Brabantse schoenen in snelle racewereld
Islamitisch bankieren op internet
'Verzekeraars steeds vaker
concurrent van vakbonden'
Economie
Nasdaq barometer i i 11 ij
van de nieuwe tijd
Reuters zoekt
belegger met
speciale site
Consumentenbond neemt munte
van klatergoud onder de loep
WOENSDAG 29 MAART 2000
xt 1 1 Van Bommel sluit contract met Formule 1-renstal van Benetton
DEN HAAG ERIK VAN DER STRUUS
De één wordt eerbiedwaardig
genoemd, de ander 'sexy'. De
één wortelt in de achttiende
eeuw, de ander moet nog der
tig worden. De één is de index
van de Oude Economie, de
ander de barometer van wat
velen zien als de Nieuwe Eco
nomie. Ze strijden zij aan zij
om de macht op Wall Street;
de Dow Jones Industrials en
de Nasdaq Composite.
Twee weken geleden leek het
oudje nog afgeschreven. Over
de laatste twaalf maanden
was de Dow Jones (per saldo)
niet gestegen, terwijl de Nas-
daq-index een enorme groei
had gemaakt. De rol van ban
ken, supermarktketens en tra
ditionele uitgevers leek uitge
speeld op de grootste effec
tenbeurs van de wereld. Be
leggers wilden alleen nog
maar fondsen in de informa
tie- en communicatietechno
logie, en dan het liefst diegene
die hun bedrijfsactiviteiten
aan internet hebben gekop
peld.
Maar net toen menigeen zich
bij die gang van zaken had
neergelegd, keerden de aan
delen uit de Oude Economie
terug op de dansvloer. De
Dow prijkt weer fier boven de
elfduizend punten, terwijl de
Nasdaq is teruggezakt onder
de vijfduizend. Al ligt de 'all-
time high' van 10 maart
(5048,62) nog vers in het ge
heugen.
In de berichtgeving over de fi
nanciële markten worden de
Nasdaq en de Dow tegen
woordig in één adem ge
noemd. Wie dat in 1971 bij de
oprichting van de Nasdaq had
voorspeld, was waarschijnlijk
voor gek verklaard. Nasdaq
startte als een kleuterbeurs,
bedoeld voor bedrijven die te
klein waren voor de machtige
New York Stock Exchange
(NYSE).
Vijfjaar geleden, in juli 1995,
stond de Nasdaq-index nog
op duizend punten. Drie jaar
later volgde de horde van
tweeduizend punten. En
daarna ging het hard. In no
vember passeerde de index de
drieduizend punten om een
maand later zijn hielen te la
ten zien aan de grens van
vierduizend punten.
De reden van die groeispurt
ligt voor de hand. Nasdaq
richt zich op jonge, snelgroei
ende high-tech bedrijven. En
daar blijken beleggers wel pap
van te lusten. Dat wetende
kiezen veel beloftes in het be
drijfsleven bewust voor een
notering op Nasdaq, wat het
effect alleen maar versterkt.
Op veel terreinen is de jonge
schermenbeurs zijn oudere
broer al voorbij gestreefd. Als
het gaat om de omvang van
de aandelenhandel, het aantal
fondsen in notering of het
aantal beursintroducties kan
de Nasdaq op hogere cijfers
bogen dan de NYSE. Alleen de
marktkapitalisatie (de geza
menlijke beurswaarde van alle
fondsen) is kleiner.
Daarmee lijkt de Nasdaq zijn
belofte waar te maken van
acht jaar geleden, toen het
zich uitriep tot de beurs van
de komende honderd jaar.
Hoe belangrijker de Nieuwe
Economie, des te groter het
belang van de Nasdaq.
Toch lijkt het er niet op, dat
de schermenbeurs de NYSE
zal wegvagen. De koerscorrec
tie in de laatste weken leert
dat beleggers zorgvuldiger
worden als het gaat om inter-
netfondsen. Niet alles wat
blinkt, is ook van goud. Kijk
naar het debacle World Onli
ne, dat in lutele weken in
waarde werd gehalveerd we
gens de teruggelopen vraag.
