'De rechter moet kritischer worden'
dachten bij Meldpunt Discriminatie stabiel
is vijfjaar voor
1 in inbraakgolf
Leiden Regio
ONDERZOEK
H30ZH3CÏN0
Oude tijden herleven even
TMF is nog dit jaar
op de regionale kabel
si
NSDAG 22 MAART 2000
17
Marijke Malsch analyseerde Nederlandse rechtspraak
uitdeLeidsch DagbladAItCIilI']VIÜX
ANN01900
Ien antal klachten bij Meldpunt Discriminatie in Lei-
ihet afgelopen jaar stabiel gebleven. Net als in 1998
in vorig jaar zo'n honderd mensen naar het meld-
rJ Twee jaar daarvoor - in 1997 - kreeg het nog 162
te behandelen. Het bureau maakte de cijfers giste-
iVl r gelegenheid van de internationale anti-racisme-
qJ ekend.
aantal meldingen moeilijk iets
te zeggen over de omvang van
- sT.H. Ong van het meld- de discriminatie in Leidse regio,
s aan de hand van het Het meldpunt ziet in het alge-
c ki
meen het aantal klachten
slechts stijgen op het moment
dat er extra campagnes worden
gevoerd om de activiteiten van
de organisatie onder de aan
dacht te brengen. Dat verklaart
ook het hoge aantal zaken in
1997, toen er een regionale
meiddag werd georganiseerd.
Zeventig procent van de
klachten, die vorig jaar bij het
meldpunt binnenkwamen, had
betrekking op discriminatie op
grond van herkomst, ras of
huidskleur. De klagers meldden
zich in 32 procent van de geval
len vanwege discriminatie in de
werksfeer: bij arbeidsbemidde
ling, werving en selectie, op de
werkvloer en bij ontslagzaken.
Daarmee verschilt de situatie in
Leiden en omgeving met de
landelijke gang van zaken,
waarbij gemiddeld 20 procent
van de klagers discriminatie er
vaart met betrekking tot werk
Veel klachten in Leiden en
omgeving (28 procent) hadden
bovendien betrekking op het
verschijnsel 'buurt'. De klach
ten hadden in deze gevallen be
trekking op onder andere bu
renruzies en protestacties. Het
landelijk gemiddelde bij derge
lijke klachten blijft steken op
negen procent.
Al naargelang de aard van de
klacht en de wensen van de
aangever, bekijkt het meldpunt
lil
leiden/regio robbert minkhorst
De Nederlandse muziekzender
TMF is nog voor het einde van
het jaar in Leiden en alle omlig
gende gemeentes op de kabel te
ontvangen. Dat laat woordvoer
der G. Vos van kabelexploitant
Casema weten. Of daarvoor een
andere zender verdwijnt, en zo
ja welke, is nog niet duidelijk.
De programmaraad voor de
Leidse regio en de gemeentes
Katwijk, Rijnsburg en Valken
burg drong maandagavond aan
op toelating van TMF tot de ka
bel. Zij adviseerde Casema om
de bij jongeren populaire mu
ziekzender in het toekomstige
basispakket van tv-zenders op
te nemen. Omdat niet vaststaat
wanneer het basispakket en het
pluspakket hun intrede doen,
was daarmee ook onzeker wan
neer TMF te ontvangen zou
zijn. De programmaraad wil dat
het liefst zo snel mogelijk.
Doorgifte van TMF nog dit jaar
'moet lukken', zegt woordvoer
der Vos nu. Een collega wilde
daar een dag eerder nog geen
uitspraken over doen.
Casema zoekt de komende
tijd uit hoe zij ruimte kan ma
ken op het kabelnet. Een van de
mogelijkheden is dat de inwo
ners uit gemeentes waar TMF
nog niet ze zien is, er een zen
der bij krijgen. „Dat gaat alleen
misschien ten koste van de
beeldkwaliteit", meldt Vos,
„dus misschien gaat dat daar
om niet door." Een andere op
tie is dat een andere zender
plaats moet maken voor TMF.
