Velzeboer vindt zijn
;eluk in 'rodeo op ijs'
MOOIER dan GOUD
Randje BUITENSPEL
Het blijft om
knaken gaan die
u en ik bij
elkaar leggen
DAG 11 MAART 2000
Opmerkelijke wederopstanding Noordwijkse shorttracker
i Naast het schaatsen is mijn fiets belangrijk voor mij.
nj Ik leef op mijn fiets. Vroeger fietste ik altijd naar
j school, eerst van Leimuiden naar de LTS in Alphen en
later naar de MTS in Leiden. Als we naar het buiten -
land gaan met de schaatsploeg, dan gaat mijn fiets
r de? mee. Bijna elke dag raak ik 'm aan. In Nagano reed er
mikebus van het hotel naar de ijsbaan, maar ik vond het
om er naar toe te fietsen. Je deed er met de bus netzo
en op de fiets werd je meteen lekker warm.
'ind ik dat je altijd de fiets moet pakken als je in het
zijn, of ergens naar toe moet binnen een straal van
mieter. Je kunt met de fiets overal dichterbij komen
auto. Fietsen is gezond, en het is lekker om buiten te
r mij is het ook een goede manier om af te trainen. Ik
'heel veel na op de fiets. Dat was vroeger al zo als ik uit
jlam. Dan dacht ik na over de hele dag, over wat ik wilde
jfl en wat ik moest gaan doen.
en favoriete route. Ik kijk hoe de wind staat, want ik he
lmet tegenwind. Vaak rijd ik een rondje Leiderdorp, of
itafocB Kaag. Soms ga ik naar het kopje van Bloemendaal. In
maanden rijd ik vaak in een groepje, met mensen die
Kun hobby doen, maar ook met wielrenners en schaat-
ookgeregeld alleen, zeker in.de winter,
racefiets en een mountainbike. Op de wegrijd ik het
racefiets. Als we met de auto op trainingskamp gaan,
efiets mee. Als we met het vliegtuig gaan, dan neem ik
2\ch\tymbike mee.
Users is fietsen een goede trainingsyorm. Je kunt heel
jk aan je conditie werken zonder dat je je benen direct
ouwf vroeSer welwat wedstrijdjes gefietst, maar het was
20 5f met w^rennen wder wilde gaan. Achteraf ben ik
vlij om. Fietsen is leuk, maar in de schaats-
h veel meer variatie. Als wielrenner zit je
'ht op de fiets, dat hoeft voor mij nou ook
[ong is 23 jaar oud en woont in Leimuiden. Op het
inden, vorig weekeinde in Nagano, won hij zilver
op de vijf en tien kilometer. De Jong, tweevoudig
'dkampioen bij de junioren en winnaar van een
i olympische medaille, schaatst in de ploeg van
"elect en probeert zijn MTS-diploma te halen.
De ijsbaan van Calgary staat al jaren te boek als het walhalla voor de
langebaanschaatsers. Sinds kort geniet ook shorttracker Alex Velzeboer van
de voordelen die de hooggelegen hal biedt. De Noordwijker ontbrak de
macht om zich op grote internationale toernooien tussen de echte toppers
te mengen. De trainingen op het snelle ijs vormden het medicijn tegen die
kwaal. „Ik wilde proberen om op een andere manier die stap te maken. Ik
had het ook nodig om gemotiveerd te blijven. Was ik niet naar Calgary
gegaan dan weet ik niet of ik nu nog op het ijs zou staan. Het moet wel leuk
blijven, want voor het geld hoef ik het niet te doen."
Door PETER VAN DER HULST
)e wederopstanding van Velzeboer is opmerkelijk. Dit jaar
laakt de 27-jarige schaatser geen deel uit van het keurkorps
an Wilf O'Reilly. De A-ploeg, bestemd voor de meer geta-
inteerden, was voorbehouden aan rijders als Dave Versteeg
n de zusjes De Lange. Velzeboer moest zich tevreden stellen
net een plek in het B-team. „Ik was het met die indeling niet
o eens, maar het maakte mijn keuze om naar Canada te
aan wel gemakkelijker. In zo'n B-ploeg kunnen ze je niet
cht veel verplichtingen opleggen. Ik heb me er ook niet echt
ruk om gemaakt, omdat ik gewoon iets anders wilde probe-
m."
elzeboer pijnigde drie maanden lang zijn lichaam onder
liding van Yvon de Blois, de bondscoach van de Canadese
ïorttrackploeg. Ontheemd voelde hij zich niet. „In Calgary
jn allemaal wereldtoppers aan het trainen. Unit4, de vrou-
ren van Sanex en de opleidingsploeg sprint, allemaal waren
er. Af en toe krijg je echt het idee dat half Nederland er zit.
et is me heel goed bevallen, zeker qua trainingsopbouw en
eer. Technisch, tactisch en conditioneel ben ik er beter van
ïworden."
