ewoners buitenspel
lij Garenmarktplan
limen strijden tegen dikke-darmkanker
Leiden Regio
joyker Ginsberg
Universiteit benoemt directeur Haagse vestiging tot hoogleraar
Nog steeds
klachten over
Plantsoen
Ir
Janvossensteeg als nieuw
ierschijndi
itgeverij I
oyker Ginsberg feliciteert
Boekhandel De Kier
met de opening van
de nieuwe winkel!
t itraat 93 127, Leiden
uitdeLeidsch Dagblad MtCHIKYKN
ANNO 1900
Donderdag 8 Maart
BUITENLAND - Het namaken van de Fransche wij
nen, zoowel de Bordeaux-soorten als Bourgogne- en
Champagne-soorten, neemt in het buitenland zoo
zeer toe, dat men in Frankrijk nagaat of hier niets te
gen te doen is. Te Hamburg moet het aantal wijn
soorten, dat onder valsche Fransche etiquetten ver
kocht wordt, zeer groot zijn. Ook de Fransche kamer
van koophandel te Konstantinopel klaagt, dat te
Smyrna veel wijn nagemaakt wordt en dat het garni
zoen van Creta, Franschen wijn denkende te drin
ken, voortdurend uit Smyrna werd voorzien. De Fran
sche consul te Konstantinopel heeft de zaak onder
zocht en een rapport aan zijn regeering gezonden.
GEMENGD NIEUWS - In den ouderdorm van 94 ja
ren overleed te Utrecht in het oud-r.-k. oudeman
nen- en vrouwenhuis de onder alle oudstrijders zeer
bekende Antonia Claassens. Waarop die Antonia
Claassens roemen kon? Op iets, waarop voorzeker
niet velen harer sekse kunnen bogen, namelijk van
te hebben meegemaakt alle veldtochten van het jaar
1830. In dien ver verwijderden tijd was zij het, die
onzen oud-strijders voorzag van de noodige lafenis,
waartoe haar beroep van marketentster haar in staat
stelde.
ANNO 1975
LEIDEN - De 22-jarige Wil Groenendijk, linkervleugelverdediger van UVS, is gisteren in het huwelijk ge
treden met mej. Malachoski. Voor de pupillen van de Leidse voetbalclub aanleiding om op de trap van
het stadhuis een erehaag te vormen. foto archief leidsch dagblad
Foto's bi deze rubriek kunnen worden nabesteld door binnen veertien dagen na plaatsing e«
overschrijvingskaartl ter waarde van vijf gulden (voor een exemplaar van 13 bij 18 in zwart wit) op te sl
Dagblad, t.a.v. Leidsch Dagblad Archieven, postbus 54, 2300 AD Leiden of door contante betaling aan d<
Dagblad aan de Rooseveltstraat 82. U ontvangt de foto binnen drie weken.
om hun opgedragen taak ten uitvoer te brengen".
Bram van der Perk bracht tijdens deze vergadering
verslag uit van de laatste raadsvergadering waarin
tegenover de Commissaris van de Koningin een pro
fiel van een nieuwe burgemeester werd geschetst.
Door de PPR werd benadrukt dat een progressieve
burgemeester met belangstelling voor welzijnswerk
en ontwikkeling op de volledige steun van zijn frac
tie kan rekenen. Wel willen zij dat er meer openheid
en een betere democratisering van het bestuur in de
toekomst met de nieuwe burgemeester wordt verze
kerd. Als voorstander van een gekozen burgemeester
heeft de PPR Katwijk zich niet uitgesproken voor
een bepaalde kleur, ondanks het feit dat elke poli
tieke partij van het C.N.V. een schriftelijk advies
heeft ontvangen een burgemeester te kiezen uit het
bestuur van één van de drie vakcentrales.
Peter Kuppen onderzoekt inzet afweercellen na operatie
Vrijdag 7 maart
KATWIJK - Bij de PPR in Katwijk heeft men zich
een voorstelling gemaakt van de nieuwe Burgemees
ter, als de huidige A.G. Vermeulen zijn ambtsketen
'aan de boom' gaat hangen. De nieuwe moet in elk
geval progressief zijn, een welzijnsbeleid voeren en
zeker de ontwikkeling van de gemeente bevorderen.
