Detailhandel Macintosh
ziet toekomst in internet
ïeater blijft grote liefde van Joop van den Ende
Economie
Kennis bedrijfsleven
van Duits 'bedenkelijk'
Fugro ziet tekenen herstel
in olie- en aardgassector
WOL-lig beleggen
RDAG 18 MAART 2000
rotterdam eelco van der linden
Het is bij de Rotterdamse be
drijven niet best gesteld met de
kennis van het Duits. Dat blijkt
uit een onderzoek van het Ta
leninstituut in Rotterdam onder
honderd bedrijven die eerst een
Duitstalige fax toegestuurd kre
gen.
In opdracht van het instituut
belden docenten Duits de be
drijven op om over de fax te
praten. Het resultaat stemt
droef, meldt het instituut. Bij 29
bedrijven wist niemand in het
Duits te antwoorden en bij 36
was de reactie 'uiterst gebrekkig
en slecht verstaanbaar'. Vijftien
bedrijven kregen het predikaat
'slecht tot matig'.
Iets meer dan twintig procent
wist zich in een taal te redden
die enigszins op het Duits leek,
zo blijkt uit het rapport. Bij
slechts zes bedrijven was spra
ke van 'een echt vlot antwoord'.
De baas van het Talencen
trum, H. van Egmond, spreekt
van een bedenkelijk resultaat:
„Zeker omdat Duitsland onze
belangrijkste handelspartner is
en goed is voor 25 procent van
de totale Nederlandse export".
leidschendam anp
grote olieconcerns al weer be
zig zouden zijn met exploratie
activiteiten. Volgens Kramer
zijn zij tot nu toe weggebleven
omat zij te maken hadden met
fusieperikelen.
De aarzeling op de olie- en
gasmarkten leidde er vorig jaar
toe dat de omzet van Fugro met
5,4 procent tot 1,2 miljard gul
den afnam. Doordat andere
sectoren betere resultaten lie
ten zien en de kosten en inves
teringen werden beperkt, kwam
er toch nog een 7,7 procent ho
gere nettowinst uit de bus van
89,7 miljoen gulden.
Tegelijk met de publicatie
van de jaarcijfers, maakte Fugro
twee overnames bekend. Het
bedrijf koopt de activiteiten
voor bodemonderzoek op zee
en de apparatuur voor onder
zoek in diep water van Geocean
Solmarine in Frankrijk. Verder
neemt Fugro het klantenbe
stand voor plaatsbepalings
diensten van de Britse Commu
nications Measurement
Technologies over.
Ingenieurs- en adviesbureau
Fugro ziet tekenen dat de olie
maatschappijen weer meer geld
willen steken in olie- en gasvel-
den. Als de olieprijs boven de
20 dollar per vat blijft, lijkt de
verwachting gerechtvaardigd
dat er een echt herstel aan
komt. Fugro vindt het nog te
vroeg om met meer investerin
gen op een verbetering van de
markt in te spelen.
Fugro wil daarom nog geen
voorspellingen doen voor het
lopende jaar. „De situatie is
nogal stroperig", zo zei topman
G. Kramer gisteren. Hij consta
teerde dat het aantal offerte-
aanvragen voor diensten ten
behoeve van de ontwikkeling
van nieuwe velden groeit. Van
een stijging van de orderont
vangst is nog niet echt sprake.
Vooral kleinere maatschappijen
maken zich bij de huidige olie
prijs op om nieuwe velden te
zoeken.
Normaal zou zijn dat ook de
ECONOMIE WUZER
Miljarden voor mternetleveran-
cier World Online, de Postbank
die haar deuren dichtgooit om
dat ze de stroom nieuwe beleg
gers niet aan kan, de Nederland
se Spoorwegen die met de ver
koop van een plukje aandelen
evenveel geld binnenhalen als
met een heel jaar treinvervoer,
overbelaste telefoonlijnen van
Duitse beleggers die een graan
tje van hun exploderende tech-
nologiebeurs willen meepikken.
Zijn beleggers helemaal gek ge
worden?
President Wellink van De Ne-
derlandsche Bank vergeleek het
beleggend publiek met 'op hol
geslagen paarden op zoek naar
een goudmijn'; overigens een
uitspraak met een grote beel
dende kracht, je ziet het voor je.
Is World Online, kortweg WOL
(ook een aardige beeldspraak),
een virtuele goudmijn? Hoe is
het anders te verklaren dat be
leggers elkaar ver
dringen om kapita
len te steken in een
bedrijf dat over 1999
een slordige twee
honderd miljoen
gulden verlies heeft
gemaakt, een verlies
groter dan de omzet?
