Taiwan wil vredestop met China
I I l i I I PI I l i
Kleine Haiders in kweekvijver van rechts Italië
ie1"
ederlaag Fischer
ij congres Groenen
erkrachtingsproces
ij tribunaal van start
Buitenland
Criminelen roven in België gevreesd 'superwapen'
Warm welkom
Rabbijn Israël roept
op tot moord minister
I ete lamp mogelijk oorzaak vliegramp
jjjyii Een oververhitte halogeenlamp, die te dicht bij isolatie-
aiériaal was geïnstalleerd, is mogelijk de oorzaak van de ramp
■teen MD-11 van Swissair in september 1998. Daarbij kwa-
>n alle 229 inzittenden om. Vlak voor de MD-11 voor de Ca-
dese kust in zee stortte, had de bemanning gemeld dat de
10 ckpit vol rook stond. Swissair is sinds november bezig met
i aanbrengen van isolatiemateriaal dat minder brandbaar is
nde materialen die aanvankelijk in de MD-U's waren ver-
rlrkt. Die vervanging stond los van de ramp in 1998. Bij de
irkzaamheden hebben de monteurs opgemerkt dat het te ver-
jderen materiaal rond de halogeenlampen in een aantal toe-
Hen schade vertoonde als gevolg van warmte. Swissair heeft
d-11-fabrikant Boeing ingelicht over de bevindingen, evenals
Canadese autoriteiten.
^jjroep Mozambikanen pas nu ontdekt
iPUTO Vier weken na de overstromingsramp in Mozambique
bben hulpverleners 2.000 tot 3.000 door de overstromingen
gesloten dorpsbewoners ontdekt. De mensen hebben zich al
'tijd zelf gered, vertelde een woordvoerster van het wereld-
edselprogramma van de Verenigde Naties gisteren. In het
wekeinde kregen deze inwoners van het Limpopodal per heli-
ipter levensmiddelen. Het gaat om de bewoners van vier dor-
n op zo'n zeventig kilometer van de stad Chibuto. Zij zijn bij
t stijgen van het water van de Limpopo naar hoger gelegen
id gevlucht, waar ze zich in leven hielden met eetbare grassen
bedorven mais. Ze hebben een deel van hun vee opgegeten
jvis gevangen, vertelde de VN-woordvoerster. Hun huizen
jken grotendeels intact te zijn gebleven.
as rotest tegen Servische persbreidel
lUEVQ Voor de tweede achtereenvolgende dag hebben dui-
ïden Serviërs gisteren in de stad Kraljevo geprotesteerd tegen
onderdrukking van de onafhankelijke media door de staat,
aanleiding voor de protesten is de sluiting van een lokaal ra-
1at jstation, dat kritisch tegenover het Servische regime stond,
waren meer dan 10.000 betogers op de been. Zo'n
100 mensen kwamen gisteren opnieuw demonstreren. De af-
tat lopen dagen hebben de autoriteiten in het hele land in totaal
onafhankelijke radio- en televisie zenders gesloten. Als re-
i wordt gegeven dat de stations geen vergunning hebben.
sjblitie New York weer in opspraak
irk» Enkele honderden mensen hebben dit weekeinde in
York opnieuw gedemonstreerd tegen de politie in de stad.
beschuldigen het korps van racisme en mishandeling. Aan-
ding is de dood van een jonge Haïtiaan, afgelopen donder-
g. Het slachtoffer, de 26-jarige Patrick Dorismond, werd voor
bar in Manhattan in zijn borst geschoten door een 29-jarige
itieman. Volgens diens advocaat ging zijn vuurwapen per
geluk af. Maar volgens diverse getuigen ging er een ruzie aan
oraf. De politieman zou Dorismond hebben gevraagd waar
marihuana kon krijgen. Eind februari kwamen er menigten
de been nadat een jury vier blanke agenten vrijsprak van
lord op de ongewapende immigrant Amadou Diallo.
