Voetbal met bouwsteentjes WEER Kneuterige bonnetjes Werkplek moet FUNctioneel wordeF i!kl DINSDAG 7 MAART 2000 COMMENTAAR Nederlandse bewindslieden blijken uiterst sober te declareren. Dat is jammer. Want de media hadden zich toch wel wat meer voorge steld van de massale beroep op de WOB (Wet Openbaarheid Be stuur). Met 29 ministers en staatsecretarissen was de hoop ge rechtvaardigd dat minstens eentje over de schreef was gegaan, waarbij het vizier vooral op Bram Peper was gericht. Schokkendste uitkomst van de publicatie van de bonnetjes was wel dat Annelies Verstand (sociale zaken) 36 gulden declareerde voor vulpenvulligen en maar liefst vier exemplaren van de Margriet op kosten van de belastingbetaler bestelde. Voor het Algemeen Dagblad, dat de jacht op Peper opende, was vandaag het belang rijkste nieuws dat het regeringsvliegtuig met te weinig passagiers vliegt, waardoor aan de stoel van een vliegend bewindslid wel een heel duur prijskaartje hangt. Een pleidooi voor nog meer minis ters? Van de hele affaire druipt zo langzamerhand de kneuterigheid af. De echte Bourgondiërs laten het landsbestuur over aan calvinis ten. Daarom moeten de media wel op iedere slak zout leggen om kijkers, lezers en luisteraars elke dag wat spannends voor te scho telen. In het geval van de bonnetjes lijken de media wat doorge schoten. Desondanks had het ook anders uit kunnen pakken. Als inderdaad ministers of staatssecretarissen zich te buiten waren gegaan aan dure reizen, feestmalen en familiegeschenken dan was het land in rep en roer geweest. In zoverre was de gedwongen publicatie van de bonnetjes wel nuttig. Bovendien dient de kanttekening ge plaatst te worden dat de cijferbrij die gisteren is gepubliceerd ook weer niet alles onthult en veel wagen open laat. De bonnetjesjagers blijven echter zitten met een kater. De les voor de media luidt dat zij het mooie instrument dat de WOB is niet te snel en vooral niet te massaal moeten gebruiken. Er dient via de WOB gericht informatie over een bepaalde zaak te worden ge vraagd en niet zomaar in het wilde weg elk bonnetje van elke mi nister. Dan vraag je namelijk om uitkomsten als deze, waar eigen lijk niemand op zit te wachten. Van koud naar zeer zacht Van koud naar zacht tot zeer zacht. Afgelopen zaterdag werd plaatselijk de 5 graden niet ge haald, gisteren werd het op de meeste plaatsen een graad of 9 en vandaag en morgen komt het kwik uit op waarden tussen 10 en 13 graden. Op de Britse eilanden verkeert het kwik hele maal in voorjaarsstemming. Gisteren werd het in Aberdeen dik 15 graden, vandaag zijn der gelijke temperaturen opnieuw aan de orde en morgen kan het bij onze westerburen plaatselijk 17-18 graden worden. Met de kwaliteit van het weer beeld is het minder goed ge steld. Zuidwestenwinden voe ren vochtige lucht aan waarin vrij veel bewolking voorkomt. Daaruit kan vooral vanaf van avond regen en motregen val len. De meeste regen valt in het noordoosten van het land om dat dat deel van Nederland zich het dichtst bij het overgangs- front tussen warme en koude luchtmassa's bevindt. Wij hou den het echter evenmin droog. Van tijd tot tijd kan ook in wes telijk Nederland regen en mot regen vallen. Als de Duitse computers gelijk krijgen valt er in onze regio tot donderdag ochtend mogelijk 20, in het noordoosten 30 tot 35 mm. De zuidwestenwind is over land matig tot vrij krachtig, langs de kust krachtig tot hard van sterk te. Het zachte weer houdt tot het weekeinde aan. Daarna gaat de temperatuur naar beneden doordat tussen een hogedruk- gebied boven de Britse eilanden en depressies ten oosten van ons land de wind uit noordelij ke richtingen gaat waaien. De neerslagkansen worden onder invloed van het hogedrukge- bied grotendeels onderdrukt en zoals het zich nu laat aanzien