Ie tijd die Velzeboer doorbracht met zijn concurrenten, on
er wie wereldtoppers als Fran^ois-Louis Tremblay, Mare
agnon en Mathieu Turcotte, was te kort om de stap te ma
in die hij voor ogen heeft. „Nog niet"", voegt hij er optimis-
ich aan toe. „Ik heb de stijgende lijn te pakken, maar om
)g hogerop te kunnen komen, tussen de wereldtop, moet ik
genlijk weer terug. Ik wil er de hele zomer heen. Alleen
loet ik kijken hoe ik dat met het geld doe. Deze reis heb ik
ïlemaal zelf betaald. Ik had wat gespaard, maar dat is nu
ardig opgemaakt. Het is het wel waard geweest. Je doet dit
ch voor de prestaties en het plezier in het schaatsen. Ik wil
nog wel een paar jaar doorgaan, omdat ik zin en vooruit -
chten heb."
e Noordwijker heeft zijn hoop gevestigd op een bijdrage
de KNSB. Lukt het niet dan sluit Velzeboer niet uit dat
tactilj voor de zomerstage in Calgary een lening afsluit. Zijn stu-
^p ie civiele techniek, die hij binnenkort aan de TU van Delft
oopt af te ronden, vormt dan een mooie garantie. „Als het
eld gaat kosten, komt dat vanzelf wel weer terug. Er is een
oot tekort aan civiele ingenieurs, dus dat is heel gunstig. Ik
lip dan ook eisen stellen. Ik wil halve dagen gaan werken en
at is moeilijker in een situatie waar je moet vechten om een
tan."
iwe
Sinds ons plaatselijk energie
bedrijf in handen is gevallen
van gasgigant Nuon lijkt het
wagenpark van wat vroeger
Rijnland heette zich wonder
baarlijk te vermenigvuldigen. Ik
kan thuis niet uit het raam kij
ken of er flitst zo'n paars-geel
wagentje voorbij. De huiskleu
ren van Nuon pijnigen de ogen.
Ik begin de opdringerigheid van
mijn gas-, water- en energiele
verancier knap irritant te vin
den. Zoals ik mij onderhand er
ger aan alles wat Nuon is. Van
het logo op mijn veel te hoge
energierekening, via de reclame
op het shirt van voetbalclub Vi
tesse tot de granieten kop van
president Tobias, alias Tob,
Swelheim. Deze hork aan het
hoofd van 's lands grootste nuts
bedrijf heeft met mijn en uw
centen zijn eigen zak en die van
Kareltje Aalbers, nog zo'n groot-
heidswaanzinnige, gevuld. En
dan heeft Tob ook nog eens voor
een miljoen tje of zestig in de bo
demloze put Vitesse gedonderd.
Nu deze schande een nationale
kwestie is geworden, probeert
Tob uit alle macht recht te klet
sen wat krom is. De president
van Nuon beweert dat het pe
perdure één-tweetje met de (ex)
voorzitter van Vitesse niet voor
rekening van zijn klanten komt.
Nuon betaalt de miljoenensala
rissen van spits van Hooijdonk
en trainer Koeman niet uit de
gewone portemonnee, maar uit
het potje met de winst. Swel-
heims hobby heeft daarom geen
enkele invloed op de energieta
rieven, zegt Swelheim. Zou die
man nou werkelijk denken dat
de hele wereld behalve hijzelf en
zijn trawanten achterlijk is? Of
het sponsorgeld voor Vitesse nu
uit de lengte of de breedte komt,
maakt natuurlijk geen ruk uit.
Het blijft om knaken gaan die u
en ik bij elkaar leggen.