harta 77-oprichter Lis overleden
UG» De Tsjechische mensenrechtenactivist Ladislav Lis, een
de oprichters van de voormalige oppositiebeweging Charta
is vrijdagnacht in Praag overleden. Hij[ werd 73. In de Twee-
Wereldoorlog vocht Lis aan de kant van het antifascistische
zet. In het begin van de jaren vijftig werd hij lid van de com-
573 inistische partij, maar daar viel hij in ongenade wegens zijn
573 iportunistische opvattingen'. In 1968 keerde hij tijdens de
lagse Lente terug op het politieke toneel. Na de Russische in
die een eind maakte aan de politieke dooi in het land werd
echter opnieuw uit de communistische partij gezet. Zijn in-
voor Charta 77 bezorgde hem in totaal 29 maanden cel. Na
van het communistische regime-in 1989werd Lis lid van
sociaal-democratische partij. Vijfjaar later werd hij benoemd
lid van de regeringscommissie voor de réchten van de mens.
ppositie claimt zege in Senegal
har De tweede ronde van de Sèngalese presidentsverkiezin-
ïis gisteren zo goed als zeker gewonnen door oppositieleider
doulaye Wade. De liberale advocaat eiste de overwinning op
'n bekend werd dat hij na telling van 65 procent van de stem-
n ruim aan kop lag. Het was de eerste keer dat er een tweede
'aezingsronde nodig was in Senegal. De man die bijna dertig
aan de Senegalese touwtjes heeft getrokken, scheidend pre-
ent Abdou Diouf, werd tijdens de eerste verkiezingsronde op
februari voor het eerst niét automatisch herkozen. Het is de
ste keer sinds de onafhankelijkheid van Frankrijk in 1960 dat
regerende Socialistische Partij (PS) van Diouf heeft verloren,
ide noemde zijn 'verkiezing de allergrootste overwinning
orde democratie in Afrika'.
tv ra
peter van nuusenburg
ifspondent
Juitse minister van buiten-
se zaken Fischer heeft tij-
het congres van zijn partij,
Iroenen, een zware neder-
en. Zijn voorstel om
bestuur van de kleinste re-
igspartij te reorganiseren
slagvaardiger te maken,
de zaterdagavond niet de
iste tweederde meerder-
bij de 750 afgevaardigden,
nederlaag was de uitdruk-
van de onvrede die aan de
over de 'informele' partij-
zitter leeft. Fischer is popu-
bij de kiezers, maar voor
radicale Groenen te domi-
Zij vreesden dat hij via de
ganisatie van het partijbe-
vertrouwelingen op vitale
'Alleen praten op basis van gelijkheid'
De aankomende president van
Taiwan, de zaterdag gekozen op
positieleider Cheng Shui-bian,
heeft Peking vandaag opgeroepen
tot een Chinees-Taiwanese vre
destop. Hij zei dat Taiwan zelfs
bereid is te praten over de Chinese
formule van 'één land, twee syste
men' voor hereniging, mits dit ge
beurt op basis van gelijkheid. Vol
gens die formule zijn eerder Hong
Kong en Macau weer deel van
China geworden.
TAIPEI AFP-GPD
China ziet Taiwan als een opstandige
provincie, en streeft naar hereniging van
het eiland met het moederland. Cheng
is een verklaard voorstander van Taiwa
nese onafhankelijkheid, maar sinds zijn
verkiezing heeft hij een veel mildere
toon aangeslagen. Hij verklaarde dat er
formeel niets zal veranderen aan de sta
tus van Taiwan.
De scheidende Taiwanese president
Lee Teng-hui kondigde gisteren aan dat
hij zijn functie als partijvoorzitter van de
nationalistische Kwomintang (KMT) na
zijn nederlaag zal neerleggen. Woeden
de kiezers belegerden gisteren het
hoofdkwartier van de KMT. De demon
stranten verweten Lee Teng-hui dat hij
winnaar Cheng Shui-bian in de kaart
had gespeeld door een kleurloze kandi
daat naar voren te schuiven. Zo'n 3.000
demonstranten werden door mobiele
eenheid met wapenstokken en waterka
nonnen verspreid. Daarbij vielen enkele
gewonden.