Dan is overleg met de gemeen
tes nodig en moet het kabelbe
drijf bovendien contractonder
handelingen voeren met zowel
TMF als met de zender die ver
dwijnt. Zomaar een kanaal
schrappen mag Casema niet.
Voordat het bedrijf daar uit
is, 'ben je zo ten minste drie,
vier maanden verder', aldus
Vos. „Het is geen kunst om aan
te geven welke zenders je wil.
Veel moeilijker is om te zeggen
wat er af moet." Het kabelnet in
Leiden en omstreken heeft
ruimte voor zo'n dertig zen
ders. In Leiden geeft Casema
dertig kanalen door, in omlig
gende gemeentes soms een of
twee meer.
wi_ zijn aandeel in de in-
zic'j [olf die van maart tot en
v0ri ptember vorig jaar de re-
van «rspoelde, is tegen een
ersn ge Algerijn gisteren vijf
el geëist. De man moest
oor de meervoudige ka-
erantwoorden voor acht
en in Leiden, Oegstgeest,
k en Bergambacht. Maar
issier dat de officier van
op zijn tafel had liggen,
niet minder dan 78 za-
najaar formeerde de
Hollands-Midden een
team om de mensen
een groot aantal verge-
inbraken op te sporen.
nte4)rekers hadden het uit
gemunt op woningen,
hun slag op klaarlichte
kwamen steeds binnen
htij ji
no |d
.tl,
a 1 et slot van de voordeur te
de |»n. Zij verzamelden op
,eric tochten geld, sieraden,
gf0|Drten en allerlei eenvou-
1 in rerhandelen spullen. Vol-
oe^ le politie was er sprake
atSf n georganiseerde bende
eveer zes personen,
iet totale dossier heeft
rijn bekend dat hij bij 32
en aanwezig was. Dat wil
in 32 gevallen heeft de
zijn vinger- en vooral
jtorafdrukken gevonden.
;t w idat hij zich niet veel
nai ;on herinneren, hield de
rtdei hte het er op dat hij
oetc hijnlijk op alle plaatsen
is geweest waar de politie spo
ren van hem heeft gevonden.
De verdachte probeerde zijn
betrokkenheid te reduceren tot
zo af en toe op de uitkijk staan.
Het geld dat hij hiervoor ving,
zou hij nodig hebben gehad om
in zijn levensonderhoud te
voorzien. Zijn advocate betoog
de dat hij hooguit vervolgd kon
worden voor eenvoudige dief
stallen. Volgens haar was niet te
bewijzen dat haar cliënt de slo
ten had verbroken, en was
evenmin duidelijk dat hij ope
reerde binnen een bende. Bo
vendien wees zij erop dat de
man weinig keus had dan op
dievenpad te gaan. Als illegaal
in Nederland verblijvende
vreemdeling mocht hij immers
niet werken, had hij geen recht
op een woning en kon hij geen
opleiding volgen. Zij vroeg de
rechtbank een voorwaardelijke
straf of eventueel een taakstraf
op te leggen. Naast de celstraf
die de officier eiste, hangen de
verdachte ook nog een aantal
claims boven het hoofd. Ver
schillende slachtoffers hebben
schadeclaims ingediend. De of
ficier van justitie stelde voor die
tot een bedrag van ruim 7000
gulden over te nemen. Daar
naast wil hij een bedrag van
7600 gulden dat bij de aanhou
ding van de verdachte werd
aangetroffen in beslag nemen
als ontneming van wederrech
telijk verkregen voordeel.
De rechtbank doet over twee
weken uitspraak.
leiden De VSB heet vanaf gisteren Fortis Bank en dat hebben de Lei-
denaars geweten. Onder het motto 'een nieuwe lente, een nieuwe
bank' deelde Fortis ter introductie honderden tulpen uit aan het win
kelend publiek in de binnenstad. Maar bij het Fortis-filiaal aan de
Oude Rijn waren ze even nog niet zo ver. Onder de oude VSB-borden
aan de gevel, die moesten worden verwijderd, kwam een nog oudere
naam tevoorschijn: Leidsche Spaarbank. Naar verluid heeft er nie
mand een rekening geopend bij deze niet meer bestaande bank.
foto nico van der meel
Sunil wastabletten
Kies uit normaal of color.