Drie maanden voordat Aalbers
met vakantie naar het poenerige
Marbella werd gestuurd en
Swelh.eim door zijn aandeel
houders (de provinciale overhe
den, Friesland voorop) tot de or
de werd geroepen, besloot ik
eens te gaan spitten in Gelderse
aarde. Mijn indruk dat Karei,
die behalve voorzitter van Vites
se ook directeur van de Gelredo-
me was, de kluit belazerde en
onder één hoedje speelde met
Swelheim en pr-man Hein
Rood, bleek al snel juist. Met be
hulp van de kamer van koop
handel, filiaal centraal Gelder
land, haalde ik moeiteloos een
wirwar van bv's boven de grond.
Vooral het lijnenspel tussen de
onderneminkjes van Aalbers en
Rood was boeiend om naar te
kijken. En als het ging om over
zeese activiteiten van de Aalbers
European Consultancy Group
(de holding die boven al die bv's
hing) dan kwam Swelheim om
het hoekje kijken. In de han
delshuizen op Cuba en Cyprus is
Gelderse Tob al net zo bekend
als Gelderse Karei. Een paar
apart.
Terwijl Aalbers uit alle macht
bezig was om de Gelredome fail
liet te krijgen, legde ik mijn be
vindingen voor aan de politici,
bankiers en ondernemers die cle
honderdzestig miljoen gulden
voor de bouw van het stadion
hadden gedokt. Dat Karei de
Gelredome-directeur erop uit
was om de hele handel voor een
habbekrats in handen van Karei
de Vitesse-voorzitter te spelen,
vond bijna niemand erg. De
provincie Gelderland had nu
eenmaal een prestigieus stadion
en wie daar de baas speelde,
deed niet zo veel ter zake. Dat
Karei de keizer van de provincie
uithing, vonden zijn onderda
nen eerder aandoenlijk dan er-
gerlijk.
'Hoogmoed met hindernissen'
heette mijn reportage over de
Gelderse zaak die half januari
in Vrij Nederland verscheen.
Een maand later barstte de bom
en nog een maand later schudt
de Gelredome nog altijd op zijn
grondvesten.
Woensdagavond werd ik gebeld
door Cor Guyt van Guyt Hol
ding bv uit Gendt, in de buurt
van Arnhem. Deze vermoedelijk
oostivaarts getrokken Katwijker
is een prominent lid van de
Raad van Commissarissen van
de Gelredome, maar beslist geen
voetballiefhebber, want hij bel
de toen Feyenoord-Lazio Roma
op zijn spannendst was. Meneer
Guyt was de eerste insider die ik
eind vorig jaar om zijn mening
over de schijnbewegingen van
het trio Karei, Tob en Hein
(Rood) had gevraagd. Maar
Guyt onthield zich toen van
commentaar, zo liet hij mij via
zijn secretaresse weten. Ik werd
doorverwezen naar de perschef
van zowel de Gelredome als Vi
tesse. Hein Rood dus.
Maar kennelijk is ook Cor Guyt
geraakt doort een bomscherf
want de makelaar in assuran
tiën en onroerend goed belde
mij nu zelf. Of ik mee wilde hel
pen aan een onderzoek naar de
handel en wandel van Aalbers
en Rood. De onderste steen moet
nu naar boven, aldus Guyt die
er aan toevoegde dat de politiek
door mijn verhaal in Vrij Ne
derland wakker was geschud en
dat de gedupeerden nu graag
inzage in mijn geheime docu
menten zouden hebben. Ik heb
commissaris Guyt hartelijk be
dankt voor zijn vriendelijke
woorden en hem doorverwezen
naar de kamer van koophandel
waar de bewijslast voor het el
kaar begunstigen van Aalbers en
Rood voor het oprapen ligt.
Hoofdschuddend heb ik naar de
slotfase van Feyenoord-lazio
zitten kijken. En dat had niks
met de wedstrijd te maken.
JAAP VISSER
Alles met een doel voor ogen: de Spelen van 2002 in Salt La
ke City. „Maar dan moet ik eerst op topniveau zien te ko
men. Dan heb ik daar ook wat te zoeken. Ik wil een medaille
halen. Ik draai al aardig wat jaren mee. Als je 17 of 18 jaar
ben dan vind je de Spelen nog leuk om ervaring op te doen,
maar ik vind het alleen leuk als ik ook goed presteer. Het
gaat uiteindelijk toch om de plek die je haalt", aldus de 27-
jarige Velzeboer.
„Het heeft mij verbaasd dat ik in Canada in korte tijd zo
vooruit ben gegaan. Dan vraag je je af wat er nog meer mo
gelijk is." Het antwoord komt van hemzelf. „Het moet haal
baar zijn dat ik tijdens world cups en wereldkampioenschap
pen met de topacht kan meerijden. Ik heb de potentie om
van iedereen te winnen."
