'We stoppen onze tuinen te vol met frutsels'
Rotstuin
Rijp en Groen
'"'m
"i
Wordt het new romance of grey earth? Handige hulpjes voor in de tu
VRIJDAG 10 MAART 2000
Hij leek definitief uit het
tuinmodebeeld verdwenen:
de rotstuin die in naoorlog
se jaren zo populair was.
'Een dergelijke tuin past
niet in ons
natte polder
land' was het
argument/Als
of al die niet
winterharde
exoten, die nu
opgeld doen,
wel passen in
ons natte pol
derland. Maar
mode, op welk
gebied dan
ook, luistert nu
eenmaal per
definitie niet
naar logica.
Hoe dan ook,
de rotstuin
mag weer al is
hij duidelijk sneven -
van aanzien 30~s™
veranderd.
Was het in vroeger jaren
een helling van grond die
was vrijgekomen als gevolg
van de aanleg van vijver,
zandbak of wat dan ook,
met hier en daar een brok
natuursteen erin, de rots
tuin nieuwe stijl is door
gaans een verhoogde bak
van steen of houten plank
jes, qua vormgeving aange
past aan een tuin in geo
metrische dan wel natuur
lijke belijning.
Ofschoon er wel zoge
naamde rotstuinplanten
bestaan die het ook in de
schaduw doen, geven we
toch de voorkeur aan een
plaats in de volle zon. De
meeste rotstuinplanten zijn
zonaanbidders.De hoogte
kiezen we zelf. Is de bak
eenmaal klaar, dan komt er
onderin een dikke laag
puin om voor voldoende
afwatering te zorgen. Rots
tuinplanten houden niet
van natte voeten.
Het is verstandig om al dat
puin af te dekken met een
laag vliesdoek zodat de aar
de er niet tussen kan ko
men en de afwatering zou
kunnen belemmeren. Pas
daarna vullen we de bak
met aarde, liefst gemengd
met wat lavakorrels of
grind. Tenslotte komt er
bovenop dit alles
een laag goede
tuinaarde.
Willen we het er
net echt uit laten
zien, dan graven
we hier en daar
nog wat natuur
stenen voor een
derde in de aar
de. We kunnen er
ook wat tufsteen,
te koop in de
meeste tuincen
tra, tussen doen.
Deze zachte
steen heeft al van
nature uitsparin
gen die we er
eventueel ook
ian zelf in kunnen
arlem maken om er
droogteminnen-
de plantjes in te zetten.
Handigerds maken zelf iets
wat erop lijkt. Maak hier
voor grillig gevormde kui
len in de grond, van onge
veer 25 bij 25 cm, uiteraard
op een plekje achteraf, doe
er een royaal stuk plastic in
en vul met een mengsel
van gelijke delen zand, turf
en cement aangevuld met
water tot het een stijve brij
is. Laat drogen, dat duurt
wel een tijdje, haal uit de
grond en graaf voor een
derde deel in.
En nu de rotsplanten. Veel
soorten Saxigfraga en Sem-
pervivum, zodevormende
Phlox en Campanula, Cera-
stium, lage Geraniumsoor
ten, Alyssum, Aubrietia,
rijmsoorten en ga zo maar
door. Plant niet te dicht op
elkaar. Deze planten hou
den van ruimte en stoelen
uit. Geef vooral in het begin
tijdens een eventuele
droogteperiode water en
geniet een hele zomer van
de kleurenrijkdom. Rots-
planten bloeien rijk en
lang.
REDACTIE: MARGOT KLOMPMAKER EN SASKIA STOELINGA
Tuinarchitect Dick Beijer en de kunst van het weglaten
WEI
Dick Beijer is de tuinarchitect
van bekende mensen, die be
reid zijn veel geld te betalen
voor een stoer maar sober ont
werp. Het motto van deze
'beeldhouwer met groen', die
nu onder meer aan het werk is
voor 'het buiten' van popzanger
Elton John, is de kunst van het
weglaten. Hij heeft dan ook
niets met zinken teilen, kabou
ters en andere frutsels. „We
hebben in Nederland al zo wei
nig groen, gaan ze 't ook nog
volstoppen met rotzooi."