Tijdens de vergadering ten huize van de familie Van
Duijn kwamen enkele belangrijke punten ter sprake.
Erg verheugd was men met de aanmelding van zes
nieuwe actieve medewerkers die beloofden alles in
het werk te stellen om de partij-belangen te dienen.
"Het is precies wat al eerder in de week door 't
Tweede Kamerlid Dolf Coppes werd gesuggereerd:
de PPR is een gekke partij, ook wel een stelletje on-
geregelden genoemd, maar steeds lopen zij voorop
natie. „Het lastige van een dik-
ke-darmtumor is dat hij niet
bestaat uit een massa kanker
cellen, maar dat het een struc
tuur is waarin ook gewone cel
len zitten. Veel daarvan zijn af
weercellen, die blijkbaar niet in
staat zijn de slechte cellen te
vernietigen. We gaan nu kijken
of we bij menselijke tumoren
hetzelfde vinden als bij ratten
en hoe we dat kunnen vertalen
in een therapie. Moeilijk is dat
afweer allerlei componenten
kent. Een virus wordt op een
heel andere manier aangepakt
dan een bacterie en al die as
pecten komen in aanmerking."
Intussen werkt Kuppen ook aan
een afgeleide van het onder
zoek. „Er is een theorie dat ie
dereen last krijgt van tumoren.
In de meeste gevallen breekt
het lichaam die zelf weer af,
maar soms ontsnapt een tu
morcel. Het afweersysteem rea
geert op cellen met een bepaald
eiwit als kenmerk, maar als dat
ontbreekt heb je andere afweer
nodig, de natural killercetien.
Die reageren op cellen die dat
kenmerk niet hebben. Ik wil kij
ken hoe we die kunnen gebrui
ken. In dè reageerbuis werkte
het heel goed, maar in een rat-
tenmodel waren de resultaten
teleurstellend. Ze gingen op de
gewone cellen in een tumor zit
ten. Daar moeten we nog nader
onderzoek naar doen en dan
hebben we straks misschien
een hele mooie therapie."
Kuppen is enthousiast over de
samenwerking binnen het
LUMC. „Leiden loopt daarin
voorop. Het aantal mensen en
afdelingen dat bij dit darmkan
keronderzoek is betrokken is te
veel om op te noemen. En ook
binnen de afdelingen werken
verschillende disciplines sa
men. Ik ben geen arts, maar ik
zit hier tussen de artsen op een
klinische afdeling. Helaas is er
in de studie geneeskunde te
weinig aandacht voor onder
zoek, maar dat wordt hier dus
op de afdeling zelf uitbesteed."
Hij gelooft heilig in de werking
van immunotherapie. „Chirur
gie is de beste methode. Weg
snijden van de kanker. Maar
dat kan niet altijd. Ideaal zou
zijn om na de operatie meteen
met nabehandeling te begin
nen. Een stap verder is om ie
dereen te vaccineren tegen het
krijgen van een tumor, maar
dat is verre toekomst. Ik hoop
over acht jaar. als het geld voor
dit onderzoek op is, zover te
zijn dat we met therapie na de
operatie kunnen beginnen."
'iieente gaat verder met eigen ontwerp
De Leidse universiteit heeft zijn Haagse
directeur, Jouke de Vries, benoemd tot
hoogleraar bestuurskunde. De Vries
zwaait sinds juni vorig jaar de scepter
over de Haagse vestiging, die enkele
maanden eerder zijn deuren opende.
Daarmee ging zowel een Haagse als een
academische wens in vervulling.