Omgekeerd blijkt het ook te
makkelijk om alle fondsen uit
de Oude Economie in één
klap af te schrijven. Winstge
vende banken en supermarkt
ketens mogen niet hip ogen,
als solide belegging zijn velen
zo slecht nog niet.
Zolang de Oude en de Nieuwe
Economie worden gezien als
twee afzonderlijke fenome
nen, zullen de Dow Jones en
de Nasdaq Composite waar
schijnlijk naast elkaar be
staan. Het is aan beleggers om
in beide werelden de krenten
uit de pap te vissen.
Het heeft iets weg van een
wonderlijke tegenstrijdig
heid. Het familiebedrijf
Van Bommel uit Moerges
tel, vooral bekend van de
degelijke, exclusieve he
ren- en damesschoenen,
en de supersnelle wereld
van de Formule 1. Onlangs
sloot het een contract met
Rocco Benetton, de baas
van het Italiaans/Engelse
raceteam dat zijn naam
draagt.
DEN HAAG GPD
Dat zorgt er voor dat de top-
coureurs Giancarlo Fisichella
en Alexander Wurz dit seizoen
bij representatieve gelegenhe
den op het Nederlandse schoei
sel rondstappen. Overigens niet
op de traditionele brogues,
maar op speciaal ontworpen,
beduidend vlottere modellen.
De Brabanders ontwikkelden
die samen met hun Benetton-
partners. Een sportieve schoen
is het geworden, met diverse
trendy rubberen elementen op
het bovenwerk. Vanaf septem
ber is deze ook voor de consu
ment verkrijgbaar in diverse va
rianten, meldt Floris van Bom
mel tevreden. „Het is een heel
flexibele schoen; je hebt het ge
voel alsof je op wolken loopt."
Hij is van de negende generatie
van het geslacht van schoenen
fabrikanten (en -verkopers) en
houdt zich, pas 24 jaar oud, be
zig met het ontwikkelen van de
collectie en marketing.
Blijft de vraag hoe zijn vader,
directeur van het concern, en
hij in de racerij verzeild zijn ge
raakt. Aan Floris' persoonlijke
belangstelling ligt het in elk ge
val niet, geeft hij toe. „Ik ben
niet zo erg in de Formule 1 ge
ïnteresseerd. Sterker, het inte
resseert me eigenlijk helemaal
niks. Misschien is dat ook wel
beter, anders zouden we er bij
het te voeren beleid verblind
door kunnen raken."
In plaats daarvan is de reden
een uiterst zakelijke: door zich
te profileren op de circuits, zal
de hele wereld kunnen zien dat
ook het sportievere publiek bij
hen terecht kan. Wie weet
GENÉVE GPD
De allerlaatste informatie over
een bedrijf, de risicospreiding
van je eigen portefeuille laten
uitrekenen en weten waarom
een aandeel stijgt of daalt. Die
informatie is tot nu toe alleen
beschikbaar voor beleggingsex
perts van banken en effecten
huizen. Maar binnenkort ook
voor de internetter. Die kan
thuis goed geïnformeerde be
leggingsbeslissingen nemen en
vervolgens via dezelfde site het
betreffende aandeel kopen of
van de hand doen.
Persbureau Reuters gaat de
strategie radicaal wijzigen. Na
150 jaar media en financiële in
stellingen als banken van be
drijfsinformatie, beurs- en an
der nieuws te hebben voorzien,
betreedt het nu de consumen
tenmarkt. 'Het internet veran
dert alle markten, ook de finan
ciële', voert Reuters aan.
Reuters verwacht dat alleen al
in Europa het aantal elektroni
sche effectenrekeningen in
2002 tot meer dan 20 miljoen
stijgt. In de VS beschikt 40 pro
cent van de burgers al over een
effectenportefeuille, terwijl dat
in Europa nog slechts 18 pro
cent is. 'Er is daarom veel ruim
te voor expansie,' zegt Reuters.
Het persbureau schat dat bin
nen enkele jaren wereldwijd 65
miljoen mensen on-line op de
financiële markten actief zijn.