zwaait het systeem ook na het weekeinde de scepter. Tamelijk gunstige vooruitzichten dus. Gisternacht waren er flinke opklaringen; overdag was het meest zwaar bewolkt weer maar het bleef wel droog. Vlak aan zee werd het in Bloe mendaal 7,2 Geen enkele speelgoedfabrikant wil de virtuele boot missen Het kon natuurlijk niet uitblijven: Big Brother als gezelschapsspel. Fabrikant Jumbo presenteerde het nieuwste product op de onlangs gehouden speelgoed(vak)beurs in het Duitse Nürnberg, met meer dan een miljoen verschillende soorten speelgoed de grootste ter wereld. Duizenden producenten en handelaren speuren er jaarlijks naar de allernieuwste trends. Bijzonder nieuwtje: de EK voetbal-serie van Lego. T\ Televisie-poëzie Daar zit 'ie dan, op zijn motor, op een pier waar het gras hoog tus sen de keien staat. Hij kijkt een boot na die hetzeegat uit vaart. Wat had hij er graag op gezeten. Aan de kaai heeft hij nog aan een ma troos gevraagd, of ze ook mensen nodig hadden. Een leerling-ma troos misschien. Daar is hij met zijn 53 jaar niet tegoed voor. Maar nee, de maatschappij is voorlopig voorzien. Hij heeft het nakijken. Het was een van de vele weemoedige beelden uit Cokes!, een docu mentaire over de sluiting van de cokesfabruik in Sluiskil, die de VPRO gisteravond uitzond. Ouderwetse televisie: traag, mooie beel den, veel archiefmateriaal, veel pratende mensen, maar nog veel meer stilte. Bert Haanstra, bijna. Het begint met een groepje mannen in de kantine, kopje koffie in de hand, vandaag voor het laatst in overall, die zitten te luisteren naar een radioreportage over de ACZC. Hun fabriek, die na 88 jaar de handdoek gooit. Bijna driehonderd Sluiskillenaren staan op straat. Op de radio vertelt de directeur wat een slapeloze nachten hij van het besluit heeft gehad. De mannen lachen wat. Maker Pieter Jan Smit mengt veel oude zwart- witbeelden door zijn reportage. Beelden vol van heroïek; zwoegende, bezwete mannen die voor hun voeten met een haak de deksels van de ovens lichten. Het vuur laait op, rookwolken benemen hen het zicht. Anno 1999 is er niet veel veranderd. Ja, de mannen dragen een helm en een mas ker in plaats van een petje. Maar de ovenstokers, vertelt er een, wor den nog steeds gezien als het afval van de maatschappij. En dus is lang niet iedereen verdrietig dat de fabriek moet sluiten. Want het geld was goed, maar het werk niet. De portier wil wijk agent worden. Een stoker ziet zichzelf wel aanmonsteren op de grote vaart. Hij houdt van de natuur, van de woeste golven en de eindelo ze verten. Mocht het niet lukken, dan is rattenvanger worden ook een mogelijkheid. „Die hebben ze ook wel nodig, hier in Zeeuws- Vlaanderen. En dan zit je ook in de natuur. De jaarlijkse Heidefeesten in Sluiskil worden officieel geopend dooi de directeur van de gesloten fabriek. „De ACZC heeft de feesten nog volledig gesponsord, in deze voor hun moeilijke tijden", zegt de man die hem aankondigt. „Dat is een mooi gebaar.De directeur zit aan zijn tafeltje en knikt instemmend. Ja, dat vindt hijzelf ook wel een mooi gebaar. In een Noormannenboot op wieltjes, met een Noormannenhelm op zijn hoofd, kapt hij even later de tros waar de ballonnen aan vastzitten. Het feest is begonnen. Alle ex-werkne mers krijgen nog een artistieke foto van de fabriek, in een karton nen lijstje. Een oudere man laat hem aan zijn vrouw zien. „Mooi hè?" De directeur vertelt de feestgangers nog eens, dat hij nachten wak ker heeft gelegen van de sluiting. Maar de kijker weet: hij hoeft zich niet, zoals zijn werknemers, zorgen te maken over zijn toekomst. De documentaire sluit met een beeld van een tiental mannen in overall, die vanonder hun helm onzeker de wereld in kijken. Dan mag het toestel uit. Dit was televisie-poëzie. De speelgoedbeurs in