n
'Hij vroeg me
heel romantisch'
WEER
Minima of maxima culpa?
Het Gesprek van de Dag
Hf
MAANDAG 13 MAART 2000
COMMENTAAR
Met de dood bijna in de ogen heeft paus Johannes Paulus II giste
ren voor een historisch moment gezorgd met het uitspreken van
een schuldbelijdenis die zijn weerga in de katholieke kerk niet
kent. Daarmee doet het Vaticaan een handreiking naar alle slacht
offers die het in tweeduizend jaar binnen en buiten de kerk heeft
gemaakt. En dat zijn er nog al wat, zo bleek uit de lijst van zeven
hoofdzonden die de paus, geassisteerd door een aantal kardinalen,
in de Sint Pieter voorlas.
Van inquisitie en jodenvervolging tot discriminatie van vrouwen
en andersdenkenden: het Vaticaan heeft door de eeuwen heen
weliswaar tolerantie gepredikt, maar op cruciale momenten een
slecht voorbeeld gegeven. Door deze erkenning heeft de zieke
paus een aardverschuiving bewerkstelligd in het Vaticaanse estab
lishment.
Alle respect voor dat imponerende gebaar neemt niet weg dat las
tig is vast te stellen wat de praktische waarde ervan precies is. Als
het leergezag onfeilbaar blijft, maar de mensen die het bekleden
wel fouten maken dan is er op zijn minst verwarring.
Wat betekent het pauselijke berouw voor de positie van vrouwen
en homoseksuelen? En wat voor bijvoorbeeld de slachtoffers van
de tot vandaag strikte politiek inzake geboorteregeling, zoals de
miljoenen mensen met aids en de ontelbare armen in de Derde
Wereld? Gaat het Vaticaan zich in de toekomst minder richten op
het eigen overleven en meer op dat van de verdrukten in de we
reld? Dat zijn allemaal vragen waarop vandaag geen antwoord be
schikbaar is en waarmee de meeste kerkleiders niet gewoon zijn
om te gaan.
Een ding is zeker: excuses zijn niets waard als ze met de rug naar
de toekomst worden gemaakt. Het Vaticaanse zondebesef en het
daarop volgende berouw zijn vooralsnog niet meer dan een belof
te. Later moet blijken of het gisteren om een maxima of een mini
ma culpa is gegaan.
Een rare vertoning
Een oude, bevende man in een paarse jurk, die in het Latijn een bij
na onverstaanbare tekst mompelt. In een stampvolle kerk, omringd
door allemaal andere mannen in jurken.
Zonder ondertiteling was het niet meer dan een kleurrijke curiosi
teit: het pauselijk mea culpa dat de KRO gisterochtend uitzond. Een
oude man die, leunend op een staf met de gekruisigde Heer in top,
met een scheef hoofd voorlas uit een boek dat een kardinaal hem
voorhield. Diezelfde oude man die de kuit van een kruisbeeld zoen
de. Een rare vertoning.
Johannes Paulus II beheerste gisteren de journaals en de actualitei
tenrubrieken. Zijn schuldbekentenis voor de wandaden die de kerk
in de tweeduizend jaar van zijn bestaan heeft bedreven tegen joden,
'ketters', inheemse volken en vrouwen, heette een 'historische ge
beurtenis'.
Netwerk had vooral Vaticaan-watchers opgetrommeld, die wisten
te vertellen dat deze schuldbekentenis een persoonlijke 'kruistocht'
van Johannes Paulus II was geweest. Hij zou de belijdenis van de
zonden die de 'kinderen van de kerk' hebben begaan, hebben afge
dwongen. Alle kardinalen zouden ertegen zijn geweest. „Deze paus
is een dichter, een kunstenaar, een heilige", zei Vaticaan-kenner
Giancola Zizola. „Deze paus is een mysticus, een toneelspeler. Hij
weet hoe belangrijk een gebaar is.