Nederlands bekendste tuinar
chitect houdt niet van tuinie
ren. Hij moet er niet aan den
ken om zelf met zijn handen in
de aarde te wroeten. „Ik heb
niet eens een tuin. Nou, een
heel kleintje dan", zegt Dick
Beijer.
Daar staat tegenover dat zijn
studio is gelegen aan de rand
van wat hij de schitterendste
tuin van Nederland noemt: de
Haarlemmerhout. „Over twee
maanden staat het fluitenkruid
er zo hoog", wijst Beijer. Een
idyllischer plek dan zijn koets
huis aan de Koningin Wilhelmi-
nalaan in Haarlem kun je bijna
niet bedenken. Het tuintje aan
de voorzijde van het spierwit
geverfde koetshuis, deels over
woekerd door groene klimop,
loopt bijna door in het park.
„Toen ik in het koetshuis kwam
was het een bouwval. Er ston
den sloopauto's en vaten olie,
en buiten leek 't wel een vuil
nisbelt. Maar nu is het een van
de mooiste plekjes die ik ken."
Dick Beijer is de tuinarchitect
van beroemd Nederland. Sinds
hij zo'n vijftien jaar geleden zijn
eigen bureau oprichtte heeft hij
vele bekende landgenoten aan
een nieuwe tuin geholpen, van
Harry Mens tot Linda de Mol.
Maar ook buiten de landsgren
zen is de naam van Dick Beijer
bekend. Op dit moment is hij
een ontwerp aan het maken
voor 'het buiten' van Elton
John. „Het gaat om een stuk
grond om zijn huis, zo'n twee
duizend vierkante meter", zegt
Beijer. „We zitten nog steeds in
de ontwerpfase, maar we ho
pen dit najaar te kunnen begin
nen. Maar de briefing verloopt
Dick Beijer: „Loop het mooiste tuincentrum van Nederland binnen en wat zie je? Kandelaars, kabouters, la
ven en eenden met strikken. Maar een mooie plant zie je er nog maar zelden, 't Is een beetje doorslaan wat
we hier doen." foto cpd
wat moeilijk met zo iemand als
Elton John. Dan is-ie weer weg,
dan weer dit."
Het motto van de tuinarchitect
is de kunst van het weglaten.
Dick Beijer heeft niets met tut
tigheid en gezelligheid. .Alsje
blieft niet zeg!" Hij wordt moe
van al die frutsels waarmee Ne
derland huis en tuin denkt op
te fleuren. „Loop het mooiste
tuincentrum van Nederland
binnen en wat zie je? Kande
laars, kabouters, laven en een
den met strikken. Maar een
mooie plant zie je er nog maar
zelden. Waar zijn we mee be
zig? 't Is een beetje doorslaan
wat we hier doen."
„Zo'n vijftien jaar geleden is de
Engelse tuin een beetje komen
overwaaien naar Nederland.
Kregen we ook opeens tuin-
clubs, high teas... Dat poëti
sche, dromerige beeld van tui
nen... Ook in de bladen. Ieder
een haakt er op in, maar Neder
land slaat altijd zo door. We
hebben al niet zoveel groen in
dit land, gaan we 't ook nog
eens volstoppen met rotzooi.
Zinken teiltjes, potjes en weet ik
wat allemaal. Negen van de tien
keer passen ze de tuin aan het
interieur aan. Als je binnen een
bloemetjesgordijn hebt, hoefje
dat toch ook buiten niet nog
eens een keer te hebben. Ik
snap er niets van. Ik hou ook
wel van gezelligheid, maar dan
anders. Straks kun je ook nog
een geluids- en televisieaanslui
ting buiten krijgen. Jezus, ga je
buiten tv zitten kijken... Dat doe
je toch lekker binnen."
Waar mogelijk trekt hij fel van
leer tegen de alom aanwezige
truttigheid. „Het is een soort
missie. Nederland is de afgelo
pen jaren steeds meer waarde
gaan hechten aan de badkamer,
het tuintje, de woonkamer, het
tuinhuisje. Economisch gaat
het goed. Zalm, champagne-
echt iedereen is het buitenleven
gaan ontdekken. Ach, begrijp
me goed, ik erger me echt niet
aan al die volgepropte Neder
landse tuintjes, maar ik hou zelf
gewoon van andere dingen."
