'Kerk heeft zichzelf buiten spel gezet'
God op het Web
Geloof Samenleving
Professor Rutten noen
bisschoppen 'druiloren
DINSDAG 21 MAART 2000
VANDAAG
21
MAART
Het is niet de minste religieuze feestdag van
daag, op de dag tegen discriminatie. De katho
lieken gedenken him heilige Benedictus. Dé
man die het kloosterwezen vorm gaf. Klooster
orden met zijn naam bestaan al vijftien eeuwen. Benedic
tus stichtte namelijk al in de vijfde- en begin zesde eeuw
zijn eerste twaalf gemeenschapjes. Zijn motto was 'ora et
labora', bid en werk. Na veel moeilijkheden en tegenslag
begon hij in 529 met zijn eerste grote abdij in Italië, de
Montecassino. Die bestaat nog.
Hindoes vieren vandaag het Holi Phagua feest: een uit
bundig lente- en nieuwjaarsfeest waarin zij elkaar met ge
kleurde poeders, water en parfum besprenkelen. Het is
eveneens traditie om elkaar een beetje voor de gek te hou
den met zelfverzonnen boodschappen. En om de pret
compleet te maken gaan mensen, veelal gekleed in gele en
groene kleren, zingend en dansend langs de huizen.
Met Poerim herdenken de joden dat zij zo'n 2300 jaar ge
leden als ballingen in het Perzische rijk van koning Ahas-
veros aan de uitroeiing ontsnapten. Het is allemaal terug
te lezen in het Oude Testament, het boek Esther. Esther
was joods en getrouwd met koning Ahasveros. Zij wist het
plan van minister en jodenhater Haman te verhinderen.
Het Poerimfeest lijkt een beetje op carnaval: kinderen ver
kleden zich en gaan naar feestjes en volwassenen worden
aangemoedigd veel te eten en drinken.
Joden vervloeken paus
Jeruzalem Orthodoxe joden hebben een dodelijke vloek uitge
sproken over paus Johannes Paulus II, die een bezoek brengt
aan Israël, Jordanië en de Palestijnse Gebieden. De vloek werd
uitgezonden door een tv-station, enkele uren voordat de paus
in Israël aankomt. De ceremonie zou donderdag hebben plaats
gevonden op een begraafplaats in noord-Israël. De deelnemers
vervloekten de paus als een 'Israël-hater'. Ook de Palestijnse
president Yasser Arafat en zijn Syrische collega Hafez al-Assad
moesten het ontgelden.
Onderscheiding voor 'vervalser'
den bosch Giel Konings redde in de Tweede Wereldoorlog als
ambtenaar in het Brabantse Esch door het vervalsen van per
soonsbewijzen veel joden het leven. Hij en zijn vrouw An, die
als koerierster haar leven in de waagschaal stelde, hebben in de
voormalige synagoge in Den Bosch een Yad Vashem-onder-
scheiding gekregen. Konings bewaarde gestolen blanco per
soonsbewijzen in de kluis van het gemeentehuis in Esch en red
de daarmee mensen het leven. Yad Vashem, het instituut in Is
raël ter nagedachtenis van de shoah, verleent niet-joden die tij
dens de Tweede Wereldoorlog joodse medeburgers hebben ge
red of getracht te redden, de eretitel Rechtvaardige onder de
Volkeren.
Falun Gong protesteert bij VN
genève Zo'n vijfhonderd leden van de Chinese Falung Gong
beweging deden gisteren hun boeddhistische en taoïstische oe
feningen voor het hoofdkwartier van de Verenigde Naties in Ge
nève. Leden van de beweging willen de VN-commissie voor de
mensenrechten vragen China, dat de groep als een gevaarlijke
sekte vervolgt, te veroordelen voor het onderdrukken van hun
religieuze rechten. foto reuters
BEROEPINGSWERK
NEDERLANDSE HERVORMDE
KERK
Beroepen: te Wekerom, J. Maas
te Oud-Beijerland.
GEREFORMEERDE KERKEN
Aangenomen: naar Bunschoten-
Spakenburg, J.A.S. Végh te Am
sterdam.
GEREFORMEERDE KERKEN
(VRIJGEMAAKT)
Aangenomen: naar Amersfoort-
Nieuwland, J.R. Geersing te Ber-
kel en Rodenrijs.
NEDERLANDS GEREFORMEERDE
KERKEN
Beroepen: te Haarlemmermeer-
Oostzijde, F. Pomstra uit Assen.
Aangenomen: naar Schiedam,
F.H. Blokhuis te Zalk-Veecaten.