Kruispunt had kardinaal Simonis, die niet veel meer wist te vertel
len dan dat hij de gebeurtenis 'buitengewoon aangrijpend' had ge
vonden. Verder mocht hij van presentator Leo Feijen wat kerkelijk
jargon spuien waarvoor geen verklaring werd gevraagd. „De preek
was buitengewoon christologisch", zei Simonis. Feijen vroeg niet:
wat is dat in hemelsnaam?
Zo ontbrak er veel bij al die uitzendingen over het pauselijk mea
culpa. De ondertiteling, de uitleg. En het historisch perspectief. Bij
zijn schuldbekentenis tegenover de joden wisten de zogenaamde
deskundigen niet meer te vertellen, dan dat dat ging over de joden
vervolging en het feit dat het Vaticaan daarover vooral gezwegen
had. Geen woord over de jodenvervolgingen door de Rooms-Katho-
lieke Kerk, geen woord over de ghetto's in de pauselijke staten.
Geen woord van al die deskundigen ook over de betekenis van de
schuldbekentenis. Wat schiet de kerk ermee op? Wat schieten de
slachtoffers ermee op? De vragen werden niet gesteld. Het was een
historische gebeurtenis, zeiden alle commentatoren. Maar het
waarom bleef duister. Daar mochten wij naar raden.
Hangplek voor hogedrukgebieden
De meest favoriete hangplek
voor hogedrukgebieden is de
laatste tijd het zeegebied ten
zuidwesten van Ierland. In ja
nuari was in dat gebied sprake
van een langdurige blokkade
met luchtdmkafwijkingen tot
12-13 hPa. Ook in ons land
stond het weerglas toen lange
tijd op 'mooi weer'. Dat het in
de praktijk dikwijls anders uit
pakt is een ander verhaal.
Schiphol noteerde over januari
een gemiddelde luchtdruk van
1022,7 hPa en dat is 8,0 hPa bo
ven normaal.
Deze week bevindt zich weer
zo'n honkvast luchtdrukmaxi
mum bij Ierland. De druk in het
centrum kan tijdelijk oplopen
tot 1040 hPa. Rond het systeem
circuleren afwisselend lucht-
massa's van hoge breedten (re
latief koude lucht dus) of uit de
subtropen (zachte lucht). Door
dat ze elkaar in de buurt van
ons land tegen het lijf lopen,
wordt het weerbeeld veelal
door wolkenvelden geken
merkt. Daaruit kan periodiek
enige regen of een bui vallen.
Tegen het einde van de week
neemt de hogedrukinvloed tij
delijk toe resulterend in een
dag of wat rustig, droog en
zacht weer.
Flink wat regen wordt de ko
mende nacht en morgenoch
tend ve'.-wacht. Dan trekt een
koufront over ons land. In de
loop van dinsdagochtend ne
men de regenkansen af en
breekt de zon af en toe door. De
aangevoerde lucht is echter on
stabiel zodat er later op de dag
ook een bui tot ontwikkeling
kan komen. De wind gaat uit
het westen tot noordwesten
waaien en wordt aan de kust
krachtig. Woensdag kan er ook
nog een bui vallen maar vooral
in de ochtend is er ook af en
toe zonneschijn.
Tijdens het afgelopen
weekeinde was westelijk
Nederland in vergelijking
met de rest van het land
het best af. Zaterdag
scheen de zon gerui
me tijd (vooral aan
zee) al stond er net
even iets te veel
wind. Gistermiddag
was het prachtig
weer dankzij een
combinatie van zon,
nauwelijks wind en
relatief hoge tempe
raturen. Op Schip
hol werd een maxi
mumtemperatuur
van 12,2 en op Val
kenburg van 12,0
graden gemeten.