Doos 32 stuks
van 11.98 voor
Ook stapt het meldpunt regel
matig zelf naar personen, in
stellingen of bedrijven die be
schuldigd worden van discrimi
natie.
of het stappen onderneemt. In
sommige gevallen blijft het bij
een luisterend oor, bij andere
zaken spoort het meldpunt
mensen aan aangifte te doen bij
de politie of de commissie gelij
ke behandeling in te schakelen.
d et front der wetenschap, dat is het streven van de Univer-
t de eiden. En met succes. Niet zelden brengen Leidse onder-
nienl oekers opmerkelijke resultaten onder de aandacht
id n ok onderzoeken die minder opvallen dragen bij aan een
^ede elijker samenleving. In Onderzoek houdt een dwarsdoor-
ie, vi ran de Leidse wetenschap tegen het licht. Elke week ver-
andere onderzoeker over zijn of haar werk. Vandaag
Marijke Malsch.
natuurlijk zo zijn dat een psy
choloog en een psychiater het
niet met elkaar eens zijn. In dat
geVal wordt de forensisch-psy-
chologische dienst ingescha
keld, om toch tot een eenslui
dend oordeel te komen. Zo kan
het voorkomen dat iemand vol
ledig toerekeningsvatbaar
wordt verklaard, terwijl een van
de deskundigen het met dat
oordeel niet eens is." De rech
ter is doorgaans niet op de
hoogte van die interne discus
sies, zegt Malsch. „In het eind
rapport over de toerekenings
vatbaarheid komen die me
ningsverschillen niet aan bod.
Helaas worden de deskundigen
ook niet gehoord tijdens de zit
ting, met als gevolg dat de rech
ter in negen van de tien geval
len de eindconclusies uit het
rapport overneemt. Er zijn im
mers geen redenen om eraan te
twijfelen."
Bij de' behandeling van ande
re deskundigenrapporten, zoals
die van medici en politie, wor
den conclusies al even snel
overgenomen. Volgens Malsch
staat Nederland hierin volledig
op zichzelf. „Het niet horen van
deskundigen is typisch Neder
lands. In alle andere Europese
landen en ook in Amerika ge
beurt veel meer tijdens de zit
tingen. De toetsende taak wordt
in Nederland relatief slecht uit
gevoerd." Heeft Malsch een
verklaring voor die unieke situ
atie? „Je kunt stellen dat de
rechtspraak hinder ondervindt
van de vaderlandse geschiede
nis", zegt zij. „Ten eerste heeft
de inquisitie, de geloofsrecht-
bank die in Nederland in de
zestiende eeuw bestond, ge
zorgd voor een grote nadruk op
(baarheid van verdach- het vooronderzoek. Men was
sychologen en psychia- toen sterk gericht op veroorde-
ligen zich afzonderlijk ling. De vraag of iemand echt
zaak", legt zij uit. „Dan schuldig was vond men minder
"verleg plaats. Het kan interessant. Zo werd het voor-
Di
Nederlands rechtsysteem
de rechter de schuld en
ningsvatbaarheid van de
Processen-verbaal
eskundigheidsrapporten
de rechter bij het maken
i oordeel. Tot zover de
In de praktijk liggen de
dingen tussen rechter en
digen iets anders. Vol-
!3C^ iderzoekers van het Ne-
Is Studiecentrum voor
aliteit en Rechtshandha-
Leiden volgen Neder-
rechters de conclusies
'j ipporten te makkelijk,
vervullen rechters
8.30tjetsende taak onvoldoen-
stellen de onderzoekers
onlangs uitgekomen
'omplex Cases: Perspecti
ve Netherlands Criminal
System.