De Haagse vestiging kende onder De
Vries een voortvarende start, met 75 stu
denten aan de avondopleiding Neder
lands recht. Intussen ontwikkelt de ves
tiging onder leiding van De Vries ook
onderwijsprogramma's voor internatio
naal recht, Europese integratie, politico
logie en bestuurskunde, waarbij volop
gebruik wordt gemaakt van de kennis en
ervaring die in Den Haag voorhanden
zijn. Daarnaast zijn er cursussen voor
ouderen, krijgen allochtone scholieren
begeleiding om te zorgen dat ook zij
kunnen doorstromen naar de universi
teit en is er de digitale speelplaats voor
Haagse jongeren Haagz! Ook organiseert
De Vries de drukbezochte lezingenreeks
Wetenschap op ut plèn, verzorgd door
academische docenten van naam, en De
Ideeënfabriek, waarin Leidse hooglera
ren hun denkkracht 'verhuren' om te
helpen zoeken naar een oplossing voor
een maatschappelijk probleem.
De 39-jarige De Vries studeerde poli
tieke wetenschappen in Amsterdam,
waar hij promoveerde op een studie
naar de relatie tussen grondpolitiek en
de val van drie centrum-linkse kabinet
ten, waaronder het kabinet-Den Uyl in
1977. Hij toonde aan dat het conflict
over de grondpolitiek destijds flink werd
opgeklopt om te verdoezelen dat de
PvdA'er Den Uyl eigenlijk was gestrui
keld over de wrijvingen met het CDA,
met name met vice-premier Van Agt.
Achter de schermen was toen allang een
compromis bereikt over het hete hang
ijzer van de grondpolitiek.
Later onderzoek van de nieuwe hoog
leraar ging vooral over de besluitvor
ming rond privatisering, verzelfstandi
ging en marktwerking. Onlangs inter
viewde hij de ministers uit het eerste
paarse kabinet voor een analyse die bin
nenkort moet verschijnen. De Vries is
verder adviseur van de ministeries van
VROM, verkeer en landbouw. Hij werkt
vier dagen in Den Haag en een dag aan
de vakgroep politieke wetenschappen in
Leiden.
nen het plan doorzetten."
Dat plan behelst de bouw van
vijf woningen tussen de num
mers 34 en 46. Een architecten
bureau uit Delft heeft al teke
ningen en maquettes gemaakt.
Buurtbewoners vinden de hui
zen te hoog en zijn uiterst onte
vreden over twee aluminium la
mellen die aan de voorgevels
van de nummers 36 en 42 moe
ten komen. „Het speelse karak
ter van de straat gaat door de
gelijke dakhoogtes verloren.
Waarom geen afwisseling?", al
dus een van de bewoners. „En
die lamellen zijn ons een doorn
in het oog. De gemeente heeft
de verplichting om de binnen
stad een esthetisch aanzien te
geven maar wat Leiden nu wil
neerzetten is een monolitisch
blok."
De gemeente liet weten geen
behoefte te hebben aan een
mooi-lelijk-discussie. „Want
over smaak valt niet te twisten.
De materiaalkeuze is wat ons
betreft nog wel bespreekbaar."
Dat laatste is overigens ook al
door de welstandscommissie
toegezegd.
Volgens de bewoners zijn de
vijf huizen die vroeger in het
'gat' stonden in 1968 mogelijk
zonder sloopvergunning afge
broken. Bovendien zou er in die
tijd door de gemeenteraad zijn
beslist dat er een herbouw-
plicht voor de gevels was van de
huizen. De gemeente gaat dit
nu uitzoeken.
Leiden werd in 1992 eigenaar
van de grond. De vorige eige
naar gebruikt echter nog steeds
een deel van een garageloods
die aan de toekomstige bouw
put grenst. Die loods moet eerst
worden gesloopt en de onder
handelingen daarover verlopen
moeizaam. Een andere pro
bleem is dat.de grond deels is
vervuild.
leiden
De renovatie van het Plant
soen, een jaar geleden uitge
voerd, blijft de gemoederen
bezighouden. Omwonenden
klaagden destijds over onder
andere het ophogen van het
park langs de Zoeter-
woudsesingel; momenteel
wordt gemopperd over de pa
den, die blank staan bij over
vloedige regenval.