En dat de verwach
ting uitsprak ook dit
jaar weer dik verlies
te maken en zelfs de
eerstkomende jaren
niet op winst te rekenen.
Tot nu toe is WOL meer een
commerciële meelifter dan een
innovator. Ze is volledig afhan
kelijk van derden en haar omzet
is slecht gespreid. Zestig procent
komt uit entreeheffing voor in
ternet. Dat moet als de weerga
verschuiven naar de zaken-
markt, de digitale winkel of re
clame, want internet wordt gra
tis.
De emissie moet een snelle
koerswending bekostigen waar
mee de onderneming staat of
valt. Velen zien het aantal abon
nees als sleutel tot succes, maar
het is de vraag of commercie
zonder innovatie in deze markt
PAULINE VAN DE VEN
Econome en publiciste
genoeg is.
De manier waarop het geld is
opgehaald, treft niet als sympa
thiek. Er is een schaarstegevoel
en een winst-euforie opgewekt
en veel geld is uitgegeven aan
reklame. Persoonlijk hoor ik
meer muziek in het Rotterdamse
reklamebureau ARA dat het
imago heeft gebouwd.
Wel bijzonder aan de generatie
WOL is, dat ze de overgang van
hoofdstuk twee naar hoofdstuk
drie van de economische ge
schiedenis markeert. Hoofdstuk
één bracht de opkomst van de
handel, terwijl de productie nog
aan huis plaatsvond. Hoofdstuk
twee was de industriële revolutie
met haar ondernemingsgewijze
produktie en een enorme hoe
veelheid innovaties, verspreid
over een groot aantal gebieden.
Dat gebeurde technisch, sociaal,
financieel, juridisch en met een
compleet nieuwe infrastructuur
om de goederen naar hun eind
gebruiker te transporteren. Het
lijkt niet overdreven om aan de
opkomst van computer en
computernetwerk evenveel ge
wicht toe te kennen als aan de
industriële revolutie.
De verandering voor de consu
ment is dat de goederen steeds
minder zichtbaar worden. Onze
consumptie 'ontstoffelijkt', ze
wordt minder materieel. Het
gaat dezelfde weg als het geld.
Eerst was dat edelmetaal, toen
papier, nu zijn het bits. Veel dat
op internet wordt aangeboden,
is digitaal en kan alleen maar
digitaal bestaan. Andere dingen
moeten nog altijd fysiek gele
verd worden zoals kranten,
boeken, muziek en tijdschriften
een dubbelleven.
Ook de beurs verandert. Dat de
kost voor de baat uitgaat, is niet
nieuw. Nieuw is de
schaal waarop en
de snelheid waar
mee het gebeurt.
De schaal is met de
markten meege
groeid naar we
reldniveau.
Vroeger droegen
privépersonen en
investeringsban
ken de aanlooprisi
co's van de startfa
se. Een onderne
ming ging pas naar de beurs als
ze goed en wel marcheerde en
mooie cijfers had.
Met de concurrentie van de he
le wereld in de nek ontbreekt
het bedrijven nu aan tijd om
achter gesloten deuren met val
len en opstaan iets op te bou
wen. Ze moeten een vliegende
start maken. Dat risico is te
groot voor oprichters en ban
ken, het kan alleen met de be
legger. Die geeft een zak geld
aan een bedrijf met een goede
startpositie en zegt: Go get it!
De generatie WOL schrijft een
nieuw hoofdstuk in de geschie
denis van de beurs. De belegger
wordt eerder ingeschakeld en
op grotere schaal dan ooit tevo
ren. Beleggen wordt leuker
maar ook veel riskanter.
Er is niets op tegen dat beleg
gers hun geld met bakken naar
de beurs brengen voor emissies
van internetbedrijven. Want het
is inderdaad een volwaardige
economsiche revolutie, met een
hausse aan innovaties op alle
mogelijke gebied.
Daar is veel geld voor nodig en
het is alleen maar mooi als dat
voorhanden is. Zolang men
zich maar realiseert dat de on
vermijdelijke shake-out van be
drijven ook een shake-out van
beleggers is. Het is méér dan
ooit zaak dat beurs en overheid
erop toezien dat de geldplas
niet louter geleend geld is, dat
de belegger zijn beleggingen
spreidt, en dat hij zich bewust
is van het risico.
rtelsmann stapt uit AOL Europe
.oh Het Duitse mediaconcern Bertelsmann stapt uit
Europe, de joint venture met de Amerikaanse internetaan-
er America Online. De komende drie jaar gaat het belang
vijftig procent stapsgewijs naar de Amerikaanse onderne-
De verkoop levert Bertelsmann tussen de 15 en 18,5 mil-
ulden op. Geruchten over de verkoop van het belang sta-
e kop op toen AOL bekendmaakte te fuseren met het
rikaanse mediaconcern Time Warner. Bertelsmann ge-
ct de opbrengst van het belang voor uitbreiding in de elek-
jsche verkoop.