Nürnberg is de grootste van de wereld. Toch zijn echte kinderen er niet welkom. Het is een vakbeurs, waar de winkelbedrijven hun nieuwste speeltjes vandaan ha len. Er werden dit jaar ten min ste 60.000 compleet nieuwe producten gepresenteerd. Het valt dan ook niet mee, zei Otto Umbach, om een duidelijke trend te signaleren. Umbach is directeur van de gezaghebben de Ideespiel Joint Retail Trade Group uit Hildesheim in Duits land. Moet hij er toch één noe men, dan is hij duidelijk. Ook dit jaar zal de verdergaande op komst van virtuele spellen niet te stuiten zijn. Wereldwijd werd er in 1997 voor 54 miljard dollar aan speelgoed verkocht, een jaar la ter was dat een half miljard minder. Maar in diezelfde pe riode steeg de verkoop van vi deogames van een kleine twaalf miljard naar ruim veertien mil jard Amerikaanse dollars. Die trend zet zich ook dit jaar voort. Er was in Nürnberg nooit eer der een aparte hal gereserveerd voor computergames. Dit jaar dus wel en in die zaal was zelfs een traditionele speelgoedfabri kant als Lego te vinden, met en kele cd-roms die eind vorig jaar op de markt werden gebracht. Zo kunnen kinderen op het computerscherm racen met Legovliegtuigjes en kunnen ze zelfs een hele virtuele stad bou wen. Geen enkele speelgoedgi gant wil de virtuele boot blijk baar missen. Volgens Otto Umbach is juist de combinatie van media en traditioneel speelgoed een gou den combinatie. ,,Wat kinderen zien op televisie, hebben ze ook hoog staan op hun verlanglijst jes." Hij denkt daarbij aan knuffeldiertjes, bijvoorbeeld van het figuurtje Pokémon. Dat gele wezentje speelt de hoofd rol in een populair nieuw Nin- tendo-spel en zal daarom ook in pluche vorm heel goed ver kopen. zo denkt Umbach. Tra ditioneel en modern speelgoed zouden elkaar niet hoeven te bijten, ze zouden elkaar juist kunnen aanvullen. Michel van den Assem heeft die combinatie eigenlijk als een van de eersten al in huis. Zijn Rot terdamse bedrijf ToYou ver koopt software in combinatie met houten blokken en ander spelmateriaal. De cd-roms van Boris en Bibi, waarin een trage lieve hond en een hippe kat de hoofdrol spelen, zijn bedoeld voor kinderen van 3 tot 6 jaar. De figuren op het scherm leren de kinderen tellen, kleuren en vormen herkennen, maar kin deren leren zo ook bouwen met de blokjes én uiteraard het om gaan met de computer. Met de houten diertjes en huis jes kan ook nog gewoon wor den gespeeld als de computer weer uit staat. „Zeker voor kin deren van deze leeftijd is het erg belangrijk om niet alleen maar met de computer bezig te zijn. Op deze manier leren ze sneller en ze vinden het nog leuk ook." Het product is pas een paar maanden op de markt, maar loopt volgens Van den As sem nu al goed. Als hij Otto Umbach mag geloven kan dat ook niet anders: zijn producten worden de nieuwe trend. Er waren op de beurs ook wel wat andere producten te vin den, die modem en traditioneel speelgoed met elkaar combine ren. Het Duitse Ravensburger komt bijvoorbeeld met een te kenprogramma op cd-rom, waarbij een complete teken doos wordt geleverd. En de fi guurtjes uit de spellen van Lego zijn ook in het echt verkrijg baar. De Deense steentjesfabrikant kwam overigens nog met een bijzonder nieuwtje. Dit voorjaar verschijnt er een heel nieuwe serie, die is geïnspireerd op het naderende EK voetbal. De voet ballertjes kunnen echt tegen een bal trappen, terwijl de kin deren zelf de mooiste stadions kunnen nabouwen compleet met lichtmasten en tv-ploegen. Ook de voetballers zijn in tallo ze verschillende tenues te krij gen. Alle producenten hadden wel iets nieuws te bieden. Een nieu we, nog rodere Ferrari of een Volkswagen Beetle die op een schaal van één op zes tot in het kleinste detail is nagebouwd. Het idee blijft echter al sinds jaar en