Ondanks de beschermende schilden van ME'ers krijgt presidentieel adviseur Hsu Li-teh harde klappen van de demonstranten bij het
KMT-hoofdkantoor. foto epa pan chun-honc
De kranten in Hong Kong schreven
vanmorgen dat het onwaarschijnlijk is
dat Cheng Taiwan naar onafhankelijk
heid wil loodsen, aangezien dit zou
neerkomen op politieke zelfmoord. Vo
rige week dreigden Chinese militaire lei
ders dat onafhankelijkheid oorlog zou
betekenen. Gisteren bezwoer de Chinese
ambassadeur in Japan, Chen Jian, dat
Shui-bian het denkbeeld van onafhan
kelijkheid opzij moet zetten, „omdat an
ders de gevolgen niet te overzien zullen
zijn".
Tegelijkertijd zijn de legers aan beide
zijden van de Straat van Taiwan gereed.
Het Taiwanese leger is in staat van op
perste paraatheid. Met name de kleine
eilandjes voor de kust van China zijn
uitgerust met extra troepen en mijnen.
Kranten in Hong Kong meldden zater
dag dat er een verhoogde activiteit was
van de Chinese luchtmacht in de pro
vince Zhejiang, iets ten noord-westen
van Taiwan. Volgens de VS zijn er echter
geen tekenen van mobilisatie van het
Volksleger.
brussel paul koopman
correspondent
Belgische politiemensen en
geldtransporteurs verkeren
sinds zaterdag in de hoogste
staat van alarm. Reden: een cri
minele bende wist bij een spec
taculaire overval op een wapen
handel de hand te leggen op
een P90. Dit 'superwapen' van
de Waalse fabrikant FN-Herstal
is een nachtmerrie voor ieder
een die met een kogelvrij vest
rondloopt. Zelfs 40 lagen kevlar
bieden op een afstand van hon
derdvijftig meter geen bescher
ming tegen de vuurkracht van
de P90.
De lancering van het nieuwe
wapen, bedoeld voor gespecia
liseerde eenheden van politie
en leger, lokte ruim anderhalf
jaar geleden een heftig debat
uit in het Belgische parlement.
De Volksunie eiste een verbod
op de verkoop, met het argu
ment dat de P90 vroeg of laat in
handen van criminelen zou val
len. FN Herstal bezwoer dat dit
laatste uitgesloten was. „De
maffia kan er nooit aankomen",
zei woordvoerder Robert Sau-
vage in augustus 1998.
Inmiddels is de waarschuwing
van de VU profetisch gebleken.
In het plaatsje Momignies,
dicht bij de Franse grens, werd
donderdagnacht het magazijn
van een wapenhandel geplun
derd. Behalve zo'n tweehon
derd uzi's en kalashnikovs werd
de revolutionaire pistoolmi
trailleur van FN buitgemaakt,
meldt de Gazet van Antwerpen.
De roof is inmiddels door de
politie bevestigd. Aangenomen
wordt dat achter de overval een
'geldtransportbende' schuilt.
De afgelopen jaren zijn in Bel
gië bij overvallen op geldtrans
porten al circa tien doden ge
vallen.
De P90 is het gedroomde wa
pen voor zware criminelen. Het
weegt dankzij het gebruik van
composietmateriaal maar 2,8
kilo en is nauwelijks 40 centi
meter lang. Voorzien van ket
tingmunitie kan het 900 kogels
per minuut afvuren. Uit proe
ven is gebleken dat het high
tech wapen moeiteloos vier ko
gelvrije vesten van elk tien la
gen kevlar op grote afstand
doorboort. Ook militaire Crisat-
bescherming, samengesteld uit
kevlar en titanium, biedt geen
bescherming. Het wapen oogt
zeer futuristisch en mist vol
gens de fabrikant ook 'passief
zijn werking niet: wie ermee ge
confronteerd wordt, zou zich al
snel uit de voeten willen ma
ken.