)t Auto statutair naar Nederland
Het Italiaanse concern Fiat richt voor zijn personenwa
gen houdstermaatschappij op die statutair wordt gevestigd
ederland. Een woordvoerder van Fiat zei gisteren nadruk-
kdat er geen sprake is van verplaatsing van productie en
Ie leiding van de divisie personenwagens, Fiat Auto, in Tu-
ilijft. Volgens hem biedt de constructie juridische voorde
ur kan snel en zonder al te veel bureaucratie worden ge-
t, aldus de woordvoerder. Om die redenen is ook de Iveco-
itwagendivisie van Fiat statutair in Nederland
ikingen glasfabrieken gaan door
am» De ruim 700 medewerkers van de Vereenigde Glasfa-
en in Leerdam hebben hun staking gisteren voor enkele
n hun staking opgeschort. De fabriek in Schiedam, met
450 werknemers, nam vandaag de staking over. De onge-
vijfhonderd werknemers in Maastricht die al sinds de
it van maandag op dinsdag de productie stillegden gaan
door. Het conflict draait om stukgelopen CAO-onderhan-
igen. Er zit een verschil van twee procent tussen de eis en
rerkgeversbod van vier procent en er is geen overeenstem-
over de 'absurd hoge werkdruk' en betaald zorgverlof.
[Gate blijft voorlopig zelfstandig
osch De geplande overname van het intemetbedrijfje
late door de Bosche automatiseerder C/Tac is van de baan.
artijen hebben na intensief overleg besloten dat NetGate
tandig blijft, zo heeft C/Tac gemeld. Het duo blijft wel sa-
werken. Zo hebben zij de krachten gebundeld bij onder
de bierbrouwers Bavaria en Heineken. C/Tac ontwikkelt
ucten en diensten voor internettoepassingen en NetGate
i internettoepassingen.
Dlters koopt internetbedrijf in VS
idam» Uitgever Wolters Kluwer heeft gisteren het Ameri-
se internet- en softwarebedrijfje KnowledgePoint gekocht,
ledrijf houdt zich bezig met de ontwikkeling van software
de afdelingen personeelszaken van grote bedrijven. Know-
ePoint hoopt dit jaar een omzet te boeken van ongeveer 20
len. Er werken 65 mensen. Hoeveel Wolters Kluwer voor de
areonderneming heeft betaald, wil het bedrijf niet bekend-
'My Web' moet consumenten de drempel over helpen
V wil beroepszieken klacht
n indienen tegen werkgever
V roept werknemers met
beroepsziekte op een
in te dienen tegen hun
iver als die onvoldoende
heeft getroffen om
0 20 beidsongeschiktheid te
imen. Daarmee hoopt de
itrale de schade te kun-
'rhalen die kan ontstaan
;omensdaling. Daarvoor
26,15 vakcentrale een Bureau
«ziekten op.
eiding daarvoor zijn de
en in de sociale zeker-
De WAO is in de
jaar verslechterd", al-
woordvoerder van de
101,35 e donderdag. Hij ver-
100 8' sc^adeclaims zullen
10M5 10t slepende procedures
102,79 it werknemers met een
103,85
100,60
101,7!
106,00
118,75
104,06
116,40
106,55
107,35
ukte buikspreker zoekt en vindt succes in zakenwereld
van den Ende maakte gisternacht
Izijn aandelenpakket in Endemol
everkopen aan het Spaanse
elecombedrijf Telefonica. De
deoprichter van met media- en
misementsconcern treedt om
gezondheidsredenen terug.
vijf 8"'
beroepsziekte die eventueel toe
gewezen krijgen.
Volgens VNO-NCW is in werk
geverskringen veel aandacht
voor RSI, ook wel muisarm ge
noemd. „Maar het is ook voor
een groot deel de verantwoorde
lijkheid van de werknemer zelf
meent een woordvoerder. Die
moet achter de computer van
daan komen. „Het is wrang als
de werkgever op kantoor allerlei
ergonomische maatregelen
neemt en de werknemer thuis
gewoon qan de keukentafel zit te
internetten."
De werkgeversorganisatie
geeft over de kwestie voorlich
ting aan de leden. „Want we
hebben natuurlijk weinig be-
hoefte aan ziektes of de WAO
want die moeten werkgevers zelf
betalen."