GEREFORMEERDE GEMEENTEN
Bedankt: voor Krabbendijke, M.
Karens te Werkendam; voor Leer
dam, G.J.N. Moens te Goes.
Godsdienstsocioloog Dekker:
amsterdam anp
Als de kerken nog betekenis
willen hebben voor de samen
leving, moet hun organisatie
drastisch op de schop. Ze moe
ten zich met een veelvormig
aanbod beter instellen op de
shoppende mens en hun partij
meeblazen in het openbare
ethische debat.
De gereformeerde gods
dienstwetenschapper dr. G.
Dekker wordt niet moe de ker
ken met hun neus op de ernst
van de ontkerkelijking te druk
ken. ,,De kerk heeft zichzelf min
of meer buitenspel gezet in de
samenleving", luidt zijn dia
gnose. ,,Ze weet niet goed raad
met keuzevrijheid en culturele
en godsdienstige veelvormig
heid en met de snelheid van de
veranderingen in de samenle
ving."
In zijn nieuwste boek 'Zodat
de wereld verandert. Over de
toekomst van de kerk' stelt hij
een straffe therapie voor. De
plaatselijke gemeente, tot nu
toe het onaantastbare centrum
van het kerkelijk leven, is bij
Dekker niet heilig. De kerk
moet zich volgens hem op re
gionaal niveau organiseren, zo
dat mensen uit een gevarieerd
aanbod van verschillende ge
meenten en kerken kunnen kie
zen wat van hun gading is. De
vele buitenkerkelijken die blij
kens onderzoek niet negatief
ten opzichte van de kerken
staan, zouden als 'vrienden' bij
de kerken betrokken moeten
kunnen zijn zonder formeel lid
te hoeven worden, vindt de
emeritus hoogleraar aan de
Vrije Universiteit.
Dekker wil ook dat de kerken
niet alleen voor het persoonlij
ke leven van mensen maar ook
voor de samenleving weer bete
kenis krijgen. Deelname aan
het openbare debat vergt vol
gens hem wel grondige studie.
De kerkelijke actie tegen de 24-
uurseconomie vindt hij bijvoor
beeld ver onder de maat. „Die
actie was zo zwak onderbouwd
dat het minister Wijers van
Economische Zaken destijds
geen enkele moeite kostte haar
van tafel te vegen."
De verwachting dat de kerken
gebruik zullen maken van zijn
adviezen heeft de godsdienst
socioloog nauwelijks. „De kerk
heeft zich er nog nooit iets van
aangetrokken. Ongevraagd ad
vies is bij de kerken nu eenmaal
bijna nooit welkom", is Dekkers
ervaring.
rotterdam anp
Dr. F.W. Rutten heeft gisteren
bij zijn afscheid van de Eras
mus Universiteit in Rotterdam
forse kritiek geuit op het be
leid in rooms-katholiek Ne
derland. Tot de 'druiloren',
die ook veel onder priesters en
predikanten zijn te vinden, re
kent hij bisschop Van Luyn
van Rotterdam. De bisschop
pleitte vorig jaar tijdens de
bisschoppensynode in het Va-
ticaan voor het afzien van
tweede auto's, exotische vlieg
vakanties en andere heden
daags welvaart. De massale
geloofsafval onder katholieken
is volgens Van Luyn toe te
schrijven aan de groei van de
materiële welvaart.
De Rotterdamse bisschop
gaat naar de mening van Rut
ten uit van een marxistische
visie. Iemand die de nodige
tijd heeft besteed aan het eco
nomisch beleid en de welvaart
in ons land, wordt hierdoor in
verwarring gebracht, zei Rut
ten in zijn afscheidscollege.
Hij was vanaf 1966 hoogleraar
econonomie en van 1973 tot
1990 secretaris-generaal van
het ministerie van Economi
sche Zaken. „Ik dacht naar eer
en geweten nuttig bezig te
zijn, maar nee hoor, volgens
de bisschop heb ik gewerkt
aan de ondermijning va
geloof van mijn kinden
kleinkinderen." Volgens
ten is de Nijmeegse eme
hoogleraar E. Schillebeet
bron te zijn van deze 'on
telijke ideeën'.
Achter de schermen
nen de katholieke kerkpi
cies van Nederland,
Duitsland „tot in de ho
regionen van het kerkbf
een muiterij tegen de ent
van Christus aan de ganj
Rutten. Die muiterij ga
paard met misleiding va
wone mensen. Het vrij;
katholicisme heeft in de
lopen drie decennia de
hand gekregen.