Michaïl Gorbatsjov:
'Water kan nog
explosiever zijn
dan dynamiet'
den haag gerard chel
Daar waar Michaïl Gorbatsjov
in eigen land nauwelijks nog
serieus wordt genomen, geniet
de voormalige Sovjetleider in
ternationaal nog steeds groot
aanzien. Zo werd hem als voor
zitter van de milieuorganisatie
het Groene Kruis gevraagd 'wa
terconflicten' in kaart te ben
gen. Vandaag publiceert hij zijn
bevindingen op het Wereld Wa
ter Forum in Den Haag.
„In droogtegebieden is water
explosiever dan dynamiet", al
dus Gorbatsjov in zijn rapport.
„En zoals het ook met geloof en
ideologieën gaat, kan water
miljoenen mensen in beweging
brengen. We moeten dat zien te
voorkomen en dat kan alleen
als iedereen zich van het pro
bleem bewust is en bereid is er
wat aan te doen."
Aangezien conflicten om wa
ter nagenoeg alleen voorkomen
in regio's waar meerdere lan
den een rivier of meer moeten
delen, spitste het onderzoek
zich daarop toe. „Het is duide
lijk dat er een balans gevonden
moet worden tussen de soeve
reiniteit van een land en het be
heer van de bijna 300 water
bronnen die door twee of meer
landen worden gedeeld", aldus
het rapport.
Om internationale watercon
flicten te voorkomen, komt het
Groene Kruis met een aantal
voorstellen. Zo moeten er onaf
hankelijke 'waterbemiddelaars'
komen. Daarbij wordt gedacht
aan een Ombudsman-achtig
instituut, dat tijdig dreigende
conflicten signaleert, en met
voorstellen komt om die in de
kiem te smoren.
Gorbatsjov hoopt dat het Fo
rum in Den Haag bijdraagt aan
een groter bewustzijn dat het
'niet zo vanzelfsprekend is dat
er water uit de kraan komt'. „In
diverse gebieden is een ernstig
watertekort, ledereen moet zich
realiseren dat we iets moeten
doen om dit steeds zeldzamer
wordend product veilig te stel
len, en om te voorkomen dat
we er deze eeuw oorlog om
gaan voeren", aldus Gorba
tsjov.
posten wilde benoemen, om zo
zijn greep op de partij te verste
vigen. Zijn argument dat de re
organisatie de partij professio
neler zou maken, werd door de
linkervleugel niet geaccepteerd.
Terwijl Fischer zijn wonden
likte en het eind van het con
gres niet meer afwachtte,
mocht een andere Groene mi
nister voor het eerst sinds tij
den weer eens applaus in ont
vangst nemen. De omstreden
milieu-minister Jürgen Trittin
wist bij het Groenen-thema bij
uitstek, de sluiting van kerncen
trales, de handen van de mees
te gedelegeerden op elkaar te
krijgen. Na zijn hartstochtelijk
pleidooi stemden de gedele
geerden in met het voorstel dat
de 19 centrales na een looptijd
van 30 jaar dicht moeten.
new Delhi Dhaka, de hoofdstad
van Bangladesh, bereidt Bill Clin
ton een warm welkom voor bij
het eerste bezoek van een Ameri
kaanse president aan het land
ooit. Wegens veiligheidsredenen
is het geplande bezoek van Clin
ton en zijn gezelschap aan het
Bengalese dorp Joypura vandaag
afgelast. De geheime dienst wilde
naar verluidt niet instaan voor de
veiligheid van de president tij
dens de helikoptervlucht van ruim
35 kilometer over het dichtbe
groeide tropische regenwoud.
Over de weg zou de reis naar
Joypura te veel tijd in beslag ne
men. Aangekondigde presidentië
le bezoeken worden zelden afge
last uit veiligheidsoverwegingen.
Deze afzegging is dan ook symp
tomatisch voor de strenge veilig
heidsmaatregelen tijdens Clin
tons zesdaagse bezoek aan India,
Pakistan en Bangladesh. De presi
dent wil onder meer proberen de
verhitte gemoederen tussen India
en Pakistan te kalmeren. De twee
kernmachten betwisten elkaar de
deelstaat Kashmir.
