»e tijd is rijp voor windenergie'
Drentse Landschap gaat hunebedden huren
Met plezierbelasting sparen voor een eigen bos
BERT US OP Z'N NORTOIM...J
Binnenland
yfd,
)pvoedhulp praat in moskee met
[arokkaanse vaders over kinderen
—te
DAG 4 MAART 2000
reikte in Zuilen 43 Marokkaanse vaders
in cursus Beter Omgaan met Pubers, een
rdie eerder door de instanties als onbena-
ar was bestempeld. Hamid Ouali, preven-
(dewerker van de Riagg, gaat nu persoon-
ags de deuren in de Utrechtse wijk Kana-
ind om deelnemers te werven voor de
i opvoeden die hier deze maand begint,
ftrs zeggen: 'Ik zag mijn zoon met een lan-
uet, wat is dat?' of vragen zich af hoe hun
jen opeens aan zo veel geld komen. Ik
ihun over de realiteit op straat en leg hun
jt bijvoorbeeld een school van ouders ver-
llerhoogste heeft gezegd in soera al Nisa:
eeft jullie een opdracht ten aanzien van
inderen'." Met deze passage uit de koran
)uali in de moskee in
vorig jaar de vaders stil.
■ertelde dat hij een dis-
wilde voeren over opvoe-
:t woord cursus vermeed
s ze 'cursus' horen, is de
al snel: 'wie ben jij om
eren hoe ik met mijn
en moet omgaan?"
este vaders die de cursus
)mgaan met Pubers in
volgden, hebben meer
kinderen, komen rond
i laag inkomen en heb-
ïinig opleiding genoten,
hun oudere kinderen in een aantal geval-
n aanraking zijn geweest met de politie of
jebruiken, maken de vaders zich zorgen
jongere kinderen.
:an zich er aan ergeren als instanties zeg-
fij hebben alles gedaan, maar de allochto-
ers komen niet'. „Nee, die hebben inder-
e oproepen in het wijkkrantje of het affi-
het buurthuis niet gelezen. Want van de
lie ze willen bereiken, de meest geïsoleer-
:p, is negentig procent analfabeet." Daar-
it Ouali liever langs de deuren of spreekt
ers toe in de moskee. Tijdrovend, maar
ik effectiever, vindt Ouali.
>or de groep Marokkaanse ouders, die ver
van de Nederlandse samenleving, geeft
ijn cursus opvoedingsondersteuning, in
;en taal en vanuit de eigen cultuur. Want
;en, gericht op Nederlandse ouders, zijn
schikt voor hun. Zo worden Marokkaanse
volgens Ouali bijvoorbeeld al afgeschrikt
n de voor Nederlandse opvoedcursus ge-
begeleidende videofilm meisjes met al te
e kleding zien. Bovendien is de situatie in
Marokkaanse gezinnen anders, niet alleen omdat
meisjes minder mogen dan jongens.
In grote gezinnen hebben pubers vaak geen ei
gen kamer en een grotere broer die met hem een
kamer deelt kan het verkeerde voorbeeld geven.
Kinderbedtijd is een rekbaar begrip in de Marok
kaanse cultuur en er zijn kinderen die tot diep in
de nacht naar voor hun leeftijd te enge films blij
ven kijken. Dit kan leiden tot nachtmerries, bed
plassen en slechte schoolprestaties, legt Ouali de
vaders uit.
In zes bijeenkomsten spreekt Ouali met de va
ders over verandering van een kind door de pu
berteit, opvoedingsstijlen, praten met een kind
en drank en drugs. De vaders vonden het bij
voorbeeld heel verhelderend om samples van de
verschillende soorten verdovende middelen te
zien. „Ik wist niet dat er meer dan tien soorten
drugs bestaan", zei een vader na afloop van de
cursus in het evaluatieverslag.
Veel vaders in Zuilen hebben
volgens Ouali weinig benul van
wat er op straat gebeurt. Van de
coffeeshops waar jongeren
hangen. Van de duistere types
die drugskoeriers werven op
straathoeken. Ook weten veel
ouders volgens Ouali niet, dat
de school van hen betrokken
heid verwacht.
Ouali, die ook preventiemede
werker is bij de GG&GD, wil
zich hard maken voor betere
voorlichting aan minderheden.