De tuinen die op zijn eigen te
kentafel ontstaan zijn, zo zegt
Beijer, hartstikke puur. Zijn stijl
is strak en sober. Mondriaan-
achtige symmetrie. Zijn belang
rijkste drijfveer is mooie dingen
maken. En dat is anders dan
wat de massa mooi vindt, zegt
Beijer. Zijn motto is immers de
kunst van het weglaten. „Je
hoeft niet te decoreren om 't
gezellig te maken. In mijn tui
nen vind je een, twee of hooguit
drie mooie materialen."
Zijn uitgangspunt bij het ont
werpen is steevast de stijl van
het betreffende huis en de om
geving. En de sfeer uiteraard.
Wie en hoe de bewoners zijn,
dat maakt voor het ontwerp
niets uit. De materialen die hij
toepast zijn meestal grind, be
ton en hardsteen. Soms lood
voor de afwerking van vijver
randen.
„Ik heb net een tuin in Gilze ge
maakt", zegt Beijer. „Een strak
gebouw, dus heb ik er een
strakke tuin van gemaakt met
antracietgrijs grind. Symmetrie,
daar gaat het om in een ont
werp. En weet je, je hoeft niet
eens altijd groen toe te passen.
Hooguit misschien water. Het
absolute summum."
Hij houdt van taxus, beuken,
rododendron en berken ('die
hebben zulke mooie witte
stammetjes'). En platanen, die
zijn ook altijd heel mooi. La
vendel vindt hij ook prachtig.
Ach ja, er zijn best wel vaste
planten die hij kan waarderen.
Zoals hij ook altijd een groot
kruis in zijn ontwerp tekent
zijnde de plek voor een fraai or
nament. Een bemost zandste
nen beeld bijvoorbeeld, of een
mooie torso. „Dat zijn sfeerma
kers", legt hij uit. „Daar is altijd
plek voor in mijn ontwerpen,
maar eigenlijk is het totaalbeeld
de grootste sfeermaker. Maar 't
kan ook een vette kaars zijn of
een bosje bloemen op tafel."
Beijer omschrijft zichzelf graag
als 'beeldhouwer met groen'.
„Ik zie mezelf eerder als tuin
kunstenaar dan als architect.
Het vormgeven heeft voor mij
een kunstzinnige uiting gekre
gen."
Via Harry Mens belandde Dick
Beijer jaren geleden in het be
kende Nederlanders-circuit. De
bekende zakenman sponsorde
destijds golftoernooien en
schakelde de tuinarchitect in
om groene hagen te plaatsen
om de VIP-tenten op het ter
rein. Beijer: „En daar komt de
jetset."
Hij werkte veel samen met Jan
des Bouvrie. Daardoor halen
zijn tuinen de bekende bladen
als Elle en Eigen Huis Interi
eur. „Dat zijn de mensen voor
wie ik werk. Rond de veertig. Ze
hebben goed verdiend in de re
clame, of op de beurs. Al die
mensen zijn bezig met design,
etc. Er is wel eens gezegd: een
Porsche op de oprit, een Karei
Appel aan de muur en een Beij
er achter je huis. Het circuit van
bekende Nederlanders is de
mooiste etalage die je kunt be
denken. Iedereen wil lezen en
vooral hoe zien hoe deze men
sen wonen."
Beijer vindt het verre van verve
lend om bekend te staan als de
tuinarchitect van beroemd Ne
derland. „Het is een onderdeel
tje van wat ik doe, maar ik vind
het wel heel leuk om te doen. Ik
besteed er ook veel aandacht
aan. Ja, ik ben wel een beetje ij-
dele tuinarchitect. Ik werk er
keihard aan om al die tuinen te
laten zien in de bladen en de
iLtoH
VoM,
teindir,
■idel
1 Tuinbo
nnicto h,;
Voor het huis van
in Loenen aan de Vech
wierp Dick Beijer eeni
twintig meter lange en
meter brede vijver, die
mondde in het water
Vecht. „Het is de mi
grafeerde tuin van Ned
zegt Beijer. „Een hele 1
tuin met aan het
fruitboom." Linda
woont er inmiddels
maar het ontwerp van
siert nog steedsde cov
het VT Wonen
Een van de mooiste
hij ook in een plaatsje
Zaltbommel. „Een
derij", verhaalt Beijer.