dag hetzelfde: sommige dingen zijn nu eenmaal alleen maar te betalen in de speel goedversie en blijven dan ook voor grote kinderen nog erg leuk. Tenminste om naar te kij ken. Volgens Constant Paul hoeft het daar echter niet bij te blij ven. Paul is directeur van Coral- ly RC bv uit Dordrecht. Zijn be drijf maakt racewagens waar mee grote kinderen bijna echt kunnen rijden. De op afstand bestuurbare auto's kunnen op buitencircuits een topsnelheid van 120 kilometer per uur ha len. Met de autootjes van Coral- ly worden officiële wedstrijden gereden. Veel wereldtoppers rij den met het materiaal uit Dor drecht. Zo is het nieuwste race monster van het bedrijf ge noemd naar de Europees Kam pioen van vorig jaar, de Brit An dy Griffith. Een gemiddelde wa gen kost wel zo'n 2000 gulden. Goedkoop speelgoed is het dus niet. Alle handelaars zijn altijd op zoek naar het nieuwste, het gekste of het goedkoopste. Maar het moet uiteraard wel te verkopen zijn en dat is lang niet altijd het geval. Zo is er tegen woordig een frisbee te koop, waarvan op de zijkant een tekst verschijnt. 'Kauf mich' staat er op het exemplaar dat al draai end in de stand hangt. De ge heimzinnige schijf, die wordt geafficheerd als het kleine broertje van de grote UFO, zou tientallen andere woorden kun nen laten zien. Maar veel inte resse bestond er niet voor. Ook bijzonder is het doe-het- zelfpakket voor beginnende ar cheologen, bestaande uit een blok cement, een hamer en een beiteltje. In de grote steen zit een nagemaakt bot van een di nosaurus verborgen, dat door de koper zelf kan worden uitge- bikt. Het idee is vermoedelijk afkomstig uit Jurrasic Park, maar in speelgoedland is die film al weer hopeloos verou derd. Spelers op deze markt moeten alert en razendsnel zijn. Een cd-rom die langer dan twee maanden goed wordt ver kocht, geldt in deze wereld als een lang verkopend item. Om maar een voorbeeld te noemen. Inspelen op de actualiteit, daar gaat het om moet ook de Ne derlandse spellenfabrikant Jumbo hebben gedacht, bij het bedenken van een nieuw pro duct. Het werd uiteindelijk, hoe kan het ook anders, 'Big Bro ther, Das Spiel'Het televisie programma, dat nu in Duits land wordt uitgezonden door RTL II, deed bij onze oosterbu ren al voor aanvang veel stof opwaaien. Jumbo hoopt er een graantje van mee te pikken. Mensen moeten elkaar in het spel ook nomineren en er moe ten opdrachten worden uitge voerd. Als Otto Umbach gelijk heeft, wordt ook dit een succes. Kinderen willen immers in hun eigen kamer naspelen wat ze op televisie hebben gezien. SANDER ROOIJAKKERS Steunwieltjes Maarten 't Hart vertelt ergens dat een van zijn biologiestudentes hem ooit op dwingende toon vroeg of er in de natuur nu werke lijk nérgens mannetjes waren die hun verantwoordelijkheden kenden en zelfde kinderen baarden, verzorgden en van voedsel voorzagen. 'Ongetwijfeld', antwoordde't Hart, 'maar de afspraak in de biologie is dat we die mannetjes dan vrouwtjes noe men'. Het was niet zo'n heel slimme studente die die vraag stelde, maar toch kan ik met haar meevoelen. Ik vind het ook vervelend dat mijn genetische en culturele aanleg mij bij voorbaat niet erg geschikt maken voor het verzorgen van kinderen. Ook ik ben die man die zegt 'dat hij vanavond op zijn kind moet passen', terwijl mijn vrouw altijd zal zeggen: 'Nee, sorry, vanavond ben ik met Lute'. Dat laatste zeg ik tegenwoordig ook, maar omdat ik het geleerd heb. Wat ik waarschijnlijk niet meer zal leren, is de overgave waarmee mijn vrouw 's mor gens om acht uur een vervelend sprookje l voorleest, uit een boek met lelijke plaatjes. Van dat soort dienstverlening ben ik inmid dels officieel vrijgesproken, met dien verstan de dat ik in noodgevallen geacht wordt mijn weerzin zo overtuigend mogelijk weg te spelen. Dat