De site van Reuters start in de
VS en vervolgens in Engeland,
Japan, Duitsland en Zwitser
land. Internetters uit andere
landen kunnen er ook gebruik
van maken. „Ze kunnen zich op
een van de sites aanmelden. De
informatie is alleen niet be
schikbaar in de eigen taal."
Om de onafhankelijkheid te ga
randeren, gaat Reuters niet zelf
handelen in aandelen, opties of
obligaties. Als de internetsurfer
een transactie wil afsluiten,
klikt hij automatisch door naar
een handelaar.
Om dezelfde reden doet Reu
ters niet aan beleggingsadvie
zen. Maar die kunnen desge
wenst via de site wel worderi
verkregen. Hiervoor gaat het
bureau samenwerkingsverban
den aan met experts en analis
ten. Voor deze service moet de
klant betalen. Reuters strijkt
hiervan vervolgens commissie-
geld op. Het persbureau denkt
ook geld te kunnen verdienen
aan het plaatsen van adverten
ties op de internetpagina.
De Consumentenbond wordt de laatste weken
bestookt met vragen over de praktijken van Be
nelux Muntkantoor Goede in Echt. De firma
biedt in folders onder meer speciale gouden Eu-
ropamunten aan. De eerste munt kost slechts
een tientje, maar wie de collectie wil uitbreiden,
betaalt voor elk volgend exemplaar 106,95 gul
den. De volledige verzameling bestaat uit 24
munten.
Belangstellenden die de kennismakingsmunt be
stellen, doen er verstandig aan meteen een loep
aan te schaffen. De munt is niet groter dan het
knoopje van een overhemd en gaat compleet
verloren in de bijgeleverde bewaarcassette.
In de folder ogen de munten behoorlijk robuust.
Daar hebben ze nog het formaat van een be
scheiden onderzettertje. Maar de kleine lettertjes
spreken andere taal. Er wordt 'eerlijk' melding
gemaakt van een doorsnee van een schamele
13,5 millimeter. Wie niet kippig is, zou dus beter
kunnen weten voordat de bestelling de deur uit
gaat.
Benelux Muntkantoor Goede valt weinig te ver
wijten, aldus de Consumentenbond. „Het ver
dient geen schoonheidsprijs, maar strafbaar is
het niet", zegt een woordvoerster.
De firma in Echt is voor de Consumentenbond
bepaald geen onbeschreven blad. Toen het be
drijfje nog opereerde onder de namen Goede
Holding, Gode Art Collection en Goldina, regen
de het klachten bij de bond. „Vooral omdat de
firma klanten bleef achtervolgen. Als je eenmaal
wat besteld had, lieten ze je niet meer los. Ze
stuurden doodleuk de ene na de andere v!erv<
bestelling plus bijbehorende rekening.
Het leverde het bedrijfje een serie reprimand
van de Consumentenbond op en uiteindelijk
stokte de klachtenstroom. „Kennelijk hebben
hun leven gebeterd." Maar vragen komen er
altijd binnen. Ook nu de firma is omgedoopt
Benelux Muntkantoor Goede.
De meeste bellers informeren naar de betrou
baarheid van het bedrijfje. En wat is dan het
woord van de Consumentenbond? „Wij sprei
geen waardeoordeel uit. Wel adviseren we m
sen dat, als ze toch munten willen kopen, ze
beter kunnen doen bij een officiële muntenh
delaar."
Dat lijkt geen overbodig advies, want als per
de tweede munt arriveert, zal de ware verzan
laar opnieuw niet enthousiast raken. Hij is ee
stuk groter. Maar wie denkt edelmetaal in hul 351
hebben gehaald, komt bedrogen uit. De mun
slechts verguld en bestaat voor de rest uit nik
en koper, zo valt uit het certificaat af te leidei
Toch sluit Goede een nota van maar liefst 101
gulden bij.
Wie daarover bij de firma zijn ongenoegen ui
spreekt, hoeft op weinig mededogen te reken
„Als het u niet bevalt, moet u de zending mal
terugsturen", zegt de telefoniste snibbig.
De hoogste baas spreken? Dat kan, maar dan
moeten naar Duitsland worden gebeld. In W
daschaff om precies te zijn en vragen naar m
vrouw Schönberger. Bellen blijkt vergeefse m
te. Schönberger neemt niet op.