„Nu worden alle allochtonen
op een hoop gegooid, terwijl er een hemelsbreed
verschil is tussen een Surinamer en een Turk,
maar ook tussen een Marokkaan uit de midden
klasse met geld en een Marokkaan die nauwelijks
opleiding heeft genoten." Hij vindt het onvoor
stelbaar dat er in Utrecht nog steeds geen voor
lichting over drugs wordt gegeven in de eigen
taal, terwijl daar volgens hem al jaren veel be
hoefte aan is.
Met de cursus Omgaan met Pubers wil hij, zo be
nadrukt hij, de ouders helpen. „De aandacht die
er nu is voor opvoedingsondersteuning is gericht
op het terugbrengen van criminaliteit onder de
jeugd. Hierbij krijgen de ouders de schuld van
het gedrag van hun kinderen. Als je vanuit dit ne
gatieve idee werkt, krijg je de vaders niet mee. Je
moet juist met ze in discussie gaan en ze niet be
tuttelen."
„Ik ga nu anders met mijn kinderen om", zegt
een deelnemende vader uit Zuilen in het evalua
tieverslag. „Ik praat meer met mijn kinderen en
ga ook naar hun school om te vragen hoe het
gaat. We zijn naïef geweest, we hebben de pro
blemen van de kinderen onderschat."
Ouders hebben
weinig benul
van wat er op
straat gebeurt
Hunebedden, de symbolen van Drenthe.
ASSSEN JAN WIERENGA
Het beheer en onderhoud van
alle 21 provinciale hunebedden
en een zestal andere archeolo
gische monumenten in Dren
the worden voor de duur van
vijftig jaar in erfpacht gegeven
aan de stichting Het Drentse
Landschap. De provincie wil
graag van het onderhoud, af, de
stichting is juist buitengewoon
ingenomen met de nieuwe
taak. „Wie het over Drenthe
heeft, heeft het over hunebed
den", zegt rentmeester Van der
Bilt, "het zijn juweeltjes in het
landschap en daar willen we
erg graag voor zorgen."
Enkele jaren geleden was er
sprake van dat de provincie het
beheer van de hunebedden
zou uitbesteden aan de ge
meenten. „Dat vond ik een bi
zar idee, omdat daarmee de
zorg voor de monumenten niet
meer in één hand zou zijn.
Daarop hebben wij ons offici
eel aangemeld", aldus Van der
Bilt. De overdracht is nog niet
helemaal rond; formeel moe
ten Provinciale Staten van
Drenthe nog toestemming ge
ven. Naar verwachting gebeurt
dat in mei of juni.
De provinciale hunebedden
vormen de kleinste helft van
alle ruim vijftig exemplaren in
Drenthe. De rest is eigendom
van het rijk. Tot het provinciale
bezit behoort ook het grootste
hunebed van Drenthe, dat van
Borger. De stichting betaalt
niets voor de erfpachtcanon,
maar krijgt zelf jaarlijks 35.000
gulden van de provincie als
bijdrage in de onderhoudskos
ten. De stichting Het Drentse
Landschap is van plan de om
geving van diverse hunebed
den landschappelijk te ver
fraaien, zodat de grafkelders
beter tot hun recht komen.
Hiertoe zal grond moeten wor
den aangekocht. Ook wil de
stichting de bewoners van de
nabij gelegen dorpen nadruk
kelijker bij de monumenten
betrekken, bijvoorbeeld door
de inzet van vrijwilligers.
De hunebedden zelf verke
ren momenteel in goede con
ditie omdat ze net een grote
opknapbeurt achter de rug
hebben. Voor beheer en on
derhoud laat de stichting Het
Drentse Landschap zich advi
seren dooor een commissie,
waarin onder anderen de pro
vinciaal archeoloog van Dren
the zitting heeft. Niet alleen de
hunebedden, ook een aantal
andere oudheidkundige en
cultuurhistorische monumen
ten komt bij de stichting in be
heer. Daaronder de grafheu
vels van Kampsheide bij Rolde,
de Ballerkuil bij hetzelfde dorp,
een grafkelder bij Oosterhesse-
len en het Grolloërholt, even
eens bij Rolde.
In feite is de stichting Het
Drentse Landschap bezig zich
van een pure landschapsbe
heerder te ontwikkelen tot een
organisatie die zich ook om
andere aspecten van het pro
vinciale erfgoed bekommert.
„Dat zien wij voor de toekomst
als een van onze kerntaken",
zegt rentmeester Van der Bilt.