zal ik proberen, heb ik beloofd, want ik houd van mijn kind, natuurlijk, wat dacht u dan? Toch blijft her me moeilijk vallen om mijn op rechte oerliefde in daden om te zetten, zeker in de vroege uren. Later op de dag heb ik minder pro blemen met tikkertje op de speelplaats en zonder morren duw ik een schommeltje heen en weer, JUSTUS VAN OEL maar nooit zonder bijgedachten. Een deel van mij is altijd ergens anders dan waar mijn kind is. Ik let op en reageer meestal op haar, maar voortdurend spelen er toch andere zaken door mijn hoofd of. zoals gisteren, de complete inhoud van deze column. Mijn dochter fietste ondertussen haar eerste rondjes op een echte kinderfiets, dankzij door papa gemonteerde steunwieltjes bij het achtenvieL Direct al zag ik dat er iets mis was met die steunwiel tjes, maar ik besloot het zo te laten, want al dat gedoe en ze fiets te net zo lekker. Een andere vader op de speelplaats, ook op zoek naar nuttige zaken om de gedachten op te richten, zag meten dat de assen van de steunwieltjes speling vertoonden, waardoor de steunwieltjes schuin gingen staan. Hij sprak mij na een paar mi nuten obseivatie bestraffend toe. „Der motte een paar ringetjes tussen op dat assie, dan heb het wieltje geen speling meer en blijft het recht. Ik legde uit dat er geen ringetjes waren bijgeleverd en dat decon- tramoer niet verder dan vijf slagen op het asje kon worden ge draaid, dus dat die speling waarschijnlijk de bedoeling was. Geen argument natuurlijk, gewoon luiheid, maar toch waren we al snel in een discussie gewikkeld of de steunwieltjes van een kin- deifietsje inderdaad los hóórden te zitten en bij belasting juist schuin moésten gaan staan. „Nou misschien netzoals bij die rol stoelen waar ze marathons mee rollen, daar staan de wielen ook naar buiten, want dan heb je meer stabiliteit. Dat vond ik een erg goede theorie. Maar de mijne is beter, al zeg ik het zelf: de ontwerper van de betreffende steunwieltjes is waar schijnlijk een vrouw. Zij bedacht dat steunwieltjes in de eerste plaats dienen om kinderen te leren fietsen. En omda t een lossig wieltje bij belasting schuin staat, leunt de fiets iets naar opzij, leert het kind sneller om zich te corrigeren, en dus beter fietsen. Ja, ik geef toe, mijn dochter komt soms aandacht te kort, maar u en ik steken er wél wat van op. Zo zou de werkplek van de toekomst er uit kunnen zien: een coi tussen planten op een kantoor die als tuin is ingericht. De werkplek van de toekomst. Wordt dat een tuinbankje, ge plaatst op een kantoorvloer die is omgetoverd tot tuin? Wordt het een gemakkelijk verrijdbaar multifunctioneel bureau datje deels op en uit kan vouwen? Of wordt het gewoon een laptop, aangesloten op een ISDN-lijn, thuis op de werkkamer? De ideeën zijn legio. En praktisch. Maar vooral plezierig. FUNctio neel moet het worden in de toekomst. In de zeer nabije toe komst. Als het aan technisch student Jasper van Kemenade ligt, is de wereld over vijftig jaar een ken nisparadijs voor elk mens. De informatie-ampul heeft volgens hem de toekomst. Een ampul boordevol noodzakelijke infor matie voor een bepaald werk gebied die heel makkelijk via 'een nog te ontwikkelen zenuw stelsel' van je arm naar je her sens wordt vervoerd. Van Kemenade: „Het zal een tijd zijn waarin kantoren over bodig zijn en computers niet meer bestaan. Heb je dan voor je werk of een opdracht kennis nodig dan leg je jezelf aan het infuus, aan de ampul met de benodigde kennis. Je down- loadt als het ware de benodigde informatie. Hoe die kennis in je hersenen terecht komt, moet ik nog uitdokteren. Het zou een aangelegd onderhuids draden- stelsel kunnen zijn, of, wie weet, kunnen we er onze bloed vaten voor gebruiken. Ik heb er al met Philips Investment over gesproken en die staan er niet