Detailhandelsgigant Mac
intosh Retail Group zet
voor 2000 in op een om
zetgroei van zeven procent
en drie procent meer
winst. Voor overnames is
500 tot 600 miljoen gulden
in kas. „Maar we schieten
niet op alles wat beweegt",
adus topman Beijer. Met
een tien procent hogere
omzet deden Kwantum,
Halfords, Belcompany en
dertien andere winkelke
tens het goed in 1999. Het
concern haalde een omzet
van 1,6 miljard gulden en
boekte 45 miljoen gulden
winst.
den haag gpd
De in oktober gelanceerde gra
tis internet-provider MyWeb
telt 100.000 leden en is een van
de vijf grootste gratis aanbie
ders in Nederland. Voor 2000 is
een verdubbeling van het aan
tal gebruikers voorzien. Ko
mend jaar zullen alle ketens
hun artikelen ook on line ver
kopen.
Toch verwacht topman Beijer
op korte termijn weinig tot
niets van het via internet verko
pen van fietsen, bankstellen,
schoenen en trainingspakken.
Zeker de eerste drie jaar zal My
Web nog verliesgevend zijn.
Een heleboel mensen moeten
de drempel nog over om via in
ternet te kopen. „Maar als dat
gebeurt, willen wij er bij zijn".
Uit ervaringen met al be
staande webwinkels van Man-
field (schoenen), Piet Klerkx
(meubels) en Belcompany (te
lecommunicatie) blijkt dat veel
mensen zich on line oriënteren
voordat ze naar de echte winkel
gaan, en andersom. Maar geld
moet vooralsnog komen uit ad
vertenties van derden en com
missie van de verkoop van boe
ken, cd's en andere spullen van
derden via MyWeb.
Macintosh poogt de consu
ment voor langere tijd aan My
Web te binden via een 'club-
kaart'. Daarmee kan korting
worden verkregen op artikelen
in alle Macintosh-winkels en
straks ook bij derden (bijvoor
beeld hotels of pretparken).
Macintosh investeert dit jaar 10
miljoen gulden in de verdere
ontwikkeling.
Belcompany kwam in 1999
volledig in handen van Macin
tosh, dat in '98 nog maar voor
Enkele van de 775 winkels die Macintosh in de Benelux exploiteert.
de helft eigenaar was. De tele- ook richting Duitsland,
foonwinkels waren verantwoor- Kwantum deed het in 1999
delijk voor een omzetstijging ook goed. Door het mooie weer
van ruim 26 procent. Er kwa- tot oktober bleven Superconfex
men 22 winkels bij en de eerste (vooral in België aanwezig) en
stappen op de Belgische markt Bentex (35 winkels in Neder-
werden gezet. Dit jaar gaat het land) met de najaarscollectie
om acteur te worden had hij niet,
vam hij snel genoeg achter. Ook
lier van buikspreker-conférencier
lem, ondanks spraak-, mime- en
niet te liggen. En dus koos
n den Ende maar voor de zakelij-
van het artiestenvak. Het resul-
uiteindelijk in Endemol. Een be
lt op de beurs nu een waarde
inruim 12 miljard gulden.
i*3S n Ende kon uit zijn eerste stap-
5,462; het ondernemerschap niet be-
'oorspellen dat hij een 'house-
,6i ime' zou worden. In 1968 steven-
afet twee winkels voor feestartike-
hard op een faillissement af.
o,5$ deed hij een gouden greep. Hij
g287j! ch op de feestavonden en perso
oi Ijes van bedrijven, toen nog een
n,38! tinnen markt. Imca Marina was
22g| te die bij hem tekende. Velen
16.01 volgen.
J.W| hij met zijn tv-programma's en
'oorstellingen veel succesen
won hij niet elke strijd die hij
en af en toe beging hij regel-
oissers. Zo was daar Showbizcity
meer, dat Van den Ende eind
•zette. Het plezierpaleis moest
miljoen bezoekers per jaar trek-
dat lukte in de verste verte
•rig jaar werd de formule dras-
JfrNgd.
■name van Endemol in Sport7
niet goed af. De grootspraak
•prichters van het sportkanaal en
liahetze ertegen leidden eind
een roemloos einde. Het kostte
Ende en De Mol vele miljoe-
Joop van den Ende gaat het rustig aan doen. Daar past Endemol niet meer in.
Ier debacle was TV10, het ambi-
ïrrennet van Van den Ende, dat
•n tachtig niet mocht uitzenden
Commissariaat voor de Media.
