking van het im
muunsysteem nodig zijij en dat zal
hen zeer kwetsbaar maken, niet al-
foto reuters mike theiler leen voor infecties buiten het li
chaam, maai- ook voor virussen di
afkomstig zijn van het geïmplan
teerde varkensorgaan. Bijvoorbeel
voor het pseudo-rabiesvirus, da
dodelijk is voor andere soorten da
varkens. Voor een dergelijke ovei I
dracht van ziekten van de ene soo i
naar de andere, als gevolg van xi j
notransplantatie, hebben Amer j
kaanse wetenschappers al een sp< j
ciale term bedacht: xenozoönosis.
Op de foto die vorige week bijn j
alle Nederlandse kranten haalde, li
gen de vijf kloonbiggen er schatti
bij op hun bed van stro. Niets ve
wees naar het onheil dat in het ve 1
schiet ligt voor hun soortgenoteJ
die worden gekloond om organe L
te kweken voor transplantatie: gij
boorte via de keizersnede, een sne r
le scheiding van de moeder, ojr
groeien in een kale, steriele ruimt c
voortdurende bloedproeven en c e
mogelijkheid van een langzaaic
wegkwijnen, wanneer het ene 1 s
het andere orgaan wordt verwic
derd. t
Geert Laug-
Nijmegei