woners wilden de tuin
ren, maar toen ik daar
Zo mooi. Uiteindelijkl
geadviseerd het gras te
groeien en onder
men een hele lange tai
zetten. Toen viel het
Het was de perfecte
avonds buiten te zittei
Zijn klanten zijn, zo
veeleisende klanten,
die heel ver gaan
om kwaliteit. Value for
om 't maar zo te zegge
ook logisch, want ze bi
veel geld voof. Heel
zelfs. Een ontwerp kos
deld 10.000 tot 25.000
en dan moet het
worden. Die mensen
wel kwaliteit. Ik vindv
NOS-Jo
NL Net.
Region
De wan
nspire
iensei
ing. P'
(erbov
»ost.
illesK
ievarie
ie met
16.51
opa; 1
Europa
low. 1
Ird Rot
ftmerik
ie. Afl
ivelir
lookge
Man bij
lederl;
IS-J01
P1 letwerl
;.^.h
ctuali
lik op
erkeei
irborg
llamou
J.Drl
,en wei
v1andse
G.J
t nog? Ei
»eel
dat ik alles heel perfec j,,
tisch benader, maar ei
mensen die nog zegge
nog een kiertje tussen'
we het wel over beton
Dan denkt ik: waar
over? Die mensen vei
gewoon zeer hoge kw
Het is nog de vraag ho
John straks over het
werp denkt. De tuin rt
het buitenverblijf van
zanger zal waarschijnl
volgens de Beijer-synr
worden ingedeeld. „M
Engeland hebben ze
beetje die Versace-ad
mantiek. Misschien m
naar hem toe om 't en
te krijgen."
EVELIEN BAKS
Imerg
ikaans
fl.: Po
pra
imerik,
erie. A
1.
/luziek
acht t>
Wat is 'in' en wat is 'uit'? De ko
mende tijd gaan tuiniers zich
weer met deze vragen bezig
houden. Tuinwinkels hebben
de trends al in kaart gebracht,
want zij moeten vóór het eerste
lentezonnetje het assortiment
aan de nieuwe wensen van
klanten aanpassen. Grof grind,
verweerde tuinbeelden, beton
nen afdrukken van grote blade
ren en fonteinen maken veel
kans om aan te slaan. Een be
knopt overzicht van belangrijke
tuinontwikkelingen.
'Er is geen massalere gekte dan
de tuingekte', zo vindt de be
kende trendgoeroe Lidewij
Edelkoort. Fabrikanten kloppen
geregeld bij deze deskundige
aan de deur om naar voorspel
lingen over toekomstig consu
mentengedrag te luisteren.
Daarop kunnen bedrijven de
ontwikkeling van nieuwe pro
ducten afstemmen. De bood
schap die Edelkoort onder
meer meegeeft, is dat de klant
van morgen eerlijkheid, rust en
meer tijd wil.
In de tuin zijn deze verlangens
volgens haar zeer goed te ver
wezenlijken. Op zich is dat niet
nieuw, want al geruime tijd is
de tuin een populaire stek en
dit blijft de komende jaren ook
zo. Nederland steekt zelfs met
kop en schouders boven de rest
van de wereld uit: in ons land
besteden huishoudens relatief
gezien het meeste geld aan tui
nieren.
Veel andere deskundigen me
nen echter dat de groei van de
tuinomzet wel wat gaat afvlak
ken. De vraag naar potten, tuin
gereedschap, decoraties en
planten blijft stijgen, maar min
der fors dan voorheen. Om de
vaart er toch zoveel mogelijk in
te houden, ontwikkelde de Ver
eniging Belangenbehartiging
Tuinbranche (VBTB) recentelijk
een website (www.tuinweb.nl)
met daarop allerlei handreikin-
Een vlondertuin.
gen om de hof eigentijds in te
richten.
Bovendien heeft de belangen
organisatie de belangrijkste
tuintrends voor de lente en zo
mer op een rijtje gezet. Volgens
dat onderzoek gaan drie ver
schillende ontwikkelingen de
inrichting van tuinen bepalen.