Vakbonden krijgen steeds meer
concurrentie van verzekerings
maatschappijen en adviesbu
reaus. Sommige verzekeraars
bieden rechtsbijstandsverzeke-
ringen die net zo duur zijn als
een jaarabonnement op een
vakbond. Om geen leden te ver
liezen, zal de vakbond commer
ciëler moeten gaan werken.
Naast het afsluiten van CAO's
veel meer een adviserende rol
moeten gaan vervullen. Dit zegt
FNV Bondgenoten-bestuurder
Kees Korevaar in een onder
zoek waarop hij onlangs pro
moveerde.
Vakbonden zoeken te vaak con
currentie bij andere vakbon
den, concludeert Korevaar in
zijn proefschrift. „Dat is op de
lange termijn niet slim". De
echte concurrenten zijn verze
keringsmaatschappijen en ad
viesbureaus. Vakbonden zullen
daarom veel meer als een be
drijf moeten gaan werken.
Volgens hem voldoen de huidi
ge CAO's ook niet meer aan de
wensen van veel werknemers.
Er zal een aangepaste CAO
moeten komen waarin werkne
mers individueel allerlei zaken
kunnen regelen, de zogenaam
de CAO-a-la-carte. En de bond
zal zelf meer diensten moeten
aanbieden. Anders zullen werk
nemers hun heil steeds vaker
zoeken bij adviesbureaus, voor
spelt Korevaar. „Een adviesbu
reau dat gespecialiseerd is in
het regelen van zaken, zoals bij
voorbeeld oudedagsvoorzienin
gen, voor bepaalde beroeps
groepen is eigenlijk al een
'soort vakbondje' redeneert
Korevaar.
Hij ziet om zich heen al gebeu
ren dat werknemers zelf afspra
ken maken met hun baas om
dat ze de CAO 'te star' vinden.
En met de krappe arbeidsmarkt
krijgen werknemers meer mo
gelijkheden om zaken naast de
CAO te regelen. „Andere 'con
currenten' van de vakbonden
zijn de vaak uitgebreide afs
ken tussen werkgevers en
mers over lease-auto's, rei;
en andere regelingen die rr
het werk te maken hebben
grote bedrijven zoals KLM
Akzo zijn dit vaak complet
boekwerken die gaan geldt
arbeidsvoorwaarden.
Volgens Korevaar zal de va
bond in de toekomst meer
viesbureaus moeten opricl
FNV kent al de FNV Leden
ce, waar rechtsbijstandsve
keringen worden afgeslote
Ook hebben ze een bureai
opleidingen voor onderne
mingsraden. Momenteel is
vakbond op kleine schaal I
met adviesbureaus voor lo
baanbegeleiding.
Volgens Korevaar zal de v;
bond zich minder moeter
zighouden met landelijk s
aal-economisch beleid. ,,I
gaat vooral om de positie
de leden. De vakbond hee
minder belang bij het pold
model."
Peter Farid Faisal (rechts) is samen met Hasnito Dato Hashim initiatiefnemer van de islamitische financiële internetdienst. foto epa
Moslims die hun geld volgens
de regels van de islam willen in
vesteren, kunnen terecht bij
een nieuwe financiële internet
dienst: IslamiQ.com. Via deze
website kunnen beleggers on
der meer online zaken doen.
Het internetbedrijf wil volgend
jaar in Engeland of de VS naar
de beurs. De dienstverlening
van IslamiQ.com moet aan isla
mitische regels voldoen. Zo zijn
rente en speculatie verboden.
Investeren in bijvoorbeeld gok
ken, alcohol, de productie van
varkensvlees en 'gewone' ban
ken (die met rente werken) zijn
niet toegestaan. Het maken van
winst mag wel. Een zogeheten
Shari'ah Raad, waarin drie reli
gieuze geleerden zitten, ziet toe
op de naleving van de regels.