Daar is inmiddels over ge
klaagd bij de afdeling Milieu
en Beheer. Klachten zijn er
onder meer over het voetpad
dat vanaf de Cronesteynkade
langs de Zoeterwoudsesingel
naar het trottoir richting Lam-
menschansweg loopt. Het is
bij nat weer onbegaanbaar,
waardoor voetgangers hun
toevlucht moeten zoeken tot
de rijbaan.
Ook het verharde pad, dat
vanaf de Kraaierstraat naar de
brug over de singel loopt, zou
inmiddels aan egalisering toe
zijn. „Er zitten kuilen in die
niet alleen regenwater verza
melen, maar voor fietsers en
voetgangers ook zeer hinder
lijk zijn", stelt een van de kla
gers. Hij merkt bovendien op
dat het trottoir op de brug
nog steeds niet is aangelegd.
meesr ^et ^"ont ^er wetenschap, dat is het streven van de
Aiteit Leiden. En met succes. Niet zelden brengen Leidse
ekers opmerkelijke resultaten onder de aandacht. Maar
onderzoeken die minder opvallen dragen bij aan een
.^er zichtelijker samenleving. In Onderzoek houdt een
rï Dorsnede van de Leidse wetenschap tegen het licht. Elke
vertelt een andere onderzoeker over zijn of haar werk.
Vandaag Peter Kuppen.
doelii
leien
n be
t
lah zc
lij bei
^ziiru Iz0u Peter Kuppen di-
jj le operatie het afweer-
aan het werk zetten,
e chirurg de tumor
gesneden, kunnen af
in de achtergebleven
gen te grazen nemen,
ter is de medische we-
i nog niet. Eerst moet
:k aantonen of de zo-
immunotherapie wel
dikke-darmkanker. Na
jite proeven op dieren
llereerst die patiënten
:rking bij wie andere
WêM ingen geen of onvol-
effect hebben gehad.
:tje vechten tegen de
vindt Kuppen. „Die
hebben uitzaaiingen
ig een slechte afweer."
sch Universitair Me-
5323 5C ntrum (LUMC) bindt
aan met dikke-darm-
)ie ziekte grijpt wild
heen. Elk jaar komen
rtenties izend nieuwe patiën-
8 3( leden voor een groot-
onderzoek, dat kan
'jtitgevoerd dankzij een
van drie miljoen gul-
mementi het Koningin Wilhel-
ids. Het onderzoek is
d opgezet en beslaat
delingen van het aca-
ziekenhuis. Peter
machtigin 'erzorgt met zijn on-
Eng™ f°eP Immunothear-
pie van kanker bij Heelkunde
een van de takken van het on
derzoek.
„Bij dikke-darmkanker is de
therapie het probleem. Een chi
rurg kan prima de tumor weg
halen en de darm weer aan el
kaar zetten, maar er blijven bij
na altijd uitzaaiingen achter in
de lever en die zijn slecht te be
strijden. Chemotherapie en be
straling werken om uiteenlo
pende redenen niet goed. We
kennen hier een lange traditie
van onderzoek, die zich hier bij
Heelkunde toespitst op twee
wegen: chemo- en immunothe
rapie", aldus Kuppen.
Ofschoon chemotharapie niet
zijn terrein is, weet Kuppen wel
waar het onderzoek om draait.
Als enige ziekenhuis in Neder
land gebruikt het LUMC de me
thode van de geïsoleerde lever-
perfusie, waarbij alleen de lever
wordt behandeld met een zeer
hoge dosis geneesmiddelen.
„Het probleem van chemothe
rapie is dat de werkzame stof
tegen delende cellen niet alleen
tumoren, maar ook andere de
lende cellen zoals die in haren
vernietigt. Daardoor worden
patiënten kaal. Om dergelijke
schade aan het lichaam te voor
komen wordt bij deze techniek
alleen de lever doorgespoeld.