Deze drie hebben de wat vage
aanduidingen 'grey earth', 'new
romance' en 'fresh contrast'
meegekregen.
Milieuvriendelijke klussers die
zich door de kreet 'grey earth'
aangesproken voelen, moeten
zoveel mogelijk materialen toe
passen waarin de natuur is te
herkennen, zoals geweven of
gevlochten structuren en inker
vingen. Verder zijn deze tuinen
eenvoudig en natuurlijk inge
richt met onder meer grote na
tuurstenen tegels, grof grind,
keien, grote dikwandige potten
en vlonders in combinatie met
grind.
Bij 'new romance' staan roze en
paarse tinten, bloemetjesdes
sins, gipsen decoraties en te
genstellingen tussen bijvoor
beeld mat en glans centraal.
Om die trend in de tuin te ver
wezenlijken, komen volgens de
kenners geglazuurde tegels met
craquelé, glas-in-lood en fon
teinen goed van pas. Zijn er in
de hof glastegels, aluminium en
kunststof tuinmeubels en wit
en gekleurd grind te ontdekken,
dan is het trendetiket 'fresh
contrast' van toepassing.
Een andere ontwikkeling is om
de tuin ook tijdens herfst en
winter een eigentijdse uitstra
ling te geven. Hoewel de natuur
dan even een stapje terugdoet,
kan de tuin toch levendig ogen.
Een trend tijdens deze seizoe
nen is 'authentic roots'. Bijbe
horende decoratieve producten
zijn waterbakken voor drijf-
planten, betonnen tuinmeu
bels, grof grind en betonnen af-
foto cpd
drukken van grote bladeren.
Hedendaagse kleuren voor bin
nen en in de tuin zijn wit, groen
en geel. Bloemen en producten
met deze kleuren zijn dit jaar
zeer gewild, omdat ze eerlijk,
openheid, positieve energie en
groei symboliseren en cfear
schijnt menigeen op zoek naar
te zijn. „De populariteit van een
groen gazon daalt echter waar
door ook de vraag naar gras
maaiers terugloopt", vertelt Ri
chard Verheij. Hij maakt deel
uit van het managementteam
van Covatuin; een grote organi
satie van tuinwinkels waarbij
onder meer Intratuin is aange
sloten.
Verheij: „Jonge tweeverdieners
zonder kinderen kiezen vaker
voor een ietwat koelere en een
voudige tuin; ze ontdekken de
kunst van het weglaten. Gezin
nen met kinderen daarentegen
hebben meer oog voor een
praktische en minder kwetsba
re inrichting. Belangrijk bij
trends op het gebied van pro
ducten is dat wat morgen in is,
de dag er na al weer uit kan
zijn."
Tuiniers zijn grofweg in een
paar groepen in te delen. De
hobbyisten die veel tijd aan het
onderhoud willen besteden,
naast de mensen die in de tuin
niets willen doen: ze zoeken
ontspanning en een rustpunt
voor de gehaaste buitenwereld.
Zij leggen daartoe eerder een
stenen terras in plaats van gras
aan, om'het geregelde maaikar-
wei te voorkomen. Bovendien
worden er voor deze groep va
ker tijdbesparende en gemaks-
vriendelijke producten ontwik
keld, zoals een middeltje dat in
de gieter komt te staan en ver
volgens voor de juiste dosséring
van plantenvoedsel zorgt. Dit
maakt het geregeld toevoegen
van een scheutje plantenvoe
ding aan de gieter overbodig.
Ook praktisch wellicht is een
picknicktafel die in een hand
omdraai in een bank verandert.
Moet er snel een gazonnetje
zonder al te veel inspanning
worden aangelegd, dan is het
Nova Grow grastapijt van de
Duitse firma Wolf Garten wel
licht een oplossing. Het dunne
en groengekleurde tapijt be
staat uit onder meer graszaden
en mest, is over de grond uit te
rollen en vervolgens op de juis
te lengte af te knippen. Al na
vrij korte tijd ontkiemen de za
den tot groen gras en verdwijnt
het afbreekbare en van cellulo
se gemaakte tapijt. Deze vorm
van snel resultaat in de tuin
boeken, is overigens niet alleen
in Nederland in opkomst. Ook
in de Verenigde Staten slaat de
ontwikkeling aan: ze noemen
het daar wel instant-gardening
ofwel onmiddellijk tuinieren.