Bernhard jr. en Annette Sekrève verloofd
Sekrève? Klinkt niet erg Hollands? .Alweer een prins die zijn hart verpand heeft aan een
buitenlandse. Is ze Nederlandse? Oh, geweldig." De toegestroomde toeschouwers bij Pa
leis het Loo hebben geen idee wie Annette Sekrève, sinds zaterdag de aanstaande echtge
note van prins Bernhard jr., eigenlijk is. Volgens intimi is ze 'een leuke, pientere meid',
die goed overweg kan met haar schoonouders Margriet en Pieter. Totdat hét huwelijk
van Willem-Alexander en Maxima daar is, moet ook de massaal toegestroomde pers zich
tevreden stellen met een huwelijk van alwéér een Van Vollenhoven.
Prins Maurits was de kroon
prins twee jaar geleden al voor
toen hij trouwde met Marilène
van den Broek. En nu troeft een
tweede neef hem af op de hu
welijksmarkt. Bernhard jr. (30)
toonde afgelopen zaterdag te
gen het fraaie decor van Het
Loo trots zijn 27-jarige aan
staande echtgenote Annette Se
krève. Op 6 juli zullen zij trou
wen voor de wet, twee dagen
later wordt het huwelijk in de
kerk ingezegend. Annette, ge
boren in Den Haag (18 april
1972) en nu personeelsadviseur
bij de Gemeentebelastingen
Amsterdam, zal zich dan offici
eel prinses van Oranje-Nassau,
Van Vollenhoven-Sekrève mo
gen noemen. Of zij die titel
daadwerkelijk gaat dragen, is
niet waarschijnlijk. Het paar wil
ook na het huwelijk een zo nor
maal mogelijk leven blijven lei
den. „We zullen wat dat betreft
hetzelfde pad volgen als Mau
rits en Marilène", aldus Annet
te.
De verloving wekt in ieder geval
een hoop beroering. Begeleid
door prinses Margriet en Pieter
van Vollenhoven en de ouders
van Annette, die gescheiden le
ven, verschijnt het paar innig
gearmd voor de tientallen foto
grafen en camera's. Maar de fo
tografen zijn niet gekomen voor
een schuchtere omarming. Zij
willen dé zoen, een verzoek
waaraan de verloofden gewillig
maar wat onwennig gehoor ge
ven.
Iedereen wil van de aanstaande
bruid weten of zij zich de be
perkingen die een lidmaat
schap van de koninklijke fami
lie met zich meebrengt wel rea
liseert. „Ik zie wel wat er op ons
afkomt. Het belangrijkste is dat
we dolgelukkig zijn. Ik wil ge
woon heel graag met deze jon
gen trouwen," aldus Annette
die net als haar verloofde pro
testants is. Over de manier
waarop Bernhard haar ten hu
welijk heeft gevraagd, wil zij
slechts kwijt dat „het heel ro
mantisch was." Ook de locatie
van de trouwerij houden Bern
hard en Annette voorlopig ge
heim.
Bernhard jr. leerde Annette
kennen in Groningen, waar zij
allebei studeerden. Annette
deed er arbeidspsychologie,
Bernhard economie. Ze wonen
inmiddels twee jaar samen in
Amsterdam, op een woonboot
in de Amstel. Van daaruit voegt
Annette zich dagelijks bij haar
collega's bij de Gemeentebelas
tingen in de hoofdstad, die het
nieuws net als iedereen zater
dag via de media moesten ver
nemen. „Ik had het ze nog niet
verteld." Bernhard was al als
student ondernemend. Samen
met een aantal vrienden richtte
hij in zijn studietijd Ritzen Koe
riers op dat gebruikmakend van
de OV-jaarkaart per trein pak
ketjes bezorgde. Vorig jaar
kwam het bedrijf in opspraak
omdat de leiding het niet zo
nauw zou nemen met de af
dracht van sociale premies. Rit
zen Koeriers heeft inmiddels
een schikking getroffen met het
Openbaar Ministerie in Amster
dam, zo werd vorige week be
kend. Bernhard jr. is niet meer
bij het bedrijf betrokken. Hij
stortte zich al eerder op inter
net en begon het bedrijf Clock
work dat begin dit jaar opging
in de Achmea-groep (onder
meer Zilveren kruis, Centraal
Beheer en FBTO). Bernhard is
sindsdien mededirecteur van
Scaramea dat internetdiensten
voor het concern ontwikkelt.