ke Malsch is één van de
iroject betrokken onder-
Samen met negen an-
eskundigen, waaronder
PER p0Jdse hoofddocent straf-
is Nijboer, analyseer
en groot aantal rechtza-
de balpenzaak en de
ncestzaak. Malsch,
'an het NSCR maar ook
•plaatsvervanger bij de
TTit hetfnse rechtbank, verbaas-
over het gemak waar-
chters de conclusies in
en gebruiken. „In meer
lorbeho gentig procent van de
;rij Dan 1 neemt de rechter die
iies domweg over. Maar
at voor dat aan het vor-
n conclusies hevige
Hl es zijn voorafgegaan,
aen in de rechtzaal niet
arde."
oorbeeld noemt Malsch
Marijke Malsch.
onderzoek in onze rechtspraak
de beslissende fase voor het
vaststellen van feiten. Daar
naast heeft ook de Franse be
zetting in de vroege negentien
de eeuw grote invloed gehad;
het dossier werd in die tijd de
centrale verzameling van docu
menten over de zaak, waarbij
getuigen en deskundigen tij
dens de zitting een onderge
schikte rol speelden. Door de
blijvende invloed van deze ver
anderingen vertoont ons huidi
ge rechtssysteem nog altijd en
kele zwakke plekken."
Wat die zwakke plekken kun
nen veroorzaken, bleek enkele
jaren geleden tijdens de behan
deling van de balpenzaak. Een
foto hielco kuipers
jongeman, die ervan verdacht
werd zijn moeder te hebben
vermoord door met een kruis
boog een balpen in haar hoofd
te schieten, werd veroordeeld
tot een celstraf van twaalf jaar.
„De rechter ging af op één ver
klaring", aldus Malsch. „Des
kundigen spraken de uitkomst
tegen, maar zij werden niet ge
hoord. Noem dat gerust on
zorgvuldigheid. Niet voor niets
is de man in hoger beroep vrij
gesproken."
Malsch sluit niet uit dat door
te weinig communicatie tussen
rechter en deskundigen men
sen ten onrechte wel of niet zijn
veroordeeld. „Hoewel ik het
idee heb dat de onzorgvuldig
heid in de balpenzaak een inci
dent was, is het denkbaar dat in
de huidige situatie cruciale fou
ten worden gemaakt." De on
derzoekers pleiten in Complex
Cases dan ook voor duidelijkere
deskundigenrapporten. Malsch:
.Adviezen in die rapporten
moeten worden gemotiveerd.
Van eventuele twijfel moet mel
ding worden gemaakt en vooral
processen verbaal moeten con
creter geschreven worden."
Daarnaast zal meer moeten ge
beuren tijdens zittingen. „De
rechter moet deskundigen ho
ren en zelf zijn oordeel vellen.
De rechter bepaalt schuld en
toerekeningsvatbaarheid - nie
mand anders."
Volgens Malsch moet het
voor de verdediging ook moge
lijk worden gemaakt om des
kundigen in te huren. „Daar
kleven natuurlijk risico's aan. In
Amerika doen advocaten mas
saal aan shopping: ze zoeken
net zo lang naar een deskundi
ge tot ze er een hebben die hun
zaak positief kan beïnvloeden.
Die situatie is natuurlijk on
wenselijk, maar het is noodza
kelijk dat conclusies diepgaand
worden besproken en dat ver
schillende meningen met elkaar
worden geconfronteerd."
Malsch erkent dat genoemde
aanpassingen in de praktijk
moeilijk te realiseren zijn. „We
hebben het over een cultuur
omslag die jaren zal vergen.
Maar belangrijker nog is het te
kort aan rechters. Nu al worden
zaken geseponeerd omdat we
te weinig rechters hebben.
Wanneer het optreden van des
kundigen tijdens zittingen
wordt bevorderd zal dat alleen
maar toenemen."
Maar veranderingen zijn on
vermijdelijk, stellen de onder
zoekers in Complex Cases. Mal
sch: „Het Europese Hof voor de
rechten van de mens heeft Ne
derland inmiddels al op de vin
gers getikt omdat conclusies te
weinig worden getoetst. Met
het oog op de Europese een
wording kan Nederland dom
weg niet onder aanpassingen
uit."