Het beleid van de
bisschoppen is er volgen
ten op gericht het
proces van rk-Nederlai
lang mogelijk te rekken,
beleid doet denken aan
lende pogingen in de pi
1978-1983 om zwakke
ven te redden." Rutteo
voor een religieus sane
proces, waarbij de vrijz
elementen verdwijnen
leen echt katholieke paï&
kerken open blijven.
is het bestuurlijk appara
de bisdommen niet gek
ceerd om een serieuze
Rechts op de schrijftafel ligt een openge
slagen codex. Links ligt een maagdelijk
vel perkament. De monnik doopt de veer in
de inkt en begint de schrifttekens één voor
één over te nemen, zin voor zin, alinea voor
alinea, pagina voor pagina. Liters inlct en
maanden later is het zover. Eén boek is twee
boeken geworden, het aantal potentiële le
zers verdubbeld.
Zeshonderd jaar later: een non in de af
zondering van haar kluis. Links op haar bu
reau ligt een opengeslagen deel van de Ca
tholic Encyclopedia, Aan haar rechterkant
staat een computer te zoemen en op de mo
nitor ontstaat onder haar vingers een kopie
van één van de artikelen. Als de tekst hele
maal is overgenomen snerpt het modem en
perst de tekst zich door onzichtbare kabels
naar de overkant van de Oceaan. Aan de an
dere kant van de kabel zit de Kevin Knight
die nog wat HTML-codes toevoegt en het
artikel online brengt, wereldwijd toeganke
lijk voor miljoenen surfers. De amerikaan
Knight is manager van dit grootste katholie
ke project op internet. Hij beheert
www.newadvent.org, een sober vormgege
ven site met honderden megabytes aan al
leen maar tekst, tekst, tekst. Niet alleen de
Catholic Encyclopedia is goed voor tiendui
zenden pagina's, ook de volledige geschrif
ten van de vroege kerkvaders en die van
Thomas van Aquino nemen honderden me
gabytes in beslag. Deze katholieke supersite
is nog in aanbouw, maar nadert de voltooi
ing. Van de 11.612 artikelen die de vijftiende-
lige Catholic Encyclopedia rijk is resteren er
nog maar twee die niet zijn overgetikt.
Knight laat het digitaliseren van de oude ka
tholieke encyclopedie over aan honderden
vrijwilligers over de hele wereld. Die moeten
eerst bibliotheken afstropen om de hand te
leggen op een originele Encyclopedia. Het
móet bovendien gaan om de editie uit 1913,
niet alleen omdat experts van mening zijn
dat deze beter is dan latere versies, maar ook
'God' is een van de meest voorkomende woorden op
het internet Het zoekprogramma Altavlsta geeft zes en
een half miljoen verwijzingen naar pagina's waar je je
licht kan opsteken over religieuze zaken. Zowel kerke
lijke organisaties als obscure religieuze groeperingen
hebben pagina's waar ze zich presenteren. Deze afleve
ring: de catholic encyclopedia, een katrholieke super
site.
omdat op die latere edities nog auteursrecht hun steentje bijdragen aan een bibliotheek
berust. die 3.500 bezoekers per dag heeft die dage-
De kopiisten zoeken een artikel uit, ze lijks 18.000 documenten downloaden. Paus
scannen het of schrijven het over, en e-mai- Johannes Paulus II zinsspeelde er al op in
len het naar de webmaster. Op die manier 1989: 'Wij moeten dankbaar zijn voor de
ontstaat een wereldwijde samenwerking van nieuwe technologie die ons in staat stelt in-
mensen die elkaar niet kennen, maar die elk formatie op te slaan in uitgestrekte door de
mens gemaakte geheugens, zodat onmid
lijke toegang ontstaat tot de kennis die
erfgoed is, de leer en traditie van de Kerk
de woorden van de Heilige Schrift.'
De oorspronkelijke, papieren encyclo
die kwam 100 jaar geleden van de grond,
redacteuren meenden dat onderwerpen,
voor de 19e eeuwse katholiek van bel
waren, onvoldoende of zelfs verkeerd
schreven stonden in de bestaande enq
pedieën. Het werd dus tijd voor een zu
katholieke kennisbron. De redactie wilde
lezer inlichten over de Kerk en zijn leer
'strijd en triomfen' uit de kerkgeschiedi
maar ook de bijdragen van katholieke I:
stenaars en wetenschappers aan de best
ving. De encyclopedie heeft artikelen t
onderwerpen variërend van abortus tot
stinentie; van individualisme tot inquii
van occultisme tot het Laatste Oordeel.