ALEX VAN HOOF
DS-Joui
NH-nii
iportag
tweer
Cryptogram
Horizontaal: 1Bij een vrouw effen aan de kant (6); 4. Op tafel slaan (8); 6. Hoe men
brood voorzet voor de grap (4); 8. Weefsel van kant (4); 9. Deze vrouw heeft een
godheid in bezit (9).
Verticaal: 1Op deze manier een familielid (3); 2. Regerende ijsfabrikant (5); 3.
Hebzuchtig verlangen naar kaarten (4); 5. Zo schadelijk is het volgende stuk (6); 6. Na
een aantal dagen wordt het zacht (4); 7. Eén van de mensen die voor meer vreugde
zorgen (4); 8. Geen sterke voorliefde (4).
Oplossing van donderdag:
HORIZONTAAL: 1. Fietsen; 8. dille; 10. Pool; 12. anti; 14. op; 15. ata; 16. ra; 17. rot;
19. fbi; 21. dek; 22. upi; 23. cab; 25. kil; 26. ah; 27. Ino; 28. er; 30. stug; 32. luxe;
34. zover; 36. litanie.
VERTICAAL: 2. Ido; 3. Eilat; 4. tl; 5. slaaf; 6. een; 7. apo; 9. dia; 11oprecht; 13.
triplex; 18. Oka; 20. bui; 24. bigot; 25. kolen; 26. ast; 29. reu; 31. uzi; 33. Uri; 35. va.
Er zijn een paar nieuwe handi
ge hulpjes voor in de tuin. De
Weedeezy bijvoorbeeld, een
lange kunststoffen steel waar
mee eenvoudig onkruid met
wat bestrijdingsmiddel is aan te
stippen, zonder dat de overige
planten in het perkje worden
beschadigd. De Weedeezy moet
met water en bestrijdingsmid
del worden gevuld. Aan de on
derkant zit een soort stempel
die het verdelgende mengsel
opzuigt en weer makkelijk in
kleine hoeveelheden afstaat.
Vervolgens moet de stempel op
het hart van het onkruid wor
den gedrukt. De Weedeezy
komt op ongeveer veertig gul
den.
Van hetzelfde bedrijf is ook de
Janus Bladpakker afkomstig.
Dit is een ruim één meter lange
steel met aan het einde een
soort grijper die open en dicht
geschoven kan worden. Dit is
handig om waterplanten uit de
vijver te halen of afgevallen bla
deren bij elkaar te harken, op te
pakken en weg te gooien. Voor
deze handigheid jnoet negentig
gulden worden betaald.
Minder praktisch, maar wel
fraai ogend zijn de zogenoemde
Raindancer-sproeisystemen
van dezelfde firma. De Rain-
dancer is een lange koperen
steel met op het uiteinde een
cirkel en enkele andere vormen,
waarin talrijke kleine gaatjes
zitten. Bedoeling is om een
Raindancer in de grond te
drukken en er een tuinslang
aan te koppelen. Het water
stroomt de koperen leidingen
in en de druk zorgt ervoor dat
onder meer de cirkel in allerlei
richtingen gaat ronddraaien.
Net als bij een waterbl
wordt het water daardl
lerlei richtingen fijn vt
weggespoten. De prij ^.CPD
bijna driehonderd gul
Voordeliger zijn de Fu
sproeiers. Dit zijn kun bj; r€
borden in de vorm vai orvveri
glimlachende brandw 0pnai
kikker, tuinman en ko mder,
hun beweegbare arm, )mroe
staart de sproeikop vj jendei
slang kunnen vasthoi
hierbij gaat door de w
de sproeikop bewege e kijke
straal wordt niet vem
stuk kosten ze ongevi
gulden.
(Voor meer informati de,
denwood BV, Heerhu vjej
tel. 072-576 5432)
ALEX VAN HOOF
wellic
in Hl
)ut) e
isan e
ie en;
trouw
goede
iïtanc]
lingd:
ie hij l
idin,
mraa
Jules
HEINZ
JAMZ'T
UAA& M
SJfiSUfK!