afwijzend tegenover." In de toekomst wordt alles an ders. Hoe dan ook. De ochtend en avondfiles zullen een keer verdwijnen. Niet langer zal er gewerkt worden van negen tot vijf en kantoren zullen hun kil heid verliezen, omgebouwd worden tot kantoortuinen waarin het aangenaam en voor al gezond toeven is. In Scryp- tion, het Tilburgse museum voor techniek en vormgeving van schrift en kantoor, is een expositieruimte ingericht met toekomstvisies op de werkplek. De expositie Amazing Office is niet groot, maar wel interes sant. Soms voorspelbaar, maar hier en daar ook verrassend. Sfeervol is het verweerde tuin bankje dat met een dito tafeltje in een explosie aan planten op een werkvloer staat. Alleen de laptop vertelt dat het hier om een werkplek gaat. Grappig is de werkstoel met de vele stan den. Je kan er actief in werken, comfortabel in vergaderen, ont spannen in zitten nadenken en zelfs lekker in weg dutten. Een kwestie van kantelen. En han- 7ib( dig zijn de multifunction verrijdbare bureaus waai kan afzonderen en die je fronteren met je eigen la IC De bureaus zijn uitklapl hebben een rondlopenc bergkast als front. l „Daardoor hoor je jezelf l beste. Met deze bureaus^ lawaai op de werkvloer misschien wel de helft a men," legt ontwikkelaar Wuestman uit. „Voordef de mobiliteit is dat je ni< gebakken zit aan één ple je bureau kunt neerzette je wilt. Heb je een gezan project, dan rijd je naarj ga. En is het mooi weer, je 'm in de tuin." Kantoormeubilairprodi Assenburg staat op de met producten voor de bije toekomst. Strak vor ven bureaus, comfortab toorzetels en eigentijdse werpen als een rijdende zuil en een mobiel lader genaamd menhir. De m - 1 (het ding heeft iets weg menhir, maar lijkt meer stofzuiger zonder slang) dig. Behalve als ladenbl het ding gebruikt wordt reiskoffer. Het zware ard deelte is afkoppelbaar <j resterende ruimte kunn gemak een laptop en an kantoorbenodigdheden borgen worden. Assenburg-medewerkei Dings is dan ook in zijn de nieuwe aanwinst. burg is een bedrijf dat honderd jaar bestaat, m sinds 1989 kijkt naar de komst. De nabije toekor Momenteel ontwikkelei producten die in 2005 o werkplek worden gebru ons achterhoofd huist a stelling 'Joy of working1 maken moet functiont met de nadruk op fun, hir is duidelijk fun." De liefde voor het werk En er wordt meer gelet detail. Studente Susan I kerk bijvoorbeeld wil h( doen een nieuwe dimei ven. Een ritueel moet h den. Ze nodigt dan ook partijen uit om de wilsc stemming, onder leidin haar, te bezegelen met slokje Spaanse inktvisii „Waarom? Dat gedoe a die champagne en die papier. Gewoon een sic inkt." FRED VAN GARDEREN a zicf likk *erd lat aen ind dei Amazing office - Toekomsti jg werkplek. Tot en met 4 juni Spoorlaan 434a (t.o. sl MENSELIJK De mediaraad van de 15 Duitse deelstaten heeft besloten 'BIG BROTHER' niet te verbieden. Na een 'lange en controversiële dis cussie' stelde de raad gisteren in München vast dat het omstreden programma niet in strijd is met de menselijke waardigheid. De zender RTL-2, die Big Brother uitzendt, was gisterochtend aan de kritiek tegemoet gekomen door de deelnemers per dag een uur privacy te gunnen. In een cel van de 'tv-bajes' (het boulevard blad Bild) worden de camera's en microfoons daartoe uitge schakeld. Een van de tien deel- hui nemers, een 29-jarige had zondag al na drie di gegeven. Ze voelde ziel sloten en domweg bero dus de Big-Brother-psy( Beroerd gaat het trouwe M met de kijkcijfers. Big H" dreigt een van de grote nen van het seizoen tel Steeds minder kijkers v door het virtuele sleutel ren om het wel en wee1 overblijvende negental In de top-10 der meest programma's komt het niet voor. Het is 'saai er verwekkend', aldus Bil(

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 2000 | | pagina 2