De redacteuren werden duidelijk niet
hinderd door politieke correctheid en I
teksten zijn daarom nog steeds smak
leesvoer. Artikelen over krankzinnigheid
duidelijk in opkomst') en rassenleer ('de
ger is volgzaam, leergierig, vrolijk en emo
neel. Het katholieke geloof heeft een gun
effect op de neger') laten de maatschapp
ke veranderingen van honderd jaar gele
zien. Het was bijvoorbeeld duidelijk dalBn 8'
open dialoog met andere religies noj
gang moest komen. Zoals met het hinde
me, dat 'geen terughoudendheid heefi
gens de meest groteske vormen van afgt n8ei
rij, demonen- en dierenaanbidding'. Ooi
eigen grondgebied worstelt de Kerk 30aa
nieuwlichterij, zoals de emancipatiebfmm
ging. Het artikel 'vrouwen' stelt de bezoiraat-
lezer gerust: 'Er bestaat geen noodzaak
te vrezen dat de academische beroepen i
vrouwen zullen worden overspoeld. De
en zullen nooit op voet vein gelijkheid s1
als het gaat om universitaire studies.
silvan schoonhoven
WEEROVERZICHT BUITENLAND
Weersvooruitzicht HWS
Geldig tot en met woensdag.
Denemarken:
Wolkenvelden en in de nacht en
ochtend kans op mist. Vooral
woensdag kans op wat regen.
Maxima rond 9 graden.
Engeland, Schotland, Wales, Ier
land:
In Schotland en later ook in Ier
land veel bewolking en nu en dan
regen. In het zuiden rustig en
droog weer met wolkenvelden,
maar ook hier en daar wat zon.
Maxima uiteenlopend van 8 gra
den in het noordwesten tot 12 in
het zuidoosten.
België en Luxemburg:
Droog en rustig weer met in de
nacht en ochtend kans op mist of
laaghangende bewolking. In de
loop van de dag zonnige perio
den. Maxima rond 12 graden.
Noord- en Midden-Frankrijk:
Droog en flink wat zon. Maxima
oplopend naar 14 graden.
Zuid-Frankrijk:
Eerst overal droog en perioden
met zon. Later op woensdag toe
nemende kans op wolken en een
enkele regen- of onweersbui.
Maxima oplopend naar 13 tot 18
graden.
Spanje:
Toenemende bewolking en enke-
Ie regen- of onweersbuien. Plaat-
selijk met flink veel neerslag en
een stevige wind. Maxima tussen
14 en 20 graden, in het zuidwes
ten lokaal eerst nog 23 graden.
Portugal:
Wolkenvelden en enkele pittige
regen- of onweersbuien. Maxima
dalend naar 16 graden op woens
dag.
Mallorca, Ibiza, Menorca:
Af en toe zon, maar ook wolken
velden, vooral later op woensdag
kans op een bui. Maxima rond 17
graden.
Madeira:
Wolkenvelden en kans op een en
kele bui. Maxima rond 18 gra
den.
Canarische Eilanden:
Perioden met zon en op de mees
te plaatsen droog. In het noorden
kans op wolkenvelden. Maxima
rond 23 graden.
Duitsland:
Rustig en vrijwel overal droog
weer met zonnige perioden. In de
nacht en ochtend kans op mist of
laaghangende bewolking. Later
op woensdag in het noorden meer
wolken en kans op wat motregen.
Maxima oplopend naar 12 gra
den.
Oostenrijk:
Droog en rustig weer met flink
wat zon. In de dalen in de nacht
en vroege ochtend eerst nog kans
op mist of laaghangende bewol
king. Maxima oplopend naar 10
graden.
Zwitserland:
Rustig weer en droog weer met
flink wat zon. In de nacht en
vroege ochtend in de dalen eerst
nog kans op mist of laaghangen
de bewolking. Maxima oplopend
naar 12 graden.
Polen:
Dinsdag eerst nog wolkenvelden
en kans op wat motregen of
sneeuw. Verder perioden met zon
en droog. Maxima oplopend tot
ongeveer 8 graden.
Tsjechië en Slowakije:
Eerst wolkenvelden en kans op
wat motregen. Geleidelijk meer
zon en vrijwel overal droog. Maxi
ma oplopend tot 10 graden.
Hongarije:
Eerst nog enkele wolkenvelden.
Verder droog en meer zon. Maxi
ma eerst rond 8 graden, woens
dag zachter met middagtempera-
tuur oplopend naar 11 graden.
Italië:
In het noorden droog en flinke
zonnige perioden. In het midden
en zuiden eerst nog wolkenvelden
en een regen- of onweersbui.