Onder de vleugels van IslamiQ-
.com zijn drie gratis financiële
diensten ondergebracht. Voor
persoonlijke financiële produc
ten en diensten is er IslamiQ-
Money.com. Over een paar we
ken kunnen beleggers via Isla-
miQStocks.com ook handelen
in aandelen. Wie wil weten wat
er speelt in de islamitische fi
nanciële wereld kan terecht bij
de intemetkrant IslamiQDaily-
.com.
IslamiQ.com is onder anderen
een initiatief van de Nederlan
der Peter Farid Faisal, die een
belang van 15,5 procent heeft.
Onlangs verkocht hij 50 procent
van zijn internetbedrijf ibidlive
voor 21,4 miljoen gulden aan
internetveilinghuis QXL.com.
Voor haar eigen financiering
heeft IslamiQ.com een bedrag
van 13,6 miljoen gulden bin
nengehaald van zowel westerse
beleggers als The International
Investor in Koeweit en de Dal-
lah Al Baraka Groep in Jeddah.
Het internetbedrijf wil in twee
de investeringsronde 113 mil
joen bij elkaar sprokkelen.
Woeker is in de Islam nooit toe
gestaan. Daaronder wordt ver
staan: winst maken ten koste
van de ellende van anderen.
Over de vraag of de Koran ook
gewone rente toestaat, verschil
len de meningen, zegt islam-
publiciste S. Abdus Sattar. De
meeste moslims in Nederland
hebben volgens haar weinig
moeite met de gebruikelijke
vormen van bankieren. Wie
geen rente wil hebben, geeft die
meteen aan een goed doel.
Er zijn al meer islamitische ex
perimenten voor alternatieven
in het bankieren. De klant
wordt dan partner van de bank
genoemd. Hij deelt met de
bank zowel in de winst als het
verlies. Dat is wel toegestaan.
Abdus Sattar kent geen land
van enige omvang waar alleen
het alternatieve islamitische
systeem van bankieren bestaat.
waartoe dat zal leiden, want het
F1-circus wordt gevolgd door
miljarden tv-kijkers. „Het zou
inderdaad een klein probleem
pje zijn als die ineens allemaal
onze schoenen willen hebben."
Toch is de stap minder verras
send dan het lijkt: het concern,
dat jaarlijks 250.000 paar schoe
nen verkoopt, sponsort ook de
nationale voetbalteams van
België en Duitsland. Anderhalf
twee jaar geleden besloot het
bovendien in zee te gaan met
het Formule 3000-team van Be-
netton - de juniorklasse van de
renstal, bedoeld voor talentvol
le rijders en monteurs. „Dat
ging via onze Belgische verte
genwoordiger. Een goede
vriend van hem is de baas van
dat team en heeft ons toen ge
vraagd."
De samenwerking verliep tot
volle tevredenheid van beide,
partijen. Dus toen Rocco Be-
netton informeerde of ook iets
voor zijn paradepaardje kon
worden gedaan, was de beslis
sing snel genomen. Vooral om
dat er, althans volgens Floris
van Bommel, sprake is van een
'gouden deal'. Van Bommel
geeft honderden paren schoe
nen voor de complete Formule
1-organisatie van Benetton en
mag, zonder extra kosten, in
ruil daarvoor haar merknaam
aanbrengen in de paddocks en
op alle Benetton-vrachtwagens
en -bussen. „We komen alleen
niet op de Formule 1-wagens of
op de pakken van de'coureurs.
Dan praat je al gauw over een
sponsorbedrag van vijftien mil
joen gulden en dan zouden we
als klein bedrijf meteen failliet
zijn geweest".
Evenmin zullen Fisichella en
Wurz met Van Bommels aan
hun voeten aan de start ver
schijnen..Zoiets is trouwens
ook niet mogelijk, a
coureurs, als het er
aan komt, pantoffelachtige
sportschoenen dragen. Die
speciaal op maat gemaakt,
der overbodige stiksels en
jes. De reden is dat er
het accelereren en bij het mi
ken van de bochten
krachten op komen te staan
daar is zelfs een Van Bomme
niet op gemaakt.
Alexander Wurz (links) en Giancarlo Fisichella (rechts) stappen dit seizoen bij representatieve gelegenheden op vlotte 'Van Bommels' rond. In het
Rocco Benetton.
midden de Italiaanse
foto reuters