Ondertussen wordt er druk ge
fluisterd dat de prinsen 'uit
Apeldoorn' er een goede smaak
op nahouden als het om echt
genotes gaat. Net als Marilène
is Annette, oudste van drie
dochters, een keurige, intelli
gente carrièrevrouw van onbe
sproken afkomst (haar vader is
salesmanager van een interna
tionale parfumerie- en cosmeti-
caonderneming). Toch wel een
verschil met Willem-Alexander,
die liever zijn oog laat vallen op
parmantige, exotische schonen,
klinkt het.
Bernhard jr. en Annette zullen
voor hun huwelijk toestemming
vragen aan het parlement. „Een
bewuste keuze", aldus de prins,
die zesde is in de lijn van troon
opvolging. „In de grondwet is
vastgelegd dat leden van het
koninklijk huis goedkeuring
vragen. Maar niet alleen daar
om is het een logische keuze,
we doen het ook uit respect
voor mijn grootouders en mijn
tante, de koningin." Zodra Wil
lem-Alexander de troon be
stijgt, vervallen Bernhards aan
spraken op de troon en vallen
hij en zijn echtgenote ook niet
langer onder de ministeriële
verantwoordelijkheid.
BERRIT DE LANGE
Prins Bernhard en Annette Sekrève voor Paleis Het Loo, geflankeerd door hun ouders.
Oscar voor een snujfmovie
Voordat De Bus op het dak van de dertig meter hoge Meg
Haag werd getakeld, lieten de passagiers zich even aan he
zien. Later werden zij bedreigd door ADO Den Haag-supp^
FOTO
Supporters ADO Den
bedreigen passagiers De
Ongeveer vijftig supporters van
ADO Den Haag hebben giste
ren korte tijd de passagiers van
De Bus van SBS 6 bedreigd. De
bus waarin de deelnemers aan
het programma tijdelijk wonen,
werd onder grote publieke be
langstelling op de in aanbouw
zijnde Megastore in Den Haag
getakeld.
De raddraaiers pakten aan het
eind van de middag bouwmate
rialen en gooiden die in de
richting van het voertuig. Ook
riepen de supporters verwen
singen richting de tijdelijke be
woners. De politie heeft de sup
porters teruggedreven. Volgens
een politiewoordvoerder zijn er
geen aanhoudingen verricht.
Supporters van de Haagse club
lieten eerder gistermiddag ook
al van zich horen in Volendam.
Daar blokkeerden ongeveer
vijftig van hen drie uur lang de
weg naar het stadion van voet
balclub Volendam. Zij wilden
geen gebruik maken van de ver
plicht gestelde combiregeling
en kwamen met eigen vervoer
naar het voetbalveld. Vlak voor
het stadion hield de politie hen
tegen.
De mobiele eenheid leidde de
groep actievoerders kort voor
het einde van de w
lendam - ADO Den
Een politiewoordvcBi
lendam zegt dat er
ongeregeldheden 1
gedaan. Ook zijn
houdingen verricl
de leidde niet tot
blemen.
Deze actie van de
porters sluit aan bij
cente protesten teg
biregeling. Bij risii
moeten supporters
spelende club mei
noemde combikaai
lijk en onder
naar het voetbalstajei
de wedstrijd wordt
De regeling moet
dat supporters van
uit elkaar kunnen v
houden.