Woensdag vrijwel overal droog en
meer zon. Maxima tussen 13 en
15 graden, op Sicilië rond 16
graden.
Corsica en Sardinië:
Eerst nog half tot zwaar bewolkt
en kans op een bui. Al snel droog
en zonnige perioden. Maxima
rond 16 graden.
Griekenland en Kreta:
Vanuit het westen meer bewol
king en enkele regen- of onweers
buien. Maxima van 9 graden in
het noorden tot 14 in het zuid
oosten. Later op woensdag in het
westen opklaringen en droog. Op
de Egeische zee meer wind en
daar iets kouder.
Malta:
Wolkenvelden en kans op een re
gen- of onweersbui. Woesdag ge
leidelijk droog en meer zon. Maxi
ma ongeveer 16 graden.
Turkije en Cyprus:
Eerst nog droog met zonnige pe
rioden. Vanuit het noordwesten
toenemende bewolking en later
kans op regen of onweer en meer
wind. Maxima aan de kusten van
7 graden bij de Dardanellen tot
15 op Cyprus. Woensdag minder
zacht.
WOENSDAG 22 MAART 2000
Zon- en maanstanden
Zon op 06.37 Zon onder 18.55
Maan op 21.39 Maan onder07.58
Waterstand
IJmuiden Katwijk
Hoog 05.06 17.18 04.39 16.51
Laag 02.38 13.04 02.19 12.45
L O F
LEIDSCH DAGBLAD
(Opgericht 7 maart 1860)
KANTOOR
Rooseveltstraat 82 071-5356 356
Postadres: Postbus 54,
2300 AB Leiden
ABONNEESERVICE
Abonnementen 071-5128 030
Geen krant ontvangen?
Bel voor nabezorging:
Ma. t/m/vr. 18.00-19.30 uur en
Zaterdag 10.00-12.00 uur 071-512
DIRECTIE
B.M. Essenberg,
W.M.J. Bouterse (adjunct)
J. Kiel (adjunct)
HOOFDREDACTIE
J.G. Majoor,
T. van Brussel (adjunct)
L.F. Klein Schiphorst (adjunct)
REDACTIE
A. Maandag, chef eindredactie algemeen
T. Brouwer de Koning, chef redactie Rijn- en
Veenstreek
D.C. van der Plas, chef eindredactie regio
J. Rijsdam, chef redactie nieuwsdienst/kunst
W. Spierdijk, chef sportredactie
e. Straatsma, chef redactie Regio Leiden
R.I.M. van der Veer, chef redactie
Duin-en Bollenstreek
W.F. Wegman, chef redactie Leiden
TELEFAX
Advertenties: 071- 5323
Familieberichten: 023- 53173
023- 5320 216
Redactie: 071- 5321 921
Hoofdredactie: 071- 5315 921
ADVERTENTIES
Maandag t/m vrijdag van 8.30 to
071- 5356 230
RUBRIEKSADVERTENH
Maandag t/m vrijdag van 8.30 to
071- 5143 545
ABONNEMENTEN
bij vooruitbetaling:
per maand (acceptgiro)
per kwartaal (acceptgiro)
per half jaar (acceptgiro)
per jaar (acceptgiro)
Abonnees die ons een machtiging w arvo
het automatisch afschrijven v<
abonnements- geld, ontvangen 1,
betaling. ]f
VERZENDING PER POST «elft
Voor abonnementen die per post (h 0 22-
worden verzonden geldt een toesla) jkerh
aan portokosten per verschijndag.
LEIDSCH DAGBLAD OP CASSf w
Voor mensen die moeilijk lezen,i
hebben of blind zijn (of een ande 1 tl
leeshandicap hebben), is een san* ngj
van het regionale nieuws uit hetl g l
Dagblad op geluidscassette besef
informatie 0486-48 nrt
(Centrum voor Gesproken Lectuu pi
SUL.
Auteursrechten voorbeha e6i
Dagbladuitgeverij Darri 9^
K E N H U I
irop
Diaconessenhuis: maandag t/m vrijdag 08.00-17.00 u. (uitgezondei 'den.
feestdagen).
Leids Universitair Medisch Centrum: 24 u. per dag.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: geen ongevallendienst.
Los Angeles hall bew
INLICHTINGEN BEZOEKUREN ZIEKENHUIZEN
Diaconessenhuis: tel. 071-5178178.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Elisabeth: tel. 071-5454545.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: tel. 0172-463131.
Leids Universitair Medisch Centrum: tel. 071-5269111
5
0L)
uden
ilft.
Uit
Jidei
n dt
inter
ijkt
oep