FOTO AP SAURABH DAS
'Slechts uiting van grote woede
tel aviv ad bloemendaal
De Israëlische justitie over
weegt stappen tegen rabbijn
Ovadia Josef, geestelijk lei
der van de regeringspartij
Shas. Josef riep zaterdag in
een preek het volk op de li
berale minister van onder
wijs, Yossi Sarid, te ver
moorden. Hij vergeleek hem
met de bijbelse figuur Ha-
man, die optreedt als schurk
in het poerimfeest dat de jo
den deze week vieren.
Haman probeerde het
joodse volk uit te roeien,
wat hij met de dood door
ophanging moest bekopen.
„Yossi Sarid en Haman zijn
een en dezelfde", zei Josef
in zijn preek. Tot grote
geestdrift van zijn toehoor
ders voegde hij eraan toe:
„Yossi Sarid de Satan! Dat
zijn naam van het aardop
pervlak moge worden uitge
wist! Laten we hem uitroei
en."
Shas is kwaad op Sarid,
omdat deze niet genoeg
geld zou stoppen in het met
de religieuze partij verbon
den onderwijssysteem. Ook
zou hij weigeren verant
woordelijkheden af te
schuiven aan zijn ondermi
nister, die lid is van Shas.
„De preek spreekt voor
zichzelf', was het enige
commentaar dat Sarid giste
ren wilde geven op de woor
den van Josef. Hij zei dat hij
alle afspraken die zijn ge
maakt over onderwijsfinan
ciering zijn nagekomen.
Met zeventien afgevaar
digden is Shas de op één na
grootste partij in de rege
ringscoalitie van premier
Barak. Al bij het aantreden
van het kabinet, vorig jaar
zomer, was duidelijk dat er
grote spanningen zouden
rijzen met de liberalen van
Meretz, de partij van Sarid.
Vooral de laatste maanden
heeft Barak zijn handen vol
aan het bijeenhouden van
zijn bont gekleurde coalitie.
Gisteren stond hij voor de
niet geringe opgave de
preek van Josef te veroorde
len zonder Shas te kwetsen.
Het werd het woord 'onaan
vaardbaar'. In een verwij
zing naar de moord op pre
mier Rabin in 1995 zei Ba
rak: „We hebben gezien
welke prijs er moet worden
betaald voor ongegronde
haat." Om chaos en meer
schade te voorkomen, ver
bood Barak zijn ministers
commentaar te leveren op
de affaire. Shas-leiders
haastten zich gisteravond te
verklaren dat Josefs woor
den niet moeten worden
uitgelegd als een oproep tot
moord, maar als een uiting
van 'grote woede'.
dienst deden als bordelen voor
Servische militairen en agenten.
De vrouwen zouden stelselma
tig zijn verkracht en anderszins
als seksslavin misbruikt. Veel
van de slachtoffers liepen on
herstelbare lichamelijke of psy
chische schade op, en hebben
nog steeds ernstige posttrau
matische klachten.
De drie Bosnische Serviërs
die maandag voor het tribunaal
verschijnen, zijn hier volgens
het VN-hof ten dele verant
woordelijk voor. Het tribunaal
beschuldigt Dragoljub Kunarac,
Radomir Kovac en Milorad
Vukovic met nog vier anderen
van oorlogmisdaden, schendin
gen van de Geneefse conventies
en misdaden tegen de mense
lijkheid.
rome hans geleunse
correspondent
De Italiaanse mediamagnaat en ex-
premier Silvio Berlusconi kreeg het vo
rige week in Jeruzalem behoorlijk te
kwaad. Bij een bezoek aan het Holo
caust-monument schoten hem de tra
nen in de ogen. „Nu begrijp ik pas
waarom Europa het Oostenrijk van
Jörg Haider wil isoleren", zei hij.
Ook Gianfranco Fini, Berlusconi's
partner in de oppositionele Polo-coali
tie, was vorig jaar diep onder de in
druk bij een confrontatie met de gru
welen van het nazisme. De leider van
de post-fascistische Alleanza Naziona-
le veroordeelde in het concentratie
kamp Auschwitz namens zijn partij
Hitiers jodenvervolging en de anti-
joodse wetgeving die dictator Mussoli
ni in 1938 afkondigde.