Inmiddels hebben
per (Binnenlandse
staatssecretaris Vlii
(Sport), de KNVB eL
meenten afgesprol
biregeling minder'
bruiken. Ze hebbeifr
de regeling nu te
toegepast.
scl
:hl llgi
:rd<
MENSELIJK
FOTO GPD PHIL NIJHUIS
GERARD COX heeft gisteren de
Wolfertvan Borselenpenning
ontvangen. Wethouder Kombrink
van Rotterdam reikte de ge
meentelijke onderscheiding uit
aan boord van de radarboot De
Majesteit. Cox ontving de pen
ning omdat hij zich op een zeer
overtuigende wijze als een goed
ambassadeur voor de stad Rot
terdam profileert. Eerder kreeg
de liedjeszanger/acteur al de
Erasmusspeld vanl
Rotterdam. Cox iso
betrokken bij de tv-!
was geluk heel gew
speelt in de jaren v
terdam. Daarnaast G
veel liedjes over en
dam. Wolfert van B
als de stichter van
De onderscheiding
reikt aan mensen
lende terreinen act
ben ontplooid ten t
de Rotterdamse sai K 7
li
"tkr
o IF
eltj
li
01 IS
De hoofdrolspeler in een snujfmovie is nooit in staat
persoonlijk een Oscar voor zijn rol op te halen. Er
gens tegen het einde van de opname schiet hij er het
leven bij in. Door met zijn auto te versmelten met de
nerf van een boom. Of met het plaveisel onder een
hoge flat. Of door te worden vermoord door een hem
niet sympathiek gezind persoon. Een snujfmovie legt
een ware gebeurtenis met noodlottige afloop vast.
Voor de liefhebbers.
De hoofdrolspeler van een snujfmovie wordt door de
makers ontvoerd of met valse voorwendselen naar de
plek van de opname gelokt. Bij mij is dat gelukt met
een uitnodiging vooreen Cursus Functioneringsge
sprekken. Ik zit in een kale ruimte, achter een ronde
formica tafel met vier stoelen. Op drie meter af
stand snort een videocamera. We zijn toe aan
het onderdeel 'rollenspel'.
Ik speel Gerard van der Grindt, chef bij de Ge
meentelijke Sociale Dienst. Ik werk er al twaalf
jaar (staat in mijn scripten heb me omhoog
gewerkt mn jongste bediende tot leidingge
vende over tien medewerkers. Ik geef vrij de
mocratisch leiding, kan goed luisteren en
creëer een fijne sfeer op de afdeling. Ik heb een
functioneringsgesprek met Janet van der Vel-
•Iden. een harde werkster die graag een stapje
tJSS[ extra doet, veel moeilijke gevallen van andere
afdelingen overneemt en in de avonduren ook
nog studeert om hogerop te komen. Daar ga ik
haar uitbundig voor prijzen. Twee pijnpuntjes
zijn er ook: haar kleding is aan het loket soms
wat nonchalant en zij wil dingen nog wel eens te
recht-voor-z'n-raap zeggen. Dat spreek ik wel
DICK VAN DER PLAS
even met haar door. Daar komen Janet en ik wel uit.
In de ochtendsessie heb ik geleerd dat een functione
ringsgesprek eigenlijk met de benen op tafel' moet
worden gevoerd. De sfeer moet goed zijn. als er vooraf
al sprake is van enige wrijving, stel dan het gesprek
gerust uit tot de kou uit de lucht is. hoor ik de cursus
leider nog zeggen. Ik ben Gerard van der Grindt en de
sfeer op mijn afdeling is goed, dus zak ik ontspannen
onderuit, leg (liggend op mijn rug) mijn ene been
nonchalant over het andere en blik blijmoedig naar
mijn nijvere medewerkster die (zeker niet opgelet,
vanmorgen) op het puntje van haar stoel, met de
handen strak op het tafelblad en haar 1.85 meter stijf
rechtop wacht op dedingen die komen gaan. Ont
spannen, meissie, denk ik, terwijl ik mijn 1.95 meter
tot ongeveer 1.40 meter terugbreng door nog een
stukje onderuit te glijden.