Dat is een technisch hoog-
>cus hers van Garenmarkt kunnen geen protest aan-
heel gn tegen het plan van de gemeente om in het 'gat'
asP 3 straat vijf huizen neer te zetten. Dat plan past na-
,d binnen het huidige uit 1982 daterende bestem-
10 iplan. De omwonenden kunnen slechts bezwaar
kenen tegen de bouwvergunning wanneer deze
verleend. Dat bleek tijdens een bijeenkomst in het
jouwhuis waar diezelfde bewoners en de gemeen-
roorgenomen woningbouw bespraken.
Sf
berendsen
renmarkters' zijn niet te-
e huizenbouw, als dat
net gevoel voqr verhou-
en materiaal gebeurt,
lige plannen vinden ze
;sen in het historische
van de straat. Boven
dien menen ze dat ze te laat
zijn ingelicht over de plannen.
De gemeente had die al in okto
ber vorig jaar klaarliggen. Het
informeren van de bewoners
was volgens een vertegenwoor
diger van de gemeente 'niet no
dig, niet gedaan maar ook niet
charmant'. „De welstandscom
missie is akkoord dus wij kun-
leiden Buurtvereniging Maredorp noemde de sfeer er ooit unhei
misch, maar sinds kort is de Janvossensteeg een plaatje. De kuilen, de
scheve paaltjes en de kriskras neergezette fietsen, waartussen het
straatvuil zich ophoopte, zijn verdwenen. De steeg is opnieuw be
straat en ouderwetse lantarenpalen moeten de auto's midden op de
weg houden. Enige zorgen maken de bewoners zich nog wel. Zij had
den het liefst ook nog een degelijke stoeprand gezien om par
keeroverlast te voorkomen. foto mark lamers
Peter Kuppen. foto hielco kuipers
standje, dat ongeveer een uur
duurt. Maar de hele operatie
vergt een dag, waarbij er vijftien
tot twintig mensen rondom het
bed staan. Heel indrukwek
kend, maar wel zeer intensief.
Er wordt nu gezocht naar een
manier om de behandeling
eenvoudiger te maken."
Het spoelen van de lever werkt
in die zin dat het levensverlen
gend is. Maar de patiënten zijn
na de behandeling meestal nog
niet tumorvrij, stelt Kuppen.
Zelf verwacht hij meer heil van
de immunotherapie waarmee
zijn onderzoeksgroep zich be
zighoudt. „Dat is een totaal an
dere aanpak. We willen het ei
gen afweersysteem inzetten te
gen de tumorcellen. Onderzoek
om dat te doen gaat al terug tot
het begin van de twintigste
eeuw. De werkzaamheid is be
wezen bij tumoren van de nier
cel en bij huidkanker, maar of
het bij dikke-darmkanker werkt
is nog de vraag."
In de reageerbuis is gebleken
dat je een afweerreactie tegen
tumorcellen kunt oproepen.
„Maar dat is in vitro. Wij willen
komen tot een betere behande
ling van onze patiënten." Mo
menteel bekijkt Heelkunde sa
men met de afdelingen Im-
munohematologie en Bloed
transfusie of het mogelijk is een
afweerreactie op te roepen door
patiënten in te enten met het
kanariepokkenvirus. Prof. C.
Melief vertelde daar vorig jaar
al over in de tweede aflevering
van In Onderzoek. Het virus is
onschuldig voor mensen, maar
heeft wel een hoge ontstekings
reactie. Op die manier hopen
de onderzoekers de afweercel
len in stelling te brengen tegen
het eiwit P53, dat zich in veel
kankercellen ophoudt. „We zijn
nu over de helft met de proef
en het is nog te vroeg om iets
over de resultaten te zeggen,
maar we zijn tevreden over hoe
het loopt. Het kanariepokken-
onderzoek is uniek in de we
reld", zegt Kuppen.
Tegelijkertijd is er de afgelopen
jaren door middel van proeven
op ratten bekeken wat er in de
tumoren gebeurt bij een vacci-
4S~ÜÖSC
Konmar Chili con came
Een echte specialiteit van
kidneybonen en gekruid gehakt.
Vers bij onze traiteur.
Bakje 450 gram.
Met Klantenkaart
50% korting &9T
i45.
31.