Ende voelde het als een per-
nederlaag en nam het de poli-
lijk. De vuurspuwende Van "den
am zeer goed weg. Hij sloot een
lucratief 3-jarig contract met Veronique,
het vroegere RTL 4.
De sterren van Van den Ende waren
door zijn commerciële ambities voorlo
pig niet meer welkom bij de publieke
omroep, maar werden door het vroegere'
RTL4 gretig ingezet. Achteraf mag het
mislukken van TV 10 gezien worden als
de doorbraak van Van den Ende als pro
ducent. Het contract met Veronique le
verde al in het eerste jaar een omzet van
70 miljoen gulden op. Na enige tijd
maakte hij ook weer programma's voor
het publieke bestel.
De meeste mensen zullen de naam Van
den Ende in eerste instantie associëren
met de RTL-soap Goede Tijden, Slechte
Tijden. Van den Ende baarde vorig jaar
opzien toen hij in de Volkskrant afgaf op
het tv-aanbod. „Mijn programma's en
artiesten zijn meegesleurd in een inhou
delijk totaal oninteressante omgeving."
Het aanbod bestaat volgens de produ
cent uit amusement en grofheden,
„maar er is meer in de wereld. Dergelij
ke programma's moeten worden inge-.
bed in een mix van nieuws, discussie
programma's en goed drama".
Van den Ende heeft zijn fortuin voor het
overgrote deel te danken aan het maken
van tv. Zelfs toen hij al topman van En
demol was, was hij regelmatig te zien bij
de opnamen van tv-shows, waar hij het
publiek aanmoedigde nog net iets har
der te applaudisseren.
In het theater was Van den Ende nog va
ker op de werkvloer te vinden. Het is al
tijd zijn grote liefde geweest. „TV is een
malig, in het theater kun je je elke avond
opnieuw bewijzen", zei hij in 1980.
FOTO ANP PETER BROM
Het theaterdier introduceerde de musi
cal bij het grote publiek, met producties
als Miss Saigon, The phantom of the ope
ra en Elisabeth die massaal werden be
zocht. De laatste projecten trokken zelfs
honderdduizenden bezoekers naar het
Circustheater.
Dat Scheveningse complex is overigens
hét symbool voor Van den Ende's liefde
voor het theater. Hij nam het gebouw
met enkele partners over van de ge
meente voor het symbolische bedrag
van één gulden. Later breidde hij zijn
belang uit tot 100 procent en stak tien
tallen miljoenen in renovaties.
'Joop' mag dan vooral naam hebben ge
maakt met kassakrakers, minder bekend
is dat hij vele kleine producties finan
cierde om zo onder meer jong talent een
kans te geven.
zitten. Macintosh werd vorig
jaar volledig eigenaar van de
schoenenpoot Hoogenbosch
(o.a Manfield en Dolcis). In to
taal kwamen er vorig jaar 57
winkels bij, wat het Macintosh-
totaal op 768 brengt.
HSL-kaartje
naar Expo 2000
flink duurder
Tijdens de Expo 2000 vragen de
Duitse spoorwegen een toeslag
voor een reis met de hogesnel
heidstrein ICE naar Hannover.
De prijsverhoging bedraagt
26,80 gulden voor reizigers die
uit het gebied ten zuiden van
Frankfurt komen. Op verbin
dingen ten noorden van Frank
furt bedraagt de toeslag 13,40.
Wie de ICE te duur vindt, kan
gebruik maken van speciale
aanbiedingen van de Deutsche
Bahn voor de Expo. Die gelden
voor een beperkt aantal treinen.
VNU en Quote
Media vissen
achter het net
haarlem pieter van hove
De Nederlandse uitgevers VNU
en Quote Media Magazines
hebben tevergeefs geprobeerd
een Nederlandstalige versie van
National Geographic op de
markt te brengen. De bespre
kingen met Quote zijn in janua
ri afgebroken. De gesprekken
met VNU over het uitgeven van
het wetenschapsblad strandden
in een eerder stadium.
Donderdag werd bekend dat
de Duitse uitgever Gruner
Jahr met het Spaanse concern
RBA Editores de licentie voor
de Nederlandstalige versie heb
ben verworven. De tekst wordt
vertaald uit het Duits.
VNU wil niet zeggen waarop
de onderhandelingen zijn stuk
gelopen. Quote Media zegt bij
monde van directeur M. van
den Biggelaar dat National
Geographic blijkbaar Gruner
Jahr kennelijk de meest ge
schikte partij vond.
Van den Biggelaar vindt het
jammer dat het Amerikaanse
blad niet voor Quote Media
heeft gekozen. Hij betwijfelt
overigens of Gruner Jahr de
meest geschikte kandidaat is.