Vd-Hollandse gedeputeerde Ada Wildekamp:
•spraak met het rijk
n 2000 staat er voor
egawatt aan wind-
lie in Noord-Holland.
ien zijn er genoeg,
meer dan 45 mega-
s het in de praktijk
'eworden. Goedkope
liciteit drukte jaren-
de rentabiliteit van
e windturbines. De
:k was nauwelijks ge-
isseerd en omwonen-
aineerden graag de
van elke molen in
ezichtsveld. Maar dat
i allemaal veranderen,
Noord-Hollandse
mteerde Ada Wilde-
THEO VAN DER KAAL)
I is nu pas rijp voor wind-
t, is haar stellige overtui-
fcij presenteerde onlangs
leuze plannen die geba-
fcijn op de nieuwste tech-
voor windturbines en
I gemeenten en particu-
uit met projecten te ko-
Het provinciebestuur ziet
i genoeg in Noord-Hol-
Jvaar windturbines kun-
■verrijzen. Bijvoorbeeld
prede kanalen, waterke-
spoor- en snelwegen,
en industriegebieden
ïschikt, net als 'open ge
zonder bijzondere en
fevolle kenmerken'. Con-
Tvijst de provincie op de
tussen Leimuiden en
Gedeputeerde Wildekamp (PvdA): „Natuurlijk houdt de provincie rekening met terechte bezwaren tegen windturbines."
Nieuw-Vennep, waar nu de
snelwegen A4 en de A44 sa
menkomen en waar al sinds
een aantal jaren twee windmo
lens staan. Daar kan een heus
molenpark verrijzen, denkt de
provincie. Ook voor de Wierin-
germeer zijn concrete plannen.
De praktijk van de afgelopen
jaren is dat omwonenden de
komst van windturbines via ge
rechtelijke procedures meer
dan eens onmogelijk hebben
gemaakt. Wildekamp laat zich
daardoor niet afschrikken: „Er
is inderdaad veel tegenstand bij
plaatsing van windturbines op
het land. Toch denk ik dat het
zal lukken wanneer je de juiste
plekken uitzoekt en de plannen
goed onderbouwt. Met een
goede ruimtelijke afweging
moet je een bestuursrechter er
van kunnen overtuigen dat de
bezwaren van omwonenden
ongegrond zijn. Natuurlijk
houdt de provincie wel reke
ning met terechte bezwaren. Zo
zijn wij tegen solitaire windmo
lens die her en der in het land
schap staan zoals in Friesland,
ze moeten in clusters bij el
kaar."
Een nieuwe aanpak die suc
ces heeft is het aanbieden van
een vergoeding. Zo krijgen
landeigenaren geld van het on
derzoekscentrum ECN in ruil
voor het testen van een reeks
windturbines op hun grond.
Lang niet alle gemeente staan
te juichen bij de komst van
windturbines. Meer dan voor
heen gaat de provincie daarom
gemeenten opporren om mee
te werken aan nieuwe projec
ten. Er zijn nu plannen in uit
voering in Haarlemmermeer,
langs het Noordzeekanaal (sa
men met Velsen, Zaanstad en
Amsterdam), bij Heemskerk,
Beverwijk, in kassengebieden in
de Kop van Noord-Holland en
op Texel.
Windturbines op zee vormen
een heel ander verhaal. Die val
len onder verantwoordelijkheid
van het rijk. Zo is onlangs be
slist dat een groot proefpark
voor windturbines voor de kust
van Egmond komt te liggen en
niet ter hoogte van IJmuiden.
Het bedrijf E-Connection heeft
het oog juist wel op IJmuiden
laten vallen om zes windparken
in zee te plaatsen. De onder
handelingen daarover lopen
met Rijkswaterstaat.
Met de provincie Friesland
werkt Noord-Holland een plan
uit voor een groot windpark
langs de Afsluitdijk. Hier gooit
de Vogelrichtlijn roet in het
eten. De provincie moeten eerst
met onderzoeken bewijzen dat
de molens geen grote bedrei
ging voor vogels zijn.
Wildekamp: „Er zal altijd
weerstand blijven tegen wind
molens uit het oogpunt van
landschappelijke verstoring.
Toch ben ik heel optimistisch
over windenergie. Initiatieven
van gemeenten, energiebedrij
ven en particulieren zijn daarbij
heel belangrijk. Ik zou zeggen,
laat iedereen die iets wil met
windmolens bij de provincie
langs komen."
e liep Louis Godschalk uit
efderse Beusichem met het idee
Maar het boomgroeiplan, waarbij
wonenden rond het nog te planten
s jaarlijks vijf gulden plezierbe-
g moeten betalen, hield hij voor
[Pas toen hij een artikel las over het
i Duizendje, liet hij van zich
L Gisteren werd zijn idee in het pro
fehuis van Zuid-Holland beloond
I jawel - een rooie rug.