Dit weekeinde bleek de anti-fascisti
sche gezindheid van beide heren niet
erg te beklijven. Bij het registreren van
de kieslijsten voor volgende maand te
houden lokale verkiezingen trekt de
Polo in vijf van de vijftien regio's geza
menlijk op met twee puur fascistische
splinterpartijen, de Movimento Sociale
Fiamma Tricolore (MSFT) en de Movi
mento Sociale Europeo (MSE), die be
staan uit schaamteloze Mussolini-dis-
cipelen.
Centrum-links en de joodse gemeen
schap in Italië zijn in alle staten. Vori
ge week vrijdag verzekerde Berlusconi
dat er geen sprake zal zijn van samen
werking met fascistische groepen. „Bij
mijn terugkeer uit Israël ontdekte ik
pas dat lokale partijbestuurders af
spraken hadden gemaakt met ex
treem-rechts. Dat moet uit zijn." Ber
lusconi is een leugenaar, zei Enrico
Modigliani, woordvoerder van de
joodse gemeenschap in Italië, toen za
terdag de kieslijsten werden gepubli
ceerd.
Hij kon als bewijs de verklaringen van
fascisten-ideoloog Pino Rauti aanvoe
ren. „Berlusconi's persoonlijke arts,
Europarlementariër Scapagnini, is met
onze steun kandidaat voor het burge
meesterschap van Catania (Sicilië). En
de partijleider weet dat niet?" was
Rauti's sarcastisch commentaar in een
interview. Ook Fini speelde de geboren
onschuld. „Er staan geen Rauti-aan-
hangers op de kieslijsten. Van strategi
sche bondgenootschappen met ex
treem-rechts is geen sprake", zei hij.
Dat wordt heftig door Rauti bestreden.
„Er zijn wel degelijk afspraken ge
maakt", zei hij. Rauti stapte uit de
neo-fascistische MSI toen Fini er in
1995 de 'democratisch rechtse' AJlean-
za van maakte. Deze fanatieke Mus-
solini-fan draaide na de oorlog wegens
fascistische wandaden de gevangenis
in, en is hoofdverdachte in een al jaren
slepend proces over een bloedige ex
treem-rechtse bomaanslag in 1973.
Voor Rauti's partij en de daar weer van
afgesplitste MSE kan verkiezingszon
dag 16 april slechts winst opleveren.
Op eigen kracht halen deze splinter
groepen de kiesdrempel van drie pro
cent niet. /\ls de door hen gesteunde
Polo-kandidaat echter wint, geldt die
drempel niet en krijgen fascistische
vertegenwoordigers zetels in regio-,
provincie- en gemeenteraden. Voor
centrum-links creëren Berlusconi en
Fini een kweekvijver van kleine Hai
ders, en aan de ontkenningen van het
duo over een soortgelijk bondgenoot
schap bij de landelijke verkiezingen
volgend jaar wordt geen geloof ge
hecht.
De Polo is de lijstverbindingen aange
gaan in vijf zuidelijke regio's, waar de
fascisten vier jaar geleden op eigen
kracht bijna de drie procent haalden.
Steun van extreem-rechts moet de Po
lo-kandidaten voor de ditmaal voor
het eerst rechtstreeks te kiezen regio
nale presidenten over de streep trek
ken.
Dat Berlusconi en Fini in hun ijver om
links uit bestuurszetels te wippen be
wust de ogen sluiten voor bondgeno
ten met een pikzwarte signatuur, be
wijst de steun die Polo geeft aan Nico
la Cucullo, ex-burgemeester van Chieti
in de Abruzzen. MSE-aanhanger Cu
cullo baarde enige jaren terug opzien
door publiekelijk te verklaren dat Hit-
Ier maar één fout had gemaakt: hij had
niet alle joden uitgeroeid. „Ik ben een
voor Berlusconi zeer bruikbare fas
cist", zei Cucullo dit weekeinde tegen
de krant La Stampa. „Die opmerking
over Hitier? Ach, dat was maar een
grapje."