Donderdag 22 Maart
LEIDEN - De Burgemeester van Leiden herinnert
hen, die zich voor het aanstaande seizoen
1900/1901 in het bezit wenschen te zien van Jacht
en Vischakten, of wel van een kostelooze vergunning
tot uitoefening der Visscherij, dat de blanco verzoek
schriften ter bekoming daarvan gratis verkrijgbaar
zijn ter Gemeente-Secretarie, alwaar zij, behoorlijk
ingevuld en ondertekend, voor den 15 den April a.s.
moeten terugbezorgd zijn, ten einde aan den Com
missaris der Koningin in deze provincie te worden
ingezonden.
Tevens worden belanghebbenden herinnerd, dat
blanco verzoekschriten tot het bekomen van buiten
gewone machtiging tot het verdrijven van schadelijk
gevogelte met pistoolschoten, het schieten van ko
nijnen en ander schadelijk gedierte en het visschen
als het water met ijs bedekt is, mede gratis ter Ge
meente-Secretarie ter invulling verkrijgbaar zijn ge
steld.
Leiden, de Burgemeester voornoemd, F. Was.
ANNO 1975
Zaterdag 22 maart
NOORDWIJKERHOUT - Het samenwerkingsorgaan
Bollenstreek wil geen grote of kleine 'bollenstad'
tussen de dorpen Voorhout en Sassehheim. Gister
avond besloten de samenwerkende gemeenten
(Noordwijk, Voorhout, Noordwijkerhout, Hillegom en
Lisse) dit ter kennis te brengen van de Provinciale
Planologische Dienst. In een nota spreekt de PPD
over 'Klein Voorhout', dat 9300 huizen omvat. In
het eerste geval zal het inwonertal stijgen met der
tienduizend, in het tweede met achtentwintigdui
zend. Aan de PPD zal worden verzocht een kritische
beschouwing aan het plan te wijden waarin tevens
de aanleg van de Schipholliin moet worden betrok
ken. De kosten hiervan worden geschat op dertigdui
zend gulden. Burgemeester Stolwijk van Voorhout
drong erop aan, dat er snel stappen moeten worden
genomen. "Als we dat niet doen", aldus de heer
Stolwijk, "moet er ernstig worden gevreesd, dat alles
al is geregeld voor wij klaar zijn". Hij noemde het
plan van de PPD 'een droom van dertig jaar gele
den', die maar even snel op tafel is gesmeten. "We
moeten ons kritisch opstellen tegen het onbehoorlijk
besturen van de provincie. Langs eigen politieke ka
nalen moeten we de bevoegde instanties wijzen op
de angst, die in de Bollenstreek is ontstaan door de
plannen", stelde de heer Stolwijk. In april begint de
inspraakprocedure al over de plannen.
OEGSTGEEST - Het Centraal Medisch Tuchtcollege
in Den Haag heeft een klacht tegen een huisarts in
Oegstgeest naar aanleiding van een medische ver
klaring ongegrond verklaard. De arts had in een
echtscheidingsprocedure verklaard dat de echtge
noot ernstige psychische afwijkingen had. Hierbij
had hij zich grotendeels gebaseerd op mededelingen
van de vrouw. Eerder had het medisch tuchtcollege
de huisarts een waarschuwing gegeven, maar dit
werd door het centraal college nietig verklaard. Wel
was het college het eens met de kritiek op de verkla
ring van de arts. "De manier waarop hij de handel en
wandel van de echtgenoot had beschreven was niet
objectief", aldus het centraal college.
LEIDEN - De christelijke muziekvereniging Concordia vierde het jaarfeest met een show in de Stadsge
hoorzaal. In de feestzaal ging het er vrolijk aan toe. foto archief leidsch dagblad
Foto's in deze rubriek kunnen worden nabesteld door binnen veertien dagen na plaatsing een Ingevulde cheque (geen
overschrijvlngs kaart) ter waarde van vijf gulden Ivoor een exemplaar van 13 bij 18 bi zwart wit) op te sturen naar hetLeidsch
Dagblad, La.v. Leidsch Dagblad Archieven, postbus 54,2300 AB Lelden of door contante betaling aan de balie van het Leidsch
Dagblad aan de Roosevellstraat 82. U ontvangt de foto binnen drie weken.