>aar weken geleden bedacht de stich-
)e Nationale Toekomstprijs de een-
e actie Duurzaam Duizendje om de
Nederlandse burgers te stimuleren initia
tieven op te zetten die leiden tot een duur
zame samenleving. De tien winnaars moe
ten binnen een half jaar die duizend gul
den verdubbelen. Wie het meeste geld in
zamelt met zijn duizend piek, wint op de
eerste dinsdag van september - de duurza
me dinsdag - de hoofdprijs.
Van de 250 inzendingen werden er acht
tien uitgepikt en na een loting kregen gis
teren op het provinciehuis tien bedenkers
een briefje van duizend, onder wie een
medewerkster van Herman van Veen. Zelf
kon de artiest door familieomstandighe
den niet bij de uitreiking aanwezig zijn.
Zijn duurzaam idee wordt tot een nog te
bepalen tijdstip geheim gehouden.
Directeur Riemsdijk van Eldik vindt vooral
het boomgroeiplan een 'heel leuk idee'.
Godschalk koopt voor zijn duizend gulden
veertig snelgroeiende bomen die hij in zijn
woonplaats Beusichem wil planten. Voor
iedere boom zoekt hij een deelnemer die
vijf gulden per jaar plezierbelasting betaalt.
Veertig bomen leveren dus jaarlijks twee
honderd gulden op waarvan weer acht
nieuwe bomen gekocht kunnen worden.
Vindt hij daar ook weer belastingbetalers
voor, dan staan er na vijf jaar al honerd bo
men. Temeer daar het gemeentebestuur
van Buren, waar Beusichem onder valt,
heeft toegezegd voor elke boom die God
schalk plant, er nog een bij te zetten.
Een ander idee voor het Duurzaam Dui
zendje is dat van de wijkagenten Abbing
en Wevers uit het Twentse Losser. Zij wil
len met duizend gulden computerspelle
tjes aanschaffen voor het plaatselijke
buurthuis 't Trefpunt Jongeren veroorza
ken daar zoveel overlast dat anderen er
niet meer naar binnen durven. Door de
jongeren een bezigheid te geven, denken
de wijkagenten dat de verveling afneemt
en daarmee de overlast. Een goede inves
tering dus, zeggen Abbing en Wever.
Twentenaar Tromp uit Lonneker ontwierp
een twee- en driewiel loopfiets voor kinde
ren en minder valide volwassenen. Een
aantal jaren geleden werd hij door zijn
broer gevraagd 'iets' voor zijn moeder te
doen. Zij liep destijds nogal moeilijk achter
een loopwagentje: ze voelde zich gehandi
capt. Tromp bedacht toen een loopfiets.
„Het idee is eenvoudig. Bij het lopen zijn
we 95 procent van onze kracht kwijt aan
het dragen van ons lichaam en vijf procent
aan het voortbewegen. Als je er voor zorgt
dat die 95 procent wegvalt, kan een min-
dervalide gewoon lopen zonder zich ge
handicapt te voelen."
De Zeewoldense mevrouw Peters schreef
vier boekjes met tips hoe je met weinig
geld toch leuk kunt leven. De boekjes wil
ze voor duizend gulden verfraaien en ver
volgens uitgeven. Volgens Peters maken
nogal wat mensen schulden omdat ze geld
over de balk smijten. „Bedenk eerst watje
echt nodig hebt. Vergelijk de prijzen, koop
niet meteen." Behalve 'zuinige' tips staan
er ook kooklessen voor jongeren in. „Waar
leer je tegenwoordig nog koken? Nergens
toch? Vroeger had je tenminste nog ae
huishoudschool."
Behalve de actie Duurzaam Duizendje or
ganiseert de stichting De Nationale Toe
komstprijs - de naam zegt het al - de Na
tionale Toekomstprijs. In 1997 werd deze
prijs, een geldbedrag van 25.000 gulden,
voor de eerste keer uitgereikt aan de be
denkers van een telewerkcentrum op het
platteland van Lochem. Koppert Biological
Systems won de Nationale Toekomstprijs
in de categorie bedrijven. Koppert kweekt
vliegjes die bestrijdingsmiddelen in de
tuinbouw vervangen.