„Camera loopt", meldt de cursusleider via de inter
com en vanuit mijn tot ligstoel omgetoverde kantoor-
fauteuil draai ik geroutineerd mijn in troductiepraat
je af, prijs haar voor haar inzet en uit mijn waarde
ring voor de vele extra uren die zij achter de balie
aan moeilijke gevallen besteedt. En met haar studie
ging het. geloof ik, ook wel lekker. Ik zak weg lot 1.20
meter boven NA.P. Dit wordt een eitje.
De hoofdrolspeler in een snujfmovie is nooit op de
hoogte van het script. Daar zit wel iets redelijks in,
want voor een rol die fataal afloopt staan de vrijwil
ligers niet in de rij. De collega-cursiste die Janet van
der Velden speelt heeft net een A4-tje gekregen waar
op staar dat zij al een paar jaar de rotste gevallen op
haar nek krijgt van collega's die er de kantjes aflo
pen, 's avonds zo afgepeigerd is dat haar studie erbij
inschiet en de loze beloften van een chef die haar aan
het lijntje houdt meer dan zat is.
Actrices die tranen willen opwekken, denken vaak
intensief aan de dood van een dierbaar familielid.
Mijn collega/cursiste heeft zich kennelijk in haar rol
ingeleefd door zichzelf voor ogen te houden dat haar
meerdere haar al jarenlang bij de koffieautomaat be
tast, bij slecht weer haar regenpak verstopt en aan ie
dereen vertelt dat ze vanwege chronische gordelroos
nooit een bikini aan kan. Ze rekt haar 1.85 meter nog
eens met twintig centimeter uit, zwelt de aderen in
haar nek op en trekt haar mond open om vijfjaar
frustratie en misbruik van zich af te tetteren.
Onder het mitrailleurvuur van verwijten zak ik -
'ontspannen en nonchalant!' - met m'n kin tot net
boven het tafelbladwaar mijn oog valt op mijn ge
deelte van het script. Daarin staat, onder het kopje
'Bespreekpunten', dat ik vind dat Janet zich wat
voorzichtiger zou moeten uitdrukken en ik wat meer
verzorgde kledij aan het loket wel op prijs zou stellen.
„Doe eens wat minder lomp en trek eens wat leuks
aan form uleer ik gehaast tijdens een adempauze in
de litanie van verwijten.
Het laatste dat de camera registreert is dat Janet van
der Velden tot 2.50 meter opzwelt en met een harige
klauw naar haar leidinggevende uithaalt.
„Cut!", schreeuwt de opnameleider.
Maar het kan ook zijn dat ik dat was, van onder de
tafel.
Janet van der Velden haalt binnenkort haar Oscar op
voor de beste vrouwelijke bijrol Gerard van der
Grindt laat verstek gaan. Maar dat is gebruikelijk,
zoals u weet, in snuffmovies.
Britse wetenschapi
antwoord zoeken o|
die dichters en zan
mensenheugenis b 0 g
Wat is het verschil q
en lust? Tachtig he
mannen zullen daa
Londense Instituut
trie een hersenscar
meldde de Britse k' vee
server gisteren. De aal
krijgen beelden te; idei
romantisch, erotisc Km
beangstigend karal
Met een nieuwe te( -.-'i
tionele MRI gehete
team onder leiding i
TONMOY SHARMJ
welk gedeelte vani
wordt geactiveerd. Ir
te stroomt het bloe
Zo kunnen de onde "V
'hersenkaart' van d )roi
emoties tekenen. 0
schappers hebben
mannen gekozen.
ke seksuele opwini
eenvoudiger en me j
den verbonden. Bij
prikkeling veel geci-
der", denkt Sharm
naar liefde en lust
van een groter ondi
het functioneren
lende delen van de
Sharma onderzoch
nele MRI eerder wf 0
de hersenen zich n
houden. Binnenko'
ken welke delen w(
veerd bij angst.
IC
ii