Voorlopig is het nog toekomstmuziek; is het reëler dat hij
zich meet met jongens als Cees Juffermans en Joost Smit. Hij
baalt er dan ook een beetje van dat tijdens de laatste NK,
waar de tickets voor het komende WK werden verdeeld, nau
welijks sprake was van een krachtenmeting. Zijn beide con
currenten voor de startplek achter Dave Versteeg kwamen
hard ten val. „Vooraf was niet duidelijk wie het zou halen.
Het NK liep nu uit op een anticlimax." Juffermans brak zijn
sleutelbeen en Smit hield aan zijn buiteling een lichte her
senschudding over.
De kritiek dat shorttrack een gevaarlijke sport is, werd daar
mee maar weer eens gevoed. Laatdunkend wordt de sport
wel eens als het 'rodeo op ijs' aangemerkt. „Dat heb ik al zo
vaak gehoord. Als ik naar het marathonschaatsen kijk dan
vraag ik me ook wel eens af of dat allemaal wel goed gaat. Er
zijn zo veel risicovolle sporten. In het voetbal komen toch
ook veel blessures voor, maar die sport is al zo oud dat men
sen het gewend zijn als iemand geblesseerd is. Het komt
misschien doordat het shorttrack met het langebaanschaat
sen wordt vergeleken en daarin komen weinig kwetsuren
voor."
Lichtzinnig zijn zijn uitspraken allerminst. Als geen ander
weet Velzeboer waar hij het over heeft. Die ene trainingsdag
op de ijsbaan van het Franse Font-Romeu liet een groot litte
ken na op zijn ziel. Alexander, broer Mare, zus Monique en
haar toenmalige vriend - de huidige bondscoach - Wilf O'R
eilly, konden bij het ochtendgloren niet bevroeden wat voor
inktzwarte dag het zou worden. Aan de carrière van Moni
que kwam een abrupt einde. De olympisch kampioene
Alexander Velzeboer „Calgary is me heel goed bevallen, zeker qua trainingsopbouw en sfeer. Technisch, tactisch en conditioneel ben ik er beter van
geworden." archieffoto henk bouwman
kwam na een val hard tegen de boarding en liep daarbij een
dwarslaesie op. „Zoiets vergeet je nooit. Het eerste wat er
dan in je opkomt is: ik stop ermee. Wat doe je nog op de ijs
baan? Daarna besef je dat het ongeluk ook ergens anders
had kunnen gebeuren en sta je toch weer op de schaatsen.
Drie weken later waren de plaatsingswedstrijden voor de
Olympische Spelen. Die probeer je dan toch te halen, maar
het is niet gelukt. Het jaar erop heb ik veel minder getraind.
Dan ga je nadenken. Vind ik dit nog wel leuk?"
„Het scheelt wel dat Monique nog steeds heel graag naar het
schaatsen en shorttrack kijkt. Als zij het niet meer leuk had
gevonden ga je je toch afvragen: 'Kan ik dit nog wel maken',
al neem je die beslissing uiteindelijk toch zelf. Ik vind het
toch een heel mooie sport, maar het heeft wel zijn tijd nodig
gehad. De eerste twee jaar zit je er toch wel mee. Het duurt
een tijd voordat dat uitje systeem is."
Als jongste telg van het gezin Velzeboer is Alexander de enige
die nog schaatst. Zijn zus Simone stopte al jaren geleden en
Marc, die tijdens nationale wedstrijden als coach van
Alexander optreedt, vond het in 1997 welletjes. De Noordwij
ker wil voor zichzelf nog wat bewijzen alvorens hij zijn carri
ère besluit. „Ik ben nog niet daar waar ik wil zijn", zegt hij
aan de vooravond van het WK in Sheffield. Zijn doelstelling
voor dat toernooi houdt gelijke tred met zijn progessie. „Vo
rig jaar was ik op het WK niet echt bijzonder." Velzeboer be
haalde een plek in marge van de ranglijst. „Dit keer hoop ik
op een plaats bij de eerste zestien."
In de zomer moet dan tijdens een lange trainingsstage in
Calgary het laatste gaatje met de wereldtop worden gedicht.
„Ik was een paar jaar geleden al van plan om daar naar toe te
gaan. Achteraf zeg ik nu, had ik het maar vier of vijf jaar eer
der gedaan."